Tải bản đầy đủ (.pdf) (187 trang)

Quản lý hoạt động giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho học sinh tại trường tiểu học trên địa bàn thành phố thủ dầu một, tỉnh bình dương

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.87 MB, 187 trang )

UNND TỈNH BÌNH DƯƠNG
TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT
NGƠ THỊ HÀN NI

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC KỸ NĂNG
TỰ PHỤC VỤ CHO HỌC SINH TẠI TRƯỜNG TIỂU HỌC
TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ THỦ DẦU MỘT,
TỈNH BÌNH DƯƠNG

CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ GIÁO DỤC
MÃ SỐ: 8140114

LUẬN VĂN THẠC SĨ

BÌNH DƯƠNG – 2019


UBND TỈNH BÌNH DƯƠNG
TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT

NGƠ THỊ HÀN NI

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC KỸ NĂNG
TỰ PHỤC VỤ CHO HỌC SINH TẠI TRƯỜNG TIỂU HỌC
TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ THỦ DẦU MỘT,
TỈNH BÌNH DƯƠNG

CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ GIÁO DỤC
MÃ SỐ: 8140114

LUẬN VĂN THẠC SĨ


NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
TS. HỒ VĂN THƠNG

BÌNH DƯƠNG - 2019


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đề tài: “Quản lý hoạt động giáo dục kỹ năng tự phục vụ
cho học sinh tại trường tiểu học trên địa bàn thành phố Thủ Dầu Một.”là một
cơng trình nghiên cứu độc lập khơng có sự sao chép của người khác. Đề tài là
một sản phẩm mà tôi đã nỗ lực nghiên cứu trong q trình học tập. Trong q
trình viết tơi có tham khảo một số tài liệu có nguồn gốc rõ ràng và trích dẫn đúng
quy định. Tơi xin hồn tồn chịu trách nhiệm về đề tài của mình.
Người cam đoan

Ngơ Thị Hàn Ni

i


LỜI CẢM ƠN
Trong quá trình học tập và nghiên cứu hồn thành luận văn này, tơi đã
nhận được sự giúp đỡ tận tình của nhiều tổ chức và cá nhân. Tôi xin trân trọng
cảm ơn:
Trường Đại học Thủ Dầu Một, Phòng Sau Đại học Trường Đại học Thủ
Dầu Một đã tạo điều kiện cho tôi học tập và nghiên cứu khoa học.
TS. Hồ Văn Thông, Giám đốc Trung tâm giáo dục thường xuyên tỉnh
Bình Dương đã trực tiếp hướng dẫn tơi trong suốt q trình thực hiện luận văn.
Q Thầy, Cô đã giảng dạy và hướng dẫn tôi trong suốt q trình học tập
tại Trường Đại học Thủ Dầu Một.

Phịng Giáo dục & Đào tạo thành phố Thủ Dầu Một, hiệu trưởng trường
tiểu học Phú Hòa 2, cán bộ quản lí và giáo viên các trường tiểu học trong thành
phố Thủ Dầu Một đã cung cấp tài liệu và có những ý kiến quý báu để tôi thực
hiện luận văn này.
Bạn bè, đồng nghiệp và gia đình đã góp ý và tạo điều kiện tốt nhất để tơi
hồn thành luận văn.
Dù đã rất cố gắng, song luận văn vẫn còn nhiều thiếu sót. Kính mong q
Thầy, Cơ và Hội đồng chấm luận văn góp ý để luận văn được hồn thiện hơn.
Tơi xin chân thành cảm ơn !
Bình Dương, tháng 06 năm 2019.
Tác giả luận văn

Ngô Thị Hàn Ni

ii


MỤC LỤC
Trang
LỜI CAM ĐOAN ................................................................................................... i
LỜI CẢM ƠN ........................................................................................................ ii
MỤC LỤC ............................................................................................................ iii
DANH MỤC BẢNG ............................................................................................. ix
DANH MỤC BIỂU ĐỒ ........................................................................................ xi
TÓM TẮT .............................................................................................................. 1
MỞ ĐẦU ................................................................................................................ 3
1. Lý do chọn đề tài ................................................................................................ 3
2. Mục đích nghiên cứu .......................................................................................... 5
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu ................................................................... 5
4. Nhiệm vụ nghiên cứu ......................................................................................... 6

5. Giả thuyết khoa học ........................................................................................... 6
6. Phạm vi nghiên cứu ............................................................................................ 7
7. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu ................................................. 7
8. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của đề tài ............................................................. 10
9. Đóng góp mới của luận văn ............................................................................. 10
10. Bố cục của luận văn ....................................................................................... 11
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC KỸ
NĂNG TỰ PHỤC VỤ CHO HỌC SINH TIỂU HỌC ........................................ 12
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề ....................................................................... 12
1.1.1. Các nghiên cứu nước ngoài ....................................................................... 12
1.1.2. Các nghiên cứu trong nước ........................................................................ 15
1.2. Một số khái niệm cơ bản của đề tài ............................................................... 18
iii


1.2.1. Quản lý, hoạt động, quản lý giáo dục, quản lý trường tiểu học ................ 18
1.2.2. Quản lý giáo dục ........................................................................................ 21
1.2.3. Quản lý trường tiểu học ............................................................................. 22
1.2.4. Giáo dục, kỹ năng, tự phục vụ, kỹ năng tự phục vụ, giáo dục kỹ năng tự
phục vụ ................................................................................................................. 22
1.2.5.Quản lý hoạt động giáo dục kỹ năng tự phục vụ......................................... 27
1.3. Một số vấn đề lý luận về giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho học sinh Tiểu học27
1.3.1. Đặc điểm tâm lý, lứa tuổi của học sinh tiểu học ........................................ 27
1.3.2. Mục tiêu giáo dục kỹ năng tự phục phụ cho học sinh tiểu học .................. 30
1.3.3. Nội dung giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho học sinh tiểu học ................... 30
1.3.4. Phương pháp và hình thức giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho học sinh tiểu
học ........................................................................................................................ 31
1.4. Quản lý hoạt động giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho học sinh trường tiểu học34
1.4.1. Xây dựng kế hoạch giáo dục kỹ năng tự phục vụ....................................... 34
1.4.3. Chỉ đạo thực hiện giáo dục kỹ năng tự phục vụ......................................... 35

