Tải bản đầy đủ (.pdf) (52 trang)

Tài liệu BÀI GIẢNG VI SINH SAU THU HOẠCH - Phần 3 pdf

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (233.32 KB, 52 trang )




Chương IV
Chương IV
. H
. H



Vi sinh th
Vi sinh th


c ph
c ph


m v
m v
à
à

c
c
á
á
c s
c s



n
n
ph
ph


m ch
m ch
ế
ế

bi
bi
ế
ế
n sau thu ho
n sau thu ho


ch
ch



I. KH
I. KH
Á
Á
I Ni
I Ni



M
M



1. Kh
1. Kh
á
á
i ni
i ni


m
m



Th
Th


c ph
c ph


m l
m l

à
à

nh
nh


ng ch
ng ch


t c
t c


n thi
n thi
ế
ế
t cho con
t cho con
ngư
ngư


i ,
i ,
đ
đ




cung c
cung c


p c
p c
á
á
c ch
c ch


t dinh dư
t dinh dư


ng đ
ng đ




th
th



c

c
ó
ó

th
th


sinh trư
sinh trư


ng đư
ng đư


c
c



2. Ch
2. Ch
ế
ế

bi
bi
ế
ế

n th
n th


c ph
c ph


m
m



-
-

Ch
Ch
ế
ế

bi
bi
ế
ế
n th
n th


c ph

c ph


m l
m l
à
à

l
l
à
à
m bi
m bi
ế
ế
n đ
n đ


i m
i m
ù
ù
i v
i v


,
,

t
t
í
í
nh ch
nh ch


t v
t v


t lý, h
t lý, h
ó
ó
a h
a h


c c
c c


a th
a th


c ph
c ph



m nh
m nh


m
m
m
m


c đ
c đ
í
í
ch d
ch d



tiêu h
tiêu h
ó
ó
a v
a v
à
à


d
d



b
b


o qu
o qu


n hơn
n hơn



-
-

Ch
Ch
ế
ế

bi
bi
ế
ế

n th
n th


c ph
c ph


m g
m g


n li
n li


n v
n v


i qu
i qu
á
á

tr
tr
ì
ì
nh

nh
ph
ph
á
á
t tri
t tri


n khoa h
n khoa h


c, k
c, k



thu
thu


t
t



3. M
3. M



c đ
c đ
í
í
ch
ch



-
-
Ngăn c
Ngăn c


n s
n s


sinh trư
sinh trư


ng v
ng v
à
à

ph

ph
á
á
t tri
t tri


n c
n c


a
a
VSV c
VSV c
ó
ó

h
h


i
i



-
-


Th
Th
ú
ú
c đ
c đ


y s
y s



ph
ph
á
á
t tri
t tri


n c
n c


a vi sinh v
a vi sinh v


t c

t c
ó
ó

l
l


i
i



-
-
Th
Th


c ph
c ph


m bao g
m bao g


m nh
m nh



ng lo
ng lo


i n
i n
à
à
o:
o:



+ Qu
+ Qu


, rau, h
, rau, h


t
t



+ C
+ C
á

á
c s
c s


n ph
n ph


m t
m t


đ
đ


ng v
ng v


t
t



+ C
+ C
á
á

c s
c s


n ph
n ph


m ch
m ch
ế
ế

bi
bi
ế
ế
n t
n t



c
c
á
á
c lo
c lo



i th
i th


c ph
c ph


m
m
tươi s
tươi s


ng
ng



II. Vi sinh v
II. Vi sinh v


t rau qu
t rau qu



v
v

à
à

c
c
á
á
c s
c s


n ph
n ph


m rau qu
m rau qu





1. Ngu
1. Ngu


n g
n g



c
c



-
-

Do h
Do h


t gi
t gi


ng b
ng b



nhi
nhi


m b
m b


nh. Khi h

nh. Khi h


t n
t n


y
y
m
m


m, VSV s
m, VSV s



c
c
ù
ù
ng t
ng t


n t
n t



i v
i v
à
à

ph
ph
á
á
t tri
t tri


n v
n v


i
i
cây, gây nên s
cây, gây nên s



nhi
nhi


m b
m b



n VSV t
n VSV t


i l
i l
á
á
, hoa,
, hoa,
qu
qu


.
.



