Tài liệu Thời Của Sách Điện Tử pdf

Thời của sách điện tử?
Thời của sách điện tử đã đến. Hiện có nhiều máy đọc sách điện tử (eBook reader) được đưa ra thị trường
hoặc đang được chuẩn bị. Một số công ty nghiên cứu thị trường dự báo số lượng máy đọc sách điện tử
được ti
êu thụ trong năm sau vào khoảng bảy triệu chiếc, sách điện tử sẽ chiếm 5% thị trường xuất bản
trong năm năm tới v
à có thể chiếm đến 90% trong 20 năm tới. Đó là nhận định và dự báo được đưa ra vào
năm... 2000. Thời của sách điện tử hiện đ
ã đến hay chưa đến?
Những dự báo lạc quan về thị trường sách điện tử vào năm 2000 xuất phát từ sự xuất hiện liên tiếp các loại
máy đọc sách chuy
ên dùng, mở đầu bởi hai thiết bị mang tên Rocket và SoftBook vào năm 1998. Rocket và
SoftBook có kích thước gần bằng quyển sách b
ình thường, dùng màn hình đơn sắc, khá nặng (khoảng 1,3
kg) và khá đắt (khoảng 600 USD). Những năm sau đó, triển vọng tươi sáng của sách điện tử trôi v
ào quên
lãng. Có ý ki
ến cho rằng sách điện tử vẫn luôn phát triển đều đặn trên... máy tính cá nhân. Tuy nhiên, nếu
chỉ tồn tại trên máy tính cá nhân, sách điện tử rất khó trở thành thương phẩm, không thể tác động đến thị
trường xuất bản, không thể tạo ra thú vui đọc sách như trường hợ
p sách in. Không chỉ nặng, đắt và tạo cảm
giác không thoải mái cho mắt, các máy đọc sách cách nay mười năm đều kết nối internet một cách chậm
chạp qua đường điện thoại bằng modem quay số (có sẵn bên trong máy). Số lượng sách điện tử sẵn sàng
cung c
ấp cho máy không nhiều do các nhà xuất bản không mấy tin tưởng vào sự phổ biến của cách thức
đọc sách mới. Sự thiếu dứt khoát của các nh
à xuất bản còn thể hiện ở chỗ sách điện tử được bán với giá xấp
xỉ sách in!
Máy đọc sách Sony
Do sách cung cấp cho máy đọc sách vừa ít, vừa đắt, những người mê đọc sách (đối tượng khách hàng chủ
yếu mà máy đọc sách hướng đến) không mấy mặn mà với máy đọc sách. Sách điện tử không thoát ra được

tình trạng "con gà - quả trứng". Với sự xuất hiện máy đọc sách của Sony (2006), máy đọc sách Kindle của
Amazon (2007) và máy tính bảng iPad của Apple (2010), thị trường sách điện tử bắt đầu chuyển động, kéo
trở lại những dự báo lạc quan. Các thiết bị đọc sách mới đều mỏng, nhẹ và rẻ hơn hẳn so với các thiết bị
"tiền bối", có khả năng kết nối internet băng rộng dựa vào công nghệ Wi-Fi hoặc 3G, lại có khả năng đọc
sách thành tiếng, thích hợp với người khiếm thị hoặc người bận rộn. Hầu hết ý kiến của các chuyên viên
phân tích th
ị trường đều cho rằng từ năm 2010 thời của sách điện tử đã đến!
