HSG DIA LY 20122013

<span class='text_page_counter'>(1)</span>PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THỊ XÃ PHÚ THỌ ĐỀ CHÍNH THỨC. ĐỀ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI LỚP 9 THCS NĂM HỌC 2012 – 2013. Môn: Địa lý Thời gian thi: 150 phút (Không kể thời gian giao đề) (Đề thi có 01 trang). ĐỀ BÀI Câu 1 (3 điểm): Sử dụng At lát Địa lí Việt Nam và kiến thức đã học hãy: a) Xác định vị trí địa lí và hệ tọa độ địa lí của nước ta. b) Đặc điểm hình dáng lãnh thổ nước ta có ảnh hưởng gì đến hoạt động giao thông vận tải. Câu 2 (2 điểm): Dựa vào Atlat Địa lí Việt Nam và kiến thức đã học, hãy nhận xét cơ cấu dân số theo nhóm tuổi và cơ cấu dân số theo giới tính ở nước ta năm 1999 và năm 2007. Câu 3 (5 điểm): a) Dựa vào Atlat Địa lí Việt Nam và kiến thức đã học, hãy nhận xét sự thay đổi cơ cấu giá trị sản xuất công nghiệp phân theo nhóm ngành của nước ta, giai đoạn 2000 - 2007. b) Phân tích ý nghĩa của việc phát triển nông nghiệp và ngư nghiệp đối với ngành công nghiệp chế biến lương thực, thực phẩm. Câu 4 (5 điểm): a) Phân tích những thuận lợi và khó khăn về điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên để phát triển công nghiệp ở vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ. b) Nêu ý nghĩa của nhà máy thuỷ điện Hoà Bình. Câu 5 (5 điểm): Cho bảng số liệu dưới đây: Tổng sản phẩm trong nước (GDP) theo giá trị thực tế phân theo khu vực kinh tế của nước ta (Đơn vị: Tỷ đồng). Năm 1990 1995 1997 2000 2002. Nông - Lâm - Thuỷ sản 16252 62219 80826 108356 123383. Công nghiệp - Xây dựng 9513 65820 100595 162220 206197. Dịch vụ 16190 100853 132202 171070 206182. a) Vẽ biểu đồ thích hợp nhất thể hiện sự chuyển dịch cơ cấu tổng sản phẩm trong nước phân theo khu vực kinh tế nước ta trong thời kì 1990 - 2002 b) Từ biểu đồ đã vẽ, hãy nhận xét và giải thích sự chuyển dịch cơ cấu (GDP) phân theo khu vực kinh tế của nước ta./. .................. Hết ................

<span class='text_page_counter'>(2)</span> HD CHẤM THI CHỌN HỌC SINH GIỎI LỚP 9-THCS NĂM HỌC 2012 - 2013. Môn: Địa lí Câu 1 (3,0 điểm): Sử dụng At lát Địa lí Việt Nam và kiến thức đã học hãy: a) Xác định vị trí địa lí và hệ tọa độ địa lí của nước ta. b) Đặc điểm hình dáng lãnh thổ nước ta có ảnh hưởng gì đến giao thong Nội dung cần đạt Điểm a. Xác định vị trí địa lí và hệ tọa độ địa lí của nước ta. 1,5 Sử dụng Át lát địa lí Việt Nam trang: 5,7, 23 0,25 * Vị trí địa lí: - Nước ta nằm ở rìa phía Đông của bán đảo Đông Dương, ở trung tâm 0,25 khu vực Đông Nam Á. Việt Nam vừa gắn liền với lục địa Á- Âu vừa tiếp giáp Thái Bình Dương nên dễ dàng giao lưu với các nước trên thế giới. * Hệ tọa độ: - Điểm cực Bắc: 23023' B tại xã Lũng Cú- huyện Đồng Văn - Tỉnh Hà 0, 5 Giang. Điểm cực Nam: 80 34' B tại xã Đất Mũi- huyện Ngọc Hiển- tỉnh Cà mau. - Điểm cực Đông: 1090 24'Đ tại xã Vạn Thạnh- huyện Vạn Ninh- tỉnh 0, 5 Khánh Hòa. Điểm cực Tây: 1020 10' Đ tại xã Sín Thầu- huyện Mường Nhé - tỉnh Điện Biên. b. Đặc điểm hình dáng lãnh thổ nước ta có ảnh hưởng đến hoạt 1,5 động giao thông vận tải. * Đặc điểm hình dáng lãnh thổ nước ta: 1 - Lãnh thổ nước ta kéo dài theo chiều Bắc - Nam khoảng 15 vĩ tuyến và 0, 5 hẹp ngang từ điểm cực Đông đến điểm cực Tây chỉ chênh nhau 7 kinh độ, nơi hẹp nhất là Quảng Bình với chiều rộng khoảng 50 km. - Đường bờ biển nước ta cong hình chữ S kéo dài từ Móng Cái đến Hà 0, 5 Tiên, dài 3260 km. * Hình dáng lãnh thổ ảnh hưởng gì đến hoạt động giao thông vận tải. - Hình dáng lãnh thổ tạo điều kiện cho nước ta phát triển các loại hình 0.5 giao thông vận tải. Ven biển là một dải đồng bằng chạy gần như liên tục thuận lợi cho xây dựng các tuyến đường bộ, đường sắt xuyên Việt. Câu 2 (2,0 điểm): Dựa vào Atlat Địa lí Việt Nam và kiến thức đã học, hãy nhận xét.