Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (954.84 KB, 14 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span>
<span class='text_page_counter'>(2)</span> Kiểm tra bài cũ * Câu 1: Thế nào là từ đồng nghĩa? Có mấy loại từ đồng nghĩa? - Từ đồng nghĩa là từ có nghĩa giống nhau hoặc gần giống nhau. Một từ có nhiều nghĩa có thể thuộc vào nhiều nhóm từ đồng nghĩa khác nhau. - Có hai loại từ đồng nghĩa: Từ đồng nghĩa hoàn toàn (không phân biệt nhau về sắc thái ý nghĩa). Từ đồng nghĩa không hoàn toàn (có sắc thái ý nghĩa khác nhau). * Câu 2: Sử dụng từ đồng nghĩa cần lưu ý điều gì? Không phải bao giờ từ đồng nghĩa cũng có thể thay thế cho nhau. Khi nói cũng như khi viết, cần cân nhắc để chọn trong số các từ đồng nghĩa những từ thể hiện đúng thực tế khách quan và sắc thái biểu cảm..
<span class='text_page_counter'>(3)</span> Tiết 39. TIẾNG VIỆT. Tõ tr¸I nghÜa * Bài có hai nội dung lớn: I./ Thế nào là từ trái nghĩa? II./ Sử dụng từ trái nghĩa..
<span class='text_page_counter'>(4)</span> I./ Thế nào là từ trái nghĩa?. CẢM NGHĨ TRONG ĐÊM THANH TĨNH Đầu giường ánh trăng rọi, Ngỡ mặt đất phủ sương. Ngẩng đầu nhìn trăng sáng, Cúi đầu nhớ cố hương. (Tương Như dịch). 1. Ví dụ a. Ví dụ 1 - Ngẩng > < cúi (Trái ngược nhau về hoạt động) - Trẻ > < già (Trái ngược nhau về tính chất “tuổi tác”) NGẪU NHIÊN VIẾT - Đi > < lại NHÂN BUỔI MỚI VỀ QUÊ (Trái ngược nhau về hoạt động Trẻ đi, đi, già trở lại nhà, * Vậy, thế nào “di chuyển”) Giọng quê không đổi, sương pha mái đầu.. là từ trái nghĩa?. Gặp nhau mà chẳng biết nhau, => Từ trái nghĩa là từ có nghĩa Trẻ cười hỏi: “Khách từ đâu đến làng?” trái ngược nhau. (Trần Trọng Sang dịch).
<span class='text_page_counter'>(5)</span> Tìm các cặp từ trái nghĩa qua bức hình sau:.
<span class='text_page_counter'>(6)</span> * Bµi tËp 1: T×m nh÷ng tõ tr¸i nghÜa trong c¸c c©u ca dao, tôc ng÷ sau: (thảo luận nhóm 2 ). - ChÞ em nh chuèi nhiÒu tµu, Tấm lành che tấm rách, đừng nói nhau nhiều lời. Lµnh > < r¸ch - Sè c« ch¼ng giµu th× nghÌo, Ngµy ba m¬i TÕt thÞt treo trong nhµ. Giµu > < nghÌo - Ba năm đợc một chuyến sai ¸o ng¾n ®i mîn quÇn dµi ®i thuª. Ng¾n > < dµi - Đêm tháng năm cha nằm đã sáng Ngày tháng mời cha cời đã tối. Đêm> < ngày S¸ng > < tèi.
<span class='text_page_counter'>(7)</span> b. Ví dụ 2 Tìm từ trái nghĩa với từ già” - Rau giµ > < rau non * Cótrường người hợp nhận“rau định:già, “Một có ? trong cautừgià” nhiều nghĩa có thể thuộc nhiều - Cau giµ> < cau non cặp từ trái nghĩa khác nhau”. - Già > < non Em có đồng*ýTừ vớinhững nhận điều định đã này phân tích trên, em không? - “Già” là từ nhiều nghĩa rút ra được mấy nội dung cần nắm trong Một từ có nhiều nghĩa phần I này?. có thể thuộc nhiều cặp từ trái nghĩa khác nhau.. 2. Kết luận ( Ghi nhớ 1- SGK trang 128) - Từ trái nghĩa là từ có nghĩa trái ngược nhau. - Một từ có nhiều nghĩa có thể thuộc nhiều cặp từ trái nghĩa khác nhau..
<span class='text_page_counter'>(8)</span> * Bài tập 2: Tìm từ trái nghĩa với các từ in đậm (gạch chân) trong các cụm từ sau đây: Hoa t¬i > < hÐo, kh« * T¬i C¸ t¬i >. *Yếu. Ăn yếu>. < ươn. < mạnh, khoẻ. Học lực yếu>. < khá, giỏi. Chữ xấu > < đẹp. * Xấu. Đất xấu > < tốt.
