Sinh hoc 7 HK1

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (272.84 KB, 50 trang )

(1)Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. Më ®Çu. Tiết 1: Thế giới động vật đa dạng, phong phó I.Môc tiªu bµi häc: - HS hiểu đợc thế giới động vật đa dạng – phong phú (về loài, kích thớc, sè lîng c¸ thÓ vµ m«i trêng sèng). - Xác định đợc nớc ta đợc thiên nhiên u đãi nên có đợc một thế giới ĐV ®a d¹ng – phong phó nh thÕ nµo. - Rèn kỹ năng nhận biết các ĐV qua các hình vẽ và từ đó HS biết liên hệ trong đời sống thực tiễn. III. Hoạt động dạy và học: - ổn định tổ chức: - KiÓm tra: KiÓm tra s¸ch, vë ghi cña HS - Bµi míi: 1. Më bµi: Thế giới ĐV rất đa dạng và phong phú, nớc ta thuộc vùng nhiệt đới nhiều tài nguyên rừng và biển, đợc thiên nhiên u đãi cho thế giới động vật. Vậy để biết thế giới động vật đa dạng và phong phú nh thế nào ta vào bài hôm nay.. 2. Ph¸t triÓn bµi: Hoạt động của giáo viên Híng dÉn cho HS nghiªn cøu phÇn th«ng tin trong SGK. Hoạt động 1: §a d¹ng loµi vµ phong phó vÒ sè lîng c¸ thÓ. - Giới động vật phong phú nh thế nµo?. Hoạt động của học sinh HS đọc phần thông tin trong SGK. Nghiªn cøu h×nh 1.1 SGK T×m hiÓu th«ng tin - Giới động vật rất đa dạng và phong phú víi kho¶ng 1,5 triÖu loµi. HS thùc hiÖn lÖnh:. - Híng dÉn HS thùc hiÖn lÖnh SGK. - Hãy kể tên các loài động vật đợc thu thËp khi: + KÐo mét mÎ líi trªn biÓn. + T¸t mét ao c¸. + Đơm đó qua đêm. - Hớng dẫn HS kể tên các động vật tham gia vµo b¶ng giao hëng suèt đêm hè.. KÐo mÎ líi trªn biÓn gåm: T«m, cua, l¬n, tr¹ch, c¸,... T¸t ao c¸ gåm: C¸, t«m, cua, èc,... Đơm đó qua đêm gồm: Tôm, tép, ....

(2) KÓ tªn c¸c §V tham gia vµo “b¶n giao hởng” suốt đêm hè? - Cho HS đọc tiếp phần thông tin SGK, lấy VD: Đàn châu chấu, đàn bím tr¾ng,... ? Những loài ĐV nào đợc con ngời thuÇn ho¸ lµm vËt nu«i? Hoạt động 2: §éng vËt ®a d¹ng vÒ m«i trêng sèng. GV híng dÉn HS t×m hiÓu vÒ th«ng tin SGK vµ quan s¸t H1.3, H1.4 trong SGK Híng dÉn HS thùc hiÖn lÖnh: ? §V ë nh÷ng m«i trêng kh¸c nhau nh thÕ nµo?. - C¸c §V tham gia vµo “b¶n giao hëng” suốt đêm hè: + C¸c lìng c: Õch, nh¸i, cãc,... + C¸c s©u bä: cµo cµo, ch©u chÊu,... * Mét sè nhãm §V cßn phong phó vÒ sè lîng, c¸ thÓ. * Một số ĐV đợc con ngời thuần hoá thành vËt nu«i: Gµ - cã tæ tiªn tõ gµ rõng. Chim bå c©u - cã tæ tiªn tõ chim bå c©u nói.. HS đọc thông tin trong SGK. T×m hiÓu H1.3, H1.4. Th¶o luËn theo nhãm, tr¶ lêi c©u hái.. Cho HS thùc hiÖn lÖnh tiÕp theo: ? §Æc ®iÓm nµo gióp chim c¸nh côt thÝch nghi víi m«i trêng sèng? ? Nguyªn nh©n nµo dÉn tíi §V ®a d¹ng vµ phong phó? ? §V ë níc ta cã ®a d¹ng, phong phó kh«ng? V× sao?. - KÕt luËn: C¸c §V sèng ë nhiÒu m«i trêng kh¸c nhau: Díi níc: C¸, t«m, cua, mùc, ... Trªn c¹n: H¬u, nai, hæ, ... Trªn kh«ng: Qu¹, ngçng trêi, ... + §Æc ®iÓm gióp chim c¸nh côt thÝch nghi víi ®iÒu kiÖn gi¸ l¹nh: Cã líp mì dµy, bé l«ng dµy. + Nguyên nhân khiến động vật đa dạng, phong phú: Nhiệt độ ấm áp, thức ăn phong phó, m«i trêng sèng ®a d¹ng. + §V ë níc ta rÊt ®a d¹ng vµ phong phó v×: cã khÝ hËu thÝch hîp, thøc ¨n nhiÒu.. 3. Cñng cè- §¸nh gi¸: HS đọc phần kết luận trong SGK. ? §V níc ta phong phó vµ ®a d¹ng nh thÕ nµo? - KiÓm tra c¸c c©u hái trong SGK 5. Híng dÉn vÒ nhµ: HS vÒ nhµ häc thuéc vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái trong SGK T×m hiÓu mét sè §V xung quanh ta. Chuẩn bị cho tiết 2: So sánh động vật với thực vật. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. Tiết 2: Phân biệt động vật với thực vậtĐặc điểm chung của động vật I. Môc tiªu bµi häc:.

(3) - HS phân biệt đợc động vật với thực vật. Thấy chúng có những đặc điểm chung của sinh vật nhng chúng cũng khác nhau về một số đặc điểm cơ bản. - Nêu đợc các đặc điểm của động vật để nhận biết chúng trong thiên nhiªn. - Phân biệt đợc động vật không xơng với động vật có xơng sống. Vai trò của chúng trong thiên nhiên và trong đời sống. II. Ph¬ng tiÖn d¹y häc: GV: Tranh vÏ H2.1, H2.2 M« h×nh tÕ bµo §V, tÕ bµo thùc vËt. KÎ s½n b¶ng 1 SGK HS: KÎ s½n b¶ng 1 trong SGK. III. Hoạt động dạy và học: 1 - Tæ chøc: 2 - KiÓm tra bµi cò: C©u hái 1; 2 trong SGK. 3 - Bµi míi: Hoạt động 1: Phân biệt động vật với thực vật Hoạt động của GV Hoạt động của HS - Híng dÉn HS t×m hiÓu th«ng tin vµ HS thảo luận theo nhóm, đánh dấu vào quan s¸t H2.1 trong SGK. b¶ng 1 trong SGK. - Hớng dẫn đánh dấu vào bảng 1 SGK. Đại diện nhóm lên bảng trả lời. - Híng dÉn HS tr¶ lêi c©u hái: ? ĐV giống với thực vật ở các đặc - KÕt luËn: ®iÓm nµo? + §V gièng thùc vËt ë ®iÓm: ? ĐV khác với thực vật ở các đặc điểm . Cùng có cấu tạo từ tế bào. . Cïng cã kh¶ n¨ng sinh trëng vµ ph¸t nµo? triÓn. + §V kh¸c thùc vËt ë ®iÓm: . CÊu t¹o tÕ bµo cã thµnh Xenlul« . Chỉ sử dụng chất hữu cơ sẵn có để nuôi c¬ thÓ. . Cã c¬ quan di chuyÓn vµ cã hÖ thÇn kinh, gi¸c quan. - Gợi ý để HS trả lời. Hoạt động 2: Đặc điểm chung của động vậtP - GV cho HS thùc hiÖn lÖnh SGK: Tìm hiểu và thảo luận theo nhóm để nêu ? Hãy chọn lấy 3/5 đặc điểm quan đợc các đặc điểm chung của động vật. trọng nhất của động vật. - KÕt luËn: §Æc ®iÓm chung cña §V: + §V cã kh¶ n¨ng di chuyÓn. + §V cã hÖ thÇn kinh vµ gi¸c quan. + DÞ dìng tøc kh¶ n¨ng dinh dìng nhê chÊt h÷u c¬ cã s½n..

(4) Hoạt động 3: Sơ lợc phân chia giới động vật Cho HS t×m hiÓu th«ng tin SGK. HS t×m hiÓu th«ng tin Híng dÉn c¸c ngµnh §V trong ch¬ng - KÕt luËn: trình Sinh học 7 đề cập đến. Sinh học 7 đề cập đến các ngành ĐV chủ yếu và đợc sắp xếp nh sau: + Ngµnh §V nguyªn sinh. + Ngµnh ruét khoang. + C¸c ngµnh giun: Giun dÑp, giun trßn, giun đốt. + Ngµnh th©n mÒm. + Ngµnh ch©n khíp. + Ngµnh §V cã x¬ng sèng gåm c¸c líp: (C¸, lìng c, bß s¸t, chim, thó) Hoạt động 4: Vai trò của động vật Híng dÉn HS t×m hiÓu th«ng tin SGK. HS t×m hiÓu th«ng tin vµ thùc hiÖn lÖnh. Híng dÉn HS thùc hiÖn lÖnh: Điền tên các động vật đại diện mà em biết ? ĐV có vai trò với đời sống con ngời vào bảng 2. nh thÕ nµo? 1 HS lªn b¶ng tr¶ lêi. Híng dÉn HS ®iÒn vµo b¶ng 2 SGK. 4- . Cñng cè - §¸nh gi¸: ? ĐV khác thực vật ở những đặc điểm nào? ? Nêu các đặc điểm chung của động vật? ? ý nghĩa của động vật đối với đời sống con ngời. 5. Híng dÉn vÒ nhµ. HS vÒ nhµ häc vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái trong SGK. Chuẩn bị gây nuôi một số đông vật nguyên sinh. Giê sau häc thùc hµnh t¹i phong thùc hµnh sinh. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~. Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. Chơng I: ngành động vật nguyên sinh. TiÕt 3: Thùc hµnh: quan s¸t mét sè động vật nguyên sinh I. Môc tiªu bµi häc: - Thấy đợc ít nhất 2 đại diện của ĐVNS: Trùng roi và trùng đế giày. - Phân biệt đợc hình dạng và di chuyển của hai đại diện này. - RÌn kü n¨ng sö dông kÝnh hiÓn vi, kü n¨ng quan s¸t trªn kÝnh. - Giáo dục đức tỉnh tỉ mỉ, nghiêm túc, cẩn thận. II. §å dïng d¹y häc: GV: KÝnh hiÓn vi, lam kÝnh, èng hót, kh¨n lau. Tranh: trùng đế giày, trùng roi xanh. ChËu g©y nu«i §V nguyªn sinh. HS: V¸ng níc ao hå, rÔ bÌo nhËt b¶n. III. Hoạt động dạy và học:.

(5) 1 - Tæ chøc: 2 - KiÓm tra bµi cò: KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña HS Ph©n nhãm thùc hµnh. 3 - Bµi míi: * Më bµi: GV giíi thiÖu phÇn më bµi. Hoạt động 1: Quan sát trùng giày Hoạt động của giáo viên Hoạt động của HS - Híng dÉn c¸c nhãm c¸ch thao t¸c lµm C¸c nhãm thùc hiÖn theo sù híng dÉn cña thí nghiệm để quan sát. GV. Quan s¸t trïng giµy trªn kÝnh. + C¸ch lµm: Lấy 1 giọt nớc đã gây nuôi ĐVNS nhỏ LÇn lît c¸c nhãm b¸o c¸o kÕt qu¶. lên lam kính → giải vài sợi bông để Đối chiếu với H3.1, thấy đợc sự di chuyển giảm đi tốc độ → đa lên bàn kính, cña trïng giµy. điều chỉnh ánh sáng để quan sát. Hoạt động 2: quan sát trùng roi - Cho HS quan s¸t trïng roi trªn tranh vÏ Quan s¸t trªn tranh vÏ trïng roi. - Híng dÉn c¸ch lÊy mÉu vËt vµ quan s¸t C¸c nhãm lµm thÝ nghiÖm: trªn kÝnh. - LÊy èng hót hót 1 giät níc ao ®a lªn lam ? Trïng roi di chuyÓn nh thÕ nµo? kÝnh vµ quan s¸t. + Trïng roi di chuyÓn võa tiÕn võa xoay. ? Mµu s¾c cña trïng roi? + Trïng roi cã mµu xanh l¸ c©y: mµu s¾c cña h¹t diÖp lôc vµ sù trong suèt cña mµng c¬ thÓ. - §¹i diÖn c¸c nhãm lÇn lît b¸o c¸o kÕt quả đã quan sát đợc trong thí nghiệm. 4 - Cñng cè - §¸nh gi¸: GV híng dÉn HS viÕt thu ho¹ch qua bµi thùc hµnh. GV nhận xét các nhóm thực hành và đánh giá kết quả theo từng nhóm. 5. Híng dÉn vÒ nhµ: HS vÒ nhµ hoµn thµnh tiÕp bµi thu ho¹ch. VÏ c¸c h×nh trïng giµy vµ trïng roi đã quan sát. ChuÈn bÞ cho tiÕt 4 – Trïng roi. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. TiÕt 4:. Trïng roi. I. Môc tiªu bµi häc: - Mô tả đợc cấu tạo ngoài, cấu tạo trong của trùng roi. - Trên cơ sở cấu tạo, nắm đợc cách dinh dỡng và sinh sản của chúng. - Tìm hiểu cấu tạo tập đoàn trùng roi và quan hệ nguồn gốc giữa động vật đơn bào và động vật đa bào. II. §å dïng d¹y häc: - Tranh vÏ cÊu t¹o trïng roi. - Tranh vÏ cÊu t¹o tËp ®oµn V«n vèc. III. Hoạt động dạy và học: 1 - tæ chøc: 2 - KiÓm tra bµi cò: ? Trïng roi di chuyÓn nh thÕ nµo?.

(6) ? Trùng roi có màu xanh là nhờ đặc điểm gì? 3 - Bµi míi: * Më bµi: GV giíi thiÖu më bµi. Hoạt động của giáo viên Hoạt động của HS Hoạt động 1: Tìm hiểu trùng roi Híng dÉn HS t×m hiÓu phÇn th«ng tin T×m hiÓu phÇn th«ng tin vµ quan s¸t trong SGK. h×nh vÏ. Quan s¸t H4.1, H4.2 trong SGK. Th¶o luËn theo nhãm. ? Trïng roi thêng sèng ë nh÷ng ®©u? + Trïng roi thêng sèng ë ao, hå, ®Çm. ? Trùng roi có đặc điểm cấu tạo cơ thể + CÊu t¹o: nh thÕ nµo? C¬ thÓ trïng roi lµ mét tÕ bµo, kÝch thíc hiÓn vi (rÊt nhá: 0,05 mm). H×nh thoi, ®Çu tï, ®u«i nhän. PhÝa ®Çu cã tõ 1 đến 2 roi giúp cho cơ thể di chuyển. C¬ thÓ gåm cã nh©n, chÊt nguyªn sinh, chÊt diÖp lôc, cã ®iÓm m¾t ë gèc roi để nhận biết ánh sáng. + Dinh dìng: ? Trïng roi dinh dìng nh thÕ nµo? . N¬i cã ¸nh s¸ng th× dinh dìng nh thùc vËt (tù dìng). . Trong tèi th× dinh dìng dÞ dìng: nhê đồng hoá chất hữu cơ hoà tan do các sinh vËt kh¸c chÕt ph©n huû ra. + H« hÊp: ? Trïng roi h« hÊp nh thÕ nµo? Nhờ sự trao đổi khí qua màng tế bào. + Kh«ng bµo co bãp tËp trung níc thõa cïng s¶n phÈm bµi tiÕt råi th¶i ra ? Kh«ng bµo co bãp cã nhiÖm vô g×? ngoµi gãp phÇn ®iÒu chØnh ¸p suÊt thÈm thÊu cña c¬ thÓ. + Sinh s¶n: ? Trïng roi sinh s¶n nh thÕ nµo? Trïng roi sinh s¶n v« tÝnh b»ng c¸ch phân đôi theo chiều dọc cơ thể. Hoạt động 2: Tính hớng sáng Cho HS nghiªn cøu phÇn th«ng tin trong HS t×m hiÓu phÇn th«ng tin trong SGK. SGK. Híng dÉn HS gi¶i thÝch thÝ nghiÖm. - KÕt luËn: Híng dÉn HS tr¶ lêi c¸c c©u hái trong Nhê cã diÖp lôc, trïng roi dinh dìng SGK. tù dìng lµ chñ yÕu. Chóng lu«n lu«n híng vÒ phÝa cã ¸nh s¸ng. * §¸p ¸n tr¶ lêi c©u hái SGK: + Trïng roi xanh tiÕn vÒ phÝa cã ¸nh s¸ng nhê Roi vµ ®iÓm m¾t + Trïng roi xanh gièng tÕ bµo thùc vËt ë chç: Cã diÖp lôc. Cã thµnh Xenlul«. Hoạt động 3: Tập đoàn trùng roi GV cho HS nghiªn cøu th«ng tin trong Tìm hiểu phần thông tin và hoạt động SGK. theo nhãm. Hoµn thµnh bµi tËp: Giíi thiÖu trªn tranh vÏ tËp ®oµn trïng TËp ®oµn trïng roi dï cã nhiÒu tÕ roi. bào nhng vẫn chỉ là một nhóm động Cho HS thực hiện lệnh và trả lời câu hỏi. vật đơn bào vì mỗi tế bào vẫn vận động và dinh dỡng độc lập. Tập đoàn trùng roi đợc coi là hình ảnh của mối quan hệ về nguồn gốc giữa động vật.

(7) đơn bào và động vật đa bào. 4. Cñng cè - §¸nh gi¸: Cho HS đọc phần kết luận trong SGK. * CÊu t¹o c¬ thÓ trïng roi gåm: a. Mµng c¬ thÓ, nh©n, kh«ng bµo co bãp. b. Mµng c¬ thÓ, nh©n, kh«ng bµo co bãp, chÊt nguyªn sinh. c. Nh©n, kh«ng bµo co bãp, h¹t diÖp lôc. d. Mµng c¬ thÓ, nh©n, chÊt nguyªn sinh, kh«ng bµo co bãp, h¹t diÖp lôc, h¹t dù tr÷, ®iÓm m¾t. * Roi vµ ®iÓm m¾t cña trïng roi cã t¸c dông: a. Thực hiện sự trao đổi khí. b. Quang hîp. c. Gióp trïng roi tiÕn vÒ phÝa cã ¸nh s¸ng. d. Bµi tiÕt. 5. Híng dÉn vÒ nhµ: §äc môc em cha biÕt ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. TiÕt 5: Trïng biÕn h×nh vµ trïng giµy I. Môc tiªu bµi häc: - Nêu đợc đặc điểm cấu tạo, di chuyển, dinh dỡng và sinh sản của trùng biÕn h×nh vµ trïng giµy. - Thấy đợc sự phân hoá chức năng các bộ phận trong tế bào của trùng giày đó là biểu hiện của động vật đa bào. - Rèn kỹ năng quan sát, so sánh, phân tích, tổng hợp, kỹ năng hoạt động nhãm. - Gi¸o dôc ý thøc yªu thÝch bé m«n. II. §å dïng d¹y häc: Tranh trïng biÕn h×nh vµ trïng giµy. C¸c t liÖu nãi vÒ §VNS. III. Hoạt động dạy và học: 1 - Tæ chøc: 2 - KiÓm tra bµi cò: KiÓm tra c©u hái 1;2 trong SGK. 3 - Bµi míi: * Më bµi: GV giíi thiÖu më bµi. Hoạt động của GV Hoạt động của HS Hoạt động 1: Trùng biến hình Cho HS nghiªn cøu phÇn th«ng tin, quan Tù nghiªn cøu c¸c th«ng tin trong SGK. s¸t tranh trïng biÕn h×nh. Quan s¸t tranh trïng biÕn h×nh vµ tr¶ lêi Híng dÉn tr¶ lêi c¸c c©u hái: c©u hái. KÕt luËn: + N¬i sèng: ë mÆt bïn, trong c¸c ao hå, ? Trïng biÕn h×nh thêng sèng ë nh÷ng n¬i níc lÆng. ®©u? + CÊu t¹o: ? Cấu tạo của trùng biến hình nh thế nào? Cơ thể đơn bào, gồm 1 khối chất nguyên sinh láng vµ nh©n, cã ch©n gi¶ ng¾n, kh«ng cã kh«ng bµo. Kích thớc thay đổi..

