TÓM TẮT LUẬN VĂN; MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN PHÁP LUẬT VỀ QUYỀN, NGHĨA VỤ CỦA ĐƯƠNG SỰ TRONG VỤ ÁN KINH DOANH, THƯƠNG MẠI

MỤC LỤC
Lời cam đoan ..................................................................................................................... i
Lời cảm ơn........................................................................................................................ ii
Danh mục ký hiệu, chữ viết tắt ....................................................................................... vi
Danh mục các bảng ........................................................................................................ vii
Danh mục các hình ........................................................................................................ viii
LỜI MỞ ĐẦU ..................................................................................................................1
1. VỀ TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI ..................................................................1
2. TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU TÀI LIỆU LIÊN QUAN ......................................2
3. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU ...................................................................................5
3.1. Mục tiêu chung ................................................................................................... 5
3.2. Mục tiêu cụ thể ................................................................................................... 5
4. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU ......................................................5
4.1. Đối tượng nghiên cứu ......................................................................................... 5
4.2. Phạm vi nghiên cứu ............................................................................................ 5
5. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU..........................................................................5
6. KẾT CẤU CỦA LUẬN VĂN .................................................................................6
CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUYỀN, NGHĨA VỤ CỦA ĐƯƠNG SỰ
TRONG VỤ ÁN KINH DOANH, THƯƠNG MẠI .....................................................7
1.1 NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ ĐƯƠNG SỰ TRONG VỤ ÁN
KINH DOANH, THƯƠNG MẠI ...............................................................................7
1.1.1. Khái niệm đương sự trong vụ án kinh doanh, thương mại............................. 7
1.1.2. Phân loại ........................................................................................................ 10
1.1.3. Đặc trưng của đương sự trong vụ án kinh doanh, thương mại so với đương
sự trong vụ án dân sự ............................................................................................... 12
1.1.4. Năng lực pháp luật tố tụng dân sự và năng lực hành vi tố tụng dân sự của
đương sự................................................................................................................... 15
1.1.4.1. Năng lực pháp luật tố tụng dân sự ........................................................ 15
1.1.4.2. Năng lực hành vi tố tụng dân sự ........................................................... 15
1.2. QUYỀN, NGHĨA VỤ CỦA ĐƯƠNG SỰ TRONG VỤ ÁN KINH DOANH,
THƯƠNG MẠI THEO PHÁP LUẬT HIỆN HÀNH ........................................... 17

iii


1.2.1. Quyền, nghĩa vụ chung của đương sự ........................................................... 17
1.2.1.1. Quyền của đương sự trong vụ án kinh doanh, thương mại .................. 17
1.2.1.2. Nghĩa vụ của đương sự trong vụ án kinh doanh, thương mại .............. 28
1.2.2. Quyền, nghĩa vụ riêng biệt của các đương sự trong vụ án kinh doanh,
thương mại .............................................................................................................. 33
1.2.2.1. Quyền, nghĩa vụ của nguyên đơn .......................................................... 33
1.2.2.2. Quyền, nghĩa vụ của bị đơn ................................................................... 35
1.2.2.3. Quyền, nghĩa vụ của người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan .............. 37
CHƯƠNG 2. THỰC TIỄN ÁP DỤNG VÀ MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN
THIỆN PHÁP LUẬT VỀ QUYỀN, NGHĨA VỤ CỦA ĐƯƠNG SỰ TRONG VỤ
ÁN KINH DOANH, THƯƠNG MẠI......................................................................... 41
2.1. THỰC TIỄN ÁP DỤNG CÁC QUY ĐỊNH PHÁP LUẬT VỀ QUYỀN, NGHĨA
VỤ CỦA ĐƯƠNG SỰ TRONG VỤ ÁN KINH DOANH, THƯƠNG MẠI ........... 41
2.1.1. Những kết quả đạt được trong việc thực hiện các quy định pháp luật về quyền,
nghĩa vụ của đương sự trong vụ án kinh doanh, thương mại. ................................ 41
2.1.2. Những hạn chế, vướng mắc và nguyên nhân của những hạn chế, vướng mắc
trong việc thực hiện các quy định pháp luật về quyền, nghĩa vụ của đương sự trong
vụ án kinh doanh, thương mại ................................................................................. 48
2.1.2.1. Những hạn chế, vướng mắc trong việc thực hiện các quy định pháp luật
về quyền, nghĩa vụ của đương sự trong vụ án kinh doanh, thương mại. .......... 48
2.1.2.2. Nguyên nhân của những hạn chế, vướng mắc trong việc thực hiện các
quy định pháp luật về quyền, nghĩa vụ của đương sự trong vụ án kinh doanh,
thương mại .......................................................................................................... 55
2.2. MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN PHÁP LUẬT VỀ QUYỀN,
NGHĨA VỤ CỦA ĐƯƠNG SỰ TRONG VỤ ÁN KINH DOANH, THƯƠNG
MẠI ............................................................................................................................ 61
2.2.1. Các yêu cầu cơ bản đối với việc hoàn thiện pháp luật về quyền, nghĩa vụ của

