Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (618.28 KB, 17 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span>
<span class='text_page_counter'>(2)</span> TiÕt 114 : I. ThÕ nµo lµ phÐp liÖt kª? 1. Ví dụ:( SGK/ 104). LiÖt kª.
<span class='text_page_counter'>(3)</span> Bên cạnh ngài , mé tay trái, bát yến hấp đờng phèn, để trong khay khảm, khói bay nghi ngút; tráp đồi mồi chữ nhật để mở, trong ng¨n b¹c ®Çy nh÷ng trÇu vµng, cau ®Ëu, rÔ tÝa, hai bªn nµo èng thuốc bạc, nào đồng hồ vàng, nào dao chuôi ngà, nào ống vôi chạm, ngo¸y tai, vÝ thuèc, qu¶n bót, t¨m b«ng tr«ng mµ thÝch m¾t.[…] Ngoµi kia tuy ma giã Çm Çm, d©n phu rèi rÝt, nhng trong nµy nghe chõng tÜnh mÞch l¾m[…]. ? Nªu cÊu t¹o vµ ý nghÜa cña *VÒ cÊu t¹o: C¸c côm tõ vµ c¸c tõ sö s¾pdông xÕp nèi tiÕp nhau cã ®Ëm m« viÖc nh÷ng tõ in h×nh cÊu t¹o có ph¸p t¬ng tù nhau: (C¸cđo¹n côm DT vµ trªn? c¸c DT). trong trÝch 1 - bát yến hấp đờng phèn; tráp đồi mồi chữ nhật. - nào ống thuốc bạc, nào đồng hồ vàng, nào dao chuôi ngà… 2 – trÇu vµng, cau ®Ëu, rÔ tÝa. - ngo¸y tai, vÝ thuèc, qu¶n bót, t¨m b«ng… *Về ý nghĩa: Cùng miêu tả những sự vật xa sỉ đắt tiền đợc bày biÖn xung quanh quan lín..
<span class='text_page_counter'>(4)</span> TiÕt 114 : A.Lý thuyÕt. I. ThÕ nµo lµ phÐp liÖt kª? 1. Ví dụ : ( SGK/ 104) 2. NhËn xÐt: *VÒ cÊu t¹o: §o¹n v¨n s¾p xÕp liªn tiÕp c¸c tõ ng÷ cã m« h×nh cÊu t¹o có ph¸p t¬ng tù nhau *VÒ ý nghÜa: Cïng miªu t¶ nh÷ng sự vật xa sỉ đắt tiền đợc bày biện xung quanh quan lín. *T¸c dông:Nh»m lµm næi bËt sù xa hoa của viên quan, đối lập víi t×nh c¶nh lam lò cña d©n phu ngoµi ma giã. 3. Kết luận : Ghi nhớ ( SGK/ 105). LiÖt kª *C©u hái: ViÖc t¸c gi¶ nªu ra hµng. lo¹t sù viÖc t¬ng tù b»ng nh÷ng kÕt cÊu t¬ng tù nh vËy cã t¸c dông g×? *Qua t×m hiÓu ng÷ liÖu em h·y cho biÕt thÕ nµo lµ phÐp liÖt kª, t¸c dông cña phÐp liÖt kª ? - LiÖt kª lµ s¾p xÕp nèi tiÕp hµng loạt từ hay cụm từ cùng loại để diễn tả đợc đầy đủ hơn, sâu sắc h¬n nh÷ng khÝa c¹nh kh¸c nhau cña thùc tÕ hay cña t tëng t×nh c¶m..
