(Sáng kiến kinh nghiệm) một số biện pháp dạy kỹ năng sống cho trẻ 5 tuổi trường mầm non 1

BÁO CÁO KẾT QUẢ
NGHIÊN CỨU, ỨNG DỤNG SÁNG KIẾN
1. Lời giới thiệu
“Tâm hồn trẻ thơ như tờ giấy trắng, người lớn hãy viết lên đó những điều
tốt đẹp nhất”
Giáo dục kỹ năng sống cho trẻ ở lứa tuổi mầm non là hết sức cần thiết,
các bé ở lứa tuổi này nhận thức cũng như hành động đều trong sáng như một tờ
giấy trắng, khi gieo vào các em những gì thì nó sẽ hình thành thói quen sau này
cho các em như vậy
Như chúng ta đều biết ở lúa tuổi mầm non trẻ rất là hiếu động, tò mò, ham
hiểu biết, trẻ không biết cách tự bảo vệ bản thân mình trước nhứng nguy hiểm,
do đó gây ra nhiều hậu quả đáng tiếc. Lý do một phần là do bất cẩn, thiếu trách
nhiệm của người lớn nhưng một phần là do trẻ thiếu kỹ năng sống đơn giản
trong cuộc sống hàng ngày. Do đó, việc dạy trẻ kỹ năng sống cho trẻ là điều
quan trọng.
Muốn biết phải dạy trẻ kỹ năng sống ra sao? Như thế nào? Ta cần hiểu kỹ
bản năng sống là gì?
Bản chất của kỹ năng sống là kỹ năng tự bảo quản bản thân và kỹ năng xã
hội cần thiết để cá nhân tự lực trong cuộc sống, học tập và làm việc hiệu quả.
Kỹ năng sống là gì? Là kỹ năng làm chủ bẩn thân và của mỗi người, kỹ
năng ứng xử phù hợp với người khác và xã hội, kỹ năng ứng phó tích cực trước
các tình huống của cuộc sống.
Nếu chúng ta làm tốt việc giáo dục kỹ năng sống cho trẻ thì sẽ thúc đẩy
sự phát triển của cá nhân và xã hội. Trong thực tế, có khoảng cách giữa nhận
thức và hành vi, có nhận thức đúng chưa chắc đã có hành vi đúng. Vì thế, kỹ
năng sống chình là nhịp cầu giúp con người biến kiến thức thành thái độ hành vi
và thói quen tích cực, lành mạnh, góp phần thúc đẩy những hành vi mang tính
xã hội tích cực năng cao chất lượng cuộc sống và xã hội giảm các vấn đề xã hội.
Giáo dục kỹ năng sống còn giải quyết một cách tích cực nhu cầu và quyền con
người, quyền công nhận trong pháp luật Việt Nam và Quốc tế.
Do đó, giáo dục kỹ năng sống giúp trẻ có thể ứng phó tích cực trước sức

ép của cuộc sống vì sự nơi kéo thiếu lành mạnh, giúp các em xây dựng mối quan
hệ với gia đình, bạn bè, và mọi người. Đặc biệt với trẻ mầm non, trong quá trình
phát triển nhân cách của trẻ nếu trẻ sớm được hình thành và sớm được tơn vinh
các giá trị của mình thì trẻ có một nhân cách phát triển tồn diện, biết tự khẳng
định mình trong cuộc sống. Trẻ em là giai đoạn học sống và tiếp thu lĩnh hội giá
trị sống để phát triển nhân cách, do đó cần có biện pháp giáo dục kỹ năng sống
cho trẻ để trẻ có thể nhận thức đúng và hành vi phù hợp ngay từ khi còn nhỏ.
Là một giáo viên trực tiếp đứng lớp 5 tuổi tôi thường tập trung lo lắng cho
những trẻ có những vấn đề về hành vi và khả năng tập trung trung những năm
tháng đầu tiên trẻ đến trường. Đơn giản vì ở độ tuổi này thường khơng có khả
năng chờ đến lượt, khơng biết chú ý lắng nghe, học tập và làm việc theo nhóm,
1


trẻ mau nhớ nhưng cũng mau quên điều này làm cho trẻ không thể tập trung lĩnh
hội những điều mà cơ giáo dạy ở trường mầm non.
Có thể nói đây là một trong nhưng nội dung quan trọng, gắn liền với các
hoạt động giáo dục trong trường, rèn luyện kỹ năng sống càng trở nên cấp thiết
đối với thế hệ trẻ, bởi các em là những chủ nhân tương lai của đất nước. Tuy
nhiên việc giáo dục kỹ năng sống chưa trở thành một mơn học với một giáo
trình chuẩn được áp dụng trong nhà trường. Với trái tim người mẹ thứ 2 muốn
cho trẻ phát triển tốt nhất cả 5 lĩnh vực tơi có những kế hoạch cụ thể cho từng
năm học đây chính là định hướng giúp giáo viên chúng tôi thực hiện như: Rèn
luyện kỹ năng sống tự tin, kỹ năng phối hợp nhóm, kỹ năng tự phục vụ, kỹ năng
giao tiếp, kỹ năng tự khám phá học hỏi. Từ đó giúp trẻ có đươc một số kỹ năng
sống cơ bản ngay từ bậc học mầm non đó cũng chính là lỹ do tơi lựa chọn đề tài
“Một số biện pháp dạy kỹ năng sống cho trẻ 5 tuổi trường mầm non Với một hy
vọng góp cơng sức nhỏ bé của mình để tạo ra các cơng dân tương lai có ý
thức, trách nhiệm tron cuộc sống sau này của trẻ.
2. Tên sáng kiến

Một số biện pháp dạy kỹ năng sống cho trẻ 5 tuổi trường mầm non.
3. Tác giả sáng kiến
Họ và tên: Nguyễn Thị Mỹ Trang
Địa chỉ tác giả sáng kiến: Trường Mầm non Thanh Vân - huyện Tam
Dương - tỉnh Vĩnh Phúc.
Số điện thoại: 0968569881
E_mail:
4. Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến
Nhà giáo: Nguyễn Thị Mỹ Trang- Giáo viên trường mầm non Thanh VânTam Dương- Vĩnh Phúc.
5. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến
Trẻ 5 tuổi trong trường mầm non Thanh Vân- Tam Dương- Vĩnh Phúc.
6. Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu hoặc áp dụng thử
Từ tháng 2/2018 đến tháng 2/2019.
7. Mô tả bản chất của sáng kiến
7.1. Về nội dung của sáng kiến
7.1.1. Cơ sở lý luận
Kỹ năng sống chính là phương tiện không thể thiếu giúp trẻ tăng năng lực
hội nhập tích cực, chủ động, sáng tạo, mạnh dạn tự tin, vững vàng trong mọi khó
khăn, thử thách.
Kỹ năng sống chính là chìa khóa vàng cho sự sống cịn phát triển, sự
thành công của mỗi con người.
Ở lứa tuổi mẫu giáo kỹ năng sống chiếm một vị trí hết sức quan trọng nó
2