đương sự trong vụ án kinh doanh, thương mại ....................................................... 61
2.2.2. Một số giải pháp cụ thể nhằm hoàn thiện pháp luật về quyền, nghĩa vụ của
đương sự trong vụ án kinh doanh, thương mại ....................................................... 63
2.2.2.1. Hoàn thiện các quy định của pháp luật tố tụng dân sự và pháp luật có liên
quan về quyền, nghĩa vụ của đương sự trong vụ án kinh doanh, thương mại.........63
iv


2.2.2.2. Nâng cao trình độ chun mơn, nghiệp vụ của người tiến hành tố tụng
và có cơ chế đảm bảo cho người tiến hành tố tụng thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn
của mình .............................................................................................................. 67
2.2.2.3. Tăng cường việc giải thích, tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho đương
sự để họ thực hiện đúng quyền, nghĩa vụ khi tham gia tố tụng ......................... 68
KẾT LUẬN ................................................................................................................... 72
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................... 73

v


DANH MỤC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT
BLDS:

Bộ luật Dân sự

BLTTDS:

Bộ luật Tố tụng dân sự

DNTN:

Doanh nghiệp tư nhân

TAND:

Tòa án nhân dân

TMCP:

Thương mại cổ phần

TNHH:

Trách nhiệm hữu hạn

vi


DANH MỤC CÁC BẢNG
Số hiệu bảng

Tên bảng

Trang

Bảng 2.1

Thống kê số lượng thụ lý án kinh doanh, thương mại

41

Bảng 2.2

Thống kê số lượng giải quyết án kinh doanh, thương mại

42

Bảng 2.3

Thống kê các hình thức giải quyết án kinh doanh, thương mại
tại Tòa án nhân dân tỉnh Kiên Giang

vii

44


DANH MỤC CÁC HÌNH

Số hiệu hình
Hình 2.1

Hình 2.2

Hình 2.3

Hình 2.4.a

Hình 2.4.b

Hình 2.4.c

Hình 2.4.d

Tên hình
Biểu đồ thể hiện số lượng vụ án kinh doanh, thương mại được
thụ lý
Biểu đồ thể hiện số lượng án kinh doanh, thương mại được giải
quyết
Biểu đồ thể hiện số lượng vụ án kinh doanh, thương mại thụ lý
sơ thẩm thuộc thẩm quyền giải quyết của TAND cấp tỉnh
Tỷ lệ bản án, quyết định kinh doanh, thương mại bị sửa, bị hủy
của Tòa án nhân dân tỉnh Đồng Tháp 2014
Tỷ lệ bản án, quyết định kinh doanh, thương mại bị sửa, bị hủy
của Tòa án nhân dân tỉnh Đồng Tháp 2015
Tỷ lệ bản án, quyết định kinh doanh, thương mại bị sửa, bị hủy
của Tòa án nhân dân tỉnh Đồng Tháp 2016
Tỷ lệ bản án, quyết định kinh doanh, thương mại bị sửa, bị hủy
của Tòa án nhân dân tỉnh Đồng Tháp 2017