1.4.4. Kiểm tra, đánh giá việc thực hiện giáo dục kỹ năng tự phục vụ ................ 37
1.4.5. Quản lý các điều kiện để hỗ trợ hoạt động giáo dục kỹ năng tự phục vụ .. 38
1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho học
sinh TH ................................................................................................................. 39
1.5.1. Những yếu tố khách quan ........................................................................... 39
1.5.2. Những yếu tố chủ quan .............................................................................. 39
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC KỸ
NĂNG TỰ PHỤC VỤ CHO HỌC SINH TIỂU HỌC TẠI TRƯỜNG TIỂU HỌC
TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ THỦ DẦU MỘT, TỈNH BÌNH DƯƠNG ....... 43
2.1. Khái quát đặc điểm về địa bàn nghiên cứu ................................................... 43
2.1.1. Khái quát về điều kiện tư nhiên, kinh tế - chính trị, văn hóa- xã hội của các
trường tiểu học trên địa bàn thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương............ 43
iv


2.1.2. Khái quát về tình hình giáo dục - đào tạo của các trường tiểu học trên địa
bàn thành phố Thủ Dầu Một ................................................................................ 45
2.2. Tổ chức khảo sát đánh giá thực trạng quản lý hoạt động giáo dục kỹ năng tự
phục vụ cho học sinh tiểu học .............................................................................. 48
2.2.1. Mục tiêu khảo sát ....................................................................................... 48
2.2.2. Nội dung khảo sát....................................................................................... 48
2.2.3. Công cụ điều tra, khảo sát thực trạng ....................................................... 48
2.2.3. Kiểm tra độ tin cậy của thang đo ............................................................... 49
2.2.4. Đối tượng, thời gian, giới hạn nghiên cứu................................................. 49
2.2.5. Qui ước thang đo........................................................................................ 52
2.3. Thực trạng hoạt động giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho học sinh trường Tiểu
học trên địa bàn thành phố Thủ Dầu Một, Bình Dương ...................................... 53
2.3.1. Thực trạng nhận thức của cán bộ quản lý, giáo viên, phụ huynh học sinh
về giáo dục kỹ năng tự phục vụ ............................................................................ 53
2.3.2. Thực trạng về thực hiện chương trình, nội dung giáo dục kỹ năng tự phục

vụ cho học sinh ..................................................................................................... 57
2.3.3. Thực trạng về phương pháp, hình thức giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho
học sinh ................................................................................................................ 63
2.3.4. Thực trạng đánh giá kết quả của giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho học sinh68
2.4. Thực trạng quản lý hoạt động giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho học sinh
trường Tiểu học trên địa bàn thành phố Thủ Dầu Một, Bình Dương .................. 71
2.4.1. Thực trạng xây dựng kế hoạch giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho học sinh 71
2.4.2. Thực trạng tổ chức thực hiện giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho học sinh . 73
2.4.3. Thực trạng chỉ đạo thực hiện giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho học sinh . 76
2.4.4. Thực trạng kiểm tra, đánh giá việc thực hiện giáo dục kỹ năng tự phục vụ
cho học sinh.......................................................................................................... 77
2.5. Đánh giá chung về thực trạng ....................................................................... 80
2.5.1. Ưu điểm ...................................................................................................... 80
v


2.5.2. Hạn chế ...................................................................................................... 80
2.5.3. Nguyên nhân của những hạn chế ............................................................... 82
CHƯƠNG 3: BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC KỸ NĂNG
TỰ PHỤC VỤ CHO HỌC SINH TIỂU HỌC TẠI TRƯỜNG TIỂU HỌC TRÊN
ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ THỦ DẦU MỘT, TỈNH BÌNH DƯƠNG .................. 86
3.1. Những cơ sở để đề xuất biện pháp ................................................................ 86
3.1.1. Cơ sở pháp lý ............................................................................................. 86
3.1.2. Cơ sở lý luận .............................................................................................. 86
3.1.3. Cơ sở thực tiễn ........................................................................................... 87
3.2. Các nguyên tắc xây dựng biện pháp ............................................................. 87
3.2.1. Đảm bảo tính mục tiêu ............................................................................... 87
3.2.2. Đảm bảo tính thực tiễn ............................................................................... 88
3.2.3. Đảm bảo tính đồng bộ hệ thống ................................................................. 88
3.2.4. Đảm bảo tính hiệu quả ............................................................................... 88

3.2.5. Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi ............................................................... 88
3.3. Một số biện pháp quản lý hoạt động giáo dục kỹ năng tự phục vụ trong
trường tiểu học trên địa bàn thành phố Thủ Dầu Một, Bình Dương ..................... 89
3.3.1. Nâng cao nhận thức của đội ngũ giáo viên, cán bộ quản lý và phụ huynh
học sinh về giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho học sinh tiểu học .......................... 89
3.3.2. Xây dựng nội dung, phương pháp và hình thức tở chức, đảm bảo các điều
kiện, phương tiện phù hợp với mục tiêu và yêu cầu đặc thù của hoạt động giáo
dục kỹ năng tự phục vụ cho học sinh ................................................................... 92
3.3.3. Xây dựng kế hoạch hoạt động giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho học sinh tại
các trường tiểu học .............................................................................................. 94
3.3.4. Tổ chức các hoạt động giúp học sinh phát triển các kỹ năng tự phục vụ cho
bản thân ................................................................................................................ 97
3.3.5. Thiết lập môi trường hoạt động phù hợp trong tổ chức hoạt động giáo dục
kỹ năng tự phục vụ cho học sinh tiểu học ............................................................ 99

