Quản lý hoạt động giáo dục tính tự lập cho trẻ tại trường mầm non tư thục trên địa bàn thị xã bến cát, tỉnh bình dương

ỦY BAN NHÂN DÂN TỈNH BÌNH DƯƠNG
TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT
***

TRẦN THỊ PHƯƠNG CHI

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC TÍNH TỰ LẬP
CHO TRẺ TẠI TRƯỜNG MẦM NON TƯ THỤC
TRÊN ĐỊA BÀN THỊ XÃ BẾN CÁT, TỈNH BÌNH DƯƠNG

CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ GIÁO DỤC
MÃ SỐ: 8140114

LUẬN VĂN THẠC SĨ

BÌNH DƯƠNG – 2020


ỦY BAN NHÂN DÂN TỈNH BÌNH DƯƠNG
TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT
***

TRẦN THỊ PHƯƠNG CHI

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC TÍNH TỰ LẬP
CHO TRẺ TẠI TRƯỜNG MẦM NON TƯ THỤC
TRÊN ĐỊA BÀN THỊ XÃ BẾN CÁT, TỈNH BÌNH
DƯƠNG

CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ GIÁO DỤC
MÃ SỐ: 8140114

LUẬN VĂN THẠC SĨ

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC
TS. HUỲNH LÂM ANH CHƯƠNG


BÌNH DƯƠNG – 2020


LỜI CAM ĐOAN
Tơi xin cam đoan đây là cơng trình nghiên cứu khoa học độc lập của riêng
tôi và được sự hướng dẫn khoa học của TS. Huỳnh Lâm Anh Chương. Các số
liệu sử dụng phân tích trong luận văn có nguồn gốc rõ ràng, đã cơng bố theo
đúng quy định. Các kết quả nghiên cứu trong luận văn do tơi tự nghiên cứu, phân
tích một cách trung thực, khách quan và phù hợp với thực tiễn của Việt Nam.
Các kết quả này chưa từng được công bố trong bất kỳ nghiên cứu nào khác.
Tác giả luận văn

Trần Thị Phương Chi

i


ii


LỜI CẢM ƠN
Trong quá trình học tập và nghiên cứu hồn thành luận văn này, tơi đã
nhận được sự giúp đỡ tận tình của nhiều tổ chức và cá nhân.

Tơi xin trân trọng cảm ơn:
- Trường Đại học Thủ Dầu Một tỉnh Bình Dương, Phịng Sau Đại học
Trường Đại học Thủ Dầu Một đã tạo điều kiện cho tôi học tập và nghiên cứu
khoa học.
- TS. Huỳnh Lâm Anh Chương, trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ
Chí Minh đã trực tiếp hướng dẫn tơi tận tình trong suốt q trình thực hiện luận
văn.
- Q Thầy, Cơ đã giảng dạy và hướng dẫn tơi trong suốt q trình học tập
tại Trường Đại học Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương.
- Phịng Giáo dục & Đào tạo TX Bến Cát, cán bộ quản lí và giáo viên các
trường mầm non ngồi cơng lập trong thị xã Bến Cát đã cung cấp tài liệu và có
những ý kiến q báu để tơi thực hiện luận văn này.
- Bạn bè, đồng nghiệp và gia đình đã góp ý và tạo điều kiện tốt nhất để tơi
hồn thành luận văn.
Dù đã rất cố gắng, song luận văn vẫn cịn nhiều thiếu sót. Kính mong q
Thầy, Cơ và Hội đồng chấm luận văn góp ý để luận văn được hoàn thiện hơn.
Trân trọng cảm ơn !
Tác giả

Trần Thị Phương Chi

ii


DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
Từ viết tắt

STT

Từ đầy đủ

1

BDTX

Bồi dưỡng thường xuyên

2

BGH

Ban giám hiệu

3

BGD&ĐT

Bộ Giáo dục và Đào tạo

4

CBQL

Cán bộ quản lý

5

CM

Chun mơn

6

CMHS

Cha mẹ học sinh

7

CTGDMN

Chương trình giáo dục mầm non

8

CSVC

Cơ sở vật chất

9

ĐLC

Độ lệch chuẩn

10

ĐTB

Điểm trung bình

11

GV

Giáo viên

12

GDMN

Giáo dục mầm non

13

CTGDMN

Chương trình giáo dục mầm non

14

GDTTL

Giáo dục tính tự lập

15

HĐGD

Hoạt động giáo dục

16

HĐGDTTL

Hoạt động giáo dục tính tự lập

17

KHGD

Kế hoạch giáo dục

18

KNS

Kỹ năng sống

19

KT – VH - XH

Kinh tế - Văn hóa – Xã hội

20

MG

Mẫu giáo

21

MN

Mầm non

22

NCL

Ngồi cơng lập

23

PHHS

Phụ huynh học sinh

24

TTL

Tính tự lập

iii


DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 1. 1: Bảng nội dung giáo dục TTL cho trẻ mẫu giáo theo Chương trình

