Đồng dao thời chiến tranh

ÀƯÌNG DAO THÚÂI CHIÏËN TRANH

1

MC LC

Chûúng mưåt CÊU ÀƯÌNG DAO BÌN BẬ..........................................................2
Chûúng hai ÀƯÌNG DAO CA RÛÂNG TRÂM ................................................. 13
Chûúng ba ÀƯÌNG DAO CA THƯN NÛÄ......................................................... 44
Chûúng bưën ÀƯÌNG DAO CA DÔNG SƯNG................................................. 54
Chûúng nùm ÀƯÌNG DAO KẾP CA THƯN NÛÄ ........................................... 83
Chûúng sấu ÀƯÌNG DAO CA NGÛÚÂI LĐNH..............................................102
Chûúng bẫy ÀƯÌNG DAO CA TỊNH U ...................................................135
Chûúng tấm ÀƯÌNG DAO CA NHÛÄNG SƯË PHÊÅN ...................................165
Chûúng chđn ÀƯÌNG DAO CA HOÂ BỊNH .................................................198


VÙN LÏ

2

Chûúng mưåt
CÊU ÀƯÌNG DAO BÌN BẬ
1.
Sau àúåt phấo cëi cng àấnh trm lïn cấnh rûâng trâm thûa
thúát dổc àưi búâ kïnh Tấm Ngân, àẩi àưåi trûúãng Lï S Qu mú thêëy
mịnh trúã vïì lâng Hiïìn Lûúng - mưåt ngưi lâng nhỗ nhoi, mỗng manh
vúái nhûäng mấi rẩ bẩc phïëch, nựỗm bùn naõy doõng sửng aỏy, tuồc goồi laõ
sửng Haỏt - núi tm nhau ca anh àûúåc chưn úã àố.
Àẩi àưåi trûúãng ài theo lưëi môn vùỉt qua vïå àï hỷỳỏng ùởn con
ỷỳõng ờởt chaồy ngoựỗn ngoeõo giỷọa nhỷọng haõng xoan núã hoa trùỉng

ngùỉt, tỗa mi hûúng hùỉc m, dêỵn túái nhâ anh.
Mể anh - bâ Bi Thõ Son - àang vúát bêo dûúái ao, bêët chúåt ngûãng
lïn, nhịn anh chựỗm chựỗm. Tim aồi ửồi trỷỳóng ờồp nhanh.
- Kũa meồ! - Àẩi àưåi trûúãng cêët tiïëng - Mể khưng nhêån ra con sao?
Con ờy! Thựỗng cuỏn Quyỏ cuóa meồ ờy mâ!
- Anh àûâng nïn lûâa m giâ lêím cêím nây mâ phẫi tưåi! - Bâ nối
mưåt cấch dûãng dûng - Muồ khửng mựổc lỷõa anh ờu. Anh khửng phaói laõ
thựỗng Quyỏ. Thựỗng Quyỏ con tửi aọ chùởt rửỡi. Noỏ chùởt úã mùåt trêån phđa
Nam. Trong giêëy bấo tûã, ngûúâi ta àậ viïët nhû vêåy.
- Hổ nhêìm àêëy mể ẩ! - aồi ửồi trỷỳóng phờn bua - con chủnh laõ
thựỗng Quyỏ àêy mâ. Con vûâa múái àûúåc àún võ cho vïì phếp thùm mể.
Mể lïn àêy, nhịn k xem, con cố phaói laõ thựỗng Quyỏ cuóa meồ khửng?
- Tửi khửng tin. - Bâ mể khùng khùng - anh chùèng phẫi lâ con
tưi. Con tưi lâ mưåt thanh niïn lïỵ phếp. Nố khưng bao giúâ dấm ra lïånh
cho mể nố cẫ.


ÀƯÌNG DAO THÚÂI CHIÏËN TRANH

3

Sûå chưëi bỗ ca ngûúâi mể aọ laõm aồi ửồi trỷỳóng túnh giờởc. Anh
duồi mựổt, nựỗm im, rấng nhúá lẩi nhûäng gị àậ xẫy ra trong cún mú, lông
bưìi hưìi, tiïëc rễ.
Cố thïí nối, kïí tûâ ngây vâo Nam chiïën àêëu àïën nay, àêy lâ lêìn
àêìu tiïn àẩi àưåi trûúãng mú thêëy mể vâ lâng qụ ca mịnh. Giêëc mú cố
vễ ẫm àẩm nhûng lẩi cố sûác xoa dõu k lẩ, lâm cho anh cẫm thêëy vúåi
ài phêìn nâo sûå tân khưëc ca chiïën tranh.
Lâng Hiïìn Lûúng, qụ ca àẩi àưåi trûúãng úã cấch lâng Vùn C
nưíi tiïëng chûâng nùm cêy sưë vïì phđa àưng. Khi sưng Àấy chẫy àïën

Kệm Trưëng, thị bõ ni Hưìi Hẩc chùån lẩi, lâm cho dông nûúác co thùỉt,
tẩo thânh mưåt cấi vûåc xoấy, rt nûúác xëng êm ti.
Vâo ma l, cấi vûåc êëy àậ nhêën chịm vư sưë thuìn bê qua lẩi.
Nhûng khi chẫy àïën lâng Hiïìn Lûúng thị dông nûúác lẩi trúã nïn ïm
àïìm, trong vùỉt.
Vâo thúâi nhâ Mẩc, Trịnh Qëc Cưng ài qua àêy, thêëy sưng ni
xum vêìy, ûng lùỉm. Ngâi nối vúái cấc võ bư lậo trong laõng rựỗng vuõng
ờởt naõy coỏ "Long maồch hửồi tuồ, vûúång khđ tn trân, ngây sau têët sinh
ra lùỉm hiïìn tâi".
Vâi nùm sau, quan ph An Viïỵn cho gổi thúå àấ àïën, sai lâm mưåt
têëm bia, dûång trûúác miïëu thúâ thưí thêìn sất bïën sưng. Têëm bia àậ bõ
thêët lẩc, nhûng lúâi lệ vùn vễ ca nố vêỵn àûúåc cấc bêåc cao niïn trong
vng truìn tng mưåt cấch rânh rổt. Bia viùởt rựỗng: "Tửớng Thanh
Quyùởt vaõ vuõng phuồ cờồn nựỗm úã ngậ ba sưng Hoâng Long vâ Hất
Giang, phđa têy cố Lên Sún vâ Phng Sún ngêåm ngổc; phđa àưng bùỉc
lẩi cố Long Sún, Quy Sún phun chêu, àiïìm bấo ngây sau têët cố lùỉm
trẩng ngun".
Nùm Minh Mẩng thûá tû, ma thu, thấng tấm, Nguỵn Thấnh
Tưí Hoâng àïë ài tìn du Bùỉc Hâ, àïën lâng Hiïìn Lûúng, thêëy cẫnh sún
thy hûäu tịnh, ngâi cho xa giấ dûâng lẩi, ngùỉm mậi vêỵn khưng chấn.
Ngâi cho gổi thưí ti lẩi hỗi chuån vâ àûúåc biïët lâ ngâi àang ngûå tẩi
lâng Thûúång Cha, tưíng Thanh Quët, ph An Viïỵn, ngun thåc
Thanh Hoa ngoẩi trêën.
- Cố phẫi àêët nây cố tûá linh, nhû Trịnh Tuìn Hêìu tûâng phấn
àố khưng? Àûác vua hỗi.


VÙN LÏ

4

- Bêím, phẫi, têu Hoâng thûúång! - Cấc thưí ti khm nm nối.
- Cố phẫi àêy cng lâ núi mâ Tẫ Ao thêìn àoấn vâ Bi Dấm
Trẩch khêm sai tûâng ca ngúåi trong cën "An Nam phong thy" àố
chùng?
- Têu Hoâng thûúång, àng thïë ẩ!
Nghe chuån, Àûác Vua tỗ veó khửng vui. Ngaõi biùởt rựỗng ờởt naõy
mai sau seọ sinh ra "Thêåp bất qån cưng", nhûäng kễ thêu tốm thiùn
haồ. Suửởt ùm ờởy, ỷỏc Vua trựỗn troồc, khửng nguó. Súám hưm sau, ngâi
giấng chiïëu cho dên trong vng àâo mưåt con sưng dâi chûâng ba cêy sưë,
nối lâ àïí nùỉn lẩi khc cong ca dông sưng Àấy, nhûng tịnh thûåc lâ
ngâi mën cùỉt long mẩch, khưng cho vng Thanh Hoa ngoaồi trờởn
phaỏt tiùởt hiùỡn taõi.
Ngỷỳõi ta ửỡn rựỗng: khi khúãi cưng, trúâi nưíi giưng giố, sêëm chúáp
àng àng, sống dûúái sưng dûång ngûúåc nhû gûúm kïì, giấo dûång.
Nhûäng con giẫi chưìm lïn, mùỉt sấng nhû àên, miïång to nhû chêåu,
mịnh àêìy nhûäng gai, vêåt vậ trïn sống. Phu àâo àêët dân thânh hâng
ngang, kễ cëc, ngûúâi khn, àïm ngây nûúâm nûúåp. Khi khai lô àûúåc
hún mưåt trûúång thị àng long mẩch. Nûúác tûâ lông àêët trâo tn, àỗ
nhû mấu, sau àố thêỵm àen, cố mi tanh.
Mêëy bûäa sau, con voi ca nhâ vua àang cûúäi ùn phẫi kiïën, àau
bng rưìi lùn ra chïët. Vua cho an tấng trổng thïí sất bïn àûúâng thiïn
l. Quan ph An Viïỵn lo lùỉm, ra lùồnh cho dờn trong vuõng an mửồt caỏi
roồ bựỗng tre hịnh con voi, rưìi bùỉt dên àem tiïìn bỗ vâo cho àêìy, àïí tẩ lưỵi
vúái àûác vua. Khưën thay, tiïìn bỗ vâo rổ bao nhiïu cng khưng à. Dên
lâng Thûúång Cha phẫi bấn mưåt nûãa ni Long Sún cho lâng Miïỵu
Giấp múái à tiïìn. Sau nây, lâng Miïỵu Giấp ím ba, dûång lïn mưåt
cêy thấnh giấ cao hún mûúâi trûúång tẩi àêëy.
Trûúác têëm lông ca dên trong vng, Àûác Vua cẫm àưång lùỉm.
Ngâi cho àưíi tïn lâng Thûúång Cha thânh lâng Hiïìn Lûúng vâ lâng