(8) ? Trïng biÕn h×nh di chuyÓn nh thÕ nµo?. + Di chuyÓn: Nhê dßng chÊt nguyªn sinh dån vÒ 1 phÝa t¹o thµnh ch©n gi¶. V× vËy c¬ thÓ lu«n ? Trùng biến hình dinh dỡng nh thế nào? luôn biến đổi hình dạng. + Dinh dìng: Híng dÉn HS s¾p xÕp bµi tËp theo thø tù Thùc hiÖn qua mµng tÕ bµo, nuèt hång hîp lý vµ gi¶i thÝch cho HS râ cÇu. Nhê kh«ng bµo tiªu ho¸. + Sắp xếp theo thứ tự đúng nh sau: ? Trïng biÕn h×nh sinh s¶n nh thÕ nµo? 2-1-3-4 * H×nh thøc tiªu hãa: Tiªu ho¸ néi bµo. + Sinh s¶n: Sinh sản vô tính theo hình thức phân đôi tÕ bµo. Hoạt động 2: Trùng giày Cho HS quan s¸t h×nh vÏ trïng giµy, t×m T×m hiÓu phÇn th«ng tin vµ quan s¸t h×nh hiÓu phÇn th«ng tin trong SGK. vÏ. ? Trùng giày có đặc điểm cấu tạo nh thế 1. Cấu tạo: nµo? C¬ thÓ trïng giµy gåm: nh©n lín vµ nh©n nhá, kh«ng bµo tiªu ho¸, kh«ng bµo co bãp. Cã lç miÖng vµ hÇu. Cã l«ng b¬i ë xung quanh c¬ thÓ. 2. Dinh dìng: ? Trïng giµy dinh dìng nh thÕ nµo? Thøc ¨n vµo miÖng → hÇu → kh«ng bào tiêu hoá. Biến đổi nhờ Enzim biến Cho HS t×m hiÓu phÇn th«ng tin vµ thùc đổi thành chất lỏng thấm vào chất nguyên hiÖn lÖnh. sinh. ChÊt th¶i ra ngoµi qua lç tho¸t. 3. Sinh s¶n: ? Trïng giµy sinh s¶n nh thÕ nµo? Sinh sản bằng cách phân đôi cơ thể theo chiÒu ngang. Sinh s¶n h÷u tÝnh b»ng c¸ch tiÕp hîp. Híng dÉn HS thùc hiÖn lÖnh vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái: ? Nh©n cña trïng giµy kh¸c víi trïng biÕn h×nh nh thÕ nµo? ? Kh«ng bµo co bãp cña trïng giµy kh¸c víi trïng biÕn h×nh nh thÕ nµo? ? Tiªu ho¸ cña trïng giµy kh¸c víi trïng biÕn h×nh nh thÕ nµo?. ? Bé phËn tiªu ho¸ ë trïng giµy kh¸c víi trïng biÕn h×nh nh thÕ nµo?. + Nh©n cña trïng giµy kh¸c víi trïng biÕn h×nh: Sè lîng nhiÒu h¬n: H×nh d¹ng 1 trßn vµ 1 bÇu dôc. + Kh«ng bµo co bãp cña trïng giµy kh¸c víi trïng biÕn h×nh: ChØ cã 2 ë vÞ trÝ cè định và có túi chứa. + Tiªu ho¸ cña trïng giµy kh¸c trïng biÕn h×nh: . Cã r·nh miÖng, lç miÖng ë vÞ trÝ cè định. . Thøc ¨n nhê l«ng b¬i quÊn vµo miÖng. Không bào tiêu hoá đợc hình thành từng c¸i ë cuèi hÇu. + Bé phËn tiªu ho¸ chuyªn ho¸ vµ phøc t¹p h¬n.. 4 - Cñng cè - §¸nh gi¸: HS đọc phần kết luận trong SGK. KiÓm tra c¸c c©u hái trong SGK. 5. Híng dÉn vÒ nhµ: HS học thuộc bài, đọc mục em có biết. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~.

(9) Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. TiÕt 6: Trïng kiÕt lÞ vµ trïng sèt rÐt I. Môc tiªu bµi häc: - Hiểu đợc đặc điểm cấu tạo của trùng kiết lị và trùng sốt rét phù hợp với chøc n¨ng ký sinh. - Nhận biết đợc lối sống ký sinh - Cách gây hại. Từ đó rút ra biện pháp phßng chèng. - Gi¸o dôc ý thøc vÖ sinh c¸ nh©n vµ vÖ sinh m«i trêng. II. §å dïng d¹y häc: Tranh vÏ trïng kiÕt lÞ, trïng sèt rÐt. B¶ng 1 SGK. III. Hoạt động dạy và học: 1 -Tæ chøc: 2 - KiÓm tra bµi cò: C©u hái trong SGK. 3 - Bµi míi: * Më bµi: GV giíi thiÖu më bµi. Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Hoạt động 1: Trùng kiết lị và trùng sốt rét 1. Trïng kiÕt lÞ: Cho HS t×m hiÓu th«ng tin trong SGK. HS tự đọc thông tin, quan sát tranh vẽ Quan s¸t tranh vÏ trïng kiÕt lÞ. trao đổi theo nhóm. Híng dÉn HS tr¶ lêi c¸c c©u hái: ? Trïng kiÕt lÞ vµo c¬ thÓ ngêi b»ng con đờng nào? + Trïng kiÕt lÞ theo thøc ¨n, níc uèng vào ống tiêu hoá ngời, đến ruột, chui ra khái bµo x¸c g©y ra c¸c vÕt loÐt ë niªm m¹c ruét, nuèt hång cÇu. ? Trùng kiết lị có đặc điểm cấu tạo nh thế + Cấu tạo: nµo? Ch©n gi¶ ng¾n cã thÓ tiªu gi¶m bé phËn di chuyÓn. ? Nh÷ng ngêi bÞ bÖnh lÞ sÏ cã hiÖn tîng + Ngêi bÞ bÖnh lÞ sÏ bÞ ®au bông, ®i lÞ g×? nhiÒu, ph©n cã lÉn m¸u vµ chÊt nhÇy nh mòi. ? Trïng kiÕt lÞ gièng vµ kh¸c víi trïng + Trïng kiÕt lÞ gièng víi trïng biÕn biÕn h×nh nh thÕ nµo? h×nh: Cã ch©n gi¶ vµ h×nh thµnh bµo x¸c. . Trïng kiÕt lÞ kh¸c víi trïng biÕn h×nh: ChØ ¨n hång cÇu, ch©n gi¶ ng¾n. 2. Trïng sèt rÐt. - Cho HS t×m hiÓu phÇn th«ng tin trong a. CÊu t¹o vµ dinh dìng. SGK vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái: + Trïng sèt rÐt sèng kÝ sinh trong m¸u ? Trïng sèt rÐt sèng ë ®©u? ngêi. Thµnh ruét vµ tuyÕn níc bät cña muçi Anophen + CÊu t¹o: KÝch thíc rÊt nhá, kh«ng cã ? CÊu t¹o vµ dinh dìng cña trïng sèt rÐt bé phËn di chuyÓn, dinh dìng thùc nh thÕ nµo? hiÖn qua mµng tÕ bµo. b. Vòng đời: - Cho HS quan s¸t h×nh trong SGK vµ Trïng sèt rÐt do muçi Anophen truyÒn th«ng tin. Th¶o luËn theo nhãm vµ ghi vào máu ngời, chui vào hồng cầu để kí kÕt qu¶ vµo b¶ng. sinh vµ sinh s¶n. Sinh s¶n rÊt nhanh råi.

(10) - Híng dÉn HS thùc hiÖn lÖnh, ®iÒn kÕt qu¶ vµo b¶ng trong SGK.. ph¸ vì hång cÇu, l¹i chui vµo hång cÇu kh¸c. TiÕp tôc chu tr×nh nh vËy, hµng lo¹t hång cÇu bÞ ph¸ vì. - Thùc hiÖn lÖnh, ®iÒn kÕt qu¶ SGK.. Hoạt động 2: Bệnh sốt rét ở nớc ta Cho HS t×m hiÓu phÇn th«ng tin Tìm hiểu phần thông tin. Trao đổi nhãm. KÕt luËn: + Bệnh sốt rét ở nớc ta đã đợc đẩy lùi song vÉn cßn ë mét sè vïng miÒn nói. + C¸ch phßng bÖnh sèt rÐt: Tiªu diÖt ? Nªu c¸ch phßng bÖnh sèt rÐt? muçi, vÖ sinh s¹ch sÏ m«i trêng. 4. Cñng cè - §¸nh gi¸: Cho HS đọc phần kết luận trong SGK. KiÓm tra c¸c c©u hái trong SGK. 5. Híng dÉn vÒ nhµ: Híng dÉn tr¶ lêi c¸c c©u hái trong SGK. §äc môc em co biÕt ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. TiÕt 7: §Æc ®iÓm chung – vai trß thùc tiễn của động vật nguyên sinh I. Môc tiªu bµi häc: - Thấy đợc đặc điểm chung của ngành ĐVNS. - ChØ ra vai trß tÝch cùc vµ nh÷ng t¸c h¹i cña chóng. - Rèn kỹ năng hoạt động theo nhóm. - Gi¸o dôc ý thøc häc tËp-gi÷ g×n vÖ sinh m«i trêng. II. §å dïng d¹y häc: - Tranh vẽ một số đại diện ĐVNS. - Một số t liệu nói về trùng gây bệnh ở ngời và động vật. - KÎ b¶ng 1;2 vµo vë bµi tËp. III. Hoạt động dạy và học: 1 - Tæ chøc 2 - KiÓm tra bµi cò: C©u hái trong SGK. 3 - Bµi míi: * Më bµi: GV giíi thiÖu më bµi. Hoạt động của GV Hoạt động của HS Hoạt động 1: Đặc điểm chung Cho HS tìm hiểu phần thông tin trong Tìm hiểu thông tin và trao đổi theo SGK vµ t×m hiÓu b¶ng 1. nhãm. Hoµn thµnh b¶ng 1 SGK. Híng dÉn HS thùc hiÖn lÖnh SGK vµ - KÕt luËn: tr¶ lêi c¸c c©u hái. §Æc ®iÓm chung cña §VNS: + Cơ thể chỉ có 1 tế bào đảm nhận mọi.

(11) chøc n¨ng sèng. + Dinh dìng chñ yÕu b»ng c¸ch dÞ dìng. + Sinh s¶n v« tÝnh vµ h÷u tÝnh. ? ĐVNS sống tự do có những đặc điểm - ĐVNS sống tự do có những đặc điểm: g×? C¬ quan di chuyÓn ph¸t triÓn. Dinh dỡng kiểu động vật và là một mắt xÝch trong chuçi thøc ¨n cña tù nhiªn. - §VNS sèng ký sinh cã c¬ quan di chuyÓn tiªu gi¶m hoÆc kÐm ph¸t triÓn. ? ĐVNS sống ký sinh có những đặc Dinh dìng kiÓu ho¹i sinh. Sinh s¶n v« ®iÓm g×? tính với tốc độ nhanh. Hoạt động 2: Vai trò thực tiễn của ĐVNS Cho HS t×m hiÓu phÇn th«ng tin trong T×m hiÓu th«ng tin vµ quan s¸t h×nh vÏ. SGK, quan s¸t H7.2 a,b. Hoµn thµnh b¶ng 2. Híng dÉn HS thùc hiÖn lÖnh SGK vµ KÕt luËn: Vai trß cña §VNS ®iÒn vµo b¶ng 2. Vai trß Tên đại diện - Trong tù nhiªn: + Lµm s¹ch m«i trêng n- - Trïng biÕn h×nh, trïng giµy, trïng h×nh íc. chu«ng, trïng roi. + Làm thức ăn cho động - Trïng biÕn h×nh, trïnh nh¶y, trïnh roi vËt níc: gi¸p x¸c nhá, c¸ gi¸p. Lîi Ých biÓn. - §èi víi ngêi: + Giúp xác định tuổi địa - Trïng lç. tÇng t×m má dÇu. + Nguyªn liÖu chÕ giÊy - Trïng phãng x¹. gi¸p. - Gây bệnh cho động vật. - Trùng cầu, trùng bào tử. T¸c h¹i - G©y bÖnh cho ngêi. - Trïng roi m¸u, trïng kiÕt lÞ, trïng sèt rÐt. 4 Cñng cè - §¸nh gi¸: HS đọc kết luận trong SGK. GV cho HS lµm bµi tËp: Chọn những câu trả lời đúng trong các câu sau: ĐVNS có những đặc điểm: a. C¬ thÓ cã cÊu t¹o phøc t¹p. b. C¬ thÓ gåm 1 tÕ bµo. c. Sinh sản vô tính, hữu tính đơn giản. d. Cã c¬ quan di chuyÓn chuyªn ho¸. e. Tổng hợp đợc chất hữu cơ nuôi sống cơ thể. g. Sèng dÞ dìng nhê chÊt h÷u c¬ cã s½n. h. Di chuyÓn nhê roi, l«ng b¬i hay ch©n gi¶. §¸p ¸n: b, c, g, h. 5. Híng dÉn vÒ nhµ: HS vÒ nhµ häc vµ tr¶ lêi c©u hái trong SGK. §äc môc “em cã biÕt” KÎ s½n b¶ng 1 SGK T.30 vµo vë bµi tËp. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Ngµy so¹n :.

(12) Ngµy gi¶ng :. Ch¬ng 2: Ngµnh ruét khoang. TiÕt 8:. Thuû tøc. I. Môc tiªu bµi häc: - Nêu đợc đặc điểm, hình dáng, cấu tạo, dinh dỡng và sinh sản của thuỷ tức-đại diện cho ngành ruột khoang và ngành động vật đa bào đầu tiên. - RÌn kü n¨ng quan s¸t, t×m tßi kiÕn thøc, kü n¨ng ph©n tÝch tæng hîp vµ kỹ năng hoạt động nhóm. - Gi¸o dôc ý thøc häc tËp, ý thøc t×m hiÓu bé m«n. II. §å dïng d¹y häc: - Tranh vÏ cÊu t¹o thuû tøc, thuû tøc di chuyÓn b¾t måi. - Tranh cÊu t¹o trong cña thuû tøc. - KÎ s½n b¶ng 1 SGK. III. Hoạt động dạy và học: 1 - Tæ chøc 2 - KiÓm tra bµi cò: KiÓm tra c¸c c©u hái trong SGK. 3 - Bµi míi: * Më bµi: GV giíi thiÖu më bµi. Hoạt động của GV Hoạt động của HS Hoạt động 1: Cấu tạo ngoài và di chuyển Yªu cÇu HS quan s¸t H8.1, H8.2, t×m Tự đọc thông tin, kết hợp với hình vẽ. hiÓu phÇn th«ng tin trong SGK, tr¶ lêi Trao đổi theo nhóm, thống nhất. c¸c c©u hái. KÕt luËn: Trªn lµ lç miÖng ? Tr×nh bµy h×nh d¹ng, cÊu t¹o ngoµi cña + H×nh d¹ng: thuû tøc? Trụ dới: đế bám H×nh trô dµi. + Kiểu đối xứng: Toả tròn. + Cã c¸c tua ë lç miÖng. + Di chuyÓn: KiÓu s©u ®o, lén ®Çu. ? Thuû tøc di chuyÓn nh thÕ nµo? Hoạt động 2: Cấu tạo trong Yªu cÇu HS quan s¸t h×nh c¾t ngang cña C¸ nh©n quan s¸t tranh vµ h×nh. thuỷ tức, đọc thông tin trong SGK, hoàn Tìm hiểu phần thông tin. thµnh b¶ng 1. Hoµn thµnh b¶ng 1 SGK. C¸c nhãm th¶o luËn thèng nhÊt. Thông báo đáp án đúng theo thứ tự từ trªn xuèng díi: KÕt luËn: 1- TÕ bµo gai. CÊu t¹o trong cña thuû tøc: 2- TÕ bµo sao(TB thÇn kinh) Thµnh c¬ thÓ cã 2 líp: 3- TÕ bµo sinh s¶n. - Líp ngoµi gåm TB gai, TB thÇn kinh, 4- TÕ bµo m« c¬ tiªu ho¸. TB m« b× c¬. 5- TÕ bµo m« b× c¬. - Líp trong gåm TB m« c¬ tiªu ho¸. Gi÷a 2 líp lµ tÇng keo máng. Lç miÖng th«ng víi khoang tiªu ho¸ ë gi÷a (gäi lµ ruét tói). Hoạt động 3: Dinh dỡng Cho HS t×m hiÓu th«ng tin, tr¶ lêi c¸c C¸ nh©n tù t×m hiÓu th«ng tin, tr¶ lêi c©u c©u hái: hái. KÕt luËn:.