GDMN .............................................................................................................. 19
Bảng 1. 2: Bảng nội dung GDTTL cho trẻ MG theo bộ chuẩn đánh giá cuối độ
tuổi .................................................................................................................... 21
Bảng 2. 1: Thống kê tổng số CBQL và GV các trường được khảo sát ................ 45
Bảng 2. 2: Thông tin cá nhân các đối tượng tham gia khảo sát ........................... 45
Bảng 2. 3: Quy ước thang đo ............................................................................. 49
Bảng 2. 4: Thực trạng nhận thức về tầm quan trọng của hoạt động giáo dục tính
tự lập cho trẻ mẫu giáo ...................................................................................... 50
Bảng 2. 5: Thực trạng nhận thức về mục đích giáo dục tính tự lập cho trẻ mẫu
giáo ................................................................................................................... 52
Bảng 2. 6: Thực trạng nhận thức về mức độ thực hiện và mức đáp ứng yêu cầu
của các nội dung giáo dục trong hoạt động giáo dục tính tự lập cho trẻ mẫu giáo
(Đối với CBQL, GV) ......................................................................................... 53
Bảng 2. 7: Thực trạng nhận thức về mức độ thực hiện và mức đáp ứng yêu cầu
của các nội dung giáo dục trong hoạt động giáo dục tính tự lập cho trẻ mẫu giáo
(Đối với PHHS) ................................................................................................. 56
Bảng 2. 8: Thực trạng nhận thức về mức độ thực hiện và mức đáp ứng yêu cầu
của các hình thức giáo dục kĩ năng tính tự lập cho trẻ mẫu giáo (Đối với CBQL,
GV) ................................................................................................................... 59
Bảng 2. 9: Thực trạng nhận thức về mức độ thực hiện và mức đáp ứng yêu cầu
của các hình thức giáo dục kĩ năng tính tự lập cho trẻ mẫu giáo (Đối với PHHS)
.......................................................................................................................... 61
Bảng 2. 10: Thực trạng nhận thức về mức độ thực hiện và mức đáp ứng yêu cầu
của các phương pháp giáo dục kĩ năng tính tự lập cho trẻ mẫu giáo (Đối với
CBQL, GV) ....................................................................................................... 62
Bảng 2. 11: Thực trạng nhận thức về mức độ thực hiện và mức đáp ứng yêu cầu
của việc kiểm tra, đánh giá trong HĐGDTTL cho trẻ mẫu giáo (Đối với CBQL,
GV) ................................................................................................................... 63
iv

Bảng 2. 12: Thực trạng xây dựng kế hoạch hoạt động giáo dục tính tính tự lập cho
trẻ trong trường mầm non .................................................................................. 65
Bảng 2. 13: Thực trạng tổ chức thực hiện hoạt động giáo dục tính tự lập cho trẻ
mầm non tại các trường mầm non ...................................................................... 67
Bảng 2. 14: Thực trạng chỉ đạo thực hiện hoạt động giáo dục tính tự lập cho trẻ
mầm non tại các trường mầm non ...................................................................... 69
Bảng 2. 15: Thực trạng kiểm tra, đánh giá việc thực hiện HĐGDTTL cho trẻ mẫu
giáo ................................................................................................................... 70
Bảng 2. 16: Thực trạng yếu tố khách quan ảnh hưởng đến quản lý hoạt động giáo
dục tính tự lập cho trẻ mầm non tại các trường mầm non ................................... 72
Bảng 2. 17: Thực trạng yếu tố chủ quan ảnh hưởng đến quản lý hoạt động giáo
dục tính tự lập cho trẻ mầm non tại các trường mầm non ................................... 73
Bảng 3. 1: Các bước thực hiện cải tiến xây dựng kế hoạch ................................ 86
Bảng 3. 2: Bảng cho điểm phiếu hỏi biện pháp ................................................ 102
Bảng 3. 3: Kết quả khảo sát mức độ cần thiết của các biện pháp quản lí
HĐGDTTL ...................................................................................................... 102
Bảng 3. 4: Kết quả khảo sát tính khả thi của các biện pháp quản lí HĐGDTTL 106
Bảng 3. 5: So sánh kết quả khảo sát mức độ cần thiết và tính khả thi của các biện
pháp quản lí HĐGDTTL .................................................................................. 110

v


MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ................................................................................................. i
LỜI CẢM ƠN ..................................................................................................... ii
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ................................................................. iii
DANH MỤC CÁC BẢNG ................................................................................. iv
MỞ ĐẦU ............................................................................................................ 1

1. Lí do chọn đề tài .............................................................................................. 1
2.Mục đích nghiên cứu ........................................................................................ 4
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu.................................................................. 4
4. Nhiệm vụ nghiên cứu....................................................................................... 4
5. Giả thuyết khoa học ......................................................................................... 4
6. Phạm vi nghiên cứu ........................................................................................ 5
7. Phương pháp nghiên cứu ................................................................................. 5
8. Cấu trúc luận văn ............................................................................................. 8
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC
TÍNH TỰ LẬP CHO TRẺ TẠI TRƯỜNG MẦM
NON......................................................................................................................10
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề ....................................................................... 9
1.1.1.Các nghiên cứu trên thế giới ....................................................................... 9
1.1.2. Các nghiên cứu trong nước ...................................................................... 12
1.2. Các khái niệm cơ bản của đề tài .................................................................. 14
1.2.1. Hoạt động giáo dục tính tự lập cho trẻ mẫu giáo ...................................... 14
1.2.1.1. Tính tự lập ............................................................................................ 15
1.2.1.2. Hoạt động giáo dục tính tự lập............................................................. 16
1.2.1.3. Hoạt động giáo dục tính tự lập cho trẻ mẫu giáo ................................. 16
1.2.2. Quản lý hoạt động giáo dục tính tự lập cho trẻ mẫu giáo .......................... 16
1.3. Lí luận hoạt động giáo dục tính tự lập cho trẻ mẫu giáo .............................. 17
1.3.1. Vị trí vai trị, mục tiêu của hoạt động giáo dục tính tự lập cho trẻ MG ..... 17
1.3.2. Nội dung hoạt động giáo dục tính tự lập cho trẻ MG ................................ 19
vi


1.3.3. Hình thức, phương pháp tổ chức hoạt động giáo dục tính tự lập cho trẻ MG
.......................................................................................................................... 23
1.3.3.1. Các hình thức tổ chức hoạt động giáo dục TTL cho trẻ MG .................. 23
1.3.3.2. Các phương pháp tổ chức hoạt động giáo dục TTL cho trẻ MG ............ 24