-
-

Do b
Do b


i đem VSV b
i đem VSV b

á
á
m v
m v
à
à
o rau qu
o rau qu





-
-

Do chim v
Do chim v
à
à

c
c
á
á
c lo
c lo


i côn tr

i côn tr
ù
ù
ng đem l
ng đem l


i
i



-
-
Do con ngư
Do con ngư


i trong qu
i trong qu
á
á

tr
tr
ì
ì
nh thu h
nh thu h
á

á
i, v
i, v


n
n
chuy
chuy


n v
n v
à
à

b
b


o qu
o qu


n, ch
n, ch
ế
ế

bi

bi
ế
ế
n mang l
n mang l


i
i



-
-

T
T


đ
đ


t
t



-
-


T
T






c
c



-
-

T
T



không kh
không kh
í
í



-

-

Lây nhi
Lây nhi


m do sinh v
m do sinh v


t môi gi
t môi gi


i lan truy
i lan truy


n
n



2. C
2. C
á
á
c qu
c qu
á

á

tr
tr
ì
ì
nh sinh h
nh sinh h
ó
ó
a x
a x


y ra trong b
y ra trong b


o
o
qu
qu


n rau qu
n rau qu






-
-

Qu
Qu
á
á

tr
tr
ì
ì
nh hô h
nh hô h


p, ch
p, ch
í
í
n v
n v
à
à
bay hơi nư
bay hơi nư


c

c



-
-

Không c
Không c
ó
ó

v
v



l
l
à
à
m ch
m ch


c năng b
c năng b


o v

o v



nên n
nên n


m
m
ph
ph
á
á
t tri
t tri


n m
n m


nh
nh



3. H
3. H




vi sinh v
vi sinh v


t rau qu
t rau qu





S
S






ng v
ng v
à
à

th
th
à
à

nh ph
nh ph


n VSV rau qu
n VSV rau qu


thay đ
thay đ


i
i
t
t
ù
ù
y lo
y lo


i rau qu
i rau qu


,
,
đi
đi



u ki
u ki


n sinh th
n sinh th
á
á
i v
i v
à
à

t
t
ì
ì
nh
nh
tr
tr


ng sinh lý c
ng sinh lý c


a cây

a cây



-
-
Đ
Đ


c trưng nhi
c trưng nhi


u nh
u nh


t c
t c


a c
a c
á
á
c nh
c nh
ó
ó

m VSV
m VSV
th
th


c ph
c ph


m l
m l
à
à

n
n


m men, n
m men, n


m m
m m


c, Vk lactic v
c, Vk lactic v
à

à

c
c
á
á
c nh
c nh
ó
ó
m VSV gây b
m VSV gây b


nh
nh



4. C
4. C
á
á
c d
c d


ng hư h
ng hư h



ng c
ng c


a rau qu
a rau qu



do VSV gây
do VSV gây
nên
nên



a. Do N
a. Do N


m m
m m


c
c




-
-

Qu
Qu



d
d


p n
p n
á
á
t v
t v
à
à

qu
qu



ch
ch
í
í

n s
n s



b
b



d
d


p n
p n
á
á
t nhi
t nhi


u
u
hơn
hơn



-

-

N
N


m m
m m


c ph
c ph
á
á
t tri
t tri


n l
n l
à
à
m bi
m bi
ế
ế
n đ
n đ



i c
i c
á
á
c qu
c qu
á
á

tr
tr
ì
ì
nh sinh ho
nh sinh ho
á
á

x
x


y ra trong rau, qu
y ra trong rau, qu







