Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (652.03 KB, 153 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span>I.. Ngày soạn: 12/8/2010. Tieát: 01. Ngaøy daïy: 16/8/2010.. Tuaàn: 01.. II.. CHƯƠNG I - PHÉP NHÂN VAØ PHÉP CHIA CÁC ĐA THỨC III. Bài 1:NHÂN ĐƠN THỨC VỚI ĐA THỨC IV. I/ Muïc tieâu V. Học sinh nắm được quy tắc nhân đơn thức với đa thức VI. Học sinh thực hiện thành thạo phép nhân đơn thức với đa thức VII. II/ Phöông tieän daïy hoïc VIII. SGK, phaán maøu, baûng phuï baøi taäp 6 trang 6. IX. III/ Quá trình hoạt động trên lớp X. 1/ Ổn định lớp XI. 2/ Kieåm tra baøi cuõ XII. Nhắc lại quy tắc nhân hai lũy thừa cùng cơ số XIII. xm . xn = ............... XIV. Hãy phát biểu và viết công thức nhân một số với một tổng XV. a(b + c) = ............. XVI. 3/ Bài mới XVII. Quy tắc trên được thực hiện trên tập hợp các số nguyên. Trên tập hợp các đa thức cũng có các phép toán tương tự như trên và được thể hiện qua bài học “Nhân đơn thức với đa thức”. Hoạt động của GV GV y/c cả lớp làm ?1 để rút ra quy taéc : Cho vài học sinh tự phát biểu quy taéc ? Cho hoïc sinh laäp laïi quy tắc trong sgk trang 4 để khaúng ñònh laïi.. Hoạt động của HS Ghi baûng Hoạt động 1: Quy tắc - Moãi em tìm ví duï vaø 1/ Quy taéc thực hiện ?1 ?1 Cho đa thức : 3x2 – 4x + 1 ; 5x . (3x 2 – 4x + 1) = 5x . 3x2 – 5x.4x + 5x.1 HS đọc quy tắc nhiều = 15x3 – 20x2 + 5x laàn. Hoạt động 2 : Áp dụng Nhoùm 1 laøm ví duï 2/ AÙp duïng trang 4 a/ 2x2 .(x2 + 5x -. Chia lớp làm 2 nhóm: Gọi một đại diện của mỗi nhóm lên baûng trình baøy keát quaû cuûa nhoùm mình Cho nhoùm 1 nhaän xeùt baøi cuûa nhoùm 2 Nhoùm 2 laøm ?2. 1 2. 1 ) = 2x3.x2 + 2x3.5x -2x3. 2. =2x5 + 10x4 – x3. b/ S =. [(5 x+ 3)+(3 x+1)].2 x = 2.
<span class='text_page_counter'>(2)</span> Hoạt động của GV và ngược lại. Hoạt động của HS. Ghi baûng. (8 x+ 4) . 2 x =8x2+ 4x 2 Vớ i x = 3m thì : S = 8.32 + 4.3 = 72 + 12 = 84 Hoïc sinh laøm baøi m2 1, 2 trang 5 c/ Goïi x laø soá tuoåi cuûa baïn : Ta coù [2.(x + 5) + 10].5 – 100 =[(2x + 10) + 10] .5 – 100 =(2x + 20).5 -100 =10x + 100 – 100 =10x. Thực chất : Kết quả cuối cùng được đọc lên chính là 10 lần số tuổi của bạn đó. Vì vậy khi đọc kết quả cuối cuøng (ví duï laø 130) thì ta chæ vieäc boû đi một chữ số 0 tận cùng (là 13 tuổi). 4/ Cuûng coá: Baøi 3 trang 5. Baøi 6 trang 6. a/ 3x(12x – 4) – 9x (4x – 3) = 30 36x2 – 12x – 36x2 + 27x = 30 15x = 30 x =2 Duøng baûng phuï a -a + 2 -2a 2a. b/ x(5-2x) + 2x(x-1) = 15 5x – 2x2 + 2x2 – 2x =15 3x = 15 x=5. *. 5/ Hướng dẫn học ở nhà - Veà nhaø hoïc baøi - Laøm baøi taäp 5 trang 6 - Xem trước bài “ Nhân đa thức với đa thức” Hướng dẫn bài 5b trang 7 b/ xn-1(x + y) –y(xn-1yn-1) = xn-1.x + xn-1.y – xn-1.y – y.yn-1 = xn-1+1 + xn-1.y – xn-1.y – y1+n+1 = xn - yn V/ Ruùt kinh nghieäm: ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ------------------------------.
<span class='text_page_counter'>(3)</span> Ngày soạn:14/8/2010. Ngaøy daïy: 17/8/2010.. Tieát: 02 Tuaàn: 01. Baøi 2:. NHÂN ĐA THỨC VỚI ĐA THỨC. I/ Muïc tieâu Học sinh biết và vận dụng tốt quy tắc nhân đa thức với đa thức. Học sinh biết trình bày phép nhân đa thức theo các cách khác nhau. II/ Phöông tieän daïy hoïc: SGK, phaán maøu ,baûng phuï. III/ Quá trình hoạt động trên lớp 1/ Ổn định lớp 2/ Kieåm tra baøi cuõ Phát biểu quy tắc nhân đơn thức với đa thức. Sửa bài tập 4 trang 6 a/ x(x – y) + y(x –y) = x2 – xy + xy – y2 = x2 – y2 b/ Xem phần hướng dẫn ở tiết 1 Bổ sung vào công thức: (a + b) . (c + d) = ? → nhân một đa thức với một đa thức ? 3/ Bài mới Hoạt động của GV. Hoạt động của HS Hoạt động 1: Quy tắc Cho học sinh cả lớp làm 2 ví dụ sau Laøm 2 ví duï Cho học sinh nhận xét (đúng – sai) từ đó Học sinh đọc cách làm rút ra quy tắc nhân đa thức với đa thức trong SGK trang 7 Giaùo vieân ghi nhaän xeùt hai ví duï treân: a) / Đa thức có 2 biến b/ Đa thức có 1 biến - Cả lớp cùng làm. Đối với trường hợp đa thức 1 biến và đã được sắp xếp ta còn có thể trình bày như - Nhận xét sau - Neâu quy taéc. - Xem phaàn chuù yù. Hoạt động 2 : Aùp dụng. Ghi baûng 1/ Quy taéc Ví duï a/ (x + y) . (x – y) = x.(x – y) + y(x - y) = x.x – x.y + x.y – y.y = x2 – xy + xy – y2= x2 – y2 b/ (x – 2) (6x2 – 5x + 1) = x. (6x2 – 5x + 1) – 2(6x2 – 5x + 1) = 6x3 – 5x2 + x – 12x2 + 10x – 2 = 6x3 – 17x2 + 11x – 2 Quy tắc : Muốn nhân một đa thức với một đa thức ta nhân mỗi hạng tử của đa thức này với từng hạng tử của đa thức kia rồi cộng các tích với nhau. Chuù yù : 6x2 – 5x + 1 x x–2 2 - 12x + 10x - 2 6x3 - 5x2 + x 6x3 -17x2 + 11x - 2.
<span class='text_page_counter'>(4)</span> Chia lớp thành 2 nhóm làm áp dụng a và HS làm áp dụng a, b b, nhoùm naøy kieåm tra keát quaû cuûa nhoùm Nhoùm 1 laøm caâu a kia. Nhoùm 2 laøm caâu b G/V quan sát hoạt động của từng nhóm. 2/ AÙp duïng a/ x2 + 3x – 5 x x+3 2 3x + 9x – 15 3 x +3x2 - 5x x3+6x2 + 4x – 15 b/ S = D x R = (2x + 3y) (2x – 3y) = 4x2 – 6xy + 6xy – 9y2= 4x2 – 9y2 Với x = 2,5 mét ; y = 1 mét S = 4.(2,5)2 – 9.12= 1 (m2). 4/ cuûng coá: Laøm baøi taäp Làm bài 8 trang 8 : Sử dụng bảng phụ Yêu cầu học sinh khai triển tích (x – y) (x2 + xy + y2) trước khi tính giá trị (x – y) (x2 + xy + y2) = x (x2 + xy + y2) –y (x2 + xy + y2) = x3 + x2y + xy2 – x2y – xy2 – y3 = x3 – y3 Giaù trò cuûa x, y. Giá trị của biểu thức (x – y) (x2 + xy + y2) -1008 -1 9 133 64. x = -10 ; y = 2 x = -1 ; y = 0 x = 2 ; y = -1 x = -0,5 ; y = 1,25 (Trường hợp này có thể dùng máy tính boû tuùi) 5/ Hướng dẫn học ở nhà - Veà nhaø hoïc baøi - Laøm baøi taäp 8, 7 trang 8 Kyù duyeät: Tuaàn: 01 V/ Ruùt kinh nghieäm: Ngaøy ………thaùng………….naêm 2010 ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... -----------------------------. Ngày soạn:18/8/2010. Ngaøy daïy: 23/8/2010.. Tieát: 03 Tuaàn: 02..
<span class='text_page_counter'>(5)</span> LUYEÄN TAÄP I/ Muïc tieâu Củng cố kiến thức về nhân đơn thức với đa thức , nhân đa thức với đa thức Rèn kỹ năng nhân đơn thức, đa thức II/ Phöông tieän daïy hoïc SGK, phaán maøu III/ Quá trình hoạt động trên lớp 1/ Ổn định lớp 2/ Kieåm tra baøi cuõ Phát biểu quy tắc nhân đơn thức với đa thức, nhân đa thức với đa thức Sửa bài 8 trang 8 a/ (x2y2 – xy + y) (x – y) = x3y2 – x2y + xy – x2y3 + xy2 – y2 b/ (x2 – xy + y2) (x + y) = x3 - x2y + xy2 + x2y – xy2 – y3 = x3 + y3 3/ Bài mới Hoạt động của Hoạt động của HS GV Ghi baûng Hoạt động 1: Luyện tập nhân đơn thức với đa thức, nhân đa thức với đa thức G /V hướng dẫn h/s Rút gọn Laøm baøi 10 trang 8 biểu thức, nếu kết quả là hằng Làm bài 10, 12, 13, 14/8 SGK. a/ (x2 – 2x + 3) (x – 5) số ta kết luận giá trị biểu thức = x3 – 2x2 + 3x – 5x2 + 10x – 15 khoâng phuï thuoäc vaøo giaù trò cuûa = x3 – 7x2 + 13x – 15 bieán b/ (x2 – 2xy + y2) (x – y) - Hs 1 laøm caâu 10 = x3 – 2x2y + xy2 – x2y + 2xy2 – y3 = x3 – 3x2y + 3xy2 – y3 Laøm baøi 13 trang 9 Laøm baøi 11 trang 8 (12x – 5)(4x – 1) + (3x – 7)(1 – (x – 5) (2x + 3) – 2x(x – 3) + x + 7 16x) = 81 = 2x2 + 3x – 10x – 15 – 2x2 + 6x + x + 7 48x2 – 12x – 20x + 5 + 3x – - Hs 2 laøm caâu 11 = -8 2 48x – 7 + 112x = 81 Sau khi rút gọn biểu thức ta được -8 nên 83x – 2 = 81 giá trị biểu thức không phụ thuộc vào 83x = 83 giaù trò cuûa bieán . x=1 Laøm baøi 12 trang 8 Laøm baøi 14 trang 9 (x2 – 5) (x + 3) + (x + 4)(x – x2) Gọi số tự nhiên chẵn thứ nhất là = x3 + 3x2 – 5x -15 + x2 – x3 + 4x – 4x2 a, vậy các số tự nhiên chẵn tiếp = -x -15 thao laø a + 2 ; a + 4 ; Giá trị của biểu thức khi: Tích cuûa hai soá sau laø: (a + 2) (a - Hs 3 laøm caâu 12 a/ x = 0 laø -15 ; b/ x = 1 laø + 4) -16 Tích của hai số đầu là: a (a +2) c/ x = -1 laø -14 ; d/ x = 0,15 laø Theo đề bài ta có : -15,15 (a + 2) (a + 4) - a (a +2) = 192 a2 + 4a + 2a + 8 – a2 – 2a = 192 4a = 184 a = 46 Cho bieát hai soá chaün lieân tieáp hôn keùm.
<span class='text_page_counter'>(6)</span> Vaäy ba soá caàn tìm laø: 46 ; 48 ; 50. nhau maáy ñôn vò ? Gọi số chẵn tự nhiên thứ nhất là a , các số chẵn tự nhiên liên tiếp là gì ?. Hoạt động 2 :Bài toán tìm x, bài toán thực tế. Hướng dẫn học ở nhà - Veà nhaø hoïc baøi - Laøm baøi taäp 15 trang 9 - Xem trước bài “Những hằng đẳng thức đáng nhớ “ V/ Ruùt kinh nghieäm: ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ------------------------------.
<span class='text_page_counter'>(7)</span> Ngày soạn: 29/8/2008. Ngaøy daïy: 04/9/2008.. Tieát: 04 Tuaàn: 02. NHỮNG HẰNG ĐẲNG THỨC ĐÁNG NHỚ. I/ Muïc tieâu Học sinh nắm được các hằng đẳng thức đáng nhớ : bình phương của một tổng, bình phương của moät hieäu, hieäu hai bình phöông. Biết áp dụng các hằng đẳng thức trên để tính nhẩm, tính hợp lý. II/ Phöông tieän daïy hoïc : SGK, phaán maøu, baûng phuï baøi 18 trang 11. III/ Quá trình hoạt động trên lớp : 1/ Ổn định lớp 2/ Kieåm tra baøi cuõ Sửa bài 15 trang 9 a/ ( x + y ) ( x + y) = x2 + xy + xy + y2 = x2 + 2xy + y2 b/ ( x – y ) ( x – y) = x2 – xy – xy + y2 = x2 – 2xy + y2 Học sinh cùng tính với giáo viên 29 . 31 = ; 49 . 51 = 71 . 69 = ; 82 . 78 = Sau khi tính, giaùo vieân keát luaän : duø hoïc sinh coù duøng maùy tính cuõng khoâng tính nhanh baèng giaùo viên. Đó là bí quyết → Dùng hằng đẳng thức. 3/ Bài mới Ghi baûng Hoạt động của HS Hoạt động của GV Hoạt động 1: Bình phương của một tổng HS laøm ?1 1/ Bình phöông cuûa moät toång Cho hs làm ?1 và kết quả đọc dựa theo 1 HS Phaù t bieå u haè n g Với A, B là các biểu thức tuỳ ý, baøi 15 trang 9 đẳng thức bằng lời. ta coù : ?2 Phát biểu hằng đẳng thức trên bằng (A + B)2 = A2 + 2AB + B2 lời. AÙp duïng : Caàn phaân bieät bình phöông cuûøa moät 2 2 2 a/ (x + 1) = x + 2x + 1 toång vaø toång caùc bình phöông = x2 + 2x + 1 ( a+ b)2 a2 + b2 b / x2 + 4x + 4 = (x)2 + 2.x.2 + Chia lớp thành ba nhóm làm 3 câu : 2 (2) Mời đại diện lên trình bày 2 = (x + 2) Caùc nhoùm kieåm tra laãn nhau 2 2 c/ 51 = ( 50 + 1) Laøm baøi 17 trang 11 2 2 = 50 + 2.50.1 + 1 Nhận xét : Để tính bình phương của = 2500 + 100 + 1 một số tận cùng bằng chữ số 5 ta tính = 2601 tích a( a+1) roài vieát soá 25 vaøo beân phaûi. 2 2 d/ 301 = (300 + 1) = 3002 + 2.300.1 +12 = 90000 + 600 + 1.
<span class='text_page_counter'>(8)</span> = 90601 Hoạt động 2 : Bình phương của một hiệu HS laø ?3 Cho hoïc sinh laøm ?3 2/ Bình phöông cuûa moät hieäu Với A, b là các biểu thức tuỳ ý, [(a+ (-b)]2 = a2 +2.a.(-b) + (-b)2 Hoïc sinh cuõng coù theå tìm ra keát quaû ta coù : 2 2 2 treân baèng caùch nhaân : (A - B) = A - 2AB + B (a - b )(a - b) Aùp duïng : 2 2 2 ?4 Phát biểu hằng đẳng thức trên bằng a/ (x - 1) = x – 2.x.1 + 1 2 lời = x - 2x + 1 2 2 Giáo viên đưa bảng phụ để học sinh b/ (2x – 3y) = (2x) – 2.2x.3y + 2 1 HS phaù t bieå u haè n g ñieàn vaøo (3y) 2 2 ñaú n g thứ c . = 4x – 12xy +9y 2 c/ 99 = (100 – 1)2 Laøm baøi 18 trang 11 = 1002 – 2.100.1 + (-1)2 = 10000 – 200 + 1 = 9801 Hoạt động 3 : Hiệu hai bình phương HS laøm ?5 3/ Hieäu hai bình phöông Cho hoïc sinh tính ?5 (a+ b )(a – b) Với A, b là các biểu thức tuỳ ý, Hãy sử dụng hằng đẳng thức này để ta coù : tính các bài toán mà đầu giờ gíao viên 2 2 đã cho để tìm ra “bí quyết” A - B = (A + B) (A – B) 29.31 = (30-1)(30+1) = 302 – 12 AÙp duïng : = 899 a/ (x +1)(x- 1) = x2 – 12 2 .............................. = x -1 2 2 ?6 Phát biểu hằng đẳng thức trên bằng b/ (x – 2y)(x + 2y) = x –(2y) 2 2 = x – 4y lời c/ 56 . 64 = (60 – 4)(60 + 4) Hoïc sinh laøm ?6 trang 11 2 2 = 60 – 4 Keát luaän (x – 5)2 = (5 – x)2 = 3600 – 16 = 3584 HS phaùt bieåu haèng ñaúng Laøm baøi 16 trang 11 2 2 thức a/ x + 4x + 4 = = (x + 2) 2 2 2 b/ 9x + y + 6xy = 9x + 6xy + HS laøm ?6 y2 2 = (3x + y) 2 2 c/ 25a + 4b – 20ab = 25a2 – 20ab + 4b2 = (5a)2 – 2.5a.2b + (2b)2 = (5a – 2b)2 Hoạt động 4 : Hướng dẫn học ở nhà..
<span class='text_page_counter'>(9)</span> - Veà nhaø hoïc baøi. - Laøm baøi taäp 16 trang 11. - Chuaån bò phaàn luyeän taäp trang 12. V/ Ruùt kinh nghieäm: ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ------------------------------.
<span class='text_page_counter'>(10)</span> Ngày soạn:06/9/2008. Ngaøy daïy:08/9/2008... LUYEÄN TAÄP. Tieát:05 Tuaàn: 03.. I/ Muïc tieâu Củng cố kiến thức về các hằng đẳng thức: B2inh phương của một tổng, bình phương của một hiệu, hieäu hai bình phöông. Kyù duyeät: Tuaàn: 02 Rèn luyện kỹ năng vận dụng các hằng đẳng thức đó Ngaøy ……………thaùng……………….naêm 200 II/ Phöông tieän daïy hoïc SGK, phaán maøu. III/ Quá trình hoạt động trên lớp 1/ Ổn định lớp 2/ Kieåm tra baøi cuõ Yêu cầu học sinh điền vào chỗ trống thích hợp (A + B)2 = ................................. .....................= (A + B) (A – B) A2 – 2AB + B2 = ...................... Sửa bài tập 19 trang 12 Phaàn dieän tích coøn laïi laø: (a + b)2 – (a – b)2 = a2 + 2ab + b2 – (a2 – 2ab + b2) = a2 + 2ab + b2 – a2 + 2ab – b2 = 4ab 3/ Bài mới Ghi baûng Hoạt động của HS Hoạt động của GV Hoạt động 1: Luyện tập Baøi 20 trang 12 HS laøm baøi 20/12 2 2 2 x + 2xy + 4y = (x + 2y) sai Baøi 21 trang 12 HS laøm baøi 20/12 a/ (2x + 3y)2 + 2.(2x + 3y) + 1 = (2x + 3y)2 + 2.(2x + 3y).1 + 12 = [(2x + 2 3y) + 1] = (2x + 3y 2 + 1) b/ 9x2 – 6x + 1 = (3x)2 – 2.3x.1 + 12 = (3x – 1)2 2 c/ x + 6x + 9 = (x + 3)2 Baøi 22 trang 12 a/ 1012 = (100 + 1)2 = 1002 + 2.100.1 + 12.
<span class='text_page_counter'>(11)</span> = =10201 b/ 1992 = (200 – 1)2 = 2002 – 2.100.1 + 12 = 39601 c/ 47.53 = (50 – 3) (50 + 3) = 502 – 92 = 2491 Baøi 23 trang 12 a/ VP = (a + b)2 + 4ab = a2 + 2ab + b2 – 4ab = a2 – 2ab + b2 = (a – b)2 = VT 2 b/ VP = (a – b) + 4ab = a2 – 2ab + b2 + 4ab = a2 + 2ab + b2 = (a + b)2 = VT 2 AÙp duïng a/ (a- b) = (a + b)2 – 4ab = 72 – 4.12 = 49 – 48 = 1 2 b/ (a + b) = (a – b)2 + 4ab = 202 – 4.3 = 400 – 12 = 388. HS laøm baøi 22/12. HS laøm baøi 23/12. Ta chứng minh từ vế phải → veá traùi HS laøm baøi 24/12. Baøi 24 trang 12 M = 49x2 – 70x + 25 = (7x)2 – 2.7x.5 + 52 = (7x – 5)2 Với x = 5 ⇒ M = (7.5 – 5)2 = (35 – 5)2 = 302 = 900 1 1 ⇒ M = (7. Với x = - 5)2 = (1 2 7 – 5)2 = (- 4)2 = 16 Hoạt động 2 : Hướng dẫn học ở nhà - Về nhà ôn lại 3 hằng đẳng thức đầu - Laøm baøi taäp 25 trang 13 - Hướng dẫn : (a + b + c)2. Viết tổng trên dưới dạng bình phương của một tổng a/ (a + b + c)2 = [(a + b) + c]2 = (a + b)2 + 2.(a +b) .c + c2 = a2 + b2 + c2 + 2ab+ 2ac + 2bc V/ Ruùt kinh nghieäm: ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ............................................................................................................................................
<span class='text_page_counter'>(12)</span> Ngày soạn:06/9/2008 Ngaøy daïy: 10/9/2008.. Tieát: 06 + 07 Tuaàn: 03 + 04. NHỮNG HẰNG ĐẲNG THỨC ĐÁNG NHỚ (tt). I/ Muïc tieâu Học sinh nắm được các hằng đẳng thức đáng nhớ : lập phương một tổng, lập phương một hiệu, toång hai laäp phöông, hieäu hai laäp phöông. Biết vận dụng các hằng đẳng thức trên để giải bài tập. II/ Phöông tieän daïy hoïc SGK, phaán maøu, baûng phuï baøi taäp 24 trang 15 III/ Quá trình hoạt động trên lớp 1/ Ổn định lớp 2/ Kieåm tra baøi cuõ Tính (a + b)2 = ........................ Tính (a+b)3. Mời hai học sinh lên cùng làm. (a+b)3 = (a + b)(a + b)2 = (a + b)(a2 + 2ab + b2) = a(a2+ 2ab + b2) + b(a2 + 2ab + b2) = a3 + 2a2b + ab2 + a2b + 2ab2 + b3 = a3 + 3a2b + 3ab2 + b3 Đây chính là hằng đẳng thức “Lập phương của một tổng” sẽ được giới thiệu trong bài học hôm nay . 3/ Bài mới Ghi baûng Hoạt động của HS Hoạt động của GV Hoạt động 1: Giới thiệu hằng đẳng thức thứ 4 HS laøm ?1 1/ Laäp phöông moät toång ?1 Đã làm ở trên. Với A, B là các biểu thức tùy ý ta có : (A + B)3 = A3 + 3A2B + 3AB2 + B3 ?2 Phát biểu hằng đẳng thức trên AÙp duïng : 3 3 2 2 3 HS phaù t bieå u haè n g a/ (x + 1) = x + 3.x .1 + 3. x.1 + 1 bằng lời. 3 2 ñaú n g thứ c . = x + 3x + 3x +1 3 b/ (2x + y) = (2x)3 + 3.(2x)2.y + 3.2x.y2 + y3 = 8x3 + 12x2y + 6xy2 + y3 Hoạt động 2 : Giới thiệu hằng đẳng thức thứ 5 HS laøm ?3 ?3 Tính : [a + (- b)]3 2/ Laäp phöông moät hieäu Với A ,B là các biểu thức tùy ý ta có: [a + (- b)]3 3 3 2 2 3 = a3 + 3a2(-b) + 3.a.(-b)2 + (-b)3 (A - B) = A - 3A B + 3AB - B = a3–3a2b + 3b2 – b3 Aùp duïng : → (A + B)3 = A3 – 3A2B + 3AB2 – a/ (x - 1)3 = x3 - 3.x2.1 + 3. x.12 - 13 B3 = x3 - 3x2 + 3x -1 ?4 Phát biểu hằng đẳng thức trên b/ (x – 2y)3 = x3 – 3.x2.2y + 3.x.(2y)2 – (2y)3 3 2 2 3 = x – 6x y + 12xy – 8y bằng lời. HS laøm ?4 Cho cả lớp làm phần áp dụng. c/ 1/Ñ 2/S 3/Ñ 4/S 5/S.
<span class='text_page_counter'>(13)</span> Laøm baøi 26a trang 14 b/ (2x2 – 3y)3 = 8x6 – 36x2y + 54xy2 – 27y3. Học sinh tự kiểm tra nhau. Laøm baøi 27 trang 14 a/ x3 + 12x2 + 48x + 64 Để tính giá trị một biểu thức thì biểu 3 =(x + 4) thức đã cho phải được rút gọn 3 3 ⇒ Với x = 6 (6 + 4) = 10 = 1000 b/ x3 – 6x2 + 12x – 8 = (x – 2)3 Với x = 22 ⇒ (22 – 2)3 = 203 = 8000 Laøm baøi 29 trang 14 Cho hoïc sinh quan saùt baûng phuï baûng Baûng phuï: (x – 1)3 (x + 1)3 (y – 1)2 (x – 1)3 (1 + x)3 (y – 1)2 (x + 4)2 N H AÂ N H AÂ U Hoạt động 3 : Giới thiệu hằng đẳng thức thứ 6 HS laøm ?1 ?1 Trang 14 3/ Toång hai laäp phöông Với A, B là hai biểu thức tùy ý ta có : Tính (a + b)(a2 – ab + b2) = Suy ra hằng đẳng thức A3 + B3 = (A + B) (A2 – AB + B2) ?2 Trang 14 phaùt bieåu haèng ñaúng AÙp duïng : 2 3 3 3 thức bằng lời a/ (x + 1)(x – x + 1) = x + 1 = x + 1 HS phaù t bieå u haè n g 3 3 3 2 b/ x + 8 = x + 2 = (x + 2)(x – 2x + 4) đẳng thức c/ (x2 – 3x + 9) (x+ 3) = ........................ Hoạt động 4 : Giới thiệu hằng đẳng thức thứ 7 HS laøm ?3 4/ Hieäu hai laäp phöông ?3 Trang 15 Với A, B là các biểu thức tùy ý ta có: Tính (a – b) (a2 + ab + b2) = Suy ra hằng đẳng thức A3 - B3 = (A - B) (A2 + AB + B2) ?4 Trang 15. Phaùt bieåu haèng ñaúng Aùp duïng: 2 3 3 3 a/ (x - 1) (x + x + 1) = x - 1 = x – 1 thức trên bằng lời 3 3 3 3 2 Cho hs quan saùt baûng phuï cuûa caâu c b/ 8x – y = (2x) – y = (2y – y) (4x + 2xy + 2 HS phaù t bieå u y) trang 16 phaàn ?4 hằng đẳng thức. Lưu ý : học sinh cần phân biệt cụm c/ Đánh dấu vào ô đầu tiên có đáp số đúng x3 + 8 Laøm baøi 30 trang 16 : Ruùt goïn từ “Lập phương của một tổng (hiệu) a/ (x + 3) (x2 - 3x + 9) – (54 + x2) với tổng (hiệu) hai lập phương” = x3 + 33 – 54 – x3 = -27 (A + B)3 ≠ A3 + B3 b/ (2x + y)(4x2 – 2xy + y2) – (2x – y)(4x2 + 2xy + y2) = [(2x)3 + y3] – [(2x)3 – y3] = 2y3 Laøm baøi 31 trang 16 Nên chứng minh từ vế phải sang vế 3 3 3 a/ (a + b ) = (a + b) – 3ab(a + b) traùi 3 Ta coù VP = (a + b) – 3ab(a + b) - Hs leân baûng = a3 + 3a2b + 3ab2 + b3 – 3a2b – 3ab2 3 3 laøm = a +b 3 3 3 b/ (a - b ) = (a - b) + 3ab(a - b).
<span class='text_page_counter'>(14)</span> Ta coù VP = (a - b)3 + 3ab(a - b) = a3 - 3a2b + 3ab2 - b3 + 3a2b - 3ab2 = a3 - b3 AÙp duïng : (a3 + b3) = (a + b)3 – 3ab(a + b) = (-5)3 – 3.6(-5) = -125 + 90 = -35 Laøm baøi 32 trang 16 Ñieàn vaøo oâ troáng a/ (3x + y)(9x2 – 3xy + y2 ) = 27x3 + y3 b/ (2x – 5 ) .(4x2 + 10x + 25 ) = 8x3 – 125 Hoạt động 5 : Hướng dẫn học ở nhà - Về nhà ghi lại 7 hằng đẳng thức - Về nhà học kĩ 7 hằng đẳng thức đầu - Chuẩn bị các bài tập từ bài 33 đến 38 trang 16 và 17 V/ Ruùt kinh nghieäm: ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ------------------------------.
<span class='text_page_counter'>(15)</span> Ngày soạn: 11/9/2008 Ngaøy daïy: 17/9/2008.. Tieát:08 n:04. Kyù duyeät: TuaànTuaà : 03 LUYEÄN TAÄP Ngaøy ……………thaùng……………….naêm 200. I/ Muïc tieâu Củng cố kiến thức về 7 hằng đẳng thức đáng nhớ Rèn kĩ năng vận dụng các hằng đẳng thức vào giải toán II/ Phöông tieän daïy hoïc SGK, phấn màu, bảng phụ bài tập 37 trang 17 ,14 tấm bìa ghi hằng đẳng thức III/ Quá trình hoạt động trên lớp 1/ Ổn định lớp 2/ Kieåm tra baøi cuõ Kiểm tra 5 học sinh bất kì hằng đẳng thức nào, hoặc cho cả lớp cùng chơi “Đôi bạn nhanh nhất” (SGK trang 17). 3/ Luyeän taäp Ghi baûng Baøi 33 trang 16 a/ (2 + xy)2 = 4 + 4xy + x2y2 b/ (5 – 3x)2 = 25 – 30x + 9x2 c/ (5 – x2)(5 + x2) = 25 – x4 d/ (5x – 1)3 = (5x)3 – 3.(5x)2.1 + 3.5x.12 – 13 = 125x3 – 75x2 + 15x – 1. Hoạt động của HS - Goïi hs leân baûng laøm. - Hướng dẫn cho hs trước khi leân baûng. - 3 hs cuøng leân baûng laøm. Bài 34 trang 17 Rút gọn biểu thức a/ (a + b)2 – (a – b)2 = [(a + b) + (a – b)] [(a + b) (a – b)] = 2a (2b) = 4ab 3 3 b/ (a + b) – (a – b) – 2b3 - Cả lớp cùng làm 3 2 2 3 3 2 2 3 = a + 3a b + 3ab + b – (a – 3a b + 3ab – b ) – 2b3 = a3 + 3a2b + 3ab2 + b3 – a3 + 3a2b - 3ab2 + b3 – 2b3 = 6a2b c/ (x + y + z)2 – 2(x + y + z)(x + y) + (x + y)2 - Cả lớp cùng nhận xét = [(x + y + z) – (x + y)]2 = (x + y + z – x – y)2 = z2 Baøi 35 trang 17 a/ 342 + 662 + 68.66 = 342 + 2.34.66 + 662 = (34 + 66)2 = 1002 = 10000. Hoạt động của GV. - Cho hs leân baûng laøm.
<span class='text_page_counter'>(16)</span> b/ 742 + 242 – 48.74 = 742 – 2.24.74 + 242 = (74 – 24)2 = 502 = 2500 Baøi 36 trang 17 a/ x2 + 4x + 4 = (x + 2)2 với x = 98 ⇒ (98 + 2)2 = 1002 = 10000 b/ x3 + 3x2 + 3x + 1 = (x + 1)3 với x = 99 ⇒ (99 + 1)3 = 1003 = 1000000. Giống hằng đẳng thức nào ?. Laøm baøi 37 trang 17 : Cho hoïc sinh quan saùt baûng phuï baøi 37 (x – y)(x2 + xy + y2) (x + y) (x – y). x3 + y3 x3 – y3. x2 – 2xy + y2 (x + y)2 (x + y) (x2 – xy + y2). x2 + 2xy + y2. y3 + 3y2x + 3yx2 + x3 (x – y)3. (y – x)2. x2 – y2. x3 – 3x2y + 3xy2 – y3 (x + y)3 Hướng dẫn học ở nhà Về nhà học kĩ 7 hằng đẳng thức đầu Làm lại các bài tập đã học để kiểm tra 15 phút Xem trước bài “Phân tích đa thức thành nhân tử bằng phương pháp đặt nhân tử chung”. V/ Ruùt kinh nghieäm: ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... Kyù duyeät: Tuaàn:04 ........................................................................................................................................... Ngaøy ……………thaùng……………….naêm 200 ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ------------------------------. Ngày soạn: 19/9/2008.. Tieát:09.
<span class='text_page_counter'>(17)</span> Ngaøy daïy: 22/9/2008.. Tuaàn:05. Bài 6: PHÂN TÍCH ĐA THỨC THAØNH NHÂN TỬ BẰNG PHƯƠNG PHÁP ĐẶT NHÂN TỬ CHUNG. I/ Muïc tieâu Hiểu thế nào là phân tích đa thức thành nhân tử Biết cách tìm nhân tử chung và đặt nhân tử chung II/ Phöông tieän daïy hoïc SGK, phaán maøu III/ Quá trình hoạt động trên lớp 1/ Ổn định lớp 2/ Kieåm tra 15 phuùt Đề 1 : 1/ Viết tên và công thức các hằng đẳng thức 1; 3 ; 5 ;7 (4đ) 2/ Aùp dụng khai triển hằng đẳng thức : (4đ) a/ (2 + 3a)2 b/ (3 – x)(x + 3) c/ (y – 1)3 d/ m3 – 8 3/ Rút gọn biểu thức : (x + 2)2 – (x + 2)(x – 2)(x2 + 4) Đề 2 : 1/ Viết tên và công thức các hằng đẳng thức 2; 3 ; 4 ; 6 (4đ) 2/ Aùp dụng khai triển hằng đẳng thức: (4đ) a/ (x – 2y)2 1 1 b/ (a + )( - a) 2 2 c/ (x + 3)3 d/ (3 + 2x)(9 – 6x + 4x2) 3/ Rút gọn biểu thức : 2(2x + 5)2 – 3(1 + 4x)(1 – 4x) 3/ Bài mới. Hoạt động của GV. Hoạt động của HS Hoạt động 1 : Ví dụ - G/v trình bày ví dụ 1như (sgk) - H/s quan sát g/viên hướng dẫn và giới thiệu phân tích đa thức cách làm thành nhân tử. - H/s đọc lại định nghĩa phân tích đa thức thành nhân tử như (sgk) - Cho h/s đọc lại định nghĩa sgk. - Hoïc sinh tính nhanh : 34.76 + - gioá viên trình bày tiếp ví dụ 2 34.24 = 34.(76 + 24) = 34.100 = để minh hoạ cho định nghĩa 3400. Ghi baûng 1. Ví duï: a/ Ví duï 1: 2x2 – 4x = 2x.x – 2x.2 = 2x(x – 2) → được gọi là phân tích đa thức thành nhân tử 1/ Phân tích đa thức thành nhân tử (hay thừa số) nghĩa là biến đổi đa thức đó thành một tích của những đơn thức và đa thức.