1.3.4. Kiểm tra, đánh giá hoạt động giáo dục tính tự lập cho trẻ MG ................. 25
1.3.5. Điều kiện thực hiện hoạt động giáo dục tính tự lập cho trẻ MG................ 26
1.4. Quản lý hoạt động giáo dục tính tự lập cho trẻ MG ..................................... 27
1.4.1. Xây dựng kế hoạch hoạt động giáo dục tính TTL cho trẻ trong trường MN
.......................................................................................................................... 28
1.4.2. Tổ chức thực hiện hoạt động giáo dục tính tự lập cho trẻ MG .................. 32
1.4.3. Chỉ đạo thực hiện hoạt động giáo dục tính tự lập cho trẻ MN................... 35
1.4.4. Kiểm tra, đánh giá việc thực hiện HĐ GD tính tự lập cho trẻ MG ............ 36
1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động giáo dục tính tự lập cho trẻ MG
trong trường MN ............................................................................................... 39
1.5.1. Yếu tố khách quan (quan điểm chỉ đạo, giáo viên, trẻ, mơi trường xã hội,
cơ sở vật chất và gia đình trẻ) ........................................................................... 39
1.5.2. Yếu tố chủ quan ( Hiệu trưởng) ............................................................... 40
TIỂU KẾT CHƯƠNG 1 .................................................................................... 41
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC TÍNH TỰ
LẬP CHO TRẺ TẠI TRƯỜNG MẦM NON TƯ THỤC TRÊN ĐỊA BÀN TX
BẾN CÁT, TỈNH BÌNH DƯƠNG ..................................................................... 42
2.1. Khái qt tình hình kinh tế, xã hội, văn hóa, giáo dục của địa bàn nghiên cứu
.......................................................................................................................... 42
2.1.1. Khái quát về tình hình kinh tế - xã hội - văn hóa của thị xã Bến Cát, tỉnh
Bình Dương ....................................................................................................... 42
2.1.2. Khái quát về tình hình giáo dục mầm non thị xã Bến Cát ......................... 43
2.2. Tổ chức nghiên cứu thực trạng HĐGDTTL cho trẻ MG và quản lý
HĐGDTTL cho trẻ MG trên địa bàn TX Bến Cát, tỉnh Bình Dương .................. 44
2.2.1. Mẫu nghiên cứu ....................................................................................... 45
2.2.2. Mục đích nghiên cứu................................................................................ 46
vii


2.2.3. Nội dung nghiên cứu ................................................................................ 46

2.2.4. Cách thực hiện ......................................................................................... 47
2.3. Thực trạng hoạt động giáo dục tính tự lập cho trẻ mẫu giáo tại các trường
mầm non tư thục trên địa bàn thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương ......................... 50
2.3.1. Thực trạng nhận thức về tầm quan trọng của hoạt động giáo dục tính tự
lập cho trẻ mẫu giáo tại các trường mầm non tư thục trên địa bàn thị xã Bến Cát,
tỉnh Bình Dương ................................................................................................ 50
2.3.2. Thực trạng nhận thức về mục đích giáo dục kĩ năng tính tự lập cho trẻ mẫu
giáo tại các trường mầm non tư thục trên địa bàn thị xã Bến Cát, tỉnh Bình
Dương ............................................................................................................... 52
2.3.3. Thực trạng nhận thức về mức độ thực hiện và mức đáp ứng yêu cầu của
các nội dung giáo dục trong hoạt động giáo dục tính tự lập cho trẻ mẫu giáo tại
các trường mầm non tư thục trên địa bàn thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương ....... 53
2.3.4. Thực trạng các hình thức giáo dục kĩ năng tính tự lập cho trẻ mẫu giáo tại
các trường mầm non tư thục trên địa bàn thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương ....... 59
2.3.5. Thực trạng các phương pháp giáo dục kĩ năng tính tự lập cho trẻ mẫu giáo
tại các trường mầm non tư thục trên địa bàn thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương .. 62
2.3.6. Thực trạng nhận thức về mức độ thực hiện và mức đáp ứng yêu cầu của
việc kiểm tra, đánh giá trong hoạt động giáo dục tính tự lập cho trẻ mẫu giáo tại
các trường mầm non tư thục trên địa bàn thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương ........ 63
2.4. Thực trạng quản lý hoạt động giáo dục tính tự lập cho trẻ mầm non ........... 64
2.4.1. Thực trạng xây dựng kế hoạch giáo dục lồng ghép HĐGDTTL cho trẻ MG
tại trường mầm non tư thục trên địa bàn thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương. ........ 64
2.4.2. Thực trạng tổ chức thực hiện hoạt động giáo dục tính tự lập cho trẻ mầm
non tại các trường mầm non tư thục trên địa bàn thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương
.......................................................................................................................... 67
2.4.3. Thực trạng chỉ đạo thực hiện hoạt động giáo dục tính tự lập cho trẻ mẫu
giáo tại các trường MN tư thục trên địa bàn thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương ... 69
2.4.4. Thực trạng kiểm tra, đánh giá việc thực hiện HĐGDTTL cho trẻ MG tại
các trường MN tư thục trên địa bàn thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương. ............... 70
viii