-
-

H
H



n
n


m
m

ph
ph
á
á
t
t

tri
tri


n
n

v

v
à
à

ti
ti
ế
ế
t
t

ra
ra

c
c
á
á
c
c

enzyme
enzyme
như
như

cellulase
cellulase
,
,

pectinase
pectinase
, protease
, protease



-
-

S
S


n
n

ph
ph


m
m

trao
trao

đ
đ



i
i

ch
ch


t
t

c
c


a
a

n
n


m
m

s
s




l
l
à
à
m
m

bi
bi
ế
ế
n
n

đ
đ


i
i

t
t
í
í
nh
nh

ch
ch



t
t

c
c


a
a

rau
rau

qu
qu





-
-

Xu
Xu


t

t

hi
hi


n
n

hi
hi


n
n





ng
ng

th
th


i
i


nh
nh
ũ
ũ
n
n
,
,
bi
bi
ế
ế
n
n

đ
đ


i
i

m
m
à
à
u
u

s

s


c
c



b. Do
b. Do
n
n


m
m

men
men



-
-

Rau
Rau
qu
qu




b
b






h
h


ng
ng

do
do
hi
hi


n
n






ng
ng

lên
lên

men
men
không
không

mong
mong

mu
mu


n
n



-
-

Hi
Hi



n
n





ng
ng

lên
lên

men
men
l
l
à
à
m
m

cho
cho

rau
rau

qu
qu




b
b



bi
bi
ế
ế
n
n

đ
đ


i
i

t
t
í
í
nh
nh

ch

ch


t
t

v
v
à
à

m
m
à
à
u
u

s
s


c
c



c. Do vi
c. Do vi
khu

khu


n
n



-
-

Vi
Vi
khu
khu


n
n

l
l
à
à

t
t
á
á
c

c

nhân
nhân

gây
gây

h
h


ng
ng

rau
rau

qu
qu



đ
đ


u
u


tiên
tiên



-
-

Vi
Vi
khu
khu


n
n

gây
gây

th
th


i
i
,
,
t
t



o
o

m
m
ù
ù
i
i
,
,
t
t


o
o

m
m
à
à
u
u

v
v
à

à

ti
ti
ế
ế
t
t

ra
ra

c
c
á
á
c
c

đ
đ


c
c

t
t






Sau
Sau

đây
đây

l
l
à
à

b
b


ng
ng

t
t


ng
ng

h
h



p
p

m
m


t
t

s
s



VSV
VSV
l
l
à
à
m
m

h
h



ng
ng

rau
rau

qu
qu


Th
Th


c
c

ph
ph


m
m



h
h



ng
ng
VSV
VSV
Rau
Rau
tươi
tươi
Th
Th


i
i

nh
nh
ũ
ũ
n
n
Pseudomonas
Pseudomonas
fluorescens
fluorescens
Th
Th


i

i

đen
đen
Aspergilus
Aspergilus

niger
niger
Th
Th


i
i

xanh
xanh
Penicillium
Penicillium
Rau
Rau
đ
đ
ó
ó
ng
ng

h

h


p
p

(
(
ngô
ngô
,
,
đ
đ


u
u




ve
ve
,
,
đ
đ



u
u

H
H
à
à

Lan
Lan
)
)
R
R


t
t

chua
chua
M
M
ù
ù
i
i

sulfit
sulfit

Ph
Ph


ng
ng
Ph
Ph


ng
ng
,
,
th
th


i
i
Baccilus
Baccilus

stearothermophilus
stearothermophilus
Dessulfotomaculum
Dessulfotomaculum

nigrificans
nigrificans

Bacillus
Bacillus
coagulans
coagulans
Clostridium
Clostridium
sporogenes
sporogenes