<span class='text_page_counter'>(18)</span> b/Ví duï 2: 15x3 – 5x2 + 10x = 5x.3x2 – 5x.x + 5x.2 = 5x( 3x2 - x + 2) Hoạt động 2 : Aùp dụng yêu cầu h/s làm ?1 2x – 4x = 3 nhóm làm áp dụng a, b, c rồi tự / Aùp dụng kieåm tra nhau ?1a/ x2 – x = x(x – 1) 2x.x – 2x.2 = 2x(x – 2) → được gọi là phân tích đa thức b/ 5x2 (x – 2y) – 15x(x – 2y) thành nhân tử = (x – 2y)(5x2 – 15x) 15x3 – 5x2 + 10x = 5x.x2 – 5x.x + = 5x(x – 2y)(x – 3) 2 HS đọc chú ý SGK 5x.2 = 5x(x – x + 2) c/ 3 (x – y) – 5x(y – x) = 3(x – y) + 5x(x – y) Cho hoïc sinh ruùt ra nhaän xeùt - H/s laøm ?2 laøm vieäc caù nhaân = (x – y) (3 + 5x) (SGK trang 19) * Chuù yù: (sgk) - Cho h/s làm ?2 để củng cố ?2 3x2 – 6x = 0 3x(x – 2) = 0 3 x=0 x=0 ¿ ¿ x − 2=0 x=2 ⇔ ⇔ ¿ ¿ ¿ ¿ ¿ ¿ ¿ ¿ 4. cuûng coá: Baøi 39 trang 19 a/ 3x – 3y = 3(x – y) b/ 2x2 + 5x2 + x2y = x2(2 + 5x + y) c/ 14x2y – 21xy2 + 28x2y2 = 7xy(2x – 3y + 4xy) d/ x(y – 1) – y(y – 1) = (y – 1)(x – y) e/ 10x(x – y) – 8y(y – x) = 10x(x – y) + 8y(x – y) = (x – y)(10x + 8y) = 2(x – y)(5x + 4y) 2. Bài 40 trang 19 : Tính giá trị các biểu thức a/ 15 . 91,5 + 150 . 0,85 = 15 . 91,5 + 15 . 8,5 = 15 . (91,5 + 8,5) = 15 . 100 = 1500 5 5 b/ 5x (x – 2z) – 5x (x – 2z) = (x – 2z)(5x5-5x5) 0 =0 Baøi 41 trang 19 a/ 5x(x – 2000) – x + 2000 = 0 5x(x – 2000) – (x – 2000) = 0. b/ 5x2 – 13x = 0 x(5x – 13) = 0 (5x – 1) (x – 2000) = 0.
<span class='text_page_counter'>(19)</span> ⇔ x=0 ¿ 5 x −13=0 ¿ ¿ ¿ ¿ ¿. ⇔. ⇔ x=0 ¿ 13 x= 5 ¿ ¿ ¿ ¿ ¿. x − 2000=0 ¿ 5 x − 1=0 ¿ ¿ ¿ ¿. ⇔. x=2000 ¿ 1 x= 5 ¿ ¿ ¿ ¿. Hướng dẫn học ở nhà - Làm các ví dụ và bài tập đã sửa - Laøm baøi 42 trang 19 - Xem trước bài “Phân tích đa thức thành nhân tử bằng phương pháp dùng hằng đẳng thức” Hướng dẫn bài 42 55n+1 – 55n = 55n . 55 – 55n .1 = 55n (55 – 1) = 55n . 54 ⋮ 54 (n N ) V/ Ruùt kinh nghieäm: ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ------------------------------.
<span class='text_page_counter'>(20)</span> Ngày soạn: 19/9/2008. Ngaøy daïy: 23/9/2008.. Tieát: 10 Tuaàn: 05. Bài 7: PHÂN TÍCH ĐA THỨC THAØNH NHÂN TỬ BẰNG PHƯƠNG PHÁP DÙNG HẰNG ĐẲNG THỨC. I. Muïc tieâu: - HS hiểu được cách phân tích đa thức thành nhân tử bằng phương pháp dùng hằng đẳng thức - HS biết vận dụng các hằng đẳng thức đẳng thức đã học vào việc phân tích đa thức thành nhân tử II.Chuaån bò: - GV: SGK, baûng phuï phaàn KTBC - HS: SGK, Baûng phuï, buùt loâng. III.Các bướclên lớp: 2. KTBC: - HS sửa BT 40/19 - Điền vào chỗ trống (bằng cách dùng hằng đẳng thức): a) A2 + 2AB + B2 = ……………… b) A2 – 2AB + B2 = ……………… c) A2 – B2 = ……………………… d) A3 + 3A2B + 3AB2 + B3 = ………………… e) A3 - 3A2B + 3AB2 - B3 = ………………… f) A3 + B3 = …………………… g) A3 - B3 = …………………… 3. Bài mới: Hoạt động của GV Hoạt động của HS Ghi baûng Hoạt động 1: ví dụ - Phần KTBC có thể xem như PT TL1: Đúng I.Ví duï: đa thức thành nhân tử không? TL2: Dùng hằng đẳng thức PT thành nhân tử: - Cơ sở của việc phân tích đó là - Ghi VD 1 a) x2 – 4x + 4 = (x – 2)2 2 sử dụng? b/x – 2 = x2 - √ 2 2= (x - √ 2 ) -Neâu VD1 -ba HS leân baûng laøm (x + √ 2 ) - Goïi HS leân baûng laøm c)1 – 8x3 -Nhắc HS: PT thành nhân tử tức -Chú ý chọn Hằng đẳng thức phù = (1 – 2x)(1 + 2x + 4x2) laø ñöa veà daïng tích. hợp. ?1. - Cho HS laøm ?1 -HS laøm ?1 caù nhaân. ?2. HS laøm ?2 a) Tính nhanh: -Moät HS gioûi leân laøm caâu b 1052 – 25 = 1052 - 52 TL3: 4n.(n + 5) chia heát cho 4 = (105 + 5)(105 – 5) 2 neân (2n + 5) - 25 chia heát cho 4 = 110. 100 = 11000 b)(2n + 5)2 – 25 = (2n + 5 – 5)(2n + 5 + 5) = 2n .(2n + 10) = 2n. 2.(n + 5) = 4n.(n + 5) Hoạt động 2: áp dụng 2 H3: Muoán (2n + 5) - 25 chia heát TL3: 4n.(n + 5) chia heát cho 4 2. Aùp duïng:.
<span class='text_page_counter'>(21)</span> cho 4 , ta phaûi laøm gì? - Moät HS gioûi leân laøm baøi. - G/v nhận xét sửa sai bài trên baûng chuù yù caùch trình baøy.. neân (2n + 5)2 - 25 chia heát cho 4 - Moät HS gioûi leân laøm baøi H/s còn lại nhận xét sửa sai. Ví dụ: chứng minh rằng (2n +5)2 – 25 chia hết cho 4 với mọi giá trị cuûa x Giaûi (2n + 5)2 – 25 = (2n + 5 – 5)(2n + 5 + 5) = 2n .(2n + 10) = 2n. 2.(n + 5) = 4n.(n + 5). 4. Cuûng coá: - Cho HS laøm BT 43, 45 - PT đa thức thành nhân tử :. a) x3 + 1/27 = (x + 1/3)(x2 – 1/3x + 1/9) b) – x3 + 9x2 – 27x + 27 = 27 – 27x + 9x2 – x3 = (3 – x)3 5. Hướng dẫn HS học ở nhà: - Hướng dẫn HS làm BT VN 44, 46 - Chuẩn bị bài mới V/ Ruùt kinh nghieäm: ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ------------------------------.
<span class='text_page_counter'>(22)</span> Ngày soạn:27/9/2008. Ngaøy daïy: 29/9/2008.. Tieát: 11 Tuaàn: 06.. Kyù duyeät: Tuaàn:05. Luyeä taäp ng……………….naêm 200 Ngaøyn……………thaù. I. Muïc tieâu: - Kiến thức cơ bản: H/s được củng cố về phân tích đa thức thành nhân tử bằng phương pháp đặt nhân tử chung, dùng hằng đẳng thức. - Kĩ năng: sử dụng thành thao các phương pháp phân tích đa thức thành nhân tử để làm các dạng bài tập. - Thái độ: rèn tính cẩn thận tỉ mỉ cho học sinh. II. Chuaån bò: - G/v: bảng phụ ghi bài giải mẫu các dạng bài tập, bút viết bảng, thước, phấn màu. - H/s: ôn tập các kiến thức, bảng nhóm, bút viết bảng. III. Tiến hành giờ dạy: 1. Oån định lớp: 2. Kiểm tra bài củ: - phân tích đa thức thành nhân tử là làm gì? Ta có những phương pháp nào? Phân tích đa thức sau thành nhân tử: 3x2y – 6xy2 3. Bài mới: Hoạt động của GV. Hoạt động của HS Ghi baûng Hoạt động 1: phân tích đa thức thành nhân tử - Phân tích đa thức thành nhân tử - H/s trả lời: là đưa đa thức về Btaäp 39/19(sgk) bằng phương pháp đặt nhân tử dạng tích các đa thức, chỉ áp a/ 3x - 6y = 3( x – y) 2 2 2 chung laø laøm gì? Khi naøo aùp duïng duïng phöông phaùp naøy khi caùc b/ x + 5x3 + x2y = x2 ( 5 5 phöông phaùp naøo? hạng tử của đa thức có nhân tử + 5x + y) gioáng nhau. c/ 14x2y – 21xy2 + 28x2y2 = - G/v yeâu caàu 5 h/s leân baûng laøm 7xy( 2x – 3y + 4xy) baøi. - 5 h/s leân baûng laøm baøi taäp 2 2 39/sgk d/ x(y -1) y( y – 1) = 5 5 - G/v nhận xét sửa sai cẩn thận. 2 - Phân tích đa thức thành nhân tử - H/s còn lại nhận xét sửa sai. (y – 1) (x – y) 5 baèng phöông phaùp duøng haèng - H/s nêu phân tích đa thức thành e/ 10x( x – y) – 8y(y – x) = đẳng thức là làm thế nào? nhân tử bằng cách sử dụng các 10x (x- y) + 8y( x – y) = - Y/c h/sinh ghi laïi 7 haèng ñaúng hằng đẳng thức để đưa đa thức ( x- y) 2( 5x – 4y) thức đáng nhớ. thành tích các đa thức. Btaäp 43/(SGK) - H/s ghi lại 7 hằng đẳng thức a/ x2 + 6x + 9 = ( x + 3)2 - Y/c h/s leân baûng leân baûng laøm đáng nhớ. b/ 10x – 25 – x2 = - ( x2 – 10x + baøi taäp 43/sgk 25) = - (x – 5)2 - Goïi 4 h/s leân baûng laøm baøi. - 4 h/s leân baûng laøm baøi c – d H/s tự làm Hoạt động 2: tìm x - G/v giới thiệu một ứng dụng của - H/sinh nêu phương pháp làm Btaäp 41/(sgk) phân tích đa thức thành nhân tử bài cho từng bài. a/ 5x( x – 2000) – x + 2000 = 0 là dạng toán tỉm x - Hai h/sinh leân baûng laøm baøi. ( x – 2000) ( 5x – 1) = 0.
<span class='text_page_counter'>(23)</span> - G/v ghi đề bài tập 41 lên bảng. Ta coù: x – 2000 = 0 - Hoûi h/sinh caùch laøm baøi cho - H/sinh còn lại nhận xét sửa sai. x = 2000 1 từng bài hoặc 5x – 1 = 0 => x = 5 - Goïi 2 hoïc sinh leân baûng laøm - H/sinh sửa bài vào vở b/ h/s tự làm baøi. - H/s nghe vaø neâu caùch laøm baøi - G/viên nhân xét sửa sai. đối với từng câu - Hướng dẫn h/s làm bài taäp45/Sgk Hoạt động 3: tính nhanh, tính giá trị của biểu thức - G/viên nêu một ứng dụng khác - H/sinh nghe và nêu cách làm Btaäp 46 (sgk) của phân tích đa thức thành nhân bài tính nhanh đối với từng bài. a/ 732 – 272 = (73 + 27) (73 – 27) tử là tính nhanh và tính giá trị của = 100. 46 = 4600 đa thức. - Ba h/sinh leân baûng laøm baøi b/ 372 – 132 = ( 37 + 13) (37 – 13) - G/viên ghi đề bài lên bảng và = 50 . 24 = 1200 hoûi h/s veà caùch laøm - H/sinh còn lại nhận xét sửa sai c/ 20022 - 22 = ( 2002 + 2 ) ( 2002 -Goïi 3 h/s leân baûng laøm baøi - H/s neâu caùch laøm cho baøi taäp 40 – 2 ) = 2004 . 2000 = 4 008000 - G/viên nhận xét sửa sai - Làm tương tự với bài tâp 40 (sgk) 4. Củng cố: - Cho h/s làm bài tập số 44(sgk) để củng cố 1 a/ x3 + c) (a + b)3 + ( a – b )3 27 - Cho h/s làm bài tập số 45(sgk) để củng cố a) 2 – 25x2 = 0 b) x2 – x + 1/ 4 = 0 5. Hướng dẫn HS học ở nhà: - Hướng dẫn HS làm BT còn lại ở nhà - Soạn trước bài tiếp theo V/ Ruùt kinh nghieäm: ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ............................................................................................................................................ Ngày soạn:27/9/2008.. Tieát: 12.
<span class='text_page_counter'>(24)</span> Ngaøy daïy: 30/9/2008.. Tuaàn: 06.. Baøi 8:. I. II. III. IV.. PHÂN TÍCH ĐA THỨC THAØNH NHÂN TỬ BẰNG PHƯƠNG PHÁP NHÓM HẠNG TỬ. Muïc tieâu: HS biết nhóm các hạng tử một cách thích hợp để phân tích đa thức thành nhân tử Reøn kó naêng vaän duïng vaøo baøi taäp Phöông phaùp: Nêu vấn đề HS hoạt động theo nhóm Chuaån bò: GV: SGK, baûng phuï ?2, phaán maøu. HS: SGK, baûng phuï, buùt loâng.. Các bước: 1 KTBC: - Cho HS laøm BT 44, 46 2. Bài mới: Hoạt động của GV H1: Xét đa thức x2 – 3x + xy – 3y , các hạng tử có nhân tử chung khoâng? H2: Từng nhóm có nhân tử chung khoâng? -Giới thiệu ta vừa PT đa thức thành nhân tử bằng PP nhóm hạng tử. H3:Hãy nhóm để có nhân tử chung?. :Hãy nhóm để có nhân tử chung? -Cho HS laøm ?1 -Cho HS làm ?2, đầu tiên HS tự PT. Hoạt động của HS Hoạt động 1: ví dụ TL1: Khoâng coù. - Suy nghó TL2: Coù 2 nhoùm. TL3: (1 HS PT nhö beân) TL4: 2xy + xz + 3z + 6y = x(2y + z) + 3(z + 2y) = (2y + z)(x + 3) -HS nhaän xeùt Hoạt động 2: áp dụng - HS laøm ?1 treân baûng. -HS nhaän xeùt. -HS PT đa thức thành nhân tử.. 3. Cuûng coá Baøi 50:. - Cho HS laøm BT 47/22, 50/23 a) x = -1; x = 2 b) x = 1/5; x = 3. Ghi baûng 1/ Ví duï: a/ Ví dụ 1: phân tích đa thức thành nhân tử x2 – 3x + xy – 3y = x(x – 3) + y(x – 3)= (x – 3)(x + y) b/ Ví dụ 2: PT thành nhân tử: 2xy + 3z + 6y + xz = (2xy + 6y) + (3z + xz) = 2y(x + 3) + z(3 +x) = (x + 3)(2y + z). 2/ Aùp duïng: ?1.(HS laøm) = 10000 ?2. An đúng Thaùi vaø Haø chöa PT heát.
<span class='text_page_counter'>(25)</span> 4. Hướng dẫn HS học ở nhà: - Hướng dẫn HS làm BT 48, 49/22 ở nhà V/ Ruùt kinh nghieäm: ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ------------------------------.
<span class='text_page_counter'>(26)</span> Ngày soạn:3/10/2008. Ngaøy daïy: 6/10/2008.. I.. Kyù duyeät: Tuaàn:06 Tieát: 13. n: 07. Ngaøy 29 thaùng 09.naêmTuaà 2008 LUYEÄN TAÄP. Muïc tieâu: Kiến thức cơ bản: h/sinh nắm được phương pháp phân tích đa thức thành nhân tử bằng ba phương pháp đã học. - Rèn luyện kỹ năng giải bài tập phân tích đa thức thành nhân tử - HS giải thành thạo loại bài tập phân tích đa thức thành nhân tử II. Chuaån bò: - GV: SGK, baûng phuï, buùt vieát baûng, phaán maøu. - HS: SGK, bảng phụ, bút lông. Oân tập các kiến thức III. Các bướctiến hành giờ dạy : 1. KTBC: - Cho HS sửa BT 53 b, c/24 - HS khaùc laøm BT 54 a, c/25 2. Bài mới: Hoạt động của GV Hoạt động của HS Ghi baûng Hoạt động 1: phân tích đa thức thành nhân tử - G/viên nêu đề bài và nhắc lại - H/s nêu ba phương pháp đã học Btập 48/22/(sgk) caùc phöông phaùp phaân tích ña và chú ý ưu tiên hàng đầu là đặt a/ x2 + 4x - y2 + 4 = (x2 + 4x + 4) – y2 = (x + 2)2 – y2 = (x + 2 + y) thức thành nhân tử đã học. nhân tử chung. - Hỏi h/s cách làm đối với từng (x + 2 – y). b/ 3x2 + 6xy + 3y2 – 3z2 = baøi. - H/s đứng tại chổ nêu cách làm - Cho H/s tự làm vài phút . đối với từng bài. 3( x2 + 2xy + y2 – z2) = 3[(x2 + 2xy + y2) – z2] = 3 [( x + y)2 – z2] - Goïi 3 h/s leân baûng laøm baøi. - G/viên nhận xét sửa sai. Chú ý - Ba h/s leân baûng laøm baøi. = 3(x + y + z) (x + y – z) c/ x2 - 2xy + y2 – z2 +2zt – t2 = caùch trình baøy cho h/s. - Cho h/s laøm baøi taäp theân nhö - H/s còn lại làm bài vào vở đồng (x2 - 2xy + y2) – (z2 - 2zt + t2)= (x – y)2 – (z – t )2 = ( x – y + z – sau: thời nhận xét bài làm trên bảng. a. x2 - x - y2 - y - H/s tự làm bài tập thêm t) ( x – y – z + t) 2 2 2 b. x - 2xy + y - z c. x2 -3x + xy - 3y d. 2xy +3z + 6y + xz Hoạt động 2: Tìm x, và bài tập ứng dụng - G/v ghi đề bài tập 50 lên bảng - H/sinh neâu caùch laøm baøi taäp tìm Btaäp 50/23/(sgk). Tìm x vaø hoûi phöông phaùp laøm baøi cuûa x laø phaân tích veá traùi thaønh nhaân a/ x(x – 2) + x -2 = 0 h/s. tử. (x – 2) (x + 1) = 0 Ta coù: x – 2 = 0 => x = 2 - Cho h/s tự làm bài vài phút. - Hai h/s leân baûng laøm baøi - Goïi hai h/s leân baûng laøm baøi . - H/s còn lại làm bài vào vở và Hoặc : x+ 1 = 0 => x = - 1 b/ 5x ( x – 3 ) – x + 3 = 0 - G/viên nhận xét sửa sai, chú ý nhaän xeùt baøi laøm treân baûng. caùch trình baøy cho h/s. - H/sinh sinh hoạt nhóm làm bài 5x ( x – 3 ) – ( x – 3 ) = 0 (x – 3 ) (5x – 1) = 0 - Cho h/s laøm baøi taäp theâm nhö tập thêm nữa lớp làm câu a, nữa.
<span class='text_page_counter'>(27)</span> sau: a/ x2(x + 1) + 2x3 + 2x = 0 b/ x( 2x – 3 ) – 2( 3 – 2x) = 0. lớp làm câu b. - Caùc nhoùm nhaän xeùt cheùo. Ta coù: x – 3 = 0 => x = 3 Hoặc 5x – 1 = 0 => x = 1/5. 3. Hướng dẫn HS học ở nhà:. - Hướng dẫn bài 49/22 - Cho thêm bài tập sau: phân tích đa thức thành nhân tử: a/ 4b2c2 – (b2 + c2 – a2)2 b/( ax + by)2 – (ay + bx)2 c/ (a2 + b2 – 5 )2 – 4( ab + 2)2 d/ ( 4x2 - 3x – 18)2 – (4x2 + 3x) 2. 4. Daën doø:. - Xem và làm lại bài tập đã sữa - Chuẩn bị bài mới V/ Ruùt kinh nghieäm: ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ------------------------------.
<span class='text_page_counter'>(28)</span> Ngày soạn: 3/10/2008 Ngaøy daïy: 10/10/2008 Baøi 9: II.. Tieát: 14 Tuaàn:07 PHÂN TÍCH ĐA THỨC THAØNH NHÂN TỬ BẰNG CÁCH PHỐI HỢP NHIỀU PHƯƠNG PHÁP. Muïc tieâu: - HS biết vận dụng một cách linh hoạt các phương pháp phân tích đa thức thành nhân tử đã học vào việc giải loại toán phân tích đa thức thành nhân tử - Kĩ năng : H/s sử dụng thành thạo ba phương pháp đã học vào việc giải các bài tập - Thái độ : rèn tính cẩn thận chính xác, phát triển tư duy. III. Chuaån bò: - GV: SGK , bảng phụ phần ?2b, phấn màu, thước thẳng. - HS: SGK, baûng phuï, buùt loâng. Hoïc thuoäc lyù thuyeát. IV. Các bước: 2. KTBC: - Cho HS sửa BT 48, 49/22 3. Bài mới: Hoạt động của GV Hoạt động của HS Ghi baûng Hoạt động 1: tìm hiểu ví dụ Cho HS tự làm VD -HS suy nghó I.Ví duï: H1: đầu tiên , ta có thể thực hiện a)PT thành nhân tử: PP phaân tích naøo? TL1: Đặt nhân tử chung 5x 5x3 + 10 x2y + 5xy2 H2: sau đó? = 5x(x2 + 2xy + y2) TL2: dùng hằng đẳng thức. = 5x(x + y)2 -Giới thiệu PT đa thức thành b) PT thành nhân tử: nhân tử bằng cách phối hợp -Laøm tieáp caâu tieáp theo x2 – 2xy – 9 + y2 nhieàu phöông phaùp. -Nhoùm = x2 – 2xy + y2 - 9 -Dùng hằng đẳng thức. = (x – y)2 - 32 -Cho HS laøm ?1, thaûo luaän nhoùm -Laøm ?1 = (x – y – 3)(x – y + 3) H3: Làm được gì trước? -HS thaûo luaän nhoùm ?1. PT thành nhân tử : TL3: đặt nhân tử chung 2x3y – 2xy3 – 4xy2 – 2xy H4: tieáp theo? -HS quan saùt, suy nghó = 2xy(x2 – y2 – 2y – 1 ) -Cho HS ñem baøi laøm leân = 2xy [ x2 – (y2 + 2y + 1)] -Từng nhóm đem kết quả lên = 2xy [ x2 – (y + 1)2] = 2xy [ x + ( y + 1)]. [x – (y + 1)] = 2xy (x + y + 1)(x –y – 1) Hoạt động 2:Áp dụng -PT đa thức thành nhân tử, có -Laøm ?2 II.Aùp duïng: những tiện lợi gì? -3 HS laøm nhanh ñem noäp. ?2. -cho HS laøm ?2 a)Tính nhanh: -GV gợi ý PT thành nhân tử rồi x2 + 2x + 1 – y2 taïi x = 94,5 vaø y thay vaøo = 4,5.
<span class='text_page_counter'>(29)</span> -Cho HS tự làm. - HS laøm. = (x + 1)2 – y2 = (x + 1 – y)(x + 1 + y) = (94,5 + 1 – 4,5)(94,5 + 1 + 4,5) = 91.100 = 9100 b) (baûng phuï). 4. Cuûng coá:. - Cho HS làm BT 51/24 , GV và HS cùng làm 1 câu, sau đó HS tự làm. 5. Hướng dẫn HS học ở nhà:. - Hướng dẫn BT 52, 53/24 về nhà làm - BT 53: PP tách hạng tử - Xem kyõ caùc Ví duï. V/ Ruùt kinh nghieäm: ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ------------------------------.
<span class='text_page_counter'>(30)</span> Ngày soạn: 10/10/2008 Ngaøy daïy: 14/10/2008. Kyù duyeät: Tuaàn:07. LUYEÄNNgaø TAÄ P thaùng 10.naêm 2008 y 06. Tieát : 15 Tuaàn: 8. I. Muïc tieâu: - Kiến thức cơ bản: H/s hiểu rõ các phương pháp phân tích đa thức thành nhân tử. - Rèn luyện kỹ năng giải bài tập phân tích đa thức thành nhân tử - HS giải thành thạo loại bài tập phân tích đa thức thành nhân tử II. Chuaån bò: - GV: SGK, baûng phuï, buùt vieát baûng, phaán maøu. - HS: SGK, baûng phuï, buùt loâng. III. Các bước tiến hành giờ dạy: Í. Oån định lớp: 2. Kieåm tra baøi cuû: - Cho HS sửa BT 53 b, c/24 - HS khaùc laøm BT 54 a, c/25 3.Bài mới: Hoạt động của GV Hoạt động của HS Ghi baûng Hoạt động 1: phân tích đa thức thành nhân tử - Cho HS sửa và nhận xét. - H/s nêu các phương pháp áp Bài 54/25: phân tích đa thức - Y/cầu h/sinh nêu các phương dụng cho từng bài thành nhân tử. pháp áp dụng cho từng bài. a)x3 + 2x2y + xy2 – 9x - HS laøm. = x ( x2 + 2xy + y2 – 9) - Goïi ba h/sinh leân baûng laøm = x [ (x2 + 2xy + y2) – 32] baøi. - H/sinh còn lại nhận xét hoàn = x [ (x + y)2 – 32] - G/v quan sát những h/s còn thiện bài và ghi bài vào vở. = x ( x + y + 3)(x + y – 3) lại bên dưới. -HS làm bằng cách sinh hoạt b)= (x – y)(2 – x + y) - Cho HS sửa và nhận xét. nhoùm ghi vaøo baûng nhoùm. c) = x2( x - √ 2 )(x + √ 2 ) - Chú ý: c) a = √ a 2 với mọi - Các nhóm nhận xét chéo và Baøi 54/25 a0 ruùt ra keát luaän. a)x2 – 4x + 3 - Cho HS laøm theo nhoùm caâu = x2 – 3x – x + 3 a, c. -HS sửa bài , ghi chú cách tách = x(x – 3) – ( x – 3) - Cho HS sửa, giải thích PP = (x – 3)(x – 1) taùch c - d h/s tự làm Hoạt động 2: ứng dụng tìm x và tính nhanh - G/viên giới thiệu các ứng - H/sinh đọc đề và suy nghĩ Baøi taäp 55(sgk): Tìm x bieát: 1 dụng của phân tích đa thức caùch laøm baøi. a/ x3 - 4 x = 0 thành nhân tử . 1 - G/v ghi đề lên bảng cho - Ba h/sinh leân baûng laøm baøi, x( x2 - 4 ) = 0 h/sinh suy nghó vaøi phuùt. laøm vieäc caù nhaân..
<span class='text_page_counter'>(31)</span> 1. - Goïi 3 h/s leân baûng laøm baøi taäp. - các h/s còn lại nhận xét sửa sai và hoàn thiện bài làm.. - G/vieân quan saùt h/s yeáu keùm để hướng dẫn. - G/viên nhận xét hoàn thiện baøi. _ G/viên hướng dẫn cách làm baøi taäp 56(sgk) _ Goïi hai h/sinh leân baûng laøm baøi . - G/vieân nhaän xeùt vaø ruùt ra keát luận về các phương pháp đã sử duïng.. - H/sinh ghi bài vào vở. - H/sinh nghe g/v hướng dẫn vaø suy nghó caùch laøm baøi. - Hai h/s leâng baûng laøm baøi - H/sinh coøn laïi nhaän xeùt baøi trên bảng và hoàn thiện bài. - H/sinh ghi bài vào vỡ. 1. x (x + 2 ) ( x - 2 ) = 0 ta coù x = 0 1. 1. hoặc x + 2 = 0 => x = - 2 1. 1. hoặc x - 2 = 0 => x = 2 b – c h/s tự làm Btaäp 56 (sgk): Tính nhanh giaù trị của đa thức. 1. 1. a/ x2 + 2 x + 16 1 4. 1. = x2 + 2x 1. + ( 4 )2 = ( x + 4 )2 thay giaù trò x = 49,75 ta coù : ( 49, 75 +75)2 = 2550,25 B h/s tự làm .. 5. Hướng dẫn HS học ở nhà: - Hướng dẫn bài: 58/25 - Chuù yù kó hôn BT 58/25: n – n = n(n – 1) = n(n + 1)(n –1) là 3 số tự nhiên liên tiếp nên chia hết cho 2 và 3 , mà (2; 3) = 1 neân chia heát cho 2.3 = 6 - HS veà laøm caùc BT coøn laïi/25 - Chuẩn bị bài mới V/ Ruùt kinh nghieäm: ............................................................................................................................... ............................................................................................................................... ............................................................................................................................... 3. 2. ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ------------------------------.
<span class='text_page_counter'>(32)</span> Ngày soạn: 10/10/2008 Ngaøy daïy : 15/10/2008. Tieát : 16 Tuaàn: 8. Bài 10: CHIA ĐƠN THỨC CHO ĐƠN THỨC. I. Muïc tieâu: - Kiến thức cơ bản: HS hiểu được khái niệm đa thức A chia hết cho đa thức B - Kỹ năng: HS nắm vững khi nào đơn thức A chia hết cho đơn thức B - Thái độ: HS thực hiên thành thạo phép chia đơn thức cho đơn thức II. Chuaån bò: - GV: SGK, phieáu hoïc taäp, baûng phuï - HS: SGK, baûng phuï, buùt loâng. III. Các bước: 1. Oån định lớp: 2. Kieåm tra baøi cuû: Cho HS laøm BT 56/25 i. Nhắc lại quy tắc chia 2 luỹ thừa cùng cơ số: xm : xn = …………………. xm : xn = ……………. 3. Bài mới: Hoạt động của GV -Yeâu caàu HS nhaéc laïi caùc công thức luỹ thừa đã học ở lớp 7. - Cho HS laøm ?1 treân baûng phuï - Cho HS laøm ?2 trong phieáu hoïc taäp, laøm theo nhoùm -Yêu cầu từng nhón cho kết quaû. Giới thiệu phép chia vừa thực hiện là phép chia hết. H1: Vậy đơn thức A chia hết cho đơn thức B khi nào? -Giới thiệu quy tắc -Cho HS laøm aùp duïng: 1em laøm caâu a, 1 em laøm caâu b. _ G/viên nhận xét và sửa. Hoạt động của HS Hoạt động 1: Quy tắc - Nhắc lại các công thức.. Ghi baûng. -HS trả lời ?2, làm theo nhoùm, thaûo luaän -Từng nhóm cho kết quả. TL1: Theo nhaän xeùt cuûa SGK. - Đọc quy tắc ở SGK. I.Quy taéc: Nhaéc laïi: xm : xn = xm-n neáu m > n xm : xn = 1 neáu m = n ?1 a/ x3 : x2 = x b/ 15x7 : 3x2 = 5 x5 c/ 20x5 : 12x = 5/3 x4 ?2 a/15 x2y2 : 5xy2 = 3 x b/ 12x3y : 9x2 = 4/3xy. Quy taéc: Hoïc SGK/26. Hoạt động 2: ứng dụng -HS laøm aùp duïng -1 HS leân laøm caâu a, 1 em laøm caâu b. - H/sinh còn lại nhận xét sửa. II.Aùp duïng: ?3 (sgk) a/15x3y5z : 5x2y3 = 3 x y2 z b/P = 12x4y2 : ( - 9 xy2) = -. - HS laøm ?1(sgk)..
<span class='text_page_counter'>(33)</span> sai.. sai và hoàn thiện bài vào vở. 4/3 x3 thay x= -3 ta coù P = - 4/3(3)3 = 36. 4. Cuûng coá: - Nhaéc laïi quy taéc - HS laøm BT 59, 60/28 5. Hướng dẫn HS học ở nhà: - Học quy tắc, hướng dẫn BT 61 - Laøm BT 61, 62 /28 - Chuẩn bị bài mới. V/ Ruùt kinh nghieäm: ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ------------------------------.
<span class='text_page_counter'>(34)</span> Ngày soạn: 10/10/2008 Ngaøy daïy : 20/10/2008. I. II. III. IV.. CHIA ĐA THỨC CHO ĐƠN THỨC. Tieát : 17 Tuaàn: 9. Muïc tieâu: HS cần nắm được điều kiện đủ để đa thức chia hết Ký cho duyeä đơn thứ c n8 t tuaà Nắm vững quy tắc chia đa thức cho đơn thức Vận dụng tốt vào giải toán Phöông phaùp: Nêu vấn đề. HS hoạt động theo nhóm Chuaån bò: GV: SGK, baûng phuï ?2, phieáu hoïc taäp baøi 64 HS: SGK, baûng phuï, buùt loâng.. Các bước: 1. KTBC:. 2. Bài mới:. - HS phaùt bieåu quy taéc? - HS sửa BT 61. - Nhaän xeùt pheùp chia coù heát khoâng?. Hoạt động của GV. Hoạt động của HS Hoạt động 1: Quy tắc. -Yeâu caàu HS laøm ?1 H1:Tìm 1 đa thức có các hạng tử đều chia hết cho 3xy2 ? -Chuù yù : heä soá khoâng caàn chia heát H2: Chia các hạng tử của đa thức cho 3xy2 H3: Coäng caùc keát quaû laïi? -Giới thiệu thong của đa thức -6x3y2 + 2xy2 – 9x5y4 cho đơn thức 3xy2 -Giới thiệu quy tắc. -Laøm ?1 TL1: (HS trả lời) Chaúng haïn: -6x3y2 + 2xy2 – 9x5y4. -Cho HS laøm ?2 -GV phaân tích, keát luaän khaùi quaùt -Cho HS laøm caâu b, 1 em giaûi treân baûng. _ G/viên nhận xét và sửa sai. 3. Cuûng coá:. - TL2: -6x3y2 : 3xy2 = -2x2 2xy2 : 3xy2 = 2/3 -9x5y4 : 3xy2 = -3x4y2. Ghi baûng I.Quy taéc: ?1. (-6x3y2 + 2xy2 – 9x5y4): 3xy2 = -2x2 + 2/3 – 3x4y2 Quy taéc: Hoïc SGK. - TL3: 2x2 + 2/3 – 3x4y2 -Đọc quy tắc SGK. Hoạt động 2: ứng dụng -HS laøm aùp duïng -HS trả lời câu a -HS laøm caù nhaân. - H/sinh còn lại nhận xét sửa sai và hoàn thiện bài vào vở. II.Aùp duïng:. -Cho HS laøm ?2 -GV phaân tích, keát luaän khaùi quaùt ?2. (Baûng phuï) a)Hoa làm đúng b)4x2 – 5y – 3/5.