viii

Trang
42

43

43

45

45

46

46


LỜI MỞ ĐẦU
1. VỀ TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI
Để thực hiện Nghị quyết số 08-NQ/TW ngày 02/01/2002 của Bộ Chính trị về
một số nhiệm vụ trọng tâm cơng tác tư pháp và Nghị quyết số 49-NQ/TW ngày
02/6/2005 của Bộ Chính trị về chiến lược cải cách tư pháp, nước ta đã và đang có những
hoạt động tích cực trong công cuộc cải cách tư pháp. Đồng thời nhằm thực hiện tốt
nhiệm vụ xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, bảo đảm, tôn trọng quyền
dân chủ và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của các tổ chức, cá nhân được quy định trong
Hiến pháp, thời gian quan các cơ quan có thẩm quyền đã xây dựng và dần dần hoàn
thiện hệ thống pháp luật cho phù hợp với tình hình chính trị, kinh tế, xã hội của đất nước.
Trong đó phải kể đến Bộ luật Tố tụng dân sự được Quốc hội thông qua ngày 25/11/2015
và có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/7/2016. Có thể nói, Bộ luật Tố tụng dân sự năm
2015 được xây dựng trên cơ sở kế thừa và phát triển của Pháp lệnh thủ tục giải quyết
các vụ án dân sự năm 1989, Pháp lệnh thủ tục giải quyết các vụ án kinh tế năm 1994,
Pháp lệnh thủ tục giải quyết các tranh chấp lao động năm 1996, Bộ luật Tố tụng dân sự
năm 2004, được sửa đổi, bổ sung năm 2011, đồng thời tiếp thu có chọn lọc những thành
tựu lập pháp của các nước trên thế giới. Bộ luật Tố tụng này là văn bản có tính chất pháp
lý cao nhất quy định trình tự, thủ tục giải quyết các vụ việc dân sự, kinh doanh, thương
mại…trong đó có các quy định về quyền, nghĩa vụ của đương sự trong vụ án kinh doanh,
thương mại.
Nhìn chung, các quy định pháp luật về quyền, nghĩa vụ của đương sự trong vụ
án kinh doanh, thương mại tại Tòa án về cơ bản đã phần nào thể hiện được tư cách tham
gia tố tụng, các quyền, nghĩa vụ cơ bản của đương sự, năng lực pháp luật tố tụng, năng

lực hành vi tố tụng, người đại diện…Tuy nhiên, xét về phương diện lý luận thì nhiều
vấn đề về quyền, nghĩa vụ của đương sự trong vụ án kinh doanh, thương mại cũng chưa
được giải quyết triệt để. Một số quy định của pháp luật tố tụng dân sự còn chung chung,
chưa cụ thể dẫn đến việc áp dụng cịn sai sót, chưa thống nhất. Thực tế xét xử các tranh
chấp về kinh doanh, thương mại tại Tòa án cũng cho thấy nhiều trường hợp chưa xác
định đúng tư cách của đương sự trong vụ án, chưa đảm bảo thực hiện đầy đủ quyền và
nghĩa vụ tố tụng của người tham gia tố tụng, tranh tụng tại phiên tịa cịn hạn chế…từ
đó dẫn đến nhiều vụ án kinh doanh, thương mại bị sửa, bị hủy do vi phạm quy định của
1


pháp luật về đương sự trong vụ án kinh doanh, thương mại. Do đó, việc nghiên cứu, làm
rõ những vấn đề lý luận và thực tiễn áp dụng pháp luật về quyền, nghĩa vụ của đương
sự trong vụ án kinh doanh, thương mại tại Tòa án là rất cần thiết. Trên cơ sở nghiên cứu
sẽ đưa ra một số giải pháp nhằm hoàn thiện pháp luật về quyền, nghĩa vụ của đương sự
trong vụ án kinh doanh, thương mại, góp phần hạn chế các vụ án kinh doanh, thương
mại bị hủy, bị sửa.
Với những lý do trên, tác giả chọn đề tài “Pháp luật về quyền, nghĩa vụ của
đương sự trong vụ án kinh doanh, thương mại” làm đề tài luận văn thạc sĩ của mình.
2. TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU TÀI LIỆU LIÊN QUAN
Từ trước đến nay cũng đã có một số cơng trình nghiên cứu khoa học pháp lý
đề cập đến đương sự, quyền và nghĩa vụ của đương sự trong vụ án kinh doanh,
thương mại theo những khía cạnh khác nhau. Cụ thể có thể liệt kê đến một số cơng
trình như:
Luận án tiến sĩ của tác giả Nguyễn Thị Kim Vinh: “Pháp luật giải quyết
tranh chấp kinh tế bằng con đường Tòa án ở Việt Nam”, Viện Nhà nước và Pháp
luật, thực hiện năm 2002. Luận án nghiên cứu làm rõ các khái niệm khoa học về
tranh chấp kinh tế, đặc điểm pháp lý của tranh chấp kinh tế, các nguyên tắc cơ bản
và thủ tục quyết tranh chấp kinh tế bằng con đường tố tụng tại Tòa án.
Luận án tiến sĩ của tác giả Nguyễn Văn Tiến: “Thẩm quyền xét xử của Tòa

