NGU VAN 9

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngµy so¹n: Ngµy d¹y: D1 D2:. / / /. /2012 /2012 /2012. TuÇn 27 - TiÕt 126. nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬ A. Mục tiêu cần đạt 1. KiÕn thøc: -Đặc điểm, yêu cầu đối với bài nghị luận về một bài thơ, đoạn thơ. 2. Kü n¨ng: -Nhận diện đợc bài văn nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ. -T¹o lËp v¨n b¶n nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬. 3. Thái độ: Giáo dục học sinh ý thức tiếp thu kiến thức về văn bản nghị luận đoạn th¬, bµi th¬. B. ChuÈn bÞ ThÇy: So¹n bµi Trß häc. So¹n bµi C.Ph¬ng ph¸p: Nêu vấn đề, vấn đáp, phân tích, qui nạp, thực hành vận dụng. D. TiÕn tr×nh lªn líp 1- ổn định tổ chức II- KiÓm tra bµi cò: ? ThÕ nµo lµ nghÞ luËn mét t¸c phÈm truyÖn hoÆc ®o¹n trÝch. ? Nªu c¸ch lµm dµn bµi chung nghÞ luËn mét t¸c phÈm truyÖn hoÆc ®o¹n trÝch. ( HS tr×nh bµy theo ghi nhí sgk- 63, 68) III- Bµi míi Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt * Hoạt động I:PP vấn đáp, A. Lí thuyết: phân tích, qui nạp. KT động I. Tìm hiểu bài nghị luận về một đoạn n·o, th¶o luËn nhãm. th¬, bµi th¬ * 1 Học sinh đọc văn bản sgk 1. Ph©n tÝch ng÷ liÖu(sgk-77) * Vấn đề nghị luận: H×nh ¶nh mïa xu©n vµ t×nh c¶m thiÕt tha ? Vấn đề đợc nghị luận của văn cña Thanh H¶i trong bµi th¬ Mïa xu©n nho b¶n nµy lµ g×? nhá. ? V¨n b¶n trªn nªu lªn nh÷ng *L§1- H×nh ¶nh mïa xu©n trong bµi th¬ cña luËn ®iÓm g× vÒ h×nh ¶nh mïa Thanh H¶i mang nhiÒu tÇng ý nghÜa, trong xuân trong bài thơ " Mùa xuân đó hình ảnh nào cũng thật gợi cảm, thật nho nhỏ".? Học sinh thảo luận, đáng yêu. nªu ý kiÕn. * L§2- H×nh ¶nh mïa xu©n r¹o rùc cña thiªn ? LĐ2: Ngời viết đã thể hiện nhiên, đất nớc trong cảm xúc thiết tha trìu những luận cứ nào để làm sáng mến của nhà thơ. tỏ các luận điểm đó? +LuËn cø: - Dßng s«ng, b«ng hoa tÝm, léc - Léc, ©m thanh, ng«n tõ. - Liên tởng mùa xuân của đất nớc 4 ngàn n¨m. ? L §3 vµ luËn cø lµ g×.. * L§3- H×nh ¶nh mïa xu©n nho nhá thÓ hiÖn khát vọng hoà nhập dâng hiến đợc nối kết tự nhiªn víi h×nh ¶nh mïa xu©n cña thiªn nhiên đất nớc. +LuËn cø: - Hình ảnh thơ đặc sắc ( đoạn thơ).

<span class='text_page_counter'>(2)</span> - C¶m xóc - giäng ®iÖu tr÷ t×nh - BiÖn ph¸p nghÖ thuËt cña bµi th¬, kÕt cÊu cña bµi th¬. ? NhËn xÐt vÒ bè côc cña v¨n b¶n ? ChØ ra giíi h¹n c¸c phÇn Më bµi - Th©n bµi vµ kÕt bµi? §1 : Më bµi §2, §3, §4,5 : Th©n bµi §6: KÕt bµi ? §äc l¹i tõng phÇn më, th©n, kÕt cña bµi cho biÕt nhiÖm vô cña tõng phÇn nh thÕ nµo? ? NhËn xÐt gi÷a c¸c phÇn cã sù liªn kÕt, m¹ch l¹c kh«ng? chØ ra nh÷ng tõ ng÷ cã t¸c dông liªn kÕt ? - Cã sù liªn kÕt m¹ch l¹c, cã c¸c c©u chuyÓn ý.. *Bè côc: ba phÇn + Më bµi: - Giíi thiÖu t¸c gi¶, bµi th¬. - Bớc đầu đánh giá khái quát về nội dung cña bµi th¬. +Th©n bµi: TriÓn khai lÇn lît tõng luËn ®iÓm. Từng luận điểm đều có luận cứ: Gồm lí lẽ và ph©n tÝch c¸c dÉn chøng, ®a dÉn chøng trÝch tõ bµi th¬. + KÕt bµi: Kh¸i qu¸t gi¸ trÞ, ý nghÜa cña bµi th¬ * Sù liªn kÕt m¹ch l¹c, cã c¸c c©u chuyÓn ý. - §1 (Më bµi) víi §2 (cña th©n bµi) liªn kÕt b»ng phÐp lÆp "H×nh ¶nh mïa xu©n " - §3 liªn kÕt §4 b»ng "Tõ rung c¶m …. nguyÖn íc ch©n thµnh" - §4 liªn kÕt §5 b»ng "§ã chÝnh lµ h×nh ¶nh mét mïa xu©n nho nhá" - §5 liªn kÕt §6 b»ng "Nh vËy, gi÷a c¸c khæ c¸c phÇn…". * Cách diễn đạt có sự liên