<span class='text_page_counter'>(35)</span> - Cho HS nhaéc laïi quy taéc - Laøm BT 63 - Laøm BT 64, moãi nhoùm laøm 3 caâu, laøm treân baûng cuûa nhoùm hay phieáu hoïc taäp. 4. Hướng dẫn HS học ở nhà: - Hoïc quy taéc - Laøm BT coøn laïi SGK - Chuẩn bị bài mới V/ Ruùt kinh nghieäm: ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ------------------------------.
<span class='text_page_counter'>(36)</span> Ngày soạn: 10/10/2008 Ngaøy daïy : 21/10/2008. Tieát : 18 Tuaàn: 9. CHIA ĐA THỨC MỘT BIẾN ĐÃ SẮP XẾP. I.. Muïc tieâu: Hiểu được thế nào là phép chia hết, phép chia có dư Nắm vững cách chia đa thức một biến đã sắp xếp II. Phöông phaùp: Nêu vấn đề. HS hoạt động theo nhóm III. Chuaån bò: GV: SGK, HS : SGK, baûng phuï, buùt loâng IV. Các bước: 1. KTBC: - HS sửa BT 65/29 - Thực hiện phép chia 962 : 26 (=37) - Ñieàn vaøo choã troáng: 17 = .5 + 2. Bài mới:. Hoạt động của GV --Giới thiệu phép chia đa thức cho đa thức -Cho HS ghi VD vaøo taäp H1: 2x4 : x2 = ? H2: Nhân 2x2 với đa thức chia? H3: Trừ 2 đa thức?. Hoạt động của HS Hoạt động 1: Phép chia hết. Chuù yù -Ghi VD vào tập, cùng thực hieän theo GV TL1: = 2x2 TL2: (HS nhaân) = 2x4-8x3-6x2 TL3: (HS trừ) -Chú ý khi trừ phải đổi dấu đa HS chuù yù: thức sau dấu trừ - (2x4-8x3-6x2) = -2x4+8x3+6x2 -Hướng dẫn HS tuần tự cho đến -HS cùng thực hiện heát -Đọc kết quả. Ghi baûng. I.Pheùp chia heát: VD: 2x4-13x3+15x2+11x-3 x2-4x-3 -2x4+8x3+6x2 2x2-5x+1 -5x3+21x2+11x-3 +5x3-20x2-15x x2- 4x –3 -x2+4x +3 0 4 3 2 Vaäy (2x -13x +15x +11x-3) : (x2-4x-3) = 2x2-5x+1 (pheùp chia heát). Hoạt động 2: Phép chia có dư -GV cho HS thực hiện phép chia thứ hai H1: Có gì khác với phép chia trước? H2:Nhaän xeùt baäc cuûa –5x + 10 so với bậc của x2 +1 ? -Giới thiệu phép chia có dư và công thức: A = B.Q + R (B 0). -HS lên bảng làm từng bước II.Pheùp chia coù dö: 2 TL1: -5x + 10 khoâng chia cho x VD: + 1 được 5x3 – 3x2 +7 x2 + 1 TL2: Baäc cuûa –5x + 10 nhoû hôn -5x3 - 5x 5x – 3 2 2 baäc cuûa x +1 - 3x –5x +7 +3x2 +3 - H/sinh coøn laïi nhaän xeùt -5x +10 sửa sai và hoàn thiện bài Pheùp chia treân laø pheùp chia coù dö vào vở Chuù yù: SGK5x3 – 3x2 + 7 = (x2 + 1)(5x – 3) – 5x + 10.
<span class='text_page_counter'>(37)</span> 3. Cuûng coá:. - Cho HS thực hiện phép chia 5x3 + 3x2 + 2x + 7 cho x2 + 1 - Khi naøo thì A chia heát cho B? (Khi R = 0) - Laøm BT 67/31. 4. Hướng dẫn HS học ở nhà: - Xem laïi caùc VD - Laøm BT 68, 69/31 V/ Ruùt kinh nghieäm: ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ------------------------------.
<span class='text_page_counter'>(38)</span> Ngày soạn: 10/10/2008 Ngaøy daïy : 27/10/2008. LUYEÄN TAÄP. Tieát : 19 Tuaàn: 10. Kyù duyeät tuaàn 9 I. Muïc tieâu: - Rèn luyện cho HS khả năng chia đa thức cho đơn thức, chia c đã sắp xếp Ngaøyhai 20/đa10thứ / 08 - Vận dụng được hằng đẳng thức để thực hiện phép chia đa thức một biến và tư duy vận dụng kiến thức chia đa thức để giải toán II.Phöông phaùp: - Luyeän taäp - HS hoạt động theo nhóm III.Chuaån bò: - GV: SGK - HS : SGK, baûng phuï, buùt loâng IV.Các bước: 1. KTBC: - HS sửa bài 68, 69/31 - Cả lớp nhận xét và sửa bài 2. Luyeän taäp:. Hoạt động của GV -Hướng dẫn HS mở rộng bài toán phép chia đa thức cho đa thức thành bài toán tìm điều kiện chia heát Chaúng haïn: A = B.Q + R H1: A chia heát cho B khi naøo? -Yêu cầu HS thực hiện tính chia H2: Đa thức dư? H3: Vậy a = ? để dư = 0 ?. Hoạt động của HS Hoạt động 1: Bài tập 74: -HS đọc bài 74 TL1: Có thể R = 0 hoặc R chia heát cho B -HS tính chia TL2: a – 30 TL3: a = 30. Ghi baûng Baøi 74/32: Cho biết đa thức dư và tìm điều kiện của a để 2x3 – 3x2 + x + a chia heát cho x + 2 2x3 – 3x2 + x + a : (x + 2) = 2x2 – 7x + 15 dö a – 30 Để 2x3 – 3x2 + x + a chia hết cho x + 2 thì a – 30 = 0 hay a= 30. Hoạt động 2: Bài tập 71, 72, 73 -GV cho HS thực hiện phép chia thứ hai -Yêu cầu HS trả lời và giải thích -GV sử dụng bảng phụ -Yeâu caàu HS tính -Yeâu caàu HS thi ñua laøm theo nhoùm 3. Hướng dẫn HS học ở nhà:. -HS lên bảng làm từng bước -HS phát biểu trả lời -HS laøm moãi em 1 caâu -HS dùng hằng đẳng thức và pp nhóm hạng tử -HS laøm theo nhoùm, moãi nhoùm ñem keát quaû leân. Baøi 71/32: a) coù b) coù Baøi 73/32: a) 2x + 3y b) 9x2 + 3x + 1 c) 2x + 1 d) x – 3 Baøi 72/32: 2x2 + 3x - 2.
<span class='text_page_counter'>(39)</span> - Xem laïi caùc baøi taäp - Ôn lại các kiến thức đã học ở chương I và các câu hỏi ở SGK - Hoàn tất các BT 72, 73/32. V/ Ruùt kinh nghieäm: ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ------------------------------.
<span class='text_page_counter'>(40)</span> Ngày soạn: 10/10/2008 Ngaøy daïy : 28/10/2008 - 03/11/08. OÂN TAÄP CHÖÔNG I. Tieát : 20, 21 Tuaàn: 10, 11. I. Muïc tieâu: - Hệ thống kiến thức cơ bản trong chương I - Rèn luyện kỹ năng giải các loại bài tập cơ bản trong chương - Nâng cao khả năng vận dụng kiến thức đã học để giải toán II.Phöông phaùp: - OÂn taäp - HS hoạt động theo nhóm III.Chuaån bò: - GV: SGK - HS : SGK, baûng phuï, buùt loâng IV.Các bước: 1. KTBC: - Hãy viết bảy hằng đẳng thức đáng nhớ? - Bốc thăm trả lời các câu hỏi trang 32 - HS sửa bài 75, 76/33 - Nhaän xeùt 2. Bài mới:. Hoạt động của GV. Hoạt động của HS Hoạt động 1: Dạng bài làm phép tính:. - Cho hs laøm baøi taäp 75 - Goïi 1 hs leân baûng laøm baøi. -HS đọc bài 75 - Sau đó lên bảng làm. - Cho hs laøm baøi taäp 76 - Goïi 2 hs leân baûng laøm baøi. -HS đọc bài 76 - Hs 2 leân baûng laøm.. - Cho hs laøm baøi taäp 77 - Goïi 3 hs leân baûng laøm baøi. -HS đọc bài 77 - Hs 3 leân baûng laøm.. - Cho hs laøm baøi taäp 80 - Goïi 4 hs leân baûng laøm baøi -Hướng dẫn HS làm bài toán phép chia đa thức cho đa thức thành bài toán tìm điều kiện chia heát Chaúng haïn: A = B.Q + R. -HS đọc bài 80 - Hs 4 leân baûng laøm.. -Cho HS laøm BT 78/33 -Goïi 1 em leân baûng laøm caâu a,. -HS laøm baøi 78/33 -2 HS leân giaûi 2 caâu. - Hs khaùc nhaän xeùt - Cả lớp cùng nhận xét. Ghi baûng. Baøi taäp 75/33: a) 5x2. (3x2 – 7x + 2) = 15x4 – 35x3 + 10x2 b) Làm tương tự Baøi taäp 76/33 b) (x – 2y)(2x2y + 5y2 + x) = 2x3y + 5xy2 + x2 – 4x2y2 – 10y3-2xy a) Làm tương tự Baøi taäp 77/33 a) M = x2 + 4y2 – 4xy = (x – 2y)2 taïi x = 18 ; y = 4 ta coù : (18 – 2.4) = 102 = 100 b) N = (2x – y)3 Taïi x = 6 vaø y = -8 (2.6 + 8)3 = 303 = 27000 Baøi taäp 80/33. a) (6x3 – 7x2 – x + 2) : (2x + 1) = 3x2 – 5x + 2 b) Làm tương tự Hoạt động 2: Dạng bài tập rút gọn và phân tích Baøi 78/33: Ruùt goïn:.
<span class='text_page_counter'>(41)</span> GV chỉ những chỗ dễ sai như: quên đổi dấu khi trước dấu ngoặc có dấu trừ -GV sử dụng bảng phụ -Yeâu caàu HS tính -Cho HS tự làm -GV kieåm tra moät soá em -Gọi HS lên sửa -Yeâu caàu HS thi ñua laøm theo nhoùm. a ,b -HS lên bảng làm từng bước -HS phát biểu trả lời -HS laøm moãi em 1 caâu -HS duøng haèng ñaúng thức và pp nhóm hạng tử -HS laøm theo nhoùm, moãi nhoùm ñem keát quaû leân. a)= x2 – 4 – (x2 – 2x – 3) = 2x – 1 b)= (2x + 1 + 3x – 1)2 = (5x)2 = 25x2. Baøi 79/33: Keát quaû a) = (x – 2)(2x) = 2x(x – 2) b) = x(x – 1 + y)(x – 1 - y) c) = (x + 3)(x2 – 7x + 9). Hoạt động 2: Dạng bài tập tìm x và chứng minh -GV chia ra moãi nhoùm laøm 1 caâu -Cho cả lớp nhận xét Cho HS tự làm câu a Nhaéc laïi: ñöa veá traùi veà daïng A2 + b ( với b là một số dương) -GV hướng dẫn: Muốn chứng minh x – x2 – 1 < 0; ta chứng minh –(x – x2 – 1) > 0 với mọi x. -Laøm theo nhoùm sau đó, đem bảng phụ lên noäp -HS laøm , 3 em naøo nhanh nhaát noäp, GV chaám -HS chuù yù: neáu a > 0 thì – a < 0 vaø ngöôc laïi -HS tách ra để có dạng A2 + b. Baøi 81/33: a)x = 0; 2 ; -2 b)x = -2 −1 c)x = 0; √2 Baøi 82/33: a)(HS tự làm) b)Xét đa thức –(x – x2 – 1) = x2 – x + 1 = x2 – 2x.1/2 + ¼ + ¾ = (x – ½ )2 + ¾ > 0 vớimọi x nên x – x2 – 1 < 0 vớimọi x. 3. Hướng dẫn HS học ở nhà: - Ôn bài lại tất cả các kiến thức đã học - Xem các bài tập đã làm - Laøm caùc BT coøn laïi trang 33 5. Baøi taäp theâm: - GV cho BT thêm : “ Một số đề Kiểm tra cuối chươngI” SGV/36, 37 V/ Ruùt kinh nghieäm: ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... Kyù duyeät Tuaàn 10 Ngaøy /10/08.
<span class='text_page_counter'>(42)</span> Ngày soạn: 01/10/2008 Ngaøy daïy : 7/11/2008. Tieát : 22 Tuaàn: 11. KIEÅM TRA 45 PHUÙT. I. Muïc tieâu: * Kiến thức: Kiểm tra hệ thống toàn bộ các kiến thức trọng tâm đã học của chương trình. * Kĩ năng:Kiểm tra kĩ năng học sinh vận dụng kiến thức đã học vào chứng minh và giải bài tập các dạng đã học. * Thái độ: Làm bài nghiêm túc trong học tập. II. Chuaån bò: - Gv đề kiểm tra photo. - Hs ôn lại các kiến thức đã học. - III. Ma trận đề: Hình thức Noäi dung 1. Phân tích đa thức thành nhân tử. 2. Nhân đa thức 3. Thực hiện các phép tính 4/ Tứ giác Toång. Nhaän bieát TNKQ TL 8 2 2 0,5 4 1 4 1 18 4,5. IV. Đề: Phaàn phía sau V. Toång keát: 1. Đáp án và thang điểm: Phaàn traéc nghieäm:(6 ñ ) Moãi caâu 0,25ñ 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 16. 17 18 19. 20. Phần tự luận: 4đ ( Mỗi câu 0.5 điểm) Caâu 21: a) x2 – x = x( x – 1 ) c) ( xy – 1)2 - ( x – y )2 = (xy – 1 + x – y)( xy – 1 - x + y). Thoâng hieåu TNKQ TL 2 0,5 2 0,5 2 0,5. Toång. Vaän duïng TNKQ TL 4. 14 2. 4,5 4 1 6 1,5. 2. 6 2. 6. 6 1,5. 3 30. 4. 10. Đề 1 8.. 9.. 10.. 11.. 12.. 13.. 14.. b) 4x( x – 2008 ) – x + 2008 = ( x – 2008 )( 4x – 1) 1 1 1 2 d) a3 + = a+ a a −1+ 2 3 a a. ( )(. ). 15..
<span class='text_page_counter'>(43)</span> Caâu 22 ( 1ñieåm) a) * Phaân tích : Giả sử dựng được hình thang ABCD thỏa mãn yêu cầu của đề, 0 Ta luôn dựng được tam giác ACD khi biết ^ D=60 , AD = 4cm CD = 6cm ; Ax //CD và đường tròn (C, BC) A B B’ * Cách dựng : 0 Dựng tam giác ACD khi biết ^ D=60 , AD = 4cm CD = 6cm ; 600 dựng Ax //CD và đường tròn (C, BC) D ta được hình thang ABCD C * chứng minh : * Bieän luaän : Bài toán có hai nghiệm hình Caâu 22 : ( 1ñieåm) 2. Những sai sót cơ bản: - Không có sai sót lớn - phaàn traéc nghieäm sai 1 caâu 4 3. Phân loại: Lớp Só soá Gioûi Khaù Tb Yeáu Keùm SL % SL % SL % SL % SL % 1 8C 40 2 8C 41 4 Phaân tích nguyeân nhaân cô baûn: ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 5. Hướng sắp tới: ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… Kyù duyeät Tuaàn 11 Ngaøy 03/11/08. Ngày soạn: 01/10/2008. Tieát : 23.
<span class='text_page_counter'>(44)</span> Ngaøy daïy : 10/11/2008 CHÖÔNG II. Tuaàn: 12. PHÂN THỨC ĐẠI SỐ. Baøi 1:. PHÂN THỨC ĐẠI SỐ. I.Muïc tieâu: - Học sinh nắm chắc khái niệm phân thức đại số. - Học sinh hình thành kỹ năng nhận biết 2 phân thức đại số bằng nhau. II.Phöông phaùp: - Nêu vấn đề - HS hoạt động theo nhóm III.Chuaån bò: - HS: SGK, đọc phần giới thiệu chương II, xem lại khái niệm hai phân số bằng nhau - GV: SGK IV.Các bước: 1. Giới thiệu chương: - Tìm thöông trong pheùp chia : a) x2 –1 cho x + 1 b) x2 – 1 cho x – 1 c) x2 – 1 cho x +2 - Nhaän xeùt? 2 x −1 - Trả lời : x2 – 1 không chia hết cho x +2, ta viết . x +2 - Giáo viên giới thiệu chương 2. Bài mới:. Hoạt động của GV. Hoạt động của HS Hoạt động 1: Tìm hiểu định nghĩa:. -GV cho HS quan saùt caùc bieåu thức . H1:Nhaän xeùt daïng cuûa caùc bieåu thức này? -Đây là các phân thức đại số H2: Thế nào là 1 phân thức đại soá ? H3: Đa thức 3x2 + 2x – 4 có phải là 1 phân thức đại số không? A H4: coù daïng với A, B là B các đa thức, B 0 ? H5: Số –5 có phải là 1 phân thức đại số không?. -Quan saùt, thaûo luaän A TL1:coù daïng với A, B B là các đa thức, B 0 -HS ghi baøi -HS cho vaøi ví duï -HS thaûo luaän, coù em noùi phaûi, coù em noùi khoâng phaûi A TL4 : coù daïng với B B =1 A TL5: coù daïng với A B = -5; B = 1. Ghi baûng. I.Ñònh nghóa : ( SGK/ 35) 4 x −2 x+ 2 ; VD: 2 2 x + 4 x −5 3 −12 x x+ y ; 2 3 x − 7 x+ 8 x −2 y. Chuù yù: -Mỗi đa thức cũng được coi là 1 phân thức với mẫu thức là 1 -Mỗi số thực a cũng là 1 phân thức. Hoạt động 2: Tìm hiểu hai phân số bằng nhau.
<span class='text_page_counter'>(45)</span> a c = neáu ? b d -GV nêu định nghĩa 2 phân thức baèng nhau -Yeâu caàu HS kieåm tra x−1 1 = 2 x −1 x +1 -Cho HS laøm ?3, ?4,?5 H6: Nhaéc laïi. TL6:. a c = b d. neáu ad = bc. -HS ghi theo GV -HS kieåm tra x−1 1 = 2 x −1 x +1 -. II.Hai phân thức bằng nhau: Ñònh nghóa : A C = neáu A.D = B.C B D x−1 1 = vì: 2 x −1 x +1 (x-1)(x+1) = (x2 –1).1 VD:. HS laøm ?3, ?4,?5. 3. Cuûng coá: - Thế nào là 1 phân thức đại số? - Thế nào là 2 phân thức đại số bằng nhau? - Laøm BT 1/36 4. Hướng dẫn HS học ở nhà: - Hướng dẫn HS giải BT 2/36 - Hoïc baøi - Laøm BT coøn laïi - Chuẩn bị bài mới V/ Ruùt kinh nghieäm: ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ------------------------------.
<span class='text_page_counter'>(46)</span> Ngày soạn: 01/10/2008 Ngaøy daïy : 14/11/2008 Baøi 2:. Tieát : 24 Tuaàn: 12. TÍNH CHẤT CƠ BẢN CỦA PHÂN THỨC. I.Muïc tieâu: - Học sinh nắm vững tính chất cơ bản của phân thức và các ứng dụng của nó như qui tắc đổi dấu và rút gọn phân thức (biết sau). - Biết vận dụng tính chất cơ bản để chứng minh 2 phân thức bằng nhau và biết tìm một phân thức bằng phân thức cho trước. - Thấy được tính tương tự giữa tính chất cơ bản của phân số và tính chất cơ bản của phân thức. II.Phöông phaùp: - Nêu vấn đề - HS hoạt động theo nhóm III.Chuaån bò: - HS: SGK, baûng phuï nhoùm.OÂn laïi caùc tính chaát cô baûng cuûa phaân soá - GV: SGK IV.Các bước: 1. KTBC: - Định nghĩa 2 phân thức đại số bằng nhau - HS sửa BT 2, 3/36 SGK Baøi 3/36: (.. .) x = neáu (…).(x - 4) = (x2 – 16 ).x 2 x − 4 x −16 (…).(x - 4) = (x + 4)(x – 4).x vaäy (…) = (x + 4).x = x2 + 4x 2. Bài mới:. Hoạt động của GV Hoạt động của HS Ghi baûng Hoạt động 1: Tìm hiểu Tính chất cơ bản của phân thức: -Nhaéc laïi caùc tính chaát cô baûn cuûa phaân soá? -Cho HS laøm ?2, ?3 H1: Qua ?1 ,?2, em ruùt ra nhaän xeùt gì?. -HS nhaéc laïi caùc tính chaát cô baûn cuûa phaân soá -Laøm ?2, ?3 -HS nhaän xeùt. H2:Phaùt bieåu tính chaát cô baûn cuûa phân thức? -HS phaùt bieåu -GV cuøng HS laøm ?4a. -Laøm ?4a. -Giải thích (x-1) là nhân tử chung cuûa 2x(x-1) vaø (x+1)(x-1). -HS chứng minh: áp dụng tính chất của phân thức. I.Tính chất cơ bản của phân thức: ?2. ?3. x x (x+2) = VD: vì: 3 3( x +2) x.3(x+2) = 3x(x+2) Tính chaát: A A. M = (M: đa thức 0) B B. M A A:N = B B: N (N: Nhân tử chung của A và B) ?4..
<span class='text_page_counter'>(47)</span> -Cho HS chứng minh lại x x (x+2) = theo caùch khaùc 3 3( x +2) -Cho HS laøm ?4b H3:Viết công thức quy tắc đổi dấu cả tử lẫn mẫu của 1 phân thức? -Cho HS laøm ?5. -HS laøm ?4b. -HS viết công thức -HS laøm ?5. 2 x ( x −1) ( x +1)( x −1) 2 x (x − 1) :(x −1) 2x ¿ = ( x+ 1)( x −1):( x −1) x +1 VD:Chứng minh: x x (x+2) = 3 3( x +2) Ta coù: x x .(x +2) x ( x +2) = = 3 3 .(x+ 2) 3 ( x+ 2). Hoạt động 1: Tìm hiểu quy tắc -Cho HS laøm ?4b H3:Viết công thức quy tắc đổi dấu cả tử lẫn mẫu của 1 phân thức? -Cho HS laøm ?5. -HS laøm ?4b. -HS viết công thức -HS laøm ?5. II.Quy tắc đổi dấu: ?4b. A −A = B −B y −x x− y = VD: 4 − x x −4. 3. Cuûng coá: - Cho HS nhắc lại tính chất cơ bản của phân thức? Quy tắc đổi dấu? - Cho HS laøm BT 4,5/38 4. Hướng dẫn HS học ở nhà: - Hướng dẫn BT 6/38 (HS có thể dùng định nghĩa) - Hoïc baøi - Laøm BT 6/38 - Chuẩn bị bài mới V/ Ruùt kinh nghieäm: ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ------------------------------.
<span class='text_page_counter'>(48)</span> Ngày soạn: 01/10/2008 Ngaøy daïy : 17/11/2008 Baøi 3:. Kyù duyeät Tuaàn 12 Tieát : 25 Ngaøy 10/11/08 Tuaàn: 13. RÚT GỌN PHÂN THỨC. I.Muïc tieâu: Học sinh hiểu được và có kỹ năng rút gọn phân thức đại số. Học sinh biết cách đổi dấu để xuất hiện phân tử chung của tử và mẫu. II.Phöông phaùp: Nêu vấn đề HS hoạt động theo nhóm III.Chuaån bò: - HS: SGK - GV:SGK IV.Các bước: 1. KTBC: - Tính chất cơ bản của phân thức? x − 1 .. . = - Ñieàn vaøo choã troáng: (giaûi thích?) x 2 −1 ( x +1) 2. Bài mới:. Hoạt động của GV Hoạt động của HS Ghi baûng Hoạt động 1: Tìm hiểu cách rút gọn phân thức: -Cho HS laøm ?1 -Cách biến đổi phân thức 4 x3 thaønh ñôn giaûn nhö 10 x2 y trên được gọi là rút gọn phân thức. -Laøm ?1. -Cho HS laøm ?2 theo nhoùm. -HS laøm ?2 theo nhoùm, goïi 1 em của 1 nhóm lên sửa. -Chuù yù HS coù theå ruùt goïn ngay chứ khong cần trình bày phép chia H1: Haõy neâu caùch ruùt goïn phaân thức? -Cho HS ghi nhaän xeùt. -HS laøm vaøo taäp. -HS thảo luận , trả lời -HS đọc nhạân xét. ?1. a)Nhân tử chung: 2x2 b)Chia tử và mẫu cho 2x2: 4 x3 4 x 3 :2 x 2 2x = = 2 2 2 5 y 10 x y 10 x y :2 x ?2. 5( x +2) 5 x+10 = 2 25 x +50 x 25 x (x +2) 5(x+ 2) :5( x +2) 1 = 25 x( x+2):5 ( x+ 2) 5 x Nhaän xeùt: SGK/39. Hoạt động 2: Ví dụ: -Cho HS xem VD. -HS xem VD. -Cho HS laøm ?3 theo nhoùm. -Cho HS laøm ?3 ,nhoùm nhanh nhất lên nộp và sửa. Vd:xem SGK/39 ?3..
<span class='text_page_counter'>(49)</span> -Cho HS xem chuù yù, VD -Cho Hs laøm ?4. -HS xem chuù yù, VD -Goïi 1 HS leân laøm ?4. 2. x +1¿ ¿ ¿ 2 x +2 x+1 =¿ 5 x 3 +5 x2 Chuù yù: Xem SGK/39 ?4. Ruùt goïn: 3 (x − y) −3( y − x ) = =−3 y− x ( y −x). 3. Cuûng coá: - Yêu cầu HS nhắc lại cách rút gọn phân thức - Cho HS laøm BT 7, 9/40 4. Hướng dẫn HS học ở nhà: - Laøm BT 8,10/40 - Chuẩn bị bài mới. V/ Ruùt kinh nghieäm: ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ------------------------------.
<span class='text_page_counter'>(50)</span> Ngày soạn: 01/11/2008 Ngaøy daïy : 21/11/2008. Tieát : 26 Tuaàn: 13. LUYEÄN TAÄP I.Muïc tieâu: - Rèn luyện cho HS kỹ năng rút gọn phân thức, cụ thể biết phân tích đa thức thành nhân tử, biết cách đổi dấu để xuất hiện nhân tử chung - Rèn luyện cho HS tư duy phân tích, linh hoạt II.Phöông phaùp: Nêu vấn đề HS hoạt động theo nhóm III.Chuaån bò: -GV: SGK, BT theâm -HS: SGK, baûng phuï nhoùm IV.Các bước: 1. KTBC: - Muốn rút gọn 1 phân thức, ta có thể làm như thế nào? - HS sửa BT 9 , 13a/40 2. Bài mới:. Hoạt động của GV -Cho HS laøm BT 12 H1:nêu từng bước rút gọn phân thức?. -Yeâu caàu HS nhaéc laïi caùch ruùt gọn phân thức. Hoạt động của HS Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ: -Cho HS laøm BT 12 vaøo taäp TL1: phân tích tử và mẫu thành nhân tử rồi chiatử và mẫu cho nhân tử chung. -Nhaéc laïi caùch ruùt goïn phân thức -HS leân laøm. Baøi 12/40: a) 3(x 2 − 4 x +4 ) 3 x 2 − 12 x +12 = x4 − 8 x x ( x −2)(x 2+ 2 x +4 ) 3( x −2) x( x2 +2 x+ 4) 2 2 7 x +14 x +7 7( x +2 x +1) = 2 3 x ( x +1) 3 x +3x 2 x+1 ¿ b) ¿ ¿ 7¿ ¿. Hoạt động 2: Luyện tập: -Yêu cầu HS tự làm BT 13b -yeâu caàu Hs nhaéc laïi caùch ruùt gọn phân thức? -Gọi 1 HS lên phân tích tử và mẫu thành nhân tử H2:Nhân tử chung có chưa?. -HS laøm BT 13 vaøo taäp trong 5 phút, sau đó 1 HS nhaéc laïi caùch ruùt goïn -1 HS lên phân tích tử và mẫu thành nhân tử TL2: Chưa có nhâ tử chung. H3: Làm thế nào để thấy nhân tử chung?. TL3: -(x – y) = (y – x) -HS khaùc leân laøm tieáp. Ghi baûng. Baøi 13/40:b).
<span class='text_page_counter'>(51)</span> -Cho HS thaûo luaän H4:Làm gì trước?. -HS thaûo luaän nhoùm TL4: PT maãu thaønh nhaân tử -HS leân baûng laøm. -Từ đó PT mẫu để có nhân tử laø x+1. -Hướng dẫn HS BT 6 theo cách cuûa BT 10/40 -Nhóm nào làm được, mang baûng phuï leân. -HS quan saùt -HS Laøm theo nhoùm TL5: thêm bớt để tử có những luỹ thừa liên tiếp nhau -Goïi 1 em leân laøm tieáp. H5: Nhaän xeùtmaãu: (x-1)(x+1), từ đó thêm bớt cho tử có thể PT thành nhân tử ?. 3. x− y¿ ¿ x − y ¿3 ¿ 2 x− y¿ ¿ ¿ ¿ ¿ ¿. ( y − x)( y+ x) y2 − x2 = 3 2 2 3 ¿ x −3 x y +3 xy − y. Baøi 10/40: 7 6 5 4 3 2 x + x + x + x + x + x + x +1 2 x −1 6 4 2 x (x +1)+ x (x+1)+ x (x+1)+ x+ 1 ( x −1)(x+1) 6 4 2 (x+ 1)(x + x + x +1) x 6+ x 4 + x 2+1 = x −1 (x −1)( x +1) Baøi 6/38: x 5 −1 x 2 −1 x 5 − x 4 + x 4 − x 3 + x 3 − x 2 + x 2 − x+ x −1 ( x −1)(x +1) 4 3 x (x −1)+ x (x −1)+. ..+ x ( x − 1)+(x −1) ( x −1)(x +1) ( x −1)( x 4 + x 3+ x2 + x +1) ( x −1)(x +1) 4 x + x 3 + x 2+ x+1 x +1. 3. Hướng dẫn HS học ở nhà: - Xem laïi caùc BT -. Laøm BT theâm: Ruùt goïn:. x 2 +5 x +6 x 2 +4 x+ 4. - Chuẩn bị bài mới. V/ Ruùt kinh nghieäm: ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ------------------------------.
<span class='text_page_counter'>(52)</span>
<span class='text_page_counter'>(53)</span> Ngày soạn: 01/11/2008 Ngaøy daïy : 24/11/2008 Baøi 4:. Kyù duyeät Tuaàn 13Tieát : 27 Ngaøy 17/11/08 Tuaàn: 14. QUY ĐỒNG MẪU THỨC CỦA NHIỀU PHÂN THỨC. I.Muïc tieâu: Học sinh hiểu được thế nào là qui đồng mẫu các phân thức. Học sinh phát hiện các qui trình qui đồng mẫu, bước đầu biết qui đồng mẫu các bài tập đơn giản Rèn luyện tính tương tự hóa. II.Phöông phaùp: Nêu vấn đề HS hoạt động theo nhóm III.Chuaån bò: - GV : SGK - HS : SGK, baûng phuï IV.Các bước: 1. KTBC: Ñieàn vaøo choã troáng: 4 . .. . 3 x . .. . a) x −1 = b) x +1 = (x −1)( x+1) ( x −1)( x+1) -HS leân baûng laøm 4 3x ; -Giới thiệu việc làm như trên là quy đồng mẫu thức 2 phân thức x −1 x+ 1 2. Bài mới:. Hoạt động của GV Hoạt động của HS Ghi baûng Hoạt động 1: Tìm hiểu tìm mẫu thức chung: H1: hãy quy đồng mẫu thức 2 phân thức bên?. -HS tự làm. TL2: Laø tích cuûa 2 maãu. H2:Nhận xét mẫu thức chung? -chúng ta cùng nhau xem ngoài cách tìm mẫu thức chung như treân , coøn caùch naøo khaùc khoâng?. -Xem SGK/41 -Laøm ?1. VD1: 1 .( x − y ) (x − y) 1 = = x + y ( x + y )(x − y) ( x + y )( x − y ) 1.( x+ y ) ( x+ y) 1 = = x − y (x − y )(x+ y) ( x − y )( x+ y ) Ñònh nghóa: SGK/41 I.Tìm mẫu thức chung: ?1. Chon MTC =12x2y3z. Hoạt động 2: Quy đồng mẫu thức: -Cho HS xem VD/41. -GV hướng dẫn HS: +PT mẫu thành nhân tử để xác ñònh MTC. -Xem SGK/41. VD2:Xem SGK/41 II.Quy đồng mẫu thức: - Từ ví dụ cho hs nêu quy tắc VD3: Quy đồng mẫu thức 2 phân thức 1 5 sau: ; 2 2 4 x − 8 x+ 4 6 x −6 x - Trả lời theo yêu vầu Gv 2 MTC: 12x(x -1).
<span class='text_page_counter'>(54)</span> +Tìm nhân tử phụ +Nhân tử và mẫu cho nhân tử phuï -Cho HS laøm ?2, moãi em laøm 1 bước -Cho HS laøm ?3. -Chaám 3 em nhanh nhaát. -Nghe và cùng làm với GV. *. -HS laøm ?2. -HS laøm ?3 -1HS leân giaûi treân baûng *. 1 4 x − 8 x+ 4 2 x −1 ¿ ¿ x −1 ¿2 .3 x ¿ 2 x −1 ¿ 12 x ¿ 4¿ 4¿ 1 ¿¿ 2. ¿. 1 4( x −2 x+1) 2. 5 .2( x −1) 5 5 = = 6 x −6 x 6 x (x −1) 6 x ( x − 1).2( x −1) 2 x −1 ¿ 12 x ¿ 10( x − 1) ¿ ¿ ?2. ?3. 2. 3. Cuûng coá: - Nhaéc laïi caùch QÑMT - Cho HS laøm BT 14b, 15/43 4. Hướng dẫn HS học ở nhà: - Xem laïi caùc VD - Hoïc baøi. - Laøm BT 14a, 16, 17, 18/43 V/ Ruùt kinh nghieäm: ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ------------------------------.