vi


3.3.6. Đổi mới công tác kiểm tra, đánh giá việc thực hiện hoạt động giáo dục kỹ
năng tự phục vụ cho học sinh ............................................................................. 102
3.4. Mối quan hệ giữa các biện pháp.................................................................. 104
3.5. Khảo nghiệm tính cấp thiết và tính khả thi của các biện pháp đề xuất ...... 105
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ............................................................................ 115
TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................................. 119
PHỤ LỤC ........................................................................................................... 122
PHỤ LỤC 1 ....................................................................................................... 1
PHỤ LỤC 2 ..................................................................................................... 13
PHỤ LỤC 3 ..................................................................................................... 17
PHỤ LỤC 4 ..................................................................................................... 23
PHỤ LỤC 5:..................................................................................................... 25

PHỤ LỤC 6: .................................................................................................... 27
PHỤ LỤC 7...................................................................................................... 29

vii


DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
STT Từ viết tắt Từ được viết tắt
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14

STT Từ viết tắt

BGH
CBGV

Ban giám hiệu
Cán bộ giáo viên


15

CBQL
CMHS

Cán bô quản lý
Cha mẹ học sinh

17

CSVC
GD
GD&ĐT

Cơ sở vật chất
Giáo dục
Giáo dục và Đào
tạo
Giáo dục kỹ năng
Hoạt động

19
20

Giáo viên
Giáo viên chủ
nhiệm
Học sinh
Kỹ năng

Kỹ năng sống

24

GDKN

GV
GVCN
HS
KN
KNS

16

18

21
22
23

25
26
27
28

viii

PGS
PHHS
PP

PPDH
QL
QLGD
SHTT

Từ được viết tắt
Phó giáo sư
Phụ huynh học
sinh
Phương pháp
Phương pháp dạy
học
Quản lý
Quản lý giáo dục
Sinh hoạt tập thể

TP
TPV

Tiểu học
Thiếu niên tiền
phong
Thành phố
Tự phục vụ

TS
UBND
XHCN

Tiến sĩ

Ủy ban nhân dân
Xã hội chủ nghĩa

TH
TNTP


DANH MỤC BẢNG
STT

Nội dung

Trang

Bảng 2.1. Kết quả khảo sát đặc điểm của giáo viên và cán
1

bộ quản lý tại các trường TH tại thành phố Thủ Dầu Một tỉnh

49

Bình Dương
2

3

Bảng 2.2. Quy ước thang đo trong đánh giá thực trạng hoạt
động giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho học sinh tiểu học
Bảng 2.3. Nhận thức về sự cần thiết của giáo dục kỹ năng
tự phục vụ của học sinh tiểu học


53

53

Bảng 2.4. Nhận thức trong xác định nội dung thực hiện của
4

giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho học sinh tiểu học của giáo

55

viên và cán bộ quản lý
Bảng 2.5. Thực trạng thực hiện chương trình, nội dung giáo
5

dục kỹ năng tự phục vụ cho học sinh tiểu học của giáo viên và

57

cán bộ quản lý
6

7

Bảng 2.6. Thực trạng trong giáo dục kỹ năng tự phục vụ
cho học sinh của phụ huynh
Bảng 2.7. Thực trạng biểu hiện kỹ năng tự phục vụ của học
sinh tại nhà


60

61

Bảng 2.8. Thực trạng về thực hiện phương pháp tổ chức
8

giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho học sinh tiểu học của giáo

63

viên và cán bộ quản lý
Bảng 2.9. Thực trạng về thực hiện hình thức tổ chức giáo
9

dục kỹ năng tự phục vụ cho học sinh tiểu học của giáo viên và

65

cán bộ quản lý
Bảng 2.10. Thực trạng trạng đánh giá về tiêu chí thực hiện
10

nội dung giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho học sinh tiểu học

68

của giáo viên và cán bộ quản lý
11


Bảng 2.11. Thực trạng trạng đánh giá về mức độ quản lý
ix

69


việc thực hiện các phương pháp giáo dục kỹ năng tự phục vụ
cho học sinh tiểu học của giáo viên và cán bộ quản lý
Bảng 2.12. Thực trạng thực hiện xây dựng kế hoạch giáo
12

dục kỹ năng tự phục vụ cho học sinh tại các trường tiểu học

71

thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương
Bảng 2.13. Thực trạng tổ chức thực hiện giáo dục kỹ năng
13

tự phục vụ cho học sinh tại các trường tiểu học thành phố Thủ

74

Dầu Một, tỉnh Bình Dương
Bảng 2.14. Thực trạng chỉ đạo thực hiện giáo dục kỹ năng
14

tự phục vụ cho học sinh tại các trường tiểu học thành phố Thủ

76


Dầu Một, tỉnh Bình Dương
Bảng 2.15. Thực trạng kiểm tra đánh giá việc thực hiện
15

giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho học sinh tại các trường tiểu