Bưåt úã bïn kia sưng thânh lâng Àoan Vơ.
Khi khc sưng àâo gêìn xong, thị nûúác êåp vâo, dịm chïët hún mưåt
trùm dên àinh trong vng. Àûác Vua rêët lêëy lâm àau xốt. Ngâi cho lêåp
àân trâng úã ven sưng, tïë lïỵ sët bẫy ngây liïìn. Lẩi sai dên hâng mậ
lâm thuìn bê, àân ưng, aõn baõ, quờỡn aỏo, noỏn muọ bựỗng giờởy, thaó


ÀƯÌNG DAO THÚÂI CHIÏËN TRANH

5

xëng sưng àïí an i ngûúâi quấ cưë. Trong bíi lïỵ, bổn trễ con trong
lâng cng bùỉt chûúác ngûúâi lúán lêëy mo cau, bổ bên, thẫ xuửởng sửng rửỡi
haỏt. Haỏt rựỗng:
Nhỷọng con thuyùỡn
Haọy trửi i
Vùỡ vỳỏi mể
Nối vúái mể
Trïn trúâi cao
Cố ưng Giùng
Dûúái êm ph
Cố con sưng
Cha chïët ài
Vïì dûúái êëy!
Nhûäng con thuìn
Hậy trưi ài
Vïì vúái bâ
Nối vúái bâ
Trïn àêët nây
Cố Àûác Vua

Cố con cua
Dûúái êm ph
Cố cêy cêìu
Khưng tay võn
Cố ngûúâi chïët
Sùỉp hâng
Cố chố ngao
Lao xao...
Lúâi hất àưìng dao êëy àûúåc truìn tng tûâ àố, sët àúâi nây sang
àúâi khấc, giưëng nhû mưåt tâi sẫn thûâa kïë ca mổi ngûúâi dên Hiïìn
Lûúng.
Nhûäng gia àịnh sinh sửởng ỳó gờỡn con sửng aõo coõn kùớ rựỗng: Vaõo
nhỷọng àïm mûa bi, giố may, hổ nhịn thêëy nhûäng oan hưìn íng tûã


VÙN LÏ

6

rấch rûúái, lang thang khùỉp bïën sưng. Nhiïìu ngûúâi côn nghe thêëy cẫ
tiïëng khốc nó non, ai oấn lẩnh toất cẫ sưng àâo. Àïën lc gâ gấy thị cấc
hưìn ma àïìu kếo nhau ài hïët.
Àố lâ têët cẫ nhûäng gị mâ Àûác Vua àậ àem àïën cho lâng Hiïìn
Lûúng, lâng Àoan Vơ vâ cấc lâng trong khu vûåc. Chuån ma qu hiïån
hưìn chûa hùèn lâ àậ thêåt nhûng nố vêỵn côn lâ mưåt nưỵi ấm ẫnh sêu
nùång trong lông nhiïìu thïë hïå úã àõa phûúng anh.

2.
Gêìn nhû àậ trúã thânh mưåt quy àõnh bêët thânh vùn lâ têët cẫ
nhûäng thânh viïn trong dông hổ Lï Qu úã Hiïìn Lûúng, trûúác khi ài

xa, phẫi biïët vïì gia tưåc ca mịnh. Dơ nhiïn, àẩi àưåi trûúãng cng àậ
àûúåc mể vâ bấc trûúãng hổ cung cêëp cho toân bưå thưng tin êëy.
Mể anh kùớ rựỗng: ửng tửớ cuóa doõng hoồ Lù Quyỏ àïën àõnh cû úã lâng
Hiïìn Lûúng vâo thúâi àiïím sau biïën cưë chïët ngûúâi tẩi sưng àâo nùm
êëy. Ưng tïn lâ Lï Qu Cưng-hy lâ S, nïn sau nây mổi ngûúâi thûúâng
lêëy hổ lâ Lï S. Ưng tưí lâ mưåt ngûúâi cố hổc, nhûng tđnh tịnh ûúng
ngẩnh, cûåc àoan. Nhên mưåt v cậi vậ vúái quan ph, ưng tûâ bỗ cûúng
võ thû k àïí lâm mưåt anh thúå thưí, sưëng lang bẩt k hưì. Gia tâi ca
ưng khi àïën lâng Hiïìn Lûúng chó cố mưåt cấi mai àâo àêët vâ mưåt chiïëc
tay nẫi àûång vâi bưå qìn ấo xïình xoâng. Sau nây, ưng sùỉm àûúåc thïm
mưåt chiïëc thuìn nan chúã àêët.
Vâo ma l, nûúác mûa tûâ trïn ni àưí xëng, lâng Hiïìn Lûúng bõ
chịm trong biïín nûúác. Ngûúâi ta lẩi phẫi rúâi nhâ lïn sưëng tẩm búå úã ni
Quy Sún. Nhûäng gia àịnh khưng mën di chuín phẫi tịm àïën ưng tưí
hổ Lï, thụ vûúåt àêët, tưn cao nïìn nhâ. Nhûäng thûãa rång trong lâng
àậ trúã thânh ao hưì vâo nhûäng nùm sau àố.
Do khỗe mẩnh, lẩi cố kiïën thûác, nïn cåc sưëng ca ưng tưí Lï
Qu Cưng cng khưng àïën nưỵi nâo. Nhûng ngûúâi ta khưng kïí ưng lâ
ngûúâi lâng vị ưng lâ dên ng cû, mêët gưëc rïỵ. Àậ vâo tíi ba mûúi,
nhûng chùèng ai chõu gẫ con gấi trinh trùỉng cho ưng. Båc lông, ưng
phẫi lêëy mưåt ngûúâi àân bâ gốa chưìng tïn lâ Tûâ Xinh úã lâng Cung Qụë.
Bâ Tûâ Xinh àễ cho dông hổ Lï ng cû hai ngûúâi con trai vâ mưåt ngûúâi
con gấi. Dông hổ Lï úã lâng Hiïìn Lûúng àûúåc sinh sưi tûâ àêëy.


ÀƯÌNG DAO THÚÂI CHIÏËN TRANH

7

Mêëy nùm sau, ưng tưí Lï Qu Cưng theo ưng Lï Duy Lûúng lâm

phẫn, chưëng lẩi Vua Thấnh Tưí. Viïåc khưng thânh, ưng bõ bùỉt, bõ àống
ci cng vúái nhiïìu ngûúâi khấc, giẫi vïì kinh rưìi bõ chếm, àêìu bỗ mưåt
núi, thên phanh mưåt nễo. Nhâ Vua côn ra lïånh bùỉt cẫ nhûäng ngûúâi
thåc dông dội nhâ Lï, àem àây vâo Quẫng Nam, Quẫng Ngậi, Bịnh
Àõnh, cûá mûúâi lùm ngûúâi cho úã mưåt huån, rưìi phất tiïìn, phất rång
cho lâm ùn.
Bâ Tûâ Xinh phẫi ni con nhỗ, nïn khưng bõ bùỉt ài. Thïë lâ dông
hổ Lï úã Hiïìn Lûúng may mùỉn vêỵn côn cố ngûúâi nưëi dội. Theo têåp quấn
thúâi êëy, con trai túái mûúâi sấu tíi, con gấi mûúâi ba lâ cố thïí cûúái vúå,
gẫ chưìng. Cấc con ca bâ Tûâ Xinh cng tn theo tc lïå êëy. Cẫ hai
ngûúâi con trai ca bâ àïìu sinh àûúåc con trai, nhûng hổ àïìu chïët khi
chûa àêìy bửởn mỷỳi tuửới.
Phaói noỏi rựỗng con caỏi doõng hoồ Lù úã Hiïìn Lûúng àïìu nhanh trđ,
chùm chó, nhûng àoẫn thổ. Chûa mưåt ai trong dông hổ sưëng qua tíi
nùm mûúi. Ngỷỳõi ta ửỡn rựỗng do ửng tửớ Lù Quyỏ Cửng chïët khưng toân
thêy, nïn con chấu sau nây phẫi gấnh chõu hêåu quẫ.
Hún mưåt thïë k trưi qua, dông hổ Lï múái gêy dûång àûúåc sấu gia
àịnh. Thúâi gian sau nây, hổ Lï khưng côn bõ coi lâ dên ng cû nûäa,
nhûng viïåc lêëy vúå, gẫ chưìng ca nhûäng ngûúâi trong dông hổ vêỵn cûá
gian nan. Chùèng ai mën cûúái mưåt ngûúâi mâ tûúng lai àûúåc bấo trûúác
lâ sệ àûát gấnh.
Sau nây, duy nhêët chó cố mưåt ngûúâi, mưåt thiïëu nûä trong trùỉng,
cố hổc, dấm lâm dêu nhâ hổ Lï, àố lâ cư Bi Thõ Son - mể anh.
Vâo cëi thïë k mûúâi chđn, khi phong trâo Cêìn Vûúng nưíi lïn,
hổ Lï cố túái ba ngûúâi vâo têån Thûâa Thiïn theo Àûác Vua chưëng Phấp.
Nhûng rưìi chùèng bao lêu sau, hổ Lï cng bõ ngûúâi Phấp bùỉt àûúåc,
gưng cưí, giẫi vïì Hụë chùåt àêìu. Ngûúâi Phấp côn gúãi giêëy vïì àõa
phûúng, kïu hổ Lï lâ nghõch tùåc.
Mưỵi lêìn nghe mể kïí vïì dông hổ ca mịnh, àẩi àưåi trûúãng Lï S
Qu thûúâng tỗ ra bìn bậ. Anh khưng hiïíu vị sao thẫm hổa lẩi

thûúâng rúi vâo nhûäng gia àịnh thåc dông hổ anh? Phẫi chùng nhûäng
ngûúâi trong hổ Lï Qu thûúâng quấ nhẩy cẫm, bûác xc trûúác thúâi thïë,
nïn hổ thûúâng ài àêìu, dêën thên vâo cún lưëc chđnh trõ; chđnh vị vêåy mâ