<span class='text_page_counter'>(55)</span> Ngày soạn: 01/11/2008 Ngaøy daïy : 28/11/2008 , 01/11/2008. Tieát : 28, 29 Tuaàn: 14, 15. LUYỆN TẬP QUY ĐỒNG MẪU THỨC CỦA NHIỀU PHÂN THỨC. I.Muïc tieâu: Thông qua hệ thống bài tập, học sinh rèn luyện kỹ năng quy đồng mẫu thức của nhiều phân thức. Reøn luyeän tö duy phaân tích. II.Phöông phaùp: Luyeän taäp HS hoạt động theo nhóm III.Chuaån bò: - GV: SGK - HS:SGK, baûng phuï IV.Các bước: 1. KTBC: - Muốn quy đồng mẫu thức nhiều phân thức, ta phải làm gì? - Quy đồng mẫu thức các phân thức sau: 3x x+ 3 10 5 1 ; ; a) 2 x +4 ; 2 ( baøi 18a) b) (baøi 16b) x +2 2 x − 4 6 −3 x x −4 - Hs sửa bài, nhận xét. 2. Luyeän taäp:. Hoạt động của GV - Muốn quy đồng mẫu nhiều phaân soá ta laøm nhö theá naøo? - Cho hs đọc đề - Gv cho hs leân baûng laøm - Gv cho cả lớp cùng làm.. Hoạt động của HS Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ: - hs đọc đề - Hs leân baûng laøm. - Cả lớp cùng làm và nhận xeùt. Ghi baûng. Baøi taäp 15b/43 Ta coù: MTC = 3x(x – 4 )2 x − 4 ¿2 3x¿ 2x 2x 3 x.2x = = ¿ 2 2 x −8 x+ 16 ( x − 4 ) x (x−4) x x = = 2 3 x − 12 x 3 x ( x − 4 ) 3 x ( x − 4 )2. Hoạt động 2: Luyện tập: -Cho 2 HS lên sửa bài 19b,và 19c -Nhấn mạnh: đa thức x2-1 là 1 phân thức có mẫu là 1. -2HS lên sửa BT 19b và 19c -HS nhaéc laïi. H1: Nhắc lại các bước quy đồng maãu soá?. TL2: PT maãu thaønh nhaân tử, tìm MTC TL3:Phải đổi dấu. Baøi 19b: QÑMT: x4 x2 +1 vaø x 2 −1 MTC = x2-1 2 2 ( x +1)( x − 1) x 4 −1 = 2 x2 +1 = x2 −1 x −1 4 x 2 x −1.
<span class='text_page_counter'>(56)</span> H2: Bây giờ làm gì trước? H3: để tìm được mẫu thức chung, ta phaûi laøm theâm vieäc gì?. -HS lên thực hiện -Caùc em khaùc laøm trong taäp. -Cho HS thảo luận nhóm, trả lời. -HS hoạt động nhóm, thảo luaän. -Cho đại diện nhóm nhanh nhất trả lời. -HS trả lời ( đại diện nhóm nhanh nhaát giaûi thích). -Cho caùc nhoùm QÑMT. -Caùc nhoùm laøm treân baûng phuï. -HS trả lời. -Cho Hs làm BT 17 ( nếu còn thời gian). Baøi 19c: QÑMT: x3 x ; 2 3 2 2 3 x −3 x y +3 xy − y y − xy MTC = y(x - y)3 x − y ¿3 ¿ x − y ¿3 . y ¿ x − y ¿3 ¿ y¿ ¿ ¿ ¿ 3 x x3 = x 3 −3 x 2 y +3 xy 2 − y 3 ¿ x x −x = = 2 y − xy y ( y − x ) y ( x − y ) x − y ¿2 ¿ x − y ¿2 ¿ x − y ¿2 ¿ x − y ¿3 ¿ y¿ − x¿ y ( x − y )¿ ¿ − x¿ ¿ Baøi 20/44: (x3 + 5x2 – 4x –20):(x2 + 3x –10) = (x+2) (x3 + 5x2 – 4x –20):(x2 + 7x +10) = (x - 2) Baøi 17/43: -Hai bạn đều trả lời đúng, nhưng bạn Lan tìm ra mẫu thức chung đơn giản hơn vì bạn ấy đã rút gọn phân thức. 3. Cuûng coá: - Nhaéc laïi caùch QÑMT - Cho HS chôi troø chôi, baèng caùch laøm BT traéc nghieäm ( moãi nhoùm 1 caâu) 4. Hướng dẫn HS học ở nhà: - Làm BT trắc nghiệm( mỗi em làm đủ 8 câu) - Chuẩn bị bài mới V/ Ruùt kinh nghieäm:.
<span class='text_page_counter'>(57)</span> ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... -----------------------------Kyù duyeät Tuaàn 14 Ngaøy 24/11/08.
<span class='text_page_counter'>(58)</span> Ngày soạn: 01/12/2008 Ngaøy daïy : 05/12/2008 Baøi 5:. Tieát : 30 Tuaàn: 15. PHÉP CỘNG CÁC PHÂN THỨC ĐẠI SỐ. I.Muïc tieâu: Học sinh nắm chắc quy tắc phép cộng 2 phân thức và biết vận dụng để thực hiện phép cộng các phân thức đại số. Reøn luyeän kyõ naêng trình baøy baøi giaûi. II.Phöông phaùp: Nêu vấn đề HS hoạt động theo nhóm III.Chuaån bò: -GV: SGK HS:SGK, baûng phuï IV.Các bước: 1. KTBC: - Các bước quy đồng mẫu thức? - Quy đồng mẫu thức các phân thức: −2 x x+1 vaø 2 2 x−2 x −1 - Bây giờ chúng ta sẽ cùng nghiên cứu các phép tóan trong tập hợp các phân thức đại số, bắt đầu là pheùp coäng. 2. Bài mới:. Hoạt động của GV Hoạt động của HS Ghi baûng Hoạt động 1: hãy viết quy tắc cộng hai phân số cùng mẫu: -Giới thiệu quy tắc cộng 2 phân thức cùng mẫu cũng tương tự như coäng 2 phaân soá cuøng maãu. TL1:. a b a+ b + = c c c. -HS đọc và viết quy tắc coäng. -Hướng dẫn HS làm VDụ. -Laøm Ví dụ trong sgk. -Cho HS laøm VD b -Chuù yù HS ruùt goïn baèng caùch phát hiện hằng đẳng thức đã học. -HS tự làm VD b. I.Cộng hai phân thức cùng mẫu thức: Quy taéc: ghi theo SGK/44 VD: tính coäng: 3 x +1 2 x+2 + a) 7 x2 y 7 x2 y 3 x +1+2 x +2 5 x+3 ¿ = 2 2 7x y 7x y x2 4 x +4 + b) 3 x +6 3 x +6 x +2 ¿2 ¿ ¿ 2 x +4 x+ 4 ¿ =¿ 3 x +6. Hoạt động 2: hãy viết quy tắc cộng hai phân số khác mẫu: -Giới thiệu phép cộng 2 phân thức không cùng mẫu thức H2: Ta có cộng ngay được khoâng?. TL2: Khoâng coäng ngay được , phải quy đồng mẫu thức. TL3:Töông tuï nhö coäng 2. II.Cộng hai phân thức không cùng mẫu thức: VD: Tính coäng:.
<span class='text_page_counter'>(59)</span> H3: tại sao biết phải quy đồng mẫu thức? -GV vaø HS cuøng laøm VD -Gợi ý HS từng bước. -Chuù yù HS ruùt goïn baèng caùch ñaët nhân tử chung hay dùng hằng đảng thức -cho HS ghi quy taéc -Cho HS làm ?3 khoảng vài phút sau đó cho HS sửa.. -Cho HS laøm theo nhoùm -GV cho caùc nhoùm khaùc nhaän xeùt và sửa.. phaân soá khoâng cuøng maãu -HS lên bảng làm từng bước -HS đặt nhân tử chung để ruùt goïn -HS đọc quy tắc -HS laøm ?3 vaøo taäp hay nháp trước -HS laøm theo nhoùm -Nhận xét và sửa bài. 6 3 6 3 + = + x +4 x 2 x +8 x (x+ 4) 2( x + 4) 6. 2 3. x 12+3 x + = 2 x (x+ 4) 2 x (x+ 4) 2 x ( x + 4) 3 (4+ x) 3 = 2 x (x+ 4) 2 x Quy taéc: SGK/45 ?3.Tính coäng: y −12 6 + 2 6 y −36 y − 6 y y −12 6 + 6 ( y −6) y ( y −6) y − 6 ¿2 ¿ ¿ ¿ y 2 −12 y +36 =¿ 6 y ( y −6) ?4. (HS laøm) 2. 3. Cuûng coá: - Nhaéc laïi quy taéc. - Laøm BT 21b, 23 a, b/46 4. Hướng dẫn HS học ở nhà: - Hoïc kyõ quy taéc - Ôn lại quy tắc quy đồng mẫu thức. - Đọc phần có thể em chưa biết /47 - Laøm BT coøn laïi 21, 22, 23 trang 46 V/ Ruùt kinh nghieäm: ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ------------------------------.
<span class='text_page_counter'>(60)</span> Kyù duyeät Tuaàn 15 Ngaøy 01/12/08. Ngày soạn: 01/12/2008 Ngaøy daïy : 08/12/2008. I.Muïc tieâu:. LUYEÄN TAÄP PHÉP CỘNG CÁC PHÂN THỨC ĐẠI SỐ. Tieát : 31 Tuaàn: 16. -Rèn luyện kỹ năng cộng các phân thức đại số cụ thể. + Biết chọn mẫu thức chung thích hợp. + Rút gọn trước khi tìm mẫu thức chung. + Biết sử dụng linh hoạt tính chất giao hoán và kết hợp. -Reøn luyeän tö duy phaân tích. -Reøn luyeän kyõ naêng trình baøy baøi. II.Phöông phaùp: -Luyeän taäp -HS hoạt động theo nhóm III.Chuaån bò: -GV: SGK -HS: SGK, bảng phụ, HS thuộc các hằng đăûng thức và quy tắc cộng phân thức IV.Các bước: 1. KTBC: - Phát biểu quy tắc cộng hai phân thức cùng mẫu, không cùng mẫu - Sửa BT 22, 23 c, d/ 46 2. Luyeän taäp:. Hoạt động của GV -Cho HS làm trong khoảng 5 phuùt. -Goïi em laøm caâu a, c, d. Hoạt động của HS Hoạt động 1: Bài tập 25/47: -HS laøm taïi choã trong khoảng 5 phút -Ba em lên bảng sửa. -Caùc em khaùc quan saùt -Yeâu caàu HS quan saùt vaø nhaän vaø nhaän xeùt xeùt. Ghi baûng. Baøi 25/47 5 3 x 25 y 2 +6 xy+ 10 x 3 a¿ 2 + + = 2 3 2 3 2 x y 5 xy y 10 x y. ¿ + 25 − x = 3 x +5 + 25 − x ¿ 3 x x −5 x 25 −5 x x (x − 5) 5 (5 − x) x ( x 2 −12 d ¿. . .. .= e ¿ . .. .= 2 2 1− x x + x +1 c 3 x +5. 2. -Ghi lại đáp số -Hướng dẫn câu c -Cho đáp số. Hoạt động 2:Bài tập 24/46: -GV hướng dẫn HS cùng làm baøi 24. -Tóm tắt đề bài. Baøi 24/46 V1= x (m/s) S1= 3 (m).
<span class='text_page_counter'>(61)</span> H1: Vaän toác laàn sau laø? H2: Thời gian T1 = ?. H3: Thời gian T2 = ? Yeâu caàu HS tính. TL1: x - 15 TL2: t = s: v. -HS leân baûng tính. Tvờn = 40 (s) T thaû = 15 (s) V2 = x – 0,5 (m/s) S2 = 5 (m) Thời gian lần thứ nhất mèo đuổi bắt được 3 chuoät: (s) x Thời gian lần thứ hai mèo đuổi bắt được 5 chuoät: (s) x −0,5 Thời gian từ đầu cho đến hết cuộc săn: 3 5 + + 40 + 15 x x −0,5 3 5 = + + 55 (s) x x −0,5. 3. Hướng dẫn HS học ở nhà: - Hướng dẫn BT 26/47 tương tự bài 24/46 - OÂn laïi caùc quy taéc coäng, QÑMT - Laøm BT 25 e, 26/47 V/ Ruùt kinh nghieäm: ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ------------------------------.
<span class='text_page_counter'>(62)</span> Ngày soạn: 01/12/2008 Ngaøy daïy : 11/12/2008 Baøi 6:. Tieát : 32 Tuaàn: 16. PHÉP TRỪ CÁC PHÂN THỨC ĐẠI SỐ. I.Muïc tieâu: -Học sinh biết tìm phân thức đối của một phân thức cho trước. -Nắm chắc và biết sử dụng quy tắc phép trừ phân thức để giải một số bài tập đơn giản. -Tiếp tục rèn luyện kỹ năng cộng phân thức. II.Phöông phaùp: -Nêu vấn đề -HS hoạt động theo nhóm III.Chuaån bò: -GV: SGK -HS: SGK, bảng phụ. HS thuộc hằng đảng thức và quy tắc cộng phân thức IV.Các bước: 1. KTBC: Tính coäng: 5 x − 5 x 5 x+(−5 x) 0 + = = =0 x + y x+ y x+ y x+ y A −A + Nhaän xeùt ? vaø suy ra: B B 2. Bài mới:. Hoạt động của GV H1: Nhận xét tổng 2 phân thức treân? -GV giới thiệu 2 phân thức vừa nêu là hai phân thức đối của nhau H2: Neâu theâm VD? H3: Phân thức đối của PT A −A ? cuûa PT ? B B -GV hướng dẫn cách ký hiệu PT đối. Hoạt động của HS Hoạt động 1: Tìm hiệu phân thức đối: TL1:Nhaän xeùt 2 phaân thức có tổng là 0 HS coù theå nhaän xeùt 2 PT có mẫu chung và tử đối nhau -HS coù theå neâu vaøi VD 2 phân thức đối. Ghi baûng. I.Phân thức đối: -Hai phân thức được gọi là đối nhau nếu toång cuûa chuùng baèng 0 VD: (HS tự chọn VD) Chuù yù: A −A −A A − = ;− = B B B B. -HS neâu. Hoạt động 2: hãy viết quy tắc cộng hai phân số khác mẫu: -Giới thiệu quy tắc trừ -Chuù yù: A C A C − = +(− ) B D B D A −C A C ¿ + = + B D B −D - Cho VD -Gợi ý cho HS áp dụng công. -Ghi quy taéc.. -HS laøm VD theo hướng dẫn của GV. II.Phép trừ: Quy taéc: SGK/49 A C A C − = +(− ) B D B D VD:.
<span class='text_page_counter'>(63)</span> thức mới học -Goïi HS laøm. -HS sửa vào tập. -Cho HS laøm theo nhoùm. -HS laøm theo nhoùm trong baûng phuï. -Cho HS laøm caù nhaân trong khoảng 3 phút -gọi 1 em lên sửa. -Kieåm tra 1 vaøi em khaùc. -Moãi em laøm vaøo taäp -Một em lên sửa -Caùc em khaùc nhaän xeùt. 1 ❑ − y (x − y) x ( x − y) 1 −1 x −y ¿ + = + y ( x − y ) x (x − y) xy (x − y) xy ( x − y ) x +(− y ) x− y 1 ¿ = = xy ( x − y ) xy ( x − y) xy ?3. ?4. x +2 x −9 x − 9 − − x −1 1− x 1− x x+ 2 x −9 x −9 3 x − 16 ¿ + + = x −1 x −1 x −1 x −1. 3. Cuûng coá: - Nhắc lại quy tắc cộng trừ - Laøm BT 29, 30/50 4. Hướng dẫn HS học ở nhà: - hoïc quy taéc/49 - Laøm BT 31, 33, 34/50 V/ Ruùt kinh nghieäm: ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ------------------------------.
<span class='text_page_counter'>(64)</span> Ngày soạn: 01/12/2008 Ngaøy daïy : 12/12/2008 Baøi 6:. Tieát : 33 Tuaàn: 16. LUYEÄN TAÄP PHÉP TRỪ CÁC PHÂN THỨC ĐẠI SỐ. I.Muïc tieâu: -Rèn luyện kỹ năng giải toán trừ các phân thức -Nắm chắc và biết sử dụng quy tắc phép trừ phân thức để giải một số bài tập đơn giản. -Tiếp tục rèn luyện kỹ năng cộng phân thức. II.Phöông phaùp: -Luyeän taäp. -HS hoạt động theo nhóm III.Chuaån bò: -GV: SGK -HS :SGK, baûng phuï, laøm caùc BTVN IV.Các bước: 1. KTBC: - Phát biểu quy tắc trừ 2 PTĐS? - Laøm BT 31, 33/50 2. Bài mới: Hoạt động của GV GV gọi 2 HS klên sửa bài 34/50. Hoạt động của HS -HS lên sửa. Ghi baûng Baøi 34/50 a ¿ .. . ..=. 5 x − 35 1 = 5 x (x − 7) x. 1 −5 x ¿ 2 ¿ ¿ b ¿ .. .=¿ Baøi 35/50 -Cho HS laøm BT 35/50. -HS laøm. -Goi 1 HS lên sửa BT 35a. -HS lên bảng sửa BT 35a. -GV cho đáp số bài 35b, để HS về nhaø laøm. -cả lớp nhận xét, sửa bài -HS ghi đáp số. -Cho HS laøm theo nhoùm treân baûng -HS laøm theo nhoùm treân baûng phuï. phuï -GV gợi ý sử dụng kết quả bài -Hai nhóm nhanh nhất được nộp 31a. ¿ 1− x 2 x (1 − x ) x+ 1 1 ¿ a x+ 1 − − ¿ − x − 3 x +3 x −3 9 − x2. x − 1¿ ¿. 2. x +3 b ¿ .. . .. ..= ¿ Baøi 32/50 .. . .. .. . .. ..=. 6 x ( x +6).
<span class='text_page_counter'>(65)</span> 3. Hướng dẫn HS học ở nhà: -. Hướng dẫn HS làm BT 37/51 :. 2 x +1 2 x +1 − M =− 2 2 x −3 x −3. - OÂn baøi - Laøm BT 35b, 36, 37/51 - Chuẩn bị bài mới V/ Ruùt kinh nghieäm: ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ------------------------------.
<span class='text_page_counter'>(66)</span> Ngày soạn: 01/12/2008 Ngaøy daïy : 15/12/2008. PHÉP NHÂN CÁC PHÂN THỨC ĐẠI SỐ. Tieát : 34 Tuaàn: 17. I.Muïc tieâu: -HS naém chaéc quy taéc vaø caùc tính chaát cuûa pheùp nhaân phaân -Tiếp tục rèn luyện kỹ năng phân tích đa thức thành nhân tử. -Reøn luyeän tính caån thaän chính xaùc II.Phöông phaùp: -Nêu vấn đề -HS hoạt động theo nhóm III.Chuaån bò: -GV: SGK -HS :SGK, baûng phuï. Thuộc hằng đẳng thức, thành thạo phân tích đa thức thành nhân tử IV.Các bước: 1. KTBC+ÑVÑ: a c . =? Phát biểu cách nhân 2 phân số bằng lời? (tử nhân - Nhắc lại công thức nhân 2 phân số: b d tử, mẫu nhân mẫu) - Phép nhân 2 phân thức cũng tương tự phép nhân 2 phân số?Ký duyệt Tuần 16 Ngaøy 08/112/08. 2. Bài mới:. Hoạt động của GV Hoạt động của HS Ghi baûng Hoạt động 1: Phát biểu thử quy tắc nhân 2 phân thức: -Cho HS thử thực hiện ?1. -HS laøm. -Goïi 1 em leân trình baøy. -HS leân baûng laøm -Nhaän xeùt. -Cho HS nhaän xeùt -Cho HS đọc lại và ghi theo SGK -nhắc HS nhớ rút gọn tích. -HS phaùt bieåu -HS đọc SGK -Ghi theo SGK. ?1. 2 2 3 x 2 x2 −25 3 x .( x − 25) . = x +5 6 x3 (x +5). 6 x 3 3 x 2(x −5)( x +5) x − 5 = 2x 6 x3 (x +5) A C A .C . = Quy taéc: SGK/51 B D B. D. Hoạt động 2: ÁP dụng: H2:. A C (− )=? B D. -Cho HS laøm VD a -GV hướng dẫn HS làm -Chuù yù HS ruùt goïn. -Cho HS laøm VD b (caù nhaân). TL2:. A C A C (− )=− . B D B D. -Làm VD a theo sự hướng daãn cuûa GV -Ghi VD vaøo taäp BH -Cho HS laøm VD b -Moät HS leân baûng laøm. Chuù yù: SGK/52 VD: Tính nhaân: ¿ x − 13 ¿2 ¿ 3 x2 ¿ 2 x5 . − x − 13 ¿ x −13 ¿ 2 . 3 x 2 ¿ a¿. (. ).
<span class='text_page_counter'>(67)</span> -Goïi 1 HS leân baûng laøm H3: Nhaän xeùt tích? H4: Ta neân tính nhanh baèng caùch naøo? H5: Aùp duïng tính chaát gì cuûa pheùp nhaân?. -cả lớp nhận xét, sửa vào VD: ¿ taäp x − 1¿ 3 -HS trả lời ¿ TL4: Neân aùp duïng tính chaát ¿ 2( x +3) ¿ giao hoán và kết hợp của x − 1¿ 3 pheùp nhaân ¿ 2 x − 1¿ ¿ −(x +3). ¿ x +3 ¿2 . ¿ ¿ b x 2+ 6 x +9 ¿ .¿ 1− x ?4.Tính nhanh: 3 x 5 +5 x3 +1 x x 4 − 7 x 2+2 . . x 4 − 7 x2 +2 2 x +3 3 x 5 +5 x 3+1 3 x 5 +5 x3 +1 x 4 − 7 x 2+2 x ¿ 4 . 5 . 2 3 x − 7 x +2 3 x +5 x +1 2 x +3 x x 1. = 2 x +3 2 x +3. 3. Cuûng coá: - Laøm BT 38, 39a/52 - Nhắc HS khi nhân tử, nhân mẫu nhớ đóng ngoặc. 4. Hướng dẫn HS học ở nhà: - Hướng dẫn HS làm BT còn lại/52-53 - Học quy tắc nhân 2 phân thức và ôn lại cách cộng trừ V/ Ruùt kinh nghieäm: ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ------------------------------.
<span class='text_page_counter'>(68)</span> Ngày soạn: 01/12/2008 Ngaøy daïy : 16/12/2008. Tieát : 35 Tuaàn: 17. PHÉP CHIA CÁC PHÂN THỨC ĐẠI SỐ. I.Muïc tieâu: -Học sinh biết tìm phân thức nghịch đảo của một phân thức cho trước. -Nắm chắc và biết sử dụng quy tắc phép chia phân thức để giải một số bài tập đơn giản. -Tiếp tục rèn luyện kỹ năng nhân phân thức. -Biết tính toán với 1 dãy nhiều phép tính II.Phöông phaùp: -Nêu vấn đề -HS hoạt động theo nhóm III.Chuaån bò: -GV: SGK -HS: SGK, baûng phuï. IV.Các bước: 1. KTBC+ÑVÑ: - Sửa BT HS thắc mắc. ¿ x −7 A B 3 - Tính nhaân: a x + 5 ¿ . 3 =. .. . ¿ b ¿ . ( A , B ≠ 0)=. .. ¿ x − 7 x +5 B A - Nhaän xeùt caùc tích treân? 2. Bài mới:. Hoạt động của GV -Giới thiệu như phần KTBC là 2 phân thức nghịch đảo H1: thế nào là 2 phân thức nghịch đảo? H2: Haõy cho vaøi VD caùc phân thức nghịch đảo của nhau? H3: Phân thức nghịch đảo A cuûa (A, B 0)? B. Hoạt động của HS Ghi baûng Hoạt động 1: Tìm hiểu phân thức nghịch đảo: -Nhaän xeùt tích cuûa 2 phaân thức bằng 1 -Đọc khái niệm -HS tự chọn VD ghi vào taäp. I.Phân thức nghịch đảo: -Hai phân thức được gọi là nghịch đảo của nhau neáu tích cuûa chuùng baèng 1. VD: ( Hs tự cho VD). Hoạt động 5: Tìm hiểu về phép chia phân thức H5: Thử đoán quy tắc chia -HS trả lời: Chia bằng nhân II.Phép chia: 2 phân thức dựa theo cách nghịch đảo. Quy taéc: SGK/54 A C A D chia 2 phaân soá ? : = . (C , D≠ 0) B D B C -GV hướng dẫn HS làm VD -HS làm VD VD: Tính chia: H6:Chuyeån thaønh pheùp -Noät HS leân chuyeån pheùp ¿ nhaân? chia thaønh pheùp nhaân. 2 (1 −2 x)( 2−4 x 1−4 x 3x a 1− 4 x 2 ¿ : = 2 . ¿ -Nhaéc HS ruùt goïn phaân 3 x 2− 4 x x(x+ x +4 x x +4 x thức.
<span class='text_page_counter'>(69)</span> HS tự làm ?3, ?4 -Cho HS laøm ?3, ?4 3. Cuûng coá: - Cho HS laøm BT 42/54 4. Hướng dẫn HS học ở nhà: - Hoïc quy taéc, oân baøi cuõ - Laøm BT 43, 44/54 V/ Ruùt kinh nghieäm: ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ------------------------------.
<span class='text_page_counter'>(70)</span> Ngày soạn: 01/12/2008 Ngaøy daïy : 18/12/2008. BIẾN ĐỔI CÁC BIỂU THỨC HỮU TỶ GIÁ TRỊ CỦA PHÂN THỨC. Tieát : 36 Tuaàn: 17. I.Muïc tieâu: -Qua các VD , bước đầu HS có khái niệm về biểu thức hữu tỷ -Nhờ các phép tính cộng , trừ, nhân, chia các phân thức, Hsbiết cách biến đổi 1 biểu thức hữu tỷ thành phân thức -HS biết cách tìm điều kiện của biến để giá trị của 1 phân thức được xác định II.Phöông phaùp: -Nêu vấn đề -HS hoạt động theo nhóm III.Chuaån bò: -GV: SGK -HS: SGK, baûng phuï IV.Các bước: 1. Bài mới:. Hoạt động của GV -yeâu caàu HS xem SGK H1: Biểu thức nào là phân thức? H2: Nhaéc laïi khaùi nieäm phaân thức? -Giới thiệu khái niệm biểu thức hữu tỷ -Cho HS choïn VD. Hoạt động của HS Hoạt động 1: Tìm hiểu biểu thức hữu tỷ: -Đọc SGK TL1: (HS choïn) -HS coù theå thaûo luaän A TL2: Coù daïng , B 0, A, B B là đa thức -Ghi VD vaøo taäp. Ghi baûng. I.Biểu thức hữu tỷ: -Một phân thức hoặc 1 biểu thức biểu thị 1 dãy các phép toán : cộng, trừ , nhân, chia trên những phân thức được gọi là 1 biểu thức hữu tỷ. VD: (HS tự chọn VD). Hoạt động 2: Biến đổi biểu thức hữu tỷ thành phân thức: H3: Hãy viết các biểu thức 1 2 1+ 1+ x x −1 ; hữu tỷ: 1 2x x− 1+ 2 x x +1 dưới dạng phép chia? H4: Như vậy em có biến đổi biểu thức hữu tỷ thành phân thức được không? Bằng cách naøo?. -HS vieát 2 1+ x−1 2 2x =(1+ ):(1+ 2 ) 2x x−1 x +1 1+ 2 x +1 -HS thaûo luaän nhoùm. -Đại diện nhóm trả lời TL4: Được, bằng cách thực hiện tính chia, hoặc phối hợp các phép tính. II.Biến đổi biểu thức hữu tỷ thành phân thức: 1 1+ x 1 1 =(1+ ):(x − )=.. . .. VD: 1 x x x− x (HS laøm tieáp). -HS x em SGK/56-57. III.Giaù trò cuûa phaân thöcù: Xem SGK/56-57 ?2.. Hoạt động 2: -Cho HS xem SGK/56-57.
<span class='text_page_counter'>(71)</span> -Giới thiệu tập hợp các gía trị để phân thức xác định gọi là TAÄP XAÙC ÑÒNH. -HS leân tính. -Cho HS làm ?2, GV hướng daãn -Cho HS leân tính GT cuûa BT. -HS trả lời. a)Phân thức xác định x2 + x 0 x (x+1) 0 x 0 vaø x+1 0 x 0 vaø x -1 x +1 x +1 1 = = b) 2 x + x x (x +1) x Taïi x = 100000 Giaù trò cuûa BT = 1 =0 ,000001 1000000 Taïi x = -1 BT khoâng xaùc ñònh. 2. Cuûng coá: - Cho HS laøm BT46, 47b/58 3. Hướng dẫn HS học ở nhà: - Hướng dẫn HS BT 48, 49 - HS laøm BT 47a, 48, 49/57-58 V/ Ruùt kinh nghieäm: ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ------------------------------.
<span class='text_page_counter'>(72)</span> Ngày soạn: 01/12/2008 Ngaøy daïy : 23/12/2008. Tieát : 37 Tuaàn: 18. Kyù duyeät Tuaàn 17 Ngaøy 15/12/08. LUYEÄN TAÄP. I.Muïc tieâu: -Học sinh biết tìm phân thức đối của một phân thức cho trước. -Nắm chắc và biết sử dụng quy tắc phép trừ phân thức để giải một số bài tập đơn giản. -Tiếp tục rèn luyện kỹ năng cộng phân thức. II.Phöông phaùp: -Nêu vấn đề -HS hoạt động theo nhóm III.Chuaån bò: -HS: SGK, baûng phuï -GV: SGK IV.Các bước: 1. KTBC: - Một phân thức được xác định khi nào? - HS sửa BT 48/58 a)Phân thức xác định x + 2 0 x -2 2 x +2¿ ¿ ¿ b) 2 x +4 x+4 =¿ x +2 c)Giá trị của phân thức = 1 nên: x + 2 = 1 x = -1 (nhận vì x 2) d)Giá trị của phân thức = 0 nên: x + 2 = 0 x = -2 (loại vì x -2) vậy không có giá trị nào của x để phân thức = 0 - HS sửa BT 54a/59 2. Bài mới: Hoạt động của GV Hoạt động của HS -Cho HS laøm BT 50/58 vaøo -Taát caû cuøng laøm BT 50/58 taäp BT -Cho 2 HS sửa bài 50/58 -GV chaám 5 taäp. -HS sửa bài 50/58. -Cho HS giaûi baøi 51b/58 -Goïi 1 HS leân baûng giaûi -GV hướng dẫn cho cả lớp từng bước giải -GV hướng dẫn HS BT 52. -HS leân baûng giaûi -HS sửa bài. -Chuù yù HS 2a (a laø soá. -HS họat động nhóm. -HS sửa BT 52/58. Ghi baûng Baøi 50/58 2 x 3x 1−x a¿ +1 : 1 − =.. . .. .. . .= 2 x +1 1− 2 x 1− x 1 1 b ¿ ( x2 − 1) − − 1 =.. .. . .=3 − x 2 x −1 x +1 Baøi 51b/58 −4 ……… = ( x+ 2)(x −2). )(. (. (. Baøi 52/58. ). ).
<span class='text_page_counter'>(73)</span> nguyeân) laø 1 soá chaün. -Cho HS họat động nhóm. nhanh để tìm câu trả lời nhanh nhaát. x 2+ a2 2 a 4 a . − =.. . .. . x+ a x x−a x (a− x)2 a(− a− x) =2 a x (x+ a)( x − a) vaäy GT cuûa BT laø soá chaün 56/59 Soá vi khuaån coù treân 1 cm2 da em laø 6000 con, trong đó có 1500 con có hại. (. a−. )(. ). 3. Cuûng coá: - GV hướng dẫn BT 53, 54/59 4. Hướng dẫn HS học ở nhà: - oân chöông II - -Laøm caùc BT coøn laïi trang 58-59 V/ Ruùt kinh nghieäm: ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ------------------------------.
<span class='text_page_counter'>(74)</span> Ngày soạn: 11/12/2008 Ngaøy daïy : 24/12/2008 , 25/12/2008. OÂN TAÄP CHÖÔNG I. Tieát : 38, 39 Tuaàn: 18. I.Muïc tieâu: - Hệ thống toàn bộ các kiến thức của chương trình đã học ở kỳ I đại số. -Nắm chắc và biết sử dụng quy tắc phép trừ phân thức để giải một số bài tập đơn giản. -Tiếp tục rèn luyện kỹ năng cộng phân thức. II.Phöông phaùp: -Nêu vấn đề -HS hoạt động theo nhóm III.Chuaån bò: -HS : Ôn kiến thức chương II -GV: chuẩn bị các câu hỏi ôn tập tương tự SGK/61 IV.Các bước: 1. KTBC+ oân taäp: - GV gọi HS lên lần lượt bốc thăm trả lời các câu hỏi SGK/61( mỗi nhóm 2 lần) - HS sửa BT 58/62 ¿ 2 x +1 2 x − 1 − 2 x −1 2 x +1 4x 10 1 2−x 1 1 1 x3 − x 1 a(¿): =. .. . .. .. .= ¿b¿ 2 − : + x −2 =. .. .. . .= ¿c¿ − 2 + 2 10 x −5 2 x+1 x x+1 x −1 x +1 x − 2 x +1 1 x + x x+1 - HS sửa BT 62/62 Giaù trò cuûa PT xaùc ñònh x2 – 5x 0 x.(x – 5) 0 x 0 vaø x – 5 0 x 0 vaø x 5 ( x − 5 )2 ( x −5 ) x 2 −10 x+25 =0 ⇔ =0 ⇒ =0 ⇒ x −5=0 ⇔ x =5 ( loại vì x 5) 2 x( x −5) x x −5x Vậy không có giá trị nào của x để giá trị của phân thức bằng 0 2. Baøi oân: (10 phuùt). (. Hoạt động của GV -GV nhaéc laïi, yeâu caàu HS traû lời. -GV ghi toùm taét. )(. ). (. Hoạt động của HS Hoạt động 1: Phần lý thuyết: -HS trảlời các tính chất. -ghi toùm taét noäi dung oân taäp. Ghi baûng. Noäi dung oân taäp chöông II: 1.Phân thức đại số và các tính chất 2.Các phép tóan thực hiện với các PTÑS: a.Pheùp coäng b.Phép trừ c.Pheùp nhaân. d.Pheùp chia.