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> cơ cấu dân số theo nhóm tuổi và cơ cấu dân số theo giới tính ở nước ta năm 1999 và năm 2007. Cơ cấu dân số theo nhóm tuổi và giới tính ở nước ta năm 1999 và 2007: (2,0 điểm) Dựa vào Atlat Địa lí Việt Nam trang 15:(Nếu thiếu trừ 0,25điểm) * Cơ cấu dân số theo nhóm tuổi: - Năm 1999: + Tỉ lệ nhóm tuổi 0- 14 tuổi khá lớn, chiếm khoảng 33% dân số; + Tỉ lệ nhóm tuổi 15- 59 tuổi lớn nhất, chiếm khoảng 60% dân số, + Tỉ lệ nhóm tuổi từ 60 tuổi trở lên nhỏ nhất, chiếm khoảng 7% dân số. - Năm 2007: + Tỉ lệ nhóm tuổi 0- 14 tuổi khá lớn, chiếm khoảng 25% dân số; + Tỉ lệ nhóm tuổi 15- 59 tuổi lớn nhất, chiếm khoảng 66%, + Tỉ lệ nhóm tuổi từ 60 tuổi trở lên chiếm khoảng 9% dân số. - Năm 2007 so với năm1999: + Tỉ lệ dân số thuộc nhóm tuổi từ 0- 14 tuổi giảm, tỉ lệ dân số nhóm tuổi từ 15- 59 tuổi và nhóm tuổi từ 60 tuổi trở lên tăng. - Kết cấu dân số nước ta đang chuyển từ kết cấu dân số trẻ sang kết cấu dân số già. Tuy nhiên, hiện nay nước ta vẫn là nước có kết cấu dân số trẻ. * Cơ cấu dân số theo giới tính: - Nhìn chung, ở nước ta tỉ lệ nữ giới cao hơn so với nam giới và đang tiến tới sự cân bằng. - Tỉ lệ giới tính khác nhau giữa các nhóm tuổi. Từ 60 tuổi trở lên, tỉ lệ nữ giới càng nhiều. Câu 3 (5,0 điểm): a) Dựa vào Atlat Địa lí Việt Nam và kiến thức đã học, hãy nhận xét sự thay đổi cơ cấu giá trị sản xuất công nghiệp phân theo nhóm ngành của nước ta, giai đoạn 2000 - 2007. b) Phân tích ý nghĩa của việc phát triển nông nghiệp và ngư nghiệp đối với ngành công nghiệp chế biến lương thực, thực phẩm. a) Nhận xét sự thay đổi cơ cấu giá trị sản xuất công nghiệp phân theo nhóm ngành của nước ta giai đoạn 2000 – 2007: (2,0 điểm) Dựa vào Atlat Địa lí Việt Nam trang 21:(Nếu thiếu trừ 0,25điểm) Giai đoạn 2000 - 2007, cơ cấu giá trị sản xuất công nghiệp phân theo nhóm ngành của nước ta có sự thay đổi: - Tỉ trọng giá trị sản xuất của ngành công nghiệp khai thác có xu hướng giảm từ 15,7% xuống còn 9,6%, giảm 6,1%; - Tỉ trọng giá trị sản xuất của ngành công nghiệp chế biến có xu hướng tăng từ 78,7% lên 85,4%, tăng 6,7%, - Tỉ trọng giá trị sản xuất của ngành công nghiệp sản xuất và phân phối điện, khí đốt, nước có xu hướng giảm từ 5,6% xuống còn 5,0%, giảm 0,6%. -> Là sự chuyển dịch tích cực, song sự chuyển dịch này còn chậm. b) ý nghĩa của việc phát triển nông nghiệp và ngư nghiệp đối với. 0,50. 0,50. 0,25 0,25 0,25 0,25. 0,25 0.50 0.50 0.50 0.25.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> ngành công nghiệp chế biến lương thực, thực phẩm: (3,0 điểm) - Công nghiệp chế biến lương thực, thực phẩm lấy nguyên liệu từ ngành nông nghiệp và ngư nghiệp. Vì vậy, việc phát triển nông, ngư nghiệp sẽ là động lực thúc đẩy sự phát triển ngành công nghiệp chế biến lương thực, thực phẩm. - Việc phát triển ngành trồng trọt (cây lương thực, cây công nghiệp) thúc đẩy sự phát triển ngành công nghiệp chế biến sản phẩm trồng trọt (xay xát, sản xuất đường, rượu, bia,…). - Việc đẩy mạnh phát triển ngành chăn nuôi thúc đẩy sự phát triển ngành công nghiệp chế biến sản phẩm chăn nuôi (chế biến thịt, trứng, sữa,…). - Việc phát triển ngành thủy