giúp trẻ giúp trẻ hình thành và phát triển nhân cách con người, giúp trẻ học tập
lĩnh hội những kinh nghiệm xã hội để trẻ vận dụng cuộc sống sau này.
Trong xã hội ngày nay kiến thức của con người ngày càng phát triển và
mở rộng, từng cá nhân, nếu không được bồi dưỡng, cập nhật thông tin thường
xuyên sẽ trở thành lạc hậu. Bên cạnh đó yêu cầu về ni dưỡng, chăm sóc, giáo

dục trẻ ngày càng cao. Để hình thành và có được các kỹ năng cho trẻ trong cuộc
sống hàng ngày trước tiên giáo viên phải có kiến thức, kỹ năng về chăm sóc giáo
dục trẻ. Giáo viên phải có kiến thức về tổ chức các hoạt động cho trẻ được trải
nghiệm trẻ được cuốn hút vào các hoạt động đa dạng khác nhau cùng với các
bạn cùng nhóm trong lớp tạo nhiều cơ hội cho trẻ tương tác, giáo tiếp với nhau
trong lớp như thảo luận, trao đổi ý kiến giả quyết xung đột, chia sẻ kinh nghiệp,
trải nghiện những vai trò khác nhau đặc biệt là trẻ mầm non rất mn màu mn
vẻ, thỏa thích vui đùa cũng là quá trình học tập quan trọng nhất trong giai đoạn
đầu nhận biết thế giới, sự hướng dẫn khéo léo có thể biến q trình vui chơi của
trẻ thành q trình phát triển trí tuệ hết sức tự nhiên, giúp trẻ “Học mà chơi, chơi
mà học”. Có câu nói “Khi bạn bắt cá cho con bạn ăn, chúng sẽ có cá ăn một
ngày nhưng nếu bạn dạy cho con bạn cách bắt cá thì chúng sẽ có cá để ăn cả
đời”.Tham gia hoạt động tập thể đòi hỏi trẻ phải tự nỗ lực rất nhiều, nếu như trẻ
khơng có kĩ năng thì việc thực hiện là rất khó. Vui chơi chính là một hoạt động
tạo nên tính tự lập ở trẻ. Trẻ được tự mình chơi, là chủ thể chơi khơng bị ép
buộc. Vì vậy, cha mẹ và giáo viên có thể dựa vào hoạt động vui chơi mà có kế
hoạch giáo dục khả năng tự lập cho trẻ theo định hướng mục tiêu có chủ đích.
7.1.2. Thực trạng về thuận lợi và khó khăn của trường lớp và giáo
viên trong các trường mầm non
Sau khi đưa ra sáng kiến: Một số biện pháp dạy kỹ năng sống cho trẻ 5
tuổi trường mầm non Thanh Vân - huyện Tam Dương- tỉnh Vĩnh Phúc.
a) Trường mầm non Thanh Vân
* Về cơ sở vật chất
Có 2 khu, 1 khu lẻ có 10 phịng học và 1 khu trung tâm có 9 phịng học. 2
Khu mới xây dựng khang trang rộng rãi, sân chơi rộng có đồ chơi và khuân viên
cây xanh. Trường có điều kiện cơ sở vật chất tương đối khang trang, đầy đủ
trang thiết bị phục vụ cho quá trình dạy và học.
* Về đội ngũ giáo viên
Tổng số cán bộ, giáo viên, nhân viên: 33 trong đó có 2 cán bộ quản lý; 29
giáo viên; 1 kế toán; 1 nhân viên y tế;

Hiện tại trường mầm non Thanh Vân có 29 giáo viên đứng lớp. Trong đó
có 24 giáo viên có trình độ Đại học, 3 giáo viên có trình độ cao đẳng, 2 giáo
viên có trình độ trung cấp. Các giáo viên đều được hưởng mọi chế độ và quyền
lợi theo quy định của nhà nước nên các giáo viên đều yên tâm công tác.
* Nhóm lớp: 17 nhóm lớp trong đó nhà trẻ 3; Mẫu giáo 14 lớp.
b) Thuận lợi, khó khăn
* Thuận lợi
3


- Nhóm lớp được phân chia theo được phân chia theo đúng độ tuổi quy định.
- Trẻ nhanh nhẹn, tò mị và ham hiểu biết.
- Giáo viên đều có trình độ chuyên môn nghiệp vụ đạt chuẩn và trên
chuẩn, nắm được phương pháp dạy của các môn học, thường xuyên bồi dưỡng
nâng cao trình độ chun mơn do Phịng Giáo Dục tổ chức.
- Ln có sự quan tâm chỉ đạo sát sao của Ban giám hiệu nhà trường.
- Đồ dùng phục vụ dạy học tương đối đầy đủ: Máy chiếu; Máy tính; Loa;
Tranh ảnh minh họa thơ; Truyện.
- Giáo viên trong nhà trường ln có tinh thần đồn kết, học hỏi, phối hợp
với nhau trong công tác giảng dạy.
- Luôn được sự quan tâm, ủng hộ và đóng góp của phụ huynh học sinh.
* Khó khăn
- Trẻ 5 tuổi do tôi phụ trách rất hiếu động nên việc hướng dẫn trẻ kỹ năng
sống cịn gặp khó khăn.
- Một số giáo viên chưa xem việc giáo dục kỹ năng sống cho trẻ là quan
trọng và cần thiết vì thế phần lớn chỉ quan tâm đến truyền thụ kiến thức thông
qua các giờ hoạt động có chủ đích chứ chưa thực sự giáo dục kỹ năng sống cho
trẻ.
- Về phía các bậc cha mẹ trẻ em ln nóng vội trong việc dạy con do đó,
khi trẻ về nhà mà chưa biết đọc, hát, hoặc chưa biết làm tốn thì lo lắng một

cách thái quá! Đồng thời lại chiều chuộng con cái chỉ chú ý đến khâu dạy, khơng
chú ý trẻ có kỹ năng giao tiếp ứng sử với những người xung quanh hay không?
cũng như là kỹ năng tự phục vụ bản thân, khơng chú ý đến con mình ăn, uống
như thế nào, trẻ có biết sử dụng những đồ dùng, vật dụng trong ăn uống có hay
khơng? Và vì sao chúng ta cần những đồ dùng, vật dụng đó? Những đồ dùng đó
để làm gì?
- Đa số giáo viên lớn tuổi có nhiều kinh nghiệm nhưng việc triển khai và
thực hiện chương trình giáo dục mầm non mới như khuyến khích sự chuyên cần,
tích cực, chủ động, sáng tạo và ý thức vươn lên, rèn luyện khả năng tự học của
trẻ cịn gặp nhiều khó khăn, giáo viên trẻ tuổi ít hơn, năng động, sáng tạo nhưng
lại khó trong cơng tác bồi dưỡng do nhiều năm thực hiện chương trình đổi mới
quá lâu khi chuyển qua chương trình giáo dục mầm non mới trong công tác soạn
giảng nhận thức từng giáo viên chưa có tính năng động sáng tạo, nhiều khi cịn
mang tính thụ động. Những thuận lợi và khó khăn trong quá trình thực hiện
phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện- học sinh tích cực”, tôi đã
suy nghĩ, nghiên cứu tài liệu để tạo điều kiện thuận lợi tốt nhất giúp giáo viên,
các bậc cha mẹ có kiến thức cơ bản dạy và rèn các kỹ năng sống cho trẻ mầm
non.
- Số liệu điều tra trước khi thực hiện đề tài: Qua điều tra thực tế về vốn kỹ
năng sống của trẻ trong lớp tôi, tôi nhận thấy kết quả khảo sát trước khi thực
hiện đề tài như sau:
+ Về phía trẻ: Số trẻ khảo sát 35 trẻ
4


