Luận văn tổ chức và hoạt động của thanh tra sở xây dựng từ thực tiễn thành phố hồ chí minh

VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI
----------

ĐINH QUANG THƯỢNG

TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG CỦA
THANH TRA SỞ XÂY DỰNG TỪ THỰC TIỄN
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT
LUẬT HIẾN PHÁP VÀ LUẬT HÀNH CHÍNH

Hà Nội, năm 2021


VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI
----------

ĐINH QUANG THƯỢNG

TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG CỦA
THANH TRA SỞ XÂY DỰNG TỪ THỰC TIỄN
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

Ngành: Luật Hiến pháp và Luật Hành chính
Mã số: 8.38.01.02

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC
PGS. TS. NGUYỄN CẢNH HỢP

Hà Nội, năm 2021



MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết đề tài
Trong những năm qua, kinh tế của Việt Nam phát triển ổn định, tăng
trưởng kinh tế ln đạt ở mức cao, điều đó kéo theo sự phát triển mạnh mẽ
về cơ sở hạ tầng, nhiều cơng trình xây dựng, khu đơ thị mới, khu công
nghiệp được triển khai xây dựng, tốc độ đô thị hóa diễn ra nhanh làm cho bộ
mặt đơ thị ngày một khang trang, hiện đại, tập trung chủ yếu ở các thành phố
lớn trên cả nước, đặc biệt là Thành phố Hồ Chí Minh. Điều này chính là
nguyên nhân dẫn đến những quan tâm đồng bộ đến công tác quản lý trật tự
xây dựng nói chung và cơng tác quản lý đội ngũ cán bộ, công chức trực tiếp
làm công tác quản lý trật tự xây dựng nói riêng của các cơ quan chức năng
nhằm đáp ứng yêu cầu trong q trình hội nhập và phát triển.
Tuy nhiên có thể nói, nghiên cứu thực tiễn cho thấy bộ máy, cơ cấu tổ
chức, cách thức và phương thức hoạt động, cơ chế, quy trình, chính sách của
lực lượng thanh tra ngành xây dựng trong thời gian qua chưa có sự thống
nhất và ổn định gắn với thực tiễn hoạt động thanh tra ngành Xây dựng thời
gian qua. Năm 2007, lực lượng Thanh tra xây dựng được thành lập theo
Quyết định 89/2007/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ thí điểm thành lập
lực lượng thanh tra xây dựng thuộc UBND cấp quận, huyện, xã, phường, thị
trấn dựa trên “đội kiểm tra xây dựng nhà đất” - hay còn gọi là đội quy tắc).
Qua 7 năm thí điểm, thanh tra xây dựng theo Quyết định số 89/2007/QĐTTg hoạt động rất hiệu quả trong quá trình quản lý và xử lý vi phạm trật tự
xây dựng, nhưng mơ hình này khơng được tiếp tục triển khai vì lý do trái
Luật Thanh tra năm 2010, quy định thanh tra chuyên ngành chỉ có ở 2 cấp
(trung ương và cấp tỉnh, thành phố). Đến 15/5/2013, Nghị định số
26/2013/NĐ-CP về tổ chức và hoạt động của thanh tra ngành xây dựng có

hiệu lực, thanh tra xây dựng xã, phường, thị trấn; Thanh tra xây dựng thuộc
1


UBND quận, huyện, thị xã chuyển thành Đội Thanh tra xây dựng trực thuộc
Sở Xây dựng cho đúng Luật Thanh tra năm 2010. Qua 7 năm triển khai từ
2013 đến nay, hoạt động của Đội Thanh tra xây dựng thuộc Sở Xây dựng
kém hiệu quả, sự phối hợp trong công tác xử lý chậm trễ, vi phạm trật tự xây
dựng có diễn biến gia tăng, cơng tác chỉ đạo xử lý vi phạm chưa kịp thời do
chưa gắn kết giữa sự chỉ đạo của chính quyền địa phương (UBND xã,
phường, thị trấn; UBND quận, huyện, thị xã) với Sở Xây dựng trong công
tác chỉ đạo Đội Thanh tra xây dựng; thẩm quyền lãnh đạo, chỉ đạo có sự
chồng chéo, khơng nhất quán giữa sở xây dựng với UBND cấp quận, huyện,
thị xã và UBND cấp xã, phường, thị trấn.
Xuất phát từ những lý do trên tôi đã chọn đề tài nghiên cứu: “Tổ chức
và hoạt động của Thanh tra Sở Xây dựng từ thực tiễn Thành phố Hồ Chí
Minh” làm Luận văn thạc sĩ luật học với mục tiêu nhằm làm rõ thêm ý nghĩa
lý luận, đánh giá đúng đắn thực trạng và đưa ra các giải pháp nhằm hoàn
thiện tổ chức và hoạt động của Thanh tra Sở xây dựng hành phố Hồ Chí
Minh.
2. Tình hình nghiên cứu đề tài
Nghiên cứu thực tiễn về thống tài liệu liên quan đến hoạt động thanh
tra ngành xây dựng thì đã nhận được sự quan tâm của nhiều tác giả, tuy
nhiên nếu nghiên cứu thực tiễn hoạt động tổ chức và thanh tra Xây dựng
thơng Sở Xây dựng cụ thể thì chưa nhận được sự quan tâm của nhiều nhà
khoa học, nhà làm luật. Tuy nhiên, những nghiên cứu dưới góc độ pháp luật
về hoạt động của ngành thanh tra được tác giả tìm hiểu cụ thể:
Tác giả Trần Bảo Ân (2020), Pháp luật về hoạt động thanh tra chuyên
ngành của Sở Xây dựng và thực tiễn tại tỉnh Bình Dương, Luận văn thạc sĩ
Luật, Trường Đại học Luật TP. Hồ Chí Minh. Theo tác giả với sự ra đời của