<span class='text_page_counter'>(75)</span> Chú ý: Điều kiện để PTĐS xác định: MT 0. Hoạt động 2: Phần bài tập: -Cho HS laøm BT 59a/62 vaøo vở BT , GV chấm tập 3 em nhanh nhaát -Cho Hs sửa BT 59a/62 -GV cho keát quaû caâu b laø 1, yêu cầu HS làm ở nhà. H1: Muoán tính giaù trò cuûa biểu thức ta phải làm gì trước? -Gọi HS lên tìm GT để PT xaùc ñònh -Cho HS giaûi tieáp: cho PT baèng 0, tìm x H2: x = 5 có nhận được khoâng?Vì sao?. Baøi 59/62 -Laøm BT 59a/62. a)Khi P =. xy x−y. x2 y xy xP yP x−y x−y -Sửa BT 59a − = − x+P y − P xy xy x+ y− x−y x−y 2 2 x y xy − = y + x=x + y x2 − y2 Baøi 62/62 Giá trị của phân thức xác định TL1: Phaûi tìm ñieàu kieän cuûa x x2 – 5x 0 x.(x – 5) 0 để giá trị của biểu thức được xác x 0 vaø x – 5 0 ñònh x 0 vaø x 5 -HS giaûi 2 x −10 x+25 =0 x2 − 5 x x −5 ¿ 2 -HS tìm ¿ ¿ TL2: Ñieàu kieän x 5, neân ¿ khoâng nhaän giaù trò x = 5. Hoạt động 3: Phần luyện tập: -Cho HS sửa BT 64/62 -Cho Hs đọc kỹ đề bài. -HS sửa BT 64/62 Đọc đề bài. H1:Thế nào là đa thức? H2: Em naøo coù caùch laøm? -Cho HS họat động nhóm -Cho HS chia 3 H3: nguyeân khi x +2 naøo?. H4: Khi đó x = ? -Cho HS tự làm tiếp. TL1: Là tổng đại số của các đơn thức -Thaûo luaän nhoùm TL2: Chia tử thức cho mẫu thức. -HS chia. TL3: khi x+2 là ước của 3 -HS tìm x -HS lên bảng sửa. -Cho HS tự làm câu b -GV chaám 1 soá taäp 3. Cuûng coá:. -HS tự làm. Baøi 64/62 2 2 ( x −5 ) x −10 x+25 ( x −5 ) = = 2 x x (x − 5) x −5x 1 , 12−5 − 3 ,88 = ≈ −3 , 464 1 , 12 1 ,12 Baøi 63/62 2 3 x − 4 x −17 3 a¿ =3 x −10+ x +2 x+ 2 Khi x nguyeân thì 3x –10 nguyeân, khi 3 x+2 là ước của 3 thì cuõng x +2 nguyeân. Khi đó x+2 = 1; 3 hay x = -1; -3 ; 1; -5 Vaäy khi x = -1; -3; 1; -5 thì GT phaân thức cũng là số nguyên b) (HS tự làm) x = -5; -1; 1; 2; 4; 5; 7; 11.
<span class='text_page_counter'>(76)</span> Cho HS sửa BT 57/62 - Hướng dẫn BTVN: bài 61, 64/62 - OÂn baøi - nhắc lại: GT để phân thức xác định? - Hoûi laïi caùc caâu hoûi trang 61: cho caùc nhoùm hoûi laãn nhau 4. Hướng dẫn HS học ở nhà: -HS oân laïi baøi hoïc ( caùc caâu hoûi trang 61) -Laøm BT 58/62 - oân baøi - xem lại các BT đã làm - Chuaån bò tieát sau kieåm tra 1 tieát V/ Ruùt kinh nghieäm: ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ------------------------------. Kyù duyeät Tuaàn 18 Ngaøy 22/12/08. Ngày soạn: 11/12/2008. Tieát : 40, 41.
<span class='text_page_counter'>(77)</span> Ngaøy daïy : 28/12/2008. KIEÅM TRA HOÏC KYØ I. Tuaàn: 19. I. Mục tiêu: - Kiến thức: Kiểm tra Hệ thống toàn bộ các kiến thức của chương trình đã học ở kỳ I cả hình và đại số - Kĩ năng: Kiểm tra Nắm chắc và biết sử dụng quy tắc phép cộng ,trừ , nhân, chia phân thức để giải một soá baøi taäp ñôn giaûn và chứng minh hình học. - Thái độ: Kiểm tra Tiếp tục rèn luyện kỹ năng các phép tính về phân thức. II. Chuẩn bị: Đề pho to cho học sinh III. Nội dung:. ĐỀ THI HỌC KÌ I NĂM HỌC 2008 – 2009. Môn: Toán 8 ( Thời gian 90 phút ) Đề 1 Câu 1 : Phân tích các đa thức sau thành nhân tử : a. 3x3 – 6x2 + 3x2y – 6xy b. x2 – 2x + xy – 2y 2 x −9 Câu 2 : Cho ph©n thøc sau: B= 2 x −6 x+9 a) Với điều kiện nào của x thì giá trị của các phân thức trên xác định. b)Tìm x để giá trị của các pthức trên bằng 0. c)Rót gän ph©n thøc trªn. Câu 3 : Thực hiện các phép toán sau: 5 xy 2 3 z 4 x 2 y 3z x x 1 4 x b) a) . . 2 3xy 3xy 2 6 x 1 1 3 x−6 2 x+ 3 1 x +1 ❑ − c) d) + 2 ❑ 3 x +2 4 −9 x 3 x −2 2 x +6 x 2 +3 x 2 4 x − 16 A = Câu 4: Tìm đa thức A,biết rằng: 2 x x +2 x Câu 5: Cho h×nh b×nh hµnh ABCD. Gäi E vµ F lÇn lît lµ trung ®iÓm cña AD vµ BC. §êng chÐo AC c¾t c¸c ®o¹n th¼ng BE vµ DF theo thø tù t¹i P vµ Q. a) C/m tø gi¸c BEDF lµ h×nh b×nh hµnh. b) Chøng minh AP = PQ = QC. c) Gäi R lµ trung ®iÓm cña BP. Chøng minh tø gi¸c ARQE lµ h×nh b×nh hµnh. ………………..Hết……………….. ĐỀ THI HỌC KÌ I NĂM HỌC 2008 – 2009. Môn: Toán 8 ( Thời gian 90 phút ) Đề 2 Câu 1 : Phân tích các đa thức sau thành nhân tử : a. 2x + x2 – 2y – 2xy + y2 b. x2 + y2 – 2xy – 4 9 x 2 −16 Câu 2 : Cho ph©n thøc sau: C= 3 x2 − 4 x a) Với đIều kiện nào của x thì giá trị của các phân thức trên xác định. b)Tìm x để giá trị của các pthức trên bằng 0..
<span class='text_page_counter'>(78)</span> c)Rót gän ph©n thøc trªn. Câu 3 : Thực hiện các phép toán sau: 5 x 3 3 x 5 x 2 a) 15 15 15 2 x xy x c) xy y 2 y : x y. b). x 3 x 1 x . 2 . 5 x x 3 x 1. 4 x 2 3x 5 1 2x 6 2 3 x 1 x x 1 x 1 2 4x 8 x +4 x = Câu 4 : Tìm đa thức A,biết rằng: A 4 x 2+ 4 x +1 0 A=60 . Gọi E, F theo thứ tự là trung điểm Câu 5: Cho h×nh b×nh hµnh ABCD có BC = 2AB và ^ của BC, AD. a) Tứ giác ECDF là hình gì? Vì sao ? b) Tứ giác ABED là hình gì ? Vì sao ? c) Tính số đo của góc AED. …………………….Hết…………………. d).
<span class='text_page_counter'>(79)</span> Tieát 33:. LUYEÄN TAÄP. I. Muïc tieâu: Reøn luyeän cho hoïc sinh: - Có kỹ năng biến đổi 1 biểu thức hữu tỉ thành 1 phân thức. - Có kỹ năng thành thạo trong việc tìm điều kiện của biến để giá trị của một phân thức được xác ñònh. - Tính cẩn thận và chính xác trong quá trình biến đổi. II. Chuaån bò: Học sinh: - Chuẩn bị trước các bài tập về nhà của tiết trước. - Film trong. Giaùo vieân: - Bài giải mẫu ở film trong. III. Noäi dung: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Ghi baûng * Hoạt động 1: (Kieåm tra baøi cuõ) a. Giáo viên gọi 1 học sinh giải bài - Học sinh được gọi lên bảng giải 46b. bài 46b. Cả lớp theo dõi để nhận xeùt. b. Giáo viên gọi 1 học sinh giải bài - Học sinh được gọi lên bảng giải 54a. bài 54a. Cả lớp theo dõi để nhận xeùt. a. Ta coù: x + 2 0 * Hoạt động 2: (Chữa bài tập 48) x -2 - Giaùo vieân goïi 1 hoïc sinh leân laøm Vậy điều kiện để giá trị của caâu a, caâu b. phân thức 2 - Giaùo vieân goïi 1 hoïc sinh leân laøm x +4 x+ 4 được xác định x +2 caâu c, caâu d. laø x -2. 2 x 2 +4 x+ 4 ( x +2 ) = b. x +2 x +2 =x+2 c. Nếu giá trị của phân thức cho baèng 1 thì x + 2 = 1 suy ra x = -1 - 2, Nên với x = -1 thì giá trị của phân thức bằng 1. d. Nếu giá trị của phân thức đã cho bằng 0 thì: x + 2 = 0.
<span class='text_page_counter'>(80)</span> - Moät hoïc sinh leân baûng giaûi. * Hoạt động 3: Sửa bài tập 50a. - Giáo viên yêu cầu học sinh nêu - Cả lớp nhận xét. bước giải trước khi trình bày lời giaûi.. suy ra x = -2 do ñieàu kieän x -2 neân khoâng coù giaù trò của phân thức đã cho bằng 0. - Baøi taäp 50a: 2 x 3x +1 : 1− 2 x+1 1−x. )( ) x + x+1 1 − 4 x ¿( : x+ 1 ) ( 1− x ) ( 1− x )( 1+ x ) 2 x+1 ¿( . ) x+1 ( 1 −2 x )( 1+2 x ) (. 2. 2. ( 1 − x ) (1+ x ) ( 1+ 2 x ) ( x +1 ) ( 1− 2 x ) ( 1+ 2 x ) 1−x ¿ 1 −2 x - Moät hoïc sinh khaù leân baûng giaûi. Baøi taäp 52: 2 2 x +a 2a 4 a a− . − x+ a x x−a 2 2 2 ax+ a − x −a ¿ x +a 2 2ax −2 a − 4 ax x ( x − a) ax − x2 2 ax − 2 a2 − 4 ax ¿ . x+ a x ( x −a ) x ( a − x ) − 2 ax −2 a2 ¿ . x +a x ( x −a ) x ( a − x ) − 2 a ( x + a) ¿ . x +a x ( x − a) − 2 ax ( a − x ) ( x+ a ) ¿ ( x+ a ) x ( x − a ) 2 ax ( x − a )( x +a ) ¿ ( x+ a ) x ( x − a ) = 2a Do aZ neân 2a soá chaün Vậy với x 0, x a thì giá trị của biểu thức bên là moät soá chaün. Baøi taäp 53 1 x+1 1+ = x x 1 1 1+ =1+ 1 x +1 1+ x x 1 x+1+ x ¿ 1+ = x +1 x +1 ¿. * Hoạt động 4: Sửa bài tập 51b. * Hoạt động 5: Sửa bài tập 52.. (. )(. (. (. * Hoạt động 6: Sửa bài 53. ). ). ).
<span class='text_page_counter'>(81)</span> Cho học sinh dự đoán câu b.. Hướng dẫn về nhà - Baøi taäp 55, 56 Xem laïi heä thoáng lyù thuyeát chöông II. - Trả lời câu hỏi trang 61.. 2 x +1 x +1 1 1+ 1 1+ 1 1+ x 1 ¿ 1+ 2 x +1 x+1 3 x +2 ¿ 2 x +1 ¿. V/ Ruùt kinh nghieäm: ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ---------------4---------------.
<span class='text_page_counter'>(82)</span> Tieát 33:. OÂN TAÄP CHÖÔNG II. I. Muïc tieâu: - Học sinh củng cố vững chắc các khái niệm đã học ở chương II và hiểu được mối liên quan giữa các kiến thức. + Phân thức đại số. + Hai phân thức bằng nhau. + Phân thức đối. + Phân thức nghịch đảo. + Biểu thức hữu tỉ. + Tìm điều kiện của biến để giá trị của một phân thức được xác định. - Tiếp tục rèn luyện kỹ năng giải các bài tập về 4 phép toán cộng, trừ, nhân, chia phân thức. - Biến đổi biểu thức hữu tỉ. - Nắm chắc quy trình tìm giá trị của 1 biểu thức. - Reøn luyeän kyõ naêng trình baøy baøi. II. Chuaån bò: Học sinh: tự ôn tập và trả lời các câu hỏi. Giáo viên: đáp án các câu hỏi ở film trong..
<span class='text_page_counter'>(83)</span> III. Noäi dung: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh * Hoạt động 1: (ôn lại khái niệm và các tính chất của phân thức đại soá) Câu 1: Cho 1 ví dụ về phân thức - Gọi 1 học sinh lên trả bài. đại số? - Phân thức đại số là gì? - Một đa thức có phải là phân thức đại số không? - Goïi 1 hoïc sinh leân traû baøi. Câu 2: hai phân thức. 1 x 1 x 1 vaø x 2 1 coù baèng nhau. khoâng? Taïi sao? - Nhắc lại định nghĩa 2 phân thức đại số bằng nhau. Caâu 3: Neâu tính chaát cô baûn cuûa phân thức dưới dạng công thức. - Giaûi thích taïi sao: - Goïi 1 hoïc sinh leân traû baøi.. Ghi baûng Tieát 15: OÂN TAÄP CHÖÔNG II. 1 x 1 2 x 1 x 1 vì. 1.(x2 – 1) = (x + 1).(x – 1). A A A A ; ; B B' B B x x x 3 3 x. Caâu 4: Nhaéc laïi quy taéc ruùt goïn - Goïi 1 hoïc sinh leân traû baøi. phân thức. Rút gọn phân thức:. 4 8x 8x3 1. 4 8x 4(2x 1) 8x3 1 (2x)3 1. Câu 5: “Muốn quy đồng mẫu thức - Gọi 1 học sinh lên trả bài. có nhiều phân thức có mẫu thức khaùc nhau ta coù theå laøm nhö theá naøo? - Hãy quy đồng mẫu của 2 phân thức sau: x 1 vaø 2 x −2 x+1 5− 5 x2. − 4 (2 x −1) (2 x −1)(4 x2 +2 x+1) −4 ¿ 2 4 x + 2 x +1 5. x2 – 2x + 1 = (1 – x)2 5 – 5x2 = 5(1 – x)(1 + x) MTC: 5(1 – x)2(1 + x) 1 − x ¿2 ¿ x x =¿ 2 x −2 x+1 2 1− x ¿ 5 (1+ x) ¿ x .5 (1+ x) ¿ ¿ ¿.
<span class='text_page_counter'>(84)</span> Caâu 6: “Tính chaát cô baûn cuûa phaân thức, rút gọn phân thức, quy đồng mẫu các phân thức liên quan gì với nhau. - Quy đồng mẫu các phân thức có liên quan gì đến phép tính cộng, trừ phân thức?” * Hoạt động 2: (Cộng trừ phân thức) Caâu 7: Neâu quy taéc coäng hai phaân thức cùng mẫu. Áp dụng tính x 1 + 2 x −1 1 − x 2 - Nêu quy tắc cộng 2 phân thức khoâng cuøng maãu: 3x x−1 + 2 3 x −1 x + x+1 Câu 8: Tìm phân thức đối của các phân thức: x −1 x2 ; 5 − 2 x x+5 - Thế nào là 2 phân thức đối nhau? - Giaûi thích taïi sao: A −A A − = = B B −B Câu 9: Phát biểu quy tắc trừ 2 phân thức. 2 x +1 2 x −1 − - AÙp duïng: Tính 2 x − 1 2 x +1 * Hoạt động 3: (Nhân chia phân thức) Caâu 10: Neâu quy taéc nhaân 2 phaân thức. Thực hiện phép tính: 2 x+1 2 x −1 10 x −5 − . 2 x −1 2 x +1 4x. (. ). - Goïi 1 hoïc sinh leân traû baøi.. 1 1 = 2 5 − 5 x 5 (1− x)(1+ x ) 1− x ¿2 (1+ x ) 5¿ 1−x ¿ ¿. - Goïi 1 hoïc sinh leân traû baøi.. - Goïi 1 hoïc sinh leân traû baøi.. - Goïi 1 hoïc sinh leân traû baøi.. - Goïi 1 hoïc sinh leân traû baøi.. Caâu 10: 2 x +1 2 x −1 − 2 x − 1 2 x +1 =… =… 8x ¿ (2 x+1)(2 x −1).
<span class='text_page_counter'>(85)</span> 10 x −5 . ( 22xx+1−1 − 22xx−1 ) +1 4x 5(2 x −1) 8x . (2 x −1)(2 x+1) 4x =… 10 ¿ 2 x +1 Caâu 11: Neâu quy taéc chia 2 phaân - Goïi 1 hoïc sinh leân traû baøi. thức đại số. Thực hiện phép tính: 1 2− x 1 = : + x −2 2 x x + x x +1 Câu 12: Tìm điều kiện của x để - Gọi 1 học sinh lên trả bài. x giaù trò cuûa được xác 4 x2 − 1 ñònh.. (. )(. ). Caâu 12: Ta coù: 4x2 – 1 0 khi (2x + 1)(2x - 1) 0 2x + 1 0 vaø 2x – 1 0 x -1/2 vaø x -1/2 vaø x 1/2 Vậy điều kiện để giá trị của x phân thức 2 4 x −1 được xác định là: x -1/2 vaø x 1/2. Hướng dẫn về nhà: - Ôn tập về cộng, trừ, nhân, chia phân thức. - Laøm baøi taäp 58c, 59a, 60.. V/ Ruùt kinh nghieäm: ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ---------------4--------------Tieát 36:. OÂN TAÄP (tieáp theo). Hoạt động của giáo viên * Hoạt động 1: Chữa bài tập 58c.. Hoạt động của học sinh. Ghi baûng Baøi taäp 58c.
<span class='text_page_counter'>(86)</span> - Giaùo vieân goïi 1 hoïc sinh leân bảng chữa bài tập. - Giaùo vieân yeâu caàu phaân tích bài toán rồi trình bày hướng giải trước khi chữa bài tập. + Đối với học sinh yếu, trung bình giáo viên hướng dẫn các em thực hiện theo từng bước.. + Nêu cách thử.. 1 1 - Hoïc sinh phaân tích: + 2 2 + Phép trừ 1 phân thức cho 1 x −2 x+1 1 − x biểu thức hữu tỉ thành phân = … =… thức. 2 + Tính hieäu. ¿ ( x −1 )2 ( x +1 ) - Học sinh trình bày hướng 3 x −x 1 1 giaûi: . 2 + 2 2 + Thực hiện phép tính trong x +1 x −2 x +1 1− x ngoặc rồi thực hiện phép x − 1¿ 2( x+1) ¿ nhân. Hoặc: x (x −1)(x+1) 2 + Sử dụng phân phối giữa ¿ . 2 ¿ x +1 pheùp nhaân vaø pheùp coäng. 2x(x 1)(x 1) + Sử dụng phép trừ. . (. ). (x 2 1)(x 1)2 (x 1) - Hoïc sinh thaûo luaän nhoùm 2x 2 trả lời. (x 1)(x 1). * Hoạt động 2: Bài 59a. - Goïi 1 hoïc sinh leân baûng. - Yêu cầu học sinh trình bày Thay x bởi một giá trị làm Do đó: cho giaù trò cuûa caùc maãu cuûa 1 hướng giải. x3 x 2 biểu thức đầu khác 0, nếu giá x 1 x 1 . trị của biểu thức đầu và biểu 1 1 thức rút gọn bằng nhau thì 2 2 việc biến đổi có khả năng x 2x 1 1 x đúng; ngược lại thì việc biến 1 2x đổi chắc chắn sai. x 1 (x 2 1)(x 1). 1 2x 2 x 1 (x 1)(x 1) x 2 1 2x (x 1)(x 2 1) (x 12 ) x 1 2 2 (x 1)(x 1) x 1 . * Hoạt động 3: Sửa bài tập 60 - Cho học sinh trình bày - Học sinh thảo luận ở nhóm. + Tìm điều kiện của x để giá hướng giải của câu a.. Giá trị của x để giá trị của biểu thức. 3 x 3 4x 2 4 x 1 2 2x 2 x 1 2x 2 5 . x 1 được xác định là: trị của 2x 2 được xác định. 2x – 2 0, x2 – 1 0 và 2x + 2 0… + Tìm điều kiện của x để giá. 3 trị của x 1 được xác định. 2. + Tìm điều kiện của x để giá.
<span class='text_page_counter'>(87)</span> x 3 - Để chứng minh câu b, ta chứng minh như thế nào? trị của 2x 2 được xác định. + Tìm ñieàu kieän chung. 60b. + Rút gọn biểu thức. * Hoạt động 4: Sửa bài 61 + Kết quả của biểu thức - Nêu cách tìm giá trị của không chứa x. biến để giá trị của 1 phân thức bằng 0. + Tìm giá trị của biến để maãu khaùc 0. * Hoạt động 5: Sửa bài 63. + Tìm giá trị của biến để tử - Giáo viên yêu cầu phân tích thức bằng 0. bài toán rồi trình bày hướng + Chọn những giá trị vừa tìm giải trước khi chữa bài tập. được thỏa mãn điều kiện của bieán laøm cho maãu khaùc 0. + Rút gọn phân thức. Hướng dẫn về nhà. + Thay giaù trò x = 20040 vaøo Học sinh ôn tập tốt chương II phân thức rút gọn. chuaån bò tieát sau kieåm tra 1 tieát.. Giá trị của phân thức. x 2 10x 25 x 2 5x baèng 0 khi x2 – 10x +. 25 = 0 vaø x2 – 5x 0 … Baøi 63 Cách 1: Thực hiện phép chia 3x 2 – 4x – 17 cho x + 2 3x2 – 4x – 17 = (3x–10)(x+2) + 3. 3x 2 4x 17 3 3x 10 x2 x 2. Với x là số nguyên thì giá trị của. 3x 2 4x 17 x 2 cuõng laø soá nguyeân khi. x + 2\3 hay x + 3 = 1, 3. …. 3x 2 4x 17 x 2 3x 2 6x 10x 20 3 x 2 3x(x 2) 10(x 2) 3 x 2. … …. V/ Ruùt kinh nghieäm: ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ---------------4---------------.
<span class='text_page_counter'>(88)</span> Ngày soạn: 11/12/2008 Ngaøy daïy : 28/12/2008. TRẢ BÀI KIEÅM TRA HOÏC KYØ I. Tieát : 42 Tuaàn: 19. I. Mục tiêu: - Kiến thức: Kiểm tra Hệ thống toàn bộ các kiến thức của chương trình đã học ở kỳ I cả hình và đại số - Kĩ năng: Kiểm tra Nắm chắc và biết sử dụng quy tắc phép cộng ,trừ , nhân, chia phân thức để giải một soá baøi taäp ñôn giaûn và chứng minh hình học. - Thái độ: Kiểm tra Tiếp tục rèn luyện kỹ năng các phép tính về phân thức. II. Chuẩn bị: Giải đề thi HK I III. Đáp án và thang điểm: Đề 1 Câu 1 : Phân tích các đa thức sau thành nhân tử : a. 3x3 – 6x2 + 3x2y – 6xy = 3x(x2 -2x + xy – 2y ) 0,5đ = 3x[x(x – 2) + y(x – 2)] 0,25đ = 3x(x – 2)(x + y) 0,25đ 2 b. x – 2x + xy – 2y = x( x – 2) + y( x – 2) 0,5đ = ( x – 2)( x + y) 0,5đ 2 x −9 Câu 2 : Cho ph©n thøc sau: B= 2 x −6 x+9 2 ⇔ a) Ta có : x – 6x + 9 0 ( x – 3 )2 0 ⇔ x–3 0 ⇔ x 3 1đ Víi ®iÒu kiÖn cña x 3 thì giá trị của phân thức trên xác định. x=3 ¿ x=−3 b) Gi¸ trÞ cña pthøc trªn b»ng 0 khi x2 – 9 = 0 ⇔ ( x -3 )( x + 3 ) = 0 ⇔ ¿ ¿ ¿ ¿ Vậy với x = -3 thì phân thức trên bằng 0 0,5đ 2 ( x −3 ) ( x+ 3 ) x +3 x −9 = c)Rót gän ph©n thøc B= = 0,5đ 2 x −3 ( x −3 )2 x −6 x+ 9 Câu 3 : Thực hiện các phép toán sau: x x 1 4 x x ( x+1 ) 4 x x2 a) . . 2 = 2 6 x 1 = 2 . 6 . ( x −1 ) ( x +1 ) 3 ( x −1 ) 0,5đ b). 5 xy 2 3 z 4 x 2 y 3z 3 xy 3 xy =. 5 xy 2 −3 z +4 x2 y +3 z xy ( 5 y + 4 x ) 5 y+ 4 x = = 3 xy 3 xy 3. 0,5đ. 1 3 x−6 (3 x +2 ) − ( 3 x − 2 )+ ( 3 x −6 ) 3 x+ 2− 3 x +2+3 x − 6 1 ❑ − = = 2 ❑ 3 x +2 4 −9 x 3 x −2 ( 3 x +2 ) ( 3 x −2 ) ( 3 x +2 ) ( 3 x − 2 ) 3 x−2 1 = = 0,5đ (3 x +2 ) ( 3 x −2 ) ( 3 x+2 ) 2 x+ 3 x ( x+1 )+2 ( 2 x+3 ) x 2 + x+ 4 x +6 x+ 1 2 x+ 3 x +1 = d) + = + = 2 2 x +6 2( x+3) x (x +3) 2 x ( x+3 ) 2 x ( x+ 3 ) x +3 x c).
<span class='text_page_counter'>(89)</span> x 2 +5 x+ 6 x ( x+ 2 )+ 3 ( x +2 ) ( x+2 )( x +3 ) x+2 ¿ = = = 2x 2 x ( x+3 ) 2 x ( x+ 3 ) 2 x ( x +3 ) 2 2 4 x − 16 4 ( x − 4 ) 4 ( x −2 ) ( x+2 ) 4 ( x −2 ) = = = Câu 4: Ta có: 0,75đ x x ( x+2 ) x ( x +2 ) x 2 +2 x Vậy A = 4(x – 2 ) Đề 2 Câu 1 : Phân tích các đa thức sau thành nhân tử : a. 2x + x2 – 2y – 2xy + y2 = (x2 – 2xy + y2) + (2x – 2y) = (x – y)2 + 2(x – y) = (x – y)(x – y + 2 ) b. x2 + y2 – 2xy – 4 = (x2 – 2xy + y2) – 4 = (x – y)2 – 22 = (x – y + 2)(x – y – 2) 9 x 2 −16 Câu 2 : Cho ph©n thøc sau: C= 3 x2 − 4 x x≠0 ¿ 4 x≠ 2 3 a) Ta có: 3x – 4x 0 ⇔ x(3x - 4) 0 ⇔ ¿ ¿ ¿ ¿ 4 Víi ®iÒu kiÖn cña x 0 và x thì giá trị của các phân thức trên xác định. 3 x=. Vậy với. x=−. 4 3. ⇔ (3x – 4)(3x + 4) = 0 ⇔. d). 1đ. x=−. 4 3. thì giá trị phân thức bằng 0. x 3 x 1 x . 2 . 5 x x 3 x 1. c) xy y 2 y :. 0,25đ 1đ. 0,75đ. ¿ ¿ ¿ ¿ 0.5đ. (3x - 4)(3x + 4 ) (3x + 4) 9 x 2 −16 ¿ = c)Rót gän ph©n thøc C = 2 x (3x - 4 ) x 3 x −4 x Câu 3 : Thực hiện các phép toán sau: 5 x 3 3 x 5 x 2 5 x +15+3 x+ 15+ x −2 9 x +28 a) ¿ = 15 15 15 15 15 b). 0,25đ. 4 3. ¿ b) Gi¸ trÞ cña pthøc trªn b»ng 0 khi 9x2 – 16 = 0. 0,5đ. x 2 xy x x y. ¿. ( x +3 )( x +1 ) x 1 = 2 5 . x ( x+ 3 ) ( x +1 ) 5 x. ( xy + y 2 − x ). 4 x 2 3x 5 1 2x 6 2 3 x 1 x x 1 x 1. 1 ¿. .. 0.5đ. 0.5đ 0.5đ. x− y =x − y ( xy+ y 2 − x ). ( 4 x 2 − 3 x+5 ) − ( x −1 ) ( 1− 2 x ) −6 ( x 2 + x+ 1 ) 3. x −1. 0,5đ.
<span class='text_page_counter'>(90)</span> 4 x 2 − 3 x +5 − x +2 x2 +1 −2 x − 6 x 2 −6 x − 6 12 x ¿ = 3 x3 − 1 x −1 2 4 x ( 2 x +1 ) 8 x +4 x 4x = = Câu 4 : Ta có: 2 2 2 x +1 4 x + 4 x +1 ( 2 x +1 ) Vậy A = 2 x +1 IV. Tổng hợp: 1. Những sai sót cơ bản:. 0,5đ 0,75đ 0,25đ. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2. Phân loại: Lớp Só soá Gioûi Khaù Tb Yeáu Keùm SL % SL % SL % SL % SL % 1 8C 40 2 8C 41 3. Phaân tích nguyeân nhaân cô baûn: ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 4. Hướng sắp tới: ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. Ký duyệt Tuần 18 Ngày 22/12/08.
<span class='text_page_counter'>(91)</span> Phần I: ĐẠI SỐ Chöông III: PHÖÔNG TRÌNH BAÄC NHAÁT MOÄT AÅN Tieát 40 §1. MỞ ĐẦU VỀ PHƯƠNG TRÌNH I. Muïc tieâu: Hoïc sinh: - Hiểu được khái niệm phương trình một ẩn và các thuật ngữ liên quan: vế trái, vế phải, nghiệm của phöông trình, taäp nghieäm cuûa phöông trình. - Biết cách kết luận một giá trị của biến đã cho có phải là nghiệm của một phương trình đã cho hay khoâng. - Hiểu được khái niệm hai phương trình tương đương. II. Chuaån bò: - Học sinh: đọc trước bài học, film trong và bút xạ (nếu được). - Giaùo vieân: chuaån bò phieáu hoïc taäp, film trong noäi dung ?2, ?3, BT1, BT2. III. Noäi dung: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Ghi baûng Hoạt động 1: "Giới thiệu khái nieäm phöông trình moät aån vaø các thuật ngữ liên quan". - GV: Cho HS đọc bài toán cổ: "Vừa gà…, bao nhiêu chó". - HS đọc bài toán cổ SGK. - GV: "Ta đã biết cách giải bài toán trên bằng phương phaùp giaû thuyeát taïm; lieäu coù cách giải khác nào nữa không và bài toán trên liệu có liên quan gì với bài toán sau: Tìm x, bieát: 2x + 4(36 – x) = 100? Hoïc xong chöông naøy ta seõ coù câu trả lời". - GV: ghi baûng §1 - GV: đặt vấn đề: "Có nhận xét gì về các hệ thức sau: §1. MỞ ĐẦU VỀ PHƯƠNG TRÌNH.
<span class='text_page_counter'>(92)</span> 1. Phöông trình moät aån. 2x + 5 = 3(x – 1) + 2; x2 + 1 = x + 1; 2x5 = x3 + x;. - HS trao đổi nhóm và trả lời: "Vế trái là 1 biểu thức chứa 1 x 2 bieán x". Một phương trình với ẩn x luôn có x dạng A(x) = B(x), trong đó: - GV: "Mỗi hệ thức trên có daïng A(x) = B(x) vaø ta goïi - HS suy nghó caù nhaân, trao A(x): Veá traùi cuûa phöông trình. B(x): veá phaûi cuûa phöông trình. mỗi hệ thức trên là một đổi nhóm rồi trả lời. phương trình với ẩn x?" - HS thực hiện ?1 - HS thực hiện cá nhân ?1 (có - Lưu ý HS các hệ thức: 2 thể ghi ở film trong, GV: x + 1 = 0; x – x = 100 cũng được gọi là phương trình chiếu một số film). moät aån. - GV: "Mỗi hệ thức Ví duï: 2x + 1 = x; 2x + 1 = x; 2x + 5 = 3(x – 1) + 2; 2x + 5 = 3(x – 1) + 2; x – 1 = 0; 2 x – 1 = 0; x + x = 10. HS laø m vieä c caù nhaâ n roà i x2 + x = 10 coù phaûi laø phöông trình moät laø caùc phöông trình moät aån. ẩn không? Nếu phải hãy chỉ trao đổi ở nhóm. ra veá traùi, veá phaûi cuûa moãi phöông trình". Hoạt động 2: "Giới thiệu nghieäm cuûa moät phöông trình". - GV: "Haõy tìm giaù trò cuûa veá traùi vaø veá phaûi cuûa phöông trình 2x + 5 = 3(x – 1) + 2 taïi x = 6; 5; -1". - GV: "Trong caùc giaù trò cuûa x neâu treân, giaù trò naøo khi thay vaøo thì veá traùi, veá phaûi cuûa phương trình đã cho có cùng giaù trò". - GV: "Ta noùi x = 6 laø moät nghieäm cuûa phöông trình 2x + 5 = 3(x – 1) + 2 x = 5; x = -1 khoâng phaûi nghieäm cuûa phöông trình treân". - HS thực hiện ?3.. - HS laøm vieäc caù nhaân vaø traû lời.. - Cho phöông trình: 2x + 5 = 3(x – 1) + 2 Với x = 6 thì giá trị vế trái là: 2.6 + 5 = 17 giaù trò veá phaûi laø: - HS laøm vieäc caù nhaân vaø 3(6 – 1) + 2 = 17 trao đổi kết quả ở nhóm. ta noùi 6 laø moät nghieäm cuûa phöông - HS trả lời. trình: 2x + 5 = 3(x – 1) + 2.
<span class='text_page_counter'>(93)</span> - GV: "giới thiệu chú ý a" - GV: "Hãy dự đoán nghiệm cuûa caùc phöông trình sau: a. x2 = 1 b. (x – 1)(x + 2)(x – 3) = 0 c. x2 = -1 Từ đó rút ra nhận xét gì?". Chuù yù: (SGK) - HS thaûo luaän nhoùm vaø traû a. lời. b. - HS thaûo luaän nhoùm vaø traû lời.. Hoạt động 3: "Giới thiệu 2. Giaûi phöông trình: thuật ngữ lập nghiệm, giải a. Tập hợp tất cả các nghiệm của phöông trình". phương trình "ký hiệu là S" được gọi - GV: Cho HS đọc mục 2 giải - HS tự đọc phần 2, rồi trao là tập nghiệm của phương trình đó. phöông trình. đổi nhóm và trả lời. Ví duï: - GV: "Taäp nghieäm cuûa moät - Taäp nghieäm cuûa phöông trình phöông trình, giaûi moät phöông x = 2 laø S = {2} trình laø gì?". - Taäp nghieäm cuûa phöông trình x2 = -1 laø S = - GV: Cho HS thực hiện ?4. b. Giaûi moät phöông trình laø tìm taát caû Hoạt động 4: "Giới thiệu khái các nghiệm của phương trình đó. nieäm 2 phöông trình töông ñöông". - GV: "Coù nhaän xeùt gì veà taäp nghieäm cuûa caùc caëp phöông trình sau: 1. x = -1 vaø x + 1 = 0 - HS làm việc theo nhóm, đại 2. x = 2 vaø x – 2 = 0 diện trả lời. 3. x = 0 vaø 5x = 0. x. 1 1 x 0 2 vaø 2. 4. - GV: "Moãi caëp phöông trình nêu trên được gọi là 2 phương trình töông ñöông, theo caùc em theá naøo laø 2 phöông trình töông ñöông?". - GV: Giới thiệu khái niệm hai - HS làm việc theo nhóm 2 3. Phương trình tương đương phöông trình töông ñöông em. Hai phöông trình töông ñöông "kyù hieäu " laø 2 phöông trình coù cuøng taäp Hoạt động 5: "Củng cố" nghieäm. 1. BT2; BT4; BT5; Ví duï: 2. Qua tieát hoïc naøy chuùng ta x+1=0x–1=0 cần nắm chắc những khái x=2x–2=0 nieäm gì? x = 0 5x = 0 Hướng dẫn về nhà: BT1; BT3;.