Biều 1
Mức độ nội dung khảo sát
1. Kỹ năng giao tiếp
2. Kỹ năng lãnh đạo
3. Kỹ năng chăm sóc bản thân

4. Kỹ năng quản lý cảm xúc
5. Kỹ năng học tập

Đạt

Chưa đạt

Số trẻ/ Tỷ lệ
Tổng số %

Số

Tỷ lệ

Lượng

%

13

37%

22

62,8%

10

28,5
%

25

71,4%

12

34%

23

65,7%

10

28,5
%

25

71,4%

13

37%

22

62,8%

+ Về phía giáo viên
- Giáo viên còn chưa chú trọng đến việc giáo dục kỹ năng sống cho trẻ.
- Không mạnh dạn tự tin, chưa nhiệt tình trong việc giáo dục kỹ năng
sống cho trẻ.
- Chưa phối kết hợp chặt chẽ với phụ huynh trong việc giáo dục kỹ năng
sống cho trẻ.
+ Về phía phụ huynh
- Đa số phụ huynh chưa có nhận thức đúng đắn trong việc giáo dục kỹ
năng sống cho trẻ.
- Phụ huynh cịn nng chiều trẻ thường làm thay cho trẻ những công việc
mà trẻ yêu cầu.
- Nhiều phụ huynh chưa có hành vi đúng đắn và lời nói mẫu mực.
Từ những tình hình và số liệu trên cho thấy kỹ năng sống và việc thực
hiện kỹ năng sống của trẻ là rất thấp. Vì vậy mà tơi đã mạnh dạn tìm cách trang
bị, các kiến thức về kỹ năng sống và bền bỉ tận tâm rèn luyện những kỹ năng
sống cơ bản nhất cho trẻ lớp tôi thông qua đề tài “Một số biện pháp dạy kỹ năng
sống cho trẻ 5-6 tuổi trường mầm non Thanh Vân- huyện Tam Dương- tỉnh Vĩnh
Phúc”. Sau khi đã chọn đề tài tơi tổng hợp lại từng tiêu chí, cháu nào chưa đạt
thì lập một danh sách riêng và có kế hoạch rèn trẻ thông qua các hoạt động vui
chơi, hoạt động học tập, giờ đón trả trẻ...
7.2. Khả năng áp dụng sáng kiến
Suất phát từ cơ sở lý luận, căn cứ vào tình hình thực tiễn, từ nhận thức về
tầm quan trọng của việc dạy kỹ năng sống cho trẻ ngay từ bặc học mầm non và
sau này, tôi quyết định tìm tịi, bồi dưỡng, lồng ghép, kết hợp với những phụ
huynh và đưa ra các biện pháp như sau cho trẻ.
7.2.1. Biện pháp 1: Tìm tịi, bồi dưỡng bản thân, chia sẻ với đồng nghiệp
5


Hoạt động dạy kỹ năng sống cho trẻ ở trường tơi nói chung và ở lớp tơi

nói riêng chưa thực hiện tốt, chưa lồng ghép tích hợp vào các hoạt động, giáo
viên hầu như không mấy để ý và đi sâu vào hoạt động này. Tôi nhận thấy đây là
một vấn đề quan trọng vì nó quyết định đến nhân cách của trẻ sau này. Chính vì
vậy qua việc tự bồi dưỡng bản thân, học hỏi qua truyền thông, báo đài, tài liệu
cũng như xem các phương tiện thông tin hiện đại, tôi đã nắm vững được các
phương pháp để dạy trẻ một số kỹ năng cơ bản nhất. Nhận thấy đây là việc quan
trọng và cần thiết đối với trẻ nên trong các buổi họp sinh hoạt chuyên môn của
khối tôi chia sẻ với đồng nghiệp về các biện pháp “Dạy kỹ năng sống cho trẻ”.
Để dạy trẻ được những kỹ năng sống thì việc đầu tiên cơ giáo phải là tấm gương
để trẻ soi vào, để trẻ học làm người. Chính vì vậy, khơng phương pháp nào hiệu
quả bằng phương pháp “Dùng nhân cách để giáo dục nhân cách”. Những người
dạy nội dung giá trị và kỹ năng sống càng cần là tấm gương mẫu mực về hành
vi, lời ăn, tiếng nói, cách ứng sử, cách giải quyết vấn đề…Đây là những yêu cầu
rất cao và đòi hỏi các cơ giáo cũng ln phải tự rèn luyện mình để công tác giáo
dục trẻ hiệu quả hơn.
Bản thân tôi đã đúc rút được một số kinh nghiệm tìm tịi học hỏi qua sách,
đài, báo và các tạp chí và được thực hành thành thạo về các phương pháp giảng
dạy kỹ năng sống. Tích cực nghiên cứu tìm thấy cái mới, sáng tạo để đưa vào
dạy trẻ.
- Thống nhất về nội dung giáo dục trong nhà trường để tiến hành đưa vào
dạy trẻ. Nội dung giáo dục xây dựng phải cụ thể, phù hợp với từng khối lớp.
- Cần có chuẩn về nội dung giáo dục đào tạo kỹ năng sống cho trẻ để
định hướng và đi đến sự thống nhất theo tiêu chuẩn chung. Trong quá trình dạy
trẻ, những kỹ năng sống cần có ở trẻ được xác định dựa trên những tiêu chí cụ
thể của mỗi kỹ năng, xác định phương pháp đánh giá mức độ hình thành kỹ
năng trẻ sau mỗi tiết học, sau một chủ đề, kết thúc năm học.
- Tìm hiểu các tài liệu giáo trình giảng dạy về kỹ năng sống cho trẻ mầm
non đến giáo viên. Bên cạnh đó hướng dẫn chia sẻ với đồng nghiệp tìm tài liệu
tham khảo qua sách báo, trên các trang website của BGD&ĐT.
- Cần xây dựng các lớp điểm để tiến hành thực nghiệm và từ đó nhân rộng

ra các khối, lớp khác (chú ý đến các tiêu chí dạy trẻ về nhận thức, kỹ năng sao
cho phù hợp với từng độ tuổi và khả năng nhận thực của trẻ).
Bám sát vào các 4 mặt phát triển của “Bộ chuẩn phát triển 5 tuổi” và đánh
giá trẻ 120 chỉ số được chia vào 10 chủ đề học trong năm. Ngồi ra cịn đánh giá
trẻ cuối năm học theo 5 mặt phát triển giáo dục.