2


Luật Xây dựng năm 2014, cơ chế quản lý nhà nước đối với lĩnh vực này
được chuyển sang chế độ hậu kiểm, vì vậy lực lượng Thanh tra xây dựng là
rất quan trọng để đảm bảo trật tự xây dựng. Do đó, việc tăng cường về số
lượng và chất lượng, hoàn thiện hoạt động cho đội ngũ thanh tra xây dựng là
điều cần thiết được đặt ra. Tuy nhiên, với cơ cấu tổ chức và hoạt động như
hiện nay của Thanh tra Sở Xây dựng nói chung và Thanh tra Sở Xây dựng
tỉnh Bình Dương nói riêng theo Nghị định số 26/2013/NĐ-CP ngày
29/3/2013 của Chính phủ, Quyết định số 2490/QĐ-UBND ngày 14/10/2013
cuả UBND tỉnh Bình Dương và Quyết định số 37/2015/QĐ-UBND ngày
07/9/2015 của UBND tỉnh Bình Dương vẫn cịn bộc lộ một số hạn chế nhất
định như: chồng chéo giữa các lực lượng kiểm tra xây dựng giữa cấp tỉnh,
cấp huyện, cấp xã; tình trạng xây dựng khơng phép vẫn diễn ra nhiều; sự
buông lõng trong quản lý trật tự xây dựng ở một số địa phương... Việc một
số văn bản quy phạm pháp luật là cơ sở pháp luật cho hoạt động của Thanh
tra Xây dựng còn những bất cập, chưa rõ ràng, chưa có hướng dẫn rõ ràng,
cụ thể gây ra một số khó khăn nhất định trong việc áp dụng để thực hiện
nhiệm vụ. Luận văn nêu lên lý luận chung và cơ sở pháp lý tổ chức và hoạt
động của thanh tra Sở Xây dựng thực tiễn hoạt động để làm rõ hạn chế và
nguyên nhân hạn chế của hoạt động thanh tra tại Sở xây dựng tỉnh Bình
Dương. Qua đó, đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện về tổ chức, hoạt
động, văn bản quy phạm pháp luật thuộc lĩnh vực ngành...để hoạt động
thanh tra, kiểm tra xây dựng được thực hiện một cách có hiệu lực, hiệu quả.
Tác giả Nguyễn Thanh Tùng (2016), Nghiên cứu hệ thống văn bản
pháp quy và đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động thanh tra xây
dựng tại quận 9, Luận văn thạc sĩ Quản lý nhà nước, Trường Đại học Thủy
lợi. Tác giả đã nghiên cứu hệ thống văn bản pháp quy và đề xuất giải pháp

nâng cao hiệu quả hoạt động của Thanh tra xây dựng tại quận 9 Thành phố

3


Hồ Chí Minh và các kiến nghị sửa đổi, bổ sung một số nội dung trong văn
bản pháp quy về xử phạt trong xây dựng.
Tác giả Nguyễn Thanh Mộng (2012), Pháp luật về thanh tra xây dựng
ở Việt Nam hiện nay, Khoa Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội. Nghiên cứu, làm
rõ khái niệm, bản chất, đặc trưng; nguyên tắc, vai trò của thanh tra xây
dựng; khái niệm, đặc điểm và nội dung của pháp luật thanh tra xây dựng,
tiêu chí đánh giá mức độ hồn thiện pháp luật thanh tra xây dựng. Luận văn
đã đánh giá khái quát sự hình thành và phát triển của ngành thanh tra xây
dựng, thực trạng pháp luật về thanh tra xây dựng, thực tiễn tổ chức thực hiện
pháp luật hiện hành về thanh tra xây dựng, làm rõ những vướng mắc, bất cập
trong quy định pháp luật về thanh tra xây dựng và tổ chức thực hiện pháp
luật thanh tra xây dựng. Luận giải yêu cầu khách quan, quan điểm và giải
pháp hoàn thiện pháp luật thanh tra xây dựng ở Việt Nam hiện nay.
Nguyễn Hoàng Lê Xuân (2018), Tổ chức và hoạt động của thanh tra
quận theo Luật Thanh tra năm 2010 từ thực tiễn Thành phố Hồ Chí Minh,
Luận văn thạc sĩ, Học viện Khoa học xã hội; “Những vấn đề pháp lý cơ bản
của việc đổi mới tổ chức và hoạt động thanh tra nhà nước Việt Nam” của
tác giả Phạm Tuấn Khải; Luận văn thạc sĩ luật học: “Vai trò của các cơ
quan thanh tra nhà nước trong giải quyết khiếu nại hành chính ở Việt Nam”
của tác giả Nguyễn Văn Kim năm 2004; “Pháp luật về thanh tra xây dựng ở
việt Nam hiện nay” của tác giả Nguyễn Thanh Mộng năm 2012; “Pháp Luật
về thanh tra xây dựng từ thực tiển quận Hà Đông, thành phố Hà Nội” của
tác giả Lê Ngọc linh năm 2014”; đề tài cấp cơ sở: “Hoạt động thanh tra
chuyên ngành của cơ quan được giao thực hiện chức năng thanh tra chuyên
ngành”của Nguyễn Hải Yến, Thanh tra chính phủ năm 2012; Phạm Thị Anh

Đào (2017), Tổ chức và hoạt động thanh tra xây dựng ở Việt Nam hiện nay,
Luận án tiến sĩ Luật học, Học viện Khoa học xã hội…
4


Sau khi nghiên cứu các cơng trình nghiên cứu nêu trên cho thấy, các
nghiên cứu đã phân tích, luận giải nhiều vấn đề liên quan đến tổ chức và
hoạt động của cơ quan thanh tra xây dựng và thực trạng của thanh tra xây
dựng và pháp luật về thanh tra nói chung. Tuy nhiên, có thể khẳng định rằng
chưa có luận văn, cơng trình nghiên cứu nào đề cập đến nội dung liên quan
“Tổ chức và hoạt động của Thanh tra Sở Xây dựng từ thực tiễn Thành
phố Hồ Chí Minh”.
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài
3.1. Mục đích nghiên cứu đề tài
Trên cơ sở lý luận và thực tiễn về tổ chức và hoạt động thanh tra xây
dựng nói chung, tổ chức hoạt động của Thanh tra Sở Xây dựng ở Thành phố
Hồ Chí Minh nói riêng, đề xuất các giải pháp nhằm hồn thiện tổ chức bộ
máy và nâng cao hiệu quả hoạt động Thanh tra Sở Xây dựng trên địa bàn
Thành phố Hồ Chí Minh trong thời gian tới.
3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
Hệ thống hóa, phân tích và làm rõ thêm các vấn đề lý luận và pháp lý
về tổ chức và hoạt động thanh tra xây dựng nói chung và thanh tra Sở Xây
dựng nói riêng.
Đánh giá thực tiễn thực hiện các nhiệm vụ của thanh tra Xây dựng với
hệ thống tổ chức và các hoạt động, chỉ ra những kết quả đạt được cũng như
những khó khăn, hạn chế phân tích nguyên nhân của những khó khăn, hạn
chế trong tổ chức và hoạt động Thanh tra Sở Xây dựng gắn với q trình
thực hiện pháp luật chun ngành nói chung và thanh tra xây dựng nói riêng
trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh từ năm 2016 đến nay.

