Tài liệu Sức lao động là gì? ppt

Câu 10: Sức LĐ là gì? Phân tích 2 thuộc tính hàng hóa SLĐ. Vì sao nói việc tìm ra
hàng hóa SLĐ được ví như tìm ra chiếc chìa khóa giải quyết mâu thuẫn trong công
thức chung TBCN? Ý nghĩa nghiên cứu hàng hóa SLĐ ở VN hiện nay.
Khái niệm SLĐ: SLĐ là toàn bộ thể lực và trí lực tồn tại trong mỗi con người và được người đó sử
dụng trong quá trình SX kinh doanh. SLĐ là cái có trước, còn LĐ chính là quá trình vận dụng
SLĐ.
Điều kiện để sức LĐ thành hàng hóa:
+ Người LĐ được tự do về thân thể, có quyền sở hữu sức LĐ của mình, và chỉ bán sức LĐ
ấy trong một thời gian nhất định.
+ Người LĐ không đủ TLSX cần thiết để tự mình đứng ra tổ chức SX nên muốn
sống chỉ còn cách bán sức LĐ của mình cho người khác sử dụng.
Ngoài ra, trong nền kinh tế thị trường, việc sử dụng SLĐ dưới dạng hạch toán như
một nguồn lực đầu vào, thì SLĐ cũng được coi là hàng hóa.
Việc SLĐ trở thành hàng hóa đánh dấu một bước ngoặc căn bản trong lịch sử phát triển
của SX hàng hóa, sự cưỡng bức LĐ bằng các biện pháp phi kinh tế trong chế độ nô lệ và
PK được thay bằng hợp đồng mua bán bình đẳng về hình thức giữa những người sử dụng
sức LĐ và người sở hữu TLSX.
Hai thuộc tính hàng hóa SLĐ
- Giá trị của hàng hóa sức LĐ: được đo một cách gián tiếp qua thời gian LĐ XH cần thiết
nhằm SX và tái SX ra nó. Gồm 3 yếu tố:
Giá trị của những tư liệu sinh hoạt để tái tạo sức LĐ của người công nhân.
Giá trị của những tư liệu sinh hoạt vật chất cần thiết để nuôi sống gia đình họ với tư cách là
tái tạo thế hệ LĐ mới.
Bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho người công nhân.
Giá trị của hàng hóa sức LĐ mang yếu tố tinh thần và mang yếu tố lịch sử:
+ Mang yếu tố tinh thần: Người công nhân ngoài thời gian làm việc cần có thời gian nghỉ
ngơi nhằm tái tạo sức LĐ.
+ Mang yếu tố lịch sử: Tùy theo quan điểm giai cấp, tùy vào điều kiện kinh tế, khí hậu...
của các quốc gia khác nhau vào từng thời điểm lịch sử khác nhau mà bộ phận giá trị này sẽ
khác nhau.
- Giá trị sử dụng của hàng hóa sức LĐ: Thể hiện ở quá trình tiêu dùng hàng hóa đó, đặc

biệt trong quá trình sử dụng bao giờ cũng tạo ra một giá trị mới lớn hơn giá trị bản thân nó.
Phần giá trị dôi ra so với giá trị SLĐ, trong CNTB gọi là GTTD. Đó cũng chính là đặc
điểm riêng có trong giá trị sử dụng của hàng hóa SLĐ.
* Điểm khác nhau giữa hàng hóa sức LĐ và giá trị của hàng hóa:
Giá trị của hàng hóa sức LĐ Giá trị của hàng hóa
- Chỉ bán trong điều kiện bất lợi.
- Tạo ra giá trị mới.
- Mang yếu tố tinh thần.
- Mang yếu tố lịch sử
- Bán trong bất cứ thời gian nào.
- Giá trị sử dụng càng giảm.
- Không mang yếu tố tinh thần
- Không mang yếu tố lịch sử.
Nói “việc tìm ra hàng hóa SLĐ được ví như tìm ra chiếc chìa khóa giải quyết mâu thuẫn
trong công thức chung TBCN”.
Công thức chung của TB: T-H-T’
Nhà TB tìm được trên thị trường các hàng hóa đầu vào một loại hàng hóa đặc biệt,
có khả năng bảo tồn giá trị của nó và còn làm cho giá trị tăng thêm (đó chính là GTTD).
Do đó, việc tìm ra và lý giải phạm trù hàng hóa SLĐ được coi là chìa khóa giải quyết mâu
thuẫn trong công thức chung của TB
Ý nghĩa nghiên cứu hàng hóa SLĐ ở VN hiện nay.
Trong nền kinh tế thị trường nói chung, việc hạch toán yếu tố SLĐ cũng được đặt
trên cơ sở hàng hóa. Vì vậy, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực là yếu tố quan trọng tạo
ra sản phẩm thặng dư. Điều này gắn với việc nâng cao số lượng, chất lượng SLĐ và kết
hợp tốt SLĐ ấy với nguồn lực khác của sản phẩm.