2.5.1. Yếu tố khách quan (quan điểm chỉ đạo, giáo viên, trẻ, môi trường xã hội,
cơ sở vật chất và gia đình trẻ) ........................................................................... 72
2.5.2. Yếu tố chủ quan (Hiệu trưởng) ................................................................ 73
2.6. Đánh giá chung về thực trạng quản lý hoạt động giáo dục tính tự lập cho trẻ
mẫu giáo tại các trường MN tư thục trên địa bàn thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương
.......................................................................................................................... 75
2.6.1. Ưu điểm ................................................................................................... 75
2.6.2. Hạn chế.................................................................................................... 77
2.6.3. Nguyên nhân của những hạn chế.............................................................. 79
TIỂU KẾT CHƯƠNG 2 ................................................................................... 80
CHƯƠNG 3: BIỆN PHÁP QUẢN LÍ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC TÍNH TỰ
LẬP CHO TRẺ TẠI TRƯỜNG MẦM NON TƯ THỤC TRÊN ĐỊA BÀN THỊ
XÃ BẾN CÁT, TỈNH BÌNH DƯƠNG .............................................................. 82
3.1. Cơ sở đề xuất biện pháp .............................................................................. 82
3.1.1. Cơ sở pháp lí............................................................................................ 82
3.1.2. Cơ sở lí luận ............................................................................................ 82
3.1.3. Cơ sở thực tiễn......................................................................................... 82
3.2. Nguyên tắc đề xuất các biện pháp ............................................................... 83
3.2.1. Đảm bảo tính mục tiêu ............................................................................. 83
3.2.2. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn ........................................................... 83
3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính hiệu quả ........................................................... 83
3.3.4. Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi .............................................................. 84
3.3. Đề xuất các biện pháp quản lí hoạt động giáo dục tính tự lập tại trường mầm
non tư thục trên địa bàn thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương .................................. 84
3.3.1. Cải tiến chất lượng xây dựng kế hoạch giáo dục lồng ghép HĐGDTTL cho
trẻ ...................................................................................................................... 84
3.3.1.1. Mục tiêu của biện pháp ......................................................................... 84
3.3.1.2. Nội dung biện pháp ............................................................................... 85

3.3.1.3. Các bước thực hiện ............................................................................... 86
3.3.1.4. Điều kiện thực hiện biện pháp ............................................................... 86
ix


3.3.2. Tăng cường chỉ đạo GV đa dạng hình thức giáo dục nhằm nâng cao hiệu
quả hoạt động giáo dục tính tự lập cho trẻ MG .................................................. 87
3.3.2.1. Mục tiêu của biện pháp ......................................................................... 87
3.3.2.2. Nội dung biện pháp ............................................................................... 88
3.3.2.3. Các bước thực hiện ............................................................................... 88
3.3.2.4. Điều kiện thực hiện biện pháp ............................................................... 90
3.3.3. Tăng cường bồi dưỡng nâng cao kiến thức, kỹ năng tổ chức hoạt động giáo
dục tính tự lập cho đội ngũ giáo viên, nhân viên. ............................................... 90
3.3.3.1 Mục tiêu biện pháp ................................................................................ 90
3.3.3.2. Nội dung biện pháp ............................................................................... 91
3.3.3.3. Các bước thực hiện ............................................................................... 91
3.3.3.4. Điều kiện thực hiện biện pháp ............................................................... 93
3.3.4. Tăng cường chỉ đạo giáo viên phối hợp với phụ huynh học sinh về giáo dục
TTL cho trẻ. ..................................................................................................... 93
3.3.4.1. Mục đích của biện pháp ........................................................................ 93
3.3.4.2. Nội dung biện pháp ............................................................................... 94
3.3.4.3. Các bước thực hiện ............................................................................... 94
3.3.4.4. Điều kiện thực hiện biện pháp ............................................................... 97
3.3.5. Tăng cường quản lý về công tác kiểm tra, đánh giá việc thực hiện hoạt
động giáo dục TTL cho trẻ ................................................................................ 97
3.3.5.1. Mục đích của biện pháp ........................................................................ 97
3.3.5.2. Nội dung của biện pháp ........................................................................ 98
3.3.5.3. Các bước thực hiện ............................................................................... 98
3.3.5.4. Điều kiện thực hiện biện pháp ............................................................... 99
3.4. Mối quan hệ giữa các biện pháp ................................................................ 100

3.5. Khảo nghiệm mức độ cần thiết và tính khả thi của các biện pháp .............. 100
3.5.1. Mục tiêu khảo sát ................................................................................... 101
3.5.2. Đối tượng và phương pháp khảo sát ....................................................... 101
3.5.3. Nội dung khảo sát .................................................................................. 102
3.5.4. Kết quả khảo sát .................................................................................... 102
x


3.5.4.1. Kết quả khảo sát mức độ cần thiết của các biện pháp ......................... 102
3.5.4.2. Kết quả khảo sát tính khả thi của các biện pháp ................................. 106
TIỂU KẾT CHƯƠNG 3 .................................................................................. 112
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ......................................................................... 113
1.Kết luận ........................................................................................................ 113
2. Kiến nghị ..................................................................................................... 114
2.1. Đối với Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Bình Dương .................................... 114
2.2. Đối với CBQL các trường mầm non NCL trên địa bàn TX Bến Cát, tỉnh
Bình Dương ..................................................................................................... 115
2.3. Đối với giáo viên và nhân viên ................................................................. 116
2.4. Đối với Phụ huynh ................................................................................... 117
TÀI LIỆU THAM KHẢO……………………………………………………...118
PHỤ LỤC 1…… ................................................................................................ 1
PHỤ LỤC 2....................................................................................................... 18
PHỤ LỤC 3....................................................................................................... 27
PHỤ LỤC 4....................................................................................................... 28