<span class='text_page_counter'>(94)</span> đọc trước bài "phương trình moät aån vaø caùch giaûi".. x. 1 1 x 0 2 2. V/ Ruùt kinh nghieäm: ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ---------------4---------------.
<span class='text_page_counter'>(95)</span> Tieát 41. §2. PHÖÔNG TRÌNH BAÄC NHAÁT MOÄT AÅN VAØ CAÙCH GIAÛI. I. Muïc tieâu: Hoïc sinh: - Naém chaéc khaùi nieäm phöông trình baäc nhaát moät aån. - Hiểu và vận dụng thành thạo hai quy tắc chuyển vế, quy tắc nhân vừa học để giải phương trình baäc nhaát moät aån. II. Chuaån bò: - Học sinh: đọc trước bài học. - Giaùo vieân: Phieáu hoïc taäp, film trong. III. Noäi dung: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Ghi baûng Hoạt động 1: "Hình thành khaùi nieäm phöông trình baäc nhaát moät aån". - GV: "Haõy nhaän xeùt daïng cuûa cuûa caùc phöông trình sau: a. 2x – 1 = 0;. 1 x 5 0 b. 2 ; c. x 2 0 1 0,4x 0 4 d. .". - GV: "Moãi phöông trình treân laø moät phöông trình baäc nhaát moät aån; theo caùc em theá naøo laø moät phöông trình baäc nhaát moät aån". - GV: Neâu ñònh nghóa phöông trình baäc nhaát moät aån. - GV: "Trong caùc phöông trình:. x 3 0; a. 2. b. x2 – x + 5 = 0;. 1 0; c. x 1 d. 3x 7 0. - HS trao đổi nhóm và trả lời. HS khaùc boå sung: "Coù daïng ax + b = 0; a, b laø caùc soá; a 0". - HS laøm vieäc caù nhaân vaø traû §2. PHÖÔNG TRÌNH BAÄC NHAÁT lời. MOÄT AÅN VAØ CAÙCH GIAÛI 1. Ñònh nghóa phöông trình baäc nhaát moät aån. (SGK) Ví duï: a. 2x – 1 = 0;. 1 x 5 0 b. 2 ; c. x 2 0;. - HS laøm vieäc caù nhaân, roài 1 trao đổi nhóm 2 em cùng bàn 0,4x 0. 4 phương trình nào là phương và trả lời. d. trình baäc nhaát moät aån. Taïi Caùc phöông trình sao? a. x2 – x + 5 = 0.
<span class='text_page_counter'>(96)</span> 1 0 b. x 1. Hoạt động 2: "Hai quy tắc biến đổi phương trình". GV: "Hãy thử giải các phương trình sau: a. x – 4 = 0. 3 x 0; b. 4 x 1 c. 2. d. 0,1x = 1,5 - GV: "Các em đã dùng tính chất gì để tìm x?". - GV: Giới thiệu cùng một lúc 2 quy tắc biến đổi phương trình. - GV: "Hãy thử phát biểu quy tắc nhân dưới dạng khác". Hoạt động 3: "Cách giải phöông trình baäc nhaát moät aån". - GV: giới thiệu phần thừa nhận và yêu cầu hai HS đọc laïi. - HS thực hiện giải phương trình 3x – 12 = 0.. - HS thực hiện ?3. Hoạt động 4: "Củng cố". a. BT7 b. BT 8a; 8c. c. BT 6. khoâng phaûi laø phöông trình baäc nhaát moät aån. - GV yeâu caàu HS suy nghó vaø trả lời ngay (không cần trình baøy).. - HS trao đổi nhóm trả lời: 2. Hai quy tắc biến đổi phương trình "đối với phương trình a/, b/ ta a. Quy tắc chuyển về: (SGK) duøng quy taéc chuyeån veà. b. Quy taéc nhaân moät soá: (SGK) - Đối với phương trình c/, d/ ta nhân hai vế với cùng một soá khaùc 0". 3. Caùch giaûi phöông trình baäc nhaát moät aån 3x – 12 = 0 - Hai HS đọc lại phần thừa 3x = 12 nhận ở SGK. 12. x. 3 - Goïi moät HS leân baûng trình x = 4 bày lời giải. Phöông trình coù moät nghieäm duy nhaát Lớp nhận xét và GV kết x = 4 (hay viết tập nghiệm S = {4}). luaän. - HS laøm vieäc caù nhaân, trao đổi nhóm hai em cùng bàn veà keát quaû vaø caùch trình baøy. - Gọi một HS đứng tại chỗ trả lời BT7. - HS laøm vieäc caù nhaân, roài trao đổi ở nhóm về kết quả vaø phaàn trình baøy baøi taäp 8a, 8c. - HS laøm vieäc theo nhoùm baøi Baøi taäp 6 taäp 6. x x 7 x 4 1. 2.. S S. 2 7x 4x x2 2 2.
<span class='text_page_counter'>(97)</span> Với S = 20 ta có:. x(2x 11) 20; 2 11x x2 20 2. khoâng phaûi laø caùc phöông trình baäc nhaát. Hướng dẫn về nhà: Baøi taäp 8b; 8d; 9; (SGK), 10; 11; 12; 17 (SBT).. V/ Ruùt kinh nghieäm: ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ---------------4---------------.
<span class='text_page_counter'>(98)</span> Tieát 42. §3. PHƯƠNG TRÌNH ĐƯA ĐƯỢC VỀ DẠNG ax + b = 0. I. Muïc tieâu: Hoïc sinh: - Biết vận dụng quy tắc chuyển vế, quy tắc nhân để biến đổi một số phương trình về dạng ax + b = 0 hoặc ax = -b. - Reøn luyeän kyõ naêng trình baøy baøi. - Naém chaéc phöông phaùp giaûi caùc phöông trình..
<span class='text_page_counter'>(99)</span> II. Chuaån bò: - Học sinh: Chuẩn bị tốt các bài tập về nhà, film trong, bút xạ (nếu được) - Giáo viên: Chuẩn bị các ví dụ trên film trong hoặc trên các slide chạy trên phần mềm PowerPoint. III. Noäi dung: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Ghi baûng Hoạt động 1: "Kiểm tra bài Tieát 42: cuõ". PHÖÔNG TRÌNH ÑÖA VEÀ DAÏNG a. BT 8d. Sau khi giaûi xong. - HS leân baûng giaûi baøi taäp 8d ax + b = 0 GV yêu cầu HS giải thích rõ và giải thích rõ các bước biến các bước biến đổi. đổi. b. Baøi taäp 9c - HS laøm vieäc theo nhoùm (trình bày ở Film trong nếu được) cử đại diện nhóm lên bảng giải. Lớp nhận xét. Hoạt động 2: “Cách giải” 1.Caùch giaûi -HS tự giải, sau đó 5 phút cho Ví dụ 1: a/Giaûi phöông trình: trao đổi nhóm để rút kinh 2x –(5 -3x) = 3(x+2) 2x – (5 -3x) = 3(x+2) 2x - 5+3x = 3x + 6 Khi HS giaûi xong, GV neâu nghieäm. 2x +3x -3x = 6+5 câu hỏi: “Hãy thử nêu các 2x = 11 bước chủ yếu để giải phương 11 trình treân” b/Giaûi phöông trình x= 2 ¿❑ 5 x −2 3 −5 x ❑ + x =1+ 3 2 Phöông trình coù taäp nghieäm S= -HS laøm vieäc caù nhaân roài trao Hoạt động 3:“ Aùp dụng” -GV yêu cầu HS gấp sách lại đổi ở nhóm. và giải ví dụ 3. Sau đó gọi HS leân baûng giaûi. -GV: “Hãy nêu các bước chủ yeáu khi giaûi phöông trình naøy” -HS thực hiện ?2 Hoạt động 4: “Chú ý”ù 1/Giaûi caùc phöông trình sau: a/ x+1 = x -1; b/ 2(x+3) = 2(x -4)+ 14 -HV : lưu ý sửa những sai lầm cuûa HS hay maéc phaûi, chaúng. {112 }. 2. Aùp duïng Ví duï 3: Giaûi phöông trình (3 x −1 ) ( x +2 ) 2 x 2+ 1 11 − = 3 2 2. Chuù yù: 1) Heä soá cuûa aån baèng 0 a/ x+1 = x -1 x –x = -1-1 0x =-2 Phöông trình voâ nghieäm: S = b/ 2(x+3) = 2(x-4)+14.
<span class='text_page_counter'>(100)</span> haïn: 0x = 5. 2x +6 = 2x + 6 -HS đứng dây trả lời bài tập 2x -2x = 6 – 6 10. 0x = 0 -HS tự giải bài tập 11c, 12c. Phương trình nghiệm đúng với mọi số từ thực x hay tập nghiệm S = R. 5 0 x =0 vaø giaûi thích nghiệm đúng cho HS hiểu. 2/GV: trình bày chú ý 1, giới thieäu ví duï 4 Hoạt động 5: “ Củng cố” a/ BT 10 b/ BT11c c/ BT12c Hướng dẫn vè nhà: Phần còn laïi cuûa caùc baøi taäp 11, 12,13 SGK x=. 2/ Chuù yù 1 cuûa SGK. V/ Ruùt kinh nghieäm: ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ---------------4---------------.
<span class='text_page_counter'>(101)</span> Tieát 43. LUYEÄN TAÄP. I. Muïc tieâu Thoâng qua caùc baøi taäp, HS tieáp tuïc cuûng coá vaø reøn luyeän lyõ naêng giaûi phöông trình, trình baøy baøi giaûi. II. Chuaån bò. - HS chuẩn bị tốt bài tập ở nhà. III. Noäi dung. Hoạt động của GV Hoạt động của HS Ghi baûng Hoạt động 1: “ Kiểm tra bài Tieát 43: LUYEÄN TAÄP cuõ” Baøi taäp 13: a/Goïi HS leân baûng giaûi baøi a/Sai taäp 12b. Vì x =0 laø 1 nghieäp cuûa phöông trình b/Goïi HS leân baûng giaûi baøi b/Giaûi phöông trình taäp 13 x(x+2) = x(x+3) Löu yù: GV löu yù giaûi thích x2 +2x = x2 +3x cho HS sở dĩ bạn Hoà giải x2 +2x - x2 -3x =0 sai vì bạn đã chia 2 về của -x=0 phöông trình cho x. x=0 Taäp nghieäm cuûa phöông trình S = {0} 17f: Hoạt động 2: “ Giải bài tập -HS làm việc cá nhân và trao đổi ở nhóm kết quả và (x-1) – (2x-1) = 9 –x 17f; 18a” caùch trình baøy. x -1 -2x +1 =9 –x Đối với HS yếu và trung x -2x +x = 9 + 1-1 bình GV yeâu caàu caùc em ghi 0x =9 doøng giaûi thích beân phaûi. Phöông trình voâ nghieäm. Taäp Hoạt động 3: “ Giải bài tập nghieäm cuûa phöông trình S = 14; 18a”. GV: Đối với phương trình |x| = x coù caàn thay x = -HS laøm vieäc caù nhaân vaø -1; x = 2; x =-3 để thử nhiệm trao đổi ở nhóm kết quả và caùch trình baøy. khoâng? |x| =x x 0 Do đó chỉ có 2 là nghiệm cuûa phöông trình. Hoạt động 4: “ Giải bài tập Baøi taäp 15: 15” -Quãng đường ôyô đi trong x giờ: GV cho HS đọc kỹ đề toán 48x(km) rồi trả lời các câu hỏi. -Vì xe máy đi trước ôtô 1(h) nên thòi “ Hãy viết các biểu thức gian xe máy từ khu khởi hành đên bieåu thò: khi gaëp oâtoâ laø x+1(h) -Quảng đường ôtô đi trong x -Quãng đường xe máy đi trong giờ. x+1(h) laø 32(x+1)km. -Quãng đường xe máy đi từ Ta coù phöông trình :.
<span class='text_page_counter'>(102)</span> khi khởi hành đến khi gặp oâtoâ” Đối với HS khá giỏi có thể yeâu caàu HS tieáp tuïc giaûi phöông trình tìm x. - GV cho HS giaûi baøi taäp 19. Hoạt động 5: “ Aùp dụng” a/Tìm điều kiện của x để giá trò cuûa phöông trình 3 x +2 2 ( x − 1 ) − 3 ( 2 x +1 ) được xác định. -GV: “Haõy trình baøy caùc bước để giải bài toán này, hoặc gợi ý: “ Với điều kiện naøo cuûa x thì giaù trò cuûa phương trình được xác ñònh?” “ Neâu caùch tìm x sao cho: 2(x-1) -3(2x+1) 0” b/ Tìm giaù trò k sao cho phöông trình: (2x+1)(9x+2k)-5(x+2)= 40 coù nghieäm x=2. Hướng dẫn về nhà: a/ Baøi taäp 24a, 25 saùch baøi taäp trang 6,7. b/ Cho a, b laø caùc soá; -Neáu a = 0 thì ab = …? - Neáu ab = 0 thì …? c/ Phân tích các đa thức sau thành nhân từ 2x2 + 5x; 2x(x2 – 1)-(x2 -1). 32(x+1) = 48x. -HS đọc kỹ để trao đổi nhoùm roài neâu caùch giaûi.. -HS trả lời 2(x-1) -3(2x+1) = 0. -Giaûi phöông trình 2(x-1) -3(2x+1) = 0. Baøi taäp 19: Chiều dài hình chữ nhật: x + x + 2(m) Diện tích hình chữ nhật 9(x + x + 2) (m) Ta coù phöông trình: 9(x + x + 2) = 144 Giaûi phöông trình: x = 7 (m) Ta coù: 2(x-1)-3(2x+1) = 0 … 5 x=4 5 Do đó với x thì giá trị của 4 phương trình được xác định.. b/Vì x = 2 laø nghieäm cuûa phöông trình (2x+1)(9x+2k)-5(x+2)= 40 -HS trao đổi nhóm và trả lời. nên -Thay x = 2 vaøo phöông trình (22+1)(9.2+2k) -5(2+2) = 40 5(18+2k) -20 =40 ta được phương trình ẩn là 90 +10k -20 =40 k. 70 + 10k = 40 - Giaûi phöông trình aån 10k = -30 không, tiøm được k. k = -30 :10 k = -3.
<span class='text_page_counter'>(103)</span> V/ Ruùt kinh nghieäm: ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ---------------4---------------.
<span class='text_page_counter'>(104)</span> Tieát 44 Baøi 4. PHÖÔNG TRÌNH TÍCH I. Muïc tieâu: HS hieåu theá naøo laø moät phöông trình tích vaø bieát caùch giaûi phöông trình tích daïng: A(x)B(x)C(x) = 0. Biết biến đổi một phương trình thành phương trình tích để giải, tiếp tục củng cố phần phân tích một đa thức thành nhân từ II. Chuaån bò: - HS: chuẩn bị tốt bài tập ở nhà film trong, đọc trước bài phương trình tích. - GV: chuẩn bị các ví dụ ở film trong để tiết kiệm thì giờ III. Noäi dung Hoạt động của GV Hoạt động của HS Ghi baûng Hoạt động 1: “Kiểm tra bài cuõ”. Phân tích các đa thức sau thành nhân từ: a. x2 + 5x - Moät HS leân baûng giaûi. b. 2x(x2 – 1) – (x2 – 1) Hoạt động 2: “Giới thiệu 1. Phöông trình tích vaø caùch daïng phöông trình tích vaø giaûi caùch giaûi”. Ví duï 1: x(5 + x) = 0 - GV: “Hãy nhận dạng các - HS trao đồi nhóm và trả (2x – 1)(x + 3)(x + 9) = 0 là phöông trình sau: lời. caùc phöông trình tích. a. x(5 + x) = 0 b. (2x – 1)(x + 3)(x + 9) = 0” - GV: Yeâu caàu moãi HS cho 1 ví duï veà phöông trình tích. Ví duï 2: Giaûi phöông trình - GV: “Muoán giaûi phöông x(x + 5) = 0 trình coù daïng A(x)B(x) = 0 Ta coù: x(x + 5) = 0 ta laøm nhö theá naøo?” - HS trao đổi nhóm về x = 0 hoặc x + 5 = 0 hướng giải, sau đó làm việc a. x = 0 b. x + 5 = 0 x = -5 caù nhaân Hoạt động 3: “Áp dụng” Taäp nghieäm phöông trình S Giải các phượng trình: = {0; -5} a. 2x(x – 3) + 5(x-3) = 0 - HS trao đổi nhóm, đại diện 2. Áp dụng b. (x + 1)(2 + 4) = (2 – x) nhoùm trình baøy. Ví duï: (2+x) Giaûi phöông trình - GV: Yeâu caàu HS neâu 2x(x – 3) + 5(x – 3) = 0 hướng giải mỗi phương trình (x – 3)(2x + 5) = 0 trước khi giải, cho HS nhận x – 3 = 0 hoặc xeùt vaø GV keát luaän choïn 2x + 5 = 0 5 phöông aùn. a. x – 3 = 0 x = − 2 - GV: cho HS thực hiện ?3. - HS nên hướng giải mỗi - Cho HS tự đọc ví dụ 3 sau phương trình, các HS khác tập nghiệm của phương trình 5 đó thực hiện ?4 (có thể thay nhận xét. S = 3;− 3 2 2 đổi bởi bài x + 2x + x = 0).. {. }.
<span class='text_page_counter'>(105)</span> - Trước khi giải, GV cho HS nhaän daïng phöông trình, suy nghĩ và nêu hướng giải. GV nên dự kiến trường hợp HS chia 2 veá cuûa phöông trình - HS laøm vieäc caù nhaân, roài cho x. trao đổi ở nhóm.. Phöông trình x3 + 2x2 + x = 0 khoâng coù daïng ax + BCH = Hoạt động 4: “củng cố” HS làm bài tập 21c; 22b; 0; do đó ta tìm cách phân 22c. GV: lưu ý sữa chữa tích về trái thành nhân tử. những thiếu sót của HS.. Hướng dẫn bài tập về nhà Baøi taäp 21b; 21d; 23; 24; 25.. - HS laøm vieäc caù nhaân; sau đó trao đổi kết quả ở nhóm. Ba HS lần lượt lên bảng giaûi.. Ví duï: Giaûi phöông trình x3 + 2x2 + x = 0 Ta coù x(x2 + 2x + 1) = 0 x(x + 1)2 = 0 x = 0 hoặc x + 1 = 0 a. x = 0 b. x + 1 = 0 x = -1 Phöông trình coù 2 nghieäm: x = 0; x = -1 Taäp nghieäm cuûa phöông trình: S = {0; -1} Baøi taäp 21c (4x + 2)(x2 + 1) = 0 4x + 2 = 0 Hoặc x2 + 1 = 0. a. 4x + 2 = 0 4x = -2 1 x=2 b. x2 + 1 = 0 do x2 0; x R neân x2 + 1 > 0; x R Phöông trình x2 + 1 = 0 voâ nghieäm. Keát luaän: phöông trình coù 1 1 nghieäm x = − 2. V/ Ruùt kinh nghieäm: ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ---------------4---------------.
<span class='text_page_counter'>(106)</span> Tieát 45. LUYEÄN TAÄP. I. Muïc tieâu Thông qua hệ thống bài tập, tiếp tục rèn luyện kĩ năng giải phương trình tích, đồng thời rèn luyện cho HS biết nhận dạng bài toán và phân tích đa thức thành nhân tử II. Chuaån bò - HS: Chuẩn bị tốt bài tập ở nhà, film trong, bức xạ. - GV: Chuẩn bị các bài giải ở film trong. III. Noäi dung Hoạt động của GV Hoạt động của HS Ghi baûng Hoạt động 1: “Kiểm tra bài Tieát 45: LUYEÄN TAÄP cuõ” 1. Giaûi caùc phöông trình - Goïi 2 HS leân baûng giaûi sau: bài cho lớp nhận xét. a. 2x(x-3) + 5(x – 3) = 0 b. (x – 4) + (x -2)(3 – 2x) = 0 - Goïi 2 HS leân baûng giaûi 2. Giải các phương trình bài, lớp nhận xét. sau: c. x3 – 3x2 + 3x – 1 = 0 - Goïi 2 HS leân baûng giaûi d. x(2x – 7) – 4x + 14 = 0 bài cho lớp nhận xét. 3. Giaûi caùc phöông trình sau: e. (2x – 5)2 – (x + 2)2 = 0 - HS trao đổi nhóm để tìm 2 f. x – x – (3x – 3) = 0 hướng giải, sau đó làm vieäc caù nhaân. - Gọi 2 HS lên bảng sửa 1. baøi. a. 3x – 15 = 2x(x – 5) Hoạt động 2: “Giải bài 3(x – 5) – 2x(x – 5) = 0 taäp”. (x – 5)( 3 – 2x) = 0 1. Giaûi caùc phöông trình x – 5 = 0 hoặc a. 3x – 15 = 2x(x – 5) 3 – 2x = 0 2 b. (x – 2x + 1) – 4 = 0 b. (x2 – 2x + 1) – 4 = 0 (x – 1)2 – 22 = 0 2. Giaûi caùc phöông trình - HS laøm vieäc caù nhaân roài (x – 1 – 2)(x – 1 + 2) = 0 3 1 trao đổi kết quả ở nhóm. (x – 3)(x + 1) = 0 x − 1= x (3 x − 7) a. 7 7 x – 3 = 0 hoặc x + 1 = 0 b. x2 – x = -2x + 2 ... GV: yêu cầu HS nêu hướng 2. giaûi vaø khuyeán khích HS 3 1 x − 1= 8 (3 x −7) a. giaûi baøi BCH caùc caùch khaùc 7 7 1 1 nhau. ⇔ (3 x −7)− x (3 x − 7)=0 7 7.
<span class='text_page_counter'>(107)</span> 1 ⇔ (3 x −7)(1 − x )=0 7 ... b. Caùch 1: x2 – x = -2x + 2 x(x – 1) = -2x(x – 1) x(x – 1) + 2(x – 1) = 0 (x – 1)(x + 2) = 0 ... Caùch 2. x2 – x = -2x + 2 x2 – x + 2x – 2 = 0 x2 + x – 2 = 0 x2 – x + 2x – 2 = 0 x(x – 1) + 2(x – 1) = 0 HS laøm vieäc caù nhaân roài (x + 2)(x – 1) = 0 3. Caùch 1. 3. Giaûi caùc phöông trình trao đổi kết quả ở nhóm. 2 2 4x2 + 4x + 1 = x2 a. 4x + 4x + 1 = x HS lên bảng sửa bài tập. (2x + 1)2 – x2 = 0 b. x2 – 5x + 6 = 0 ... GV: Khuyeán khích HS giaûi Caùch 2. baèng nhieàu caùch khaùc nhau. 4x2 + 4x + 1 = x2 Hoạt động 3: “Tổ chức trò 3x2 + 4x + 1 = 0 chôi nhö saùch giaùo khoa”. (x + 1)(3x + 1) = 0 Hướng dẫn về nhà: ... Baøi taäp 25 SGK Baøi taäp 30, 31, 33 saùch baøi taäp.. V/ Ruùt kinh nghieäm: ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ---------------4---------------.
<span class='text_page_counter'>(108)</span> Tieát 46 & 47. PHƯƠNG TRÌNH CHỨA ẨN Ở MẪU. I. Muïc tieâu HS nhận dạng được phương trình chứa ẩn ở mẫu, biết cách tìm điều kiện xác định của một phương trình; hình thành được các bước giải một phương trình chứa ẩn ở mẫu, bước đầu giải được các bài tập ở saùch giaùo khoa. II. Chuaån bò - HS: nghiên cứu trước bài học, film, trong và bút xạ. - GV: chuẩn bị nội dung bài dạy ở film trong..
<span class='text_page_counter'>(109)</span> III. Noäi dung Hoạt động của GV Hoạt động 1: “Ví dụ mở đầu”. GV: “Hãy thử phân lọai các phöông trình sau: a. x – 2 = 3x + 1; x − 5=x +0,4 ; b. 2 1 1 =1+ c. x + x −1 x −1 x x+ 4 = d. ; x −1 x +1 e. x x 2x + = 2( x −3) 2 x+ 2 (x+1)(x − 3) - GV: Caùc phöông trình c, d, e được gọi là các phương trình chứa ẩn ở mẫu”. - GV: cho HS đọc ví dụ mở đầu và thực hiện ?1. - GV: “Hai phöông trình 1 1 x+ =1+ x−1 x −1 Và x = 1 có tương đương với nhau khoâng? Vì sao? - GV: giới thiệu chú ý. Hoạt động 2: “Tìm điều kiện xác ñònh cuûa moät phöông trình”. - GV: “x = 2 coù theå laø nghieäm cuûa 2 x +1 =1 khoâng? phöông trình x −2 x = 1, x = -2 coù theå laø nghieäm cuûa 2 1 =1+ phöông trình x −1 x+2 khoâng?” GV: “Theo caùc em neáu phöông 2 x +1 =1 trình coù nghieäm x −2 hoặc phöông trình 2 1 =1+ coù nghieäm thì x −1 x+2 phải thỏa mãn những điều kiện gì?” GV giới thiệu khái niệm, điều kieän xaùc ñònh cuûa moät phöông trình chứa ẩn ở mẫu.. Hoạt động của HS. Ghi baûng 1. Ví dụ mở đầu: 1 1 HS trao đổi nhóm để =1+ a. x + x −1 x −1 phân loại dựa vào dấu 1 1 hiệu “chứa ẩn ở b. x + =1+ ; x −1 x −1 maãu”. x x+ 4 = c. x −1 x +1 x x 2x + = d. 2 x+ 2 2( x −3) ( x+1)(x − 3) là các phương trình chứa ẩn ở mẫu.. - Gọi HS trả lời?!. - HS trao đổi nhóm rồi trả lời: “Giá trị của x để giá trị của vế trái, veá phaûi cuûa phöông trình 1 1 x+ =1+ x−1 x −1 được xác định là: x 1, vì vaäy hai phöông trình treân khoâng töông ñöông.. Chú ý: Khi biến đổi phương trình mà làm mất mẫu chứa ẩn của phöông trình thì phöông trình nhaän được có thể không tương đương với phương trình ban đầu.. - HS trao đổi nhóm và trả lời. “Neáu phöông trình 2 x +1 =1 coù x −2 nghiệm thì nghiệm đó 2. Tìm điều kiện xác định của một phöông trình phaûi khaùc 2”. “Neáu phöông trình Ví duï 1: Tìm ñieàu kieän xaùc ñònh cuûa moãi phöông trình sau:.
<span class='text_page_counter'>(110)</span> HS thực hiện ?2.. Hoạt động 3: “Giải phương trình chứa ẩn ở mẫu”. GV ghi đề bài lên bảng. “Giaûi phöông trình ¿ x +2 2 x +3 = \} \{ x 2(x − 2) ¿ Yeâu caàu HS thaûo luaän nhoùm neâu hướng giải bài toán, cuối cùng GV nhaän xeùt. - Yeâu caàu HS tieán haønh giaûi. - GV sửa chữa những thiếu sót cuûa HS vaø nhaán maïnh yù nghóa từng bước giải, nhất là việc khử maãu coù theå xuaát hieän 1 phöông trình không tương đương với phương trình đã cho. - GV: “Qua ví duï treân, haõy neâu các bước sau khi giải 1 phương trình chứa ẩn ở mẫu”. Hoạt động 4: “củng cố”. Baøi taäp 27a, 27b.. 2 1 =1+ coù x −1 x+2 nghiệm thì nghiệm đó phaûi khaùc -2 vaø 1”. - HS laøm vieäc caù nhaân rồi trả lời kết quả. - HS trao đổi nhóm về hướng giải bài toán, đại diện nhóm trả lời, lớp nhận xét.. 2 x +1 =1 x −2 2 1 =1+ b. x −1 x+2 Giaûi a. x – 2 = 0 x = 2 Ñieàu kieän xaùc ñònh cuûa phöông trình laø: x 2. b. x – 1 = 0 x = 1; x + 2 = 0 x = -2. Ñieàu kieän xaùc ñònh cuûa phöông trình laø: x 1 vaø x -2. 3. Giải phương trình chứa ẩn ở maãu. Ví duï 2: Giaûi phöông trình: x +2 2 x +3 = x 2(x − 2) (xem saùcha giaùo khoa) a.. - Làm theo nhóm, đại dieän nhoùm leân trình bày (hoặc làm ở film trong thì chiếu lên cho - Cách giải một phương trình chứa ẩn ở mẫu. (SGK). toàn HS xem).. V/ Ruùt kinh nghieäm: ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ---------------4---------------.
<span class='text_page_counter'>(111)</span> Tieát 47. PHƯƠNG TRÌNH CHỨA ẨN Ở MẪU (TIẾP). I. Muïc tieâu Rèn luyện cho HS kĩ năng giải phương trình chứa ẩn ở mẫu, kĩ năng trình bày bài giải, hiểu được ý nghĩa từng bước giải, tiếp tục củng cố quy đồng mẫu các phân thức. II. Chuaån bò - HS: nắm chắc các bước giải phương trình có chứa ẩn ở mẫu, film trong, bút xạ. III. Noäi dung Hoạt động của GV Hoạt động của HS Ghi baûng - HS thaûo luaän nhoùm Tieát 47: Hoạt động 1: “Áp dụng”. Giaûi phöông trình: và trả lời. PHƯƠNG TRÌNH CHỨA ẨN Ở x x 2x - HS làm ở nháp và MAÃU (TIEÁP) (1) + = 2( x −3) 2 x+ 2 ( x+1)(x − 3) trả lời. 4. AÙp duïng GV: “Haõy nhaän daïng phöông trình vaø Giaûi phöông trình: nêu hướng giải”. x x 2x (1) + = GV: vừa gợi ý vừa trình bày lời giải. 2( x −3) 2 x+ 2 ( x+1)(x − 3) - Tìm ñieàu kieän xaùc ñònh cuûa phöông Trình baøy nhö SGK. trình. - Hãy quy đồng mẫu 2 vế và khử mẫu. - Giaûi phöông trình x(x + 1) + x(x – 3) = 4x vaø keát luaän nghieäm cuûa phöông trình. - GV: “Coù neân chia 2 veá cuûa phöông trình cho x khoâng? GV: cho HS chia 2 veá cho x, yeâu caàu HS - HS “Chia 2 veá cuûa nhaän xeùt. phöông trình cho cuøng Hoạt động 2: “HS thự c hiện ?3” một đa thức mất Giaûi phöông trình: nghieäm”. x x+ 4 = a. x −1 x +1 3 2 x −1 = −x b. x −2 x −2 - Khuyến khích các em giải bài toán baèng caùc caùch khaùc. Chẳng hạn ở phương trình a. Bước khử - HS laøm vieäc caù maãu coù theå nhaân cheùo x(x + 1) = (x – 1) nhân rồi trao đổi (x + 4) hoặc ở phương trình b. có thể nhoùm. 2 x−1 chuyeån veà veá traùi roài quy x −2 đồng. * GV chuù yù caùch trình baøy cuûa HS. Hoạt động 3: “Giải bài tập 27b, 27c, GV chuẩn bị bài 27c ở film trong”. Hoạt động 4: “củng cố” 1. Cho HS đọc bài 36 (trang 9 sách bài.
<span class='text_page_counter'>(112)</span> tập) để rút ra nhận xét. 2. Tìm x sao cho giá trị của biểu thức 2 2 x − 3 x −2 =2 4 x −4 3. Tìm x sao cho giaù trò cuûa 2 bieåu thò 6 x −1 2 x +5 vaø baèng nhau. 3 x+ 2 x −3. HS laøm vieäc caù nhaân rồi trao đổi kết quả nhoùm. HS trao đổi nhóm chuyeån baøi toán thành bài toán đã bieát, chaúng haïn: baøi 2 chuyeån thaønh daïng phöông trình 2 2 x − 3 x −2 =2 GV yêu cầu HS chuyển bài toán thành x2− 4 bài toàn đã biết. Baøi 3: Giaûi phöông Hướng dẫn về nhà: bài tập 28, 29, 30a, trình 30b, 31c, 32. 6 x −1 2 x +5 = 3 x+ 2 x − 3. 27c. ÑKXÑ: x 3 Khử mẫu: (x2 + 2x) – (3x + 6) = 0 (1) Giaûi phöông trình (1) (1) x(x + 2) – 3(x+2) = 0 (x + 2)(x – 3) = 0 x + 2 = 0 hoặc x -3 = 0 x + 2 = 0 x = -2 (thoõa maõn ÑKXÑ) x -3 = 0 x = 3 (loại vì không thỏa mãn ĐKXĐ).. V/ Ruùt kinh nghieäm: ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ---------------4---------------.
<span class='text_page_counter'>(113)</span> Tieát 48. LUYEÄN TAÄP. I. Muïc tieâu HS tiếp tục được rèn luyện kĩ năng giải phương trình biến đổi, biết cách thử lại nghiệm khi cần. II. Chuaån bò - HS: chuẩn bị tốt bài tập ở nhà. - GV: chuẩn bị các lời giải ở film trong. III. Noäi dung Hoạt động của GV Hoạt động của HS Hoạt động 1: “Kiểm tra bài Hai HS lên bảng sửa bài, cả cuõ” lớp theo dõi và đánh giá Gọi 2 HS lên bảng sửa bài - Gọi một HS đứng dậy tại taäp 28c, 28d. chỗ trả lời. Sau khi HS theo dõi đánh - Một HS lên bảng sửa bài giá, GV nhận xét và sửa tập 31b. chữa những sai lầm nếu có - Một HS lên bảng sửa bài GV caàn löu yù HS caùch trình taäp 32a. baøy khaùc. (x – 1)2(x2 + x + 1) = 0 (x – 1)2 = 0 hoặc x2 + x + 1 = 0 *(x – 1)2 = 0 x = 1 *x2 + x + 1 = 0 1 2 3 x + + =0 veá traùi 2 4 luôn luôn lớn hơn 0 với mọi giaù trò cuûa x neân phöông trình x2 + x + 1 = 0 voâ nghieäm.. chứa ẩn ở mẫu, rèn luyện tính cẩn thận khi. Ghi baûng Tieát 48: Luyeän taäp Baøi taäp 28c: ÑKXÑ: x 0 Quy đồng mẫu và khử mẫu ta có: x 3 + x x 4 +1 = x x2 3 Suy ra x + x = x4 + 1. ( ). Hoạt động 2: “Sửa bài tập 29”. Hoạt động 3: “Sửa bài tập 31b”. (GV: tranh thuû chaám moät soá baøi laøm cuûa HS). x4 – x3 – x + 1 = 0 x3(x -1) – (x – 1) = 0 (x – 1)(x3 – 1) = 0 (x – 1)2(x2 + x + 1) = 0 (x – 1)2 = 0 vì 1 3 x+ ¿ 2+ > 0 2 4 x2 + x + 1 = 1 1 3 x 2+2 x + + ¿ 2 4 4 x = 1 thoûa maõn ÑKXÑ. Baøi taäp 28d: Giaûi phöông trình: x +3 x −2 + =2 (1) x +1 x.