78

học thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương
16

17

18

Bảng 2.16. Ngun nhân hạn chế trong cơng tác quản lý
hoạt động giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho học sinh tiểu học
Bảng 3.1. Kết quả khảo sát đánh giá tính cần thiết của các
biện pháp
Bảng 3.2. Kết quả khảo sát đánh giá tính khả thi của các
biện pháp

x

82

102

105



DANH MỤC BIỂU ĐỒ
STT
1

Nội dung
Biểu đồ 2.1. Nhận thức về sự cần thiết của hoạt động giáo

Trang
55

dục kỹ năng tự phục vụ cho học sinh
2

Biểu đồ 3.1. Kết quả khảo nghiệm tính cần thiết của các biện

105

pháp
3

Biểu đồ 3.2. Kết quả khảo nghiệm tính khả thi của các biện
pháp

xi

108



TÓM TẮT
Giáo dục kỹ năng cho học sinh là một trong những vấn đề được nhà
trường và xã hội quan tâm, đặt biệt là giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho các em
học sinh tiểu học. Tuy nhiên, thực tế hiện nay, vấn đề quản lý hoạt động giáo dục
kỹ năng tự phục vụ cho học sinh ở các trường tiểu học vẫn còn nhiều bất cập
chưa mang lại hiệu quả đáp ứng được yêu cầu của chương trình giáo dục phổ
thông mới năm 2018. Hoạt động giáo dục kỹ năng tự phục vụ chủ yếu là tuyên
truyền, nhắc nhở qua các tiết sinh hoạt dưới cờ, sinh hoạt tập thể, lồng ghép vào
các tiết dạy mang tính hình thức, chưa đi sâu vào thực tế. Giáo viên chỉ chú trọng
vào việc dạy kiến thức mà không chú trọng đến việc dạy kỹ năng, các nhà quản
lý thì chưa có sự theo dõi chỉ đạo cụ thể, chỉ nhận xét chung chung, không chú
tâm đến việc giáo dục kỹ năng mà chỉ chạy theo thành tích vì chất lượng của nhà
trường. Đó là nguyên nhân khiến giáo viên và các nhà quản lý chưa có đầu tư về
nội dung, phương pháp, hình thức tổ chức kỹ năng tự phục vụ ở các trường.
Để đáp ứng yêu cầu phát triển tồn diện của nền giáo dục Việt Nam, thì
việc giáo dục các kỹ năng là việc làm cần thiết và quan trọng trong nhà trường
tiểu học. Từ yêu cầu đó, thì các nhà quản lý cần phải xây dựng kế hoạch, chỉ đạo
thực hiện, kiểm tra đánh giá một cách cụ thể, có động viên khen thưởng kịp thời
để hoạt động giáo dục kỹ năng tự phục vụ ngày một hiệu quả hơn. Vì vậy, quản
lý có hiệu quả hoạt động giáo dục kỹ năng tự phục vụ là một trong những nhiệm
vụ vô cùng quan trọng của người Hiệu trưởng để nâng cao chất lượng giáo dục
các kỹ năng cho học sinh đáp ứng yêu cầu giáo dục toàn diện của nhà trường.
Việc giáo dục kỹ năng tự phục vụ tại các trường tiểu học trên địa bàn
thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương vẫn đang thực hiện nhưng chưa có
một nghiên cứu nào đánh giá khách quan. Chính vì thế tác giả nhận thấy việc làm
này hết sức cần thiết và cần được quan tâm.
Mục tiêu của nghiên cứu đề tài này nhằm tăng cường các biện pháp quản
lý thiết thực, hiệu quả của hiệu trưởng nhà trường trong quản lý hoạt động giáo
dục kỹ năng tự phục vụ cho học sinh tiểu học. Qua khảo sát kỹ năng tự phục vụ
cho học sinh 8 trường tiểu học trên địa bàn thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh Bình

Dương (310 phiếu khảo sát của giáo viên và cán bộ quản lý; 400 phiếu khảo sát
của phụ huynh học sinh) và quan sát học sinh. Tác giả nhận thấy mọi người đều
nhận thức đúng đắn về tầm quan trọng của việc giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho
học sinh. Tuy nhiên về nhận thức của giáo viên và cán bộ quản lý; phương pháp
và hình thức giáo viên thực hiện; việc lập kế hoạch; công tác kiểm tra đánh giá
hoạt động này cịn hạn chế. Vì vậy hiệu quả giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho học
sinh chưa cao, cịn nhiều em chưa có kỹ năng tự phục vụ bản thân mà cần đến sự
1


giúp đỡ của người lớn. Rất nhiều nguyên nhân dẫn đế thực trạng này mặc dù giáo
viên đã quan tâm đến giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho học sinh nhưng vẫn còn
hời hợt, làm cho xong chưa thật sự tâm huyết trong công việc, thời gian đầu tư
cho việc giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho học sinh chưa nhiều, một số trường
chưa thường xuyên phát động, tổ chức các hoạt động thi đua về giáo dục kỹ năng
tự phục vụ cho học sinh. Cha mẹ các em chưa có nhiều thời gian quan tâm đến
việc giáo dục các em kỹ năng tự phục vụ, một số phụ huynh quá nuông chiều,
bao bọc dẫn đến các em khơng biết làm gì. Dó đó các em khơng có kỹ năng sống
nói chung và kỹ năng tự phục vụ nói riêng. Từ đó người nghiên cứu đề xuất một
số biện pháp sau:
Biện pháp 1: Nâng cao nhận thức của giáo viên, cán bộ quản lý và phụ
huynh học sinh về giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho học sinh.
Biện pháp 2: Quản lý việc thực hiện nội dung, phương pháp và hình thức
tổ chức, đảm bảo các điều kiện, phương tiện phù hợp với mục tiêu và yêu cầu
đặc thù của hoạt động giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho học sinh.
Biện pháp 3: Xây dựng kế hoạch hoạt động giáo dục mà nội dung hướng
tới kỹ năng tự phục vụ.
Biện pháp 4: Tổ chức các hoạt động giúp học sinh phát triển các kỹ năng
tự phục vụ cho bản thân.
Biện pháp 5: Thiết lập môi trường hoạt động phù hợp để thực hiện các

hoạt động giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho HS tiểu học.
Biện pháp 6: Đổi mới công tác kiểm tra, đánh giá việc thực hiện hoạt động
giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho học sinh.
Các biện pháp đề xuất trên được đánh giá cao tính cần thiết và tính khả thi
khi áp dụng vào thực tiễn trong công tác quản lý hoạt động giáo dục kỹ năng tự
phục vụ cho học sinh tại các trường tiểu học trên địa bàn thành phố Thủ Dầu
Một, tỉnh Bình Dương.