xi


TĨM TẮT
Giáo dục mầm non (GDMN) là mắt xích đầu tiên trong hệ thống giáo dục

quốc dân ở Việt Nam. Vị trí của giáo dục mầm non là đặt nền tảng cho sự phát
triển nhân cách thông qua hệ thống giáo dục quốc dân. Theo TT 01/VBHNBGDĐT ngày 24 tháng 1 năm 2017 về việc Ban hành chương trình giáo dục mầm
non (CTGDMN) đã nêu rõ: “Mục tiêu của giáo dục mầm non là giúp trẻ em phát
triển về thể chất, tình cảm, trí tuệ, thẩm mỹ, hình thành những yếu tố đầu tiên của
nhân cách, chuẩn bị cho trẻ em vào lớp một; hình thành và phát triển ở trẻ
em những chức năng tâm sinh lí, năng lực và phẩm chất mang tính nền tảng,
những kĩ năng sống (KNS) cần thiết phù hợp với lứa tuổi, khơi dậy và phát triển
tối đa những khả năng tiềm ẩn, đặt nền tảng cho việc học ở các cấp học tiếp theo
và cho việc học tập suốt đời.” Cùng với đó, những định hướng, chủ trương, chính
sách của Đảng, sự cụ thể hóa của ngành giáo dục Việt Nam đã ln bám sát thực
tế của nền giáo dục toàn cầu trong các giai đoạn cụ thể. Tại hội nghị Ban chấp
hành Trung ương lần thứ tám, Khóa XI, Nghị quyết về đổi mới căn bản, toàn diện
giáo dục và đào tạo đã nêu rõ mục tiêu: “Đối với giáo dục mầm non, giúp trẻ phát
triển thể chất, tình cảm, hiểu biết, thẩm mỹ, hình thành các yếu tố đầu tiên của
nhân cách, chuẩn bị tốt cho trẻ bước vào lớp 1”. Muốn đạt được những mục tiêu
giáo dục đó thì cha mẹ và nhà trường cần chú trọng đến việc rèn tính tự lập (TTL)
cho trẻ ngay từ lứa tuổi mầm non (MN). Bởi chỉ khi hình thành được tính tự lập
thì trẻ mới có tiền đề để xây dựng cho mình sự chủ động, tự tin, tính tự giác, linh
hoạt… hướng đến phát triển nhân cách toàn diện.
Trước yêu cầu nhiệm vụ giáo dục cho trẻ mầm non phát triển nhân cách
toàn diện, cũng như đưa chất lượng giáo dục trường mầm non tư thục ngày một đi
lên, chúng tôi nhận thức sâu sắc vai trị quan trọng của cơng tác quản lý hoạt
động giáo dục tính tự lập cho trẻ tại trường mầm non tư thục. Làm sao để các
trường mầm non tư thục trên địa bàn thị xã Bến Cát làm tốt hơn công tác quản lý
hoạt động giáo dục tính tự lập cho trẻ? Làm sao để hoạt động giáo dục tính tự lập
thực sự có hiệu quả, đồng bộ và tạo được sự lan tỏa trong ngành mầm non thị xã
xii


Bến Cát, góp phần xây dựng nền tảng nhân cách cho thế hệ mầm non: khỏe, tự

chủ, năng động, sáng tạo. Với những lí do trên chúng tơi lựa chọn nghiên cứu đề
tài “Quản lý hoạt động giáo dục tính tự lập cho trẻ tại trường mầm non tư
thục trên địa bàn thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương” làm luận văn tốt nghiệp
của mình.
Đề tài tập trung nghiên cứu, hệ thống hóa cơ sở lí luận về hoạt động giáo
dục tính tự lập, quản lí hoạt động giáo dục tính tự lập ở trường MN; tiến hành
khảo sát, đánh giá thực trạng và đề xuất các biện pháp quản lí nhằm góp phần
nâng cao hiệu quả cơng tác quản lí hoạt động giáo dục tính tự lập cho trẻ em ở
các trường mầm non tư thục trên địa bàn thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương.
Kết quả khảo sát tại 15 trường MN tư thục trên địa bàn TX Bến Cát cho
thấy:
- Về nhận thức: phần lớn cán bộ quản lí (CBQL), giáo viên (GV) và cha
mẹ trẻ (CMT) các trường MN tư thục trên địa bàn TX Bến Cát nhận thức đúng
đắn về vai trò hoạt động giáo dục tính tự lập (TTL). Tuy nhiên, về mục tiêu của
hoạt động thì đa số CBQL và GV có nhận thức tốt còn CMT nhận thức chưa tốt.
Họ còn thể hiện sự phân vân giữa mong muốn giáo dục trẻ và thói quen giáo dục
trẻ tự lập, tự phục vụ.
- Về hoạt động giáo dục TTL: các trường đã thực hiện một số nội dung,
phương pháp, hình thức tổ chức hoạt động giáo dục TTL nhưng kết quả chưa cao,
chưa đồng bộ. Một số hạn chế như: các hình thức tổ chức chưa được chú trọng
đồng đều, có hình thức thường xun tổ chức, có hình thức cịn mờ nhạt. Các nội
dung giữa các độ tuổi đa số chú trọng ở lớp mẫu giáo 5 tuổi, lớp mẫu giáo 3 tuổi
chưa được chú trọng. Tại gia đình, một số CMT chưa có sự phối hợp chặt chẽ với
nhà trường do quan điểm giáo dục cịn khác biệt.
- Về quản lí hoạt động giáo dục TTL cho trẻ em tại các trường mầm non:
Ban giám hiệu các trường đã thực hiện đầy đủ các chức năng của q trình quản
lí hoạt động giáo dục TTL cho trẻ như: xây dựng kế hoạch lồng ghép, tổ chức
thực hiện, chỉ đạo và kiểm tra đánh giá quá trình thực hiện. Kết quả khảo sát cho
thấy, một số nội dung như: tuyên truyền, phối hợp giữa gia đình và nhà trường,
xiii