sản thúc đẩy sự phát triển ngành công nghiệp chế biến thủy sản (nước mắm, đông lạnh, đồ hộp,…) Câu 4 (5,0 điểm): a) Phân tích những thuận lợi và khó khăn về điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên để phát triển công nghiệp ở vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ. b) Nêu ý nghĩa của nhà máy thuỷ điện Hoà Bình. a) Thuận lợi, khó khăn về điều kiện tự nhiên, tài nguyên thiên nhiên phát triển công nghiệp vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ: (3,5 điêm) * Thuận lợi: - Là vùng giàu khoáng sản nhất cả nước: than (Quảng Ninh); chì, kẽm (Bắc Cạn); Apatit (Lào Cai); thiếc (Tuyên Quang); sắt (Thái Nguyên, Yên Bái)…. thuận lợi cho phát triển công nghiệp khai khoáng, nhiệt điện, luyện kim,… - Tiềm năng thuỷ điện lớn nhất cả nước (trên hệ thống sông Hồng, nhất là sông Đà) thuận lợi cho phát triển công nghiệp thủy điện (thuỷ điện Hoà Bình, Thác Bà,…). - Tài nguyên rừng: Có rừng dầu và rừng trung bình, rừng có nhiều loại gỗ. Thuận lợi cho công nghiệp khai thác chế biến gỗ. - Tài nguyên biển: Nhiều bãi tôm, cá, thủy sản…Là nguyên liệu cho ngành công nghiệp chế biến thủy sản. - Điều kiện khác: đất, nước, khí hậu thuận lợi cho phát triển công nghiệp chế biến nông, lâm, thủy sản. * Khó khăn: - Địa hình bị chia cắt mạnh; - Thời tiết diễn biến thất thường; - Nhiều khoáng sản trữ lượng nhỏ, điều kiện khai thác phức tạp, - Tài nguyên rừng bị khai thác quá mức. b) Ý nghĩa của nhà máy thuỷ điện Hoà Bình: (1,5 điểm) - Cung cấp điện cho vùng và cả nước; - Điều tiết nước hạn chế lũ lụt ở Đồng bằng sông Hồng, - Phát triển du lịch, nuôi trồng thủy sản. Câu 5: (5 điểm):. 0,75. 0,75. 0,75 0,75. 0,75 0,50. 0,50 0,50 0,25 0,25 0,25 0,25 0,25 0,50 0,50 0,50.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> a) Vẽ biểu đồ thích hợp nhất thể hiện sự chuyển dịch cơ cấu tổng sản phẩm trong nước phân theo khu vực kinh tế nước ta trong thời kì 1990 - 2002 b) Từ biểu đồ đã vẽ, nhận xét và giải thích sự chuyển dịch cơ cấu GDP phân theo khu vực kinh tế của nước ta./. Xử ly số liệu Bảng tổng sản phẩm trong nước (GDP) theo giá trị thực tế phân theo khu vực kinh tế của nước ta (Đơn vi: %). Năm. Tổng. 1990 1995 1997 2000 2002. 100 100 100 100 100. Nông, lâm, thủy sản 38,7 27,2 25,8 24,5 23,0. Công nghiệp, Xây dựng 22,7 28,8 32,1 36,7 38,5. Dịch vụ 38,6 44,0 42,1 38,8 38,5. a) Vẽ biểu đồ miền, yêu cầu: - Vẽ chính xác, khoảng cách năm hợp lí, chia và ghi đầy đủ %, biểu đồ vẽ đẹp. - Ghi số liệu giữa các miền, có chú giải và tên biểu đồ.) ( Nếu vẽ biểu đồ cột chồng cho 0,5 điểm. Các dạng biểu đồ khác không cho điểm. Mỗi sai xót vẽ biểu đồ trừ 0,25 điểm theo quy ước vẽ biểu đồ) b) Nhận xét và giải thích: Từ năm 1900 - 2002: * Nhận xét: Cơ cấu GDP phân theo khu vực kinh tế của nước ta có sự chuyển dịch: - Giảm tỷ trọng khu vực Nông, lâm thủy sản từ 38,7% xuống 23,0% , giảm 15,7% - Tăng tỷ trọng khu vực Công nghiêp- Xây dựng từ 22,7% lên 38,5% tăng 15,8% - Khu vực Dịch vụ chiếm tỷ trọng cao, nhưng còn nhiều biến động * Giải thích: - Giảm tỷ trọng khu vực Nông, lâm thủy tăng tỷ trọng khu vực Công nghiêp- Xây dựng phù hợp với xu thế chung của thế giới; Đáp ứng với yêu cầu đổi mới đất nước, phục vụ sự nghiệp Công nghiệp hóa và hiện đại hóa đất nước. - Khu vực dịch vụ còn nhiều biến động do thị trường trong và ngoài. 1,0. 2,0. 2,0.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> nươc còn nhiều biến động..

<span class='text_page_counter'>(7)</span>