Máy đọc sách Kindle 2
Máy đọc sách Sony và Kindle đều dùng giấy điện tử. Giấy điện tử là loại màn hình không phát sáng, chỉ
tiêu thụ điện năng khi cần thay đổi nội dung được hiển thị. Trong trạng thái tĩnh, sự hiển thị chữ và hình
trên gi
ấy điện tử giống như giấy bình thường, nghĩa là cần ánh sáng rọi vào. Nhờ vậy, máy Sony hoặc
Kindle ít gây mỏi mắt so với trường hợp đọc sách trên các loại thiết bị số dùng màn hình phát sáng. Do ít
tiêu th
ụ điện năng, máy đọc sách dùng giấy điện tử có thời hạn dùng pin dài đến vài tuần. Trong khi mô
hình kinh doanh máy
đọc sách của Sony có phần giống trường hợp máy nghe nhạc, Amazon là nhà cung
c
ấp sách chuyên nghiệp và máy Kindle gắn liền với cửa hàng trực tuyến Amazon.com. Tuy vậy, máy
Kindle vẫn cho phép người dùng đọc sách từ những nguồn khác, chẳng hạn từ các thư viện công cộng. Thư
viện Sparta () tại New York là thư viện đầu tiên trên thế giới cho người đọc
mượn sách điện tử dưới dạng máy đọc sách Kindle: người d
ùng có thể đem máy Kindle của thư viện về
nhà, trong đó có sẵn những quyển sách đã mượn. Cuối năm 2009, Amazon đưa ra thị trường máy đọc sách
mới nhất Kindle DX có khả năng tự động điều chỉnh trang sách khi người dùng thay đổi cách cầm máy (ở
tư thế dựng đứng hoặc quay ngang). Theo quảng cáo của Am
azon, Kindle DX có thể chứa gần hai ngàn
quy
ển sách! Đầu năm 2010, Amazon bắt đầu phát hành phiên bản quốc tế của loại máy Kindle DX tại 100
quốc gia (trong đó có Việt Nam).

iPad cho phép chọn sách từ "nhà sách" iBooks
Với máy tính bảng iPad và cửa hàng sách trực tuyến iBooks (hiện chỉ hoạt động tại Mỹ), Apple dự định
"đứng trên vai Amazon và vươn xa hơn một chút", theo lời của giám đốc điều h
ành Steve Jobs. Cửa hàng
iBooks ho
ạt động dự vào sự liên kết của Apple với nhiều nhà xuất bản lớn như Penguin Group, Simon &
Schuster, Macmillan,... Trong số đó thiếu vắng Random House, nhà xuất bản của những sách bán rất chạy
của tác giả Dan Brown: "Da Vinci Code" (mật mã Da Vinci), "The Lost Symbol" (biểu tượng thất truyền).
Có không ít ý kiến cho rằng người mê sách sẽ từ bỏ màn hình đơn sắc của Kindle để đến với màn hình sáng
đẹp rực rỡ của iPad. Không chỉ là máy đọc sách, iPad còn là thiết bị giải trí đa năng, đáp ứng trọn vẹn nhu
cầu đọc, xem, nghe của mọi người những khi rỗi rảnh. Thực ra, Jeff Bezos - giám đốc điều hành Amazon -
đã nghĩ về điều đó từ khi tung ra máy Kindle đầu tiên năm 2007. Ông cho rằng khác với máy giải trí đa
năng,
máy Kindle tái tạo trọn vẹn niềm vui đọc sách: người đọc sách có thể "đắm chìm" vào nội dung sách
trong sự yên tĩnh, thoát khỏi sự quấy nhiễu thường trực của "cuộc sống số". Đồng ý với Bezos, nhiều người
mê đọc sách cho rằng Kindle v
à iPad không loại trừ lẫn nhau. Kindle thích hợp cho các sách khảo cứu hoặc
tiểu thuyết, cần đọc lâu, cần nghiền ngẫm. iPad thích hợp cho thể loại truyện ngắn, truyện tranh, truyện
thiếu nhi (có nhiều hình màu) hoặc sách tra cứu, tự điển, tức là những sách gắn liền với việc đọc nhanh.