6


- Tham gia hưởng ứng các phong trào thi đua, hội thi của ban giám hiệu tổ
chức. Các lớp bồi tập huấn cho giáo viên của các trường về nội dung, giáo dục
kỹ năng sống cho trẻ.
- Vận dụng sáng tạo những gợi ý của bạn giám hiệu vào thực tế giáo dục
kỹ năng sống cho trẻ cụ thể của lớp mình phụ trách.
7.2.2. Biện pháp 2: Giáo viên cần xác định rõ những kỹ năng sống cơ
bản cần dạy trẻ 5 tuổi
Giáo viên cần hiểu rằng chương trình học chính khố thường cho trẻ tiếp
xúc từ từ với các kiến thức văn hố trong suốt năm học, cịn thực tế trẻ sẽ học tốt
khi có cơ hội được tiếp cận một cách cân bằng, biết cách phát triển các kỹ năng
nhận thức, cảm xúc và xã hội. Vì thế, khi trẻ tiếp thu được những kỹ năng giao
tiếp xã hội và các hành vi ứng xử cơ bản trong nhóm bạn, thì trẻ sẽ nhanh chóng
sẵn sàng và có khả năng tập trung vào việc học văn hoá một cách tốt nhất. Việc
xác định được các kỹ năng cơ bản phù hợp với lứa tuổi sẽ giúp giáo viên lựa
chọn đúng những nội dung trọng tâm để dạy trẻ có hiệu quả nhất.
- Kỹ năng giao tiếp: Giao tiếp ở đây là cách trò chuyện, cách diễn đạt ý
để người khác hiểu về mình và mình hiểu về những người xung quanh.
Mà những kỹ năng đầu tiên mà giáo viên cần chú tâm ở nhóm kỹ năng
này là phát triển cho trẻ sự tự tin, mạnh dạn trước đám đơng qua đó giúp trẻ
nhận được ra mình là ai? Sở thích của mình là gì?
Để trẻ tự tin khẳng định mình, tơi ln tơn trọng và và giúp trẻ xây dựng

lên cái tơi của bản thân mình.
Ví dụ: trong giờ hoạt động âm nhạc, khi tổ chức cho trẻ hát, vận động
theo nhạc tôi luôn luôn khen ngợi trẻ rằng: con hát rất hay hoặc con múa rất đẹp
lần sau con cố gắng phát huy nhé.
Hay trong giờ hoạt động tạo hình ở lớp tơi có một số cháu có khả năng tạo
hình rất tốt, nhưng cịn một số cháu do nhút nhát, e ngại nên không giám thể
hiện, đơi khi sợ cịn khóc và nói ‘‘con khơng biết vẽ, hay con khơng biết nặn...”.
Trong những tình huống như vậy, tơi ln động viên trẻ bằng những lời nói ân
cần: ‘‘cơ biết con có thể làm được và cịn làm rất tốt, con chú ý quan sát mẫu của
cô nhé”.
Và khi trẻ mắc sai lầm, đừng vội la mắng trẻ mà hãy hỏi xem tại sao trẻ
làm như vậy. Trị chuyện với trẻ nhiều hơn và nói cho trẻ hiểu làm như vậy là
không tốt để trẻ sửa sai.
Trong các mối quan hệ của trẻ với các thành viên trong gia đình và mối
quan hệ với người xung quanh. Kỹ năng sống này giúp trẻ tự khẳng định khả
năng của mình, trẻ ln cảm thấy tự tin trong mọi tình huống ở mọi lĩnh vực
khác nhau. Nhờ có giao tiếp mà trẻ có thể thuyết phục người khác cùng tham gia
hoạt động với mình và tự điều chỉnh được hành vi của mình trước những tình
huống xảy ra trong cuộc sống hàng ngày.
7


- Kỹ năng lãnh đạo: Bằng cách tổ chức các hoạt động, trò chơi, câu
chuyện, bài hát giáo viên giúp trẻ học cách cùng làm việc với bạn, với đội nhóm,
đây là một cơng việc khơng nhỏ đối với trẻ lứa tuổi này. Hình thành ở trẻ ý thức
trách nhiệm đưa ra những quyết định để cùng bạn giải quyết nhiệm vụ được giao
và đạt được những kết quả cao. Để giúp trẻ hình thành tốt kỹ năng này, tơi giúp
trẻ như sau:
+ Trong giờ hoạt động góc: sau khi cơ trị chuyện về chủ đề và giới thiệu
các góc chơi, trẻ được về chơi tại góc chơi mà trẻ thích. Tại góc chơi, trẻ phân

vai chơi cho nhau và cùng nhau thực hiện công việc. Trong khi trẻ chơi, cơ trị
chuyện với trẻ và có thể sử dụng các câu hỏi: Con và các bạn đang cùng nhau
làm công việc gì? Con có thấy vui khơng khi làm cùng với bạn? Nếu cơng việc
đó con làm một mình thì có làm được khơng?
+ Khi tổ chức cho trẻ chơi trò chơi dân gian: trồng nụ trồng hoa, kéo cưa
lừa xẻ, lộn cầu vồng... trẻ phải tìm đơi của mình để thực hiện trò chơi.
+ Trong giờ kể chuyện, để giúp trẻ ghi nhớ câu chuyện nhanh hơn, giúp
trẻ hợp tác với bạn, tôi thường xuyên tổ chức cho trẻ đóng kịch câu chuyện đó.
- Kỹ năng chăm sóc bản thân: Đặc biệt là kỹ năng tự phục vụ của trẻ: Ở
trường mầm non giáo viên cần dạy trẻ văn hóa trong ăn uống qua đó dạy trẻ kỹ
năng lao động tự phục vụ, rèn tính tự lập như: Biết tự rửa mặt, biết tự rửa tay
sạch sẽ trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh và những lúc tay bẩn, chỉ ăn uống tại bàn
ăn, biết cách sử dụng những đồ dùng, vật dụng trong ăn uống một cách đúng
đắn, ăn uống gọn gàng, sạch sẽ, không rơi vãi, nhai nhỏ nhẹ không gây tiếng ồn,
không ngậm miệng khi nhai thức ăn, ăn hết suất, biết mời trước khi ăn, biết cảm
ơn sau khi nhận được quà, biết tự dọn, cất đúng chỗ bát, chén, thìa … hoặc biết
giúp người lớn dọn dẹp, ngồi ngay ngắn. Không làm ảnh hưởng đến người xung
quanh. Hay trẻ biết kỹ năng tự bảo vệ bản thân như: Biết mặc quần áo ấm khi
thời tiết thay đổi; Tránh xa những nơi nguy hiểm: Hồ nước, cống rãnh, các thiết
bị điện, qua đường phải quan sát hai bên. Theo chương trình giáo dục mầm non
lấy trẻ làm trung tâm thì giáo viên nên dạy trẻ kỹ năng nhận biết giá trị của bản
thân để trẻ thấy mình được tơn trọng và là trung tâm của mọi hoạt động.
- Kỹ năng quản lý cảm xúc: Giáo viên cần dạy trẻ biết thể hiện bản thân
và diễn đạt ý tưởng của mình cho người khác hiểu, trẻ cần cảm nhận được vị trí,
kiến thức của mình trong thế giới xung quanh nó. Trẻ biết cảm thơng, chia sẻ
tình cảm với người khác: Giúp đỡ bạn khi bạn gặp khó khăn, cùng bạn làm cơng
việc tự phục vụ, nhường nhị bạn trong khi tham gia các hoạt động. Đặc biệt giáo
dục trẻ có lịng tự trọng: Khơng lấy đồ của người khác, không nhận đồ khi chưa
được sự đồng ý của người lớn.
+ Khi hai trẻ đánh nhau, việc đầu tiên tơi làm đó là tìm hiểu nguyên nhân