c
c

é
é
p
p

rau
rau
Chua
Chua
Lactobacillus,
Lactobacillus,
Acetobacter
Acetobacter
Qu
Qu




tươi
tươi
Th
Th


i
i

xanh
xanh
Th
Th


i
i

đen
đen
Th
Th


i
i


x
x
á
á
m
m
Penicillium
Penicillium

expasum
expasum
Aspergillus
Aspergillus

niger
niger
Botrytis cinema
Botrytis cinema
Qu
Qu



ngâm
ngâm

đư
đư



ng
ng
Axit
Axit

butilic
butilic
Th
Th


i
i

nh
nh
ũ
ũ
n
n
M
M


m
m
C
C
ó
ó


ga
ga
C
C
ó
ó

ga
ga

(CO
(CO
2
2

)
)
Clostridium
Clostridium
Byssochlamys
Byssochlamys

fluva
fluva
Rhizopus
Rhizopus

stolonifer
stolonifer

Baccilus
Baccilus

licheniformis
licheniformis
Lactobacillus
Lactobacillus
brevis
brevis



5.
5.
C
C
á
á
c
c

bi
bi


n
n

ph
ph

á
á
p
p

b
b


o
o

qu
qu


n
n

rau
rau

qu
qu





-

-

Mu
Mu


i
i

chua
chua

rau
rau

qu
qu





-
-

Ngâm
Ngâm

đư
đư



ng
ng
,
,
ngâm
ngâm

d
d


m
m

rau
rau

qu
qu





-
-

L

L
à
à
m
m

m
m


t
t

d
d


o
o



-
-

B
B


o

o

qu
qu


n
n

l
l


nh
nh
,
,
s
s


y
y
,
,
l
l
à
à
m

m

đ
đ



h
h


p
p



6.
6.
H
H



vi
vi
sinh
sinh

v
v



t
t

rau
rau

qu
qu



v
v
à
à

s
s


n
n

ph
ph


m

m

rau
rau
,
,
qu
qu





a.
a.
Đ
Đ



h
h


p
p

rau
rau


qu
qu





S
S


n
n

ph
ph


m
m

đ
đ



h
h



p
p

rau
rau

qu
qu



thư
thư


ng
ng

c
c
ó
ó

c
c
á
á
c
c


nh
nh
ó
ó
m
m

VSV
VSV
sau
sau

xâm
xâm

nh
nh


p
p
:
:
Bacillus
Bacillus
subtilis
subtilis
,
,
Bac

Bac
.
.
messentericus
messentericus
, Clostridium
, Clostridium

pasteurium
pasteurium



-
-

Đ
Đ



h
h


p
p

rau
rau


qu
qu



đư
đư


c
c

chia
chia

l
l
à
à
m
m

ba
ba

nh
nh
ó
ó

m
m



+
+
Đ
Đ



h
h


p
p

rau
rau

qu
qu



c
c
ó

ó

pH >5,2
pH >5,2
c
c
ó
ó

nhi
nhi


u
u

Clostridium
Clostridium
t
t


o
o

ch
ch


t

t

đ
đ


c
c

(>100bt/g)
(>100bt/g)