VÙN LÏ

8

hổ phẫi gấnh chõu nhûäng bêët hẩnh xẫy ra? Àẩi àưåi trûúãng khưng cố
àêìy à nhûäng thưng tin cêìn thiïët àïí xấc àõnh mưåt cấch rộ râng vïì
àiïìu êëy, nhûng cố mưåt thûåc tïë mâ anh khưng thïí chưëi cậi àûúåc lâ cha
anh cng vúái ưng bấc hổ lâ nhûäng ngûúâi àêìu tiïn trong lâng tịnh
nguån nhêåp ng àấnh Phấp vâ cẫ hai ngûúâi àïìu hy sinh. Cha anh
mêët luỏc ửng mỳỏi hai mỷỳi ba tuửới.
Meồ noỏi rựỗng cha hy sinh vâo Chiïën dõch Thu Àưng, lc anh gêìn
mưåt tíi. Dơ nhiïn, àẩi àưåi trûúãng khưng thïí biïët mùåt cha. Nhỷng moồi
ngỷỳõi noỏi rựỗng anh giửởng cha nhỷ uỏc, rựỗng anh chủnh laõ sỷồ lửồt xaỏc
cuóa ửng.
- Nhỳõ trỳõi, trûúác khi cha mêët, mể vêỵn côn cố con! - Mưåt lêìn, mể
anh nối - cha con lâ mưåt ngûúâi tưët. Ưng rêët qu ngûúâi.
Àẩi àưåi trûúãng rêët thûúng vâ kđnh trổng mể. Lc gốa chưìng, bâ
múái hai mûúi tíi. Bâ àậ hûáa trûúác vong linh ca chưìng lâ sệ úã vêåy
ni con sët àúâi, nhûng bâ khưng lâm àûúåc àiïìu êëy cng búãi lông
thûúng ngûúâi ca mịnh.
Àẩi àưåi trûúãng nhúá lẩi: vâo khoẫng thúâi gian sau cẫi cấch rång
àêët, lâng anh àốn mưåt àún võ bưå àưåi vïì sûãa sai. Chđnh trong nhûäng
ngây thấng êëy, mể anh - mưåt cấn bưå ph nûä xậ - àậ àem lông u mưåt
anh thûúng binh gốa vúå vâ àậ cố mưåt àûáa con trai. ñt lêu sau, anh
thûúng binh êëy àem ba lử, dựổt theo thựỗng con vùỡ sửởng vỳỏi meồ con anh

vâ trúã thânh mưåt ngûúâi bưë dûúång mêỵu mûåc.
Sûå chùỉp nưëi nây, trûúác tiïn àûúåc tưí chûác ng hưå, sau àố lâ dông
hổ ca anh. Anh rêët qu bưë dûúång, búãi ưng àậ àem àïën cho anh tịnh
cẫm ca mưåt ngỷỳõi cha maõ anh chỷa tỷõng ỷỳồc hỷỳóng. Thựỗng em ca
anh, Nguỵn Minh Thùỉng cng àûúåc hûúãng tịnh u ca mể, mâ
trûúác àố, nố khưng cố àûúåc.
Lệ ra, gia àịnh anh sệ trúã thânh mưåt àiïín hịnh mêỵu mûåc ca sûå
gậy àưí àûúåc chùỉp nưëi, nïëu nhû dûúång lẩi khưng mêët ài àưåt ngưåt vâo
mêëy nùm sau àố.
Ưng mêët do chûáng viïm ruöåt thûâa cêëp, trong luác cuâng ài vúä
hoang vúái mể anh vâ bâ con dên lâng úã mậi têån Àấ Hân, cấch lâng lưëi
chûâng hai chc cêy sưë àûúâng rûâng. Nïëu úã vâo thúâi nây, chùỉc chùỉn ưng
khưng bõ chïët oan íng nhû vêåy. Nhûng ngây àố, thêìy thuöëc rêët


ÀƯÌNG DAO THÚÂI CHIÏËN TRANH

9

hiïëm. Hún nûäa, cẫ dûúång vâ mể àïìu khưng cố kinh nghiïåm vâ khưng
cố mưåt cht hiïíu biïët nâo vïì y hổc.
Àẩi àưåi trûúãng khưng thïí nâo qụn àûúåc nhûäng gị àậ xẫy ra vâo
ngây hưm êëy. Anh nhúá nhû in hịnh ẫnh mể cng vúái dờn laõng khiùng
dỷỳồng trong chiùởc voọng ay, chaồy gựỗn tỷõ rỷõng vùỡ nhaõ. Moồi ngỷỳõi ựồt
dỷỳồng nựỗm trùn chiùởc giỷỳõng tre àûúåc trẫi mưåt chiïëc chiïëu múái nhêët.
Trong lc mể cng mổi ngûúâi têët bêåt tùỉm rûãa vâ thay qìn aỏo mỳỏi
cho dỷỳồng, thũ anh vaõ thựỗng Thựổng vờợn nử àa, reo hô ngoâi sên.
Khưng thïí chêëp nhêån àûúåc sûå vư lïỵ êëy, bâ bấc hổ gổi hai anh em anh
lẩi, tất cho mưỵi àûáa mưåt cấi:
- Tiïn sû chng mây! - Bâ bấc chûãi - bưë chïët mâ vêỵn côn nư

nghõch àûúåc hẫ? Qn mêët dẩy.
Cấi tất ca bâ bấc khưng àau, nhûng àậ lâm anh bêåt khốc. Àïën
lc àố, anh múái thêëy thêëm thđa nưỵi àau ca mưåt àûáa trễ mêët bưë. Nïëu
bưë anh côn sưëng, thị khưng ai dấm àấnh hai anh em anh. Anh bûåc tûác
dêỵn thựỗng Thựổng chaồy vaõo trong buửỡng, ỷỏng khoỏc.
Meồ anh vờợn khưng biïët chuån cấc con bõ àôn. Bâ cùỉn mưi, àau
khưí, nêng tay dûúång àùåt lïn bng, rưìi dng mưåt dêy chó båc hai
ngốn tay ca dûúång lẩi. Bâ cùỉn mưi, kïìm nến nưỵi àau, miïång mếo
xïåch. Anh hïët nhịn meồ laồi nhũn dỷỳồng. Dỷỳồng nựỗm oỏ, thaón nhiùn
nhỷ mửồt ngûúâi quấ mïåt mỗi vúái cåc àúâi vâ àïën lc cêìn phẫi ng. Mưåt
lất sau, ngûúâi ta àem àïën mưåt túâ giêëy bẫn mâu ngâ, rưìi ph lïn mùåt
dûúång.
Dên lâng kếo àïën mưỵi lc mưåt àưng. Ngûúâi gip lâm bân thúâ. Kễ
gip dûång rẩp, tïm trêìu, nêëu nûúác. Ngûúâi thị lïn xậ xin giêëy giúái
thiïåu mua vẫi liïåm, kễ thị ài múâi thúå kên, lâm phûúán vâ cúâ binh
chinh...
Trûúác khi liùồm, meồ goồi anh vaõ thựỗng Thựổng ùởn. Caó ba ngûúâi
cng qu, lẩy dûúång. Mể khêën:
- Tưi lâ Bi Thõ Son, vúå ca mịnh àêy. Mịnh hậy tha thûá cho tưi
vị àậ khưng chùm sốc mịnh àïën núi àïën chưën, àïí xẫy ra nưng nưỵi nây,
cấc con phẫi mưì cưi bưë. Mịnh cố khưn thiïng thị hậy ph hưå cho cấc
con. Chng nố côn nhỗ dẩi...


VÙN LÏ

10

Khêën xong, meå lêåt túâ giêëy phuã mùåt dûúång, nối:
- Cấc con hậy nhịn bưë lêìn cëi ài. Nhịn k vâo, sau nây, cấc con

khưng bao giúâ àûúåc nhịn thêëy bưë nûäa àêu.
Múái àố thưi mâ dûúång anh àậ àưíi khấc. Mâu da ưng trúã nïn
trùỉng dúåt, vư hưìn. Anh bỷỳỏc tỳỏi ửm lờởy mựồt dỷỳồng, coõn thựỗng Thựổng
thũ ưm chên. Cẫ ba mể con anh cng khốc. Cho àïën khi mổi ngûúâi
chuín ấo quan túái, chín bõ khêm liùồm, anh vaõ thựỗng Thựổng ỷỳồc
dờợn ra ngoaõi.
Duõ coõn nhoó, nhûng khưng bao giúâ àẩi àưåi trûúãng qụn àûúåc cẫm
giấc sưëng thiïëu dûúång. Lc nâo anh cng thêëy mịnh cưi ct, trưëng
vùỉng. Dûúâng nhû dûúång lâ ngûúâi khưng thïí thiïëu trong gia àònh anh.
Mêët dûúång, gia àònh anh nhû mêët hùèn mưåt cấi gị àố trong têm hưìn.
Cûá nghơ àïën chuån êëy, anh lẩi thêëy khưng thïí chõu àûång nưíi. Luỏc oỏ,
anh laồi dờợn thựỗng Thựổng ra bỳõ sửng, lờởy bổ bên, bể chëi lâm thuìn,
thẫ xëng nûúác.
- Àïí lâm gị vêåy, anh cẫ?
- Àïí cho bưë cố thuìn vïì thùm chng ta.
- Bưë cng ngưìi àûúåc trïn nhûäng chiïëc bổ bên nây hẫ, anh cẫ?
- Mây im ài. Nhùỉm mùỉt lẩi, rưìi nối theo tao. Nối àng bẫy lêìn,
nghe chûa?
- Em nghe!
Rưìi hai àûáa cng àổc:
Nhûäng con thuìn
Hậy trưi ài
Vïì vúái dûúång
Nối vúái dûúång
Trïn trúâi cao
Cố ưng giùng
Dûúái êm ph
Cố con sưng

ÀƯÌNG DAO THÚÂI CHIÏËN TRANH

11

Ngûúâi chïët ài
Vïì dûúái êëy!
Nhûäng con thuyùỡn
Haọy trửi i
Vùỡ vỳỏi bửở
Noỏi vỳỏi bửở
Trùn ờởt naõy
Coỏ thựỗng Quyỏ
Coỏ thựỗng Thựổng
Nhỳỏ cha.
Coỏ bửng hoa
Mựồt trỳõi
Coỏ con ngỷỳõi
Nhỳỏ ngỷỳõi chïët!
Hai àûáa trễ cûá àổc ln mưìm àng bẫy lêìn bâi àưìng dao êëy, mùỉt
khưng rúâi nhûäng con thuìn tíi thú àang àûúåc dông nûúác cën ài.
Lc àố, Qu tin rựỗng ỳó dỷỳỏi loõng ờởt kia cuọng tửỡn taồi mửồt thïë giúái
khấc. Thïë giúái êëy cố têët cẫ nhûäng ngûúâi thên trong àưìng tưåc ca anh.