kết tự nhiên về ý, cïng lµm s¸ng tá luËn ®iÓm. Lời văn toát lên những rung động trớc sự ? Em hãy nhận xét gì về cách đặc sắc của hình ảnh, giọng điệu thơ, sự diễn đạt của bài văn? đồng cảm với nhà thơ Thanh hải. => V¨n b¶n trªn nghÞ luËn vÒ bµi th¬ mïa xu©n nho nhá cña Thanh H¶i. * V¨n b¶n trªn nghÞ luËn vÒ bµi th¬ mïa xu©n nho nhá cña 2. Ghi nhí : (sgk-78) Thanh H¶i. ? VËy theo em thÕ nµo lµ nghÞ B LuyÖn tËp: luËn vÒ mét bµi th¬ ? ®o¹n th¬ ? + Kết cấu của bài thơ chặt chẽ cân đối mở ? §äc ghi nhí SGK/78 đầu là mùa xuân đất nớc (với sắc tím quen * Hoạt động II: PP thực hành, thuộc của xứ Huế) kết thúc là giai điệu dân ca cña xø HuÕ ngät ngµo s©u l¾ng. vấn đáp. KT nhóm. ? Ngoài các luận điểm đã nêu + Giọng điệu thơ trữ tình, chân thành, hứng h×nh ¶nh mïa xu©n trong bµi khëi, tha thiÕt nhÑ nhµng trÇm l¾ng ®i vµo Mïa xu©n nho nhá ë v¨n b¶n lßng ngêi. trªn, h·y suy nghÜ vµ nªu thªm + NhÞp ®iÖu th¬ giµu tÝnh nh¹c, khi trÇm c¸c luËn ®iÓm kh¸c n÷a vÒ bµi l¾ng khi s«i næi hµo høng diÔn t¶ c¶m xóc ch©n thµnh cña nhµ th¬( nh¹c sÜ TrÇn Hoµn thơ đặc sắc này. đã phổ nhạc- nhiều ngời hát rất thành công).. IV. Cñng cè: Yªu cÇu khi lµm bµi NL vÒ t¸c phÈm truyÖn hoÆc ®o¹n trÝch V. Híng dÉn vÒ nhµ: Häc thuéc ghi nhí, tËp nghÞ luËn vÒ bµi th¬ "ViÕng l¨ng B¸c" tËp viÕt phÇn më bµi vµ kÕt bµi. E.RKNBD:.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. Ngµy so¹n: Ngµy d¹y: D1 D2:. / / /. /2012 /2012 /2012. TiÕt 127,128. c¸ch lµm bµi nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬. A. Mục tiêu cần đạt 1. KiÕn thøc: -Đặc điểm, yêu cầu đối với bài nghị luận về đoạn thơ, bài thơ. -C¸c bíc lµm bµi nghÞ luËn vÒ ®o¹n th¬, bµi th¬. 2. Kü n¨ng: -TiÕn hµnh c¸c bíc lµm bµi nghÞ luËn vÒ ®o¹n th¬, bµi th¬. - C¸ch tæ chøc triÓn khai c¸c luËn ®iÓm. 3.Thái độ: Tích cực học tập, yêu thích văn nghị luận. B. ChuÈn bÞ ThÇy: Ngiªn cøu, so¹n bµi Trß häc. So¹n bµi C. Ph¬ng ph¸p: Nêu vấn đề, vấn đáp, qui nạp, thực hành. D.TiÕn tr×nh líp 1- ổn định tổ chức II- KiÓm tra bµi cò: ? ThÕ nµo lµ nghÞ luËn vÒ mét bµi th¬, ®o¹n th¬? Yªu cÇu cña bµi nghÞ luËn vÒ bµi th¬, ®o¹n th¬? ( HS tr¶ lêi theo ghi nhí sgk-78) III- Bµi míi: Hoạt động của thày và trò Nội dung cần đạt * Hoạt động I: PP nêu vấn đề, vấn A. Lí thuyết: đáp, qui nạp.KT động não. I. §Ò bµi nghÞ luËn vÒ mét bµi th¬, ®o¹n *Giáo viên treo bảng phụ ghi 8 đề ở thơ. sgk lªn cho häc sinh quan s¸t. 1. Ph©n tÝch ng÷ liÖu: - Học sinh đọc 8 đề bài. * §Ò bµi: - Gièng nhau: Cïng nghÞ luËn vÒ mét ? Các đề bài trên có gì giống và đoạn thơ hoặc bài thơ . kh¸c nhau? - Kh¸c nhau: VÒ yªu cÇu vµ néi dung nghÞ luËn ? Theo em nh÷ng tõ ng÷ nµo trong * C¸c tõ ng÷ yªu cÇu nghÞ luËn : Ph©n tÝch, c¶m nhËn, suy nghÜ … đề thể hiện rõ yêu cầu nghị luận ? - Đề 1,2,3,5, 6 : có lệnh ( có định hớng) Đề 4, 7 : không có lệnh, đòi hỏi ngời ? Dựa vào những từ ngữ đó em hãy -viết định hớng làm bài. sắp xếp các đề cùng dạng với nhau? +Đềtự4 xác ngêi viÕt híng vµo h×nh tîng ngêi chiÕn sÜ l¸i xe +Đề 7 hớng vào đặc sắc về nghệ thuật và néi dung cña bµi th¬ ViÕng l¨ng B¸c. -"Phân tích": chỉ định về phơng pháp. nhận": lu ý đến ấn tợng và cảm thụ ? C¸c tõ ng÷: Ph©n tÝch, c¶m nhËn, -"C¶m cña ngêi viÕt. suy nghÜ … biÓu thÞ yªu cÇu g× víi -"Suy nghÜ" : nhấn mạnh tới nhận định, viÖc lµm bµi? ph©n tÝch cña ngêi lµm bµi..