Hi
ện thời, giấy điện tử chỉ có sắc xám và đáp ứng khá chậm khi thay đổi nội dung. Tuy nhiên, giấy điện tử
hiển thị hình màu sẽ xuất hiện trên thị trường trong nay mai. Loại màn hình cảm ứng hai chế độ - chế độ
hoạt động như màn hình phát sáng và chế độ hoạt động như giấy điện tử - đã trở thành hiện thực trong các
phòng thí nghiệm. Những tiến bộ kỹ thuật có thể thu hẹp sự khác biệt giữa hai loại máy đọc sách tiêu biểu
Kindle và iPad.
Sách điện tử hiện thời được ví như ô-tô thuở sơ khai
Ngược với dư luận chung, chuyên viên Michael Mace của công ty tư vấn thị trường Rubicon Consulting
( khẳng định thời của sách điện tử... chưa đến, vì vấn đề "con gà - quả
trứng" vẫn tồn tại như mười năm trước. Ngoài ra, Mace cho rằng sách điện tử chưa tạo được giá trị đặc thù
mà ch

ỉ là một loại bản sao của sách in: "Mọi sách điện tử đều rất giống sách in. Người xem lật trang bằng
cách bấm nút. Bạn có thể lấy tầm nhìn gần để trông rõ hơn các hình vẽ hoặc lấy tầm nhìn xa để xem lướt
qua nhiều trang đặt kề nhau. Tạp chí điện tử cũng có quảng cáo xen giữa nội dung như tạp chí thông
thường, đôi
khi khác biệt ở chỗ hình tĩnh được thay bằng hình động hoặc phim ảnh. Dù vậy, đó chẳng qua
là việc đưa sách in lên màn hình của thiết bị số. Tôi chợt nghĩ đến thiết kế ô-tô thuở sơ khai. Ô-tô khi đó có
gắn một đầu ngựa bằng gỗ phía trước để khi chạy trên đường không làm cho ngựa thật hoảng sợ. Phần
còn lại của ô-tô không khác gì xe ngựa. Đó chỉ là xe ngựa có gắn động cơ. Giờ đây chúng ta thấy điều đó
thật tức cười vì rõ ràng cần suy nghĩ lại về toàn bộ thiết kế của xe ". Mace chỉ ra rằng thiết kế của sách in
được quyết định bởi cách thức hoạt động hiện hành của ngành xuất bản. Với sách điện tử, mọi kinh nghiệm
từ sách in đều cần được xét lại. Mace tin rằng khi thoát khỏi vấn đề "con gà - quả trứng", thị trường sách
điện tử sẽ phát triển rất nhanh. Trong thời
của sách điện tử, các "nhà xuất bản điện tử" với hoạt động rất
khác so với các nhà xuất bản hiện tại. Đó là đơn vị cung ứng dịch vụ có khả năng tạo ra sách điện tử với
những giá trị mới, khác hẳn sách in. Nếu không được như thế, phần lớn tác giả sẽ tự xuất bản sách để thu
lợi nhuận cao hơn, theo phương thức tương tự những người làm phần mềm ứng dụng iPhone hiện nay.
Cùng quan điểm với Mace, nhiều người d
ùng iPad cho rằng cần xem sách điện tử là phần mềm ứng dụng
có khả năng tương tác với người xem, giúp họ thực hiện những giao tiếp xã hội liên quan đến việc đọc
sách. Có người dự đoán sự xuất hiện trở lại của những loại "sách sống" trên iPad, tương tự sản phẩm Living
Book trên CD-ROM nổi tiếng một thời của Công ty Broderbund. Với hình dung như vậy, thời của sách
điện tử đem đến vô vàn cơ hội kinh doanh mới! Trong thời của sách điện tử, sách in có lẽ vẫn không "hết
thời". Bezos cho rằng sự tồn tại 500 năm của sách in đủ nói lên tính hợp lý của nó. Nhà văn J. K. Rowling
khẳng định chắc chắn rằng bà sẽ không bao giờ cho phép bộ truyện Harry Potter của mình có "phiên bản
điện tử"!