3
Lï S Qu nhêåp ng vâo cëi nùm 1964, lc anh àang hổc nùm
thûá nhêët Àẩi hổc Sû phẩm, khoa Sûã. Àng ra, anh vêỵn thåc diïån
chûa nhêåp ng; Nhûng khưng khđ chiïën tranh àậ bùỉt àêìu lâm tan
loậng sûå chùm chó hổc hânh. Lâ bđ thû chi àoân, anh quët àõnh lâm
àún xin nhêåp ng. Cấi sûå lâm àêìu tâu ca anh àậ kếo theo hâng chc
sinh viïn cấc khoa khấc àùng k lïn àûúâng.

Vúái lyá lõch trong saáng, sau ba thaáng têåp luyïån, anh àûúåc ài hổc
trûúâng s quan lc qn, rưìi àûúåc àiïìu vïì lâm àẩi àưåi trûúãng bưå binh.
Cëi nùm 1966, anh lẩi àûúåc cûã ài hổc mưåt khốa hën luån trinh sất
ngùỉn ngây, rưìi àûúåc nghó phếp, trûúác khi vâo Nam chiïën àêëu.


VÙN LÏ

12

Trong giêëy chûáng minh tẩm thúâi, anh thåc tiïíu àoân 301 B.
Núi àïën lâ chiïën trûúâng Hẫi ën S9, mâ mổi ngûúâi thûúâng gổi lâ "Bï
dâi", mêåt danh ca mùåt trêån Nam Bưå.
Sau nùm thấng trúâi hânh qn, tiïíu àoân àậ vâo túái miïìn Àưng.
Tẩi àêy, àún võ chia lễ, bưí sung cho cấc sû àoân thåc mùåt trêån. Qu
àûúåc àiïìu vïì Sû àoân bưå binh tinh nhụå sưë 9.
Vâo mưåt bíi trûa, àẩi àưåi trûúãng côn àang chúi tu-lú-khú tẩi
nhâ khấch, thị trûúãng ban cấn bưå cùỉp cùåp túái, lâm viïåc vúái anh.
- Theo nguån vổng thị àưìng chđ mën vïì àún võ nâo? E mưåt, E
hai hay E ba? Trûúãng ban cấn bưå vui vễ hỗi.
ÚÃ chiïën trûúâng mâ àûúåc tưn trổng nhû thïë nây, kïí cng tuåt
thêåt. Àẩi àưåi trûúãng nghơ bng. Àûúåc quìn lûåa chổn tûúng lai cho
mịnh thị quẫ lâ dên ch sưë mưåt.
- Vïì àún võ nâo cố nïìn nïëp êëy. Àẩi àưåi trûúãng båt miïång nối.
- Vêåy thị chùèng cố àún võ nâo thåc sû àoân khưng cố nïìn nïëp
cẫ. Trûúãng ban cấn bưå x1/2ng giổng.
- Thưi, cho tưi vïì E ba vêåy! - Àẩi àưåi trûúãng quët àõnh nhanh
chống.
Thïë lâ ngay hưm êëy, àẩi àưåi trûúãng nhêån àûúåc quët àõnh vïì
trung àoân ba bưå binh, vúái cûúng võ àẩi àưåi trûúãng trinh sất. Sau nây,

khi trung àoân àûúåc àiïìu trúã vïì miïìn Têy, chiïën trûúâng quấ nhiïìu
kïnh rẩch, ài lẩi khố khùn, ngûúâi lc nâo cng nhúm nhúáp bn nûúác,
àẩi àưåi trûúãng múái thêëy quët àõnh ca mịnh sai lêìm ghï gúám. Giấ
nhû hưìi àố, lẩi giấ nhû, anh båt miïång xin vïì E mưåt hóåc E hai thị
sûå thïí àậ khấc, võ têët anh àậ phẫi cố mùåt úã chiïën trûúâng nây.
Nhûng úã àúâi, cấi gị rưìi cng quen. Sau mưåt thúâi gian nhùn nhố,
chấn chûúâng, cëi cng, àẩi àưåi trûúãng cng àậ quen dêìn vúái hiïån
thûåc vâ coi nhû sưë phêån àậ an bâi.


ÀƯÌNG DAO THÚÂI CHIÏËN TRANH

13

Chûúng hai
ÀƯÌNG DAO CA RÛÂNG TRÂM
1
Sau giêëc mú bìn bậ vûâa rưìi, àẩi àưåi trûúãng Lï S Qu thao
thûác, nghơ ngúåi mưåt hưìi lêu múái bùỉt àêìu ng lẩi. Tuy nhiïn, giêëc ng
ca anh cố phêìn thùỉc thỗm, rúâi vn thïë nâo êëy.
Àẩi àưåi trûúãng khưng biïët lâ mịnh ng trong trẩng thấi mưng
lung nhû thïë àûúåc bao lêu, cho túái khi anh nghe thêëy coá ai àố gổi tïn
mịnh mưåt cấch giêåt giổng. Anh bûâng tónh. Ai gổi thïë nhó? Anh tûå hỗi,
nhûng khưng thïí trẫ lúâi àûúåc. Hịnh nhû tiïëng gổi êëy vang vổng tûâ
mưåt núi nâo àố xa lùỉc. Àẩi àưåi trûúãng chui àêìu ra khỗi mng, lùỉng tai
nghe ngống. Ngoẩi trûâ tiïëng vo ve àêåp cấnh ca ngân vẩn con mỵi
côn thị caỏnh rỷõng hoaõn toaõn im lựồng. Hoồa hoựỗn lựổm mỳỏi cố mưåt vâi
phất sng nưí bị bổp vổng lẩi tûâ hỷỳỏng Xo Mo.
Nựỗm bùn caồnh anh, saỏt cựn hờỡm chỷọ A nûãa chịm nûãa nưíi, trung
àưåi trûúãng Ba Trêìn ng say nhû chïët. Qua ấnh sấng múâ nhẩt ca

mân àïm, àẩi àưåi trûúãng nhịn thêëy miïång anh ta hấ hưëc, húi thúã khô
khê.
Àẩi àưåi trûúãng xem àưìng hưì. Múái cố mưåt giúâ hai mûúi lùm pht.
Nhû vêåy côn lêu múái túái giúâ àấnh thûác anh ni dêåy nêëu cúm, chín
bõ hânh qn. Phẫi thûác tûâ giúâ cho túái lc àố, quẫ lâ mưåt sûå lậng phđ
thúâi gian lúán. Cố lệ phẫi rấng ng tiïëp thưi, Anh tûå nh.
Àng lc àố, lc anh àang chui àêìu vâo trong mng, thị cố tiïëng
àưång cú mấy bay nùång trịnh trõch vang lïn tûâ phđa biïín mưỵi lc mưåt
to dêìn. Vúái linh cẫm ca mưåt ngûúâi lđnh, àẩi àưåi trûúãng nhẫy xëng
vộng, àêåp tay vâo vai Ba Trêìn, miïång kïu mưåt cấch thẫng thưët:
- Xëng hêìm ngay. B52 àấnh àêëy!


VÙN LÏ

14

- Cấi gị thïë? Ba Trêìn nhưím dêåy, ngú ngấc hỗi. Ngay sau àố, anh
ta àậ nhêån ra tiïëng àưång cú mấy bay nùång nïì kia, bấo hiïåu mưåt àiïìu
gị àố chùèng tưët lânh.
Hai ngûúâi vûâa kõp qâ lêëy sng, chui vâo hêìm, thị mưåt lìng
ấnh sấng cûåc mẩnh ôa ra, tiïëp theo lâ nhûäng tiïëng nưí dêy chuìn
vang dưåi, lâm cùn hêìm rung lên bêìn bêåt. Àẩi àưåi trûúãng bõ sống chêën
àưång nếm tûâ vấch hêìm bïn nây sang vấch hêìm bïn kia, rưìi bõ nếm trúã
lẩi, àêìu va vâo cêy àâ àau àiïëng.
Mưåt lìng khối àen àêåm àùåc, nưìng nùåc mi diïm sinh xưåc vâo
hêìm, lâm anh ho sùåc sa, nûúác mùỉt trâo ra. Vûâa dûát loẩt bom, Ba
Trêìn toan chui ra ngoâi, thị àẩi àưåi trûúãng kếo giêåt anh lẩi:
- Khoan àậ. Côn quẫ cëi cng!
Àẩi àưåi trûúãng chûa nối dûát cêu, thị mưåt lêìn nûäa, chúáp lûãa

nhoấng lïn. Chûa kõp nghe tiïëng nưí, anh àậ thêëy nhû mịnh bõ nhêëc
bưíng lïn khỗi mùåt àêët, rưìi bõ àê bểp búãi mưåt sûác nùång vư hịnh.
Khó thêåt. Thïë lâ hïët! Àẩi àưåi trûúãng nghơ bng. Àïën lc naõy,
anh mỳỏi uó túnh taỏo ùớ nhờồn ra rựỗng khửng phẫi hêìm bõ sêåp mâ lâ do
sûác ếp ca trấi bom àậ xư àêët vâ cêy úã mưåt bïn vấch hêìm, dưìn ếp anh
hïët cûåa qåy. Àẩi àưåi trûúãng gưìng mịnh toan àêíy khưëi cêy ra, nhûng
vư vổng. Gêìn nhû mổi khoẫng trưëng cố àûúåc trong hêìm àậ bõ àêët
chiïëm hïët rưìi.
- Mể úi! Con chïët mêët! - Ba Trêìn hoẫng loẩn, gâo lïn.
- Bịnh tơnh nâo. Hêìm chûa bõ sêåp àêu. Rấng búái àêët ài. úã trong
nây, tưi khưng thïí...
- Nhûng cûãa hêìm úã chưỵ nâo.
- Hûúáng trûúác mùỉt êëy. Rấng lïn. Khưng chïët àêu! Mùåc d nối
nhû vêåy, nhûng àẩi dưåi trûúãng àậ cẫm thêëy tuåt vổng. Bẫn thên anh
cng khưng xấc àõnh àûúåc cûãa hêìm úã chưỵ nâo. Xung quanh anh chó lâ
mưåt mâu àen khng khiïëp.
Hịnh nhû Ba Trêìn àậ tónh tấo trúã lẩi. Anh ta àang dng hai tay
câo àêët, tịm lưëi ra. Bõ kểt cûáng búãi nhûäng khc gưỵ trong hêìm, câng lc


ÀƯÌNG DAO THÚÂI CHIÏËN TRANH

15

àẩi àưåi trûúãng câng thêëy khố thúã. Ngûåc anh nhû bõ ai àố bốp nghểt,
lâm cho anh ngùỉc ngûá.
- Sao lêu thïë? - Anh hỗi vúái giổng phïìu phâo, rúâi vn.
Ba Trêìn khưng trẫ lúâi. Nhûng rộ râng lâ anh ta àang rấng sûác
àâo búái. bn àêët àûúåc dưìn vâo nhûäng khoẫng trưëng đt ỗi trong hêìm.
Àẩi àưåi trûúãng thêëy mịnh khưng thïí chõu àûång àûúåc nûäa. Anh rïn

mưåt cấch cay àùỉng:
- Khưng tịm thêëy cûãa hêìm sao?
- Rấng mưåt cht xđu nûäa ài... Ba Trêìn thúã hưìng hưåc, nối.
Nhûng àẩi àưåi trûúãng khưng côn nghe thêëy gị nûäa. Trong cấi
khoẫnh khùỉc cëi cng trûúác khi ngêët lõm, hịnh nhû anh àậ dưìn hïët
sûác lûåc ca mịnh vng vêỵy, hông phấ tung cùn hêìm àang nhưët chùåt
anh, nhûng chên tay khưng theo sûå chó huy ca anh nûäa. Àẩi àưåi
trûúãng lẫ dêìn. Mổi thûá xung quanh anh giưëng y nhû mưåt giêëc mú.
Toân thên anh trúã nïn nhể tïnh, trưi bưìng bïình trong khoẫng trúâi
àïm vư têån. Àẩi àưåi trûúãng khưng hịnh dung àûúåc mịnh tưìn tẩi trong
trẩng thấi mï man nhû thïë bao lêu, cho túái khi anh lúâ múâ nhêån thêëy
cố mưåt lìng sấng ëu úát, hiïån ra trûúác mùỉt mịnh.
- Àẩi àưåi trûúãng, ra ài thưi! - Tiïëng Ba Trêìn gic giậ.
Àẩi àưåi trûúãng nghe thêëy têët cẫ, nhûng anh khưng trẫ lúâi nưíi.
Anh àang thúã. Nối àng ra lâ anh àang cûúáp lêëy khưng khđ àïí thúã.
Anh thúã giưëng nhû con cấ bõ bùỉt tûâ dûúái nûúác lïn búâ.
Ba Trêìn chui vâo hêìm, tm lêëy chên àẩi àưåi trûúãng lay mẩnh:
- Ra i thửi. Nựỗm laõm gũ maọi thùở haó?
aồi ửồi trỷỳóng bùỉt àêìu nhc nhùỉc. Nhûng anh khưng sao ci
thêëp hún àïí àûa cấi àêìu ra khỗi hâng àâ cêy bõ xư lïåch, bùỉt chếo nhau
trong cùn hêìm chûä A cho nưíi. Trúã ngẩi chđnh giúâ àêy lẩi lâ cấi àêìu ca
anh.
- Ưng phẫi àûa hai chên ra trûúác, ngûúâi ngẫ ra sau. Cûá nhû thïë
mâ nhđch tûâng tđ mưåt. Ba Trêìn nối.


VÙN LÏ

16

Cố thïë mâ mịnh cng khưng nghơ ra. Àẩi àưåi trûúãng nghơ bng.
Phẫi chùng sûå àe dổa ca cấi chïët àậ lâm anh m mêỵm cẫ ngûúâi? Àẩi
àưåi trûúãng lâm theo hûúáng dêỵn ca Ba Trêìn. Sau cng, anh cng àûa
àûúåc cấi thên hịnh rïåu rậ, sêy sất ca mịnh ra khỗi cùn hêìm tưìi tïå.
Chó cho àïën khi àûúåc ngưìi trïn mùåt àêët, anh múái cẫm thêëy kinh
hoâng trûúác nhûäng gị àang hiïån hûäu. Cấnh rûâng trâm àún võ àống
qn xanh tûúi lâ thïë àậ biïën khỗi mùåt ờởt, chú coõn laồi nhỷọng oaồn
cờy bừ xeỏ toaỏc, nựỗm ngưín ngang. Xung quanh anh, àêët bn bõ bom hêët
tung lïn thânh tûâng àưëng, nhậo nhoết. úã ngay sất cûãa hêìm ca anh,
phđa bïn trấi lâ mưåt hưë bom àịa, rửồng ùởn caó chuồc meỏt, nựỗm toang
hoaỏc giỷọa maõn ùm.
run.

- Anh em cố ai bõ sao khưng? - Àẩi àưåi trûúãng hỗi, giổng vêỵn côn
- Khưng. Ba Trêìn trẫ lúâi vúái vễ tûå tin, chùỉc nõch.
- Ưng àậ nhịn thêëy têån mùỉt tûâng ngûúâi chûa?

- Ngoâi ưng vâ tưi ra côn lẩi cố mûúâi anh em, lâm sao mâ khưng
têån mùỉt.
Àẩi àưåi trûúãng im lùång, nhịn cấnh rûâng bõ tân phấ, mưåt lêìn nûäa,
khệ rng mịnh. Trêån bom B52 bûâa qua núi àống qn ca àún võ, mâ
khưng ai bõ chïët, bõ thûúng, quẫ lâ mưåt may mùỉn, àẩi phc. Àẩi àưåi
trûúãng tûå hỗi: vâo cấi giúâ êëy, nïëu anh khưng àưåt nhiïn thûác giêëc, thị
àiïìu gị sệ xẫy ra? Vâ, tẩi sao, do àêu mâ anh lẩi nghe thêëy cố ngûúâi
gổi tïn mịnh. Theo anh biïët thị vâo àng lc àố, khưng cố ai gổi anh
hïët, mâ chó cố mưỵi mưåt mịnh anh gổi hổ xëng hêìm. Câng nghơ, àẩi
àưåi trûúãng câng cẫm thêëy bđ hiïím. Phẫi chùng àêy lâ sûå thûác dêåy bêët
ngúâ ca têm thûác, hay côn laõ mửồt caỏi gũ oỏ huyùỡn diùồu nựỗm bùn ngoaõi
sỷồ hiïíu biïët ca anh? Nhûng d lâ gị thị àêy cng lâ mưåt sûå kiïån, mưåt
sûå kiïån lâm cho anh khưng thïí qụn.

Sau loẩt bom àïm hưm êëy, àõch côn àấnh thïm hai loẩt nûäa,
nhûng têët cẫ àïìu rúi ra ngoâi àưåi hịnh àống qn ca trung àoân.
Trêån bom cng baỏo hiùồu cho aồi ửồi trỷỳóng biùởt rựỗng caỏi thỳõi gian
nan thûåc sûå àaä àïën.


ÀƯÌNG DAO THÚÂI CHIÏËN TRANH

17

2
Vûâa sấng, tham mûu trûúãng trung àoân dêỵn theo trúå l tấc
chiïën xëng thùm àún võ. Ưng vêån qìn lốt, trong khi cưí quâng qìn
dâi, tay phẫi chưëng gêåy, tay trấi xấch àưi dếp m mâu trùỉng ngâ.
Nhịn dấng ngûúâi gêìy ëu, hom hem, ûúát sng búãi sûúng súám vâ bn
àêët, mổi ngûúâi biïët lâ ưng ra ài tûâ rêët súám.
- Chaâo thuã trûúãng! - Trung àưåi trûúãng Ba Trêìn àang lau sng,
àûáng dêåy nối - Bom àấnh thïë nây, àûúâng xấ mêët dêëu, mâ th trûúãng
àậ xëng thùm anh em súám thïë?
- Nghe bom àấnh, biïët trinh sất bõ dđnh rưìi, råt gan sưi cẫ lïn
mâ khưng cố cấch nâo nùỉm tịnh hịnh àûúåc. Àiïån thoẩi bõ àûát dêy, chúâ
thưng tin nưëi xong, chûa biïët àïën bao giúâ. Cố cêåu liïn lẩc lẩi ài xëng
tiïíu àoân hai. Ti tưi phẫi lêìn theo àûúâng dêy hûäu tuën ài àêëy! Tham mûu trûúãng nối, giổng ưn tưìn. - Àïën àêy, thêëy mêëy ưng bịnh
thẫn nhû thïë nây, tưi tin lâ ưín cẫ. Thïë, àẩi àưåi trûúãng àêu?
- Dẩ, thûa - anh Qu àang ài kiïím tra v khđ, lûúng thûåc thûåc
phêím, chín bõ hânh qn. Àïí tưi kïu ngûúâi ài gổi. Nối rưìi, Ba Trêìn
ngóỉc tay, kïu mưåt chiïën sơ túái, bẫo ài tịm àẩi àưåi trûúãng vïì.
- Àún võ khưng cố ai bõ gị lâ tưët lùỉm rưìi. - Tham mûu trûúãng
nhịn quanh, gêåt g nối - àïm qua, nố àấnh têët cẫ ba àúåt. Tưíng sưë
thûúng vong ca mịnh lïn túái sấu ngûúâi. Hai chïët, bưën bõ thûúng. Sưë