bằng cách cho cả hai trẻ đều được nêu ra ý kiến của mình, sau đó giải thích cho
trẻ hiểu trẻ đúng ở điểm nào và chưa đúng ở điểm nào. Qua đó, giáo dục trẻ, nếu
bạn đánh mình thì hãy báo cho cơ biết và cùng nhau giải quyết. Giáo dục trẻ
đoàn kết với nhau.
8


- Kỹ năng học tập: Đây là một trong những kỹ năng quan trọng nhất cần
có ở trẻ vào giai đoạn này là sự khát khao được học hỏi, được tìm tịi, khám phá
những điều mới lạ trong thế giới xung quanh, trẻ nhanh chóng nắm bắt và lĩnh
hội được nhiều kinh nghiệm sống. Giáo viên cần sử dụng nhiều tư liệu và ý
tưởng sáng tạo khác nhau để khơi gợi tính tị mị tự nhiên của trẻ. Thực tế cho
thấy rằng, các câu chuyện hoặc các hoạt động và tư liệu mang tính chất khác lạ,
độc đáo thường gợi suy nghĩ, liên tưởng nhiều hơn là những thứ có thể đốn
trước được, hình dung trước được.
7.2.3. Biện pháp 3: Lồng ghép nội dung giáo dục dạy trẻ kỹ năng sống
vào các hoạt động học
Đối với trẻ mầm non, việc rèn kỹ năng sống cho trẻ không được thực hiện
trên một giờ học cụ thể nào, mà chỉ lồng ghép vào các hoạt động trong ngày để
dạy kỹ năng sống cho trẻ.
* Hoạt động học làm quen với văn học
Xuất phát từ đặc điểm tâm lý của trẻ mầm non là rất thích nghe kể chuyện, nội
dung các câu chuyện thường để lại ấn tượng cho trẻ khó phai mờ. Tùy từng nội
dung câu chuyện mà tôi đưa nội dung kỹ năng sống vào để dạy trẻ sao cho, phù
hợp với trẻ lớp mình.
Ví dụ: Qua câu chuyện “Cáo, thỏ và gà trống”, tôi dạy trẻ học tập bạn gà
Trống tính mạnh dạn, tự tin. Tuy nhỏ bé nhưng gà Trống đã biết dùng trí thơng
minh của mình để đuổi cáo ra khỏi nhà.
Ví dụ: Câu chuyện “Tích Chu”, tơi dạy trẻ kỹ năng luôn quan tâm giúp đỡ
mọi người đăc biệt là người thân trong gia đình học tập bạn Tích Chu khơng

quản ngại khó khăn đi kiếm nước suối tiên về cho bà uống.
Bên cạnh những câu chuyện có trong chương trình, tơi cịn sưu tầm thêm một số
bài thơ câu chuyện có nội dung dạy kỹ năng sống để đưa vào dạy trẻ. Các câu
chuyện mà tôi đã sưu tầm và thiết kế đã giúp cho trẻ lớp tơi mạnh dạn, tự tin hơn
và có những hiểu biết nhiều hơn về các kỹ năng sống cơ bản cần có trong cuộc
sống hàng ngày của trẻ.
* Hoạt động học khám phá
Với hoạt động học này thông qua các chủ đề mà tôi giáo dục cho trẻ
những kỹ năng sống cơ bản như:
- Ở chủ đề: Trường mầm non tôi đã lựa chọn kỹ năng giao tiếp như: Chào
hỏi, tạm biệt, cảm ơn, xin lỗi, lễ phép với người lớn, tôn trọng bạn bè, vui vẻ
thân thiện, lắng nghe ý kiến, chia sẻ thơng tin, hịa thuận với các bạn, giúp đỡ
bạn khi cần thiết, cùng bạn hoàn thành công việc…
9


- Chủ đề gia đình: Tơi dạy trẻ những kỹ năng ứng sử phù hợp với những
người gần gũi xung quanh: Lễ phép với người lớn, quan tâm nhường nhịn em
nhỏ, giúp đỡ bố mẹ những việc vừa sức, biết trò chuyện lễ phép, thân mật, chơi
vui vẻ với bạn, không quậy phá làm ồn, nhận biết và thể hiện cảm xúc, chia sẻ
đồng cảm…
- Ngoài ra ở nhánh bản thân tôi lựa chọn kỹ năng tự phục vụ như: Tự mặc,
cởi quần áo, cách sử dụng nhà vệ sinh đúng cách, vệ sinh cá nhân, cách ăn uống,
mặc quần áo phù hợp với thời tiết, sống gọn gàng ngăn nắp. biết bảo vệ bản thân
trước những tình huống nguy hiểm, không chơi những nơi mất vệ sinh, không
nhận quà người lạ khi chưa được người thân cho phép, biết kêu cứu khi gặp
nguy hiểm, biết một số thông tin về bản thân như, tên, tuổi, sở thích và sử dụng
lời nói rõ ràng, mạch lạc để bày tỏ cảm xúc, nhu cầu của bản thân.
- Ở chủ đề: Nghề nghiệp Ở chủ đề này tôi thường lồng ghép các bài thơ
câu đố để trẻ hiểu ý nghĩa của các nghề từ đó trẻ biết tn thủ sự phân cơng,