(13) ? Thuû tøc ®a måi vµo miÖng b»ng c¸ch + Thuû tøc ®a måi vµo miÖng b»ng tua nµo? miÖng. ? Nhê lo¹i TB nµo cña c¬ thÓ, thuû tøc + Nhê TB m« c¬ tiªu hãa. tiêu hoá đợc mồi? ? Thuû tøc th¶i b· b»ng c¸ch nµo? + Thuû tøc th¶i b· b»ng lç miÖng. Hoạt động 4: Sinh sản Cho HS quan s¸t tranh thuû tøc sinh s¶n. Tù quan s¸t tranh vµ t×m hiÓu th«ng tin. Híng dÉn HS tr¶ lêi c¸c c©u hái. KÕt luËn: ? Thuû tøc cã nh÷ng kiÓu sinh s¶n nµo? + C¸c h×nh thøc sinh s¶n cña thuû tøc: - Sinh s¶n v« tÝnh b»ng c¸ch mäc chåi. - Sinh s¶n h÷u tÝnh b»ng c¸ch h×nh thµnh TB sinh dục đực và cái. - T¸i sinh: 1 phÇn cña c¬ thÓ t¹o nªn 1 c¬ thÓ míi. 4 - Cñng cè - §¸nh gi¸: HS đọc kết luận chung SGK. GV cho HS lµm bµi tËp: Đánh dấu X vào câu trả lời đúng về đặc điểm của thuỷ tức: 1- Cơ thể đối xứng 2 bên. 2- Cơ thể đối xứng tỏa tròn. 3- B¬i rÊt nhanh trong níc. 4- Thµnh c¬ thÓ cã 2 líp: Ngoµi, trong. 5- C¬ thÓ cã 3 líp: Ngoµi – Gi÷a – Trong. 6- Cơ thể đã có lỗ miệng, lỗ hậu môn. 7- Sống bám vào các vật ở nớc nhờ đế bám. 8- Cã lç miÖng lµ n¬i lÊy thøc ¨n vµ th¶i b· ra ngoµi. 9- Tæ chøc c¬ thÓ cha chÆt chÏ. §¸p ¸n: 2 – 4 – 7 – 8 – 9 5. Híng dÉn vÒ nhµ: HS vÒ nhµ häc vµ tr¶ lêi c©u hái trong SGK. §äc môc “Em cã biÕt”. Kẻ bảng: Đặc điểm của một số đại diện ruột khoang.. Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. TiÕt 9: §a d¹ng cña ngµnh ruét khoang I. Môc tiªu bµi häc: - Thấy đợc sự đa dạng của ngành ruột khoang. Thể hiện ở cấu tạo, lối sèng, tæ chøc c¬ thÓ. - Rèn kỹ năng quan sát, so sánh, kỹ năng hoạt động nhóm. - Gi¸o dôc ý thøc häc tËp, t×m hiÓu bé m«n. II. §å dïng d¹y häc: - Tranh cÊu t¹o søa, san h«, h¶i quú. - KÎ b¶ng 1;2 SGK. III. Hoạt động dạy và học: 1 - Tæ chøc 2 - KiÓm tra bµi cò: KiÓm tra c©u hái trong SGK..

(14) 3 - Bµi míi: * Më bµi: GV giíi thiÖu më bµi. Hoạt động của GV Hoạt động của HS Hoạt động 1: Đa dạng của ngành ruột khoang Yªu cÇu c¸c nhãm nghiªn cøu c¸c Tù t×m hiÓu th«ng tin, quan s¸t c¸c h×nh vÏ th«ng tin trong bµi, quan s¸t tranh trong SGK. trong SGK H9.1, H9.2, H9.3. Trao đổi nhóm và hoàn thành bảng. §¹i TT diÖn Thuû tøc Søa H¶i quú San h« §Æc ®iÓm H×nh c¸i dï, cã kh¶ 1 H×nh d¹ng Trô nhá n¨ng xoÌ Trô to, ng¾n Cµnh c©y khèi lín côp CÊu t¹o - VÞ trÝ miÖng - ë trªn - ë díi - ë trªn - ë trªn - TÇng keo - Máng - Dµy - Dµy, r¶i - Có gai xơng đá r¸c cã c¸c v«i vµ chÊt sõng 2 gai x¬ng - Cã nhiÒu ng¨ng th«ng nhau gi÷a - Khoang tiªu - Réng - HÑp - XuÊt hiÖn c¸c c¸ thÓ ho¸ v¸ch ng¨n B¬i nhê TB c¬ cã Kh«ng di KiÓu s©u di chuyÓn, 3 Di chuyÓn n¨ng chuyÓn, cã Kh«ng ®o lén ®Çu kh¶ cã đế b¸m co rót đế bám m¹nh dï TËp trung TËp ®oµn nhiÒu c¸ 4 Lèi sèng C¸ thÓ C¸ thÓ mét sè c¸ thÓ liªn kÕt. thÓ GV híng dÉn HS tr¶ lêi c©u hái: ? Søa cã cÊu t¹o phï hîp víi lèi sèng b¬i tù do nh thÕ nµo? ? San h« vµ h¶i quú b¾t måi nh thÕ nµo?. HS tự tìm hiểu thông tin để trả lời c©u hái.. 4- Cñng cè-§¸nh gi¸: HS đọc phần kết luận chung. KiÓm tra c¸c c©u hái trong SGK. 5. Híng dÉn vÒ nhµ: HS vÒ nhµ häc vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái trong SGK. §äc môc “Em cã biÕt”. T×m hiÓu vai trß cña ruét khoang. KÎ b¶ng trang 37 SGK vµo vë bµi tËp. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. TiÕt 10: §Æc ®iÓm chung vµ vai trß cña ngµnh ruét khoang.

(15) I. Môc tiªu bµi häc: - HS nêu đợc những đặc điểm chung nhất của ngành Ruột khoang, thấy đợc vai trò của ngành Ruột khoang. - Rèn kỹ năng quan sát, so sánh, phân tích tổng hợp, kỹ năng hoạt động nhãm. - Gi¸o dôc ý thøc häc tËp vµ t×m hiÓu bé m«n. II. §å dïng d¹y häc: - Tranh vÏ H10.1 - KÎ b¶ng: §Æc ®iÓm chung cña ruét khoang. III. Hoạt động dạy và học: 1 - Tæ chøc 2 - KiÓm tra ? Nêu đặc điểm cấu tạo sứa, so sánh với thuỷ tức? 3 - Bµi míi: *Më bµi: GV giíi thiÖu më bµi. Hoạt động của GV Hoạt động của HS Hoạt động 1: Đặc điểm chung của ngành Ruột khoang Yªu cÇu HS nhí l¹i kiÕn thøc cò, quan C¸ nh©n quan s¸t H10.1 vµ nhí l¹i kiÕn s¸t H10.1 SGK vµ hoµn thµnh b¶ng thức đã học về sứa, thuỷ tức, hải quỳ, san KÎ s½n b¶ng cho HS ch÷a h«. Trao đổi nhóm, thống nhất ý kiến, hoàn Gäi HS lªn b¶ng ®iÒn. thµnh b¶ng. Yªu cÇu: - Kiểu đối xứng - CÊu t¹o thµnh c¬ thÓ. - C¸ch b¾t måi - dinh dìng - Lèi sèng §¹i diÖn nhãm lªn b¶ng ghi kÕt qu¶ b¶ng, nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ xung. Đặc điểm chung của một số đại diện ruột khoang: TT §Æc ®iÓm §¹i diÖn 1 Kiểu đối xứng 2 C¸ch di chuyÓn 3 C¸ch dinh dìng. Thuû tøc To¶ trßn S©u ®o,lén ®Çu DÞ dìng. 4. C¸ch tù vÖ. Nhê TB gai. 5 6 7. Sè líp TB thµnh c¬ thÓ KiÓu ruét Lèi sèng. 2 Ruét tói Đơn độc. Søa To¶ trßn Lén ®Çu, co bãp dï DÞ dìng Nhê TB gai di chuyÓn 2 Ruét tói Đơn độc. San h« To¶ trßn Kh«ng di chuyÓn DÞ dìng Nhê TB gai 2 Ruét tói TËp ®oµn. KÕt luËn: §Æc ®iÓm chung cña ngµnh Ruét Cho HS tù rót ra kÕt luËn. khoang: - Cơ thể đối xứng toả tròn. - D¹ng ruét tói. - Thµnh c¬ thÓ cã 2 líp TB. - Tù vÖ tÊn c«ng b»ng TB gai. Hoạt động 2: Vai trò của ngành Ruột khoang Yêu cầu HS đọc phần thông tin trong C¸ nh©n t×m hiÓu th«ng tin trong SGK,.

(16) SGK, th¶o luËn nhãm. ? Ruét khoang cã vai trß nh thÕ nµo trong tự nhiên và trong đời sống?. quan s¸t tranh vÏ. Trao đổi nhóm, thống nhất ý kiến. KÕt luËn: + Vai trß: Trong tự nhiên: Tạo vẻ đẹp cho thiên nhiên. Có ý nghĩa sinh thái đối với biển. Trong đời sống: Làm đồ trang trí, trang søc(San h«). Lµ nguån cung cÊp nguyªn liÖu v«i(San h«). Lµm thùc phÈm cã gi¸ trÞ(Søa). Ho¸ th¹ch san h« gãp phÇn nghiªn cứu địa chất. T¸c h¹i: . Một số loài gây độc, ngứa cho ngời(sứa). . Tạo đá ngầm ảnh hởng đến giao thông.. 4 - Cñng cè - §¸nh gi¸: - Cho HS đọc phần kết luận trong SGK. Gäi HS tr¶ lêi c¸c c©u hái trong SGK. 5. Híng dÉn vÒ nhµ: HS vÒ nhµ häc thuéc bµi. Tr¶ lêi c©u hái trong SGK. §äc môc “Em cã biÕt”. ChuÈn bÞ bµi sau. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. Ch¬ng 3: C¸c ngµnh giun ngµnh giun dÑp. TiÕt 11: S¸n l¸ gan I. Môc tiªu bµi häc: - HS nêu đợc đặc điểm nổi bật của ngành Giun dẹp là cơ thể đối xứng 2 bªn - §Æc ®iÓm cÊu t¹o cña s¸n l¸ gan thÝch nghi víi m«i trêng sèng ký sinh. - RÌn luyÖn kü n¨ng quan s¸t, so s¸nh, kü n¨ng thu thËp th«ng tin, kü năng hoạt động nhóm. - Gi¸o dôc ý thøc gi÷ g×n vÖ sinh m«i trêng, phßng chèng giun s¸n ký sinh. II. §å dïng d¹y häc: - Tranh vÏ s¸n l«ng, s¸n l¸ gan. - Sơ đồ vòng đời sán lá gan. - KÎ b¶ng 1 SGK. III. Hoạt động dạy và học: 1 - Tæ chøc 2 - KiÓm tra bµi cò: KiÓm tra c©u hái trong SGK. 3 - Bµi míi: * Më bµi: GV giíi thiÖu më bµi. Hoạt động của gi¸o viªn Yªu cÇu HS quan s¸t h×nh. Hoạt động của học sinh Hoạt động 1: Tìm hiểu sán lông và sán lá gan Tự đọc thông tin, kết hợp với quan sát tranh. Trao đổi theo nhóm, hoàn thành bảng 1..

(17) vÏ trong SGK, đọc và tìm hiểu th«ng tin. B¶ng: §Æc ®iÓm cÊu t¹o cña s¸n l«ng, s¸n l¸ gan S¸n l«ng. S¸n l¸ gan. 1. §¹i diÖn §Æc ®iÓm M¾t. Ph¸t triÓn. Tiªu gi¶m. 2. L«ng b¬i. Ph¸t triÓn. Tiªu gi¶m. 3. Gi¸c b¸m C¬ quan tiªu ho¸ (nh¸nh ruét). STT. 4 5. C¬ quan sinh dôc. Ph¸t triÓn B×nh thêng. Ph¸t triÓn. B×nh thêng. Ph¸t triÓn. ý nghÜa thÝch nghi ThÝch nghi víi ký sinh Do kÝ sinh, kh«ng di chuyÓn §Ó b¸m vµo vËt chñ §ång ho¸ nhiÒu chÊt dinh dìng §Î nhiÒu theo quy luËt cña sè lín ë §V kÝ sinh. Hoạt động 2: Vòng đời kí sinh của sán lá gan Cho HS t×m hiÓu th«ng tin trong SGK, Tù t×m hiÓu th«ng tin, quan s¸t h×nh vÏ. t×m hiÓu H11.2 SGK Nêu lên vòng đời của sán lá gan và trả lời các c©u hái. ? Vòng đời sán lá gan sẽ bị ảnh hởng thÕ nµo nÕu trong thiªn nhiªn s¶y ra c¸c t×nh huèng sau: - Trøng s¸n l¸ gan kh«ng gÆp níc. KÕt luËn: + Trøng s¸n l¸ gan kh«ng gÆp níc sÏ kh«ng në thµnh Êu trïng. + Êu trïng në ra kh«ng gÆp èc thÝch hîp th× Êu trïng sÏ chÕt. + èc chøa vËt kÝ sinh bÞ §V kh¸c ¨n thÞt mÊt, Êu trïng kh«ng ph¸t triÓn. + CÇn ph¶i diÖt èc, sö lý ph©n thÝch hîp.. - Êu trïng në ra kh«ng gÆp c¬ thÓ èc thÝch hîp. - èc chøa vËt kÝ sinh bÞ §V kh¸c ¨n thÞt mÊt. ? Muèn tiªu diÖt s¸n l¸ gan ta ph¶i lµm Tr©u bß → Trøng → Êu trïng → èc nh thÕ nµo?. Êu trïng cã ®u«i. rau,bÌo. kÕt kÐn. 4 - Cñng cè - §¸nh gi¸: Gọi HS nêu vòng đời sán lá gan. HS đọc phần kết luận trong SGK. KiÓm tra c¸c c©u hái trong SGK. 5. Híng dÉn vÒ nhµ: HS về nhà đọc và trả lời các câu hỏi trong SGK. §äc môc “Em cã biÕt”. T×m hiÓu tiÕt 12. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. m«i trêng níc.

(18) TiÕt 12: mét sè giun dÑp kh¸c đặc điểm chung của giun dẹp I. Môc tiªu bµi häc: - Thấy đợc hình dạng, vòng đời của một số giun dẹp khác thông qua các đại diện. Thấy đợc các đặc điểm chung của ngành Giun dẹp. - Rèn kỹ năng phân tích, so sánh, kỹ năng hoạt động nhóm. - Gi¸o dôc ý thøc vÖ sinh c¸ nh©n, m«i trêng. BiÕt c¸ch phßng chèng bÖnh giun s¸n. II. §å dïng d¹y häc: - Tranh vÏ H12.1, H12.2, H12.3 SGK. - KÏ s½n b¶ng SGK. III. Hoạt động dạy và học: 1 - Tæ chøc 2 - KiÓm tra bµi cò: KiÓm tra c©u hái trong SGK. 3 - Bµi míi: *Më bµi: GV giíi thiÖu më bµi. Hoạt động của GV Hoạt động của HS Hoạt động 1: Một số giun dẹp khác Cho HS quan s¸t c¸c h×nh vÏ, nghiªn Tù nghiªn cøu th«ng tin vµ quan s¸t h×nh cøu th«ng tin, th¶o luËn theo nhãm, vÏ. thùc hiÖn lÖnh trong SGK. C¸c nhãm thèng nhÊt ý kiÕn. KÕt luËn: + S¸n l¸ m¸u kÝ sinh trong m¸u ngêi. + S¸n b· trÇu kÝ sinh trong ruét lîn. +S¸n d©y kÝ sinh ë ruét non ngêi vµ c¬ b¾p tr©u bß. * §Ò phßng bÖnh giun s¸n kÝ sinh cÇn ¨n ? Muốn đề phòng bệnh giun sán ta cần uống vệ sinh, không ăn thịt bò tái, cha ph¶i lµm g×? chÝn kÜ, vÖ sinh m«i trêng, vÖ sinh c¸ nh©n. Hoạt động 2: Đặc điểm chung Cho HS t×m hiÓu th«ng tin trong SGK, Tù t×m hiÓu th«ng tin vµ ®iÒn vµo b¶ng. thùc hiÖn lÖnh vµ ®iÒn vµo b¶ng SGK. KÕt luËn: ? Ngành Giun dẹp có các đặc điểm §Æc ®iÓm chung cña ngµnh Giun dÑp: chung g×? + Cơ thể dẹp, có đối xứng 2 bên. + Ph©n biÖt ®Çu, ®u«i, lng, bông. + Ruét ph©n nh¸nh, cha cã hËu m«n. + Giun kÝ sinh m¾t vµ l«ng b¬i tiªu gi¶m, gi¸c b¸m ph¸t triÓn. ? Giun kí sinh có những đặc điểm gì + Ph¸t triÓn qua c¸c giai ®o¹n Êu trïng. ph¸t triÓn? 4 - Cñng cè- §¸nh gi¸ - HS đọc phần kết luận trong SGK. Cho HS lµm bµi tËp: 1- Giun dÑp thêng kÝ sinh ë bé phËn nµo trong c¬ thÓ ngêi vµ §V a. M¸u. b. Ruét. c. Gan. d. C¶ a,b,c 2- §Æc ®iÓm nµo kh«ng ph¶i lµ cña ngµnh Giun dÑp: a. C¬ thÓ dÑp..

(19) b. Cơ thể có đối xứng toả tròn. c. Cơ thể có đối xứng 2 bên. 5. Híng dÉn vÒ nhµ: HS vÒ nhµ häc vµ tr¶ lêi c©u hái trong SGK. §äc môc “ Em cã biÕt”. T×m hiÓu ngµnh Giun trßn. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. Ngµnh GIun trßn. Tiết 13: Giun đũa I. Môc tiªu bµi häc: - Nêu đợc đặc điểm cơ bản về cấu tạo, di chuyển và dinh dỡng, sinh sản của giun đũa thích nghi với lối sống kí sinh. Thấy đợc tác hại của giun đũa và c¸ch phßng chèng. - Rèn kỹ năng so sánh, phân tích, kỹ năng hoạt động nhóm. - Gi¸o dôc ý thøc vÖ sinh m«i trêng, vÖ sinh c¸ nh©n. II. §å dïng d¹y häc: - Tranh vẽ hình dạng, cấu tạo của giun đũa. - Sơ đồ vòng đời của giun đũa. III. Hoạt động dạy và học: 1 - Tæ chøc 2 - KiÓm tra : KiÓm tra c©u hái trong SGK. 3 - Bµi míi: * Më bµi: GV giíi thiÖu më bµi. Hoạt động của GV Hoạt động của HS Hoạt động 1: Cấu tạo ngoài Cho HS quan s¸t tranh vÏ cÊu t¹o ngoµi Quan s¸t h×nh vÏ. của giun đũa. Tù t×m hiÓu th«ng tin. Cho HS t×m hiÓu th«ng tin trong SGK. Tr¶ lêi c©u hái. KÕt luËn: ? Giun đũa thờng sống ở đâu? + Giun đũa kí sinh ở ruột non ngời hoặc ? Nêu đặc điểm cấu tạo ngoài của giun lîn. đũa? + CÊu t¹o: Cơ thể tròn, dài nh chiếc đũa. ? Vá ngoµi bao bäc cã t¸c dông g×? Bªn ngoµi cã líp vá Kitin bao bäc. + Vá ngoµi cã t¸c dông chèng l¹i t¸c dông cña dÞch tiªu ho¸. Hoạt động 2: Cấu tạo trong và di chuyển Cho HS quan s¸t h×nh vÏ cÊu t¹o trong Quan s¸t h×nhvÏ. của giun đũa, tìm hiểu thông tin. C¸c nhãm th¶o luËn vµ rót ra kÕt luËn. KÕt luËn: + Thµnh c¬ thÓ cã líp biÓu b× vµ líp c¬ däc ph¸t triÓn. Bªn trong cã khoang c¬ thÓ nhng cha chÝnh thøc. + èng tiªu ho¸ th¼ng, cã lç hËu m«n. ? èng tiªu ho¸ th¼ng cã t¸c dông g× trong TuyÕn sinh dôc dµi, cuén khóc. qu¸ tr×nh tiªu ho¸? So s¸nh víi èng tiªu + Di chuyÓn h¹n chÕ, cong c¬ thÓ lªn vµ ho¸ ph©n nh¸nh. duçi ra. ThÝch nghi víi lèi sèng chui róc.