án nhân dân đối với các vụ việc kinh doanh, thương mại theo pháp luật Tố tụng
dân sự Việt Nam”, Viện Nhà nước và Pháp luật, thực hiện năm 2009. Luận án đã
nghiên cứu trách nhiệm, thẩm quyền của Tòa án nhân dân đối với các vụ việc kinh
doanh, thương mại. Đồng thời Luận án đánh giá thực trạng, đề xuất các giải pháp
nhằm hoàn thiện pháp luật về thẩm quyền xét xử của Tòa án và cơ chế áp dụng
thẩm quyền xét xử.
Luận án tiến sĩ của tác giả Nguyễn Cơng Bình: “Bảo đảm quyền bảo vệ của
đương sự trong tố tụng dân sự Việt Nam”, trường Đại học Luật Hà Nội, thực hiện
năm 2006. Luận án đã làm rõ cơ sở lý luận về bảo đảm quyền bảo vệ của đương sự
trong tố tụng dân sự, đánh giá thực trạng các quy định của pháp luật tố tụng dân sự
về bảo đảm quyền bảo vệ của đương sự và đề xuất các giải pháp bảo đảm thực hiện
có hiệu quả quyền bảo vệ của đương sự.
2


Bên cạnh đó cịn có nhiều Luận văn thạc sĩ Luật học liên quan đến đề tài này như:
Luận văn thạc sĩ luật học của tác giả Vũ Quốc Hùng: “Giải quyết tranh chấp
thương mại bằng Tòa án theo tinh thần cải cách tư pháp ở Việt Nam”, trường Đại học
Quốc gia Hà Nội, thực hiện năm 2005. Luận văn hướng đến phân tích các quy định của
pháp luật về trình tự, thủ tục khởi kiện, thủ tục giải quyết các vụ án về tranh chấp thương
mại thơng qua Tịa án cũng như đánh giá thực tiễn giải quyết các tranh chấp thương mại
và đưa ra một số giải pháp, kiến nghị.
Luận văn thạc sĩ luật học của tác giả Nguyễn Triều Dương: “Đương sự trong vụ
án dân sự - một số vấn đề lý luận và thực tiễn”, trường Đại học Luật Hà Nội, thực hiện
năm 2005. Luận văn phân tích các quy định của pháp luật tố tụng dân sự về đương sự
trong vụ án dân sự. Luận văn đã đánh giá thực tiễn thực hiện các quy định của pháp luật
về đương sự tại Tòa án và các giải pháp hoàn thiện pháp luật về đương sự.
Luận văn thạc sĩ luật học của tác giả Lê Hùng Nhân: “Đại diện theo ủy quyền
trong tố tụng dân sự Việt Nam”, trường Đại học Quốc gia Hà Nội, thực hiện năm 2012.
Luận văn đã làm rõ những vấn đề lý luận, phân tích, đánh giá các quy định của pháp

luật về đại diện theo ủy quyền trong tố tụng dân sự.
Luận văn thạc sĩ luật học của tác giả Đinh Thị Trang: “Pháp luật về giải quyết
tranh chấp kinh doanh, thương mại theo thủ tục tố tụng Tòa án ở Việt Nam hiện nay”,
trường Đại học Quốc gia Hà Nội, thực hiện năm 2013. Luận văn nghiên cứu những quy
định của pháp luật về giải quyết các tranh chấp kinh doanh, thương mại theo Bộ luật Tố
tụng dân sự năm 2004, được sửa đổi bổ sung năm 2011.
Luận văn thạc sĩ của tác giả Nguyễn Kim Lượng: “Thu thập, nghiên cứu và đánh
giá chứng cứ trong tố tụng dân sự của Tòa án cấp sơ thẩm”, trường Đại học Quốc gia
Hà Nội, thực hiện năm 2015. Luận văn làm rõ những nội dung liên quan đến thu thập,
nghiên cứu và đánh giá chứng cứ trong tố tụng dân sự. Đưa ra các giải pháp nâng cao
hiệu quả của hoạt động thu thập, đánh giá chứng cứ tại Tòa án.
Luận văn thạc sĩ luật học của tác giả Lâm Thuận Tùng: “Hòa giải trong giải
quyết vụ án kinh doanh, thương mại tại Tòa án nhân dân”, trường Đại học Luật Thành
phố Hồ chí Minh, thực hiện năm 2015. Luận văn này đã nghiên cứu làm rõ các khái
niệm về tranh chấp kinh doanh, thương mại, các nguyên tắc khi hòa giải và các quy định
của pháp luật tố tụng dân sự khi tiến hành hòa giải tại Tòa án.
3