<span class='text_page_counter'>(4)</span> ? Dựa vào các đề bài trên em hãy ra một số đề tơng tự? - Học sinh ra đề và giáo viên nhận xét + mỗi tổ nhóm ra 1 đề và đọc. * Hoạt động II: PP nêu vấn đề, vấn đáp, phân tích, qui nạp. KT động n·o.. ? Cho biÕt thÓ lo¹i vµ yªu cÇu cña đề.. * Đọc kĩ bài thơ để xác định những biÓu hiÖn cña t×nh yªu quª h¬ng. ? Bài thơ đợc sáng tác vào thời gian nµo? §Þa ®iÓm nµo? Trong t©m tr¹ng nh thÕ nµo?. II. C¸ch lµm bµi nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬. 1.C¸c bíc lµm bµi nghÞ luËn vÒ bµi th¬, ®o¹n th¬ * §Ò bµi: Ph©n tÝch t×nh yªu quª h¬ng trong bµi th¬ "Quª h¬ng" cña TÕ Hanh. a) Tìm hiểu đề và tìm ý: * Tìm hiểu đề - §Ò thuéc thÓ lo¹i nghÞ luËn mét ®o¹n th¬, bµi th¬. - Yªu cÇu: Ph©n tÝch nh÷ng biÓu hiÖn cña t×nh yªu quª h¬ng. * T×m ý: -Trong xa c¸ch nhµ th¬ lu«n nhí vÒ quª h¬ng b»ng tÊt c¶ t×nh c¶m tha thiÕt. - H×nh ¶nh lµng quª hiÖn lªn trong nçi nhí cña nhµ th¬. + Cảnh đoàn thuyền đánh cá ra khơi + C¶nh trë vÒ + C¶nh nghØ ng¬i - Nçi nhí tha thiÕt khi xa quª. b) LËp dµn ý: *MB: -Giíi thiÖu bµi th¬; nªu ý kiÕn kh¸i qu¸t cña m×nh vÒ quª h¬ng.. b) LËp dµn ý: - Học sinh đọc và quan sát dàn bài ở sgk. ? PhÇn më bµi ph¶i giíi thiÖu nh÷ng *TB: Ph©n tÝch t×nh yªu quª h¬ng g×? - Kh¸i qu¸t chung: T×nh yªu quª tha thiÕt trong s¸ng, ®Ëm chÊt lÝ tëng, l·ng m¹n. + Th©n bµi: TriÓn khai luËn ®iÓm. - C¶nh ra kh¬i: th¬ méng, trÎ trung, giµu ? PhÇn TB cÇn tr×nh bµy nh÷ng nhËn søc sèng, ®Çy khÝ thÔ. xét gì về tình yêu quê hơng trong - Cảnh trở về : tấp nập no đủ. bµi th¬ "Quª h¬ng" - Nçi nhí: H×nh ¶nh ngêi d©n chµi gi÷a ? Những suy nghĩ ấy đợc dẫn dắt đất trời lộng gió với vị nồng mặn của biển khẳng định bằng cách nào? đợc liên khơi, hình ảnh đặc trng quê hơng. kÕt víi më bµi vµ kÕt bµi ra sao? - H×nh ¶nh ng«n tõ cña bµi th¬ giµu søc gîi c¶m, thÓ hiÖn t©m hån phong phó rung động tinh tế. *KB: Khẳng định sức hấp dẫn của bài thơ và ý nghĩa bồi dỡng tâm hồn ngời đọc . ? KÕt bµi lµm thÕ nµo. c) ViÕt bµi - Bè côc m¹ch l¹c, râ rµng. ? Khi viÕt bµi cÇn lu ý nh÷ng g×. - Nh÷ng suy nghÜ ý kiÕn cña ngêi viết luôn đợc gắn với sự phân tích, b×nh gi¶ng cô thÓ, h×nh ¶nh ng«n tõ, giéng ®iÖu. - Phần thân bài đợc nối kết với mở bài một cách chặt chẽ, tự nhiên đó lµ sù ph©n tÝch chøng minh lµm.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> sáng tỏ nhận xét bao quát đã nêu ở më bµi. - Từ các luận điểm này đã dẫn đến phần kết bài đánh giá sức hấp dẫn khẳng định ý nghĩa bài thơ. ? Tại sao phải đọc và sửa chữa. * Gọi 1 hs đọc văn bản Quê hơng trong t×nh th¬ng nçi nhí.(tr.81) ? ChØ ra bè côc 3 phÇn bµi viÕt. ? Phần TB ngời viết đã tr/ bày nh÷ng nhËn xÐt g× vÒ t/yªu q/ h¬ng trong b/ th¬ Quª h¬ng.. d, §äc l¹i bµi viÕt vµ söa ch÷a. 2. C¸ch tæ chøc triÓn khai luËn ®iÓm: a. Ph©n tÝch ng÷ liÖu: (sgk-81): -Bè côc: 3 phÇn -TB: Ph©n tÝch c¶m xóc lóc nång nµn, m¹nh mÏ, lóc l¾ng s©u tinh tÕ cña nhµ th¬ khi ca ngợi vẻ đẹp thiên nhiên cuộc sống lao động dân quê và nỗi nhớ quê hơng của t¸c gi¶.. - MB: Nçi nhí quª h¬ng ? Những suy nghĩ ý kiến ấy đợc dẫn -TB: Triển khai luận điểm: Phân tích dắt khẳng định bằng cách nào, đợc +Nhớ hình ảnh dân chài ra khơi đánh cá. liªn kÕt víi phÇn MB vµ KB ra sao. ( thuyÒn, buåm, d©n trai tr¸ng) +Nhớ cảnh dân chài đánh cá trở về. ( Sù tÊp nËp, lµn da, vÞ mÆn mßi, thuyÒn ) -KB: Khẳng định cảm xúc của tác giả về quª h¬ng. => Liªn kÕt : C¸c phÇn, c¸c ®o¹n cã liªn kÕt néi dung vµ h×nh thøc: (liªn kÕt chñ đề; các phép liên kết). - Cã c¸c tõ ng÷, c©u chuyÓn tiÕp dÉn d¾t. ? VB cã tÝnh thuyÕt phôc, hÊp dÉn kh«ng? V× sao. ? Từ đó em rút ra bài học gì qua 2. Ghi nhớ ( sgk-83) c¸ch lµm bµi nghÞ luËn ®o¹n th¬, bµi th¬. -HS tr×nh bµy -GV chèt - Gọi 1 HS đọc ghi nhớ sgk-83 B. LuyÖn tËp: TiÕt 2 Ph©n tÝch khæ th¬ ®Çu bµi "Sang thu" * Gọi hs đọc lại đề. cña H÷u ThØnh. - Gv: Yªu cÇu Hs lµm bµi tËp. 1. Tìm hiểu đề, tìm ý. ( theo c¸ch lµm 4 bíc) ? Nêu cách tìm hiểu đề , tìm ý đề * Tìm hiểu đề: bµi trªn. - ThÓ lo¹i: NghÞ luËn t¸c phÈm v¨n häc. - Yªu cÇu: NghÞ luËn ®o¹n th¬ ®Çu bµi "Sang thu " * T×m ý: - H¬ng vÞ: h¬ng æi. - Kh«ng gian: Giã se -H×nh ¶nh: S¬ng chïng ch×nh qua ngâ -Tr¹ng th¸i c¶m xóc cña nhµ th¬. Hoạt động nhóm: 2. LËp dµn bµi Lµm dµn bµi chi tiÕt -§¹i diÖn tr×nh bµy b¶ng a. MB: -nhËn xÐt, bæ sung. - G/ thiÖu bµi th¬, vÞ trÝ ®o¹n th¬, kh¸i.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> ? MB lµm thÕ nµo.. qu¸t néi dung ®o¹n th¬.( dÉn ®o¹n th¬). b.TB: Ph©n tÝch: ? TB lÇn lît ph©n tÝch néi dung g×. ( chú ý hình ảnh , ngôn từ nghệ * Sự vật đất trời sang thu qua cảm nhận tinh tÕ cña nhµ th¬: thuật, giá trị diễn đạt nội dung) - Bçng ( tr¹ng th¸i ng¹c nhiªn, ngì ngµng) nhận ra sự thay đổi của sự vật khong gian. + hơng ổi -phả : hơng vị đặc trng cây trái th«n quª, lan to¶ kh«ng gian ( c¶m nhËn b»ng khøu gi¸c) + giã se: giã h¬i kh«, h¬i l¹nh ( c¶m nhËn b»ng xóc gi¸c) +S¬ng chïng ch×nh qua ngâ: nh©n ho¸ sù vật sống động có hồn; từ láy gợi hình đờng nét giăng mắc mềm mại, nhẹ nhàng uyÓn chuyÓn, chËm ch¹p thong th¶, bÞn rÞn( c¶m nhËn b»ng thÞ gi¸c). - Hình nh thu đã về: Trạng thái ngỡ ngàng, cßn m¬ hå cha tin h¼n. => Sự vạt đất trời sang thu nhẹ nhàng tinh tÕ. C¶m nhËn cña nhµ th¬ rÊt tinh tÕ khi đất trời sang thu và đón nhận bằng tâm hồn nhạy cảm rung động. Đó cũng là tình yªu thiªn nhiªn cña t¸c gi¶. c.KB: ? KB nªu ý g×. - Khẳng định tình yêu thiên nhiên của nhà * Cho hs viÕt tõng phÇn MB,TB,KB th¬ -HS đọc bài -nhận xét, đánh giá, cho điểm IV. Cñng cè: - §äc thªm ( sgk-84) - C¸ch lµm bµi v¨n nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬. V. Híng dÉn vÒ nhµ: -Học thuộc ghi nhớ. Viết bài hoàn chỉnh cho đề bài luyện tập trên. -ChuÈn bÞ: v¨n b¶n " M©y vµ sãng" E. RKNBD: .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. ---------------------------------------Ngµy so¹n: / /2012 Ngµy d¹y: D1 / /2012 D2: / /2012 TiÕt 129. m©y vµ sãng (Ra-bin-®ra-n¸t Ta-go) A. Mục tiêu cần đạt 1. KiÕn thøc: - T×nh mÉu tö thiªng liªng qua lêi thñ thØ ch©n t×nh cña em bÐ víi mÑ vÒ nh÷ng cuộc đối thoại tởng tợng giữa em với những ngời sống trên "mây và sóng" -Những sáng tạo độc đáo về h/ảnh thơ qua trí tởng tợng bay bổng của tác giả. 2. Kü n¨ng: -§äc, hiÓu mét v¨n b¶n dÞch thuéc thÓ lo¹i th¬ v¨n xu«i. -Phân tích để thấy đợc ý nghĩa sâu sắc của bài thơ..

<span class='text_page_counter'>(7)</span> 3. Thái độ: Giáo dục học sinh tình cảm yêu mến, kính trọng cha mẹ, biết trân trọng những gì cha mẹ đã tạo lập cho mình. B. ChuÈn bÞ: ThÇy: So¹n gi¸o ¸n. Trò: Soạn bài theo câu hỏi đọc hiểu ở nhà C.Ph¬ng ph¸p: Đọc, vấn đáp, phân tích, bình giảng, tổng hợp D.TiÕn tr×nh lªn líp 1- ổn định tổ chức II- KiÓm tra bµi cò: ? §äc thuéc lßng bµi th¬ " Sang thu"cña H÷u ThØnh vµ c¶m nhËn khæ th¬ cuèi bµi. ( HS tù béc lé) III - Bµi míi: Vào bài: Tình mẫu tử là đề tài muôn thuở cho các nhà văn nhà thơ, đó cũng là nét đẹp truyền thống trong đạo lí của con ngời. Bài thơ " Mây và sóng " của nhà thơ ấn Độ: Ra-bin-đra-nát Ta-go đã chuyển tải điều đó. Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt * Hoạt động I: PP đọc, vấn đáp, thuyết trình. KT I.Tìm hiểu chung động não. 1. T¸c gi¶: ? Nªu nh÷ng hiÓu biÕt vÒ t¸c gi¶ t¸c phÈm -Ra-bin-®ra-n¸tTa-go (18611941) . -Nhà thơ hiện đại lớn nhất Ên §é. 2. T¸c phÈm: Bµi th¬ "M©y ? Giíi thiÖu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ t¸c phÈm. và sóng" đợc viết bằng tiếng - Hs: Tr¶ lêi theo SGK Began, in trong tËp Si - su (trẻ thơ) xuất bản (1909) đợc Ta-go dÞch ra tiÕng Anh, in trong tËp "Tr¨ng non" xuÊt b¶n n¨m 1915. * Hoạt động II: PP đọc, vấn đáp, phân tích , tổng II. Đọc, hiểu văn bản: 1. §äc: hợp. KT động não. * Gv: C ý đọc bài thơ các dòng thơ bắc cầu, nối tiếp, câu dài ngắt nhịp cho đúng, giọng nhẹ nhàng 2. KÕt cÊu, bè côc: tha thiết rủ rỉ nh kể chuyện.- HS đọc( nhận xét) ? Cho biết thể thơ . Các câu thơ có gì đặc biệt? ? Phơng thức biểu đạt. ? Dựa vào nhan đề của bài thơ em hãy tìm hiểu bố côc? - §1: §Çu …xanh th¼m: C©u chuyÖn víi mÑ vÒ nh÷ng ngêi sèng trong m©y vµ trß ch¬i thø nhÊt cña em bÐ víi mÑ. - §2: Cßn l¹i : C©u chuyÖn víi mÑ vÒ nh÷ng ngêi sèng trong sãng vµ trß ch¬i thø hai cña em bÐ víi mÑ. ? c¸c phÇn cã g× gièng nhau vµ kh¸c nhau (sè dßng th¬, XD h×nh tîng th¬, tæ chøc khæ th¬) ? Tác dụng trong việc thể hiện chủ đề bài thơ (- Mỗi phần đề gồm: lời mời gọi của những ngời sèng trong m©y trong sãng; lêi tø chèi cña em bÐ; trß ch¬i cña em bÐ víi mÑ. - ThÓ th¬: Tù do, kh«ng vÇn, nhÞp linh ho¹t( th¬ v¨n xu«i) - Phơng thức biểu đạt:tự sự, miªu t¶, biÓu c¶m. - Bè côc: 2 phÇn.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> - ThÓ th¬ v¨n xu«i kh«ng vÇn, cã nh¹c ®iÖu do yÕu tè lÆp l¹i vµ nhÞp ®iÖu bªn trong bµi th¬). * HS đọc P1: từ đầu -> "bay đi" và P2:"Trong sãng cã....lít qua". -Cho HS th¶o luËn nhãm -HS tr×nh bµy. ? Những ngời trên mây, trong sóng đã nói gì với em bÐ ? ThÕ giíi cña hä vÏ ra ntn. Nh÷ng h×nh ¶nh Êy cã ý nghÜa g×. (- Lêi mêi cña nh÷ng ngêi trong m©y: "Bän tí ch¬i tõ khi thøc dËy cho tíi lóc chiÒu tµ. ch¬i víi b×nh minh vµng, ch¬i víi vÇng tr¨ng b¹c" - Lêi mêi cña nh÷ng ngêi trong sãng: " Bän tí ca h¸t tõ s¸ng sím tíi hoµng h«n...ngao du n¬i nµy n¬i nä". - Hä vÏ ra mét thÕ giíi v« cïng hÊp dÉn gi÷a vò trô rùc rì s¾c mµu: b×nh minh vµng, vÇng tr¨ng bạc; tiếng đàn ca hát du dơng bất tận và đợc đi kh¾p n¬i. -Thiªn nhiªn rùc rì bÝ Èn, bao ®iÒu k× diÖu míi l¹ hÊp dÉn tuæi th¬, dêng nh khã cã thÓ tõ chèi lêi mêi gäi cña nh÷ng ngêi sèng trong m©y trong sãng. -Lêi mêi Êy chÝnh lµ tiÕng gäi cña mét thÕ giíi k× diÖu.. 3. Ph©n tÝch: a. Lêi mêi gäi cña nh÷ng ngêi sèng trªn m©y trong sãng:. - Lêi mêi Êy chÝnh lµ tiÕng gäi cña mét thÕ giíi k× diÖu.. ? Qua đó em hiểu thêm gì về cách viết và tâm hồn nhµ th¬. - Giµu trÝ tëng tîng phong phó, ng«n tõ h×nh ¶nh thơ đẹp, trong sáng, bay bổng bộc lộ tâm hồn yêu thiªn nhiªn vò trô cña t¸c gi¶. * §äc nh÷ng lêi hái cña em bÐ. b. Lêi tõ chèi cña em bÐ: ? Cho biết thái độ của em bé khi khi nghe lời rủ rê cña ngêi trªn m©y trong sãng. -Tò mò, muốn hiểu biết, muốn đợc đến thế giới diÖu k× cña kh«ng gian vò trô trªn m©y, trong sãng. (Hỏi cách đi cách đến) ? LÝ do nµo khiÕn em bÐ tõ chèi nh÷ng lêi mêi gäi cña hä. -Mẹ mình đang đợi ở nhà -Buæi chiÒu mÑ lu«n muèn m×nh ë nhµ. -> hiếu thảo, yêu mẹ, yêu gia đình, sức níu kéo cña t×nh mÉu tö, mÑ lµ nguån vui lín nhÊt cña con. ? Em cảm nhận đợc gì ở lí do từ chối của em bé. -LÝ do rÊt dÔ th¬ng ->( hä mØm cêi...) -Lßng mÑ yªu con vµ con yªu mÑ-> t×nh c¶m 2 chiều thiết tha, cảm động. ? Em thử đoán xem bé có luyến tiếc lời mời đó -T×nh th¬ng yªu mÑ vît lªn kh«ng. §iÒu nhµ th¬ muèn nãi ë bÐ lµ g×. -Luyến tiếc nhng tình mẫu tử đã chiến thắng vợt sự ham muốn. Đó chính là søc m¹nh cña t×nh mÉu tö. lªn mäi ham muèn ..