(20) ? Giun đũa di chuyển nh thế nào? kÝ sinh. Hoạt động 3: Dinh dỡng Cho HS t×m hiÓu th«ng tin trong SGK vµ T×m hiÓu th«ng tin vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái. thùc hiÖn lÖnh, tr¶ lêi c¸c c©u hái. ? Giun cái dài và mập hơn giun đực có ý + Giun cái dài và mập hơn giun đực là để nghÜa g×? chøa nhiÒu trøng. ? Ruột thẳng, kết thúc là hậu môn ở giun + Tốc độ tiêu hoá của giun đũa cao hơn đũa so với ruột phân nhánh thì tốc độ tiêu nhiều so với ruột phân nhánh. ho¸ ë lo¹i nµo cao h¬n? T¹i sao? ? Nhờ đặc điểm nào mà giun đũa chui đợc vào ống mật? Hậu quả ra sao? + Nhờ đầu giun đũa nhọn, có nhiều giun con nên giun đũa dễ dàng chui vào ống mật, làm cho ngời bị giun chui đau đớn gi÷ déi, cã thÓ t¾c èng mËt. Hoạt động 4: Sinh sản Cho HS t×m hiÓu phÇn th«ng tin SGK. a. C¬ quan sinh dôc: ? Cơ quan sinh dục của giun đũa có đặc T×m hiÓu th«ng tin, tr¶ lêi c©u hái. ®iÓm g×? KÕt luËn: Cơ quan sinh dục của giun đũa phân tính. Tuyến sinh dục đực và cái đều hình ống, có sự thụ tinh trong. Con cái đẻ nhiều Cho HS t×m hiÓu phÇn th«ng tin SGK, trøng. quan s¸t H13.3, H13.4 b. Vòng đời: ? Nêu vòngđời của giun đũa? Tù t×m hiÓu th«ng tin, quan s¸t c¸c h×nh. KÕt luËn: Giun đũa → đẻ trứng → ấu trïng (ruét ngêi) (trong trøng) thøc ¨n ? Muốn phòng chống bệnh giun đũa, ta cÇn ph¶i lµm g×?. + C¸ch phßng chèng: tim,m«i gantrêng,ruét non c¸ CÇn gi÷m¸u, vÖ sinh vÖ sinh nhân. Vệ sinh khi ăn uống, tẩy giun định kú.. 4 - Cñng cè - §¸nh gi¸: - Gọi HS đọc phần kết luận chung. Cho HS lµm bµi tËp: 1- Môi trờng kí sinh của giun đũa ngời: a. Ruét non b. Ruét giµ c. Gan d. ThËn. 2- Thành ngoài cơ thể của giun đũa có 2 lớp: a. Líp biÓu b× vµ líp c¬ vßng b. Líp c¬ däc vµ líp c¬ vßng. c. Líp biÓu b× vµ líp c¬ däc. d. Líp c¬ däc vµ líp c¬ chÐo. 5. Híng dÉn vÒ nhµ: HS vÒ nhµ häc thuéc bµi vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái trong SGK. §äc môc “Em cã biÕt” T×m hiÓu tiÕt 14. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. TiÕt 14: Mét sè giun trßn kh¸c..

(21) §Æc ®iÓm chung cña giun trßn I. Môc tiªu bµi häc: - Nêu đợc đặc điểm một số giun tròn. Từ đó có biện pháp phòng trừ. Nêu đợc đặc điểm chung của ngành Giun tròn. - Rèn kỹ năng quan sát, so sánh, kỹ năng hoạt động nhóm. - Gi¸o dôc ý thøc vÖ sinh c¸ nh©n, vÖ sinh m«i trêng vµ vÖ sinh khi ¨n uèng. II. §å dïng d¹y häc: - Tranh mét sè giun trßn. - KÎ b¶ng SGK. III. Hoạt động dạy và học: 1 - Tæ chøc 2 - KiÓm tra bµi cò: KiÓm tra c¸c c©u hái trong SGK. 3 - Bµi míi: * Më bµi: GV giíi thiÖu më bµi. Hoạt động của GV Hoạt động của HS Hoạt động 1: Một số giun tròn khác Cho HS quan s¸t c¸c hinh vÏ: H14.1, C¸ nh©n tù t×m hiÓu th«ng tin vµ quan H14.2, H14.3. s¸t h×nh vÏ. Cho HS thùc hiÖn lÖnh SGK. a. Giun kim: ? Giun kim thờng sống ở đâu? Nó thờng + Kí sinh ở ruột già ngời, đặc biệt là ở g©y cho trÎ em phiÒn phøc g×? trẻ em. Ban đêm đến hậu môn để đẻ Cho HS quan s¸t H14.4 trøng, g©y ngøa ng¸y hËu m«n. ? Do thãi quan nµo mµ gióp giun kim + Do thãi quen trÎ em mót tay bÈn mµ khép kín vòng đời? giun kim có thể khép kín vòng đời. b. Giun mãc c©u: + Giun mãc c©u kÝ sinh ë t¸ trµng ngêi, ? Giun mãc c©u thêng kÝ sinh ë ®©u? G©y Êu trïng x©m nhËp qua da bµn ch©n. t¸c h¹i nh thÕ nµo? T¸c h¹i: Hót chÊt dinh dìng ë ngêi, lµm cho ngêi xanh xao vµng vät. c. Giun rÔ lóa: + Giun rÔ lóa thêng kÝ sinh ë rÔ c©y lóa. ? Giun rÔ lóa kÝ sinh ë ®©u? G©y t¸c h¹i G©y thèi rÔ lóa. lµm cho l¸ lóa vµng, g×? c©y chÕt. * Phßng ngõa giun s¸n cÇn vÖ sinh m«i trêng, vÖ sinh c¸ nh©n. ? Phßng chèng bÖnh giun s¸n kÝ sinh ta ph¶i lµm g×? Hoạt động 2: Đặc điểm chung Cho HS t×m hiÓu phÇn th«ng tin, hoµn C¸ nh©n tù t×m hiÓu th«ng tin vµ hoµn thµnh b¶ng SGK. thµnh b¶ng. KÕt luËn: ? Nêu đặc điểm chung của ngành Giun §Æc ®iÓm chung cña ngµnh Giun trßn: trßn? + C¬ thÓ h×nh trô, cã vá Cuticun + Khoang c¬ thÓ cha chÝnh thøc. + C¬ quan tiªu ho¸ d¹ng èng b¾t ®Çu tõ miÖng vµ kÕt thóc ë hËu m«n. + KÝ sinh ë mét vËt chñ. 4 - Cñng cè- §¸nh gi¸: Gọi HS đọc phần kết luận trong SGK..

(22) Cho Hs tr¶ lêi c¸c c©u hái trong SGK. Lµm bµi tËp tr¾c nghiÖm: 1- Hình thức sinh sản của giun đũa: a. Sinh s¶n v« tÝnh b. Sinh s¶n h÷u tÝnh. c. Sinh s¶n mäc chåi d. Sinh sản phân đôi. 2- Trøng giun kim cã thÓ x©m nhËp vµo c¬ thÓ ngêi qua: a. Thøc ¨n. b. Níc uèng. c. Tay bÈn. d. C¶ a,b,c. 5. Híng dÉn vÒ nhµ: HS vÒ nhµ häc thuéc bµi, tr¶ lêi c©u hái trong SGK. §äc môc “Em cã biÕt”. Tìm hiểu giun đất. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. Ngành GIun đốt. TiÕt 15: Giun đất I.- Môc tiªu bµi häc: - Học sinh mô tả đợc hình dạng ngoài và cách di chuyển của giun đất. - Xác định đợc cấu tạo trong. Trên cơ sở đó biết đợc cách dinh dỡng của chúng, thấy đợc cách sinh sản của giun đất. - Rèn luyện kỹ năng quan sát, so sánh các đặc điểm của giun đất với các ngµnh tríc nã. - Gi¸o dôc ý thøc häc tËp vµ t×m hiÓu bé m«n sinh häc. II. §å dïng d¹y häc: - Tranh ảnh về cấu tạo ngoài, cấu tạo trong của giun đất. - Sơ đồ giun đất đào hang. Mô hình giun đất. III. Hoạt động dạy và học: 1 - Tæ chøc 2 - KiÓm tra bµi cò: KiÓm tra c¸c c©u hái trong SGK. 3 - Bµi míi: Hoạt động của GV Hoạt động của HS Hoạt động 1: Hình dạng ngoài và di chuyển Cho HS quan s¸t h×nh vÏ SGK, t×m hiÓu a. H×nh d¹ng: th«ng tin. HS quan s¸t c¸c h×nh vÏ vµ vËt mÉu. Kết hợp với giun đất, hớng dẫn HS trả Nghiªn cøu th«ng tin, tr¶ lêi c¸c c©u hái. lêi c©u hái. KÕt luËn: ? Giun đất sống ở đâu? Có đặc điểm + Giun đất sống ở nơi đất ẩm. Cơ thể dài, h×nh d¹ng ngoµi nh thÕ nµo? thuôn 2 đầu, phân nhiều đốt, mỗi đốt có 1 vßng t¬(Chi bªn). + Da cã chÊt nhÇy cã t¸c dông lµm da tr¬n. Cã ®ai sinh dôc vµ lç sinh dôc. b. Di chuyÓn: HS t×m hiÓu phÇn th«ng tin, quan s¸t h×nh Cho HS t×m hiÓu phÇn th«ng tin trong vÏ, hoµn thµnh bµi tËp: SGK, quan s¸t H15.3. Đánh số thứ tự đúng là: Híng dÉn HS lµm bµi tËp SGK. 2-1-4-3. KÕt luËn: Giun đũa di chuyển, cơ thể phình duỗi xen kÏ, vßng t¬ lµm chç tùa kÐo dµi c¬ thÓ vÒ 1 phÝa..

(23) Hoạt động 2: Cấu tạo trong và dinh dỡng Cho HS quan s¸t cÊu t¹o trong cña giun a. CÊu t¹o trong: đất H15.4, H15.5 HS quan s¸t h×nh vÏ, t×m hiÓu th«ng tin. Híng dÉn HS thùc hiÖn lÖnh. C¸c nhãm th¶o luËn thèng nhÊt ý kiÕn. KÕt luËn: + Cã khoang c¬ thÓ chÝnh thøc chøa dÞch. + HÖ tiªu ho¸ ph©n ho¸ râ: Cã lç miÖng, hÇu, thùc qu¶n, diÒu, d¹ dµy c¬, ruét, hËu m«n. + HÖ tuÇn hoµn cã m¹ch m¸u lng, m¹ch máu bụng, có vòng hầu(tim đơn giản). Vßng tuÇn hoµn kÝn. + HÖ thÇn kinh: Chuçi h¹ch thÇn kinh, c¸c d©y thÇn kinh. b. Dinh dìng: Cho HS t×m hiÓu th«ng tin trong SGK. ? V× sao khi ma to, giun l¹i chui lªn mÆt đất?. Cho HS đọc phần thông tin trong SGK, quan s¸t h×nh vÏ H15.6 ? Giun đất sinh sản nh thế nào?. HS tù nghiªn cøu th«ng tin, tr¶ lêi c©u hái. KÕt luËn: + H« hÊp qua da. + Thức ăn đến miệng, xuống hầu, đến dạ dµy, díi t¸c dông cña Enzim xuèng ruét vµ ®a ra ngoµi. + Dinh dìng qua thµnh ruét vµ ngÊm vµo m¸u. c. Sinh s¶n: HS tù nghiªn cøu th«ng tin, quan s¸t h×nh vÏ vµ rót ra kÕt luËn. KÕt luËn: + Giun đất lỡng tính, ghép đôi để trao đổi tinh dÞch t¹i ®ai sinh dôc. + §ai sinh dôc tuét khái c¬ thÓ t¹o kÐn chøa trøng. Sau vµi tuÇn th× trøng në thµnh giun non.. 4 - Cñng cè - §¸nh gi¸: Gọi HS đọc phần kết luận trong SGK. KiÓm tra c¸c c©u hái trong SGK. Cho HS tr¶ lêi c©u hái: Giun đất có những đặc điểm nào tiến hoá hơn ngành Giun tròn và Giun dÑp? 5. Híng dÉn vÒ nhµ: HS vÒ nhµ häc vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái trong SGK. ChuÈn bÞ giê sau thùc hµnh. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. TiÕt 16: Thùc hµnh: Mổ và quan sát giun đất I. Môc tiªu bµi häc: - NhËn biÕt loµi giun khoang-cã c¬ thÓ dµi 20 cm, th©n to, lng sÉm, ph©n nhiều đốt, có đai sinh dục. - Làm quen với cách mổ động vật không xơng sống: Mổ mặt lng, gỡ nội quan trong m«i trêng níc..

(24) - Biết sử dụng bộ đồ mổ, kính lúp. II. ChuÈn bÞ: - Bộ đồ mổ, khay mổ, đinh gim, khăn lau, kính lúp. - ChËu thuû tinh. - Mỗi tổ 2 đến 3 con giun đất lớn. - Tranh cấu tạo ngoài, cấu tạo trong của giun đất. - Dung dÞch cån. III. Hoạt động dạy và học: 1 - Tæ chøc 2 - KiÓm tra bµi cò: KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña c¸c nhãm. 3 - Bµi míi: Hoạt động của GV Hoạt động của HS Hoạt động 1: Tìm hiểu cấu tạo ngoài của giun đất Cho HS thực hiện lệnh SGK để biết đợc a. Sö lý mÉu: c¸ch sö lý mÉu vËt. Thùc hiÖn lÖnh. Cö mçi nhãm 1 HS tiÕn hµnh sö lý mÉu vËt: Röa s¹ch giun, lµm giun chÕt trong dung dÞch cån pha lo·ng. Híng dÉn c¸c nhãm quan s¸t cÊu t¹o b. Quan s¸t cÊu t¹o ngoµi: ngoµi cña giun trªn mÉu vËt. - Quan sát các vòng tơ của mỗi đốt - Xác định mặt lng, mặt bụng. Híng dÉn HS ghi chó vµo h×nh 16. - T×m ®ai sinh dôc b»ng kÝnh lóp. H16:A 1-Lç miÖng; 2-§ai sinh dôc; 3HËu m«n. H16:B 4-Đai sinh dục; 5- Lỗ đực; 3-Lç c¸i; 1-MiÖng; 2-Vßng t¬. Hoạt động 2: Cấu tạo trong Cho HS thùc hiÖn lÖnh trong SGK vµ a. C¸ch mæ: Gåm 4 bíc. quan s¸t h×nh vÏ 16.2, nªu c¸c bíc mæ. + Bíc 1: §Æt giun n»m sÊp trªn khay mæ, cố định đầu đuôi bằng 2 đinh gim. + Bíc 2: Dïng kÑp kÐo ra, dïng kÐo c¾t Cho mçi nhãm 1 HS thùc hiÖn c¸c bíc 1 đờng dọc giữa lng về phía đuôi. mæ giun. + Bíc 3: §æ ngËp níc c¬ thÓ giun. Panh thµnh c¬ thÓ, t¸ch ruét ra khái c¬ thÓ. + Bớc 4: Panh thành cơ thể đến đâu cắm gim tới đó và cắt tiếp lên tới đầu. b. Quan s¸t cÊu t¹o trong: Quan s¸t c¬ quan tiªu ho¸, c¬ quan sinh dôc, c¬ quan thÇn kinh. Hớng dẫn HS quan sát H16.3 để nhận biÕt mét sè c¬ quan bªn trong cña giun. 4 - Cñng cè - §¸nh gi¸: Cho HS c¸c nhãm viÕt bµi thu ho¹ch. GV kiểm tra các nhóm thực hành trên mẫu và đánh giá kết quả. 5. Híng dÉn vÒ nhµ: HS vÒ nhµ hoµn thµnh bµi thu ho¹ch. Tìm hiểu tiếp một số giun đốt khác. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Ngµy so¹n :.

(25) Ngµy gi¶ng :. Tiết 17: Một số giun đốt khác đặc điểm chung của giun đôt I. Môc tiªu bµi häc: - Chỉ ra đợc một số đặc điểm của các đại diện giun đốt. Nêu đợc đặc điểm chung của ngành Giun đốt. - RÌn luyÖn kü n¨ng quan s¸t, so s¸nh, tæng hîp kiÕn thøc. - Gi¸o dôc ý thøc häc tËp, ý thøc t×m hiÓu bé m«n. II. §å dïng d¹y häc: - Tranh giun đỏ, rơi, đỉa. - KÎ b¶ng 1 vµ 2. III. Hoạt động dạy và học: 1 - Tæ chøc 2 - KiÓm tra bµi cò: ? Nêu các bớc mổ giun đất? Khi mổ giun đất cần chú ý điều gì? 3 - Bµi míi: Hoạt động của GV Hoạt động của HS Hoạt động 1: Một số giun đốt thờng gặp Cho HS quan s¸t tranh cÊu t¹o giun a. Giun đỏ: đỏ, tìm hiểu thông tin trong SGK. T×m hiÓu phÇn th«ng tin vµ quan s¸t tranh. ? Giun đỏ sống ở đâu? Có đặc điểm KÕt luËn: cÊu t¹o vµ t¸c dông nh thÕ nµo? + Giun đỏ sống thành từng búi ở các cống r·nh. + CÊu t¹o: Thân nhỏ, phân thành nhiều đốt. Có màu nâu đỏ. Thờng lợn uốn sóng để hô hấp. Cã t¸c dông: Lµm thøc ¨n cho c¸ c¶nh. b. §Øa: Quan sát tranh con đỉa và tìm hiểu thông tin. Cho HS quan sát tranh con đỉa và tìm Kết luận: hiÓu th«ng tin trong SGK. + Đỉa thờng sống kí sinh ở ngời và động ? Đỉa thờng sống ở đâu? Có đặc điểm vật(ở bên ngoài). cÊu t¹o nh thÕ nµo? + ống tiêu hoá phát triển. Có thêm 1 đến 2 giác bám và nhiều ruột tịt để hút máu từ vật chñ. + §Øa b¬i kiÓu lîn sãng. c. R¬i: Quan s¸t tranh vµ t×m hiÓu th«ng tin, tr¶ lêi c©u hái. Cho HS quan s¸t tranh con r¬i vµ t×m KÕt luËn: hiÓu th«ng tin. + R¬i sèng ë m«i trêng níc lî, c¬ thÓ ph©n ? Rơi thờng sống ở đâu? Đặc điểm cơ đốt và chi bên có tơ phát triển. Đầu có mắt, thÓ cña r¬i nh thÕ nµo? khøu gi¸c vµ xóc gi¸c. + R¬i lµm thøc ¨n cho c¸ vµ ngêi. HS ®iÒn vµo b¶ng 1 SGK. Hoạt động 2: Đặc điểm chung Cho HS t×m hiÓu phÇn th«ng tin SGK, Tù thu thËp th«ng tin, thùc hiÖn lÖnh. thực hiện lệnh và đánh dấu vào bảng Các nhóm trao đổi thống nhất ý kiến. 2. KÕt luËn: Đặc điểm chung của ngành Giun đốt:.