Luận văn thạc sĩ của tác giả Tơ Vĩnh Hịa: “Chứng minh và chứng cứ trong giải
quyết tranh chấp kinh doanh, thương mại tại Tòa án”, trường Đại học Trà Vinh, thực
hiện năm 2016. Cơng trình này đã nghiên cứu những vấn đề pháp lý về chứng minh và
chứng cứ, thu thập chứng cứ trong quá trình tố tụng tại Tòa án theo các quy định mới
của Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015. Cơng trình cũng chỉ ra một số hạn chế và đề xuất
một số giải pháp nhằm hoàn thiện pháp luật về chứng cứ và chứng minh khi giải quyết
các tranh chấp kinh doanh, thương mại tại Tòa án.
Luận văn thạc sĩ của tác giả Trần Hùng Tâm: “Pháp luật về hòa giải trong giải
quyết tranh chấp kinh doanh, thương mại tại Tòa án”, trường Đại học Trà Vinh, thực
hiện năm 2017. Luận văn đã nêu ra một số khái niệm, đặc điểm các tranh chấp kinh
doanh thương mại, nội dung các quy định của pháp luật về hịa giải tại Tịa án. Cơng

trình này cũng đề cập đến những hạn chế, vướng mắc và đề ra các giải pháp nhằm hoàn
thiện các quy định của pháp luật.
Ngồi ra, cũng có một số bài viết trên các tạp chí chuyên ngành đề cập đến một
khía cạnh về người tham gia tố tụng như: Bài viết “nguyên tắc quyền tự định đoạt của
đương sự trong tố tụng dân sự” của tác giả Phạm Hữu Nghị (Tạp chí Nhà nước và pháp
luật, số 12/2000); bài viết “các quy định về chứng minh trong tố tụng dân sự” của tác
giả Nguyễn Cơng Bình (Luật học – Trường Đại học luật Hà Nội, số đặc san về Bộ luật
Tố tụng dân sự 2005); bài viết “Quyền khởi kiện và việc xác định tư cách tham gia tố
tụng” của tác giả Trần Anh Tuấn (Tạp chí Tịa án nhân dân số 23/2008); bài viết “Một
số bất cập và vướng mắc của Bộ luật Tố tụng dân sự chưa được hướng dẫn thi hành”
của tác giả Trần Văn Trung (Tạp chí Tịa án nhân dân số 4/2011).
Tuy nhiên, các cơng trình này chỉ đề cập đến một số nội dung cụ thể nào đó về
quyền, nghĩa vụ của đương sự hoặc nghiên cứu một cách gián tiếp về quyền, nghĩa vụ
của đương sự thông qua việc nghiên cứu quyền tự định đoạt, nghĩa vụ chứng minh,
người đại diện và chủ yếu là trong vụ án dân sự. Hơn nữa, kể từ khi Bộ luật Tố tụng dân
sự năm 2015 có hiệu lực thi hành thì cũng chưa có cơng trình nghiên cứu nào về quyền,
nghĩa vụ của đương sự trong vụ án kinh doanh, thương mại. Cho đến nay, chưa có một
cơng trình nào nghiên cứu một cách tổng thể, tồn diện pháp luật về quyền, nghĩa vụ
của đương sự trong vụ án kinh doanh, thương mại. Đây là đề tài đầu tiên nghiên cứu
một cách có hệ thống, tồn diện các quy định của pháp luật về quyền, nghĩa vụ của
đương sự trong vụ án kinh doanh, thương mại.
4


3. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU
3.1. Mục tiêu chung
Luận văn sẽ nghiên cứu những vấn đề lý luận cơ bản về đương sự, về quyền,
nghĩa vụ của đương sự trong vụ án kinh doanh, thương mại tại Tòa án. Nghiên cứu thực
trạng các quy định pháp luật và tìm một số giải pháp nhằm hoàn thiện pháp luật về
quyền, nghĩa vụ của đương sự trong vụ án kinh doanh, thương mại.