<span class='text_page_counter'>(9)</span> c. Trß ch¬i cña em bÐ víi ? Hãy tìm đọc những câu thơ nói về trò chơi của mẹ: em bé với mẹ. ( Gọi 1hs đọc) ? Em nhËn xÐt g× vÒ em bÐ khi nghÜ ra trß ch¬i víi mÑ. ?Trß ch¬i cña em hay h¬n cuéc ch¬i cña nh÷ng ngêi trªn m©y trong sãng ë chç nµo. * Trß ch¬i do em tù nghÜ: díi m¸i nhµ, cã thiªn nhiªn ( m©y, trêi, sãng, biÓn) vµ cã mÑ, t×nh c¶m quÊn quýt. +Con lµ m©y- mÑ lµ tr¨ng....- m¸i nhµ lµ trêi xanh +Con lµ sãng- mÑ lµ bÕn bê k× l¹...con l¨n...cêi v¨ng, kh«ng ai biÕt mÑ con ta ®ang ë ®©u -> sù th«ng minh s¸ng t¹o, giµu liªn tëng. ->Trß ch¬i hoµ hîp víi t×nh yªu thiªn nhiªn vµ t×nh mÉu tö. *Trß ch¬i hay vµ thó vÞ: + Con biÓu lé t×nh c¶m ch©n thµnh" hai tay con «m mÆt mÑ" + Mẹ bao dung rộng mở, ôm ấp, vỗ về đón em vµo lßng, lµ chç dùa ªm ¸i cña con" mÑ lµ bÕn bê k× diÖu; con l¨n, l¨n, l¨n vµo lßng mÑ; cêi vang vì tan vµo lßng mÑ". *Giáo viên: liên hệ với đoạn bé Hồng đợc gặp mẹ trong ®o¹n trÝch "trong lßng mÑ" ? Trò chơi của em bé với mẹ giúp em hiểu đợc gì. ? Nhà thơ dùng những biện pháp nghệ thuật gì để diễn tả trò chơ của em bé; giá trị nghệ thuật đó. - Tëng tîng phong phó, phÐp ®iÖp tõ; lÆp cÊu tróc câu diễn tả trò chơi sinh động giàu hình tợng và ý nghÜa-> C¸c trß ch¬i diÔn ra liªn tôc, t×nh yªu thiªn nhiªn yªu mÑ s©u s¾c cña em bÐ. ? M©y, sãng, tr¨ng, bê biÓn ngoµi ý nghÜa chØ thiªn nhiªn vò trô, em thÊy ë bµi th¬ nµy cã ý nghÜa g× n÷a? -M©y - sãng  tîng trng cho con: Ng©y th¬ , tinh nghÞch -Tr¨ng - bê biÓn  tîng trng cho mÑ: tÊm lßng dÞu hiÒn, bao la cña mÑ. ? Từ ý nghĩa tợng trng đó, em thấy nhà thơ Ta Go đã thể hiện điều gì qua bài thơ? - Ca ngîi vÒ t×nh mÉu tö thiªng liªng bÒn chÆt ? Ngoµi ý nghÜa ca ngîi t×nh mÑ con bµi th¬ cßn cã thÓ gîi cho ta suy ngÉm ®iÒu g× n÷a? - ý nghÜa triÕt lÝ: H¹nh phóc kh«ng ph¶i ®iÒu g× xa x«i bÝ Èn do ai ban cho, mµ ë ngay bªn c¹nh chóng ta do chÝnh tù t¹o. - Con ngêi sèng hoµ hîp víi thiªn nhiªn, yªu thiªn nhiªn.. - Em bÐ rÊt th«ng minh s¸ng t¹o, trß ch¬i cña em cã thiªn nhiªn, cã mÑ díi m¸i Êm gia đình.. - H×nh ¶nh thiªn nhiªn trong trß ch¬i cña em bÐ giµu ý nghÜa tîng trng vÒ t×nh mÉu tö thiªng liªng, bÊt diÖt.. 4. Tæng kÕt:.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> a. NghÖ thuËt: ? Những nét nghệ thuật chính đợc dùng trong bài -Hình thức đối thoại trong lời kÓ cña em bÐ; h×nh ¶nh giµu th¬ trÝ tëng tîng, giµu ý nghÜa tîng trng. ? Bài thơ giúp em hiểu đợc nội dung ý nghĩa gì. b. Néi dung: Ca ngîi t×nh mÉu tö thiªng liªng, bÊt diÖt. * 1 HS đọc ghi nhớ (89) c. Ghi nhí ( sgk-89) III. LuyÖn tËp - đọc diễn cảm bài thơ IV. Cñng cè: Néi dung ý nghÜa vµ nghÖ thuËt bµi th¬. V. Híng dÉn vÒ nhµ: Häc thuéc lßng bµi th¬. tËp ph©n tÝch, c¶m thô. -ChuÈn bÞ: ¤n tËp vÒ th¬ ( c©u hái sgk-89) + LËp b¶ng thèng kª «n tËp t¸c phÈm th¬ hiÖn d¹i ViÖt Nam tõ bµi 10 SGK líp 9( tËp1,2) theo mÉu cét- tr.89 -> GV kiÓm tra tríc giê häc «n tËp th¬. E. RKNBD: .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. ...................................................................................................................... Ngµy so¹n: Ngµy d¹y: D1 D2:. / / /. ----------------------------------------/2012 /2012 /2012 TiÕt 130. «n tËp vÒ th¬ A. Mục tiêu cần đạt 1. Kiến thức: Hệ thống các kiến thức về các tác phẩm thơ đã học 2. Kỹ năng: Tổng hợp hệ thống hoá kiến thức về các tác phẩm thơ đã học 3. Thái độ: Tích cực chuẩn bị bài lập bảng hệ thống, nắm chắc kiến thức. Có tình cảm trong sáng về tình yêu quê hờn, đất nớc, con ngời Việt Nam. B. ChuÈn bÞ ThÇy: So¹n gi¸o ¸n Trß: ¤n tËp l¹i phÇn th¬ C.Ph¬ng ph¸p: Nêu giải quyết vấn đề, vấn đáp, phân tích, tổng hợp. D. TiÕn tr×nh lªn líp 1. ổn định tổ chức II. KiÓm tra bµi cò: -? Nªu c¶m nghÜ cña em vÒ bµi th¬ "M©y vµ sãng" ( HS tù béc lé) - KiÓm tra chuÈn bÞ b¶ng hÖ thèng «n tËp vÒ th¬( §· giao vÒ nhµ chuÈn bÞ ). III. Bµi míi Hoạt động của thày và trò. Nội dung cần đạt. *Gv: Kiểm tra bảng thống kê Hs I. Bảng hệ thống các tác phẩm thơ đã học đã chuẩn bị ở nhà, nhận xét đánh lớp 9( tập1,2): gi¸ vµ bæ sung. -GVhÖ thèng- hs tù ghi vë..