<span class='text_page_counter'>(114)</span> Hoạt động 4: “Sửa bài tập 32a”. GV: Yeâu caàu HS nhaän daïng phöông trình, lieäu coù neân quy đồng mẫu và khử mẫu khoâng? Neáu khoâng thì neân laøm nhö theá naøo. GV: löu yù HS taïi sao 1 +2 x 2=0 x 1 +2=0 x Hoặc x2 = 0 mà không sử duïng kyù hieäu . Kieåm tra 15’ Đề A: Bài tập 40c trang 10 saùch baøi taäp. Đề B: Bài tập 41c trang 10 saùch baøi taäp.. ( ). ÑKXÑ: x -1 vaø x 0 Quy đồng mẫu và khử mẫu ta có: x(x + 3) + (x -2)(x + 1) = 2x(x + 1) ......... ......... -2 = 0 (0x – 2 = 0) Phöông trình voâ nghieäm, suy ra phöông trình (1) voâ nghieäm. Baøi taäp 32a. ÑKXÑ: x 0 Chuyeån veá: 1 1 +2¿ −( +2)( x 2+1)=0 ( x x 1 2 ( +2) x =0 x 1 +2=0 hoặc x2 = 0 x ......... .......... V/ Ruùt kinh nghieäm: ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ---------------4--------------Tieát 49. GIẢI BAØI TOÁN BẰNG CÁCH LẬP PHƯƠNG TRÌNH. I. Muïc tieâu HS: - Biết cách chọn ẩn và đặt điều kiện thích hợp cho ẩn. - Biết cách biểu diễn một đại lượng chưa biết thông qua biểu thức chứa ẩn, tự hình thành các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình, bước đầu biết vận dụng để giải một số bài toán bậc nhất ở sách giaùo khoa. II. Chuaån bò - HS: đọc trước bài học, film trong và bút xạ. - GV: chuaån bò caùc phieáu hoïc taäp. III. Noäi dung Hoạt động của GV Hoạt động của HS Ghi baûng Tieát 49: Hoạt động 1: "Đặt vấn.
<span class='text_page_counter'>(115)</span> đề". GV yêu cầu một HS đọc bài toán cổ: "vừa gà vừa choù boù laïi…". GV: "Ở tiểu học chúng ta đã biết cách giải bài toán coå naøy baèng phöông phaùp giaû thieát taïm, lieäu ta coù thể giải bài toán này bằng caùch laäp phöông trình khoâng? Tieát hoïc hoâm nay chuùng ta cuøng nhau giaûi quyết vấn đề này". GV phaùt phieáu hoïc taäp cho HS. Ví duï 1: Goïi x (km/h) laø vaän toác của một ôtô. Khi đó: quãng đường ôtô đi được trong 5 giờ là: …………… quãng đường ôtô đi được trong 10 giờ là: ………… Thời gian để ôtô đi được quãng đường 100km là: ……… Thời gian để ôtô đi được. - Một HS đọc bài toán cổ GIẢI BAØI TOÁN BẰNG "vừa gà vừa chó bó lại…" CAÙCH LAÄP PHÖÔNG TRÌNH. 1. Biểu diễn một đại lượng bởi biểu thức chứa aån. Ví duï 1: - HS laøm vieäc caù nhaân roài Goïi x (km/h) laø vaän toác trao đổ ở nhóm. cuûa moät oâtoâ. Khi đó: Quãng đường ôtô đi được trong 5 giờ là: 5x(km). Quãng đường ôtô đi được 100 trong 10 giờ là: 10x(km). km 3 quãng đường laø Thời gian để ôtô đi được ……… quãng đường 100km là là: Ví duï 2: 100 (h) Maãu soá cuûa moät phaân soá x . lớn hơn tử số của nó là 3 Thời gian để ôtô đi được ñôn vò. Neáu goïi x (x Z; x 100 km 0) là mẫu số thì tử số là: 3 quaõ n g đườ n g laø ………… 100 Ví duï 3: ?1 (h) 3x Ví duï 4: ?2 . Hoạt động 2: "ví dụ về giải bài toán bằng cách laäp phöông trình". GV cho HS đọc lại bài - HS thảo luận nhóm rồi toán cổ hoặc tóm tắt bài trả lời: toán, sau đó nêu giả thiết, + Tổng số gà và chó 36. 2. Ví dụ về giải bài toán baèng caùch laäp phöông trình. Goïi x laø soá gaø (x Z; 0 < x < 36). Do toång soá gaø vaø choù laø 36.
<span class='text_page_counter'>(116)</span> kết luận bài toán. GV hướng dẫn HS làm theo các bước như sau: - Goïi x (x z; 0 < x < 36) laø soá gaø. Haõy bieåu dieãn theo x: + Soá choù + Soá chaân gaø; + Soá chaân choù. - Duøng giaû thieát toång soá chaân gaø, chaân choù laø 100 để thiết lập 1 phương trình. - Giaûi phöông trình tìm giaù trò cuûa x, kieåm tra giaù trò này có phù hợp với điều kiện của bài toán không và trả lời. (GV löu yù HS phaûi ngaàm hieåu moãi con gaø coù 2 chaân , moãi con choù coù 4 chaân). - GV: cho HS giải bài toán treân baèng caùch choïn x laø soá choù.. con. neân: + Toång soá chaân gaø vaø Soá choù 36 – x (con) chaân choù laø 100. Soá chaân gaø: 2x; Tìm soá gaø, soá choù? Soá chaân choù 4(36 – x) Do toång soá chaân gaø vaø chaân cho laø 100 neân ta coù HS laøm vieäc theo nhoùm phöông trình: rồi trả lời. 2x + 4(36 – x) = 100 ... ... x = 22 x = 22 thoả mãn điều kiện cuûa aån, vaäy soá gaø laø 22, soá choù laø 14.. Caùch 2: - HS laøm vieäc theo nhoùm Goïi x laø soá choù (x Z+; x rồi trả lời. < 36). Do toång soá gaø vaø choù laø 36, neân soá gaø: 36 – x (con) Soá chaân choù: 4x; Soá chaân gaø: 2(36 – x) Do toång soá chaân gaø vaø chaân choù laø 100, neân ta coù phöông trình: 4x + 2(36 – x) = 100 ... ... x = 14 x = 14 thoả mãn điều kiện - GV: "Qua vieäc giaûi baøi cuûa aån, vaäy soá choù laø 14, toán trên, các em thử nêu - HS thảo luận nhóm và số gà là 22. các bước để giải 1 bài trả lời. toán bằng cách lập phương trình". Hoạt động 3: "Củng cố." Baøi taäp 43, 35 chæ yeâu caàu HS thực hiện đến bước lập.
<span class='text_page_counter'>(117)</span> phương trình, các bước còn laïi veà nhaø laøm. Hướng dẫn về nhà: Giaûi baøi taäp 34, 35, 36.. V/ Ruùt kinh nghieäm: ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ---------------4---------------.
<span class='text_page_counter'>(118)</span> Tieát 50. GIAÛI BAØI TAÄP BAÈNG CAÙCH LAÄP PHÖÔNG TRÌNH (Tieáp). I . Muïc tieâu Tiếp tục rèn luyện cho HS kĩ năng giải toán bằng cách lập phương trình. HS biết cách chọn ẩn khác nhau hoặc biểu diễn các đại lượng theo các cách khác nhau, rèn luyện kĩ năng trình bày bài, lập luaän chính xaùc. II. Chuaån bò - HS: chuẩn bị bài tập ở nhà, đọc trước bài học. - GV: chuaån bò caùc phieáu hoïc taäp. III. Noäi dung Hoạt động của GV Hoạt động của HS Ghi baûng Hoạt động 1: "Phân tích Tiết 50: GIẢI BAØI TOÁN bài toán" BAÈNG CAÙCH LAÄP - GV: cho HS đọc ví dụ - Một HS đọc nội dung ví PHƯƠNG TRÌNH (tiếp) (GV: có thể dùng đèn dụ 1. Ví duï: SGK chieáu chieáu noäi dung ví duï Giaûi: SGK ở SGK, HS gấp sách lại). - GV: yêu cầu HS trả lời caùc caâu hoûi sau: - Neâu giaû thieát, keát luaän của bài toán. - Nêu những đại lượng đã biết, đại lượng chưa biết, quan hệ giữa các đại lượng của bài toán. - Hãy biểu diễn các đại lượng chưa biết trong bài ra ở các bảng sau:. Xe maùy oâtoâ. Vaän toác (km/h) 35 45. Thời gian (h) x. Quaõng đường (km). - HS thaûo luaän nhoùm, ñieàn vaøo caùc oâ troáng, vieát phương trình và trả lời.. Vaø thieát laäp phöông trình. - GV: ghi baûng ñen phaàn phöông trình, goïi 1 HS leân giaûi. - GV: löu yù HS trong khi giải bài toán bằng cách lập phương trình có những điều khoâng ghi trong giaû thieát nhưng ta phải suy luận mới có thể biểu diễn các đại lượng chưa biết hoặc thiết 1 HS lên giải tiếp..
<span class='text_page_counter'>(119)</span> lập phương trình được; chaúng haïn: Gà có 2 chân; hoặc khi đi ngược chiều tổng quảng đường đi của 2 chuyển động từ khi đến điểm gặp nhau là bằng quảng đường. - GV: phaùt tieáp phieáu hoïc taäp yeâu caàu HS: a. Điền tiếp các dữ liệu - HS làm việc cá nhân rồi vaøo oâ troáng: trao đổi kết quả ở nhóm. Vaän toác (km/h) Xe maùy oâtoâ. Thời gian (h). Quaõng đường (km). x. b. Trình bày lời giải - GV: goïi moät HS leân baûng trình baøy. - HS thực hiện ?4. Hoạt động 2: "Giải bài tập 37". - GV: phaùt tieáp phieáu hoïc taäp yeâu caàu HS: a. Điền tiếp các dữ liệu vaøo oâ troáng. Vaän toác (km/h) Xe maùy oâtoâ. 1 3 2 1 2 2. Thời gian (h) x. Quaõng đường (km). - HS trao đổi nhóm và lên baûng trình baøy baøi giaûi. - HS trao đổi nhóm, sau đó làm việc cá nhân. Baøi taäp 37: Goïi x(km/h) laø vaän toác cuûa xe maùy. Thời gian của xe máy đi hết quãng đường AB:. 1 1 9 6 3 2 2(h). thời gian của ôtô đi hết quãng đường AB:. 1. 1. - HS laøm vieäc caù nhaân, 9 7 2 (h) b. Trình bày lời giải 2 2 - GV: phát phiếu học tập sau đó trao đổi ở nhóm. vaän toác cuûa oâtoâ yeâu caàu HS: (x + 20) km/h a. Điền tiếp các dữ liệu Quãng đường đi của xe vaøo oâ troáng: 1 Vaän toác (km/h). Xe maùy. Thời gian (h). 1 3 2. Quaõng đường (km) x. 3 x(km) maùy 2. Ta coù phöông trình:. 1 1 2 (x 20) 3 x 2 2. ....
<span class='text_page_counter'>(120)</span> oâtoâ. 2. 1 2. x. b. Trình bày lời giải. Hướng dẫn về nhà: Laøm caùc baøi taäp 38, 39 SGK.. ... ... x = 50 Trả lời: Vận tốc xe máy 50km/h. Quãng đường AB:. 1 50.3 175km 2. V/ Ruùt kinh nghieäm: ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ---------------4---------------.
<span class='text_page_counter'>(121)</span> Tieát 51. LUYEÄN TAÄP. I. Muïc tieâu Tiếp tục rèn luyện cho HS kĩ năng giải toán bằng cách lập phương trình. Rèn luyện kĩ năng phân tích bài toán, biết cách chọn ẩn thích hợp. II. Chuaån bò - HS: Chuẩn bị bài tập ở nhà. - GV: Ghi caùc phöông aùn giaûi film trong. III. Noäi dung Hoạt động của GV Hoạt động của HS Ghi baûng Hoạt động 1: "Sửa bài tập". Gọi 1 HS trả lời và giải Tiết 51: + Ñieåm trung bình cuûa LUYEÄN TAÄP Baøi taäp 38 - GV: yeâu caàu HS phaân tích toå laø 6,6 nghóa laø toång Baøi taäp 38 bài toán khi giải trong đó điểm của 10 bạn chia cho 10 baèng 6,6. caàn giaûi thích: Gọi x là số bạn đạt điểm 9 (x N, x - Theá naøo laø ñieåm trung + Taàn soá (n): soá baïn < 10) được nhận 1 loại điểm, Số bạn đạt điểm 5 là: bình cuûa toå 6,6; - YÙ nghóa taàn soá (n); N = 10. ví duï nhìn vaøo baûng 10 - (1 + 2 + 3) = 4 – x thoáng keâ ta coù. Tổng điểm của 10 bạn nhận được 1 baïn nhaän ñieåm 4, 4.1 + 5(4 – x) + 7.2 + 8.3 + 9.2 2 baïn nhaän ñieåm 7, ta coù phöông trình 3 baïn nhaän ñieåm 8... 41 5(4 x) 7.2 8.3 9.2 6,6 + N = 10, toå coù 10 baïn. 10. Hoạt động 2: "Sửa bài tập 39". a. Điền tiếp các dữ liệu vào oâ troáng. Xe maùy oâtoâ. Vaän toác (km/h) x. Thời gian (h). Quaõng đường (km). b. Trình bày lời giải Neáu HS luùng tuùng thì GV: có thể gợi ý như sau: - Gọi x (đồng) là số tiền Lan phải trả khi mua loại haøng (1) chöa tính VAT. - Toång soá tieàn phaûi traû chöa tính thueá VAT laø: ...?. ... ... x=1 Vaäy coù 1 baïn nhaän ñieåm 9, 3 baïn nhaän ñieåm 5. Baøi taäp 39: Gọi số tiền Lan phải trả cho loại haøng 1 (khoâng keå VAT) laø x (x > 0) Toång soá tieàn laø: 120.000 – 10.000 = 110.000ñ. Số tiền Lan phải trả cho loại hàng 2: 110.000 – x (ñ) Số tiền Lan phải trả cho loại hàng 2: 110.000 – x (ñ) Tiền thuế VAT đối với loại hàng 1: 10%x. Tiền thuế VAT đối với loại hàng 2: (110.00 – x).8% Ta coù phöông trình:.
<span class='text_page_counter'>(122)</span> - Soá tieàn Lan phaûi traû cho - HS laøm vieäc caù nhaân x (110.000 x)8 10.000 loại hàng (2) là: rồi trao đổi ở nhóm 10 100 - Tieáp tuïc haõy ñieàn vaøo oâ Giaûi ra ta coù: troáng. x = 60.000ñ Hoạt động 3: "Làm bài tập 40". Baøi taäp 40 Goïi x laø soá tuoåi cuûa Phöông hieän nay (x N') Soá tuoåi cuûa meï hieän nay: 3x 13 năm nữa tuổi của Phương là: x + HS thảo luận nhóm để 13 phân tích bài toán rồi ta có phương trình: laøm vieäc caù nhaân 3x + 13 = 2(x + 13) Gọi 1 HS lên bảng sửa. ... Hoạt động 4: bài tập 45. ... Baøi taäp 45: Goïi x (x Z+) laø soá thaûm len maø xí nghiệp phải dệt theo hợp đồng. Số thảm len đã thực hiện được: x + - GV: khuyeán khích HS giaûi 24 (taám) caùc caùch khaùc nhau. Theo hợp đồng mỗi ngày xí nghiệp Caùch 1:. Theo hợp đồng Đã thực hieän. Soá thaûm len x. Soá ngaøy laøm 20. Naêng suaát. Ta coù phöông trình. x 24 120 x . 18 100 20. Caùch 2:. Theo hợp đồng Đã thực hieän. Moãi ngaøy laøm. 20. x. 18. Nhờ cải tiến kĩ thuật nên mỗi ngày xí nghiệp dệt được:. x 24 18 (taám). 18. Soá ngaøy laøm. x dệt được: 20 (tấm). Soá thaûm len laøm được. Giải phương trình ta được: x = 300 taám. Caùch 2: Goïi x (taám) laø soá taám thaûm len moãi ngày xí nghiệp dệt được theo dự định (x Z+) Soá taám thaûm len moãi ngaøy xí nghieäp dệt được nhờ tăng năng suất:. 20 120 x x 100 100 20 x x 1,2x 100 x.
<span class='text_page_counter'>(123)</span> Số thảm len dệt được theo dự định 20x (taám). Số thảm len dệt được nhờ tăng năng suaát: 12x.18 (taám). Ta coù phöông trình 1,2x.18 – 20x = 24 21,6x – 20x = 24 x = 15 Kết luận: số thảm len dệt theo dự ñònh 20.15 = 300 (taám). Hướng dẫn về nhà: BT41, 42, 43, 44, 46. Tieát 52. LUYEÄN TAÄP (tieáp). I. Muïc tieâu Tiếp tục rèn luyện cho HS kĩ năng giải toán bằng cách lập phương trình. Rèn luyện kĩ năng phân tích bài toán, biết cách chọn ẩn thích hợp. II. Chuaån bò - HS: Chuẩn bị bài tập ở nhà. - GV: ghi caùc phöông aùn giaûi film trong. III. Noäi dung Hoạt động của GV Hoạt động của HS Ghi baûng Hoạt động 1: "Sửa bài tập HS phân tích bài toán Tiết 52: 41". trước khi giải. LUYEÄN TAÄP (tieáp) Baøi taäp 41: Caùch 1: Gọi x là chữ số hàng chục của số ban đầu (x N; 1 x 4) thì chữ số hàng đơn vị 2x. Số ban đầu: 10x + 2x Nếu thêm 1 xen vào giữa 2 chữ số ấy thì ban đầu 100x + 10 + 2x. Ta coù phöông trình: 100x + 10 + 2x = 10x + 2x + 370 102x + 10 = 12x + 370 102x -12x = 370 – 10 90x = 360 x = 360 :90 = 4 Caùch 2: goïi soá caàn tìm laø ab (0 - GV: "Hãy thử giải bài toán - HS trao đổi nhóm và a,b 9; a N). neáu choïn aån laø soá caàn tìm". phân tích bài toán..
<span class='text_page_counter'>(124)</span> - Moät HS leân baûng giaûi.. Số mới a1b . Ta coù a1b ab 370 100a + 10 + b – (10 + b) = 370 90a + 10 = 370 90a = 360 a=4 Baøi taäp 43: Gọi x là tử số (x Z; x 4). Maãu soá cuûa phaân soá: x – 4 Neáu vieát theâm vaøo beân phaûi của mẫu số một chữ số đúng bằng tử số, thì mẫu số mới 10(x – 4) + x. Hoạt động 2: "Sửa bài tập 43".. x Phân số mới 10(x 4) x Ta coù phöông trình: Hoạt động 3: "Sửa bài tập 46". GV yeâu caàu HS phaân tích bài toán: + Neáu goïi x (km) laø quaõng đường AB, thì thời gian dự định đi hết quãng đường laø ...? + Làm thế nào để thiết lập phöông trình.. x 1 10(x 4) x 5. Baøi taäp 46:. 1 10' (h) 6. Gọi x (km) là quãng đường AB (x > 0) - Thời gian đi hết quãng đường. x (h) - 48. x (h) AB theo dự định 48. - Quãng đường ôtô đi trong 1 giờ là 48 (km) - Quãng đường còn lại ôtô phải - Tìm thời gian đi trong ñi x – 48 (km) thực tế. - Vaän toác cuûa oâtoâ ñi quaõng đường còn lại 48 + 6 = 54 (km) Thời gian ôtô đi quãng đường coøn laïi:. x 48 (h) 54. - Thời gian ôtô đi từ A đến B: 1 x − 48 1+ + h 6 54 Ta coù phöông trình:.
<span class='text_page_counter'>(125)</span> Hoạt động 4: "Giải bài tập Soá daân Tæ leä Soá daân 48”. naê m taê n g naêm - GV yeâu caàu HS laäp baûng. trước x. x 1 x − 48 =1+ + 48 6 54 Giải phương trình tính được x = 120 (thoả mãn bài ra). Keát luaän:.... Baøi taäp 48:. nay. 101 ,1 x Hướng dẫn về nhà: 100 - TrảBlời4triệ phaàun-x A.1,2% 101 ,2 - BT 50a, b; 51a, b; 55a,100 b, - HS trao đổi nhóm, phân d. 4triệu-x tích bài toán, lập bảng. A. 1,1%. V/ Ruùt kinh nghieäm: ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ---------------4--------------Tieát 53 & 54. OÂN TAÄP CHÖÔNG III.. I. Muïc tieâu: Giuùp HS naém chaéc lyù thuyeát cuûa chöông. - Rèn luyện kĩ năng giải phương trình, giải toán bằng cách lập phương trình. - Reøn luyeän kó naêng trình baøy baøi giaûi. - Rèn luyện tư duy phân tích tổng hợp. II. Chuaån bò: - HS: ôn kĩ lý thuyết của chương, chuẩn bị bài tập ở nhà. - GV: chuaån bò caùc phieáu hoïc taäp. III. Noäi dung: Hoạt động của GV Hoạt động của HS Ghi baûng Hoạt động 1: “Ôn lại lý - Gọi HS đứng tại chỗ thuyeát chöông III”. trả lời, lớp nhận xét. - GV: gọi HS đứng tại chỗ trả lời câu hỏi. Hoạt động 2: “Sửa bài - Hai HS lên bảng giải Bài tập 50a: taäp 50a, 50b”. 50a, 50b lớp nhận xét. 3-4x(25-2x)= 8x2+x-300 - GV: tranh thuû kieåm tra 3-(100x-8x2)=8x2+x-300 vở bài tập của một số em 3-100x+8x2=8x2+x-300.
<span class='text_page_counter'>(126)</span> HS.. 8x2-100x-8x2-x=-300-3 -101x = -303 x = -303:(-101) x=3 Taäp nghieäm cuûa phöông trình: S = {3} Baøi taäp 50b: 2( 1− 3 x ) 2+3 x 3 (2 x +1) − =7 − 5 10 4 8(1 3x) 2(2 3x) 20 20 7.20 15(2x 1) 20 20 8(1 – 3x) – 2(2 + 3x) =140 – 15(2x + 1) ............ 4 = 125 PTVN S = Baøi taäp 51b: 4x2 – 1 = (2x + 1)(3x – 5) (2x – 1)(2x + 1) – (2x + 1)(3x – 5) = 0 (2x + 1)[2x – 1 – (3x – 5)] = 0 ............... (2x + 1)(-x + 4) = 0 ............... 1 ; x 4 x = 2 1 ; 4 S= 2 . Hoạt động 4: “Giải bài taäp 52a" - GV: yeâu caàu HS nhaän daïng phöông trình; neâu hướng giải.. Baøi taäp: 52a 1 3 5 2x 3 x(2x 3) x 3 x ; x 0 2 ÑKXÑ:. Quy đồng mẫu ai vế và khử mẫu: x 3 5(2x 3) x(2x 3) x(2x 3) x(2x 3) x 3 5(2x 3)(*) Giaû phöông trình (*) (*) x – 3 = 10x – 15 x – 10x = 3 – 15 -9x = -12.
<span class='text_page_counter'>(127)</span> x . Hoạt động 5: “Sửa bài taäp 53”. GV: choïn nhoùm naøo giaûi cách 1 cho lên làm trước sau đó sửa cách 2.. Hướng dẫn về nhà làm caùc baøi taäp coøn laïi.. 12 4 9 3. 4 x = 3 thoûa maõn ÑKXÑ neân phöông - HS làm việc theo trình đã cho có một nghiệm là S = nhóm, đại diện một 4 nhóm trình bày lời 3 giaûi. Baøi taäp 53: C1: Giải bình thường. C2: x 1 x 2 x 3 x 4 9 8 7 6 x 1 x2 1 1 9 8 x 3 x4 1 1 7 6 x 10 x 10 9 8 x 10 x 10 7 6 1 1 1 1 (x 10) (x 10) 9 8 7 6 1 1 1 1 (x 10) 0(1) 9 8 7 6 1 1 1 1 do ; 9 7 8 6 1 1 1 1 0 9 8 7 6 neân (1) x + 10 = 0 x = -10. V/ Ruùt kinh nghieäm: ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ---------------4---------------.
<span class='text_page_counter'>(128)</span> Tieát 54. OÂN TAÄP CHÖÔNG III (tieáp). I. Muïc tieâu Giuùp HS naém chaéc lí thuyeát cuûa chöông. - Rèn luyện kĩ năng giải phương trình, giải toán bằng cách lập phương trình. - Reøn luyeän kó naêng trình baøy baøi giaûi. - Rèn luyện tư duy phân tích tổng hợp. II. Chuaån bò - HS: ôn tập kĩ lý thuyết của chương, chuẩn bị bài tập ở nhà. - GV: chuaån bò caùc phieáu hoïc taäp. III. Noäi dung Hoạt động của GV Hoạt động của HS Ghi baûng Hoạt động I: “Kiểm tra - HS tìm một phương 1/ x + 3 = 0 baøi cuõ”. trình chaúng haïn x + 3 = 0. 2x + 6 = 0 1. Tìm 3 phương trình Sau đó dùng quy tắc 3x + 18 = 0 baäc nhaát coù moät nhaân tìm 4 phöông trình ... nghieäm laø -3. coøn laïi. 2. Do phöông trình 2. Tìm m biết phương 1 HS lên bảng sửa bài 2x + 5 = 2m + 1 nên trình 2x + 5 = 2m + 1 taäp. 2(-1) + 5 = 2m + 1 coù 1 nghieäm laø -1. ..... GV: yeâu caàu HS neâu m=1 hướng giải. Baøi taäp: 51d. Hoạt động 2: 2x3 +5x2 – 3x = 0 “Sửa bài tập 51d” x(2x2 + 5x -3) = 0 x[2x2 – x + 6x – 3] = 0 x(2x – 1)(x + 3) = 0 1 HS lên bảng sửa bài ........ Hoạt động 3: taäp. Baøi taäp 52d: “Sửa bài tạp 52d” 7 GV yeâu caàu HS nhaän ÑKXÑ: x 2 daïng phöông trình vaø 3x 8 2 7 x 1 trình bày hướng giải. (2x + 3) 3x 8 2 7 x 1 =(x + 5) . 3x 8 2 7 x 1 (2x + 3) . 3x 8 2 7 x 1 0 - (x + 5) . 3x 8 2 7 x 1 [2x 3 (x 5)] 0 .
<span class='text_page_counter'>(129)</span> HS laäp baûng phaân tích Hoạt động 4: “Sửa bài taäp 54”.. Xuoâi doøng Ngượ c doøng. - GV: khuyeán khích HS giaûi caùch khaùc.. Hoạt động 4: “Bài tập 56” Caån choát cho HS 2 vaán đề: - Khi duøng heát 165 soá ñieän thì phaûi traû bao nhiêu mức giá. - Traû 10% thueá GTGT tieàn laø theá naøo. Hướng dẫn về nhà: OÂn taäp toát chöông III để chuẩn bị tiết kiểm tra.. VT. TG. x 4 x 5. 4. Qñ AB x. 3. X. 3x 8 2 7 x (x 2) 2 7x =0 -4x + 10 = 0 x–2=0 hoặc............. Baøi taäp 54: Gọi x(km) là khoảng cách giữa 2 beán A vaø B (x>0). x (km / h) Vaän toác xuoâi doøng 4 .. Do vận tốc của dòng nước là 2 km/h neân ta coù phöông trình: x x Xuoâi x 4 4 4 5 doøng ............... Ngượ x-4 5 5(x c – 4) C2: Goïi x (km/h) laø vaän toác cuûa doøng canoâ khi xuoâi doøng (x > 4). Vận tốc của ca nô khi ngược dòng x – 4 km/h. Quãng đường xuôi dòng: 4x (km). Quãng đường ngược dòng: 5(4 – x) (km). - HS có thể trao đổi Ta có phương trình nhoùm, kieåm tra keát quaû 4x = 5(x – 4) cuûa baøi. ................ Một HS lên bảng sửa. Giaûi Xem SGK trang 36 VT. TG. Qñ AB 4x. V/ Ruùt kinh nghieäm: ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ .........................................................................................................................
<span class='text_page_counter'>(130)</span> ........................................................................................................................ ---------------4---------------.
<span class='text_page_counter'>(131)</span> Chöông IV: Tieát 56. BAÁT PHÖÔNG TRÌNH BAÄC NHAÁT MOÄT AÅN. LIÊN HỆ GIỮA THỨ TỰ VAØ PHÉP CỘNG. I. Muïc tieâu HS: - Hiểu thế nào là một bất đẳng thức. - Phát hiện tính chất liên hệ giữa thứ tự của phép cộng. - Biết sử dụng tính chất liên hệ giữa thứ tự của phép cộng để giải một số bài tập đơn giản. II. Chuaån bò - HS: Nghiên cứu bài trước khi học. - GV: Chuaån bò phieáu hoïc taäp. III. Noäi dung Hoạt động của GV Hoạt động của HS Ghi baûng Hoạt động 1: “Nhắc lại về HS thảo luận nhóm và trả Tiết 56: thứ tự trên tập hợp số”. lời: LIÊN HỆ GIỮA THỨ TỰ GV: “Khi so sánh 2 số thực - Xảy ra 1 trong 3 trường VAØ PHEÙP COÄNG a và b xảy ra những trường hợp sau: 1. Nhắc lại về thứ tự trên hợp nào”. a=b tập hợp số. hoặc a > b Khi so sánh 2 số thực a và b hoặc a < b xảy ra 1 trong 3 trường hợp - HS thực hiện ?1. - Một HS đứng tại chỗ trả sau: lời. a=b GV: “Hãy biểu diễn các số: - HS thảo luận nhóm và trả hoặc a > b hoặc a < b -2; -1,3; 0; 2 ; 3 lên trục số lời. Ví duï: 1,53 < 1,8 vaø coù keát luaän gì? 12 2 GV: giới thiệu kí hiệu a b; 18 3 a b. -2,37 > -2,41. Hoạt động 2: “Bất đẳng thức”. GV cho HS tự nghiên cứu - HS tự nghiên cứu sách 2. Bất đẳng thức: giaùo khoa. (SGK) saùch giaùo khoa. Hoạt động 3: “Liên hệ giữa thứ tự và phép cộng”. GV phaùt phieáu hoïc taäp. Điền dấu “<” hoặc “>” thích hợp vào ô . - HS laøm vieäc caù nhaân roài a. trao đổi ở nhóm. -4 2 53 4 -1 -1,4 -1,41 -4 + 3 2 + 3 5+33+3.
<span class='text_page_counter'>(132)</span> 4 + 5 -1 + 5 -1,4 + 2 -1,41 -2 b. Neáu a > 1 thì 3. Tính chất: với 3 số a, b, c a+21+2 ta coù: Neáu a < 1 thì neáu a < b thì a + c < b + c; a+21+2 neáu a > b thì a + c> b + c; Neáu a < b thì a+cb+c neáu a b thì a + c b + c; a–cb–c - HS laøm vieäc caù nhaân roài neáu a b thì a + c b + c. - GV cho HS rút ra nhận xét. trao đổi với nhóm. Baøi taäp 1d: - HS thực hiện ?3, ?4. - HS làm việc cá nhân rồi Ta có: x2 0 với mọi số trao đổi với nhóm. thức x. Suy ra: hay x2 + 1 0 + 1 x2 + 1 1 - HS laøm vieäc caù nhaân roài Baøi taäp 3a: ta coù: Hoạt động 4: “củng cố” Baøi taäp 1, 2, 3. trao đổi với nhóm. A–5b–5 Hướng dẫn về nhà: Suy ra a – 5 + 5 b -5 + 5 Baøi taäp 6, 7, 8, 9 (Saùch baøi Hay a b. taäp) trang 42.. V/ Ruùt kinh nghieäm: ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ---------------4---------------.
<span class='text_page_counter'>(133)</span> Tieát 56: Baøi 1:. I.. II.. III.. CHÖÔNG IV BAÁT PHÖÔNG TRÌNH BAÄC NHAÁT MOÄT AÅN LIÊN HỆ GIỮA THỨ TỰ VAØ PHÉP CỘNG MUÏC TIEÂU: - Nhận biết vế trái, vế phải và biết dùng dấu của bất đẵng thức. - Biết tính chất liên hệ giữa thứ tự với phép cộng ở dạng bất đẵng thức. - Biết chứng minh bất đẵng thức nhờ so sánh giá trị các vế ở bất đẵng thức hoặc vận dụng tính chất liên hệ giữa thứ tự và phép cộng (ở mức đơn giản). ĐỒ DÙNG DẠY HỌC: - GV: SGK, bảng phụ, phấn, thước. - HS: dụng cụ học tập, thước. HỌAT ĐỘNG DẠY VAØ HỌC:. Họat động GV *Họat động 1: - Khi so sánh 2 số thực a vaø b coù theå xaûy ra những trường hợp nào? - Giaùo vieân treo baûng phụ biểu diễn số thực treân truïc soá vaø nhaän xeùt thứ tự trên tập số thực. * Họat động 2: Giới thiệu ký hiệu “” “” + GV nhaán maïnh: - Soá a khoâng nhoû hôn số b thì a lớn hơn hoặc baèng soá b - Số a không lớn hơn số b thì a nhỏ hơn hoặc baèng soá b * Họat động 3: GV giới thiệu khái nieäm BÑT , veá traùi, veá phaûi cuûa BÑT theo SGK. GV treo baûng phuï baøi taäp 1 cho hoïc sinh traû lời.. Họat động HS - Một học sinh trả lời có 1 trong 3 trường hợp xảy ra a<b a>b a=b HS theo doõi baûng phuï. Laøm baøi taäp ?1 treân baûng phuï.. - HS nhìn leân baûng phuï GV ghi sẳn đọc và hiểu. -Hoïc sinh hieåu vaø cho ví duï veà BÑT; chæ ra veá traùi veá phaûi cuûa BÑT.. -Học sinh tự nhận xét tính toán trên hai vế BĐT để trả lời đúng.. Ghi baûng 1/Nhắc lại về thứ tự trên tập hợp số: (SGK/35). a lớn hơn hoặc bằng b Kí hieäu : a b a nhỏ hơn hoặc bằng b Kí hieäu: a b. 2/Bất đẵng thức (SGK/ 36) Ví duï: -5 + 2 =< -3 6 –(-3) > 5 + (-2) 2 + x ❑2 >= 2 là những BĐT. 3/Liên hệ giữa thứ tự và pheùp coäng *Tính chaát: (SGK/ 36).