3.2. Mục tiêu cụ thể
Nghiên cứu một cách có hệ thống những vấn đề lý luận cơ bản về đương sự, về
quyền, nghĩa vụ của đương sự trong vụ án kinh doanh, thương mại tại Tịa án. Trong đó,
luận văn này sẽ tập trung nghiên cứu các quy định pháp lý về quyền, nghĩa vụ của đương
sự trong vụ án kinh doanh, thương mại.
Nghiên cứu, trình bày và đánh giá thực trạng các quy định pháp luật và thực trạng
áp dụng pháp luật về quyền, nghĩa vụ của đương sự trong vụ án kinh doanh, thương mại.
Đồng thời trên cơ sở lý luận và thực trạng áp dụng pháp luật sẽ đề xuất một số
giải pháp nhằm góp phần hồn thiện và áp dụng thống nhất pháp luật về quyền, nghĩa
vụ của đương sự trong vụ án kinh doanh, thương mại.
4. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU
4.1. Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của luận văn là các quy định pháp luật liên quan đến quyền,
nghĩa vụ của đương sự trong vụ án kinh doanh, thương mại, đặc biệt là Bộ luật tố tụng
dân sự vừa mới được ban hành năm 2015. Ngoài ra, việc nghiên cứu cũng được tiến
hành đối với những văn bản pháp luật có liên quan để phân tích, đối chiếu, tổng hợp.
4.2. Phạm vi nghiên cứu
Phạm vi nghiên cứu của đề tài giới hạn ở một số vấn đề về các quy định pháp
luật liên quan đến quyền, nghĩa vụ của đương sự trong vụ án kinh doanh, thương mại tại
Tòa án. Luận văn cũng nhận định thực trạng các quy định pháp luật và thực trạng áp
dụng pháp luật về quyền, nghĩa vụ của đương sự trong vụ án kinh doanh, thương mại tại
Tịa án.
5. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
Trong q trình thực hiện, luận văn sử dụng phương pháp nghiên cứu duy vật
biện chứng, gắn lý luận với thực tiễn đặc biệt là phương pháp phân tích - tổng hợp, so
sánh. Cụ thể các phương pháp nghiên cứu khoa học được sử dụng trong luận văn gồm:
5


DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

Văn bản quy phạm pháp luật
1.

Hiến pháp (Luật: Không số) ngày 28/11/ 2013.

2.

Bộ luật Dân sự (Luật số 33/2005/QH11) ngày 14/6/2005 (hết hiệu lực).

3.

Bộ luật Dân sự (Luật số 91/2015/QH13) ngày 24/11/2015.

4.

Bộ luật Tố tụng dân sự (Luật số 24/2004/QH11) ngày 15/06/2004 (hết hiệu lực).

5.

Bộ luật Tố tụng dân sự (Luật số 92/2015/QH13) ngày 25/11/2015.

6.

Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Tố tụng dân sự (Luật số
65/2011/QH12) ngày 29/3/2011 (hết hiệu lực).

7.

Luật Thương mại (Luật số 36/2005/QH11) ngày 14/06/2005.

8.

Luật Doanh nghiệp (Luật số 60/2005/QH11) ngày 29/11/2005 (hết hiệu lực).

9.

Luật Doanh nghiệp (Luật số 68/2014/QH13) ngày 26/11/2014.

10. Luật Luật sư (Luật số 65/2006/QH11) ngày 29/06/2006.
11. Luật sửa đổi, bổ sung Luật Luật sư (Luật số 20/2012/QH13) ngày 20/11/2012.
12. Pháp lệnh thủ tục giải quyết các vụ án dân sự năm 1990 (hết hiệu lực).
13. Pháp lệnh thủ tục giải quyết các vụ án kinh tế năm 1994 (hết hiệu lực).
14. Nghị quyết số 08-NQ/TW ngày 02/01/2002 của Bộ Chính trị về một số nhiệm vụ
trọng tâm công tác Tư pháp trong thời gian tới.
15. Nghị quyết số 49-NQ/TW ngày 02/6/2005 của Bộ Chính trị về chiến lược cải cách
Tư pháp đến năm 2020.
16. Kết luận số 79-KL/TW ngày 28/7/2010 của Bộ Chính trị về đề án đổi mới tổ chức
hoạt động của Tòa án, Viện kiểm sát, Cơ quan điều tra.
17. Kết luận số 92-KL/TW ngày 12/3/2014 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Nghị
quyết số 49-NQ/TW về chiến lược cải cách Tư pháp đến năm 2020.
18. Nghị quyết số 03/2012/NQ-HĐTP ngày 03/12/2012 của Hội đồng thẩm phán
Tòa án nhân dân tối cao hướng dẫn thi hành một số quy định trong phần
thứ nhất “những quy định chung” của BLTTDS năm 2004, được sửa đổi,
bổ sung năm 2011.
19. Nghị quyết số 04/2012/NQ-HĐTP ngày 03/12/2012 của Hội đồng thẩm phán Tòa
án nhân dân tối cao hướng dẫn thi hành một số quy định về “chứng minh và
chứng cứ” của BLTTDS năm 2004, được sửa đổi, bổ sung năm 2011.
73