bồi dưỡng nâng cao kiến thức kỹ năng cho đội ngũ GV, nâng cao chất lượng xây
dựng kế hoạch giáo dục lồng ghép hoạt động hay kiểm tra đánh giá và tái kiểm
tra còn nhiều vấn đề bất cập, cần khắc phục để tổ chức có hiệu quả hơn.
Đồng thời, kết quả nghiên cứu thực tiễn đã chỉ ra các yếu tố ảnh hưởng
(khách quan và chủ quan), nguyên nhân ảnh hưởng đến cơng tác quản lí hoạt
động giáo dục tính tự lập cho trẻ ở trường MN tư thục trên địa bàn TX Bến Cát.
Trong đó, các yếu tố về năng lực, kinh nghiệm của CBQL và GV, yếu tố về sự
chỉ đạo đúng hướng của người hiệu trưởng hay yếu tố về chế độ chính sách của
giáo viên được đánh giá có ảnh hưởng lớn nhất đến cơng tác quản lí hoạt động
giáo dục tính tự lập cho trẻ ở trường mầm non.
Để khắc phục những hạn chế trên, tác giả đề xuất một số biện pháp nâng
cao hiệu quả quản lí hoạt động giáo dục tính tự lập cho trẻ tại các trường mầm
non tư thục trên địa bàn TX Bến Cát (05 biện pháp). Các biện pháp này có mối
quan hệ chặt chẽ với nhau, bổ sung cho nhau; thực hiện tốt biện pháp này sẽ tác
động và gây hiệu ứng đến các biện pháp còn lại.
Tác giả tiến hành khảo nghiệm tính cần thiết và khả thi các biện pháp trên
50 CBQL và GV tại các trường MN tư thục trên địa bàn TX Bến Cát. Kết quả cho
thấy, 5/5 biện pháp được đánh giá là cần thiết và khả thi trong quá trình thực hiện
hoạt động giáo dục tính tự lập cho trẻ tại trường MN tư thục trên địa bàn TX Bến
Cát, tỉnh Bình Dương.

xiv


xv


MỞ ĐẦU

1. Lí do chọn đề tài
Giáo dục mầm non (GDMN) là mắt xích đầu tiên trong hệ thống giáo dục
quốc dân ở Việt Nam. Vị trí của giáo dục mầm non là đặt nền tảng cho sự phát
triển nhân cách thông qua hệ thống giáo dục quốc dân. Theo TT 01/VBHNBGDĐT ngày 24 tháng 1 năm 2017 về việc Ban hành chương trình giáo dục
mầm non (CTGDMN) đã nêu rõ: “Mục tiêu của giáo dục mầm non là giúp trẻ em
phát triển về thể chất, tình cảm, trí tuệ, thẩm mỹ, hình thành những yếu tố đầu
tiên của nhân cách, chuẩn bị cho trẻ em vào lớp một; hình thành và phát triển ở
trẻ em những chức năng tâm sinh lí, năng lực và phẩm chất mang tính nền tảng,
những kĩ năng sống (KNS) cần thiết phù hợp với lứa tuổi, khơi dậy và phát triển
tối đa những khả năng tiềm ẩn, đặt nền tảng cho việc học ở các cấp học tiếp theo
và cho việc học tập suốt đời.”(Bộ giáo dục và đào tạo, 2017) Cùng với đó, những
định hướng, chủ trương, chính sách của Đảng, sự cụ thể hóa của ngành giáo dục
Việt Nam đã ln bám sát thực tế của nền giáo dục toàn cầu trong các giai đoạn
cụ thể. Tại hội nghị Ban chấp hành Trung ương lần thứ tám, Khóa XI, Nghị
quyết về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo đã nêu rõ mục tiêu: “Đối
với giáo dục mầm non, giúp trẻ phát triển thể chất, tình cảm, hiểu biết, thẩm mỹ,
hình thành các yếu tố đầu tiên của nhân cách, chuẩn bị tốt cho trẻ bước vào lớp
1”(Hội nghị Ban chấp hành Trung ương lần thứ 8,khóa XI, 2013). Muốn đạt
được những mục tiêu giáo dục đó thì cha mẹ và nhà trường cần chú trọng đến
việc rèn tính tự lập (TTL) cho trẻ ngay từ lứa tuổi mầm non (MN). Bởi chỉ khi
hình thành được tính tự lập thì trẻ mới có tiền đề để xây dựng cho mình sự chủ
động, tự tin, tính tự giác, linh hoạt… hướng đến phát triển nhân cách toàn diện.
Trẻ mầm non với đặc điểm tâm sinh lý “chóng nhớ mau quên”, giáo dục
trẻ mầm non phải được thực hiện từng bước từ lứa tuổi nhà trẻ đến mẫu giáo
(MG) với chương trình và kế hoạch cụ thể, phù hợp lứa tuổi. Giai đoạn này chính
là thời điểm cần đến sự quan tâm đặc biệt của các nhà giáo dục, nhằm giúp trẻ
hoàn thiện các bước phát triển tâm lý trong suốt thời kỳ mầm non, mặt khác là sự
chuẩn bị tích cực cho trẻ để chuyển sang cấp học mới với sự thay đổi của hoạt
1