phối hợp với bạn bè để hồn thành cơng việc chung, khả năng sáng tạo, diễn tả ý
tưởng, kỹ năng sử lý tình huống.
- Chủ đề: Phương tiện giao thơng dạy trẻ kỹ năng tuân thủ một số quy định
giao thông khi tham gia giao thơng, những hành vi văn hóa lịch sự nơi công
cộng.
- Chủ đề: Tết và mùa xuân dạy trẻ kỹ năng giao tiếp , lịch sự, lễ phép, yêu
thiên nhiên, trồng và chăm sóc cây xanh, bảo vệ môi trường.
- Chủ đề: “ Quê hương - đất nước trường tiểu học dạy trẻ kính yêu Bác
Hồ, quan tâm đến những di tích lịch sử, địa danh, cảnh đẹp, lễ hội của quê
hương, đất nước, giữ gìn bảo vệ môi trường, cách giao tiếp, chào hỏi cô giáo khi
lên lớp 1.
* Hoạt động học tạo hình
Qua các HĐH tạo hình giáo dục trẻ biết giữ gìn sách vở sạch đẹp khơng
làm quăn mép vở khơng vẽ tẩy xóa vở, không vẽ bậy ra ghế ra bàn, giáo dục trẻ
biết yêu quý, trân trọng sản phẩm của mình, của bạn, mong muốn tạo ra những
sản phẩm đẹp để tặng cô, tặng ông, bà, bố, mẹ…
* Hoạt động học âm nhạc
Ở trường mầm non âm nhạc là phương tiện giúp trẻ nhận thức thế giới
xung quanh, phát triển lời nói, quan hệ giao tiếp, trao đổi tình cảm…đối với trẻ,
âm nhạc là thế giới kỳ diệu đầy cảm xúc. Thực tế cho ta thấy rằng: Trẻ em ở lứa
tuổi mẫu giáo rất nhạy cảm đối với âm nhạc. Trẻ em rất thích nghe nhạc và hứng
thú tham gia vào các hoạt động có âm nhạc. Mục đích của giáo dục âm nhạc là
giáo dục tình cảm đạo đức thẩm mỹ cho trẻ, là phương tiện hình thành đạo đức
cho trẻ biết yêu ghét rõ ràng. Giáo dục âm nhạc còn hình thành cho trẻ lịng u
thiên nhiên, tổ quốc, tình yêu thương con người rộng lớn. Hình thành và phát
triển thói quen tốt trong sinh hoạt tập thể: Đó là tính tổ chức kỷ luật, tự chủ,
10


mạnh dạn trước mọi người. Giáo dục âm nhạc còn là phương tiện nâng cao khả

năng trí tuệ, giúp trẻ phát triển trí tưởng tượng, củng cố kiến thức trẻ qua học
tập, vui chơi trong cuộc sống. Quá trình trẻ tiếp xúc và hoạt động âm nhạc như
nghe cô hát, trẻ tự ca hát, nhảy múa, chơi trò chơi âm nhạc... sẽ hình thành ở trẻ
những yếu tố của một nhân cách phát triển tồn diện, hài hồ, đó là sự phát triển
về thẩm mỹ, đạo đức, trí tuệ và thể lực, trong mối quan hệ chặt chẽ với nhau.
Tổ chức hoạt động giáo dục âm nhạc ở trường mầm non không chỉ mang
lại cho trẻ những cảm xúc âm nhạc mà thơng qua đó cịn giúp trẻ phát triển rất
nhiều kỹ năng sống tốt đẹp như: kỹ năng tạo niềm vui, kỹ năng mạnh dạn tự tin…
Ví dụ: Khi dạy trẻ hát, múa, biểu diễn tổng kết chủ đề, trẻ được hợp tác
với bạn luyện tập các tiết mục văn nghệ, được thể hiện vai người dẫn chương
trình... giúp trẻ biết quan tâm, chia sẻ và hợp tác với bạn để luyện tập được tốt.
* Hoạt động phát triển thể chất
Thông qua hoạt động thể chất cô nhắc trẻ thường xuyên tập thể dục để cho cơ thể lớn
lên và khỏe mạnh. Khi chơi các trò chơi vận động không nên tranh nhau, phải biết
nhường nhịn nhau, khi chơi phải biết phối hợp với bạn để tạo ra tính đoàn kết.
7.2.4. Biện pháp 4: Dạy kỹ năng sống cho trẻ ở mọi lúc, mọi nơi
* Hoạt động đón trẻ
Vào buổi sáng, giáo viên đến lớp trước 15 phút, công việc đầu tiên là mở cửa thơng
thống phịng học, sau đó chuẩn bị đón trẻ. Khi trẻ đến lớp trẻ biết chào cô, chào bố
mẹ, cất dép, cất ba lô đúng nơi quy định sau đó tơi trị chuyện với trẻ.

11


12


Trẻ chào cô giáo khi đến lớp

13

14


Trẻ cất dép lên giá
* Hoạt động ngoài trời
Qua hoạt động ngoài trời khi cho trẻ quan sát một số loại cây cảnh, cây
hoa, cây ăn quả tôi cho trẻ biết ích lợi của cây xanh đối với con người. Quan sát
một số con vật nuôi tôi cho trẻ tập cho gà ăn, từ đó hình thành cho trẻ kỹ năng
sống u thương chăm sóc.
Hoạt động tìm hiểu về một số loại rau tôi cho trẻ đi thăm vườn rau của
lớp. Để gieo được những luống rau xanh như thế này thì các cơ phải làm gì?
Trước tiên phải làm đất tơi xốp, sau đó đến gieo hạt và tưới rau. Nếu khơng nhặt
cỏ bắt sâu cho cây thì điều gì sẽ xảy ra? Từ đó trẻ có thể đưa ra ý kiến của mình
một cách độc lập, giúp trẻ mạnh dạn hơn trong giao tiếp. Khi cho trẻ chơi ngồi
trời tơi ln nhắc trẻ khi chơi trên sân trường không được chạy đùa, xô đẩy bạn
vào đồ chơi sẽ bị ngã chảy máu. Biết giữ gìn đồ chơi ngồi trời khi chơi.

15


Hình ảnh trẻ quan sát cây cùng cơ

Trẻ chăm sóc cây
* Hoạt động góc
Trẻ mầm non học bằng chơi – chơi mà học, đối với trẻ mầm non, hoạt
động vui chơi chiếm vai trò chủ đạo trong hoạt động của trẻ ở trường. Thơng
qua giờ chơi, trẻ được đóng các vai khác nhau trong xã hội, khi đóng vai được
tái hiện lại những gì trẻ nhìn thấy trong cuộc sống. Tất cả những kiến thức và

kinh nghiệm cuộc sống mà trẻ có sẽ ðýợc trẻ thể hiện qua hoạt ðộng vui chõi.
Chính vì vậy, tơi rất trú trọng đến việc tạo các tình huống khi trẻ đóng vai để trẻ
tìm cách giải quyết.
Ví dụ ở góc phân vai: Giáo dục trẻ biết chơi đoàn kết với bạn khi bán
hàng, mua hàng. Dạy trẻ cách mua hàng. Bác ơi bán cho tôi 5 con cá này! Bao
nhiều tiền hả bác? Trẻ biết cách chào mời khách mua hàng, mặc cả, và trả tiền
khi mua thức ăn xong
Hay ở góc " Nấu ăn”, tôi chú ý đến những thao tác mà trẻ thể hiện vai của
mình: Trẻ bắc nồi lên đặt bếp ga đã đúng giữa bếp chưa? Để đảm bảo an tồn thì
16