5


Đề xuất các giải pháp cơ bản nhằm hoàn thiện tổ chức và nâng cao
hiệu quả hoạt động Thanh tra Sở Xây dựng tại Thành phố Hồ Chí Minh
trong thời gian tới.
4. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của đề tài: Nghiên cứu tổ chức bộ máy và các
hoạt động của Thanh tra Sở Xây dựng.
Phạm vi nghiên cứu của đề tài luận văn giới hạn ở địa bàn Thành phố
Hồ Chí Minh.
Phạm vi nghiên cứu về thời gian là 5 năm, kể từ năm 2016
5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu
Cơ sở lý luận của việc nghiên cứu đề tài là phương pháp duy vật biện
chứng và duy vật lịch sử của chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh
đồng thời có tham khảo và kế thừa có chon lọc một số thành tựu của khoa
học quản lý, khoa học chính trị, pháp luật, kinh tế...
Đề tài sử dụng các phương pháp của khoa học luật, khoa học xã hội
như phương pháp nghiên cứu tài liệu trong phần tổng quan, phương pháp
phân tích, tổng hợp tại toàn luận văn, phương pháp thống kê tại chương 2,
phương pháp so sánh, đánh giá ở toàn luận văn…
6. Ý nghĩa lý luận, thực tiễn của đề tài:
Về lý luận: Kết quả nghiên cứu của đề tài làm rõ hơn, có hệ thống hơn
những vấn đề lý luận liên quan đến chức năng, nhiệm vụ, tổ chức, bộ máy và
các hoạt động của ngành thanh tra xây dựng thuộc Sở Xây dựng trong thời
điểm hiện nay.
Về thực tiễn: Kết quả nghiên cứu của đề tài, Luận văn đã rút ra được
các kết quả, khó khăn, hạn chế và xác định được các nguyên nhân, qua đó
6

đưa ra các giải pháp hoàn thiện tổ chức và nâng cao hiệu quả hoạt động của
Thanh tra Sở Xây dựng Thành phố Hồ Chí Minh. Kết quả nghiên cứu của đề
tài có thể vận dụng kiện tồn tổ chức và hoạt động Thanh tra Sở Xây dựng
từ thực tiễn trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh. Làm cơ sở cho các cơ
quan chuyên môn của thành phố Hồ Chí Minh và các quận, huyện của thành
phố nâng cao hiệu quả công tác thực hiện pháp luật về thanh tra xây dựng
trên địa bàn giai đoạn vừa qua. Kết quả nghiên cứu của đề tài cũng là tài liệu
tham khảo cho việc nghiên cứu, giảng dạy cũng như từng bước hoàn thiện
hệ thống tổ chức và hoạt động của Thanh tra Sở Xây dựng của các địa
phương trong thời gian tới.
7. Kết cấu của luận văn:
Ngoài phần Mở đầu, Kết luận, Danh mục tài liệu tham khảo và Phụ
lục, nội dung của luận văn gồm 03 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận và pháp lý về tổ chức và hoạt động của thanh
tra sở xây dựng;
Chương 2: Thực trạng tổ chức và hoạt động của Thanh tra Sở Xây
dựng Thành phố Hồ Chí Minh;
Chương 3: Phương hướng và giải pháp đổi mới tổ chức và nâng cao
hiệu quả hoạt động của Thanh tra Sở Xây dựng Thành phố Hồ Chí Minh.

7


Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ PHÁP LÝ VỀ TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG
CỦA THANH TRA SỞ XÂY DỰNG
1.1. Những vấn đề chung về Thanh tra Sở xây dựng
1.1.1. Khái niệm, đặc điểm của Thanh tra Sở Xây dựng
1.1.1.1. Khái niệm

Theo Từ điển tiếng Việt, “Thanh tra là kiểm soát xem xét tại chỗ việc
làm của địa phương, cơ quan, xí nghiệp” [20]. Theo cách hiểu này, hoạt
động thanh tra bao hàm cả nghĩa kiểm soát trong triển khai nhiệm vụ là: xem
xét và phát hiện ngăn chặn những gì trái với quy định. Thanh tra thường đi
kèm với một chủ thể nhất định: người làm nhiệm vụ thanh tra, đoàn thanh
tra của Bộ Xây dựng, Sở Xây dựng và có quyền hạn, nhiệm vụ của chủ thể
nhất định. Thanh tra là một loại hình đặc biệt của hoạt động quản lý nhà
nước của cơ quan quản lý nhà nước, mục đích của thanh tra là nhằm phục vụ
cho quản lý nhà nước và nâng cao hiệu lực, hiệu quả của quản lý nhà nước.
Chủ thể của thanh tra là các cơ quan quản lý nhà nước, các cuộc thanh tra
được tiến hành thơng qua Đồn thanh tra và Thanh tra viên. Đối tượng thanh
tra là những việc làm cụ thể được tiến hành theo các quy định của pháp luật,
thực hiện quyền, nghĩa vụ của các cơ quan nhà nước, tổ chức và cá nhân
Theo Khoản 1, Điều 3, Luật Thanh tra 2010 thanh tra nhà nước là hoạt
động xem xét, đánh giá, xử lý theo trình tự, thủ tục do pháp luật quy định
của cơ quan nhà nước có thẩm quyền đối với việc thực hiện chính sách, pháp
luật, nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan, tổ chức, cá nhân [22].
Nghiên cứu về các hoạt động của ngành Thanh tra nhà nước cho thấy,
hoạt động này bao gồm cơng tác thanh tra hành chính và thanh tra chun
ngành gắn với từng nội dung.
8