2


MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Theo tổ chức Văn hoá, khoa học và Giáo dục của Liên Hiệp Quốc
UNESCO, do Jacques Delors năm 1996 đề xuất bốn trụ cột chiến lược giáo dục
(GD) là “Học để biết; Học để làm; Học để tự khẳng định mình; Học để chung
sống”. Luật GD Việt Nam (2005) đã đề ra mục tiêu GD toàn diện là “Đào tạo
con người Việt Nam phát triển tồn diện, có đạo đức, tri thức, sức khoẻ, thẩm mỹ
và nghề nghiệp, trung thành với lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội…”.
Ngành GD Việt Nam đã và đang cải cách, đổi mới ngày một tốt hơn đặc biệt là
trong giáo dục tiểu học. Kết hợp với việc GD kiến thức, giáo dục kỹ năng tự
phục vụ giúp học sinh phát triển cả thể chất lẫn trí tuệ. Giáo dục kỹ năng tự phục
vụ phải bắt đầu từ việc định hướng cho học sinh tiểu học những hành vi tốt, GD
học sinh biết nhận thức, biết tự phục vụ cho bản thân, nên giáo dục kỹ năng tự
phục vụ cho học sinh tiểu học là vấn đề cấp thiết cần đặt lên hàng đầu, khi con
người nhận thức được khả năng của chính mình thì vận dụng các kỹ năng sống
(KNS) khác một cách có hiệu quả.
Thời gian qua, dư luận đã phản ánh khá nhiều về thực trạng thanh thiếu
niên thiếu kiến thức về KNS mà trong đó kỹ năng cơ bản nhất là kỹ năng tự phục
vụ các em cũng khơng có. Phần lớn các em sống rất ích kỉ, chỉ biết nghĩ đến bản

thân, chỉ biết nhận, biết hưởng thụ mà không biết cho đi… Thực tế, điều này tại
Trường tiểu học trên địa bàn thành phố Thủ Dầu Một những năm gần đây cũng
không phải là ngoại lệ. Đa số HS sống trong hai mơi trường có hồn cảnh khác
nhau: Một là các em được sự quan tâm chăm sóc hết sức chu đáo của phụ huynh
vì sống trong gia đình ít con, hoàn cảnh kinh tế ổn định; hai là những em sống
trong gia đình khó khăn, phụ huynh bỏ mặc con cái. Chính mơi trường hồn cảnh
khác nhau ấy lại mang đến cho các em những thiếu sót lớn trong KNS, nhất là
trong kỹ năng tự phục vụ bản thân.
Chính vì vậy ngay từ lứa tuổi nhỏ, mà đặc biệt là lứa tuổi tiểu học đang
dần hình thành nhân cách con người thì việc giáo dục kỹ năng tự phục vụ là một
3


việc làm rất cần thiết. Bởi nó ảnh hưởng đến quá trình hình thành và phát triển
nhân cách sau này của các em. Nếu kỹ năng tự phục vụ của các em được hình
thành sớm thì sẽ phát triển nhân cách tồn diện và bền vững, là chìa khóa thành
cơng cho tương lai của mỗi đứa trẻ.
Trong việc đổi mới chương trình GD phổ thơng năm 2018 đã đề ra 5
phẩm chất và 10 năng lực. Từ đó cho thấy Bộ giáo dục và đào tạo đã có hướng
chỉ đạo phát triển phẩm chất và năng lực của học sinh một cách toàn diện. (Bộ
giáo dục và đào tạo, 2018)
Giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho học sinh tiểu học khơng chỉ như một
mục tiêu GD mà cịn như một nhiệm vụ GD cụ thể, vì học sinh tiểu học đã hình
thành cơ sở ban đầu của nhân cách. Việc giáo dục kỹ năng tự phục vụ nhằm GD
tính tự lập cho học sinh ngay từ nhỏ. Trong giai đoạn đổi mới GD học sinh tiểu
học hiện nay, một số trường tiểu học đa số GV đã xác định được sự cần thiết của
giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho học sinh tiểu học. Tuy nhiên, họ còn lung túng
trong cách tổ chức các hình thức học tập, sử dụng phương pháp dạy học
(PPDH)… Do đó, GV chỉ tập trung vào GD hành vi, chưa chú trọng vào khía
cạnh nhận thức và thái độ của học sinh, làm giúp cho học sinh những công việc

mà lẽ ra học sinh hồn tồn có thể tự làm được khi được giáo dục kỹ năng tự
phục vụ. Bên cạnh đó, các bậc phụ huynh nhận thức việc giáo dục kỹ năng tự
phục vụ cho học sinh chưa đúng như: chỉ chú trọng dạy con học đọc, học viết,
chiều chuộng con cái khơng đúng, khơng chú trọng GD con mình ăn, uống như
thế nào, khả năng sử dụng những đồ dùng, vật dụng trong ăn uống ra sao khiến
học sinh khơng có KNS. Chính vì thế đã khiến cho học sinh thiếu tự tin vào bản
thân mình, có xu hướng rụt rè, nhút nhát trong giao tiếp với những người xung
quanh đặc biệt là trong đời sống xã hội hiện đại của chúng ta ngày nay. Thiếu kỹ
năng tự phục vụ sẽ dẫn đến hệ lụy học sinh lười biếng, thụ động và khó khăn khi
tham gia vào các hoạt động của tập thể.
Đổi mới quản lý hoạt động giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho học sinh (HS)
không phải là hoạt động đơn giản, cần có sự kiên trì và cần có sự đầu tư về mọi
mặt. Nhưng thực trạng thanh thiếu niên thiếu kiến thức về kỹ năng sống mà cơ
4