<span class='text_page_counter'>(9)</span> II./ Sử dụng từ trái nghĩa: Từ trái nghĩa. Tác dụng. Trong hai đối, bài tạo thơ, => Tạo ra phép việc sử dụng từ hình tượng tương phản táccảm mạnh trái (làmnghĩa nổi bậtcó tình dụngthagì? yêu quê hương thiết của nhà thơ) Tạo ra phép đối, tạo hình tượng tương phản mạnh (khái quát quãng đời xa quê, làm cho câu thơ nhịp nhàng, GÆp nhau mµ ch¼ng biÕt nhau, cân xứng) cêi hái : “Kh¸ch đến lµng ?” => Gây ấn tượng mạnh, 3/TrÎ Thành ngữ: - Bántõ tín®©u bán nghi Sử dụng thànhngữ ngữ Tìm vài thành làm cho lờitrái nóinghĩa thêm có sinh - Ba ch×m b¶y næi có từ có từ trái nghĩa? - Lên thác xuống ghềnh động. tác dụng gì?. 1/ Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh §Çu giêng ¸nh tr¨ng räi, Ngỡ mặt đất phủ sơng . NgÈng ®Çu nh×n tr¨ng s¸ng, Cói ®Çu nhí cè h¬ng. 2/ Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê TrÎ ®i, giµ trë l¹i nhµ, Giọng quê không đổi, sơng pha mái đầu..
<span class='text_page_counter'>(10)</span> * Vậy việc sử dụng từ trái nghĩa có tác dụng như thế nào?. * Ghi nhí 2 (SGK trang 128). Từ trái nghĩa đợc sử dụng trong thể đối, tạo các hình t îng t¬ng ph¶n, g©y Ên tîng m¹nh, lµm cho lêi nãi thêm sinh động..
<span class='text_page_counter'>(11)</span> * Bài tập 3: Điền các từ trái nghĩa thích hợp vào các thành ngữ sau: (Thảo luận nhóm 2) 1. Chân cứng đá…….. 6. V« thëng v«………... 2. Cã ®i cã………. 7. Bªn…...……..bªn khinh. 3. GÇn nhµ ………ngõ. 8. Buæi……….buæi c¸i. 4. M¾t nh¾m m¾t…….. 9. Bíc thÊp bíc………... 5. Ch¹y sÊp ch¹y ………. 10. Ch©n ít ch©n……….. mÒm lại xa. mở ngửa phạt trọng đực cao ráo.
<span class='text_page_counter'>(12)</span> Bài tập bổ sung Tìm các cặp từ trái nghĩa trong các ví dụ sau : a. Thiếu tất cả, ta rất giàu dũng khí Sống chẳng cúi đầu; chết vẫn ung dung Giặc muốn ta nô lệ, ta lại hóa anh hùng Sức nhân nghĩa mạnh hơn cường bạo b. Con kiến mà leo cành đa, Leo phải cành cụt, leo ra leo vào. Con kiến mà leo cành đào, Leo phải cành cụt, leo vào leo ra.”. Thiếu >< giàu Sống >< chết Nô lệ >< anh hùng Nhân nghĩa >< cường bạo. Ra >< vào. c.Những người yếu đuối vẫn hay hiền lành. Muốn ác phải là kẻ mạnh. => Yếu đuối >< mạnh ; hiền lành >< ác. d. Thế gian còn dại chưa khôn Sống mặc áo rách chết chôn áo lành. Dại >< khôn ; sống >< chết ; Rách >< lành.
<span class='text_page_counter'>(13)</span> Tiết học hôm nay các em cần nắm mấy nội dung lớn của bài?. Về nhà. * 1. Hai nộikĩdung: Học nội dung ghi nhớ. 1./2.Thế từ còn trái lại nghĩa? Làmnào bàilàtập (chú ý bài tập 4 “viết đoạn văn có - Từ trái nghĩa là từ có nghĩa trái ngược nhau. sử dụng từ trái nghĩa”) - Một từ có nhiều nghĩa có thể thuộc nhiều cặp từ trái nghĩa 3. Chuẩn khác nhau. bị tiết luyện nói (lập dàn ý chi tiết đề 2 “Cảm. nghĩ về tình bạn”, tập nói trước ở nhà) 2./ Sử dụng từ trái nghĩa.. Từ trái nghĩa đợc sử dụng trong thể đối, tạo các hình tợng t ơng phản, gây ấn tợng mạnh, làm cho lời nói thêm sinh động..
<span class='text_page_counter'>(14)</span> TRÒ CHƠI GIẢI Ô CHỮ Ô ÔÔchữ chữ thứ 11 86572934nhất gồm gồm chữthứ thứ10 442563754chữ một chữ cáilàđó cái, đólà là gồm chữ 6 cái chữ cái, cái đó là đó từ trái nghĩa với một làmột một từ từ trái từđồng đồng nghĩa với từtừ “tủi”. “héo”. nghĩa nghĩa nghĩa với với với từ từ “ nghĩa với với từ từtừ “thi ““sang phạt ”. ”. “nhiệm dũng “chậm “đứng “quả”. cảm”. vụ”. nhân” “d íi ”.. 1. N. H. 2. À M. 3 4. T. 5. T. 6 7. R Đ. T. H. Ư. Ở. 8 9 10 11. N. G. H. N. H. T T Ừ Ừ T T R R Á Á II N N G G H H ĨĨ A A. H. Ơ. N. G. Ư. Ơ. £. N. I. I. G A. N. È. N. A. V. N. H. D. Ụ. Ạ.
<span class='text_page_counter'>(15)</span>