động chủ đạo từ “học qua chơi, chơi mà học” sang hoạt động “học”. Hành trang
trẻ cần có là sự tự tin, kỹ năng tự lập tốt để thích nghi nhanh chóng với mơi
trường giáo dục và hoạt động giáo dục mới. Đây có thể nói là nhiệm vụ quan
trọng bậc nhất của giai đoạn giáo dục mầm non.
Chất lượng, hiệu quả giáo dục tính tự lập (GDTTL) cho trẻ em mầm non
tùy thuộc vào nhiều yếu tố gia đình, nhà trường và xã hội. Đặc biệt phụ thuộc
trực tiếp vào cơng tác quản lý, vai trị của người Hiệu trưởng trong trường mầm
non. Nếu như nói kết quả hoạt động giáo dục tính tự lập (HĐGDTTL) phụ thuộc
trực tiếp vào người hướng dẫn - người dạy và người học (giáo viên, phụ huynh –
trẻ) thì việc quản lý nó chính là sự định hướng, là kim chỉ nam để hoạt động giáo
dục tính tự lập được phát triển và thực sự có hiệu quả. Người hiệu trưởng với vai
trị là người định hướng trong nhận thức; hướng dẫn – chỉ đạo thực hiện; đề ra
biện pháp, giải quyết khó khăn, vướng mắc; tạo điều kiện, cơ hội cho người dạy
và người học và là cầu hối hỗ trợ cho việc phối hợp giáo dục giữa gia đình và nhà
trường. Có thể nói, Hiệu trưởng với cơng tác quản lý đóng vai trị vơ cùng quan
trọng và quyết định kết quả của hoạt động giáo dục tính tự lập cho trẻ tại nhà
trường. Vì vậy để hoạt động giáo dục tính tự lập mang lại hiệu quả, có chất
lượng, đi đúng hướng thì cần có một la bàn tốt - đó chính là chiến lược, biện
pháp quản lý nó.
Song song với sự phát triển kinh tế và công nghiệp, ngành mầm non thị xã
Bến Cát phát triển mạnh mẽ trong những năm gần đây. Đặc biệt, trường mầm
non tư thục tăng nhanh về số lượng, chất lượng lẫn quy mô. Thực tế hoạt động
giáo dục tính tự lập cho trẻ mầm non khơng cịn mới mẻ và xa lạ tại các trường
mầm non trên địa bàn thị xã Bến Cát. Hầu hết cán bộ quản lý (CBQL) và giáo
viên (GV) nhận thức được yêu cầu của hoạt động này và áp dụng đưa vào xây
dựng kế hoạch giáo dục (KHGD), kế hoạch hội thi tương đối nghiêm túc. Cụ thể
trong những năm vừa qua, ngành mầm non thị xã đều đặn tổ chức các hội thi như
“Bé chuẩn bị vào lớp 1”; “Bé khỏe chăm ngoan” hay “Liên hoan dân ca, trị chơi
dân gian”… trong đó chú trọng các hoạt động đánh giá tính tự lập của trẻ rất cao.

Hầu hết các trường mầm non tư thục đều tham gia và góp phần tạo nên thành tích
2


không nhỏ cho các phong trào hoạt động của ngành mầm non thị xã. Bên cạnh
đó, các trường mầm non tư thục trên địa bàn thực hiện xây dựng kế hoạch giáo
dục năm, tháng, tuần, ngày với những mục tiêu giáo dục cụ thể giáo dục tính tự
lập cho trẻ và đánh giá tiêu chí tự lập của trẻ thơng qua đánh giá chủ đề, đánh giá
hàng ngày và đánh giá cuối độ tuổi. Tuy nhiên, thực tế trong giáo dục mầm non
hoạt động này chủ yếu giáo dục mọi lúc mọi nơi, không tổ chức như một môn
học và thực hiện còn qua loa, thiếu hiệu quả. Các trường mầm non tư thục chỉ
chú trọng giáo dục tính tự lập qua hoạt động lễ hội, hội thi, sinh hoạt hàng
ngày…còn trong hoạt động học chưa chú trọng và thực hiện khoa học, hiệu quả.
Do đó mục tiêu giáo dục tính tự lập được ban giám hiệu (BGH) và giáo viên xây
dựng chưa thực sự dựa vào đặc điểm cá nhân trẻ tại nhóm lớp. Thơng qua các kế
hoạch việc tổ chức cho trẻ thực hiện còn sơ sài, bởi sự thiếu kiên trì, nhẫn nại của
giáo viên, tâm lý ngại giao việc cho trẻ sợ làm hỏng, sợ không đạt kết quả như
mong muốn… Công tác chỉ đạo của người quản lý cịn lỏng lẻo vì tâm lý cho
rằng đây khơng phải là hoạt động chính nên dẫn đến hiệu quả tổ chức hoạt động
chưa cao. Bộ máy ban giám hiệu của trường tư thục khơng được kiện tồn nên
công việc của Hiệu trưởng bị chồng chéo, không đi sâu chun mơn. Từ đó dẫn
đến sự thiếu đầu tư về trang thiết bị cũng như hình thức, phương pháp để chỉ đạo
giáo viên tổ chức đạt kết quả tốt hơn. Công tác kiểm tra, đánh giá chưa chú trọng
hướng khắc phục, chưa đưa ra được biện pháp sửa chữa và tái kiểm tra để đánh
giá việc hoàn thành mục tiêu.
Trước yêu cầu nhiệm vụ giáo dục cho trẻ mầm non phát triển nhân cách
toàn diện, cũng như đưa chất lượng giáo dục trường mầm non tư thục ngày một
đi lên, chúng tơi nhận thức sâu sắc vai trị quan trọng của cơng tác quản lý hoạt
động giáo dục tính tự lập cho trẻ tại trường mầm non tư thục. Làm sao để các
trường mầm non tư thục trên địa bàn thị xã Bến Cát làm tốt hơn công tác quản lý

hoạt động giáo dục tính tự lập cho trẻ? Làm sao để hoạt động giáo dục tính tự lập
thực sự có hiệu quả, đồng bộ và tạo được sự lan tỏa trong ngành mầm non thị xã
Bến Cát, góp phần xây dựng nền tảng nhân cách cho thế hệ mầm non: khỏe, tự
chủ, năng động, sáng tạo. Với những lí do trên chúng tơi lựa chọn nghiên cứu đề
3


tài “Quản lý hoạt động giáo dục tính tự lập cho trẻ tại trường mầm non tư
thục trên địa bàn thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương” làm luận văn tốt nghiệp
của mình.
1. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở hệ thống hóa lý luận về quản lý hoạt động giáo dục tính tự lập
cho trẻ mầm non và khảo sát thực trạng quản lý hoạt động giáo dục tính tự lập
cho trẻ tại trường mầm non tư thục trên địa bàn thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương,
đề tài đề xuất các biện pháp quản lý nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động giáo dục
tính tự lập cho trẻ tại trường mầm non tư thục trên địa bàn thị xã.
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu
Hoạt động giáo dục cho trẻ tại trường mầm non.
3.2. Đối tượng nghiên cứu
Quản lý hoạt động giáo dục tính tự lập cho trẻ tại trường mầm non tư thục
trên địa bàn thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương.
4.Nhiệm vụ nghiên cứu
Hệ thống hóa cơ sở lý luận về hoạt động giáo dục tính tự lập và quản lý
hoạt động giáo dục tính tự lập cho trẻ tại trường mầm non tư thục;
Khảo sát và đánh giá thực trạng hoạt động giáo dục tính tự lập và quản lý
hoạt động giáo dục tính tự lập cho trẻ tại trường mầm non tư thục địa bàn thị xã
Bến Cát, tỉnh Bình Dương.
Đề xuất các biện pháp góp phần nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động giáo
dục tính tự lập cho trẻ tại trường mầm non tư thục thị xã Bến Cát, tỉnh Bình