<span class='text_page_counter'>(11)</span> TT. Tªn bµi. 1.. §ång chÝ. 2.. Bµi th¬ vÒ tiÓu đội xe kh«ng kÝnh §oµn thuyÒn đánh cá. 3.. 4.. BÕp löa. 5.. Khóc h¸t ru ng÷ng em bÐ lín trªn lng mÑ ¸nh tr¨ng. 6. T¸c gi¶ s¸ng t¸c ChÝnh 1948 H÷u. ThÓ th¬ Tù do. Tãm t¾t néi dung. §Æc s¾c nghÖ thuËt. Vẻ đẹp chân thực, giản dị của anh bộ đội thời chèng Ph¸p vµ t×nh đồng chí sâu sắc cảm động. Vẻ đẹp hiên ngang, dòng c¶m cña ngêi lÝnh l¸i xe Trêng S¬n.. Chi tiÕt, h×nh ¶nh tù nhiªn, gi¶n dÞ, c« đọng, gợi cảm.. Vẻ đẹp tráng lệ, giàu mµu s¾c l·ng m¹n cña thiªn nhiªn vò trô, vò trô vµ con ngêi lao động mới. B»ng 1963 7 T×nh c¶m bµ ch¸u vµ ViÖt ch÷, h×nh ¶nh ngêi bµ giµu 8 tình thơng, giàu đức hi ch÷ sinh. NguyÔn 1971 8 T×nh yªu th¬ng con vµ Khoa ch÷ íc väng cña ngêi mÑ §iÒm Tµ ¤i trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng MÜ.. Tõ ng÷ giµu h×nh ¶nh, sö dông c¸c biÖn ph¸p Èn dô, nh©n ho¸.. NguyÔn 1978 5 Duy ch÷. Giäng t©m t×nh, hån nhiªn, h×nh ¶nh gîi c¶m.. Ph¹m TiÕn DuËt. 1969 Tù do. Huy CËn. 1958 7 ch÷. 7. Con cß. 8. Mïa Thanh xu©n H¶i nho nhá. 9. ViÕng l¨ng B¸c. 10. Sang thu. 11. Nãi víi. ChÕ Lan Viªn. 1962 Tù do 1980 5 ch÷. Gîi nhí nh÷ng n¨m th¸ng gian khæ cña ngêi lÝnh, nh¾c nhë th¸i độ sống “uống nớc nhớ nguån”. Ca ngîi t×nh mÑ vµ ý nghĩa lời ru đối với cuéc sèng con ngêi.. C¶m xóc tríc mïa xu©n cña thiªn nhiªn, vò trô vµ kh¸t väng lµm cho mïa xu©n nho nhá d©ng hiến cho đời. ViÔn 1976 7 Lßng thµnh kÝnh vµ xóc Ph¬ng chữ, động sâu sắc đối với 8 B¸c khi vµo th¨m l¨ng ch÷ B¸c. H÷u 1977 5 Nh÷ng c¶m nhËn tinh ThØnh ch÷ tÕ cña t¸c gi¶ vÒ sù chuyÓn biÕn nhÑ nhµng cña thiªn nhiªn tõ cuèi h¹ sang thu. Y Ph- 1980 tù Tình cảm gia đình ấm. Ng«n ng÷ b×nh dÞ, giäng ®iÖu vµ h×nh ảnh thơ độc đáo.. Håi tëng kÕt hîp víi c¶m xóc, tù sù, b×nh luËn. Giäng th¬ tha thiÕt, h×nh ¶nh gi¶n dÞ, gÇn gòi.. VËn dông s¸ng t¹o ca dao. BiÖn ph¸p Èn dô, triÕt lÝ s©u s¾c. Hình ảnh đẹp, gợi c¶m, so s¸nh vµ Èn dô s¸ng t¹o, gÇn gòi d©n ca. Giäng ®iÖu trang träng, thiÕt tha, sö dông nhiÒu Èn dô gîi c¶m. H×nh ¶nh th¬ giµu søc gîi t¶ b/c¶m.. Tõ ng÷ h×nh ¶nh.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> con. ¬ng. do. cóng, truyÒn thèng cÇn giµu søc gîi c¶m. cï, søc sèng m¹nh mÏ cña quª h¬ng vµ d©n téc, sù g¾n bã víi truyÒn thèng.. * B¶ng phô. II. Sắp xếp các tác phẩm đó theo giai ? Em h·y ghi l¹i c¸c bµi th¬ theo ®o¹n v¨n häc. tõng giai ®o¹n díi ®©y. *Giai ®o¹n k/c chèng Ph¸p (1945-1954): (§ång chÝ) * Giai ®o¹n hoµ b×nh ë miÒn B¾c sau kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p (1954-1964): Đoàn thuyền đánh cá. * Giai ®o¹n k/c chèng MÜ ( 1964-1975): Bài thơ về tiểu đội xe không kính. Khóc h¸t ru nh÷ng em bÐ lín trªn lng mÑ * Giai ®o¹n tõ 1975  nay: ¸nh tr¨ng, ViÕng l¨ng B¸c, Mïa xu©n nho nhá, Nãi víi con, Sang thu. ? Các tác phẩm thơ đã thể hiện ntn * Kết luận chung: Các tác phẩm thơ ca về cuộc sống của đất nớc, t tởng Việt Nam từ sau CM8 năm 1945 đã tái t×nh c¶mcña con ngêi. hiện cuộc sống, đất nớc và hình ảnh con ngêi ViÖt Nam suèt mét thêi k× lÞch sö nhiÒu giai ®o¹n. + §Êt níc con ngêi ViÖt Nam qua 2 cuéc kh¸ng chiÕn chèng Mü vµ chèng Ph¸p víi nhiÒu gian khæ hi sinh nhng rÊt anh hïng. + Công cuộc lao động xây dựng đất nớc và quan hệ tốt đẹp của con ngời.. *Đề tài về tình cảm gia đình ? Kể tên nhng bài thơ về đề tài tình mẹ con mà em đã học? - Hs hÖ thèng l¹i c¸c TPVH cã néi dung nãi vÒ t×nh mÑ, Gv kh¸i qu¸t. ? NhËn xÐt nh÷ng ®iÓm chung vµ nÐt riªng trong néi dung vµ c¸ch biÓu hiÖn t×nh mÑ con trong c¸c