(26) ? Nêu đặc điểm chung của ngành Giun đốt?. + Cơ thể dài, phân đốt + Cã thÓ xoang(khoang c¬ thÓ) + H« hÊp qua da hay mang + Hệ tuần hoàn kín, máu màu đỏ + HÖ tiªu ho¸ ph©n ho¸ + HÖ thÇn kinh d¹ng chuçi h¹ch, gi¸c quan ph¸t triÓn. + Di chuyÓn nhê chi bªn hoÆc t¬ hay hÖ c¬ cña thµnh c¬ thÓ. - Giun đốt có vai trò lớn đối với hệ sinh thái và đời sống con ngời.. ? Giun đốt có vai trò gì trong tự nhiên và đời sống con ngời? 4 Cñng cè - §¸nh gi¸: Gọi HS đọc phần kết luận trong SGK. KiÓm tra c¸c c©u hái trong SGK. 5. Híng dÉn vÒ nhµ: HS vÒ nhµ häc vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái trong SGK. Chuẩn bị ôn tập để giờ sau kiểm tra. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. TiÕt 18: KiÓm tra 1 tiÕt I. Môc tiªu bµi häc: - Học sinh khắc sâu kiến thức cơ bản của các ngành động vật đã học. - Rèn luyện khả năng t duy lô gíc, độc lập suy nghĩ, làm bài. - Gi¸o dôc ý thøc tù gi¸c, s¸ng t¹o trong häc tËp. II. ChuÈn bÞ: GV: §Ò kiÓm tra HS: GiÊy, bót III. Hoạt động dạy và học: 1 - Tæ chøc 2 - §Ò bµi kiÓm tra: ThiÕt kÕ ma trËn NhËn biÕt Thèng hiÓu VËn dông Chủ đề TNKQ TL TNKQ TL TNKQ TL Ch¬ng 1 : Ngµnh 1 1 động vật nguyên sinh 2.5 0.5 Ch¬ng 2 : Ngµnh ruét 1 1 1 khoang 0.5 0.5 1.5 Ch¬ng 3 : C¸c ngµnh 1 2 1 giun 0.5 1.0 3.0 Tæng 3 3 3 3.5 2.5 4.0 Câu hỏi trắc nghiệm: Đánh dấu vào câu trả lời đúng: C©u 1: §Æc ®iÓm chung cña ngµnh §VNS: a. KÝch thíc hiÓn vi b. CÊu t¹o 1 tÕ bµo c. PhÇn lín lµ dinh dìng dÞ dìng. d. C¶ a, b, c Câu 2 : Điền câu thích hợp vào chỗ trống “….” để có câu trả lời đúng. Tæng. 9 10.

(27) Thuỷ tức cơ thể hình ………………đối xứng……………………thành cơ thÓ cã………………….chóng cã kh¶ n¨ng………………… C©u 3 : H·y lùa chän c¸c côm tõ sau vµo chç trèng cho thÝch hîp §èi xøng hai bªn – dÑp, lng bông, ký sinh Kh¸c víi ruét khoang ngµnh giun dÑp c¬ thÓ ……………………theo chiều……………….thích nghi đời sống………………………….. C©u 4 : Chän néi dung cho phï hîp cét B øng víi cét A Cét A 1. Thuû tøc 2. Søa 3. San h«. Cét B a. Co bãp ch× b. Kh«ng di chuyÓn c. S©u ®o, lén ®Çu d. B¬i léi tù do C©u 5 : Chän néi dung cho phï hîp cét B øng víi cét A Cét A 1. Trïng roi 2. Trïng GiÇy 3. Trïng biÕn h×nh. KÕt Qu¶. KÕt Qu¶. Cét B a. Ch©n Gi¶ b. Roi c. L«ng b¬i d. Co d·n c¬ thÓ. Đánh dấu X vào phơng án trả lời đúng Câu 6 : Y học khuyên mỗi ngời nên tẩy giun 1 đến 2 lần trong năm đúng hay sai A đúng B sai PhÇn tù luËn: Câu1 : Kể tên các đại diện của ngành động vật nguyên sinh? Đặc điểm chung của ngành động vật nguyên sinh C©u 2 : T¸c h¹i cña giun, s¸n sèng kÝ sinh Câu 3 : Cơ thể giun đất có đặc điểm nào tiến hoá hơn so với ngành động vật nguyên sinh và ngành động vật ruột khoang. §¸p ¸n PhÇn tr¸ch nghiÖm kh¸ch quan C©u 1 : d C©u 4 : 1c, 2a, 3b C©u 2 : trô, to¶ trßn, hai líp tÕ bµo, t¸i sinh C©u 5 : 1b, 2c, 3a C©u 3 : §èi xøng hai bªn- dÑp, lng bông, ký sinh C©u6 : a PhÇn tù luËn: Câu 1 : - Cácđại diện của động vật nguyên sinh : 1đ Trïng biÕn h×nh, trïng roi xanh, trïng giµy, trïng kÕt lþ, trïng sèt rÐt - §Æc ®iÓm chung : 1.5® + Cơ thể có kích thớc hiển vi, chỉ là một tế bào đảm nhận mọi chức năng sống + Phần lớnlà sống dị dỡng sinh sản bằng hình thức phân đôi + Là thức ăn ……..là chỉ thị của độ sạch môi trờng nớc một số gây bệnh C©u 2 : T¸c h¹i : 1.5 ® + Hút chất dinh dỡng của vật chủ – thải chất độc + Gây nhiễm bệnh, đau bong, tắcống mật, tắc ruột, đau đại tràng, bệnh chân voi C©u 3 : 3® Nh÷ng ®iÓm tiÕn ho¸ h¬n + C¬ thÓ ®a bµo : cã lç miÖng vµ lç hËu m«n + khoang c¬ thÓ chÝnh thøc + HÖ thÇn kinh kiÓu h×nhchuçi + HÖ tuÇn hoµn kÝn + C¬ quan tiªu ho¸ ph©n hãa + Có hiênh tợng ghép đôi + Trøng ph¸t triÓn trong kÐn 4 – NhËn xÐt giê kiÓm tra: Thu bµi vµ nhËn xÐt giê kiÓm tra. 5 Híng dÉn vÒ nhµ: HS vÒ nhµ t×m hiÓu ngµnh Th©n mÒm. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~.

(28) ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. Ch¬ng 4: Ngµnh th©n mÒm. TiÕt 19: Trai s«ng I. Môc tiªu bµi häc: - Tìm hiểu đặc điểm, cấu tạo, cách di chuyển của trai sông-đại diện của ngµnh Th©n mÒm. - Hiểu đợc cách dinh dỡng, sinh sản của trai thích nghi với lối sống thụ động. - Rèn kỹ năng quan sát tranh, mẫu vật, kỹ năng hoạt động nhóm. - Gi¸o dôc ý thøc häc tËp vµ t×m hiÓu bé m«n. II. §å dïng d¹y häc: Tranh H18.1 H18.4 MÉu vËt: Con trai, vá trai. III. Hoạt động dạy và học: 1 - Tæ chøc 2 - KiÓm tra 3 - Bµi míi: Hoạt động của GV Hoạt động của HS Hoạt động 1: Hình dạng, cấu tạo Cho HS t×m hiÓu phÇn th«ng tin trong a. Vá trai: SGK, quan s¸t H18.1, H18.2 HS tù t×m hiÓu th«ng tin, quan s¸t c¸c ? Vỏ trai có đặc điểm cấu tạo nh thế h×nh vÏ. nµo? KÕt luËn: + Vá trai gåm 2 m¶nh g¾n víi nhau nhê b¶n lÒ ë lng. D©y ch»ng ë b¶n lÒ cã tÝnh đàn hồi. + CÊu t¹o vá trai gåm cã 3 líp: . Líp sõng ë bªn ngoµi . Lớp đá vôi ở giữa . Líp xµ cõ ë trong. Cho HS quan s¸t H18.3, t×m hiÓu th«ng b. C¬ thÓ trai: tin Quan s¸t h×nh vÏ vµ t×m hiÓu th«ng tin. KÕt luËn: ? ¸o trai n»m ë ®©u? + ¸o trai n»m s¸t víi vá t¹o thµnh ? C¬ thÓ trai cã cÊu t¹o nh thÕ nµo? khoang ¸o. Cã èng hót vµ èng tho¸t níc. Tiếp đến là 2 tấm mang ở mỗi bên. Phía trong lµ th©n, phÝa ngoµi lµ ch©n trai. Hoạt động 2: Di chuyển Cho HS t×m hiÓu th«ng tin, quan s¸t T×m hiÓu th«ng tin, quan s¸t h×nh vÏ vµ H18.4 nªu c¸ch di chuyÓn cña trai. ? Trai di chuyÓn nh thÕ nµo? KÕt luËn: + Ch©n trai h×nh lìi r×u. Thß ra thôt vµo kết hợp với đóng mở của vỏ làm cho trai di chuyÓn chËm ch¹p. Hoạt động 3: Dinh dỡng Cho HS t×m hiÓu th«ng tin T×m hiÓu th«ng tin, th¶o luËn nhãm ? Níc qua èng hót vµo khoang ¸o cã t¸c KÕt luËn: dông g× cho trai? + Nớc qua ống hút đem đến ôxi và thức ? C¸ch dinh dìng cña trai cã ý nghÜa nh ¨n cho trai..

(29) thÕ nµo víi m«i trêng níc?. + Kiểu dinh dỡng là thụ động. + Ôxi trao đổi qua mang. Hoạt động 4: Sinh sản Cho HS nghiªn cøu th«ng tin Tù t×m hiÓu th«ng tin, thùc hiÖn lÖnh Cho HS thùc hiÖn lÖnh trong SGK. trong SGK. KÕt luËn: ? Trai cã h×nh thøc sinh s¶n nµo? + Cơ thể phân tính. Trứng trai đẻ ra giữ ? ý nghÜa cña giai ®o¹n Êu trïng b¸m ë trong mang. Êu trïng në ra sèng ë vµo mang vµ da c¸? trong mang. Mét thêi gian b¸m vµo da vµ mang c¸, r¬i xuèng níc në thµnh trai con. 4 - Cñng cè - §¸nh gi¸: HS đọc phần kết luận trong SGK. KiÓm tra c¸c c©u hái trong SGK. 5. Híng dÉn vÒ nhµ: HS vÒ nhµ häc thuéc bµi vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái trong SGK. §äc môc “Em cã biÕt”. T×m hiÓu èc sªn, mùc, b¹ch tuéc, sß. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. TiÕt 20: Mét sè th©n mÒm kh¸c I. Môc tiªu bµi häc: - Nhận biết đợc các đặc điểm cấu tạo, lối sống của một số đại diện thân mÒm trong thiªn nhiªn. - Thấy đợc sự đa dạng của thân mềm. - Rèn kỹ năng quan sát tranh mẫu vật, kỹ năng hoạt động nhóm. - Gi¸o dôc ý thøc häc tËp, b¶o vÖ th©n mÒm. II.§å dïng d¹y häc: - Tranh èc sªn, mùc, b¹ch tuéc, sß, èc vÆn. - MÉu vËt èc sªn, èc vÆn, mùc, sß, ... III. Hoạt động dạy và học: 1 - Tæ chøc 2 - KiÓm tra bµi cò: KiÓm tra c©u hái trong SGK. 3 - Bµi míi: Hoạt động của GV Hoạt động của HS Hoạt động 1: Một số đại diện Yªu cÇu HS nghiªn cøu th«ng tin trong Nghiªn cøu th«ng tin kÕt hîp víi quan s¸t SGK, quan s¸t H19.1, H19.2, H19.3. tranh vÏ. ? ốc sên có đặc điểm cấu tạo nh thế Th¶o lËn theo nhãm. nµo? ? Mực, bạch tuộc có đặc điểm nh thế nµo? Hoµn chØnh b¶ng trong SGK. STT §a d¹ng 1. §¹i diÖn èc sªn. MT sèng C¹n. Lèi sèng CÊu t¹o Tù do, C¬ thÓ gåm: §Çu, ¨n l¸ c©y th©n, ch©n, ¸o.

(30) 2. Mùc. Níc mÆn. 3. B¹ch tuéc. Níc mÆn. 4. Sß. Níc mÆn. 5. èc vÆn. Níc ngät. Tù do, di - Vá tiªu gi¶m chuyÓn nhanh Tù do, Mai lng tiªu gi¶m, s¨n måi cã 8 tua giái Th©n trong 2 m¶nh Tù do vá- Cã gi¸ trÞ xuÊt khÈu Cã 1 vá xo¾n èc, ph¸t triÓn Tù do trøng thµnh con non trong ¸o mÑ. Hoạt động 2: Một số tập tính ở thân mềm Cho HS t×m hiÓu th«ng tin trong SGK, quan s¸t H19.6. ? èc sªn tù vÖ b»ng c¸ch nµo? ? ý nghĩa sinh học của tập tính đào lỗ đẻ trứng của èc sªn? Cho HS quan s¸t H19.7. ? Mùc s¨n måi nh thÕ nµo? ? Mực phun chất lỏng có màu đen để săn mồi hay tự vệ? Hoả mù mực che mắt động vật khác nhng bản thân mực có thể nhận rõ để chốn không?. a. Tập tính đẻ trứng ở ốc sên: T×m hiÓu th«ng tin vµ quan s¸t h×nh vÏ. KÕt luËn: - èc sªn tù vÖ b»ng c¸ch: Thu m×nh vµo trong vá - ý nghĩa đào lỗ đẻ trứng để b¶o vÖ trøng trong m«i trêng. b. TËp tÝnh cña mùc: Quan s¸t h×nh vÏ vµ tr¶ lêi c©u hái. KÕt luËn: - Mùc s¨n måi b»ng c¸ch: R×nh måi ë mét chç, n¸u díi rong rªu. - Ho¶ mï cña mùc phun ra làm tối một vùng nớc để che m¾t kÎ thï nhng b¶n th©n mực có thể nhìn rõ để chạy chèn.. 4 - Cñng cè - §¸nh gi¸: HS đọc phần kết luận trong SGK. KiÓm tra c¸c c©u hái trong SGK. 5. Híng dÉn vÒ nhµ: HS vÒ nhµ häc vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái trong SGK. §äc môc “ Em cã biÕt”. ChuÈn bÞ giê sau thùc hµnh quan s¸t th©n mÒm. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. TiÕt 21: Thùc hµnh: Quan s¸t mét sè th©n mÒm I. Môc tiªu bµi häc: - Quan sát đợc cấu tạo của một số thân mềm. Thấy đợc chức năng của chóng. - Phân biệt đợc cấu tạo từng phần của cơ thể..

(31) - Rèn kỹ năng sử dụng kính lúp, quan sát mẫu vật, kỹ năng hoạt động theo nhãm. II. §å dïng d¹y häc: - Tranh vÏ vá èc, vá trai, tranh con mùc. - MÉu vËt: Con trai, con èc, vá trai, vá èc. - KÝnh lóp, kim nhän, panh. III. Hoạt động dạy và học: 1 - Tæ chøc 2 - KiÓm tra KiÓm tra c¸c c©u hái trong SGK. KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña c¸c nhãm HS. 3 - Bµi míi: Hoạt động của GV Hoạt động của HS Hoạt động 1: Quan sát cấu tạo của vỏ Cho HS quan s¸t vá èc, vá trai. Quan C¸c nhãm quan s¸t h×nh vÏ trong SGK. KÕt s¸t H20.2, so s¸nh víi mÉu vËt. hợp với mẫu vật đã có. ? Vỏ trai gồm những đặc điểm nào? KÕt luËn: + Vá trai: Ph©n biÖt: ®Çu, ®u«i, c¸c vßng t¨ng trëng cña vá trai. Bản lề đính giữa 2 mảnh vỏ. ? Vá èc gåm nh÷ng phÇn nµo? Cã C¸c líp vá. những đặc điểm nào khác với vỏ trai? + Vỏ ốc: ? Mai mực có đặc điểm cấu tạo nh thế Phức tạp. Gồm 1 vòng xoắn. nµo? CÊu t¹o gåm 3 líp gièng vá trai. + Mai mực có cấu tạo đơn giản, chỉ có 1 líp gi÷a ph¸t triÓn, phÇn cßn l¹i tiªu gi¶m. ThÝch nghi víi lèi sèng b¬i tù do. Hoạt động 2: Cấu tạo ngoài Cho HS quan s¸t th«ng tin vµ h×nh vÏ T×m hiÓu th«ng tin vµ quan s¸t h×nh vÏ. 20.4 vµ 20.5 Tự đánh số thứ tự vào các hình vẽ trong Cho HS tự đánh số thứ tự vào các hình SGK. vÏ trong SGK. Tự đối chiếu với mẫu vật để thấy đợc cấu tạo ngoài của các đại diện. Hoạt động 3: Cấu tạo trong Cho HS quan s¸t h×nh vÏ 20.6. T×m T×m hiÓu th«ng tin vµ thùc hiÖn lÖnh. Tù hiểu phần thông tin và thực hiện lệnh đánh số vào hình vẽ SGK. trong SGK. Hoạt động 4: Thu hoạch Cho HS hoµn chØnh chó thÝch c¸c h×nh Chó thÝch vµo c¸c h×nh vÏ vµ hoµn chØnh vÏ SGK vµ hoµn thµnh b¶ng thu ho¹ch. b¶ng vµo vë. 4 Cñng cè vµ kiÓm tra: GV nhËn xÐt giê thùc hµnh. Kiểm tra các nhóm và đánh giá kết quả. 5. Híng dÉn vÒ nhµ: Tìm hiểu thêm thực tế các đại diện thân mềm. Tìm hiểu vai trò và đặc điểm chung của chúng. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. TiÕt 22: §Æc ®iÓm chung vµ vai trß cña ngµnh th©n mÒm I. Môc tiªu bµi häc:.

(32) - Nhận biết đợc đặc điểm chung của ngành thân mềm. Trình bày đợc sự ®a d¹ng, ý nghÜa thùc tiÔn cña ngµnh th©n mÒm. - Rèn kỹ năng quan sát tranh, kỹ năng hoạt động nhóm. - Gi¸o dôc ý thøc b¶o vÖ nguån lîi th©n mÒm. II. §å dïng d¹y häc: - Tranh H21 - B¶ng phô. III. Hoạt động dạy và học: 1 - Tæ chøc 2 - KiÓm tra 3 - Bµi míi: Hoạt động của GV Hoạt động của HS Hoạt động 1: Đặc điểm chung Cho HS nghiªn cøu th«ng tin trong Nghiªn cøu th«ng tin vµ tr¶ lêi c©u hái, SGK, quan s¸t H×nh 21 vµ thùc hiÖn ®iÒn vµo b¶ng. lÖnh. KÕt luËn: Cho HS ®iÒn vµo b¶ng SGK. + §Æc ®iÓm chung cña ngµnh th©n mÒm: ? §Æc ®iÓm chung cña ngµnh th©n Không phân đốt. mÒm. Có vỏ đá vôi bao bọc. Cã khoang ¸o ph¸t triÓn. Lèi sèng vïi lÊp, bß chËm ch¹p HÖ tiªu ho¸ ph©n ho¸, c¬ quan di chuyÓn đơn giản(Trừ mực và bạch tuộc). Hoạt động 2: Vai trò của thân mềm Cho HS nghiªn cøu th«ng tin, thùc Tù nghiªn cøu th«ng tin, hoµn thµnh hiÖn lÖnh trong SGK. b¶ng 2. ? Th©n mÒm cã ý nghÜa thùc tiÔn nh KÕt luËn: thÕ nµo? - Th©n mÒm cã ý nghÜa: . Lµm thùc phÈm cho ngêi: Trai, hÕn, sß, ... . Lµm thøc ¨n cho §V: Trai, èc. . Làm đồ trang sức: Ngọc trai . Làm đồ trang trí: Vỏ xà cừ, ốc biển, ... . Lµm s¹ch m«i trêng níc: Trai, sß. . Có giá trị xuất khẩu, về mặt địa chất. . Lµ vËt chñ trung gian truyÒn bÖnh: èc sªn . Cã h¹i cho c©y trång: èc sªn. 4 - Cñng cè - §¸nh gi¸: Cho HS đọc phần kết luận chung trong SGK. KiÓm tra c¸c c©u hái trong SGK. 5. Híng dÉn vÒ nhµ: HS vÒ nhµ häc bµi vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái. §äc môc “Em cã biÕt”. ChuÈn bÞ T«m s«ng. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. Ch¬ng 5: ngµnh ch©n khíp Líp Gi¸p x¸c. TiÕt 23: T«m s«ng I. Môc tiªu bµi häc:.