v khđ bõ mêët chûa thưëng kï àûúåc, nhûng cng khưng àấng kïí.
Trong lc tham mûu trûúãng àang nối thị Lï S Qu tûâ phđa rễo
rûâng thûa chẩy túái. Nhịn thên hịnh phúâ phẩc, sêy sất ca anh, tham
mûu trûúãng tin lâ ngûúâi cấn bưå dûúái quìn vûâa trẫi qua mưåt cún h
vđa.
- Châo ưng! - Tham mûu trûúãng lïn tiïëng, rưìi àûa tay ra bùỉt.
Àẩi àưåi trûúãng nùỉm lêëy tay ưng rưìi quay sang bùỉt tay trúå l tấc
chiïën.
- Tịnh hịnh bï bưëi quấ, mong th trûúãng thưng cẫm! Anh nối.
- Ưng chó mâu mê, vệ chuån. - Tham mûu trûúãng khệ cûúâi Thïë nâo, v khđ cố bõ mêët mất nhiïìu khưng?


VÙN LÏ

18

Àẩi àưåi trûúãng nhêím tđnh:
- Bấo cấo, toân àún võ mêët nùm trấi B41, ba trấi B40 vâ mûúâi
trấi lûåu àẩn, th phấo d.
- Mêët àẩn mâ khưng mêët sng â? - Tham mûu trûúãng cûúâi tm
tóm. N cûúâi ca ưng nhû mën nối "tao biïët tỗng cấi tđnh ma giấo
ca ti bay rưìi".
Ưng nây tinh quấi thêåt. Àẩi àưåi trûúãng nghơ. Gêìn hai nùm qua,
mịnh chûa lûâa ưng êëy àûúåc mưåt lêìn nâo.
- Thûa anh, cố trúâi chûáng dấm!
- Thưi ài! - Ưng cûúâi - Nïëu v khđ bõ mêët thêåt, thị vûâa múái trưng
thêëy tưi, mêëy ưng àậ chùèng la toấng lïn êëy chûá. Thïë nâo, àẩi àưåi
trûúãng trinh sất u qu, liïåu àún võ cố thïí ài chiïën àêëu nhû kïë hoẩch
àậ àõnh khưng?
- Thûa, àûúåc! - Àẩi àưåi trûúãng trẫ lúâi - Nhûng xin th trûúãng cho

thïm mưåt đt àẩn hỗa lûåc.
Tham mûu trûúãng khệ chau mây. Ưng kếo àẩi àưåi trûúãng túái
mưåt chưỵ trưëng, xa hùèn mổi ngûúâi, nối:
- Ưng Qu nây, cố lệ hưm qua, Phố Chđnh y àậ lâm viïåc trûåc
tiïëp vúái ưng rưìi, tưi khưng lùåp lẩi nưåi dung àố nûäa. Nhûng trûúác khi
àún võ ài, tưi chó xin nối vúái ưng àiïìu nây. - Ngûâng mưåt lất, nhû àïí
thùm dô thấi àưå ca anh, Tham mûu trûúãng nối tiïëp - öng Quyá biïët
khöng, hiïån thúâi, chuáng ta àang phaãi chiïën àêëu chưëng qn th trong
mưåt hoân cẫnh vư cng cam go, phûác tẩp. Toân bưå sưë v khđ mâ qn
khu hiïån cố chûa àêìy mûúâi lùm têën. Mën bùỉn chi viïån cho bưå àưåi
mưåt trấi àẩn cưëi, phẫi àûúåc Tû lïånh chín y. Tịnh hịnh bi àất nhû thïë
àêëy. Tưi nối àiïìu nây khưng phẫi àïí viïån l do tûâ chưëi cêëp thïm àẩn
hỗa lûåc cho mêëy ưng àêu, nhûng sûå thêåt lâ kho trung àoân cng
khưng côn nûäa...
Chùèng cêìn àïën tham mûu trûúãng giậi bây, àẩi àưåi trûúãng Lï S
Qu múái biïët àûúåc nhûäng khố khùn àang xẫy ra tẩi chiïën trûúâng.
Ngay tûâ khi trung àoân theo Tû lïånh Qn Khu tûâ miïìn Àưng lâm


ÀƯÌNG DAO THÚÂI CHIÏËN TRANH

19

mưåt cåc tiïíu trûúâng chinh, lêåt cấnh vïì chiïën trûúâng miïìn Têy, anh
àậ hiïíu lâ tịnh hịnh úã àêëy cố mưåt àiïìu gị àố khưng ưín.
Àïí àấnh lûâa kễ th, cêëp trïn àậ giûä lẩi toân bưå ï kđp àiïån bấo
viïn ca trung àoân - Nhûäng ngûúâi cố cấc thối quen lïn sống mâ kễ
àõch àậ thåc lông tûâng chên tú kệ tốc, thay vâo àố lâ mưåt ï kđp àiïån
bấo viïn múái. Àưìng thúâi, cêëp trïn cng cho phất ài liïn tc nhûäng bûác
àiïån giẫ, bấo cấo vïì tịnh hịnh àún võ. Trung àoân cng àûúåc thay àưíi

phiïn hiïåu, dng toân mêåt danh, liïn lẩc vúái nhau. Àún võ lïn àûúâng
hânh qn chûa àûúåc mưåt tìn, kễ àõch àậ àấnh húi thêëy vâ bùỉt àêìu
àeo bấm. Chng dng bom, phấo vâ nhûäng àún võ biïåt kđch tinh quấi
lng sc, àấnh chùån, àưën sẩch nhûäng cấnh rûâng trâm dổc biïn giúái,
nghi trung àoân hânh qn qua. Cố lc àún võ phẫi chia thânh tûâng
toấn nhỗ, cúä ba bưën chc ngûúâi mâ ài. Phẫi mêët túái gêìn hai thấng
trúâi, trung àoân múái àûa àûúåc hai tiïíu àoân cng cấc àẩi àưåi trûåc
thåc vïì àïën cùn cûá chên thang tẩi Ba Hôn.
Sau mưåt thúâi gian dâi mêët dêëu, kễ àõch lẩi tịm thêëy hânh tung
ca trung àoân. Tû lïånh vng bưën chiïën thåt ca qn àưåi Sâi Gôn
hưëi hẫ tung sû àoân 21 cng hâng chc tiïíu àoân tựng phaỏi, tiùởn
haõnh mửồt cuửồc bao vờy chiùởn dừch nhựỗm xốa sưí trung àoân vâ cấc àún
võ ca ta àûáng chên tẩi àêy.
Nhûäng trêån àấnh àêỵm mấu, dai dùèng àậ liïn tc xẫy ra sët
hún hai thấng rông tẩi Xo Mo - Ba Hôn, cho túái khi cẫ hai bïn ta, ừch
hoaõn toaõn kiùồt sỷỏc. Bựỗng mửồt cuỏ rỷỳỏn mũnh k diïåu, àẩi àưåi trinh sất
ca anh kïët húåp vúái mưåt tiïíu àoân thiïëu thåc trung àoân vâ mưåt àẩi
àưåi àùåc cưng ca qn khu àậ àấnh tan tấc tiïíu àoân 44 biïåt àưång
qn tẩi Vâm Rêìy, kïët thc cåc hânh qn ca àõch.
Sau nây, khi vïì àïën U Minh thûúång, àẩi àưåi trûúãng nhêån thêëy
tịnh hịnh úã àêy tưìi tïå hún nhiïìu, so vúái nhûäng gị anh àûúåc biïët.
- Thûa th trûúãng, tưi àậ hiïíu nhûäng khố khùn ca ta. Àẩi àưåi
trûúãng nối.
- Cêåu chûa hiïíu hïët àêu. - Tham mûu trûúãng quaã quyïët - Trûúác
chiïën dõch Mêåu Thên, toân khu cố 45.000 du kđch, hiïån chó côn
khoẫng mưåt phêìn mûúâi. Tónh Câ Mau cố mûúâi ba xậ giẫi phống, cẫ
nùm chó tuín àûúåc mûúâi tên binh. Trong khi àố, cẫ khu cố hâng