bản nhất là kỹ năng tự phục vụ. Phần lớn các em sống rất ích kỉ, chỉ biết nghĩ đến
bản thân. Thực trạng đó là do các em chưa có nhận thức, tiếp thu của các em cịn
chậm hay khơng chịu tập trung vào sự hướng dẫn của người lớn, các em không
thường xuyên làm cho nên các em quên. Mặc khác là do sự hướng dẫn của giáo
viên cũng chưa cụ thể, chưa có sự nhắc nhở thường xuyên nên các em khơng có
thói quen tự phục vụ. Do các trường tiểu học chưa có kế hoạch cụ thể, rõ ràng và
chưa có tiêu chí đánh giá về kỹ năng này. Đặc biệt là công tác kiểm tra, đánh giá
chưa thường xun và kịp thời. Bên cạnh đó cịn do yếu tố gia đình ở Việt Nam
hiện nay chỉ có 1 đến 2 con, tất cả tình cảm bố mẹ dành trọn cho con, chiều
chuộng hết mức đứa con yêu quý của mình, ba mẹ cứ nghĩ con mình còn nhỏ
chưa thể làm được, làm chưa gọn gàng, chưa đúng ý mình, sợ mất thời gian,…Từ
đó dẫn đến thói quen ỷ lại, lười lao động nên khơng có kỹ năng tự phục vụ.
Chính vì thế người quản lý cần phải có những biện pháp phù hợp để giáo dục tốt
kỹ năng tự phục vụ cho học sinh tiểu học, nhằm đáp ứng yêu cầu của xã hội hiện

nay.
Với mong muốn nâng cao chất lượng giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho
học sinh tiểu học, tôi chọn đề tài “Quản lý hoạt động giáo dục kỹ năng tự phục
vụ cho học sinh tại trường tiểu học trên địa bàn thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh
Bình Dương” làm luận văn tốt nghiệp.
2. Mục đích nghiên cứu
Nhằm nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động giáo dục kỹ năng tự phục vụ
cho học sinh tiểu học, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho học
sinh ở trường tiểu học trên địa bàn TP Thủ Dầu Một tỉnh Bình Dương nói riêng
và cả tỉnh Bình Dương nói chung.
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu
Hoạt động giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho học sinh tiểu học.
3.2. Đối tượng nghiên cứu
5


Quản lý hoạt động giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho học sinh tiểu học
(TH) tại trường tiểu học trên địa bàn thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương.
4. Nhiệm vụ nghiên cứu
Nghiên cứu cơ sở lý luận quản lý hoạt động giáo dục kỹ năng tự phục vụ
cho học sinh tiểu học.
Khảo sát thực trạng quản lý hoạt động giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho
học sinh tiểu học tại trường tiểu học trên địa bàn thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh
Bình Dương.
Đề xuất biện pháp quản lý hoạt động giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho học
sinh tiểu học tại trường tiểu học trên địa bàn thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh Bình
Dương.
Khảo nghiệm tính cần thiết và khả thi của các biện pháp quản lý hoạt động
giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho học sinh tiểu học tại trường tiểu học trên địa

bàn thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương.
5. Giả thuyết khoa học
Hoạt động giáo dục kỹ năng tự phục vụ và công tác quản lý hoạt động
giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho học sinh các trường tiểu học trên địa bàn thành
phố Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương đã đạt một số kết quả nhất định, góp phần
nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho giáo dục tiểu học của thành phố. Tuy
nhiên công tác quản lý hoạt động giáo dục kỹ năng tự phục vụ vẫn cịn nhiều hạn
chế và bất cập.
Nếu hệ thống hóa được hệ thống lý luân về quản lý hoạt động giáo dục kỹ
năng tự phục vụ ột cách vững chắc; đồng thời phân tích, đánh giá đúng thực
trạng quản lý hoạt động giáo dục kỹ năng tự phục vụ của giáo dục tiểu học TP
Thr Dầu Một, tỉnh Bình Dương, thì sẽ đề xuất được các biện pháp mang tính
khoa học và khả thi cao góp phần nâng cao hiệu quả chất lượng giáo dục kỹ
năng tự phục vụ cho học sinh ở các trường tiểu học trên địa bàn thành phố Thủ
Dầu Một, tỉnh Bình Dương hiện nay.
6


6. Phạm vi nghiên cứu
6.1. Về nội dung
Đề tài tập trung nghiên cứu quản lý hoạt động giáo dục kỹ năng tự phục vụ
cho học sinh tiểu học tại trường tiểu học trên địa bàn thành phố Thủ Dầu Một,
tỉnh Bình Dương dưới sự điều hành, lãnh đạo của Hệu trưởng nhà trường.
6.2. Về địa bàn nghiên cứu
8 trường tiểu học trên địa bàn thành phố Thủ Dầu Một: TH Phú Hòa 2;
TH Phú Hòa 1; TH Trần Phú; TH Phú Mỹ; TH Tân An; TH Nguyễn Hiền; TH
Lê Hồng Phong; TH Hòa Phú.
6.3. Về thời gian
Đề tài về quản lý hoạt động giáo dục KN tự phục vụ được nghiên cứu về
thực trạng trong thời gian 02 năm học ( Năm học 2016-2017; 2017-2018).

7. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu
7.1 Phương pháp luận
7.1.1. Quan điểm hệ thống - cấu trúc
Quan điểm hệ thống – cấu trúc nghiên cứu hiện tượng một cách toàn diện,
trên nhiều mặt, dựa vào việc phân tích đối tượng thành các bộ phận. Xác định
mối quan hệ hữu cơ giữa các yếu tố của hệ thống để tìm quy luật phát triển. Qua
cách tiếp cận quan điểm này, người nghiên cứu tìm hiểu được mối liên hệ chặt
chẽ giữa quản lý hoạt động giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho học sinh và quản lý
các hoạt động sư phạm khác ở nhà trường. Thông qua việc nghiên cứu, quan
điểm hệ thống – cấu trúc giúp người nghiên cứu tìm hiểu chính xác thực trạng
công tác quản lý hoạt động giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho học sinh ở các
trường tiểu học trên địa bàn thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương.
7.1.2. Quan điểm lịch sử - logic
Tìm hiểu sự hình thành và phát triển của cơng tác quản lý hoạt động giáo
dục kỹ năng tự phục vụ cho học sinh nói chung, quản lý hoạt động giáo dục kỹ
năng tự phục vụ cho học sinh TH nói riêng trên thế giới, tại Việt Nam và trên địa
bàn thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương. Quan điểm này giúp người
7


nghiên cứu xác định phạm vi không gian, thời gian và điều kiện hoàn cảnh cụ
thể, để điều tra thu thập số liệu chính xác, đúng với mục đích nghiên cứu đề tài,
trình bày cơng trình nghiên cứu theo một trình tự hợp lý.
7.1.3. Quan điểm thực tiễn
Nghiên cứu thực trạng quản lý hoạt động giáo dục kỹ năng tự phục vụ
cho học sinh ở các trường TH tại thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương xuất
phát từ thực tiễn của công tác quản lý hoạt động giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho
học sinh TH trên địa bàn tỉnh Bình Dương nói chung và thành phố Thủ Dầu Một
nói riêng để tìm ra những tồn tại, khó khăn trong công tác quản lý hoạt động giáo
dục kỹ năng tự phục vụ cho học sinh ở các cơ sở giáo dục này, từ đó đề xuất các

biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động giáo dục kỹ năng tự phục
vụ cho học sinh phù hợp với thực tiễn.
7.2. Phương pháp nghiên cứu
7.2.1. Phương pháp nghiên cứu lý luận
Phân tích và tổng hợp các văn bản, tài liệu, sách báo và các cơng trình
nghiên cứu liên quan đến đề tài; phân loại và hệ thống hoá những nội dung lý
luận nói trên làm cơ sở lí luận về quản lý hoạt động giáo dục kỹ năng tự phục vụ
cho học sinh tại trường tiểu học.
7.2.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn
Để đánh giá khách quan về thực trạng quản lý hoạt động giáo dục kỹ năng
tự phục phụ cho học sinh ở các trường TH trên địa bàn thành phố Thủ Dầu Một,
tỉnh Bình Dương, chúng tôi sử dụng phối hợp các phương pháp sau đây:
Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi:
Điều tra giáo dục là phương pháp khảo sát một số lượng lớn các đối tượng
nghiên cứu ở một hay nhiều khu vực, vào một hay nhiều thời điểm nhằm thu thập
số liệu phục vụ cho mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu.
Mục đích: Nhằm phối hợp với các phương pháp khác để thu lại kết quả
khách quan nhất đồng thời chúng tôi cũng dùng phương pháp này để khảo
nghiệm tính khả thi của các biện pháp quản lý hoạt động giáo dục kỹ năng tự
8


phục vụ cho học sinh ở các trường TH trên địa bàn thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh
Bình Dương mà đề tài đề xuất.
Nội dung: Nội dung xoay quanh về công quản lý hoạt động giáo dục kỹ
năng tự phục vụ cho học sinh (gồm câu hỏi đóng và câu hỏi mở ở 3 đối tượng:
cán bộ quản lý (CBQL); Giáo viên; phụ huynh học sinh (PHHS) nhằm thu thập
thông tin về thực trạng công tác quản lý hoạt động giáo dục kỹ năng tự phục vụ
cho học sinh.
Cách tiến hành: Xây dựng 2 phiếu khảo sát gồm:

Phiếu 1: Dành cho cán bộ quản lý (Hiệu trưởng, phó hiệu trưởng, tổ
trưởng chuyên môn) và giáo viên của 8 trường (310 phiếu) nghiên cứu nhằm tìm
hiểu về cơng tác quản lý hoạt động giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho học sinh.
Phiếu 2: Dành cho PHHS 8 trường (400 PHHS) nội dung câu hỏi về nhận
thức của phụ huynh đối với việc giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho các em hiện
nay.
Phương pháp phỏng vấn:
Người nghiên cứu phỏng vấn các giáo viên và cán bộ quản lý nhằm thu
thập dữ liệu làm rõ hơn trong kết quả nghiên cứu định lượng về quản lý hoạt
động giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho học sinh. Các nội dung phỏng vấn bao
gồm các ý kiến về mục tiêu, vai trò trong quá trình thực hiện hoạt động giáo dục,
cũng như trong công tác quản lý hoạt động giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho học
sinh tại các trường tiểu học trên địa bàn thành phố Thủ Dầu Một. Trong đó, các
câu hỏi được tập trung hỏi về thực hiện các nội dung giáo dục kỹ năng tự phục
vụ, xây dựng thực hiện kế hoạch, tổ chức chỉ đạo và kiểm tra đánh giá hoạt động
giáo dục này.
Để thực hiện tốt việc phỏng vấn, người nghiên cứu xác định đối tượng cần
được phỏng vấn, lập danh sách và thông báo cho các đối tượng được phỏng vấn
để họ có thời gian chuẩn bị, cũng như tiến hành phỏng vấn theo các câu hỏi đã
được chuẩn bị trước tránh làm mất thời gian cho người được phỏng vấn; Mẫu
phỏng vấn: bao gồm 10 Ban giám hiệu và 20 giáo viên công tác tại các trường
tiểu học tham gia khảo sát trên địa bàn thành phố Thủ Dầu Một, Bình Dương.
9