(33) - T×m hiÓu cÊu t¹o ngoµi vµ mét phÇn cÊu t¹o trong cña t«m s«ng thÝch nghi với đời sống trong môi trờng nớc. - Trên cơ sở đó giải thích và nắm đợc cách di chuyển, dinh dỡng và sinh s¶n cña t«m s«ng. - Gi¸o dôc ý thøc häc tËp vµ t×m hiÓu m«n sinh häc. II. §å dïng d¹y häc: - MÉu v©t: Com t«m - Tranh vÏ H22. - B¶ng phô. III. Hoạt động dạy và học: 1 - Tæ chøc 2 - KiÓm tra bµi cò: KiÓm tra c¸c c©u hái trong SGK T.73. 3 - Bµi míi: Hoạt động của GV Hoạt động của HS Hoạt động 1: Cấu tạo ngoài và di chuyển Cho HS quan s¸t mÉu vËt vµ h×nh vÏ, t×m a. Vá c¬ thÓ: hiÓu th«ng tin SGK. Quan s¸t mÉu vËt vµ h×nh vÏ. T×m hiÓu th«ng tin trong SGK. KÕt luËn: ? C¬ thÓ cña t«m cã mÊy phÇn? + Cơ thể tôm đợc chia thành 2 phần: PhÇn ®Çu – ngùc vµ phÇn bông. + Bªn ngoµi c¬ thÓ cã vá kitin ngÊm ? Vỏ của tôm có đặc điểm cấu tạo nh thế thêm chất Canxi làm cho vỏ cứng có tác nµo? dông che chë vµ lµm chç b¸m cho c¬ thÓ. + Khi tôm chết, vỏ tôm biến đổi sang ? Khi nµo vá t«m cã mµu hång? mµu hång. b. C¸c phÇn phô vµ chøc n¨ng: Cho HS t×m hiÓu th«ng tin trong SGK vµ HS t×m hiÓu th«ng tin, quan s¸t tranh vÏ quan s¸t h×nh vÏ, kÕt hîp víi mÉu vËt, vµ mÉu vËt. thùc hiÖn lÖnh SGK, hoµn chØnh b¶ng Hoµn chØnh b¶ng SGK. KÕt luËn: ? PhÇn ®Çu ngùc vµ phÇn bông cña t«m + C¬ thÓ t«m gåm phÇn ®Çu ngùc vµ cã nh÷ng phÇn phô nµo? phÇn bông. - Phần đầu ngực gồm: Mắt kép, hai đôi r©u, c¸c ch©n hµm, c¸c ch©n ngùc(cµng, ch©n bß). - PhÇn bông gåm: C¸c ch©n bông ( Ch©n b¬i), tÊm l¸i. Cho HS t×m hiÓu th«ng tin trong SGK, c. Di chuyÓn: quan s¸t t«m di chuyÓn trong níc. HS t×m hiÓu th«ng tin vµ quan s¸t t«m di chuyÓn. ? T«m cã nh÷ng h×nh thøc di chuyÓn KÕt luËn: nµo? + T«m cã thÓ b¬i giËt lïi, xße tÊm l¸i nh¶y bËt ngêi vÒ phÝa sau. + T«m cã thÓ bß b»ng c¸c ch©n ngùc. Các chân bơi ở bụng hoạt động giữ th¨ng b»ng vµ «m trøng. Hoạt động 2: Dinh dỡng Cho HS t×m hiÓu th«ng tin trong SGK vµ Tù t×m hiÓu th«ng tin vµ tr¶ lêi c©u hái. thùc hiÖn lÖnh. + Tôm hoạt động vào lục chập tối. ? Tôm hoạt động vào thời gian nào trong ngµy? + Tôm ăn tạp. Thức ăn là thực vật, động ? Thøc ¨n cña t«m lµ g×? vËt vµ lÉn måi chÕt..

(34) + Ngời ta dùng thính để cất tôm là khai ? Ngời ta dùng thính để cất tôm dựa vào thác khả năng khứu giác nhậy bén của đặc điểm nào? t«m. Hoạt động 3: Sinh sản Cho HS t×m hiÓu th«ng tin vµ thùc hiÖn T×m hiÓu th«ng tin vµ tr¶ lêi c©u hái. lÖnh SGK. KÕt luËn: + Tôm đực có kích thớc lớn và có đôi ? Tôm đực, tôm cái khác nhau nh thế k×m rÊt to. nµo? + Êu trïng ph¶i lét x¸c nhiÒu lÇn v× líp ? T¹i sao trong qu¸ tr×nh lín lªn Êu trïng vá cøng bao bäc, kh«ng lín theo c¬ thÓ t«m ph¶i lét x¸c nhiÒu lÇn? đợc. + TËp tÝnh «m trøng cã ý nghÜa b¶o vÖ ? TËp tÝnh «m trøng cña t«m cã ý nghÜa cho trøng. g×? 4 - Cñng cè - §¸nh gi¸: Cho HS đọc phần kết luận trong SGK. KiÓm tra c¸c c©u hái trong SGK. 5. Híng dÉn vÒ nhµ: HS vÒ nhµ häc vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái trong SGK. §äc môc “Em cã biÕt”. ChuÈn bÞ t«m giê sau thùc hµnh. Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. TiÕt 24: Thùc hµnh: Mæ quan s¸t t«m s«ng I. Môc tiªu bµi häc: mæ. mang.. - Cñng cè kü thuËt mæ §V kh«ng x¬ng sèng, biÕt sö dông c¸c dông cô - Mæ vµ quan s¸t cÊu t¹o trong: NhËn biÕt phÇn gèc ch©n ngùc vµ c¸c l¸. - NhËn biÕt mét sè néi quan cña t«m: HÖ tiªu ho¸, hÖ thÇn kinh. - BiÕt thu ho¹ch sau buæi thùc hµnh. II. ChuÈn bÞ: - MÉu vËt: T«m s«ng to. - Bộ đồ mổ, khay mổ, kính lúp. - Tranh vÏ cÊu t¹o ngoµi, cÊu t¹o trong cña t«m. III. Hoạt động dạy và học: 1 Tæ chøc 2 - KiÓm tra: KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña HS. 3 - Bµi míi: Hoạt động của GV Hoạt động của HS Hoạt động 1: Mổ và quan sát mang tôm Cho HS quan s¸t H23.1: C¸ch mæ Quan s¸t h×nh vÏ vµ thùc hiÖn lÖnh. mang t«m. KÕt luËn: Cho HS thùc hiÖn lÖnh SGK. C¸ch mæ mang t«m theo 2 bíc nh h×nh vÏ GV híng dÉn c¸ch mæ mang t«m. SGK. C¸c nhãm thùc hiÖn mæ mang t«m trªn mÉu vËt. Hoạt động 2: Mổ và quan sát cấu tạo trong Cho HS quan s¸t H23.2, thùc hiÖn lÖnh a. C¸ch mæ t«m: SGK. HS quan s¸t H23.2. GV híng dÉn c¸ch mæ t«m trªn mÉu Nªu c¸ch mæ t«m. vËt. KÕt luËn: C¸ch mæ t«m + G¨m t«m n»m sÊp trªn khay mæ b»ng 4.

(35) ®inh gim(2 ë gèc r©u, 2 ë tÊm l¸i). + Mæ theo 2 bíc nh H×nh 23.2 SGK. + §æ níc ngËp c¬ thÓ t«m. + Dïng kÑp khÏ n©ng tÊm lng võa c¾t bá ra ngoµi vµ b¾t ®Çu quan s¸t. b. C¬ quan tiªu ho¸: HS tù t×m hiÓu th«ng tin vµ quan s¸t c¬ Cho HS t×m hiÓu th«ng tin trong SGK, quan tiªu ho¸ trªn h×nh vÏ. thùc hiÖn lÖnh, quan s¸t H23.3 KÕt luËn: ống tiêu hoá ở tôm có đặc điểm: Thực quản ng¾n, miÖng kÒ ngay ë d¹ dµy. D¹ dµy cã mµu tèi. Ruột có màu hồng và rất mảnh và đổ thẳng ra hËu m«n ë cuèi ®u«i t«m. c. C¬ quan thÇn kinh: Quan s¸t tranh vÏ vµ thùc hiÖn lÖnh. Cho HS quan sát hình vẽ và thực hiện Các nhóm tiếp tục mổ để quan sát hệ thần lÖnh. kinh. Hớng dẫn HS mổ tiếp để quan sát hệ KÕt luËn: thÇn kinh cña t«m. HÖ thÇn kinh gåm 2 h¹ch n·o víi 2 d©y nèi víi h¹ch díi hÇu lµm nªn 1 vßng thÇn kinh hÇu lín. Khèi h¹ch ngùc tËp trung thµnh chuçi dµi vµ tiÕp theo lµ chuçi h¹ch thÇn kinh bông. Hoạt động 3: Thu hoạch Cho HS hoµn thµnh c¸c chó thÝch vµo Hoµn thµnh c¸c chó thÝch ë h×nh vÏ vµ hoµn h×nh vÏ. thµnh bµi thu ho¹ch. Híng dÉn HS viÕt bµi thu ho¹ch. 4 . Củng cố và kiểm tra đánh giá: GV nhËn xÐt c¸c nhãm lµm thùc hµnh trªn mÉu mæ. Kiểm tra và đánh giá các nhóm 5 - Híng dÉn vÒ nhµ: HS vÒ nhµ t×m hiÓu mét sè gi¸p x¸c kh¸c vµ vai trß cña nã. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. TiÕt 25: §a d¹ng vµ vai trß cña líp gi¸p x¸c I. Môc tiªu bµi häc: - Nhận biết đợc một số giáp xác thờng gặp đại diện cho các môi trờng và lèi sèng kh¸c nhau. - Trên cơ sở ấy xác định đợc vai trò thực tiễn của giáp xác đối với tự nhiên và đối với đời sống con ngời. - Gi¸o dôc ý thøc häc tËp vµ t×m hiÓu sinh häc. II. §å dïng d¹y häc: - Tranh H24.1, H24.2, H24.3, H24.4, H24.5, H24.6, H24.7. - B¶ng phô. III. Hoạt động dạy và học: 1 - Tæ chøc 2 - KiÓm tra bµi cò: KiÓm tra c©u hái: ? Nªu c¸c bíc mæ mang t«m vµ mæ cÊu t¹o trong cña t«m? 3 - Bµi míi:.

(36) Hoạt động của GV Hoạt động 1: Một số giáp xác khác Cho HS t×m hiÓu phÇn th«ng tin trong SGK. Quan s¸t c¸c h×nh vÏ vµ thùc hiÖn lÖnh. ? Trong số các đại diện giáp xác trên, loại nào có kÝch thíc lín, kÝch thíc nhá, lo¹i nµo cã Ých, cã h¹i? ? ở địa phơng em thờng gặp các giáp xác nào? Chóng sèng ë ®©u?. Hoạt động 2: Vai trò thực tiễn Cho HS t×m hiÓu phÇn th«ng tin trong SGK, thùc hiÖn lÖnh, hoµn thµnh b¶ng ý nghÜa thùc tiÔn cña gi¸p x¸c.. Hoạt động của HS Tù t×m hiÓu th«ng tin vµ quan s¸t c¸c h×nh vÏ. Tr¶ lêi c©u hái. + Trong c¸c loµi gi¸p x¸c trªn, cua nhÖn cã kÝch thíc lín nhÊt. RËn níc, ch©n kiÕm cã kÝch thíc nhá. Nh÷ng loµi cã Ých: Cua đồng, cua nhện, rận nớc. Lo¹i cã h¹i: Sun, ch©n kiÕm ký sinh + ở địa phơng em thờng có các loại giáp xác: cua đồng, t«m, ... Chóng thíng sèng ë m«i trêng níc ngät. Tù t×m hiÓu th«ng tin vµ hoµn chØnh b¶ng trong SGK. KÕt luËn:. ý nghÜa thùc tiÔn cña Gi¸p x¸c Tªn c¸c loµi- Tªn c¸c loµi cã STT C¸c mÆt cã ý nghÜa thùc tiÔn VD ở địa phơng 1 Thực phẩm đông lạnh T«m só, t«m he T«m 2 Thùc phÈm ph¬i kh« T«m T«m 3 Nguyªn liÖu lµm m¾m T«m, tÐp C¸y, cßng 4 Thùc phÈm t¬i sèng T«m, cua Cua, t«m 5 Cã h¹i cho giao th«ng Sun 6 Ký sinh g©y h¹i c¸ C¸ kiÕm 4 - Cñng cè - §¸nh gi¸: Cho HS đọc phần kết luận trong SGK. KiÓm tra c¸c c©u hái trong SGK. 5. Híng dÉn vÒ nhµ: Híng dÉn häc vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái trong SGK. §äc môc “ Em cã biÕt”. T×m hiÓu nhÖn. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. líp H×nh nhÖn. TiÕt 26: NhÖn vµ sù ®a d¹ng cña líp H×nh nhÖn I. Môc tiªu bµi häc: - Mô tả đợc cấu tạo, tập tính của một đại diện lớp Hình nhện. - Nhận biết thêm đợc một số đại diện quan trọng khác của lớp Hình nhện trong thiên nhiên có liên quan đến con ngời và gia súc. - Nhận biết đợc ý nghĩa thực tiễn của lớp Hình nhện đối với tự nhiên và đời sống con ngời. II. §å dïng d¹y häc: Tranh con nhÖn, bä c¹p, ve sÇu, c¸i ghÎ. H×nh 25.2, b¶ng phô..

(37) III. Hoạt động dạy và học: 1 - Tæ chøc 2 - KiÓm tra bµi cò: KiÓm tra c¸c c©u hái trong SGK. 3 - Bµi míi: Hoạt động của GV Hoạt động 1: Nhện Cho HS t×m hiÓu phÇn th«ng tin trong SGK vµ quan s¸t tranh con nhÖn. Cho HS hoµn chØnh b¶ng 1. ? C¬ thÓ nhÖn gåm mÊy phÇn?. Hoạt động của HS. a. §Æc ®iÓm cÊu t¹o: Tù t×m hiÓu th«ng tin kÕt hîp quan s¸t tranh vµ tù hoµn thiÖn b¶ng 1. KÕt luËn: ? §Æc ®iÓm tõng phÇn cña c¬ thÓ? + C¬ thÓ nhÖn gåm 2 phÇn: phÇn ®Çu ngùc vµ phÇn bông. .PhÇn ®Çu ngùc gåm: §«i ch©n kìm, đôi chân xúc giác, 4 đôi ch©n bß. .Phần bụng gồm: 1 đôi khe thởCó tác dụng hô hấp. Cho HS t×m hiÓu H25.2 vµ thùc hiÖn lÖnh: Lç sinh dôc: Sinh s¶n. ? Đánh số vào ô trống theo một trật tự đúng với Núm tuyến tơ: Sinh ra tơ nhện. tËp tÝnh ch¨ng líi ë nhÖn. b. TËp tÝnh: Cho HS t×m hiÓu th«ng tin vµ s¾p xÕp hîp lý c¸ + Ch¨ng líi: thø tù. HS quan s¸t h×nh vÏ vµ thùc hiÖn lÖnh. Thứ tự đúng là: 1- c; 2- b; 3- d; 4a; + B¾t måi: HS tù t×m hiÓu th«ng tin, s¾p xÕp hîp lý theo thø tù sau: 4-1-2-3 Hoạt động 2: Đa dạng của lớp Hình nhện Cho HS t×m hiÓu phÇn th«ng tin. Híng dÉn quan s¸t H25.3, H25.4, H25.5. a. Một số đại diện: Tù t×m hiÓu phÇn th«ng tin. Quan s¸t c¸c h×nh vÏ. ? Bọ cạp, ve bò, cái ghẻ có những đặc điểm gì? Kết luận: + Bä c¹p: Sèng ë n¬i kh« r¸o, ho¹t động về ban đêm. Cơ thể dài. + Ve bß: Sèng b¸m trªn cá d¹i hoÆc chui róc trªn th©n cña mét sè §V vµ hót m¸u §V. + C¸i ghÎ: G©y bÖnh ghÎ ë ngêi. Cho HS thùc hiÖn lÖnh vµ hoµn chØnh b¶ng 2 Con cái đào hang ở dới da, đẻ trứng SGK. g©y cho ngêi ngøa ng¸y. b. ý nghÜa thùc tiÔn: HS tù t×m hiÓu th«ng tin vµ hoµn chØnh b¶ng. KÕt luËn: + Líp h×nh nhÖn rÊt ®a d¹ng, tËp tÝnh phong phó. §a sè cã lîi, mét sè g©y h¹i cho ngêi, §V, thùc vËt. 4. Cñng cè - §¸nh gi¸: Cho HS đọc phần kết luận trong SGK..