Theo Khoản 2, Điều 3, Luật Thanh tra 2010, thanh tra hành chính là
hoạt động thanh tra của cơ quan nhà nước có thẩm quyền đối với cơ quan, tổ
chức, cá nhân trực thuộc trong việc thực hiện chính sách, pháp luật, nhiệm
vụ, quyền hạn được giao [22].
Theo Khoản 3, Điều 3, Luật Thanh tra 2010, thanh tra chuyên ngành
là hoạt động thanh tra của cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo ngành, lĩnh
vực đối với cơ quan, tổ chức, cá nhân trong việc chấp hành pháp luật chuyên

ngành, quy định về chuyên môn - kỹ thuật, quy tắc quản lý thuộc ngành, lĩnh
vực đó [22].
Thanh tra hành chính trong lĩnh vực xây dựng: được tiến hành đối với
tổ chức cá nhân thuộc quyền quản lý trực tiếp của thủ trưởng cơ quan quản
lý nhà nước cùng cấp trong việc chấp hành chính sách; pháp luật; nhiệm vụ
được giao trong quản lý xây dựng.
Theo tác giả Phạm Thị Anh Đào (2017), thanh tra xây dựng được hiểu
là là hoạt động kiểm tra, giám sát, xem xét, đánh giá và xử lý theo đúng các
trình tự thủ tục, quy trình của pháp luật quy định của cơ quan thanh tra
chuyên ngành xây dựng đối với các chủ thể trong việc chấp hành pháp luật
xây dựng, quy tắc quản lý và quy định về chuyên môn kỹ thuật thuộc ngành
xây dựng [17].
1.1.1.2. Đặc điểm
Thứ nhất, hoạt động thanh tra xây dựng gắn liền với hoạt động quản lý
nhà nước về xây dựng. Thanh tra chuyên ngành gắn liền với công tác quản
lý nhà nước theo ngành, lĩnh vực. Thanh tra chuyên ngành, thanh tra bộ,
ngành hay có tên gọi khác là thanh tra nhà nước chuyên ngành đã được pháp
luật về thanh tra đề cập ở nhiều loại văn bản khác nhau. Tuy được quy định,
điều chỉnh ở các mức độ, phạm vi khác nhau, song qua các giai đoạn lịch sử,

9


thanh tra chuyên ngành xây dựng không bao giờ bị coi nhẹ mà luôn được
quan tâm, đặc biệt là mỗi khi pháp luật thanh tra được pháp điển hoặc được
nghiên cứu sửa đổi, bổ sung, trong đó có Luật thanh tra. Vấn đề cốt lõi của
thanh tra chuyên ngành xây dựng là gắn liền, có tác động trực tiếp hay gián
tiếp đến sự phát triển kinh tế - xã hội, khoa học cơng nghệ và hội nhập quốc
tế nói chung trong lĩnh vực xây dựng, ở Việt Nam nói riêng.
Thứ hai, hoạt động thanh tra xây dựng là hình thức thực thi quyền lực

nhà nước, liên quan trực tiếp với đối tượng quản lý và gắn liền với tính
cưỡng chế nhà nước.
Thứ ba, tổ chức thanh tra chuyên ngành là một bộ phận khơng tách rời
của chủ thể có thẩm quyền quản lý theo ngành, lĩnh vực. Tổ chức có chức
năng thanh tra xây dựng là bộ phận không thể tách rời khỏi cơ quan quản lý
theo ngành, lĩnh vực xây dựng theo quy định của pháp luật.
1.1.2. Vị trí, vai trị của Thanh tra Sở Xây dựng
1.1.2.1. Vị trí
Theo Khoản 1, Điều 1, Thông tư liên tịch số 06/2014/TTLT-BXDBNV ngày 14 tháng 5 năm 2014 về hướng dẫn chức năng, nhiệm vụ và
quyền hạn của Thanh tra Sở Xây dựng thì Thanh tra Sở Xây dựng là cơ quan
hành chính nhà nước trực thuộc Sở Xây dựng, thuộc hệ thống Thanh tra Xây
dựng, có trách nhiệm giúp Giám đốc Sở thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn
thanh tra hành chính và thanh tra chuyên ngành; giải quyết khiếu nại, tố cáo;
phòng chống tham nhũng trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của Giám đốc
Sở Xây dựng [3].
Theo Nguyễn Thanh Mộng (2012) thì xét về vị trí, vai trị, đặc điểm
và nội dung của hoạt động thanh tra trong quản lý nhà nước, có thể thấy
thanh tra là một trong ba khâu của chu trình quản lý nhà nước, là phương
10


thức và nội dung quan trọng để nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước; là một
trong những phương tiện phịng ngừa có hiệu quả những vi phạm pháp luật
và phòng chống tội phạm. Hoạt động của Thanh tra Sở Xây dựng trong thực
thi nhiệm vụ của mình theo quy định của pháp luật góp phần đảm bảo việc
tuân thủ pháp luật trong hoạt động quản lý nhà nước về xây dựng; phát huy
dân chủ, bảo vệ lợi ích nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của cơng dân,
cơ quan, tổ chức nhằm gúp phần vào công cuộc xây dựng và phát triển đất
nước, cải cách hành chính nhà nước, nâng cao phịng ngừa có hiệu quả đấu
tranh chống tham nhũng hiện nay. Bởi vì, trong việc thực hiện nhiệm vụ của

bất kỳ cơ quan quản lý nhà nước nào, trên bất kỳ lĩnh vực nào, với bất kỳ
quy mô nào, các cơ quan quản lý nhà nước đều phải thực hiện đồng thời cả
ba công tác: Đề ra chiến lược, chủ trương, chính sách nhiệm vụ, kế hoạch
trong phạm vi thẩm quyền quản lý của cơ quan mình; Tổ chức chỉ đạo thực
hiện chủ trương, chính sách, nhiệm vụ, kế hoạch đó được xây dựng và được
cấp có thẩm quyền phê duyệt; Tổ chức tiến hành thanh tra, kiểm tra, đánh
giá việc thực hiện các nhiệm vụ trên của các đối tượng quản lý thuộc quyền
quản lý của mình [19].
Về mặt tổ chức, các cơ quan thanh tra của nước ta hiện nay nằm trong
cơ cấu của cơ quan hành pháp (Chính phủ), là bộ phận khơng thể thiếu của
bộ máy các cơ quan quản lý nhà nước và như Chủ tịch Hồ Chí Minh đó nói:
Thanh tra là tai mắt của trên là bạn của dưới, cán bộ thanh tra như cái gương
cho người soi mặt, gương mờ thì khơng soi được [16]. Các tổ chức thanh tra
là cơng cụ đắc lực của Đảng, của chính quyền trong việc thanh tra, kiểm tra
sự chấp hành đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của nhà nước cũng
như việc thực hiện kế hoạch nhà nước giao cho đơn vị, cho nên các cấp ủy
Đảng và các cấp chính quyền cũng như Thủ trưởng của các ngành cần nhận