khi nấu xong con cần phải làm gì? Khi xoong đang nóng muốn bắc nồi xuống
con làm thế nào?.
Ví dụ: Góc bác sỹ tơi cho trẻ khám sức khỏe cho bạn, biết cách đặt tai
nghe, ống nghe. Biết thể hiện một số thao tác đơn giản khi khám bệnh, biết sử
dụng ngôn ngữ để giao tiếp với bệnh nhận: Cháu bị làm sao? Cháu bị đau cổ
họng ạ? Hãy há miệng ra cho bác kiểm tra? Trẻ biết há mồm bác sỹ thì lấy đèn
soi vào. Được rồi, bây giờ hãy vén áo lên cho Bác đặt ống nghe vào nào? Không
sao đâu bác sẽ viết cho cháu đơn thuốc ra ngồi cửa hàng và mua thuốc nhé!
Góc xây dựng: Rèn cho trẻ kỹ năng làm việc theo nhóm, biết phối hợp
phân công công việc khi chơi, biết hợp tác cùng nhau để xây dựng được những
cơng trình xây dựng.
Góc sách truyện: Trẻ biết mở sách truyện từng trang một, không tranh
giành sách chuyện với bạn, biết sử dụng những đồ dùng đó một cách có
hiệu quả.
Góc khám phá: Trẻ có một số kỹ năng khám phá các sự vật hiện tượng
xung quanh. Trẻ được trải nghiệm với các thí nghiệm như: Sự nảy mầm của hạt;
vật nổi, vật chìm; sự tan chảy của viên đá...
Ví dụ: Trong trị chơi gia đình trẻ phải điều hồ các mối quan hệ với 2 vai

trò khác nhau: mối quan hệ với bạn cùng chơi (quan hệ thật) và quan hệ với các
nhân vật trong trò chơi (quan hệ giả). Để trò chơi phát triển mỗi đứa trẻ đều phải
cùng cố gắng hoàn thành tốt vai trị của mình đồng thời phải biết chia sẻ, hợp tác
với các bạn khác.
Ví dụ: Đóng vai người bán hàng thì thái độ của người bán hàng phải như
thế nào? Gương mặt thì ra sao? Từ đó trẻ liên tưởng đến cuộc sống hàng ngày
giúp trẻ thể hiện vai chơi của mình một cách tốt nhất đồng thời trẻ chơi gắn bó
với các bạn hơn.

17


Hình ảnh trẻ đang chơi hoạt động góc
* Hoạt động lao động
Trẻ biết nhặt lá cây rụng trong sân trường, trong bồn cây, biết giữ gìn lớp
học, sân trường ln sạch sẽ. Không vứt rác vào bồn cây.

18


Trẻ nhặt giấy rác
* Hoạt động trong giờ vệ sinh
Tôi dạy trẻ các kỹ năng tự phục vụ như: Rửa mặt, rửa tay bằng xà phịng,
cách trải tóc, cách gấp quần áo và đi vệ sinh đúng nơi quy định…

19


Trẻ rửa tay

20


Trẻ buộc tóc

21


Trẻ gấp quần áo
* Hoạt động giờ ăn
- Trong giờ ăn cũng vậy tôi cùng các giáo viên khác dạy trẻ những nghi
thức văn hóa trong ăn uống qua đó dạy trẻ những kỹ năng tự lao động phục vụ,
rèn tính tự lập như Biết tự đi lấy bát thìa theo số lượng của tổ mình và biết được
lần lượt ngày trực nhật của mình theo tổ, khi ăn, biết ăn uống lịch sự, khơng nói
chuyện trong khi ăn, và chỉ ăn uống tại bàn ăn của mình, biết cách sử dụng
những đồ dùng, vật dụng trong ăn uống một cách đúng đắn, biết ăn hết xuất,
không làm rơi vãi khi ăn, khi ăn nhai nhỏ nhẹ không gây tiếng ồn, ngậm miệng
khi nhai thức ăn, biết mời trước khi ăn, biết tự dọn, cất bát thìa đúng nơi quy
định, biết giúp người lớn dọn dẹp, ngồi ngay ngắn không làm ảnh hưởng đến
người khác.

22


Trẻ đang chuẩn bị giờ ăn
7.2.5. Biện pháp 5: Biện pháp giúp trẻ phát triển các kỹ năng sống qua
việc tổ chức các hoạt động tập thể vui tươi, lành mạnh trong nhà ttrường
Nội dung phong trào“ Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”,
trong đó có nội dung: Nhà trường cần tổ chức các hoạt động văn nghệ, thể thao
một cách thiết thực, khuyến khích sự tham gia chủ động, tự giác của học sinh.

Tổ chức các trò chơi dân gian và các hoạt động vui chơi giải trí tích cực khác
phù hợp với lứa tuổi của trẻ.
- Tổ chức cho trẻ đi tham quan di tích lịch sử ở địa phương.
- Tổ chức đêm hội diễn văn nghệ với những thể loại phong phú nhằm huy
động sự tham gia của cha mẹ trẻ, các tổ chức xã hội trong việc giáo dục văn hóa
truyền thống yêu nước và qua đó tuyên truyền về hiệu quả giáo dục mầm non.
- Tổ chức cho trẻ lớp năm tuổi đi tham quan trường tiểu học.

Trẻ tham gia cuộc thi biểu diễn thời trang
7.2.6. Biện pháp 6: Tạo môi trường giúp giáo viên thực hiện nhiệm vụ
dạy trẻ kỹ năng sống
23


- Giáo viên thực hiện kế hoạch giáo dục theo chương trình giáo dục
mầm non . Giáo viên quan sát ghi chép hàng ngày từng chi tiết về sự tiến bộ của
trẻ, các mối quan hệ với cô, với bạn, ghi chép những kỹ năng trẻ đạt được trong
mỗi ngày làm căn cứ, thước đo để đánh giá cuối mỗi độ tuổi, cuối giai đoạn phát
triển của trẻ theo từng độ tuổi. Cũng từ biện pháp này, giáo viên sẽ có điều kiện
lưu trữ dữ liệu, sản phẩm để đánh giá trẻ, đồng thời có cơ sở để thay đổi, bổ
sung các biện pháp giáo dục từng trẻ vì trẻ con rất khác nhau và giúp trẻ hình
thành các kỹ năng sống.
- Trang trí sân trường các khẩu hiệu nhắc nhở giáo viên, người lớn
phải gương mẫu như: “Mỗi ngày đến trường là một ngày vui”, “Mỗi cô giáo là
tấm gương sáng về đạo đức, tự học, sáng tạo”.
7.2.7. Biện pháp 6: Tuyên truyền các bậc phụ huynh và phối hợp giữa
giáo viên và phụ huynh trong việc dạy trẻ kỹ năng sớng ở gia đình
- Trong q trình giảng dạy, tổ chức các hoạt động học và các hoạt động
vui chơi cho trẻ, tôi nhận thấy rằng: trong lớp thường có một số trẻ chơi với
nhau thành nhóm có thể nhóm gồm 1- 2 bạn hoặc nhóm có thể nhiều hơn, nhưng