(38) Cho HS lµm bµi tËp: Đánh dấu X vào phơng án đúng: 1- NhÖn cã c¸c tËp tÝnh: a. Ch¨ng líi b. B¾t måi c. Cả a, b đúng d. C¶ a, b sai 2- Bọ cạp, ve bò, nhện đỏ hại bông xếp vào lớp Hình nhện vì: a. C¬ thÓ cã 2 phÇn: §Çu ngùc vµ bông b. Có 4 đôi chân bò c. Cả a, b đúng 5. Híng dÉn vÒ nhµ: Cho HS häc vµ tr¶ lêi c©u hái trong SGK. T×m hiÓu líp s©u bä – Ch©u chÊu. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~. Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. líp s©u bä. TiÕt 27: ch©u chÊu I. Môc tiªu bµi häc: - Mô tả đợc cấu tạo ngoài, cấu tạo trong của châu chấu-đại diện cho lớp s©u bä. - Giải thích đợc cách di chuyển, dinh dỡng và sinh sản của châu chấu. - Gi¸o dôc ý thøc häc tËp vµ t×m hiÓu bé m«n. II. §å dïng d¹y häc: - Tranh vÏ cÊu t¹o ngoµi, trong cña ch©u chÊu. - Tranh sinh s¶n vµ biÕn th¸i cña ch©u chÊu. - MÉu vËt ch©u chÊu sèng. III. Hoạt động dạy và học: 1 - Tæ chøc 2 - KiÓm tra bµi KiÓm tra c¸c c©u hái trong SGK. 3 - Bµi míi: Hoạt động của GV Hoạt động của HS Hoạt động 1: Cấu tạo ngoài và di chuyển Cho HS t×m hiÓu phÇn th«ng tin trong a. CÊu t¹o ngoµi: SGK, quan s¸t H26.1, kÕt hîp víi mÉu HS tù nghiªn cøu th«ng tin. vËt. Quan s¸t tranh vµ mÉu vËt. KÕt luËn: ? Ch©u chÊu thêng cã ë ®©u? + Ch©u chÊu thêng sèng ë trªn nh÷ng cánh đồng lúa, đồng cỏ. ? CÊu t¹o ngoµi cña ch©u chÊu nh thÕ + C¬ thÓ gåm cã 3 phÇn: §Çu, ngùc vµ nµo? bông. . Phần đầu: Gồm 1 đôi râu, 2 mắt kép, c¬ quan miÖng. . Phần ngực: Gồm 3 đôi chân và 2 đôi c¸nh. . Phần bụng: Có các đôi lỗ thở ở mỗi đốt. b. Di chuyÓn:.

(39) T×m hiÓu th«ng tin vµ tr¶ lêi c©u hái. KÕt luËn: + Ch©u chÊu di chuyÓn b»ng c¸ch bß, ? Ch©u chÊu thêng di chuyÓn nh thÕ nh¶y, bay rÊt linh ho¹t. Cã kh¶ n¨ng bay nµo? rÊt xa. + So víi kh¶ n¨ng di chuyÓn cña bä ? So s¸nh kh¶ n¨ng di chuyÓn cña bä ngùa, c¸nh cam, ve sÇu th× kh¶ n¨ng di ngùa, c¸nh cam, ve sÇu víi ch©u chÊu? chuyÓn cña ch©u chÊu linh ho¹t h¬n rÊt nhiều nhờ có đôi càng to và đôi cánh. Hoạt động 2: Cấu tạo trong Cho HS nghiªn cøu phÇn th«ng tin trong Nghiªn cøu th«ng tin vµ quan s¸t h×nh SGK. Quan s¸t H26.2. vÏ. KÕt luËn: ? HÖ tiªu ho¸ cña ch©u chÊu cã nh÷ng + HÖ tiªu ho¸ gåm: MiÖng, hÇu, diÒu, d¹ đặc điểm gì? dµy, ruét tÞt, ruét sau, trùc trµng, hËu m«n. ? Hệ hô hấp, hệ tuần hoàn, hệ thần kinh + Hệ tiêu hoá và hệ bài tiết đều đổ của châu chấu có đặc điểm nh thế nào? chung vào ruột sau. HÖ tuÇn hoµn: Kh«ng lµm nhiÖm vô vËn chuyển Ôxi mà vận chuyển chất dinh dỡng: Cấu tạo rất đơn giản. Tim hình ống gåm nhiÒu ng¨n ë mÆt lng, hÖ m¹ch hë. HÖ h« hÊp: Cã hÖ thèng èng khÝ xuÊt ph¸t tõ c¸c lç thë ë hai bªn thµnh bông. HÖ thÇn kinh: ë d¹ng chuçi h¹ch. Hoạt động 3: Dinh dỡng Cho HS nghiªn cøu th«ng tin vµ quan Tù nghiªn cøu th«ng tin vµ quan s¸t s¸t h×nh vÏ trong SGK. h×nh vÏ, tr¶ lêi c©u hái. ? Thøc ¨n cña ch©u chÊu lµ g×? + Ch©u chÊu ¨n chåi vµ l¸ c©y. Nhê c¬ quan miÖng khoÎ vµ s¾c. Thøc ¨n tËp trung ë diÒu, nghiÒn nhá ë d¹ dµy. Tiªu hãa nhê Enzim do ruét tÞt tiÕt ra. + Ch©u chÊu sèng, bông cña chóng lu«n ? Vì sao bụng của châu chấu luôn phập phập phồng là động tác hô hấp hít và phång? th¶i kh«ng khÝ qua lç thë ë mÆt bông. Hoạt động 4: Sinh sản và phát triển Cho HS nghiªn cøu phÇn th«ng tin trong Tù nghiªn cøu th«ng tin vµ quan s¸t SGK. Quan s¸t H26.5. h×nh vÏ. Tr¶ lêi c©u hái. KÕt luËn: ? Nêu đặc điểm sinh sản ở châu chấu? + Châu chấu đẻ trứng dới đất. Sau 1 thời gian në thµnh ch©u chÊu non. Ch©u chÊu non giống với châu chấu trởng thành nhng cơ thể nhỏ, cha đủ cánh. Đó là hình thøc biÕn th¸i kh«ng hoµn toµn. ? V× sao ch©u chÊu non ph¸t triÓn ph¶i + Ch©u chÊu non lín lªn ph¶i tr¶i qua qua nhiÒu lÇn lét x¸c míi lín lªn? nhiÒu lÇn lét x¸c v× líp vá cuticun cña cơ thể chúng kém đàn hồi. Khi lớn lên thì vỏ cũ phải bong ra để vỏ cũ hình thµnh. 4. Cñng cè - §¸nh gi¸: HS đọc phần kết luận trong SGK. KiÓm tra c¸c c©u hái trong SGK. Cho HS lµm bµi tËp: 1- §Æc ®iÓm nµo nhËn d¹ng ch©u chÊu: a. C¬ thÓ cã 2 phÇn: §Çu - ngùc vµ bông..

(40) b. C¬ thÓ cã 3 phÇn: §Çu, ngùc, bông. c. Cã vá kitin bao bäc c¬ thÓ. d. Con non ph¸t triÓn qua nhiÒu lÇn lét x¸c. 2- Di chuyÓn cña ch©u chÊu: a. Bß, b¬i, nh¶y. b. Bß vµ bay. c. Nh¶y, bß, bay. d. Bß vµ nh¶y. 5. Híng dÉn vÒ nhµ: HS vÒ nhµ häc vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái trong SGK. §äc môc “Em cã biÕt”. Tìm hiểu đa dạng và đặc điểm chung của sâu bọ. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. Tiết 28: đa dạng và đặc điểm chung cña líp s©u bä I. Môc tiªu bµi häc: - Xác định đợc tính đa dạng của lớp sâu bọ qua một số đại diện. - Nhận biết và rút ra các đặc điểm chung của sâu bọ và vai trò thực tiễn cña chóng. - Rèn kỹ năng quan sát, so sánh, kỹ năng hoạt động nhóm. - HS biÕt b¶o vÖ c¸c lo¹i s©u bä cã Ých vµ tiªu diÖt c¸c lo¹i s©u bä cã h¹i. II. §å dïng d¹y häc: - Tranh một số đại diện của lớp sâu bọ: H27.1 đến H27.7 - B¶ng phô. III. Hoạt động dạy và học: 1 - Tæ chøc 2 - KiÓm tra bµi cò: KiÓm tra c¸c c©u hái trong SGK. 3 - Bµi míi: Hoạt động của GV Hoạt động của HS Hoạt động 1: Một số đại diện sâu bọ khác Cho HS t×m hiÓu phÇn th«ng tin. Quan a. Sù ®a d¹ng vÒ loµi, lèi sèng vµ tËp s¸t c¸c h×nh vÏ trong SGK. tÝnh: Tù t×m hiÓu th«ng tin vµ quan s¸t c¸c h×nh vÏ. ? Kể một số đại diện của sâu bọ. KÕt luËn: Một số đại diện: + Mät h¹i gç. + Bä ngùa. + Ve sÇu + Chuån chuån + Bím + Ong mËt + Muçi vµ ruåi Cho HS tìm hiểu thông tin, thực hiện b. Nhận biết một số đại diện và môi trlệnh, điền vào bảng1 êng sèng. Tù t×m hiÓu th«ng tin vµ ®iÒn vµo b¶ng. Sù ®a d¹ng vÒ m«i trêng sèng STT C¸c m«i trêng sèng Một số sâu bọ đại diện 1 ë níc Trªn mÆt níc Bä vÏ.

(41) 2. ë c¹n. 3. KÝ sinh. Trong níc Dới đất Trên mặt đất Trªn c©y cèi Trªn kh«ng ë c©y cèi ở động vật. Êu trïng chuån chuån, bä gËy Êu trïng ve sÇu, dÕ tròi DÕ mÌn, bä hung Bä ngùa Chuån chuån, bím Bä rÇy ChÊy, rËn, .... Hoạt động 2: Đặc điểm chung và vai trò thực tiễn của sâu bọ Cho HS tìm hiểu thông tin để nhận biết các a. Đặc điểm chung: đặc điểm chung. Tự tìm hiểu thông tin. Rút ra các đặc ? Nêu các đặc điểm chung của lớp sâu bọ? điểm chung. KÕt luËn: §Æc ®iÓm chung cña líp S©u bä: + C¬ thÓ cã 3 phÇn: §Çu, ngùc, bông. + Phần đầu có 1 đôi râu, phần ngực có 3 đôi chân và 2 đôi cánh. + H« hÊp b»ng hÖ thèng èng khÝ. + Ph¸t triÓn qua nhiÒu biÕn th¸i. Cho HS t×m hiÓu th«ng tin trong SGK, thùc b. Vai trß thùc tiÔn: hiÖn lÖnh, hoµn thµnh b¶ng 2. T×m hiÓu th«ng tin vµ hoµn chØnh b¶ng 2. KÕt luËn: ? S©u bä cã nh÷ng Ých lîi vµ t¸c h¹i g×? Vai trß cña s©u bä: + Ých lîi: . Lµm thuèc ch÷a bÖnh . Lµm thùc phÈm. . Thô phÊn cho c©y trång. . Lµm thøc ¨n cho §V kh¸c. . Tiªu diÖt s©u bä cã h¹i. + T¸c h¹i: . G©y h¹i cho c©y trång . TruyÒn bÖnh 4. Cñng cè - §¸nh gi¸: HS đọc phần kết luận trong SGK. KiÓm tra c¸c c©u hái trong SGK. 5. Híng dÉn vÒ nhµ: HS vÒ nhµ häc vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái trong SGK. ChuÈn bÞ giê sau thùc hµnh. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. TiÕt 29: Thùc hµnh:. Xem b¨ng h×nh vÒ tËp tÝnh cña s©u bä. I. Môc tiªu bµi häc: - T×m hiÓu, quan s¸t mét sè tËp tÝnh cña s©u bä: T×m kiÕm, b¾t gi÷ thøc ăn, chăm sóc, bảo vệ thế hệ sau, quan hệ bầy đàn, ... có ở băng hình. - Ghi chép những đặc điểm chung của tập tính để có thể diễn đạt bằng lời về tập tính đó sau khi xem phim. - Liên hệ tập tính với nội dung đã đợc học để giải thích đợc tập tính đó đối víi m«i trêng. II. ChuÈn bÞ: B¨ng h×nh.

(42) M¸y chiÕu III. Hoạt động dạy và học: 1 - Tæ chøc 2 - KiÓm tra bµi cò: KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña HS vµ GV 3 - Bµi míi: + Hoạt động 1: Xem băng hình và ghi chép(30 phút) + Hoạt động 2: Trao đổi, thảo luận theo nhóm, giải thích các tập tính của sâu bọ trªn b¨ng h×nh. GV hớng dẫn HS dựa vào các đặc điểm để giải thích: . Hoạt động sống của sâu bọ, đặc biệt về dinh dỡng và sinh sản. . Khả năng đáp ứng của sâu bọ với các kích thích bên ngoài hay bên trong cơ thÓ. . Sù thÝch nghi vµ tån t¹i cña chóng. . Có khả năng chuyển giao đợc từ thế hệ này sang thế hệ sau. + Hoạt động 3: Bản thu hoạch GV hớng dẫn HS viết bản thu hoạch dựa vào các đặc điểm trên. 4. Củng cố và kiểm tra đánh giá: GV nhận xét giờ thực hành, căn cứ vào bản thu hoạch để đánh giá kết quả cña HS. 5. Híng dÉn vÒ nhµ: Tìm hiểu đặc điểm chung và vai trò của ngành chân khớp. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. TiÕt 30: ®iÓm chung vµ vai trß cña ngµnh ch©n khíp I. Môc tiªu bµi häc: - Nhận biết đợc đặc điểm chung của ngành Chân khớp cùng sự đa dạng về cÊu t¹o, m«i trêng sèng vµ tËp tÝnh cña chóng. - Giải thích đợc vai trò thực tiễn của Chân khớp. - HS biết liên hệ với các loài ở địa phơng. - Gi¸o dôc ý thøc häc tËp vµ t×m hiÓu bé m«n. II. §å dïng d¹y häc: - Tranh vẽ H29.1 đến H29.6 - B¶ng phô. III. Hoạt động dạy và học: 1 - Tæ chøc 2 - KiÓm tra 3 - Bµi míi: Hoạt động của GV Hoạt động của HS Hoạt động 1: Đặc điểm chung Cho HS t×m hiÓu th«ng tin, quan s¸t c¸c Tù nghiªn cøu th«ng tin vµ quan s¸t c¸c h×nh vÏ trong SGK. h×nh vÏ. KÕt luËn: ? Nêu lên các đặc điểm chung của + §Æc ®iÓm chung: ngµnh Ch©n khíp? . Cã vá kitin che chë bªn ngoµi vµ lµm chç b¸m cho c¬ thÓ. . Phần phụ phân đốt, các đốt khớp động víi nhau. . Sù ph¸t triÓn vµ t¨ng trëng g¾n liÒn víi sù lét x¸c..

(43) Hoạt động 2: Đa dạng ở chân khớp Cho HS t×m hiÓu vµ thùc hiÖn lÖnh a. §a d¹ng vÒ cÊu t¹o vµ m«i trêng sèng: trong SGK. §¸nh dÊu vµo b¶ng 1 Thùc hiÖn lÖnh vµ hoµn chØnh b¶ng 1. B¶ng 1: §a d¹ng vÒ cÊu t¹o vµ m«i trêng sèng cña Ch©n khíp M«i trêng sèng C¸c R©u C¸nh Ch©n Tªn đại phÇn STT ë Sè l- Kh«ng ngùc(sè Kh«ng Cã diÖn c¬ Níc N¬i đôi) Èm c¹n thÓ îng cã cã Gi¸p x¸c 1 (T«m V 2 2 đôi 5 đôi V s«ng) H×nh 2 nhÖn(NhÖn) V 2 V 4 đôi V S©u 2 3 bä(Ch©u V 3 1 đôi 3 đôi đôi chÊu) Cho HS t×m hiÓu th«ng tin, thùc hiÖn lÖnh vµ hoµn chØnh b¶ng 2.. STT 1 2 3 4 5 6 7 8. b. §a d¹ng vÒ tËp tÝnh: T×m hiÓu th«ng tin vµ hoµn chØnh b¶ng 2.. B¶ng 2: §a d¹ng vÒ tËp tÝnh C¸c tËp tÝnh chÝnh T«m T«m ë NhÖn Ve nhê sÇu Tù vÖ, tÊn c«ng V V V Dù tr÷ thøc ¨n V DÖt líi bÉy måi V Cộng sinh để tồn tại V Sèng thµnh x· héi Ch¨n nu«i §V kh¸c §ùc, c¸i nhËn biÕt V nhau b»ng tÝn hiÖu Ch¨m sãc thÕ hÖ sau V. KiÕn V. Ong mËt V V. V V. V. V. V. Hoạt động 3: Vai trò thực tiễn Cho HS t×m hiÓu th«ng tin, thùc hiÖn Tù nghiªn cøu th«ng tin, thùc hiÖn lÖnh vµ lÖnh vµ hoµn chØnh b¶ng 3. hoµn chØnh b¶ng 3. KÕt luËn: - Ých lîi: ? Nªu Ých lîi vµ t¸c h¹i cña ngµnh Ch©n . Cung cÊp thùc phÈm cho ngêi khíp? . Lµm thøc ¨n cho §V kh¸c. . Lµm thuèc ch÷a bÖnh. . Thô phÊn cho c©y trång. . Lµm s¹ch m«i trêng - T¸c h¹i: . Mét sè g©y h¹i c©y trång. . Làm hại đồ gỗ . Mét sè g©y bÖnh. 4 . Cñng cè - §¸nh gi¸: HS đọc phần kết luận chung trong SGK. KiÓm tra c¸c c©u hái trong SGK. 5. Híng dÉn vÒ nhµ: HS vÒ nhµ häc vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái trong SGK. ¤n tËp phÇn §V kh«ng x¬ng sèng..

(44) ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. Chơng 6: ngành động vật có xơng sống. c¸c Líp c¸. TiÕt 31: c¸ chÐp I. Môc tiªu bµi häc: - HS thấy đợc những đặc điểm cấu tạo ngoài và sự sinh sản của cá thích nghi víi m«i trêng sèng ë níc. - Thấy đợc chức năng của các loại vây cá chép. - Gi¸o dôc ý thøc häc tËp vµ t×m hiÓu bé m«n. II. §å dïng d¹y häc: - Tranh cÊu t¹o ngoµi c¸ chÐp. - MÉu vËt con c¸ chÐp trong b×nh thuû tinh. - M« h×nh c¸ chÐp. III. Hoạt động dạy và học: 1 - Tæ chøc 2 - KiÓm tra ? Nêu các đặc điểm chung của ngành chân khớp? Vai trò của chân khớp trong thùc tiÔn? 3 - Bµi míi: Hoạt động của GV Hoạt động của HS Hoạt động 1: Đời sống Cho HS t×m hiÓu th«ng tin trong SGK. Tù nghiªn cøu th«ng tin. Tr¶ lêi c©u hái. ? C¸ chÐp thêng sèng ë ®©u? KÕt luËn: + C¸ chÐp sèng ë ao, hå, s«ng, suèi, ë ? Thøc ¨n cña c¸ chÐp lµ g×? nh÷ng n¬i níc lÆng. ? T¹i sao nãi c¸ chÐp lµ §V biÕn nhiÖt? + C¸ chÐp ¨n t¹p: Giun, èc, Êu trïng ? C¸ chÐp sinh s¶n nh thÕ nµo? + Nhiệt độ cơ thể của cá thấp, phụ thuộc vào nhiệt độ của môi trờng. + Cá chép đẻ ra trứng, số lợng trứng nhiÒu, cã sù thô tinh ngoµi. Hoạt động 2: Cấu tạo ngoài Cho HS t×m hiÓu th«ng tin trong SGK. a. CÊu t¹o ngoµi: Quan s¸t h×nh vÏ c¸ chÐp kÕt hîp víi Tù t×m hiÓu th«ng tin vµ quan s¸t h×nh quan s¸t m« h×nh vµ mÉu vËt. vẽ, đối chiếu với mô hình và mẫu vật. ? §Æc ®iÓm cÊu t¹o ngoµi cña c¸ chÐp nh KÕt luËn: thÕ nµo? + C¬ thÓ cña c¸ chÐp chia thµnh 3 phÇn: Cho HS thùc hiÖn lÖnh trong SGK vµ §Çu, m×nh vµ khóc ®u«i. hoµn chØnh b¶ng 1 §Æc ®iÓm cÊu t¹o ngoµi thÝch nghi víi đời sống. Bảng 1: Đặc điểm cấu tạo ngoài của cá thích nghi với đời sống bơi lặn §Æc ®iÓm cÊu t¹o ngoµi Sù thÝch nghi (1) (2) 1. Th©n c¸ chÐp thon dµi, ®Çu thu«n Gi¶m søc c¶n cña níc nhän g¾n chÆtvíi th©n 2. M¾t c¸ kh«ng cã mi, mµng m¾t tiÕp Mµng m¾t kh«ng bÞ kh« xóc víi m«i trêng níc 3. V¶y c¸ cã da bao bäc; trong da cã Gi¶m sù ma s¸t gi÷a da c¸ víi nhiÒu tuyÕn tiÕt chÊt nhµy m«i trêng níc 4. Sự sắp xếp vảy cá trên thân khớp với Giúp cho thân cá cử động dễ nhau nh ngãi lîp dµng theo chiÒu ngang.