11


thức đúng đắn vị trí của tổ chức thanh tra trong bộ máy nhà nước và hoạt
động thanh tra trong q trình quản lý nhà nước.
1.1.2.2. Vai trị
Với vị trí, đặc điểm và nội dung hoạt động nêu trên, thanh tra Sở Xây
dựng có một số vai trị quan trọng sau đây:
Thứ nhất, thanh tra Sở Xây dựng góp phần đảm bảo thi hành nghiêm
chỉnh các quy định pháp luật và chính sách của nhà nước trong hoạt động
xây dựng, vật liệu xây dựng, nhà ở và công sở, kiến trúc, quy hoạch xây
dựng đô thị, quy hoạch xây dựng điểm dân cư nông thôn, hạ tầng kỹ thuật đô

thị góp phần giữ gìn trật tự, kỷ cương, tăng cường pháp chế xã hội chủ
nghĩa. Thông qua các quy định cụ thể, chặt chẽ về quyền và nghĩa vụ của
các chủ thể trong quá trình thực hiện các quy định về thanh tra xây dựng,
pháp luật về thanh tra xây dựng tạo ra hành lang pháp lý bảo đảm cho cơ
quan thanh tra xây dựng và thanh tra viên xây dựng thực hiện đúng chức
năng, nhiệm vụ của mình, Các tổ chức, cỏ nhõn liên quan thực hiện đầy đủ
các quyền và nghĩa vụ được quy định làm cho các quy định về xây dựng
được thực thi trên thực tế. Nếu công tác thanh tra xây dựng không được
quan tâm đầy đủ và khơng có hiệu quả thì sẽ ảnh hưởng tiêu cực, tác động
đến toàn bộ hoạt động quản lý nhà nước trong lĩnh vực xây dựng, đô thị của
các cơ quan có thẩm quyền; trật tự kỷ cương xã hội bị vi phạm, quyền lực
Nhà nước bị xem thường, quyền và lợi ích hợp pháp của cơng dân bị xâm
phạm. Kể từ khi Nhà nước ta thực hiện chủ trương xây dựng và phát triển
nền kinh tế thị trường, định hướng xã hội chủ nghĩa, bộ mặt kinh tế - xã hội
của đất nước ta đó có những chuyển biến đáng kể, nhất là sự phát triển hạ
tầng kỹ thuật đơ thị, kiến trúc đang có những đóng góp lớn vào sự đổi thay
của đất nước. Song bên cạnh đó, cũng có những cảnh báo về sự phức tạp,
mất cân đối và khơng đồng bộ trong q trình xây dựng cơ sở vật chất cho
12


sự phát triển đời sống kinh tế, văn hoá, xã hội. Đó là sự đơ thị hóa khơng
đúng quy hoạch, thiếu tổng thể, sự vi phạm các quy định về trật tự quản lý
đô thị... đang là những vấn đề bức xúc trong nhân dân. Chính vì vậy, để đảm
bảo sự phát triển bền vững, hài hoà và đúng pháp luật, thanh tra xây dựng
góp phần đảm bảo trật tự pháp luật trong lĩnh vực xây dựng và văn minh đô
thị, ngăn ngừa các vi phạm pháp luật và tăng cường pháp chế trong lĩnh vực
xây dựng và quản lý đô thị, mang lại niềm tin cho nhân dân đối với tính
nghiêm minh của pháp luật.
Thứ hai, thanh tra xây dựng của Sở Xây dựng góp phần nâng cao ý

thức chấp hành pháp luật của nhân dân.
Đặc thù của thanh tra xây dựng - một lĩnh vực nóng của đất nước thời
kỳ cơng nghiệp hố, hiện đại hố và đơ thị hoá - là sự kết hợp chặt chẽ giữa
vai trò chủ động, phát huy trách nhiệm của Thanh tra viên xây dựng, cơ
quan thanh tra xây dựng và sự chỉ đạo của chính quyền địa phương, sự phối
hợp của các cơ quan tổ chức có liên quan, sự đồng tình của quần chúng, tạo
ra sức mạnh tổng hợp, nâng cao ý thức trách nhiệm của cộng đồng trong
việc đảm bảo trật tự xây dựng đô thị, nhất là những nơi đang trong q trình
đơ thị hố. Thanh tra xây dựng không chỉ là hoạt động nghiệp vụ riêng của
cơ quan thanh tra xây dựng, Thanh tra viên xây dựng mà cịn là trách nhiệm
của các cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương, đoàn thể xã hội và mọi thành
viên trong cộng đồng.
Thứ ba, thanh tra xây dựng của Sở Xây dựng đã góp phần nâng cao
hiệu lực, hiệu quả của hoạt động quản lý nhà nước trong lĩnh vực xây dựng.
Những chính sách, quy định của pháp luật về xây dựng mới chỉ là
những quy định đòi hỏi sự tuân thủ của các cơ quan, tổ chức. Tuy nhiên, nếu
khơng có hoạt động thanh tra xây dựng thì những quy định đó khó có thể

13


được tuân thủ trên thực tế bởi vỡ lĩnh vực xây dựng liên quan nhiều vấn đề
quản lý nhà nước khác như đất đai, giao thông, cảnh quan môi trường...
Thông qua hoạt động thanh tra xây dựng, các quy định pháp luật về thanh tra
xây dựng mới có thể tạo sự đồng bộ, thống nhất có hiệu lực trên thực tế. Với
ý nghĩa đó, thanh tra xây dựng là một hoạt động khơng thể thiếu được của
q trình quản lý nhà nước trong lĩnh vực xây dựng. Thông qua thanh tra
xây dựng, hiệu lực quản lý nhà nước được tăng cường, các quy định pháp
luật về xây dựng được bảo đảm, đồng thời thanh tra xây dựng còn là sự kiểm
nghiệm thực tiễn những quy định pháp luật về xây dựng có thực sự phù hợp

với thực tiễn hay khơng để trên cơ sở đó có sự điều chỉnh, sửa đổi phù hợp.
1.2. Tổ chức của Thanh tra Sở Xây dựng
Thanh tra sở có Chánh Thanh tra, khơng q 03 Phó Chánh Thanh tra
(đối với Thành phố Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh khơng q 04 Phó
Chánh Thanh tra), thanh tra viên, công chức giúp Chánh Thanh tra thực hiện
chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn theo quy định.
1.2.1. Chánh Thanh tra
Chánh Thanh tra của Thanh tra Sở Xây dựng là người đứng đầu
Thanh tra Sở Xây dựng, theo quy định của pháp luật thanh tra thì chịu trách
nhiệm trước Giám đốc Sở Xây dựng và trước pháp luật về thực hiện chức
năng, nhiệm vụ, quyền hạn được giao; Mặt khác, Chánh Thanh tra Sở Xây
dựng do Giám đốc Sở Xây dựng bổ nhiệm, bổ nhiệm lại, miễn nhiệm, cách
chức sau khi thống nhất với Chánh Thanh tra Thành phố Hồ Chí Minh về
quy trình và cách thức.
Nhiệm vụ, quyền hạn của Chánh Thanh tra Sở Xây dựng được quy
định tại Điều 9 Nghị định số 26/2013/NĐ-CP về tổ chức và hoạt động của
thanh tra ngành Xây dựng như sau: Chánh Thanh tra Sở Xây dựng thực hiện