VÙN LÏ

20

ngân tay sng bỗ ng vïì nhâ. Sûå thêåt lâ nhû vêåy àêëy! - Ngûâng mưåt
lất, tham mûu trûúãng tiïëp tc - Ngoâi khố khùn vïì thiïëu v khđ, lûåc
lûúång, chng ta côn mưåt khố khùn, àố lâ giûäa Khu y vâ Qn khu y
- hịnh nhû úã àêëy vêỵn chûa tịm àûúåc tiïëng nối chung vïì àấnh giấ àõch,
phûúng thûác hoẩt àưång ca ta vâ mc tiïu àïì ra. Trong khi àố, kễ th
lẩi chuín hûúáng chiïën lûúåc rêët nhanh. Chng àậ bịnh àõnh, lêën
chiïëm gêìn hïët vng giẫi phống trûúác àêy, chó côn cố cùn cûá U Minh
vâ cng giẫi phống phđa nam Câ Mau lâ do ta nùỉm giûä. Hiïån thúâi,
chng àang triïín khai chiïën dõch lêën chiïëm U Minh. Àïí mêët vng
chiïën lûúåc nây, chng ta sệ bõ hêët ra biïín. Do vêåy, Trung ûúng Cc
múái àiïìu c Sấu Dên vâ c Sấu Nam vïì ờy nhựỗm caói taồo tũnh hũnh.
Phaói noỏi sỷồ thờồt naõy, àïí ưng cố mưåt cấi nhịn àng àùỉn, khoa hổc
trong viïåc giẫi quët mổi vêën àïì.
Àẩi àưåi trûúãng thúã dâi vị cẫm thêëy bêët ngúâ trûúác nhûäng lúâi nối
chên tịnh, bûác xc ca cêëp trïn. Àố lâ mưåt mẫng sûå thêåt mâ anh chûa
àûúåc biïët. Àẩi àưåi trûúãng tûå hỗi lâ vị sao tham mûu trûúãng lẩi nối ra
vúái anh nhûäng sûå thêåt êëy? Vị lệ gị? Ưng khưng ngẩi lâ anh sệ thưëi chđ
û? Rêët cố thïí lâ do ưng tưn trổng anh, coi anh nhû lâ mưåt ngûúâi bẩn
tri k, mưåt àưìng chđ àấng tin cêåy.
Giổng tham mûu trûúãng trúã nïn thưëng thiïët:
- Lâ ngûúâi lđnh vúái nhau, tưi biïët mêëy ưng ra trêån lêìn nây chûa
àûúåc thanh thẫn. Nâo lâ thiïëu v khđ, qn sưë, nâo lâ khưng quen àõa
hịnh, nhûng tưi nghơ vúái truìn thưëng khùỉc phc khố khùn ca àẩi
àưåi, vúái sûå thấo vất ca ưng, mổi viïåc rưìi sệ ïm xi.
Cêëp trïn àậ nối nhû vêåy, àẩi àưåi trûúãng chùèng côn cố l do gị àïí
mê nheo, thoấi thấc àûúåc. Hún nûäa, tûâ chưëi nhiïåm v khưng phẫi lâ
phêím chêët ca anh. Àẩi àưåi trûúãng cùỉn mưi, vễ nghơ ngúåi.

Dûúâng nhû hiïíu àûúåc têm trẩng ca ngûúâi chó huy cêëp dûúái,
tham mûu trûúãng nối tiïëp:
- Àïí gip mêëy ưng cố lûng vưën àấnh àõch, tưi àậ nùn nó mën
gậy lûúäi vúái cêëp trïn múái xin àûúåc cho ưng nùm trấi phi lưi, nùm trấi
ÀH10 cẫi tiïën vâ ba trấi thy lưi bêåp bïình. Vúái nhiïåm v àûúåc giao,
ngêìn êëy v khđ lâ quấ đt. Nhûng trong hoân cẫnh hiïån tẩi, tưi chùèng
côn ph phếp nâo àïí gip mêëy ưng hún àûúåc. Chng ta àang bõ àõch


ÀƯÌNG DAO THÚÂI CHIÏËN TRANH

21

dưìn àïën chên tûúâng rưìi. Àïí tưìn tẩi, chó côn cố mưỵi mưåt cấch lâ phẫi
gưìng mịnh lïn mâ àấnh. Chó cố àấnh, hổa may múái cẫi tẩo àûúåc tịnh
hịnh.
- Cẫm ún th trûúãng àậ tin tưi! - Àẩi àưåi trûúãng nối - Tưi sệ cưë
gùỉng hïët mịnh àïí cố thïí lâm àûúåc mưåt cấi gị àố.
an!

- Tưi hy vổng nhû vêåy. Thưi, chc ưng vâ anh em lïn àûúâng bònh
- Thuã trûúãng chúâ tin chiïën thùỉng nhế!

- Dơ nhiïn rưìi! - Tham mûu trûúãng nối, rưìi ưm lêëy anh. Ưng vưỵ
vai anh vâ àưåt ngưåt quay ài. Àẩi àưåi trûúãng nhịn thêëy trong khốe mùỉt
ưng cố nhûäng giổt nûúác.

3
Vêët vẫ lùỉm àẩi àưåi trûúãng Lï S Qu múái àûa àûúåc àẩi àưåi trinh
sất àïën phđa nam êëp Hôa Khấnh. êëp trûúác àêy thåc vng giẫi phống,

vúái hún mưåt trùm gia àịnh, nay chó côn lâ mưåt khu àêët trưëng rưỵng, vư
hưìn, àûúåc àấnh dêëu son àỗ trïn bẫn àưì tấc nghiïåp ca anh.
Theo hiïåp àưìng tûâ trûúác, vâo khoẫng tûâ mûúâi bẫy àïën mûúâi chđn
giúâ, sệ cố mưåt phên àưåi v trang àõa phûúng àốn cấc anh tẩi mưåt lïìu
cỗ, bïn cẩnh chânh la bỗ hoang, cấch êëp chûâng nûãa cêy sưë vïì phđa
bùỉc, ùn thưng ra cấnh rûâng trâm, ngun lâ cùn cûá ca cưng binh
xûúãng huån Gô Quao. Tẩi àêy, phên àưåi v trang àõa phûúng sệ cố
nhiïåm v dêỵn àûúâng, bưë trđ xìng, àûa cấc anh vûúåt sưng Cấi Bế vïì
mưåt lộm cùn cûá àûúåc chín bõ trûúác, gêìn êëp Thúái An.
Nhiïåm v ca àẩi àưåi lâ vûâa trinh sất vûâa àấnh chùån cấc àoân
tâu cao tưëc thåc hẫi àoân 41 ca M àang ím trúå cho qn àưåi Sâi
Gôn trïn sưng Caỏi Lỳỏn, nhựỗm chiùởm U Minh thỷỳồng. Coỏ thùớ noỏi àêy
lâ mưåt nhiïåm v múái mễ, phûác tẩp mâ cêëp trïn giao cho àẩi àưåi ca
anh.
Bíi sấng hưm êëy, sau khi tiïỵn tham mûu trûúãng trúã vïì, àẩi àưåi
ùn sấng vâ lêåp tûác lïn àûúâng. Gổi lâ àẩi àưåi, nhûng thûåc ra qn sưë
chó cố hai mûúi bưën ngûúâi. Àậ thïë, cêëp trïn lẩi àiïìu mưåt nûãa àún võ do


VÙN LÏ

22

chđnh trõ viïn àẩi àưåi chó huy, nhêån nhiïåm v tẩi vâm sưng Àưëc, côn
lẩi mûúâi hai ngûúâi, do àẩi àưåi trûúãng chó huy thị ài cấnh àưng.
Sau hai ngây hânh qn mang vấc nùång, àẩi àưåi àậ túái àõa àiïím
têåp kïët vâ àang chúâ liïn lẩc vúái àõa phûúng.
- Sao giúâ nây hổ vêỵn chûa túái nhó? Trung àưåi trûúãng Ba Trêìn,
phố chó huy àún võ hỗi trỗng, trong lc àẩi àưåi trûúãng nhêëp nhưím, liïn
tc xem àưìng hưì.

- Côn hún mưåt tiïëng àưìng hưì nûäa múái hïët giúâ hiïåp àưìng lûång.
Àẩi àưåi trûúãng trêën an, nhûng trong lông thị nống nhû lûãa àưët. Àïí
giẫm búát khưng khđ chúâ àúåi nùång nïì, anh àûáng dêåy, xấch khêíu AK
bấng gêåp ài ài lẩi lẩi, mùỉt khưng rúâi hûúáng lïìu cỗ.
Trúâi bùỉt àêìu tùỉt nùỉng, àïí lẩi trïn cấnh rûâng trâm phđa têy mưåt
vûâng sấng àỗ rûåc nhû mấu. Theo phấn àoấn ca anh thị àố lâ hûúáng
võnh Rẩch Giấ, núi sưng Cấi Lúán vâ sưng Cấi Bế àưí vïì. Chïëch vïì
hûúáng nam mưåt cht lâ cùn cûá Xễo Rư, núi àõch àang têåp trung mưåt sưë
lûúång lúán tâu thuìn, cng mûúâi lùm tiïíu àoân bưå binh, lâm thânh
mưåt cm phông ngûå hưỵn húåp, chín bõ tiïën àấnh U Minh. Tịnh hịnh
mùåt trêån ngây mưåt cùng thùèng. Cng vúái sûå têåp trung quên cuãa àõch,
caác dún võ chuã lûåc cuãa qn khu cng àang àûúåc bđ mêåt àiïìu vïì khu
vûåc naõy, nhựỗm baóo vùồ U Minh.
Mỳỏi hửm qua ờy thửi, trïn àûúâng hânh qn ra mùåt trêån, àẩi
àưåi trûúãng bêët ngúâ gùåp lẩi mưåt ngûúâi bẩn, trung y Phan Vơnh, hổc
cng khốa hën luån trinh sất vúái anh tẩi Sún Têy. Vûâa múái nhịn
thêëy nhau, Phan Vơnh chẩy túái, thi vâo lûng anh mưåt cấi àau àiïëng,
kêm theo mưåt tiïëng chûãi thïì:
- Mể khó, mây vïì àêy hưìi nâo thïë haó, thựỗng mựổc dừch? - Phan
Vụnh hoói - Nghe noỏi mây hoẩt àưång úã chiïën trûúâng miïìn Àưng kia mâ.
- Àng thïë! - Àẩi àưåi trûúãng xấc nhêån - Nhûng àún võ tao àấnh
nhau dúã ểc, nïn múái bõ àêíy vïì àêy.
- Cấi têåt mây vêỵn thïë, chun nhẩo bấng cåc àúâi.
- Bêy giúâ mây úã àún võ nâo? - Àẩi àưåi trûúãng hỗi.
- Tao úã qn bấo Qn khu!