pH
pH
kho
kho


ng
ng

4,6
4,6
-
-
5,2:
5,2:
b

b
à
à
o
o

t
t



t
t


n
n

t
t


i
i

v
v
à
à


gây
gây

đ
đ


c
c

n
n
ế
ế
u
u

m
m


t
t

đ
đ



l

l
à
à

> 1000bt/g
> 1000bt/g



pH: 3,2
pH: 3,2
-
-
4,6:
4,6:
B
B
à
à
o
o

t
t



không
không


ph
ph
á
á
t
t

tri
tri


n
n

đư
đư


c
c

v
v
à
à

không
không

t

t


o
o

ch
ch


t
t

đ
đ


c
c



Nguyên
Nguyên

nhân
nhân

gây
gây


h
h


ng
ng

đ
đ



h
h


p
p

rau
rau

qu
qu






-
-

Do
Do
c
c
á
á
c
c

qu
qu
á
á

tr
tr
ì
ì
nh
nh

sinh
sinh

ho
ho
á

á

x
x


y
y

ra
ra
, do
, do
ch
ch
í
í
nh
nh

b
b


n
n

thân
thân


nguyên
nguyên

li
li


u
u

thu
thu



phân
phân



-
-

Do
Do
qu
qu
á
á


tr
tr
ì
ì
nh
nh

gia
gia

nhi
nhi


t
t

không
không

tri
tri


t
t

đ
đ






-
-

Do
Do
t
t
á
á
c
c

đ
đ


ng
ng

c
c


a
a


VSV
VSV



-
-

Do
Do
s
s



ti
ti
ế
ế
p
p

x
x
ú
ú
c
c

c

c


a
a

nguyên
nguyên

li
li


u
u

v
v


i
i

bao
bao

b
b
ì
ì




C
C
á
á
c
c

d
d


ng
ng




h
h


ng
ng



-

-




h
h


ng
ng

nh
nh


:
:
Qu
Qu
á
á

tr
tr
ì
ì
nh
nh


phân
phân

gi
gi


i
i

l
l
à
à
m
m

cho
cho

đ
đ



h
h


p

p

b
b



chua
chua



-
-




h
h


ng
ng

n
n


ng

ng
:
:
Qu
Qu
á
á

tr
tr
ì
ì
nh
nh

phân
phân

hu
hu



m
m


nh
nh


gây
gây

n
n





-
-




h
h


ng
ng

t
t


o
o


kh
kh
í
í

sulfurơ
sulfurơ
:
:
Qu
Qu
á
á

tr
tr
ì
ì
nh
nh

thu
thu



phân
phân

t

t


o
o

H
H
2
2

S,
S,
sau
sau

đ
đ
ó
ó

k
k
ế
ế
t
t

h
h



p
p

v
v


i
i

Fe
Fe
t
t


o
o

FeSO
FeSO
4
4

(Clostridium
(Clostridium
nigrificans
nigrificans

)
)



b. Rau
b. Rau
qu
qu



mu
mu


i
i

chua
chua



-
-

VK
VK
lên

lên

men lactic, VK
men lactic, VK
gây
gây

th
th


i
i

ho
ho


t
t

đ
đ


ng
ng

m
m



nh
nh



-
-

B
B



nh
nh


t
t

rau
rau
,
,
qu
qu




do
do
Lactobacterium
Lactobacterium

cucumeris
cucumeris

fermentati
fermentati



-
-

B
B



bi
bi
ế
ế
n
n

đ

đ


i
i

m
m
à
à
u
u

s
s


c
c

do
do
Toruloptis
Toruloptis



c.
c.
C

C
á
á
c
c

lo
lo


i
i





c
c

qu
qu





-
-


Qu
Qu



b
b



nhi
nhi


m
m

khu
khu


n
n

l
l
à
à

do

do
v
v


n
n

chuy
chuy


n
n

nên
nên

b
b



nhi
nhi


m
m




-
-

B
B



m
m


c
c

do
do
nhi
nhi


m
m

Penicillium
Penicillium




-
-

B
B



chua
chua

do vi
do vi
khu
khu


n
n

axetic
axetic



-
-

Lên

Lên

men
men




u
u



-
-

Lên
Lên

men
men
l
l


ctic
ctic




-
-





c
c

qu
qu



đư
đư


c
c

đ
đ
ó
ó
ng
ng

chai

chai

v
v
à
à

thanh
thanh

tr
tr
ù
ù
ng
ng




nhi
nhi


t
t

đ
đ




90
90
-
-
95
95
o
o
C
C



-
-

B
B


o
o

qu
qu


n

n

l
l


nh
nh




nhi
nhi


t
t

đ
đ



0
0
-
-
1
1

o
o
C
C


III. Hệ

vi sinh

vậtthịtvàcácsảnphẩmtừ

thịt


1. Hệ

VSV ở

thịtvàsự

phân

bốởthịt


Thịtlàthựcphẩm

giàu


dinh

dưỡng

nên



nguồndinhdưỡng

tốtchongườivàcũng



môi

ttrường

cho

vi sinh

vật

phát

triển

×