20. Nghị quyết số 05/2012/NQ-HĐTP ngày 03/12/2012 của Hội đồng thẩm phán Tòa
án nhân dân tối cao hướng dẫn thi hành một số quy định trong phần thứ hai
“Thủ tục giải quyết vụ án tại tòa án cấp sơ thẩm” của BLTTDS năm 2004,
được sửa đổi, bổ sung năm 2011.
21. Nghị quyết số 06/2012/NQ-HĐTP ngày 03/12/2012 của Hội đồng thẩm phán Tòa
án nhân dân tối cao hướng dẫn thi hành một số quy định trong phần thứ ba
“Thủ tục giải quyết vụ án tại tòa án cấp phúc thẩm” của BLTTDS năm 2004,
được sửa đổi, bổ sung năm 2011.
22. Nghị quyết số 02/2016/NQ-HĐTP ngày 30/6/2016 của Hội đồng thẩm phán Tòa
án nhân dân tối cao hướng dẫn thi hành một số quy định của Nghị quyết
103/2015/QH13 ngày 25/11/2015 của Quốc hội về việc thi hành Bộ luật Tố
tụng dân sự và Nghị quyết số 104/2015/QH13 ngày 25/11/2015 của Quốc hội
về việc thi hành Luật Tố tụng hành chính.
23. Nghị quyết số 04/2016/NQ-HĐTP ngày 30/12/2016 của Hội đồng thẩm phán Tòa
án nhân dân tối cao hướng dẫn thi hành một số quy định của Bộ luật Tố tụng
dân sự năm 2015, Luật Tố tụng hành chính năm 2015 về gửi, nhận đơn khởi
kiện, tài liệu, chứng cứ và cấp, tống đạt, thông báo văn bản tố tụng bằng
phương tiện điện tử.
Tiếng Việt
24. Nguyễn Thị Vân Anh (2007), “Thẩm quyền giải quyết tranh chấp cơng ty của Tịa
án”, Tạp chí Tịa án, (4), tr.35-36.
25. Nguyễn Cơng Bình (2006), Bảo đảm quyền bảo vệ của đương sự trong tố tụng
dân sự Việt Nam, Luận án Tiến sĩ luật học, Hà Nội.
26. Nguyễn Việt Cường (2005), “Người tham gia tố tụng”, Tạp chí Tịa án, (8), tr.15-18.
27. Nguyễn Triều Dương (2005), Đương sự trong vụ án dân sự - một số vấn đề lý luận
và thực tiễn, Luận văn Thạc sĩ luật học, Hà Nội.
28. Nguyễn Minh Hằng (2005), “Đại diện theo ủy quyền – từ pháp luật nội dung đến
tố tụng dân sự”, Tạp chí Nghiên cứu lập pháp, (5), tr.32-33.
29. Nguyễn Minh Hằng (2009), Hoạt động chứng minh trong pháp luật tố tụng dân sự
Việt Nam, NXB Chính trị- Hành chính.

30. Tơ Vĩnh Hòa (2016), Chứng minh và chứng cứ trong giải quyết tranh chấp kinh
doanh, thương mại tại Tòa án, Luận văn Thạc sĩ luật học, Trà Vinh.
74


