NỐI CÂU
Đã bao giờ bạn nghe đến lỗi "choppy sentences" trong môn viết (writing) chưa? Đó là khi
bạn viết quá nhiều câu ngắn khiến cho bài viết của bạn cực kỳ nhàm chán. Vậy làm thế nào
để văn phong tiếng Anh trở nên uyển chuyển và bài viết của bạn cũng trở nên hấp dẫn và
tự nhiên hơn?
Nối câu không có một quy luật chung nào cả, không có một đáp án chính xác cho một bài
tập nối câu. Tất cả phụ thuộc vào kinh nghiệm học tập và khả năng sử dụng từ ngữ của
bạn. Mục đích của dạng bài tập này không phải là tìm ra một câu nối đúng mà là xem xét
các cách sắp xếp từ ngữ, cấu trúc và nội dung trước khi bạn quyết định xem cách sắp xếp
nào là hợp lý và mang lại hiệu quả cao nhất.
Chúng ta hãy cùng xem xét ví dụ này nhé. Trước hết hãy nhìn vào tám câu ngắn sau:
She was our Latin teacher.
(Cô ấy là giáo viên dạy tiếng Latinh).
We were in high school.
(Chúng tôi học ở trường Trung học).
She was tiny.
(Cô ấy rất nhỏ).
She was a birdlike woman.
(Cô ấy có giọng nói hay).
She was swarthy.
(Cô ấy có nước da ngăm đen).
She had dark eyes.
(Cô ấy có đôi mắt đen).
Her eyes were sparkling.
(Mắt cô ấy rất sáng).
Her hair was graying.
(Tóc cô ấy màu xám).
Rõ ràng những câu trên hoàn toàn đúng về mặt ngữ pháp nhưng nếu đọc một bài viết toàn
những câu như thế bạn có cảm thấy nhàm chán và rời rạc không? Vậy bây giờ hãy thử nối
những câu trên thành hai hoặc ba câu, thậm chí là một câu sao cho rõ ràng và mạch lạc nhé.
Trong quá trình nối câu, bạn phải bỏ bớt những từ và cụm từ lặp đi lặp lại nhiều lần, ví dụ
như từ "she", nhưng phải giữ lại tất cả những "thông tin" trong các câu nói trên. Với những
câu trên đây, ta có thể có các cách nối câu sau:
Our Latin teacher in high school was a tiny woman. She was swarthy and birdlike. She had
dark, sparkling eyes and graying hair.
(Cô giáo dạy tiếng Latinh của tụi tôi ở trường Trung học là một phụ nữ nhỏ nhắn. Cô có
nước da ngăm đen và giọng nói rất hay. Cô có đôi mắt đen, sáng và mái tóc màu xám).
When we were in high school, our Latin teacher was a tiny woman. She was swarthy and
birdlike, with dark, sparkling eyes and graying hair.
(Khi chúng tôi học ở trường Trung học, cô giáo dạy tiếng Latinh của chúng tôi là một phụ
nữ nhỏ nhắn. Cô có nước da ngăm đen và giọng nói rất hay, cùng với đôi mắt đen, sáng và
mái tóc màu xám).
Our high school Latin teacher was a swarthy, birdlike woman. She was tiny, with dark,
sparkling eyes and graying hair.
(Cô giáo dạy tiếng Latinh hồi cấp 3 của tôi là một người có nước da ngăm đen. Cô có vóc
người nhỏ nhắn, đôi mắt đen, sáng và mái tóc màu xám).
Our Latin teacher in high school was a birdlike woman, tiny and swarthy, with graying hair
and dark, sparkling eyes.
(Cô giáo dạy tiếng Latinh ở trường Trung học của chúng tôi là một người phụ nữ có giọng
nói rất hay, dáng người nhỏ nhắn với làn nước da ngăm đen, với mái tóc màu xám và đôi
mắt đen, sáng).
Bạn thấy đấy, không phải chỉ có một cách duy nhất để nối các câu lại với nhau. Trên thực
tế, có rất nhiều cách để nối các câu thành một câu hay hơn giống như ví dụ ở trên. Bạn cứ
thử thực hành một lúc thôi, bạn sẽ thấy có một vài cách kết hợp câu hay hơn và hiệu quả
hơn hẳn những cách kết hợp khác.
Nếu bạn vẫn còn nghi ngờ thì hãy xem câu dưới đây nhé:
Our high school Latin teacher was a tiny, birdlike woman, swarthy, with sparkling dark
eyes, graying hair.
(Giáo viên dạy tiếng Latin ở trường Trung học của chúng tôi là một người nhỏ nhắn, có
giọng nói hay, da ngăm đen, với đôi mắt đen, sáng và mái tóc màu xám).
Bạn có thể thấy rõ ràng rằng cách nối câu này là hoàn toàn đúng nhưng nó đã phải là cách
tốt nhất hay chưa? Tất nhiên nếu so với những câu trên, câu này không phải là câu tốt nhất
mà chúng ta có. Tùy vào từng văn cảnh mà bạn lựa chọn cách nối câu nào sao cho phù hợp
và hiệu quả nhất. Sau khi nối câu, bạn hãy dành một vài phút để kiểm tra và đánh giá lại
những câu mà mình đã nối để quyết định lựa chọn. Vậy tiêu chí nào để đánh giá và lựa
chọn câu nối? Có 6 tiêu chí để bạn đánh giá câu nối:
Nghĩa: Trước hết bạn phải quyết định xem, sau khi nối câu bạn có truyền tải được hết ý mà
tác giả muốn nói hay không?
Sự rõ ràng: Liệu câu nối có rõ ràng hay không? Mọi người có thể hiểu được nó ngay trong
lần đầu tiên đọc hay không?
Tính mạch lạc: Bạn phải đánh xem cách diễn đạt đã trôi chảy chưa? Các phần trong câu đã
liên kết với nhau chặt chẽ và logic chưa?
Tính nhấn mạnh: Hãy xem những từ khóa đã được đạt ở vị trí nhấn mạnh chưa (những vị
trí này thường là ở đầu câu hoặc cuối câu).
Độ súc tích: Hãy đánh giá xem liệu mình có diễn đạt dài dòng không, hãy cố gắng diễn đạt
ý tưởng rõ ràng nhất mà tiết kiệm lời nhất.
Tính nhịp nhàng của câu: Tiêu chí này đánh giá sự trôi chảy của lời văn và cũng là tiêu chí
khó nhất. Để đạt được tiêu chí này bạn cần phải có một số kỹ thuật, ví dụ như đặt dấu câu
ở vị trí nào để có thể nhấn mạnh được ý cần nhấn mạnh.
Trên đây là 6 tiêu chí để bạn tự đánh giá các câu nối của mình, chỉ cần đối chiếu vào
những tiêu chí đó để bạn lựa chọn câu nối mà bạn nghĩ là phù hợp nhất. Chúc các bạn
thành công!