14


nhiệm vụ, quyền hạn quy định tại Điều 25 Luật thanh tra, Điều 14 Nghị định
số 86/2011/NĐ-CP và các nhiệm vụ, quyền hạn sau: Quyết định thành lập
đoàn thanh tra theo kế hoạch thanh tra đã được Giám đốc Sở phê duyệt…[7].
1.2.2. Phó Chánh Thanh tra
Phó Chánh Thanh tra Sở Xây dựng do Giám đốc Sở Xây dựng bổ
nhiệm, bổ nhiệm lại, miễn nhiệm, cách chức theo quy định của pháp luật
thanh tra và theo đề nghị của Chánh Thanh tra Sở Xây dựng; Cũng theo quy
định của pháp luật thanh tra và xây dựng thì Phó Chánh Thanh tra thực hiện
nhiệm vụ theo sự phân công của Chánh Thanh tra.

Phó Chánh Thanh tra phụ trách thanh tra chuyên ngành xây dựng: Phó
Chánh Thanh tra phụ trách thanh tra chuyên ngành xây dựng là lãnh đạo
Thanh tra Sở giúp Chánh Thanh tra, Giám đốc Sở thực hiện một số nhiệm
vụ của thanh tra, chịu trách nhiệm trước Chánh Thanh tra về kết quả thực
hiện cơng việc được phân cơng. Phó Chánh Thanh tra phụ trách thanh tra
chuyên ngành xây dựng giúp Chánh Thanh tra trực tiếp chỉ đạo các công tác:
Tham mưu chương trình, kế hoạch cơng tác thanh tra, kiểm tra chuyên
ngành trình Giám đốc Sở xem xét phê duyệt và tổ chức thực hiện kế hoạch
đó. Theo dõi, tổng hợp, báo cáo kết quả công tác thanh tra, kiểm tra chuyên
ngành cho Chánh Thanh tra. Khi giải quyết các công việc được giao, những
vấn đề vướng mắc phát sinh trong lĩnh vực chuyên ngành phải báo cáo kịp
thời và xin ý kiến của Chánh Thanh tra trước khi giải quyết và chịu trách
nhiệm trước Chánh Thanh tra về kết quả giải quyết cơng việc đó.
Phó Chánh Thanh tra phụ trách thanh tra hành chính: Phó Chánh
Thanh tra phụ trách thanh tra hành chính là lãnh đạo Thanh tra Sở giúp
Chánh Thanh tra, Giám đốc Sở thực hiện một số nhiệm vụ của thanh tra,
chịu trách nhiệm trước Chánh Thanh tra về kết quả thực hiện công việc được

15


phân cơng. Phó Chánh Thanh tra phụ trách thanh tra hành chính giúp Chánh
Thanh tra trực tiếp chỉ đạo các cơng tác: Tham mưu chương trình, kế hoạch
cơng tác thanh tra, kiểm tra hành chính trình Giám đốc Sở xem xét phê
duyệt và tổ chức thực hiện kế hoạch đó. Tổ chức tiếp công dân tại trụ sở làm
việc và giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo, kiến nghị của công dân thuộc
thẩm quyền giải quyết theo đúng pháp luật. Thực hiện cơng tác phịng chống
tham nhũng. Theo dõi các hoạt động kiểm tra, xử lý việc thực hiện kết luận
thanh tra, triển khai các kiến nghị và quyết định sau thanh tra, kiểm tra của
Thanh tra Sở xây dựng. Tổng hợp, báo cáo kết quả về công tác thanh tra,

kiểm tra hành chính và giải quyết khiếu nại, tố cáo phòng chống tham nhũng
cho Chánh Thanh tra. Khi giải quyết các công việc được giao, những vấn đề
vướng mắc phát sinh trong lĩnh vực hành chính phải báo cáo kịp thời và xin
ý kiến của Chánh Thanh tra trước khi giải quyết và chịu trách nhiệm trước
Chánh Thanh tra về kết quả giải quyết cơng việc đó.
1.2.3. Thanh tra viên
Thanh tra viên xây dựng đóng vai trị cực kỳ quan trọng, do vậy phải
nâng cao trình độ, năng lực, phẩm chất cho đội ngũ cán bộ, công chức thanh
tra xây dựng, trước hết là Thanh tra viên xây dựng. Các Thanh tra viên xây
dựng phải có bản lĩnh, nắm vững và áp dụng đúng đắn các quy định pháp
luật về thanh tra xây dựng và các quy định pháp luật có liên quan. Muốn
vậy, các cơ quan quản lý cần phải có kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng thường
xuyên về chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ thanh tra xây dựng, kết
hợp với việc đẩy mạnh tiêu chuẩn hoá đội ngũ Thanh tra viên xây dựng,
trong đó xác định rõ cả về tiêu chuẩn chun mơn, nghiệp vụ và tiêu chuẩn
về tác phong, đạo đức, lối sống. Thanh tra viên ngành Xây dựng được quy
định tại Điều 21 Nghị định số 26/2013/NĐ-CP về tổ chức và hoạt động của
thanh tra ngành Xây dựng như sau: Thanh tra viên ngành Xây dựng là công
16


chức của Thanh tra Bộ Xây dựng, Thanh tra Sở Xây dựng, được bổ nhiệm
vào ngạch thanh tra để thực hiện nhiệm vụ thanh tra và các nhiệm vụ khác
theo sự phân công của Chánh Thanh tra Bộ Xây dựng, Chánh Thanh tra Sở
Xây dựng [7].
Thanh tra viên ngành Xây dựng có nhiệm vụ, quyền hạn sau đây:
Thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn theo quy định của pháp luật về thanh tra
và các quy định của pháp luật về xây dựng; chịu trách nhiệm trước
Chánh Thanh tra Bộ Xây dựng, Chánh Thanh tra Sở Xây dựng và trước
pháp luật về nhiệm vụ được phân công; Xử phạt vi phạm hành chính