31. Đào Văn Hội (2004), Hoàn thiện pháp luật giải quyết tranh chấp kinh tế ở nước
ta hiện nay, NXB Chính trị quốc gia.
32. Vũ Quốc Hùng (2005), Giải quyết tranh chấp thương mại bằng Tòa án theo tinh
thần cải cách tư pháp ở Việt Nam, Luận văn Thạc sĩ luật học, Hà Nội.
33. Nguyễn Ngọc Kiện (2009), “Cần có văn bản hướng dẫn rõ quyền, nghĩa vụ của
người tham gia tố tụng với tư cách là người có quyền, nghĩa vụ liên quan
trong vụ án dân sự”, Tạp chí Kiểm sát, (21), tr.12-15..
34. Tưởng Duy Lượng (2004), “Một vài suy nghĩ về vấn đề chứng cứ và chứng minh
được quy định trong Bộ luật TTDS”, Tạp chí Tồ án nhân dân, (10), tr.25-26.
35. Nguyễn Kim Lượng (2015), Thu thập, nghiên cứu và đánh giá chứng cứ trong tố
tụng dân sự của Tòa án cấp sơ thẩm, Luận văn Thạc sĩ luật học, Hà Nội.
36. Lê Hùng Nhân (2012), Đại diện theo ủy quyền trong tố tụng dân sự Việt Nam,
Luận văn Thạc sĩ luật học, Hà Nội.
37. Nguyễn Thái Phúc (2005), “Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trong
BLTTDS”, Tạp chí Nhà nước và pháp luật, (10), tr.35-36..
38. Trần Hùng Tâm (2017), Pháp luật về hòa giải trong giải quyết tranh chấp kinh
doanh, thương mại tại Tòa án, Luận văn Thạc sĩ luật học, Trà Vinh.
39. Nguyễn Văn Tiến (2009), Thẩm quyền xét xử của Tòa án nhân dân đối với các
vụ việc kinh doanh, thương mại theo pháp luật Tố tụng dân sự Việt Nam,
Luận án Tiến sĩ luật học, Hà Nội.
40. Nguyễn Văn Tiến (2010), Thẩm quyền xét xử của tòa án nhân dân đối với các vụ
việc kinh doanh, thương mại theo pháp luật tố tụng dân sự Việt Nam, NXB
Đại học quốc gia TPHCM.
41. Đinh Thị Trang (2013), Pháp luật về giải quyết tranh chấp kinh doanh, thương
mại theo thủ tục tố tụng Tòa án ở Việt Nam hiện nay, Luận văn Thạc sĩ luật

học, Hà Nội.
42. Trần Anh Tuấn (2008), “Quyền khởi kiện và việc xác định tư cách tham gia tố
tụng”, Tạp chí Tịa án nhân dân, (23), tr.55-56.
43. Lâm Thuận Tùng (2015), Hòa giải trong giải quyết vụ án kinh doanh, thương mại
tại Tòa án nhân dân, Luận văn Thạc sĩ luật học, Thành phố Hồ Chí Minh.
44. Trần Văn Trung (2011), “Một số bất cập và vướng mắc của Bộ luật tố tụng dân sự
chưa được hướng dẫn thi hành”, Tạp chí Tịa án nhân dân,(4), tr.72-75.
75


45. Nguyễn Thị Kim Vinh (2002), Pháp luật giải quyết tranh chấp kinh tế bằng
con đường Tòa án ở Việt Nam, Luận án Tiến sĩ luật học, Hà Nội.
46. Hoàng Thu Yến (2006), “Người đại diện và người bảo vệ quyền lợi của đương sự
trong TTDS”, Tạp chí Nhà nước và pháp luật, (5), tr.45-46.
47. Trường Đại học Cần Thơ (2016), Giáo trình Luật Tố tụng dân sự, NXB. Đại học
Cần Thơ, tr. 147.
48. Trường Đại học Luật Hà Nội (2015), Giáo trình Luật Tố tụng dân sự, NXB Cơng
an nhân dân, tr. 108.
Tài liệu điện tử
49. Thái Chí Bình, Tranh chấp kinh doanh, thương mại và xác định thẩm quyền của
Tòa

án

đối

với

tranh

chấp

kinh

doanh,

thương

mại,

ngày truy cập:10/3/2017.
50. Lê Anh Dũng, Thực tiễn giải quyết các tranh chấp về kinh doanh, thương mại khó
khăn, vướng mắc và hướng giải quyết,
/index.php/vi/news/Trao-doi-nghiep-vu/Thuc-tien-giai-quyet-cac-tranhchap-ve-kinh-doanh-thuong-mai-kho-khan-vuong-mac-va-huong-giaiquyet-250/, ngày truy cập: 13/3/2017.
51. Phạm Thị Hồng Đào, Áp dụng pháp luật trong việc giải quyết tranh chấp thương
mại tại Tòa án và kiến nghị, ngày truy cập: 18/4/2018.
52. Trần Đức Thắng, Nhận diện tranh chấp thương mại,
/qt/tintuc/Pages/phap-luat-kinh-te.aspx?ItemID=99, ngày truy cập: 10/3/2017.

76