có một số trẻ lại thích chơi một mình chỉ loay hoay giải quyết cơng việc một
mình mà khơng nhờ đến sự giúp đỡ của bạn. Vì vậy, cần tuyên truyền với phụ
huynh nên trò chuyện với con ở nhà nhiều hơn, có thể hỏi con: bạn thân nhất ở
lớp của con là ai? Vì sao con hay chơi với bạn? Ở lớp con và bạn chơi gì? Con
có biết giúp đỡ bạn khơng? Sắp đến sinh nhật con rồi mời bạn đến dự nhé? Từ
đó để thấy được con ở trường có những mối quan hệ với bạn như thế nào? Và
giúp trẻ hình thành các mối quan hệ tiếp theo được dễ dàng hơn.
- Hầu hết các bậc phụ huynh đều có những suy nghĩ lệch lạc, cho rằng cho
con đến trườn mầm non nhằm mục đích gửi con để đi làm, mà ở trường thì chỉ
đọc mẫu bài thơ, hát mấy bài hát là song, về nhà có khi con nghịch lại tức giận
và mắng con. Vì vậy cần tuyên truyền với phụ huynh để họ hiểu và nhận ra và
tin tưởng gửi con và tin tưởng vào phương pháp hướng dẫn của giáo viên cũng
như năng khiếu vốn có của con, từ đó giáo viên sẽ giúp trẻ có được những kỹ
năng cơ bản trong việc giải quyết vấn đề: đọc, viết, làm toán, tô chữ, cắt, dán và
chuẩn bị tâm thế cho trẻ vào lớp một.
- Tuyên truyền với cha mẹ trẻ rằng khi trẻ mắc lỗi đừng trách phạt trẻ
ngay mà nên tìm hiểu nguyên nhân vì sao trẻ lại như vậy?
+ Như trẻ ở lớp đánh bạn, nói dối cơ giáo, nói dối bố mẹ, đừng đem
những hình phạt mang tính chất bạo lực: đánh con, bắt úp mặt vào tường, mắng
con, thậm chí có phụ huynh cịn chửi con. Ở những tình huống như vậy nên bình
tĩnh tìm cách giải quyết hợp lý nhất: cho con vẽ, hát rèn cho con kỹ năng học
tập, cho con chơi xếp hình rèn cho con kỹ năng làm chủ cảm xúc.
- Tuyên truyền các bậc phụ huynh cùng phối hợp chặt chẽ với nhà trường
thông qua các hoạt động, các phong trào: Hội thi ''Xây dựng môi trường giáo
dục lấy trẻ làm trung tâm” phụ huynh nên tham gia vào các buổi họp, tham gia
dự giờ các hoạt động học của con để giúp con có thói quen tốt trong học tập, chú
ý hơn và thấy được việc quan trọng của việc học.
24

- Tuyên truyền với phụ huynh thường xuyên rèn kỹ năng sống cho trẻ ở
mọi lúc mọi nơi ngay từ những cơng việc nhỏ trong gia đình hay chính ngay
trong bữa ăn hằng ngày, từ đó trẻ có thói quen sử dụng một số đồ dùng, dụng cụ
trong gia đình: bát để ăn cơm, thìa để xúc thức ăn, đũa để gắp thức ăn, cái chổi
để quét nhà.... đừng có suy nghĩ con bé thì làm được gì bố mẹ làm cho nhanh là
không tốt. Hãy để trẻ được học các kỹ năng thông qua hoạt động lao động để rèn
cho trẻ những thói quen, những hành vi đúng, văn minh.
+ Người lớn phải gương mẫu, yêu thương, tôn trọng, đối xử cơng bằng
với trẻ và đảm bảo an tồn cho trẻ.
+ Tạo điều kiện tốt nhất cho trẻ được hoạt động vui chơi.
- Giáo viên cần tạo các tình huống chơi trong chế độ sinh hoạt hàng ngày
của trẻ. Vui chơi là hoạt động chủ đạo, đối với trẻ chơi trị chơi có một vai trị rất
quan trọng trong việc rèn kỹ năng sống cho trẻ. Trẻ lớn lên, học hành và khám
phá từ hoạt động vui chơi, thông qua hoạt động vui chơi sẽ phát triển toàn diện
nhân cách của trẻ. Các hành động chơi đòi hỏi trẻ phải suy nghĩ, giải quyết các
vấn đề, thực hành các ý tưởng.
+ Liên tục đọc sách, trò chuyện, kể chuyện cho trẻ nghe
+ Giáo viên cần tranh thủ đọc sách cho trẻ nghe trong mọi tình huống như
những giờ hoạt động chơi ở một nhóm nhỏ, hoặc đọc sách trẻ nghe trong giờ
trưa đối với những trẻ khó ngủ.
- Tăng cường kể cho trẻ nghe các câu chuyện cổ tích qua đó rèn luyện đạo
đức cho trẻ, giúp trẻ hồn thiện mình, biết đọc sách, dạy trẻ yêu thương bạn bè,
yêu thương con người. Tạo hứng thú cho trẻ nhỏ qua các truyện bằng tranh tùy
theo lứa tuổi, gợi mở tính tị mị, ham học hỏi, phát triển khả năng thấu hiểu ở trẻ.
- Trong gia đình, cha mẹ trẻ cũng như anh chị lớn thường xuyên đọc sách
cho trẻ nghe, hoặc thống nhất giờ đọc sách của gia đình, vào giờ đó các thành
viên trong gia đình đều đọc sách, báo hoặc đọc, kể một thứ gì đó của mình.
- Khi cịn nhỏ cha mẹ cần dành ra 15 phút trong ngày để trò chuyện, đọc
sách cho trẻ nghe các loại sách phù hợp với lứa tuổi. Khi trẻ có thể tự đọc được
lúc đó việc đọc sách trở thành là niềm vui có giá trị và có ý nghĩa hơn giúp trẻ

phát triển sự ham hiểu biết, tìm tịi phát triển nhân cách của trẻ.
+ Cơ giáo, cha mẹ ln khuyến khích trẻ nói lên quan điểm của trẻ, nói
chuyện với các thành viên trong lớp, trong gia đình về suy nghĩ và những lựa
chọn của mình, cần giúp trẻ hiểu rằng nên có thơng số để theo đó mà lựa kỹ
năng tự kiểm sốt bản thân, rèn luyện tính tự tin cho trẻ khi tham gia các hoạt
động và các buổi thảo luận tại lớp, trường sau này.
+ Cô giáo, cha mẹ giúp trẻ phát triển sở thích, ý thích của mình và đảm
bảo rằng người lớn có thể cung cấp thêm phương tiện để trẻ thực hiện ý thích đó.
Ví dụ: Trẻ rất thích hát, ngồi việc trẻ được học hát tại các phịng năng
khiếu, thì cơ giáo, cha mẹ có thể dạy trẻ hát, múa và khuyến khích trẻ trở thành
ca sĩ tí hon thể hiện trước mọi người để giúp trẻ hồn thiện mình hơn, tự tin và
dám khẳng định mình hơn. Thơng qua các bài hát, rèn trẻ những kỹ năng cơ bản
25