<span class='text_page_counter'>(134)</span> * Họat động 4: - Giới thiệu hình vẽ minh hoïa keát quaû nhö ví duï SGK. - Cho hoïc sinh laøm ? 2 theo nhóm -> giới thiệu tính chaát. GV cho ví duï aùp duïng tính chaát. - Cho hoïc sinh laøm ? 3. - GV hướng dẫn ?4 thông qua trục số thực lúc đầu ở bảng phụ - GV giới thiệu chú ý SGK cho HS. * Họat động 5: Cuûng coá. IV. Hướng dẫn về nhà: - Hoïc baøi theo SGK - BT: 1,2,3,4/ 41 - Chuẩn bị bài mới. -Bốn nhóm tự giải và treo keát quaû treân baûng cho caû lớp nhận xét.. -Học sinh theo dõi và tự laøm laïi.. -Hoïc sinh laøm baøi taäp 2, 3 theo nhoùm.. Tính chất trên dùng để so sánh hai số hoặc chứng minh BÑT Ví duï 2: (SGK/ 36) Ví dụ: chứng tỏ 5 + (-3) < 5 + (-1) Theo tính chaát treân neáu coäng caû hai veá BÑT (-3) < (-1) cho 5 thì được 5 + (-3) < 5 + (-1) *Chú ý: Tính chất của thứ tự cũng chính là tính chất cuûa BÑT. V/ Ruùt kinh nghieäm: ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ---------------4---------------.
<span class='text_page_counter'>(135)</span> Tieát 57: Baøi 2:. LIÊN HỆ GIỮA THỨ TỰ VAØ PHÉP NHÂN. I.. MUÏC TIEÂU: - Kiến thức : HS nam được tính chất liên hệ giữa thứ tự và phép nhân (với số dương và với số âm) ở dạng BĐT. - Kỉ năng : biết cách sử dụng tính chất đó để chứng minh BĐT qua một số kỹ thuật suy luận. - Thái độ: Biết phối hợp vận dụng các tính chất thứ tự. II. CHUAÅN BÒ CUÛA GV VAØ HS: - GV: Truïc bieåu dieãn. - HS: Baûng thaûo luaän buùt loâng III. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1/ Kieåm tra baøi cuõ: HS 1: Cho ví duï 2 BÑT cuøng chieàu. Chọn ra những BĐT cùng chiều trong các BĐT sau: a > b ; -2 < 1 ; c < d ; -1 > -3 HS 2 : Phát biểu tính chất liên hệ giữa thứ tự và phép cộng Khoâng tính haõy so saùnh a) –2005 + 5 vaø –2000 + 5 b) –107 – 3 vaø –110 – 3 2/ Dạy bài mới: Họat động của GV GV treo truïc bieåu dieãn treân baûng (trang 37 SGK) Hướng dẫn học sinh nhận xeùt chieàu cuûa caùc BÑT treân cuøng, HS ruùt ra tính chaát vaø goïi moät soá em taäp phaùt bieåu tính chaát treân Cho HS aùp duïng ?2. Nhaän xeùt chieàu caùc BÑT mới với chiều các BĐT cuõ? Tương tự tính chất ở trên GV ruùt ra tính chaát lieân hệ giữa thứ tự và phép nhân với số âm và phát biểu lại bằng lời. Cho HS laøm baøi taäp cuûng. Họat động của HS HS xem truïc bieåu dieãn vaø tự làm ?1 -Cuøng chieàu. -HS ruùt ra tính chaát. -Phaùt bieåu tính chaát baèng lời và bằng ký hiệu. (-2) . (-1) > 3 . (-1) (-2) . (-2) > 3 . (-2) (-2) . (-3) > 3 . (-3) -Ngược chiều. -HS laøm ?4 vaø ?5 baèng thảo luận, đại diện mỗi nhoùm trình baøy.. 4m < 4n. Noäi dung 1/ Liên hệ giữa thứ tự và phép nhân với số dương ?1 a) –2 < 3 -2 . 5091 < 3 . 5091 b) Nhaân caû 2 veá cuûa BÑT –2 < 3 với c dương thì được : -2c < -3c *Tính chaát (SGK/ 38) ?2 a) (-15,2). 3,5 < (15,08). 3,5 b) 4,15 . 2,2 > (-5,3). 2,2 2/ Liên hệ giữa thứ tự và phép nhân với số âm *Tính chaát: (SGK/38) ?4 HS tự thực hiện.
<span class='text_page_counter'>(136)</span> coá: Cho m < n . So saùnh a) 4m vaø 4n b) –7m vaø –7n c) 2m – 5 vaø 2n – 5 GV giới thiệu tính chất baét caàu Duøng laïi m < n Aùp duïng tính chaát baéc caàu, so saùnh 2m – 5 vaø 2n + 3 GV tổ chức HS làm BT 5 tại lớp IV. Hướng dẫn HS học ở nhà: - Hoïc baøi SGK. - Chuẩn bị bài mới. -7m > -7n m < n neân 2m < 2n suy ra 2m – 5 < 2n – 5 -HS tham khaûo theâm SGK Vì 5 < 3 neân -5 + 2n < 3 +2n hay 2n – 5 < 2n +3 maø 2m – 5 < 2n –5 Suy ra 2m – 5 < 2n + 3. ?5 Khi chia caû 2 veá cuûa BÑT cho 1 soá: -Dương thì được 1 BĐT mới cùng chiều với BĐT ban đầu. -Aâm thì được BĐT ngược chiều với BĐT ban đầu. V/ Ruùt kinh nghieäm: ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ---------------4---------------.
<span class='text_page_counter'>(137)</span> Tieát 58: LUYEÄN TAÄP I.. II.. MUÏC ÑÍCH YEÂU CAÀU: a) Kiến thức: Học sinh được lại kiến thức và nhận biết, khắc sâu các tính chất về liên hệ giữa thứ tự với phép nhân, phép cộng thông qua các dạng bài tập cơ bản. b) Kyõ naêng: Reøn luyeän kyõ naêng tính toùan nhanh, chính xaùc. NOÄI DUNG DAÏY HOÏC:. Họat động của GV Họat động 1:”sửa bài tập” Baøi taäp 9: -GV goïi 1 soá hoïc sinh leân bảng trả lời. -GV chuù yù giaûi thích trường hợp c (mệnh đề hoặc là đúng khi có ít nhất một mệnh đề là đúng). Baøi taäp 10: -GV goïi 1 hoïc sinh leân bảng trả lời. Baøi taäp12: -GV goïi moät HS leân baûng trả lời. Họat động 2: “sửa bài tập” Baøi taäp 11: -GV goïi 1 hoïc sinh leân bảng trả lời.. Họat động của HS HS trả lời. -Một HS lên bảng sửa bài. -Một HS lên bảng sửa bài. Baøi taäp 13: -GV goïi 1 HS leân baûng neâu hướng giải rồi trình bày lời giaûi. -Một HS lên bảng sửa bài Baøi taäp 14: -GV hco học HS dự đóan kết quả trước khi so sánh. Họat động 3: “làm bài taäp”. Ghi baûng Tieát 58: LUYEÄN TAÄP Baøi taäp 9: Caâu a, caâu d sai. Câu b, câu c đúng.. Baøi taäp 10: b)Từ (-2). 3 < -4,5 ta có (-2). 3. 10 < -4,5 . 10 do 10 > 0. Suy ra (-2). 30 < 45 Baøi taäp 12: Cách 1: Tính trực tiếp rồi so saùnh. Caùch 2: Từ –2 < -1 nên 4.(-2) < 4.(-1) do 4 > 0 Suy ra: 4.(-2) + 14 < 4.(-1) + 14 Baøi taäp 11: a)Từ a < b, ta có: 3a < 3b do 3 > 0 Suy ra 3a + 1 < 3b + 1 b)Từ a < b, ta có: -2a > -2b do –2 < 0 Suy ra: -2a – 5 > -2b – 5 Baøi taäp 13: a)Từ a + 5 < b + 5 ta có a+5–5<b+5–5 suy ra a < b d)Từ -2a + 3 -2b + 3.
<span class='text_page_counter'>(138)</span> -GV cho HS laøm baøi taäp 16b, 17b Saùch baøi taäp. Goïi 2 HS lên bảng sửa bài. Sau khi 2 HS giaûi xong baøi taäp 16b, 17b GV yeâu caàu HS ruùt ra caùch giaûi 2 baøi taäp noùi treân. Họat động 4: “làm bài taäp” Baøi taäp 20, 25 Saùch baøi taäp. -GV yeâu caàu HS neâu hướng giải bài 20a.. ta coù: -Một HS lên bảng sửa bài -2a + 3 – 3 -2b + 3 –3 Hay: -2a -2b -HS laøm vieäc caù nhaân roài Suy ra: a b do –2 < 0 trao đổi kết quả ở nhóm. Baøi taäp 16b: Cho m < n -Hai HS lên bảng sửa bài Chứng tỏ: -Duøng tính chaát baéc caàu. 3 – 5m > 1 – 5n Giải: Từ m < n, ta có: -5m > -5n. Do đó: 3 – 5m > 3 – 5n (*) Từ 3 > 1, ta có: 3 – 5n > 1 – 5n (**) Từ (*) và (**) suy ra: -HS suy nghĩ trả lời, chẳng 3 – 5m > 1 –5n haïn: Baøi taäp 20a/ 43. Do a < b nên muốn so sánh Từ m < n, ta có: m- n < 0 a(m-n) với (m-n) ta phải bieát daáu cuûa m-n. Do a < b vaø m –n < 0 Neân: a(m-n) > b(m-n). IV. Hướng dẫn về nhà: - Xem laïi caùc BT - Laøm baøi taäp 18, 21, 23, 26, 28. Saùch baøi taäp.. V/ Ruùt kinh nghieäm: ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ---------------4---------------.
<span class='text_page_counter'>(139)</span> Tieát 59: Baøi 3:. I.. II.. III.. BAÁT PHÖÔNG TRÌNH MOÄT AÅN Muïc tieâu: - HS hiểu được thế nào là bất phương trình bật nhất một ẩn và các thuật ngữ liên quan vế traùi veá phaûi, nghieäm cuûa baát phöông trình, taäp nghieäm cuûa baát phöông trình. - HS bieát bieåu dieãn taäp nghieäm cuûa baát phöông trình treân truïc soá. - HS bước đầu hiểu được khái niệm bất phương trình tương đương. Chuaån bò: - HS nghiên cứu trước bài học, film trong và bút lông. - GV chuaån bò caùc phieáu hoïc taäp. Noäi dung:. Họat động của GV Giới thiệu bất phương trình moät aån. -GV cho HS đọc bài tóan “baïn Nam… coù theå mua được” ở SGK và trả lời. -GV yeâu caàu HS giaûi thích kết quả tìm được. -GV “Neáu goïi x laø soá quyển vở mà bạn Nam có thể mua được, ta có hệ thức gì?”. -GV giới thiệu các bất phöông trình moät aån. -Haõy chæ ra veá traùi, veá phaûi trong baát phöông trình (b);(c) -GV dùng ví dụ (a) để giới thiệu nghiệm của bất phöông trình. -HS thực hiện ?1 Taäp nghieäm cuûa baát phöông trình. -GV: “Tương tự như tập nghieäm cuûa phöông trình. Họat động của HS. Ghi baûng Tieát 59: BAÁT PHÖÔNG TRÌNH MOÄT AÅN 1.Mở đầu: Ví duï: 2200x + 4000 25000(a) -HS thaûo luaän nhoùm vaø x ❑2 < 6x – 5 (b) trả lời: Số quyển vở mà x ❑2 - 1 > x + 5 (c) baïn Nam coù theå mua laø caùc baát phöông trình được là 1 hoặc 2,……,9 moät aån. quyeån; vì 2200.1 + 4000 < Trong baát phöông trình 25000 (a) 2200.2 + 4000 < 25000 Veá phaûi: 25000 … Veá traùi: 2200x + 4000 2200.9 + 4000 < 25000 Do: 2200.10 + 4000 > 25000 2200.1 + 4000 < 25000 -HS suy nghĩ và trả lời. 2200.2 + 4000 < 25000 2200.x + 4000 25000 … 2200.9 + 4000 < 25000 2200.10 + 4000 > 25000 neân 1,2,3,4,…,9 laø caùc nghieäm cuûa baát phöông trình (a) -HS laøm vieäc caù nhaân roài trao đổi kết quả ở nhóm.. 2.Taäp nghieäm cuûa baát phöông trình . -Taäp nghieäm cuûa baát phöông trình (SGK).
<span class='text_page_counter'>(140)</span> vaø giaûi phöông trình; caùc em thử nêu định nghĩa tập nghieäm cuûa baát phöông trình; giaûi baát phöông trình”. -GV cho HS thực hiện ?2 -GV: “Haõy vieát taäp nghieäm cuûa baát phöông trình x > 3; x < 3; x 3; 3 3 vaø bieåu dieãn taäp nghieäm cuûa moãi baát phöông trình treân truïc soá” GV sửa chữa những sai soùt neáu coù cuûa HS. -GV cho HS thực hiện ? 3,?4. “Baát phöông trình töông ñöông” SV cho HS nghiên cứu SGK. “Cuûng coá” GV cho HS lần lượt làm caùc baøi taäp sau: 1/ BT15; 2/ BT 16; 3/ BT 17;. -Giaûi baát phöông trình (SGK). -Moät HS leân baûng giaûi. -HS thaûo luaän nhoùm roài laøm vieäc caù nhaân.. -Ví duï: Taäp nghieäm cuûa baát phöông trình x > 3 laø: x /x > 3 Bieåu dieãn taäp nghieäm treân truïc soá:. -HS laøm caù nhaân roài kieåm 3/ Baát phöông trình tra keát quaû thoâng qua caùc töông ñöông: Hai bất phương trình được hướng dẫn ở SGK. goïi laø töông ñöông kí hieäu neáu chuùng coù cuøng taäp nghieäm. Ví duï: x > 3 3 < x Chuù yù: hai baát phöông -HS laøm vieäc caù nhaân. trình voâ nghieäm thì töông đương với nhau. Ví duï: x ❑2 < -1 0.x -HS laøm vieäc caù nhaân. >3. IV. Hướng dẫn về nhà: - Hoïc baøi. - Laøm Bt 18(SGK) , 33, 35, 38 (SBT) - Xem lại 2 tính chất liên hệ giữa thứ tự với phép cộng và phép nhân. V/ Ruùt kinh nghieäm: ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ---------------4---------------.
<span class='text_page_counter'>(141)</span> Tieát 60: Baøi 4: BAÁT PHÖÔNG TRÌNH BAÄT NHAÁT MOÄT AÅN I.. Muïc tieâu: - HS hiểu được thế nào là một bất phương trình bậc nhất, nêu được quy tắc chuyển vế và quy tắc nhân để biến đổi hai bất phương trình tương đương từ đó biết cách giải bất phương trình baät nhaát moät aån vaø caùc baát phöông trình coù theå ñöa veà daïng baát phöông trình baäc nhaát moät aån. - HS biết vận dụng các kiến thức vừa học để giải các bài tập ở SGK. - Reøn luyeän tính caån thaän, chính xaùc ñaëc bieät khi nhaân hay chia hai veá cuûa baát phöông trình với cùng một số. II. Chuaån bò: - HS: nắm chắc hai tính chất liên hệ giữa thứ tự và hai phép tính cộng, nhân. - GV: chuẩn bị một số nội dung ở film trong để tiết kiện thời gian. III. Noäi dung: Họat động của GV Họat động của HS Ghi baûng Hai HS leân baûng trình baøy. Tieát 60: Họat động 1: “Kiểm tra Baát phöông trình baäc nhaát baøi cuõ” moät aån a.BT 18 (SBT) b.BT 33 (SBT) 1.Ñònh nghóa (SGK) -Goïi 2 HS leân baûng trình Ví duï: baøy. a.2c – 3 < 0 Họat động 2: “Định nghĩa b.5x – 15 0; baát phöông trình baäc nhaát 1 moät aån” c. x + √ 2 0; 2 -HS thaûo luaän nhoùm vaø GV: chieáu film trong (neáu d.1,5x – 3 > 0; trình baøy nhaän xeùt. được) e.0,15x – 1 < 0; “Coù daïng ax + b > 0 “coù nhaän xeùt gì veà daïng f.1,7x < 0;” hoặc ax + b 0 cuûa BPT sau: laø caùc baát phöông trình baäc hoặc ax + b < 0; a.2c – 3 < 0; hoặc ax + b 0 và a 0” nhất một ẩn b.5x – 15 0 1 c. x + √ 2 0; 2 d.1,5x – 3 > 0; e.0,15x – 1 < 0; f.1,7x < 0.” -HS suy nghóa caù nhaân, GV: Moãi baát phöông trình trao đổi nhóm và trả lời. trên được gọi là bất phöông trình baäc nhaát moät ẩn, các em thử định nghĩa baát phöông trình baäc nhaát moät aån”. -GV: chuù yù ñieàu chænh.
<span class='text_page_counter'>(142)</span> phaùt bieåu cuûa HS. GV: “Trong ?1, baát phöông trình b,d coù phaûi laø baát phöông trình baäc nhaát moät aån hay khoâng? Taïi sao?” -GV: yeâu caàu moãi HS cho moät ví duï veà baát phöông trình baäc nhaát moät aån vaø moät ví duï baát phöông trình khoâng phaûi baát phöông trình baäc nhaát moät aån. Họat động 3: “Hai qui tắc biến đổi bất phương trình” GV: Đặt vấn đề: “Khi giải moät phöông trình baäc nhaát, ta đã dùng qui tắc chuyển vế và qui tắc nhân để biến đổi thành các phương trình töông ñöông, vaäy khi giaûi moät baát phöông trình, caùc qui tắc biến đổi bất phương trình töông ñöông laø gì? -GV: trình baøy nhö SGK và giới thiệu qui tắc chuyeån veá. -Gv trình baøy ví duï 1. -GV: haõy giaûi caùc baát phöông trình sau: a/ x + 3 18; b/ x – 4 7; c/ 3x < 2x – 5; d/ -2x -3x – 5 . Roài bieåu dieãn taäp nghieäm của từng bất phương trình treân truïc soá. -GV: trình baøy nhö SGK vaø giới thiệu qui tắc nhân với moät soá. GV trình baøy ví duï 3,4 -GV: Haõy giaûi caùc baát phöông trình sau, roài bieåu dieãn taäp nghieäm cuûa moãi baát phöông trình treâ truïc soá:. -HS laøm vieäc caù nhaân roài trả lời.. -HS laøm vieäc caù nhaân roài trả lời.. -Hoïc sinh laøm vieäc caù 2.Hai quy tắc biến đổi bất nhân, rồi trao đổi kết quả ở phương trình. a.Quy taéc chuyeån veá nhoùm. (SGK) Ví duï 1: SGK Ví duï 2: x + 3 18 (a) x 18 – 3 x 15 Taäp nghieäm cuûa baát phöông trình (a) laø -Hoïc sinh laøm vieäc caù nhân, rồi trao đổi kết quả ở x { x 15 b.Quy tắc nhân với một số nhoùm. (SGK) Ví duï 3: SGK c.3< 2x – 5 (b) 3x – 2x < -5 x < -5 Taäp nghieäm cuûa baát.
<span class='text_page_counter'>(143)</span> a/ x – 1 > -5 b/ -x + 1 < -7 c/ -0,5x > -9 d/ -2 (x + 1) < 5 Họat động 4: “cũng cố”. Baøi taäp 19,20.. phöông trình (b) laø x { x < -5. -Hoïc sinh laøm vieäc caù nhân, rồi trao đổi kết quả ở nhoùm.. IV. Hướng dẫn về nhà: - Xem kyõ baøi hoïc - Đọc mục 3,4. - Baøi taäp 23,24 SGK. V/ Ruùt kinh nghieäm: ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ---------------4---------------.
<span class='text_page_counter'>(144)</span> Tieát 61: Baøi 5:. BAÁT PHÖÔNG TRÌNH BAÄC NHAÁT MOÄT AÅN (tieáp). I.. Muïc tieâu: - HS biết vận dụng hai quy tắc biến đổi bất phương trình để giải bất phương trình bậc nhất moät aån vaø caùc baát phöông trình ñöa veà daïng. ax + b < 0 ; ax + b > 0; ax + b 0; ax + b 0. - Tieáp tuïc reøn luîeân cho HS kyõ naêng giaûi baát phöông trình. II. Chuaån bò: - HS: Nắm chắc hai quy tắc biến đổi bất phương trình nhất là khi nhân hoặc chia hai vế của moät baát phöông trình cho moät soá aâm. - GV: Chuaån bò phieáu hoïc taäp. III. Noäi dung: Họat động 1: “kiểm tra bài cũ” -GV phát phiếu học tập cho HS. Thời gian làm bài 10 phút. 1.Điền vào ô dấu > hoặc < hoặc hoặc thích hợp. a/ x – 1 < 5 x5 + 1 b/ -x + 3 < -2 3 -2 + x 3 c/ -2x < 3 x 2 3 d/ 2x ❑2 < -3 x 2 3 3 e/ x ❑ - 4 < x x ❑ x + 4 3 2.Giaûi baát phöông trình - 2 x > 3 vaø bieåu dieãn taäp nghieäm treân truïc soá.. Họat động của GV Họat động 2: “Giải bất phöông trình baäc nhaát moät aån” Giaûi caùc baát phöông trình: a.2x + 3 < 0 1 b. x + 5 > -3 2 -GV yeâu caàu HS giaûi thích “Giaûi baát phöông 2x + 3 < 0 laø gì ?” vaø neâu hướng giải -GV: toång keát nhö beân. -GV: cho HS thực hiện ?5 -GV: chữa những sai lầm cuûa HS neáu coù. Gv giới thiệu chú ý cho. Họat động của HS -Hoïc sinh laøm vieäc caù nhaân.. -HS thaûo luaän nhoùm roài laøm vieäc caù nhaân.. Ghi baûng 3.Giaûi moät soá baát phöông trình khaùc: a/ 2x + 3 < 0 2x < -3 (chuyeån veá) 3 x<(chia 2 veá 2 cho 2) Taäp nghieäm cuûa phöông trình: 3 x / x < 2 Bieåu dieãn taäp nghieäm treân truïc soá ///////.
<span class='text_page_counter'>(145)</span> HS. Họat động 3: “Giải bất phöông trình ñöa veà daïng ax + b < 0; ax + b > 0; ax+ b 0; ax + b 0” -GV: cho HS giaûi caùc baát phöông trình: a/ 3x + 1 < 2x – 3 b/ x – 3 3x + 2 GV yeâu caàu HS trình baøy hướng giải trước khi giải. Họat động 4: “Củng cố” a.Baøi taäp 24a,c, 25d b.Baøi taäp 26a “hình veõ 26a bieåu dieãn taäp nghieäm cuûa baát phöông trình naøo? Laøm theá naøo tìm theâm 2 baát phöông trình nữa có tập nghiệm biểu diễn ở hình 26a”. *Giaûi baát phöông trình 2x + 3 < 0 tức là tìm tất cả những giá trị của x để khaúng ñònh 2x + 3 < 0 laø đúng. *Muoán tìm x thì tìm 2x. *Do đó: Bước 1: chuyển +3 sang vế phaûi Bước 2: chia 2 vế cho số 2>0 -HS laøm vieäc caù nhaân roài trao đổi kết quả ở nhóm. Moät HS lên bảng trình bày lời giaûi. -HS trao đổi ở nhóm về hướng giải, rồi làm việc cá nhaân. -Hai HS leân baûng trình baøy lời giải. -HS laøm vieäc caù nhaân caùc baøi taäp 24a, c, 25d. -HS trả lời: x 12 Duøng caùc tính chaát chaúng haïn: x- 12 0 ; 2x 24;. IV. Hướng dẫn về nhà: - Xem laïi caùc BT - Laøm caùc baøi taäp coøn laïi trang 47. - Laøm baøi taäp 28, 29. Xoùa phaàn . −3 2. treân. truïc soá. Ví duï: -4x – 8 < 0 -4x < 8 8 x> −4 x > -2 Taäp nghieäm cuûa baát phöông trình laø: x { x > -2 b/ x – 3 3x + 2 x – 3x 3 + 2 -2x 5 5 x2 Taäp nghieäm cuûa phöông trình laø: 5 x { x 2. V/ Ruùt kinh nghieäm: ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ---------------4---------------.
<span class='text_page_counter'>(146)</span> Tieát 62: LUYEÄN TAÄP I. Muïc tieâu: - HS tieáp tuïc reøn luyeän kó naêng giaûi baát phöông trình baäc nhaát moät aån, bieát chuyeån moät soá baøi toùan thaønh baøi toùan giaûi baát phöông trình baäc nhaát moät aån. - HS tiếp tục rèn luyện kĩ năng trình bày lời giải, tính cẩn thận, tính chính xác khi giải tóan. II. Chuaån bò: - HS: Giải các bài tập phần hướng dẫn về nhà. III. Noäi dung:.
<span class='text_page_counter'>(147)</span> Họat động của GV Họat động 1: “sửa bài taäp”. Baøi taäp 28: -GV yeâu caàu HS neâu hướng khi sửa bài tập. -Sau khi giaûi xong caâu b, GV yeâu caàu HS phaùt bieåu đề bài tóan cách khác, chaúng haïn. “Tìm taäp nghieäm cuûa baát phöông trình x ❑2 > 0;hoặc Mọi giá trị của ẩn x đều laø nghieäm cuûa phöông trình naøo?” Baøi taäp 29: -GV: yeâu caàu HS vieát baøi tập 29a, 29b dưới dạng baát phöông trình.. Họat động 2: “Làm bài taäp”.. Baøi taäp 30: GV: yeâu caàu HS chuyeån baøi taäp 30 thaønh baøi toùan giaûi baát phöông trình baèng caùch choïn aån x (x +¿ Z ❑¿ ) laø soá giaáy baïc 5000 đồng. -GV có thể đến một số nhóm gợi ý cách lập bất phöông trình.. -Giaûi baøi taäp 31c. -Giaûi baøi taäp 34. a.GV khắc sâu từ “hạng tử” ở quy tắc cguyển vế b.GV khaéc saâu nhaân hai vế với cùng số âm.. Họat động của HS. -Một HS lên bảng sửa bài taäp.. -x { x 0 - x ❑2 0 . Ghi baûng Tieát 62: LUYEÄN TAÄP Baøi taäp 28 a.Với x = 2 ta được 2 ❑2 = 4 > 0 laø 1 khaúng định đúng, nên 2 là một nghieäm cuûa baát phöông trình x ❑2 > 0. b.Với x = 0 thì 0 ❑2 > 0 laø moät khaúng ñònh sai neân 0 khoâng phaûi laø nghieäm cuûa baát phöông trình x 2 ❑ > 0.. -Giaûi baát phöông trình: a. 2x – 5 0 b. –3x -7x + 5. -HS tự giải. -HS thaûo luaän nhoùm, roài làm việc cá nhầntm ra lời giaûi.. -HS laøm vieäc caù nhaân rồi trao đổi nhóm.. Baøi taäp 30: +¿ -Goïi x (x Z ❑¿ ) laø soá tờ giấy bạc lọai 5000 đồng. -Số tờ giấy bạc lọai 2000 đồng là 15 – x (tờ) Ta coù baát phöông trình 5000x + 2000(15 – x) 70000 Giaûi baát phöông trình 40 Ta coù: x . 3 +¿ Do x Z ❑¿ neân x =1,2,.13 -Kết luận số tờ giấy lọai 5000 laø 1;2;….;13 Baøi taäp 31c: Ta coù: 1 x −4 (x – 1) < 4 6 1 12. (x – 1) 4 x −4 <12. 6.
<span class='text_page_counter'>(148)</span> 3(x – 1) < 2(x – 4) 3x – 3 < 2x – 8 … IV.Hướng dẫn về nhà: - Nắm lại định nghĩa giá trị tuyệt đối của một số. - Đọc trước bài phương trình chứa dấu giá trị tuyệt đối. - Baøi taäp 33 SGK. V/ Ruùt kinh nghieäm: ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ---------------4---------------.
<span class='text_page_counter'>(149)</span> Tieát 63: Baøi 5: PHƯƠNG TRÌNH CÓ CHỨA DẤU GIÁ TRỊ TUYỆT ĐỐI. I.. Muïc tieâu: - HS nắm kĩ định nghĩa giá trị tuyệt đối, từ đó biết cách mở dấu giá trị tuyệt đối của một biểu thức có chứa dấu giá trị tuyệt đối. - Biết giải bất phương trình bậc nhất một ẩn với điều kiện xác định của bài tóan. - Tiếp tục rèn luyện kĩ năng trình bày lời giải, tính cẩn thận, chính xác. II. Chuaån bò: - HS: chuẩn bị tốt phần hướng dẫn về nhà. III. Noäi dung:. Họat động của GV. Họat động của HS. Họat động 1: “nhắc lại về giá trị tuyệt đối”. -GV: ‘haõy nhaéc laïi ñònh nghĩa giá trị tuyệt đối dưới daïng kí hieäu” -GV: cho HS tìm {5{; 1 {-27{, { {; {-4,13{. 2 -GV: “hãy mở dấu giá trị tuyêt đối của các biểu thức sau a/{x – 1{ b/{-3x}; c/{x + 2{; d/{1 – x{. -GV: chú ý sửa những sai laàm neáu coù cuûa HS. -GV: cho HS laøm ví duï 1 SGK. -GV: cho HS laøm ?1 (GV: yeâu caàu HS trình baøy hướng giải trước khi giải). -{a{= a neáu a 0; {a{ = -a neáu a < 0. Họat động 2: “Giải 1 số phương trình chứa dấu giá trị tuyệt đối”. GV: cho HS laøm ví duï 2.. -HS thaûo luaän nhoùm tìm caùch chuyeån phöông trình có chứa dấu giá trị tuyệt đối thành phương trình bậc. -HS laøm vieäc caù nhaân.. -HS trao đổi nhóm, làm vieäc caù nhaân vaø trình baøy keát quaû.. -HS thaûo luaän nhoùm, laøm vieäc caù nhaân vaø trình baøy keát quaû.. Ghi baûng Tieát 63: Phương trình có chứa dấu trị tuyệt đối 1.Nhaéc laïi veà giaù trò tuyeät đối. {a{ = a neáu a 0; {a{ = -a neáu a < 0 Ví duï: {5{ = 5 vì 5 > 0 {-2,7{ = -(-2,7) = 5 > 0 vì –2,7 < 0 a/ {x-1{ = x-1 neáu x-1 0 hay {x-1{ = x-1 neáu x 1 {x-1{ = -(x-1) neáu x-1< 0 hay {x-1{ = 1-x neáu x < 1 Trình baøy goïn: Khi x 1, thì {x-1{ = x-1 Khi x < 1, thì {x-1{ = 1- x Ví duï 1: SGK 2.Giaûi moät soá phöông trình có chứa dấu giá trị tuyệt đối: Ví duï 2: Giaûi phöông trình:.
<span class='text_page_counter'>(150)</span> GV: xem moät soá baøi giaûi nhaát moät aån coù ñieàu kieän. của HS và sửa mẫu cho HS roõ. GV: cho HS giaûi ví duï 3 Họat động 3: “củng cố”. 1-Học sinh thực hiện ?2; GV theo doõi kó baøi laøm cuûa moät soá HS yeáu, trung bình để có biện pháp giúp đỡ. 2-HS thực hiện bài tập 36c, 37c.. HS trao đổi nhóm để tìm hướng giải sau khi làm vieäc caù nhaân. -Hs laøm vieäc caù nhaân roài trao đổi kết quả ở nhóm. -Hs laøm vieäc caù nhaân roài trao đổi kết quả ở nhóm.. Hướng dẫn về nhà: BT 35, 37b,d Sọan phần trả lời phần A. Caâu hoûi phaàn oân taäp.. {3x{ = x + 4 Bước 1: Ta có : {3x{ = 3x neáu x 0 {3x{ = -3x neáu x < 0 Bước 2: Neáu x 0 ; ta coù {3x{ = x + 4 3x = x + 4 x = 2 > 0 Thoûa ñieàu kieän. Neáu x < 0 {3x{ = x + 4 -3x = x + 4 … x = -1 < 0 thoûa ñieàu kieän Bước 3: Kết luận: S = -1,2. V/ Ruùt kinh nghieäm: ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ---------------4---------------.
<span class='text_page_counter'>(151)</span> Tieát 64:. OÂN TAÄP CHÖÔNG IV. I. Muïc tieâu: HS: tiếp tục rèn luyện kĩ năng giải bất phương trình bậc nhất một ẩn và phương trình có chứa dấu giá trị tuyệt đối. Rèn luyện tính cẩn thận, chính xác khi biến đổi. II. Chuaån bò: -HS: nắm kĩ 2 quy tắc biến đổi tương đương và cách mở dấu tuyệt đối. III.. Noäi dung:. Hoạt động của GV Hoạt động 1: “Làm bài taäp” GV: cho HS lần lượt làm baøi taäp 38c, 39a,c,e,41a. GV tranh thuû theo doõi baøi giaûi cuûa 1 soá HS. Hoạt động 2: “HS trả lời caâu hoøi,4,5” Löu yù HS {A{ = {-A{ ví duï: {x – 1{= {1 – x{ Hoạt động 5: “Giải bài taäp”. Baøi taäp 45b,d.. Baøi taäp veà nhaø:. Hoạt động của HS Ghi baûng -HS laøm vieäc caù nhaân roài Tieát 64: trao đổi ở kết quả ở OÂN TAÄP CHÖÔNG nhoùm.. a. 5 – 2x > 0 b. x + 3 < 4x – 5. Baøi taäp 38c: Từ m > n ta có 2m > 2n (n>0) Suy ra 2m – 5 > 2n – 5 Baøi taäp 41a: 2−x <54 4 2−x < 4.5 (4 > 0) 4 2 – x < 20 2 – 20 < x -18 < x Taäp nghieäm: x{x > -18 5 x< 2 5 S = x/x < 2 Baøi taäp 45: b/ Khi x 0; {-2x{ = 4x + 18 -2x = 4x + 18 -2x + 4x = 18 -6x = 18 x = 18 : (-6) x = -3 < 0 (thoûa ñieàu kieän) Khi x > 0 {-2x{ = 4x + 18 -(-2x) = 4x + 18.
<span class='text_page_counter'>(152)</span> OÂn taäp chuaån bò kieåm tra chöông IV. 2x + 4x = 18 -2x = 18 x = 18 : (-2) x = -9 < 0 (khoâng thoûa maõn ñieàu kieän) Keát luaän: Taäp nghieäm cuûa phöông trình laø: S = -3. V/ Ruùt kinh nghieäm: ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ---------------4---------------.
<span class='text_page_counter'>(153)</span> MỘT SỐ ĐỀ KIỂM TRA CHƯƠNG III ĐỀ 1. (Thời gian làm bài 45 phút) Baøi 1 (3ñ): Giaûi caùc phöông trình sau: a) 2x + 1 = -5; b) (x – 1)(5x + 3) = (3x – 8)(1 – x); x −3 x−2 c) + = -1 x −2 x −4 Bài 2 (2đ): Tìm a để phương trình 2x – 5a + 3 = 0 và phương trình x – 3 = 0 tương đương với nhau Bài 3: (3 đ) : Một xe lửa đi từ A đến B hết 10 giờ 40 phút . Nếu vận tốc giảm đi 10km/h thì nó sẽ đến B chậm hơn 2 giờ 8 phút. Tính khỏang cách AB và vận tốc ban đầu của xe lửa Baøi 4: ( 1 ñ): Giaûi phöông trình: x + 4 x +2 x+5 x+7 + = + 5 7 4 2.
<span class='text_page_counter'>(154)</span>