Phương pháp quan sát:
Phương pháp quan sát là một phương pháp thu thập dữ liệu đơn giản và
không cần phải xây dựng bảng hỏi hay phiếu khảo sát, mục tiêu của phương pháp
là để làm rõ hơn cho kết quả định tính và định lượng trong q trình phân tích
thực trạng hoạt động giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho học sinh. Trong đó, tập

trung quan sát những biểu hiện của học sinh về khả năng tự phục vụ tại trường
tiểu học trên địa bàn thành phố Thủ Đầu Một, Bình Dương.
Để có kết quả quan sát hiệu quả, người nghiên cứu xác định đối tượng cần
được quan sát. Quan sát trong nhiều khoảng thời gian khác nhau, địa điểm khác
nhau để ghi nhận, phân tích đánh giá đưa ra những ưu và hạn chế về biểu hiện
của học sinh trong hoạt động giáo dục
7.2.3. Nhóm phương pháp xử lý số liệu thống kê
Đề tài sử dụng phần mềm SPSS, phần mềm Excel để xử lý số liệu trong q
trình nghiên cứu; và phân tích số liệu trên phần mềm SPSS dùng trong môi
trường Window về thực trạng quản lý hoạt động giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho
học sinh ở các trường TH trên địa bàn thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương.
8. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của đề tài
Về lý luận: Đề tài góp phần làm rõ thêm cơ sở lý luận quản lý hoạt động
giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho học sinh tiểu học tại trường tiểu học trên địa
bàn thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương.
Về thực tiễn: Đề tài đánh giá đúng thực trạng hoạt động giáo dục kỹ năng
tự phục vụ và quản lý hoạt động giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho học sinh tại
các trường tiểu học. Từ đó đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động giáo dục kỹ
năng tự phục vụ cho học sinh ở các trường tiểu học trên địa bàn thành phố Thủ
Dầu Một, tỉnh Bình Dương một cách khoa học và khả thi, nhằm góp phần nâng
cao chất lượng giáo dục toàn diện của nhà trường.
9. Đóng góp mới của luận văn
Tổng hợp và hệ thống hoá lý luận về vấn đề quản lý các hoạt động giáo
dục kỹ năng tự phục vụ cho HS trong nhà trường TH.
10


Đánh giá được một số điểm nổi bật trong việc giáo dục kỹ năng tự phục
vụ và thực trạng quản lý hoạt động giáo dục kỹ năng tự phục vụ tại trường tiểu
học trên địa bàn thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương.

Đề xuất được cách tiếp cận mang ý tưởng mới trong giáo dục kỹ năng tự
phục vụ (KN TPV) cho học sinh ở các trường tiểu học trên địa bàn thành phố
Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương.
Đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động giáo dục KN TPV cho học sinh ở
các trường tiểu học trên địa bàn thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương một
cách khoa học và khả thi.
10. Bố cục của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục. Kết
cấu luận văn gồm 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận về quản lý hoạt động giáo dục kỹ năng tự phục
vụ cho học sinh tiểu học.
Chương 2: Thực trạng quản lý hoạt động giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho
học sinh tiểu học tại trường tiểu học trên địa bàn thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh
Bình Dương.
Chương 3: Biện pháp quản lý hoạt động giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho
học sinh tiểu học tại trường tiểu học trên địa bàn thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh
Bình Dương.

11


CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC
KỸ NĂNG TỰ PHỤC VỤ CHO HỌC SINH TIỂU HỌC
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề
1.1.1. Các nghiên cứu nước ngoài
Kỹ năng sống được đề cập trong các chương trình hành động của
UNESCO (Tổ chức văn hố, khoa học và giáo dục của Liên hiệp quốc), WHO
(Tổ chức y tế thế giới), UNICEF (Quỹ Nhi đồng Liên hiệp Quốc) cũng như trong
các chương trình hành động của các tổ chức xã hội trong và ngoài nước...ở
hướng nghiên cứu này, các tác giả chủ yếu xây dựng hệ thống các kỹ năng của

từng loại hoạt động, mô tả chân dung các kỹ năng cụ thể và các điều kiện, quy
trình hình thành và phát triển hệ thống các kỹ năng đó...
Nghiên cứu kỹ năng ở mức độ khái quát, đại diện cho hướng nghiên cứu
này có tác giả V.A.Crutexki có cơng trình nghiên cứu chủ yếu đi sâu vào vấn đề
hình thành tri thức và kỹ năng theo lý thuyết hình thành hành động trí tuệ theo
giai đoạn (V.A.Kruteski, 1990)
Một số nhà tâm lý học coi khả năng tự lập, tự phục vụ cho bản thân là một
trong những nét đặc trưng của nhân cách, đại diện là T.I. Ganhenlin, A.A.
Sinirnop và E.U.Dmitriev…cho rằng: “Khả năng tự lập phải hình thành trên cơ
sở người học đã có một số kiến thức, hiểu biết một số kỹ năng nhất định và biết
vận dụng chúng vào những tình huống khác nhau trong thực tế, đó phải là những
tình huống mới mẻ mà các em phải đối mặt trong cuộc sống. Khả năng tự lập của
các em được bộc lộ rõ qua các hành vi và ta có thể dễ dàng quan sát thấy được
trong khi các em đang thực hiện các mối quan hệ giữa người – người, hay giữa
con người với thế giới xung quanh”
Giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho học sinh tiểu học là một trong những
vấn đề đã được các nhà tâm lý, nhà giáo dục quan tâm nghiên cứu. Mặc dù có
khác nhau về các biện pháp, phương pháp khác nhau từ các góc độ nghiên cứu
song họ đều cho rằng chính hai mặt năng lực và phẩm chất là hai mặt then chốt
mà giáo dục cần tác động đến nhằm tạo ra những con người toàn diện.
12


×