bài thơ đó?. III. Các đề tài lớn, điểm chung và riêng cña mçi t¸c phÈm. 1. Đề tài về tình cảm gia đình; - Khóc h¸t ru nh÷ng em bÐ lín trªn lng mÑ. (NguyÔn Khoa §iÒm), Con cß (ChÕ Lan Viªn) M©y vµ Sãng (Ta - go) * Nh÷ng ®iÓm chung: Ca ngîi t×nh mÑ con, t×nh cha con th¾m thiÕt thiªng liªng, gÇn gòi * Nh÷ng nÐt riªng: - Khóc h¸t ru nh÷ng em bÐ lín lªn trªn lng mÑ: Sù thèng nhÊt vÒ t×nh mÑ con víi lßng yªu níc, g¾n bã víi C¸ch m¹ng vµ ý chÝ chiến đấu của ngời mẹ dân tộc Tà - Ôi trong hoµn c¶nh hÕt søc gian khæ ë chiÕn khu miÒn T©y - Thõa Thiªn HuÕ trong kh¸ng chiÕn chèng Mü. - Con cß: Khai th¸c vµ ph¸t triÓn ý th¬ tõ h×nh tîng con cß quen thuéc trong bµi ca dao hát ru để ca ngợi tình mẹ thắm thiết. -Mây và sóng: Mẹ đối với em là vẻ đẹp là niÒm vui, sù hÊp dÉn lín nhÊt, s©u xa vµ v« tËn h¬n tÊt c¶ nh÷ng ®iÒu hÊp dÉn kh¸c.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> trong vò trô.. *Đề tài về ngời lính và tình đồng đội. ? NhËn xÐt vÒ h×nh ¶nh ngêi lÝnh và tình đồng đội trong bài thơ: Đồng chí, Bài thơ về tiểu đội xe kh«ng kÝnh, ©nh tr¨ng.. 2. Đề tài về ngời lính và tình đồng đội. * §iÓm chung: - Yêu nớc, yêu quê hơng, yêu đồng chí - Dòng c¶m, vît qua nh÷ng khã kh¨n gian khæ, quyÕt t©m tiªu diÖt giÆc hoµn thµnh nhiÖm vô. -Ung dung, l¹c quan, tin tëng * §iÓm riªng: -§ång chÝ: H/¶nh ngêi lÝnh n«ng d©n thêi kì đầu k/c chống Pháp với vẻ đẹp giản dị, mộc mạc mà sâu sắc. Tình đồng chí thiêng liªnghoµ quÖn víi t×nh giao tiÕp khi lÝ tëng chiến đấu rực cháy trong tâm hồn ( 3 câu th¬ cuèi). -Bµi th¬...kh«ng kÝnh: Ngêi lÝnh l¸i xe trong cuộc k/c chống Mĩ với vẻ đẹp trẻ trung, s«i næi, ngang tµng. §©y lµ thÕ hÖ ngêi lÝnh cã häc vÊn, cã b¶n lÜnh chiÕn đấu, có tâm hồn nhạy cảm, có tính cách riêng mang chất " lính" đáng yêu. Họ bất chấp sự ác liệt của cuộc chiến đấu thực hiÖn lÝ tëng b»ng tr¸i tim v× miÒn Nam ruét thÞt ( 2 c©u cuèi). - ¸nh tr¨ng: H/ ¶nh ngêi lÝnh trong hoµn cảnh sống thay đổi. Biết tự vấn lơng tâm nhận ra chính mình "Có mới nới cũ" từ đó hớng ngời đọc tới lẽ sống cao đẹp " Uống níc nhí nguån".. 3. Bót ph¸p x©y dùng h×nh ¶nh trong c¸c bµi th¬: + §ång chÝ: Bót ph¸p hiÖn thùc - nh÷ng chi tiÕt hiÖn thùc - h×nh ¶nh thùc cña cuéc sèng ngêi lÝnh vµ th¬ gÇn nh lµ trùc tiÕp. Hình ảnh đẹp giàu ý nghĩa biểu tợng "đầu sóng tr¨ng treo" . + §oµn thuyÒn d¸nh c¸: Bót ph¸p hiÖn thực kết hợp lãng mạn, tợng trng phóng đại * C¸c bµi th¬ sö dông bót ph¸p víi nhiÒu liªn tëng - tëng tîng - so s¸nh nghệ thuật khác nhau trong xây mới mẻ độc đáo. + Bài thơ về tiểu đội xe không kính. dùng h×nh ¶nh th¬: + ¸nh tr¨ng: Cã nhiÒu h×nh ¶nh chi tiÕt thùc, b×nh dÞ, bót ph¸p gîi t¶ lµ chñ yÕu, kh«ng ®i vµo chi tiÕt mµ híng tíi kh¸i qu¸t biÓu tîng. Tãm l¹i: Mçi bót ph¸p cã gi¸ trÞ riªng phï ? Ph©n tÝch mét khæ th¬ mµ em hîp víi t tëng c¶m xóc cña bµi th¬ vµ phong c¸ch riªng cña mçi t¸c gi¶. thích trong các bài thơ đã học ( HS tù béc lé -GV nhËn xÐt, bè sung.) ? NhËn xÐt bót ph¸p x©y dùng h×nh ¶nh trong c¸c bµi: §oµn thuyền đánh cá - Huy Cận, ánh tr¨ng - NguyÔn Duy, Mïa xu©n nho nhỏ - Thanh Hải, Con cò Chế Lan Viên. Bài thơ về tiểu đội xe kh«ng kÝnh.. IV. Củng cố: Khái quát lại giá trị nội dung , nghệ thuật của các bài thơ hiện đại. V. Híng dÉn vÒ nhµ: Häc bµi so¹n bµi lµm bµi tËp, chuÈn bÞ kiÓm tra phÇn th¬ hiện đại. -ChuÈn bÞ: NghÜa têng minh vµ hµm ý ( tiÕp).

<span class='text_page_counter'>(14)</span> E. RKNBD: ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ....

<span class='text_page_counter'>(15)</span>