hoặc kiến nghị người có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính theo
quy định của pháp luật.
1.2.4. Các Đội đặt tại địa bàn cấp huyện
Đội Thanh tra xây dựng cấp huyện trực thuộc thanh tra Sở Xây dựng,
theo quy định của pháp luật thanh tra và pháp luật xây dựng có chức năng
tham mưu, thực hiện, các nhiệm vụ quản lý trật tự xây dựng, giúp Chủ tịch
UBND cấp huyện và Chánh Thanh tra Sở Xây dựng trong công tác quản lý
trật tự xây dựng trên địa bàn huyện theo phân cơng. Bên cạnh đó, Đội Thanh
tra xây dựng cấp huyện chịu sự quản lý, chỉ đạo trực tiếp của Thanh tra Sở
Xây dựng trong các nhiệm vụ liên quan đến hoạt động thanh tra thường
xuyên thanh tra chuyên đề và thanh tra trong lĩnh vực trật tự đô thị trên địa
bàn; có trách nhiệm thực hiện các nhiệm vụ và thường xuyên theo phân công
báo cáo thường xuyên về Thanh tra Sở Xây dựng, Sở Xây dựng, UBND
quận, huyện về việc phối hợp xử lý các vi phạm trật tự xây dựng trên địa bàn
quận, huyện, thị xã, xã, phường, thị trấn theo Quy chế phối hợp quản lý trật
tự xây dựng giữa Thanh tra Sở Xây dựng và UBND quận, huyện, thị xã, xã,
phường, thị trấn do UBND Thành phố ban hành.

17


Bên cạnh đó, Đội Thanh tra xây dựng cấp huyện đồng thời chịu sự chỉ
đạo, điều hành của UBND quận, huyện, thị xã theo quản lý nhà nước lãnh
thổ; chính vì thể theo hướng này, Đội thanh tra xây dựng cấp huyện có trách
nhiệm giúp UBND huyện thực hiện kế hoạch quản lý, kiểm tra, xử lý vi
phạm trật tự xây dựng trên địa bàn; trực tiếp kiểm tra, lập hồ sơ xử lý các vi
phạm trật tự xây dựng đô thị trên địa bàn quận, huyện, thị xã, xã, phường,
thị trấn để theo dõi, đánh giá và có báo cáo khi được yêu cầu; hơn nữa
thường xuyên chuyển hồ sơ tới Chủ tịch UBND huyện, xã, phường, thị trấn
qua đó giúp tổ chức xử lý các vi phạm theo thẩm quyền và tham gia phối

hợp xử lý các vi phạm trật tự xây dựng trên địa bàn huyện theo Quy chế phối
hợp quản lý trật tự xây dựng giữa Thanh tra Sở Xây dựng và UBND huyện,
xã, phường, thị trấn do UBND Thành phố ban hành và các quy định hiện
hành của pháp luật một cách chính xác, bài bản nhất.
1.3. Hoạt động của Thanh tra Sở Xây dựng
1.3.1. Chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của Thanh tra Sở xây dựng
Thanh tra Sở Xây dựng có các chức năng - nhiệm vụ sau: (1) Xây
dựng chương trình kế hoạch hàng năm về Thanh tra hành chính và Thanh tra
chuyên ngành xây dựng trình Giám đốc Sở phê duyệt và tổ chức thực hiện
chương trình kế hoạch đó; (2) Thực hiện nhiệm vụ Thanh tra hành chính; (3)
Thực hiện nhiệm vụ Thanh tra chuyên ngành; (4) Thanh tra Sở chịu trách
nhiệm về công tác tổ chức tiếp công dân của Sở Xây dựng; thực hiện đúng
Quy chế về tổ chức tiếp công dân của Giám đốc Sở; (5) Thực hiện nhiệm vụ
về giải quyết khiếu nại, tố cáo; (6) Tổ chức tuyên truyền, phổ biến pháp luật
có liên quan đến lĩnh vực ngành quản lý cho nhân dân trên địa bàn; (7) Thực
hiện chế độ giao ban hàng quý với các Đội Thanh tra xây dựng cấp huyện;
(8) Hướng dẫn chuyên môn nghiệp vụ cho các Đội Thanh tra xây dựng cấp
huyện; (9) Thực hiện cơng tác phịng, chống tham nhũng; (10) Quản lý, tổ
18


chức biên chế, tài sản và kinh phí phục vụ hoạt động Thanh tra Sở; (11)
Thực hiện nhiệm vụ và quyền hạn khác theo quy định của pháp luật và Giám
đốc Sở giao. Trong phạm vi nghiên cứu, luận văn tập trung nghiên cứu các
hoạt động sau của Thanh tra Sở Xây dựng.
1.3.1.1. Thực hiện nhiệm vụ Thanh tra hành chính
Theo Điều 11, Nghị định số 26/2013/NĐ-CP ngày 29 tháng 3 năm
2013 về tổ chức và hoạt động của thành tra ngành Xây dựng thanh tra hành
chính là hoạt động thanh tra của cơ quan nhà nước có thẩm quyền đối với cơ
quan, tổ chức, cá nhân trực thuộc trong việc thực hiện chính sách, pháp luật,

nhiệm vụ, quyền hạn được giao. Cơ quan thanh tra xây dựng được tiến hành
thanh tra đối với tổ chức, cá nhân thuộc quyền quản lý trực tiếp của thủ
trưởng cơ quan quản lý nhà nước cùng cấp trong việc chấp hành chính sách,
pháp luật, nhiệm vụ được giao; thực hiện nhiệm vụ giải quyết khiếu nại, tố
cáo theo các quy định của Luật khiếu nại, Luật tố cáo [7]
1.3.1.2. Thực hiện nhiệm vụ Thanh tra chuyên ngành
Theo Điều 11, Nghị định số 26/2013/NĐ-CP ngày 29 tháng 3 năm
2013 về tổ chức và hoạt động của thành tra ngành Xây dựng thì nội dung
thanh tra chuyên ngành của Thanh tra Sở Xây dựng gồm: Thanh tra việc
thực hiện các quy định pháp luật về quy hoạch, kiến trúc [7]; Thanh tra việc
thực hiện các quy định pháp luật về hoạt động đầu tư xây dựng; Thanh tra
việc thực hiện các quy định pháp luật về phát triển đô thị.
1.3.1.3. Thực hiện quản lý trật tự xây dựng
Trong công tác quản lý trật tự xây dựng đơ thị, thì Thanh tra Sở Xây
dựng giúp Giám đốc Sở Xây dựng trong việc kiểm tra, đôn đốc Ủy ban nhân
dân cấp huyện, Đội quản lý trật tự xây dựng đô thị cấp huyện và Ủy ban