(45) 5. Vây cá có các tia vây đợc căng bởi da mỏng, khớp động với thân Cho HS t×m hiÓu phÇn th«ng tin trong SGK, quan s¸t tranh vÏ vµ mÉu vËt. ? C¸ chÐp cã nh÷ng lo¹i v©y nµo? ? Chức năng của từng loại vây đó? ? 2 đôi vây chẵn có tác dụng gì? ? 3 v©y lÎ, mçi v©y cã t¸c dông g×?. Cã vai trß nh b¬i chÌo b. Chøc n¨ng cña v©y: T×m hiÓu th«ng tin vµ quan s¸t mÉu vËt. KÕt luËn: + Vây cá gồm: 2 đôi vây chẵn, 3 vây lẻ. . 2 đôi vây chẵn: 1 đôi vây ngực và 1 đôi v©y bông. Cã t¸c dông gi÷ th¨ng b»ng, gióp c¸ híng lªn trªn, xuèng díi, rÏ ph¶i, rÏ tr¸i, dõng l¹i. . 3 v©y lÎ: 1 v©y lng, 1 v©y ®u«i, 1 v©y hËu m«n. Cã chøc n¨ng lµ lµm t¨ng diÖn tÝch chiÒu däc th©n c¸. 4. Cñng cè- §¸nh gi¸: Cho HS đọc phần kết luận chung SGK. Cho HS quan s¸t t¸c dông cña tõng v©y c¸ trong bÓ. ? Nêu đặc điểm cấu tạo ngoài của cá chép thích nghi với đời sống ở dới nớc? ? Tr×nh bµy chøc n¨ng cña tõng lo¹i v©y c¸? 5. Híng dÉn vÒ nhµ: HS vÒ nhµ häc vµ tr¶ lêi c©u hái trong SGK. ChuÈn bÞ giê sau thùc hµnh. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. TiÕt 32: Thùc hµnh: Mæ c¸ I. Môc tiªu bµi häc: - Qua giờ thực hành, HS nhận dạng đợc một số nội quan của cá trên mẫu mæ vµ quan s¸t bé x¬ng c¸. - RÌn luyÖn kü n¨ng mæ §V cã x¬ng sèng. - Gi¸o dôc tÝnh cÈn thËn trong qu¸ tr×nh thùc hµnh. II. ChuÈn bÞ: - C¸ chÐp hoÆc c¸ diÕc. - Bộ đồ mổ, khay mổ, đinh ghim. - Tranh vÏ cÊu t¹o trong cña c¸ chÐp vµ bé x¬ng. - M« h×nh bé n·o c¸. - MÉu mæ s½n. III. Hoạt động dạy và học: 1 - Tæ chøc 2 KiÓm tra 3 – Bµi míi 1. C¸ch mæ: GV cho HS quan s¸t tranh: H32.1 Híng dÉn HS c¸ch mæ dùa vµo h×nh vÏ SGK. HS thùc hiÖn lÖnh SGK. C¸c nhãm thùc hµnh theo c¸c bíc nh SGK. 2. Quan s¸t cÊu t¹o trong trªn mÉu: GV cho HS thùc hiÖn lÖnh trong SGK Cho HS quan s¸t bé x¬ng c¸ vµ cÊu t¹o trong cña c¸. C¸c nhãm thùc hiÖn lÖnh:.

(46) . Xác định vị trí lá mang cá, tim, dạ dày, ruột, gan, mật, ... trên mẫu mổ và đối chiếu với H32.3 trong SGK . HS quan sát bộ xơng, xác định từng loại xơng trên tranh vẽ. Cho HS hoµn chØnh b¶ng trong SGK. Tªn c¬ quan Mang Tim Thùc qu¶n, d¹ dµy, ruét, gan Bãng h¬i ThËn TuyÕn sinh dôc, èng sinh dôc Bé n·o. NhËn xÐt vµ nªu vai trß N»m díi x¬ng n¾p mang trong phÇn ®Çu, gåm c¸c l¸ mang g¾n vµo các xơng cung mang, có vai trò trao đổi khí. Nằm phía trớc khoang thân ứng với vây ngực, co bóp để thu và đẩy máu vào động mạch, giúp cho sự tuần hoàn máu. Ph©n ho¸ râ rÖt thµnh: thùc qu¶n d¹ dµy, ruét, cã gan tiÕt mËt gióp cho sự tiêu hoá thức ăn đợc tốt. Trong khoang th©n, s¸t cét sèng, gióp c¸ ch×m næi dÔ dµng trong níc. Hai thận giữa màu tím đỏ, sát cột sống. Lọc từ máu các chất không cần thiết để thải ra ngoài. Trong khoang thân, ở các đực là 2 dải tinh hoàn, ở cá cái là 2 buồng trøng ph¸t triÓn trong mïa sinh s¶n Não nằm trong hộp sọ, nối với tuỷ sống nằm trong các cung đốt sống. Điều khiển, điều hoà hoạt động của cá.. 3. Thu ho¹ch: GV híng dÉn HS viÕt bµi thu ho¹ch, thùc hiÖn theo lÖnh trong SGK. 4. Kiểm tra đánh giá: NhËn xÐt giê thùc hµnh. §¸nh gi¸ kÕt qu¶ c¸c nhãm trªn mÉu mæ. 5. Híng dÉn vÒ nhµ: T×m hiÓu thªm vÒ cÊu t¹o c¸ chÐp. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. TiÕt 33: CÊu t¹o trong cña c¸ chÐp I. Môc tiªu bµi häc: - Thấy đợc vị trí, cấu tạo các hệ cơ quan của cá chép. Giải thích đợc những đặc điểm cấu tảôtng thích nghi với môi trờng sống. - Rèn luyện kỹ năng quan sát, kỹ năng hoạt động nhóm. - Gi¸o dôc ý thøc häc tËp vµ t×m hiÓu bé m«n. II. §å dïng d¹y häc: - Tranh cÊu t¹o trong c¸ chÐp. - M« h×nh c¸ chÐp, m« h×nh bé n·o c¸. III. Hoạt động dạy và học: 1 - Tæ chøc 2- KiÓm tra 3 - Bµi míi: Hoạt động của GV Hoạt động của HS Hoạt động 1: Các cơ quan dinh dỡng Cho HS thùc hiÖn lÖnh SGK vµ t×m hiÓu 1. Tiªu ho¸: th«ng tin. Tù t×m hiÓu th«ng tin vµ thùc hiÖn lÖnh. KÕt luËn:.

(47) ? èng tiªu ho¸ cña c¸ chÐp gåm nh÷ng bé phËn nµo? ? Bãng h¬i cña c¸ chÐp cã t¸c dông g×? Cho HS thùc hiÖn lÖnh: Hoµn chØnh bµi tËp trong SGK. ? Hệ tuần hoàn của cá chép có đặc điểm cÊu t¹o nh thÕ nµo? Cho HS quan s¸t H33.1 vµ nªu lªn sù tuần hoàn của máu theo sơ đồ. ? Hệ hô hấp của cá chép có đặc điểm cấu t¹o nh thÕ nµo?. Cho HS t×m hiÓu th«ng tin. ? ThËn cña c¸ n»m ë vÞ trÝ nµo? Cã chøc n¨ng g×?. + HÖ tiªu ho¸ cña c¸ cã sù ph©n ho¸. èng tiªu ho¸ gåm: MiÖng, hÇu, thùc qu¶n, d¹ dµy, ruét, hËu m«n. Cã bãng h¬i th«ng víi thùc qu¶n b»ng 1 èng ng¾n gióp c¸ ch×m, næi trong níc. 2. TuÇn hoµn vµ h« hÊp: Hoµn chØnh bµi tËp trong SGK. KÕt luËn: + HÖ tuÇn hoµn cña c¸ chÐp: Tim 2 ng¨n: 1 t©m nhÜ, 1 t©m thÊt. Mét vßng tuÇn hoµn kÝn. M¸u ®i nu«i c¬ thÓ lµ máu đỏ tơi. + HÖ h« hÊp: C¸ h« hÊp b»ng mang, c¸c l¸ mang lµ nh÷ng nÕp da máng cã nhiÒu m¹ch m¸u có chức năng trao đổi khí. 3. HÖ bµi tiÕt: Tù t×m hiÓu th«ng tin. KÕt luËn: Thận màu đỏ nằm sát sống lng. Có chức n¨ng läc m¸u vµ c¸c chÊt th¶i th× th¶i ra ngoµi. Hoạt động 2: Thần kinh và giác quan Cho HS quan s¸t H33.2 vµ H33.3 T×m hiÓu c¸c h×nh vÏ trong SGK, t×m Cho HS t×m hiÓu th«ng tin vµ thùc hiÖn hiÓu th«ng tin vµ thùc hiÖn lÖnh. lÖnh. KÕt luËn: + Hệ thần kinh: Hình ống, nằm ở phía lng trong cung đốt sống. Bao gồm: Bộ ? Bé n·o c¸ chÐp gåm nh÷ng phÇn nµo? n·o, tuû sèng, c¸c d©y thÇn kinh, hµnh §Æc ®iÓm cña tõng phÇn? khøu gi¸c. Bé n·o gåm 5 phÇn: . N·o tríc kÐm ph¸t triÓn. . N·o trung gian . N·o gi÷a: lín . TiÓu n·o: Ph¸t triÓn . Hµnh tuû. + Gi¸c quan: ? C¸ cã nh÷ng gi¸c quan nµo? . Mắt: không có mi. Chỉ nhìn đợc gần. . Mòi: §¸nh h¬i, t×m måi. . Cơ quan đờng bên: nhận biết đợc kích thích về áp lực, tốc độ dòng nớc và các vËt c¶n. 4. Cñng cè - §¸nh gi¸: Cho HS đọc phần kết luận trong SGK. KiÓm tra c¸c c©u hái trong SGK. 5. Híng dÉn vÒ nhµ: HS vÒ nhµ häc vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái trong SGK. ¤n tËp toµn bé phÇn §VKXS. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. TiÕt 34: «n tËp häc kú I.

(48) d¹y theo néi dung «n tËp phÇn §VKXS. I. Môc tiªu bµi häc: - Củng cố kiến thức đã học ở phần ĐVKXS từ thấp đến cao. - Thấy đợc sự đa dạng về loài của ĐV. - Phân tích đợc nguyên nhân của sự đa dạng ấy, có sự thích nghi rất cao cña §V víi m«i trêng sèng. - Thấy đợc tầm quan trọng của chúng với con ngời và với thiên nhiên. II. §å dïng d¹y häc: B¶ng phô. III. Hoạt động dạy và học: 1 - Tæ chøc 2 - KiÓm tra KiÓm tra xen kÏ trong bµi míi. 3 - Bµi míi: Hoạt động của GV Hoạt động của HS Hoạt động 1: Tính đa dạng của ĐVKXS Cho HS t×m hiÓu th«ng tin: Giíi thiÖu b¶ng 1 SGK: T×m hiÓu th«ng tin, nghiªn Một số đại diện về ĐVKXS cøu b¶ng 1. Thùc hiÖn lÖnh. ? ĐVKXS gồm các ngành nào? Nêu đại diện các KÕt luËn: ngµnh? + §VKXS ®a d¹ng vÒ cÊu t¹o, lèi sèng nhng vÉn mang ? H·y nhËn xÐt qua b¶ng 1 vÒ tÝnh ®a d¹ng cña đặc điểm đặc trng của mỗi §VKXS? ngµnh thÝch nghi víi lèi sèng. Hoạt động 2: Sự thích nghi của ĐVKXS Cho HS t×m hiÓu b¶ng 2 vµ tù hoµn thiÖn vµo c¸c cét trong b¶ng 2. Hoạt động 3: Vai trò thực tiễn của ĐVKXS Híng dÉn HS ®iÒn vµo b¶ng 3.. T×m hiÓu th«ng tin, thùc hiÖn lÖnh, hoµn thiÖn b¶ng 2.. Tù t×m hiÓu c¸c §V thÝch hîp để điền vào bảng 3. B¶ng 3: TÇm quan träng thùc tiÔn cña §VKXS STT TÇm quan träng thùc tiÔn Tªn loµi 1 Lµm thùc phÈm T«m, mùc, cua, ... 2 Cã gi¸ trÞ xu©t khÈu Mùc, t«m, sß, ... 3 §îc nh©n nu«i T«m, vÑm, cua,... 4 Cã gi¸ trÞ dinh dìng ch÷a bÖnh Ong, 5 Lµm h¹i c¬ thÓ §V vµ ngêi Giun, s¸n,... 6 Lµm h¹i thùc vËt Ch©u chÊu, èc sªn,... ... 4. Cñng cè - §¸nh gi¸: Cho HS t×m hiÓu phÇn ghi nhí SGK. ? Nêu đặc điểm của từng ngành ĐVKXS. 5. Híng dÉn vÒ nhµ:ss HS về nhà ôn tập các kiến thức đã học về ĐVKXS ChuÈn bÞ giê sau KiÓm tra häc kú I. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. TiÕt 35: kiÓm tra häc kú i (§Ò bµi do phßng GD ra).

(49) ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. Tiết 36: đa dạng và đặc điểm chung cña c¸ I. Môc tiªu bµi häc: - Thấy đợc sự đa dạng của cá về loài, lối sống. - Nêu đợc các đặc điểm quan trọng nhất để phân biệt cá sụn với cá xơng. - Thấy đợc vai trò của cá . - Rèn kỹ năng quan sát, so sánh, kỹ năng hoạt động nhóm. - Gi¸o dôc ý thøc häc tËp vµ t×m hiÓu bé m«n. II. §å dïng d¹y häc: - Tranh vÏ H34.1 - B¶ng phô. III. Hoạt động dạy và học: 1- Tæ chøc 2- KiÓm tra: ? Nªu cÊu t¹o hÖ tuÇn hoµn, hÖ h« hÊp cña c¸ chÐp? 3- Bµi míi: 1. Më bµi: GV giíi thiÖu më bµi. 2. Ph¸t triÓn bµi: Hoạt động của GV Hoạt động của HS Hoạt động 1: Đa dạng về thành phần loài và môi trờng sống Cho HS t×m hiÓu th«ng tin SGK vµ quan T×m hiÓu th«ng tin vµ quan s¸t c¸c h×nh s¸t h×nh vÏ. vÏ. Thùc hiÖn lÖnh, hoµn chØnh b¶ng trong ? Líp c¸ sôn kh¸c líp c¸ x¬ng nh thÕ SGK. nµo? KÕt luËn: + Líp c¸ sôn cã bé x¬ng b»ng chÊt sôn, Cho HS thùc hiÖn lÖnh hoµn chØnh b¶ng khe mang trÇn, da nh¸m, miÖng n»m ë SGK. mÆt bông. Sèng ë níc mÆn vµ níc lî, sè loµi Ýt: C¸ nh¸m, c¸ ®uèi. + Líp c¸ x¬ng cã bé x¬ng b»ng chÊt x¬ng. X¬ng n¾p mang che c¸c khe mang. Da phñ v¶y. Sèng ë biÓn, níc lî, níc ngät. Sè loµi nhiÒu. Đặc điểm điều kiện sống khác nhau đã ảnh hởng đến cấu tạo và tập tính của cá. B¶ng: ¶nh hëng cña ®iÒu kiÖn sèng tíi cÊu t¹o ngoµi cña c¸ §Æc §Æc Kh¶ §Æc ®iÓm H×nh ®iÓm ®iÓm STT §¹i diÖn n¨ng di m«i trêng d¹ng th©n khóc v©y chuyÓn ®u«i ch½n 1 TÇng mÆt, B×nh thiÕu n¬i Èn C¸ nh¸m Thon dµi KhoÎ Nhanh thêng n¸u 2 TÇng gi÷a vµ tầng đáy, nơi Cá vền, Tơng đối Yếu B×nh B¬i Èn n¸u thêng c¸ chÐp ng¾n thêng chËm nhiÒu.

(50) 3 4. Trong nh÷ng hốc bùn đất ở Lơn đáy Trên mặt đáy Cá bơn, biÓn c¸ ®uèi. RÊt dµi. RÊt yÕu. DÑt, máng. RÊt yÕu. Kh«ng RÊt cã chËm To hoÆc KÐm nhá. Hoạt động 2: Đặc điểm chung của cá Cho HS thùc hiÖn lÖnh. Các nhóm thảo luận rút ra đặc điểm chung. KÕt luËn: ? Nêu các đặc điểm chung của cá? §Æc ®iÓm chung: - Là ĐVCXS, thích nghi với đời sống ở níc. - B¬i b»ng v©y, h« hÊp b»ng mang. - Tim 2 ng¨n, 1 vßng tuÇn hoµn. - §Î trøng, thô tinh ngoµi. - Lµ §V biÕn nhiÖt. Hoạt động 3: Vai trò của cá Cho HS t×m hiÓu th«ng tin trong SGK. Tù nghiªn cøu th«ng tin. ? C¸ cã nh÷ng vai trß g× trong tù nhiªn vµ KÕt luËn: trong đời sống con ngời? + Cung cÊp thùc phÈm: Lµ thøc ¨n giµu đạm, giàu vitamin. + Lµm nguyªn liÖu chÕ thuèc ch÷a bÖnh(thÇn kinh, khíp). + Cung cÊp nguyªn liÖu cho ngµnh c«ng nghiÖp. ? §Ó b¶o vÖ vµ ph¸t triÓn nguån lîi c¸ th× + DiÖt bä gËy, b¶o vÖ m«i trêng. ta cÇn ph¶i lµm g×? - §Ó b¶o vÖ vµ ph¸t triÓn nguån lîi c¸ th× cÇn tËn dông c¸c nguån níc tù nhiên để nuôi cá, cải tạo các vực nớc, trồng các cây thuỷ sinh, ngăn cấm đánh bắt cá nhỏ và đánh cá bừa bãi. 4. Cñng cè - §¸nh gi¸: Cho HS đọc kết luận trong SGK. KiÓm tra c¸c c©u hái trong SGK. 5. Híng dÉn vÒ nhµ: HS vÒ nhµ häc bµi vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái trong SGK. §äc môc “Em cã biÕt”. Tìm hiểu ếch đồng..

(51)

Sinh hoc 7 HK1

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về