ÀƯÌNG DAO THÚÂI CHIÏËN TRANH

23

- Mây lâm cấi trô gị úã àún võ êëy?
- Trinh saát kyä thuêåt.
- Quaá tuyïåt! - Àẩi àưåi trûúãng bịnh lån - Cố tin tûác gị múái
khưng?
- Thiïëu cha gị, nhûng phẫi sâng lổc. Phan Vơnh nối - Bûäa trûúác,
khi lïn àâi theo dội vư tuën ca àõch, tao thêëy bổn M lïn sống khấo
chuån vỳỏi nhau rựỗng coỏ mửồt tùn trung uỏy, con trai àư àưëc tû lïånh lûåc
lûúång hẫi qn M úã viïåt Nam, hiïån àang chó huy tâu PCF sưë 35. Biïët
tin nây, c Sấu Nam rêët ch . Chđnh c giao cho qn bấo theo dội,
nïëu phất hiïån thêëy con tâu naõo mang sửở hiùồu ờởy, thũ phaói bựỗng moồi
caỏch tuỏm cho kyõ ỷỳồc thựỗng ờởy em vùỡ. Khửởn nửợi, cho àïën lc nây,
chng tao vêỵn chûa thêëy con tâu nâo cố sưë hiïåu 35 cẫ.
- Cố khi chng cng biïët ta theo dội àâi k thåt, nïn bõa
chuån cho chng ta tưën cưng chúi cng khưng chûâng. Àẩi àưåi trûúãng
phấn àoấn.
- Lâ dên trinh sất k cûåu mâ mây chùèng hiïíu àïëch gị cẫ. Phan
Vơnh cố vễ cấu - Chng nố cố thïí tung nhiïìu tin tûác giẫ, nhûng bõa
chuån con trai gậ àư àưëc àang chó huy tâu nhanh tẩi Viïåt Nam lâm
khó gị. Tao nghơ, cố thïí chng sú thưi.
- Cố l. - Àẩi àưåi trûúãng gêåt ờỡu - Nùởu uỏng nhỷ maõy noỏi, thũ caỏi
thựỗng trung y chó huy tâu nhanh sưë 35 chïët tiïåt êëy cố tïn lâ
Zumwalt.
- Àng lâ Zumwalt. - Phan Vơnh trưë mùỉt kinh ngẩc - nhûng vị
sao mây biïët?
- Bđ mêåt! - Àẩi àưåi trûúãng cûúâi mưåt cấch bđ hiïím. Sûå thêåt, anh
chó biïët tïn gậ àư àưëc chó huy hẫi qn M úã Viïåt Nam mưåt cấch tịnh
cúâ qua bẫn tin àổc chêåm úã trïn àâi phất thanh.
Mùåc d nùỉm àûúåc ngìn tin êëy, nhûng àẩi àưåi trûúãng Lï S Quyỏ
chựống hùỡ nghụ rựỗng caỏi gaọ ử ửởc chú huy hẫi qn M kia lẩi àïí cho

con trai mịnh chó huy mưåt con tâu hoẩt àưång tẩi chiïën trûúâng ấc liïåt,
àêìy ri ro nhû thïë nây.


VÙN LÏ

24

Cåc àúâi con ngûúâi ta, biïët àêu àêëy! Àẩi àưåi trûúãng nhúá lẩi
chuån c, miïång lêím bêím. Àưi khi cố nhûäng sûå kiïån xoay chuín bêët
ngúâ, lâm thay àưíi cåc sưëng, thay àưíi cẫ sưë phêån ca rêët nhiïìu ngûúâi.
Mân àïm êåp xëng rêët nhanh. Trïn bêìu trúâi vng chêu thưí bùỉt
àêìu nhưån nhõp hùèn lïn búãi cấc loẩi mấy bay bêåt àên sấng choang, ài
tìn trïn cấc kïnh rẩch. Tiïëng àưång cú vùng vùèng, lc xa lc gêìn, gêy
cho anh mưåt cẫm giấc khố chõu.
Àẩi àưåi trûúãng àûáng lẩi, rưìi ngưìi xëng mưåt gô àêët nhỗ, cấch
àưìng àưåi chûâng vâi chc mết. Mưåt lêìn nûäa, anh lẩi xem àưìng hưì.
Nhûäng chiïëc kim cố gùỉn dẩ quang bấo cho anh biïët àậ mûúâi tấm giúâ
ba mûúi pht.
Àng lc àẩi àưåi trûúãng àang xem àưìng hưì thị tiïëng sng bưỵng
nưí ran tẩi mưåt cấnh rûâng gêìn àêëy. Thoẩt àêìu, anh chûa xấc àõnh
àûúåc sng nưí úã hûúáng nâo, nhûng chó đt giêy sau, anh nhêån rộ sng
nưí úã hûúáng kïnh Ba Vẩn, núi cấc anh múái vûúåt qua hưìi chiïìu.
Tiïëng sng nưí mưỵi lc mưåt dưìn dêåp, dây àùåc. Trong cấi múá êm
thanh chiïën tranh hưỵn tẩp, chïët chốc êëy, anh nghe rộ cẫ tiïëng nưí ca
lûåu àẩn, tiïëng nưí ca sng phống hỗa tiïỵn vâ cẫ tiïëng nưí chối tai, tûác
ngûåc ca phấo khưng giêåt. Sau àố lâ tiïëng nưí ca nhiïìu loẩt sng
mấy, cố thïí lâ loẩi M60 àûúåc bùỉn lïn tûâ mưåt chiïëc tâu nâo àố, nghe lẩ
tai, giưëng nhû tiïëng gộ thng.
Sng cưëi cng bùỉt àêìu bùỉn. Sau nhûäng tiïëng nưí àêìu nông

"pung", "pung" lâ tiïëng àẩn rđt xêo xêo trïn nïìn trúâi hêëp hưëi rưìi rúi
xëng àêu àố trong cấnh rûâng trâm, tiïëp theo lâ nhûäng tiïëng nưí êìm
âo, rïìn rơ. Trong mân àïm bõt bng êëy, anh côn nhịn thêëy cẫ ấnh lûãa
chấy bêåp bng.
Mấy bay cng bùỉt àêìu kếo lïn thẫ trấi sấng vâ bùỉn rưëc-kïët. Hỗa
chêu tûâ mùåt àêët cng thi nhau vổt lïn giûäa bêìu trúâi. Trûúác khi tùỉt, nố
côn àïí laồi nhỷọng daói khoỏi trựổng ngoựỗn ngoeõo, tang toỏc.
aồi ửồi trûúãng àûáng ngêy ngûúâi ra quan sất, miïång hấ hưëc.
- Xem ra àấnh nhau to àêëy! - Trung àưåi trûúãng Ba Trêìn thưët
lïn, giổng run vị hưìi hưåp - Tưi cố cẫm giấc lâ tao ngưå chiïën.


ÀƯÌNG DAO THÚÂI CHIÏËN TRANH

25

Àẩi àưåi trûúãng vêỵn im lùång quan sất. đt lêu sau anh múái bưåc lưå
suy nghơ ca mịnh:
- Àïëch phẫi, - Anh nối - Nghe tiïëng sng thị rộ râng lâ mưåt àún
võ nâo àố ca ta phc kđch qn àõch. Cêåu khưng nhịn thêëy nhûäng
qìng lûãa chấy kia â?
Trong lc hai ngûúâi àang trao àưíi vúái nhau thị mưåt tưëp mấy bay
trûåc thùng loẩi "sối biïín" bay vt qua àêìu hổ vïì hûúáng sng nưí. Mưåt
lêìn nûäa, chng thay nhau bùỉn tưëc-kết vâ thẫ trấi sấng rûåc trúâi. Trong
ấnh sấng lẩnh lng ma qu êëy, aồi ửồi trỳóng nhũn thờởy caỏc chiùởn syọ
cuóa anh nựỗm nghó, lûng kï lïn ba lư, vễ mùåt bâng quan, khố hiïíu.
- Sao àïën giúâ nây hổ vêỵn chûa túái nhó? - Tiïíu àưåi trûúãng Nguỵn
Hûäu Phấch lïn tiïëng - Hay lâ cố trc trùåc gị rưìi?
Àẩi àưåi trûúãng cẫm thêëy chưåt dẩ. Nïëu nhû viïåc hiïåp àưìng khưng
thânh, sệ àêíy àún võ anh lêm vâo mưåt hoân cẫnh tiïën thoất lûúäng

nan. Tiïëp tc vûúåt sưng thị khưng cố phûúng tiïån, mâ quay trúã vïì thị
khưng thïí coi àûúåc. Cûá xâ qìn mậi úã àêy cng chùèng cố đch gị. Àẩi
àưåi trûúãng trt mưåt tiïëng thúã sêu. Anh tiïëp tc cho àún võ àúåi thïm
mưåt thúâi gian nûäa, lông trúã nïn nùång nïì, u ấm.
Sau mưåt thúâi gian dâi im ùỉng, tiïëng sng lẩi bùỉt àêìu rưå lïn. Lêìn
nây thị úã ngay hûúáng sưng Cấi Bế, núi cấc anh sệ phẫi vûúåt qua. Cố
àiïìu, anh khưng nghe thêëy tiïëng sng bùỉn trẫ vâ cng khưng nghe
thêëy tiïëng lûåu àẩn nưí rïìn. Rưët cåc, àẩi àưåi trûúãng cng khưng bìn
quan têm àïën chuån sng nưí trong khu vûåc nûäa. Viïåc hiïåp àưìng trc
trùåc àậ lâm anh lo lùỉng vư cng. Àêy laõ mửồt tũnh huửởng nựỗm ngoaõi dỷồ
kiùởn, mửồt tũnh huửởng chùèng hay ho tđ nâo. thêåt xi qíy, anh nghơ.
Nïëu nhû khưng cố hiïåp àưìng, àïí cấc anh tûå ch lo liïåu, thị cố lệ vâo
giúâ nây, cấc anh àang vûúåt sưng cng khưng chûâng. êëy vêåy mâ cấc
anh phẫi nựỗm chùởt dủ ỳó ờy.
- Hũnh nhỷ coỏ ngỷỳõi. - Ba Trêìn khệ àêåp vâo vai àẩi àưåi trûúãng,
reo lïn - Kia kịa, gêìn lïìu cỗ.
Àẩi àưåi trûúãng múã cùng mùỉt ra nhịn. Trong mân àïm lúâ múâ, anh
nhịn thêëy vâi ba bống ngûúâi êín hiïån. Àẩi àưåi trûúãng toan la lïn,
nhûng anh kõp thúâi chïë ngûå àûúåc. Dûúâng nhû linh tđnh àậ mấch bẫo
anh cố mưåt àiïìu gị àố múâ ấm qua nhûäng bống àen kia. Anh ra hiïåu