19


nhân dân cấp xã trong việc thực hiện nhiệm vụ quản lý trật tự xây dựng trên
địa bàn.
Xây dựng kế hoạch, tổ chức kiểm tra và ban hành các quyết định xử lý
vi phạm trật tự xây dựng theo thẩm quyền. Tổ chức kiểm tra, phúc tra
thường xuyên hoặc đột xuất các kết quả kiểm tra, lập hồ sơ xử lý vi phạm
của các Đội quản lý trật tự xây dựng đô thị để kịp thời phát hiện, hướng dẫn
và đôn đốc các Đội quản lý trật tự xây dựng đô thị khắc phục các sai phạm,
tồn tại trong quá trình kiểm tra, lập hồ sơ xử lý vi phạm trật tự xây dựng; Đề
xuất xử lý trách nhiệm cán bộ do thiếu trách nhiệm để xảy ra các sai phạm.
Giúp Giám đốc Sở tổng hợp, báo cáo định kỳ hoặc đột xuất theo yêu cầu của

Ủy ban nhân dân Thành phố về tình hình quản lý trật tự xây dựng trên địa
bàn Thành phố.
1.3.1.4. Thực hiện công tác tiếp cơng dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo
Bên cạnh đó, thanh tra Sở xây dựng còn thực hiện việc chủ trì và tham
gia tiếp cơng dân đến khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh theo quy định
của pháp luật; Thực hiện việc Tham mưu, đề xuất Giám đốc Sở giải quyết
khiếu nại, tố cáo theo quy định của pháp luật về khiếu nại tố cáo; Hơn nữa
triển khai theo dõi, kiểm tra các tổ chức thuộc thẩm quyền quản lý của Sở
trong việc thi hành các quyết định giải, quyết khiếu nại tố cáo có hiệu lực
pháp luật của Bộ Xây dựng, Uỷ ban nhân dân thành phố và Giám đốc Sở
Xây dựng.
1.3.2. Các hình thức hoạt động của Thanh tra Sở Xây dựng
Luật Thanh tra năm 2004 là đạo luật đầu tiên quy định về hình thức
thanh tra (Điều 34, Điều 45). Theo đó, hoạt động thanh tra hành chính hay
thanh tra chuyên ngành đều được thực hiện dưới hình thức thanh tra theo
chương trình, kế hoạch và thanh tra đột xuất. Tiếp tục phát triển quy định về

20


hình thức thanh tra, Luật Thanh tra năm 2010 đã bổ sung hình thức thanh tra
thường xuyên, gắn với chức năng, nhiệm vụ của cơ quan được giao thực
hiện chức năng thanh tra chuyên ngành.
Cụ thể, theo quy định hiện hành của pháp luật về thanh trang, hình
thức thanh tra thể hiện, thanh tra theo kế hoạch được tiến hành theo kế hoạch
đã được phê duyệt của cơ quan cấp trên hoặc kế hoạch năm, kế hoạch trung
hạn của thanh tra Sở xây dựng; thanh tra thường xuyên được tiến hành trên
cơ sở chức năng, nhiệm vụ của cơ quan được giao thực hiện chức năng
thanh tra chuyên ngành khi cần thiết; thanh tra đột xuất của thanh tra Sở xây
dựng được tiến hành khi phát hiện cơ quan, tổ chức, cá nhân có dấu hiệu vi

phạm pháp luật về xây dựng, hay trọng các trường hợp như theo yêu cầu của
việc giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng, chống tham nhũng hoặc do Thủ
trưởng cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền giao các vấn đề liên quan
đến thanh tra Sở Xây dựng [22].
Để thực hiện các nội dung thanh tra xây dựng, các cơ quan thanh tra
xây dựng thường tiến hành theo phương thức chung của hoạt động thanh tra,
đó là Đồn thanh tra hoặc Thanh tra viên độc lập. Đoàn thanh tra và Thanh
tra viên hoạt động theo quy định của Luật Thanh tra. Khi tiến hành thanh tra
các lĩnh vực thuộc thẩm quyền của Thanh tra Sở Xây dựng thì phải có quyết
định của Thủ trưởng cơ quan thanh tra xây dựng (Chánh Thanh tra Sở xây
dựng) hoặc cơ quan quản lý nhà nước là UBND cấp tỉnh, cấp huyện. Thành
lập Đoàn thanh tra gồm đầy đủ các thành phần theo quy định của pháp luật
thanh tra, và các thành viên là Trưởng đoàn thanh tra, Thanh tra viên phải
chịu trách nhiệm trước pháp luật và người ra quyết định thanh tra về quyết
định và biện pháp xử lý của mình liên quan đến nhiệm vụ được giao. Khi xử
lý vi phạm, Trưởng đoàn thanh tra, Thanh tra viên phải thực hiện đầy đủ
trình tự theo quy định của pháp luật.
21


1.3.3. Chế độ làm việc của Thanh tra Sở Xây dựng
Theo chiều dọc của hoạt động thì thanh tra xây dựng là các hoạt động
quản lý nhà nước trong lĩnh vực chuyên ngành thuộc cơ quan bộ xây dựng,
sở xây dựng (Quản lý nhà nước theo chiều dọc với các ngành, chuyên ngành
dọc) như: thực hiện các hoạt động thanh về xây dựng, hệ thống lĩnh vực kiến
trúc, các hoạt động quy hoạch xây dựng đô thị; hạ tầng kỹ thuật đô thị, xây
dựng, khu công nghiệp, khu chế xuất, khu kinh tế, khu công nghệ cao phát
triển đô thị, nhà ở và công sở, kinh doanh bất động sản, vật liệu xây dựng,
về các dịch vụ công trong các lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ xây dựng,
Sở xây dựng. Đồng thời, thực hiện theo quản lý nhà nước theo lãnh thổ tức

là triển khai các nhiệm vụ chuyên môn gắn với nhiệm vụ thực hiện một số
nhiệm, quyền hạn khác theo phân cấp, uỷ quyền của Uỷ ban nhân dân tỉnh
và theo quy định của pháp luật, UBND cấp huyện (Đội Thanh tra xây dựng
cấp huyện) về các vẫn đề liên quan đến hoạt động thuộc lĩnh vực xây dựng.

22