Dương.
5. Giả thuyết khoa học
Cơng tác quản lý hoạt động giáo dục tính tự lập cho trẻ tại các trường mầm
non tư thục trên địa bàn thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương cịn tồn tại những yếu
kém bất cập từ khâu lập kế hoạch cho đến tổ chức, chỉ đạo thực hiện và kiểm tra
đánh giá, phương thức chưa phù hợp với yêu cầu của thực tiễn giáo dục mầm

4


non. Việc phối hợp, tuyên truyền giữa nhà trường và gia đình chưa được chú
trọng.
Nếu tiến hành khảo sát, đánh giá đúng thực trạng và xác định được nguyên
nhân thực trạng quản lý hoạt động giáo dục tính tự lập cho trẻ tại trường mầm
non tư thục trên địa bàn thị xã. Từ đó đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động
giáo dục tính tự lập cho trẻ mầm non có tính cần thiết và khả thi cao.
6. Phạm vi nghiên cứu
6.1. Về địa bàn
Đề tài khảo sát thực trạng cơng tác quản lý hoạt động giáo dục tính tự lập
cho trẻ mẫu giáo ( từ 3 – 6 tuổi) tại 15 trường mầm non tư thục trên địa bàn thị xã
Bến Cát, tỉnh Bình Dương.
6.2. Về đối tượng khảo sát và nội dung khảo sát
Về đối tượng khảo sát: Cán bộ quản lý, giáo viên, phụ huynh học sinh
(PHHS)
Về nội dung khảo sát: Khảo sát thực trạng công tác quản lý hoạt động giáo
dục tính tự lập cho trẻ mẫu giáo (độ tuổi 3 – 6 tuổi).
6.3. Về thời gian
Đề tài khảo sát thực trạng trong thời gian 2 năm học 2018 - 2019 và 2019 - 2020
7. Phương pháp nghiên cứu
Để thực hiện đề tài “Quản lý hoạt động giáo dục tính tự lập cho trẻ tại

trường mầm non tư thục trên địa bàn thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương” tác giả sử
dụng kết hợp các nhóm phương pháp nghiên cứu sau đây:
7.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lí luận
Tiến hành thu thập tài liệu, sách báo, tạp chí và các cơng trình nghiên cứu
liên quan đến đề tài để hình thành nên cơ sở lí luận; Thực hiện phân tích nội
dung, số liệu từ nhiều nguồn khác nhau để có cái nhìn tổng quan về vấn đề giáo
dục tính tự lập đối với trẻ mầm non; Tổng hợp, phân loại, sắp xếp tài liệu về mặt
thời gian, mức độ một cách khoa học để sử dụng hiệu quả.
7.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn

5


Để đánh giá một cách khách quan về thực trạng quản lí hoạt động giáo dục
tính tự lập trẻ tại trường MN tư thục trên địa bàn thị xã Bến Cát, chúng tôi phối
hợp sử dụng các phương pháp sau đây
7.2.1. Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi
- Mục đích: Xác định rõ thực trạng hoạt động giáo dục tính tự lập cho trẻ
tại trường MN tư thục trên địa bàn thị xã Bến Cát; Tìm hiểu và thu thập thông
tin, dữ liệu để đánh giá một cách chi tiết, đúng đắn về vấn đề nghiên cứu. Ngồi
ra, chúng tơi cũng sử dụng phương pháp này để khảo nghiệm tính khả thi và cần
thiết đối với các biện pháp mà đề tài đề xuất thực hiện.
- Nội dung: Thực hiện thiết lập bảng khảo sát dành cho các đối tượng cán
bộ quản lý, giáo viên, học sinh, phụ huynh học sinh. Sau đó, tiến hành khảo sát
thực tế trên địa bàn thị xã Bến Cát.
- Cách thức điều tra: Xây dựng 02 mẫu phiếu khảo sát thực trạng và 01
phiếu khảo nghiệm tính khả thi của các biện pháp đề xuất thực hiện. Đối tượng
khảo sát được lựa chọn ngẫu nhiên và khách quan.
Mẫu 1: Phiếu khảo sát thực trạng đối với đối tượng trong nhà trường bao
gồm: Cán bộ quản lý, giáo viên của 15 trường mầm non tư thục trên địa bàn thị

xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương.
Mẫu 2: Phiếu khảo sát thực trạng đối với đối tượng ngoài nhà trường bao
gồm: phụ huynh học sinh của 15 trường mầm non tư thục trên địa bàn thị xã Bến
Cát, tỉnh Bình Dương.
Mẫu 3: Phiếu khảo nghiệm tính khả thi và cần thiết của các biện pháp
được đề xuất đối với 10% cán bộ quản lý và giáo viên của 15 trường mầm non tư
thục trên địa bàn thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương.
7.2.2. Phương pháp phỏng vấn
- Mục đích: Thu thập thêm thơng tin một các trực tiếp; đối chiếu và so
sánh kết quả khảo sát thực trạng. Trao đổi vấn đề giáo dục tính tự lập cho trẻ
mầm non ở trong và ngoài nhà trường. Sử dụng ý kiến đóng góp của người được
phỏng vấn đối với đề tài nghiên cứu; tập hợp được những ý tưởng mới, sáng tạo,

6