<span class='text_page_counter'>(5)</span> TiÕt 114 : I. ThÕ nµo lµ phÐp liÖt kª? 1. Ng÷ liÖu( SGK) 2. NhËn xÐt: *VÒ cÊu t¹o:§o¹n v¨n sö dông c¸c tõ ng÷ cã m« h×nh cÊu t¹o có ph¸p t¬ng tù nhau *VÒ ý nghÜa:Cïng miªu t¶ nh÷ng sự vật xa sỉ đắt tiền đợc bày biÖn xung quanh quan lín *T¸c dông:Nh»m lµm næi bËt sù xa hoa của viên quan, đối lập víi t×nh c¶nh lam lò cña d©n phu ngoµi ma giã 3. Kết luận : Ghi nhớ ( SGK/ 105). LiÖt kª Bµi tËp øng dông: *ChØ ra phÐp liÖt kª trong c©u v¨n sau và cho biết phép liệt kê đó nh»m miªu t¶ ®iÒu g×? " Nh¹c c«ng dïng c¸c ngãn đàn trau chuốt nh ngón nhÊn, mæ, vç, v¶, ngãn bÊm, day, chíp, bóng, ngãn phi, ngãn r·i." *§¸p ¸n - PhÐp liÖt kª: Ngãn nhÊn, mæ, vç, v¶, ngãn bÊm, day, chíp, bóng, ngãn phi, ngãn r·i. - T¸c dông: Miªu t¶ tµi nghÖ ch¬i đàn của nhạc công với những ngón đàn hết sức phong phú..
<span class='text_page_counter'>(6)</span> TiÕt 114 :. LiÖt kª. Lu ý: - Khi nói viết, gặp những sự vật, sự việc, hoạt động, tính chất,… cïng lo¹i ngêi ta thêng dïng phÐp liÖt kª. - Cã khi lµ sù liÖt kª b×nh thêng. VÝ dô: Hà, Huệ, Lan cùng thi đua học tập tốt, lao động tốt - Khi ngời nói, ngời viết có ý thức sử dụng liệt kê để gây một ấn t ợng sâu sắc kích thích trí tởng tợng cho ngời đọc, ngời nghe thì liệt kª trë thµnh phÐp tu tõ. VÝ dô : Bëi thÕ, nã gÇy h¬n, nã cßm h¬n, nã ®Ðt l¹i.(Nam Cao) - Để đạt hiệu quả tu từ cao, ngời ta có thể thêm một số trợ từ nhấn m¹nh trong phÐp liÖt kª: Ví dụ: -Mẹ tôi đi chợ mua đủ thứ: nào rau, nào đậu, nào thịt, nào c¸, nµo t¬ng, nµo cµ… - Hai bên Nào ống thuốc bạc, nào đồng hồ vàng, nào dao chu«i ngµ, nµo èng v«i ch¹m… _.
<span class='text_page_counter'>(7)</span> TiÕt 114 : LiÖt kª I. ThÕ nµo lµ phÐp liÖt kª? II. C¸c kiÓu liÖt kª. 1. Ví dụ :(SGK/ 105) 2. NhËn xÐt: *VÒ cÊu t¹o - C©u 1.a: LiÖt kª theo trình tự sự việc, không theo từng cặp. - C©u 1.b: LiÖt kª theo tõng cÆp. ? XÐt vÒ cÊu t¹o, c¸c phÐp liÖt kª díi ®©y cã g× kh¸c nhau? a. Toµn thÓ d©n téc ViÖt Nam quyÕt ®em tÊt c¶ tinh thÇn, lùc lîng, tÝnh m¹ng, cña c¶i để giữ vững quyền tự do, độc lập b. Toµn thÓ d©n téc ViÖt Nam quyÕt ®em tÊt c¶ tinh thÇn vµ lùc lîng, tÝnh m¹ng vµ cña cải để giữ vững quyền tự do, độc lập ấy. 2? Thử đảo các bộ phận trong những phép liÖt kª díi ®©y råi rót ra kÕt luËn vÒ ý nghÜa c¸c phÐp liÖt kª Êy cã g× kh¸c nhau a. Tre, nøa, tróc, mai, vÇu mÊy chôc lo¹i *VÒ ý nghÜa: kh¸c nhau, nhng cïng mét mÇm non - C©u 2.a: Thay đổi được thứ tự m¨ng mäc th¼ng các bộ phận liệt kê ( tre, b. TiÕng ViÖt cña chóng ta ph¶n ¸nh sù h×nh nứa...) không ảnh hưởng thµnh vµ trëng thµnh cña x· héi ViÖt Nam đến ý nghĩa. vµ cña d©n téc ViÖt Nam, cña tËp thÓ nhá - C©u 2.b: Không thay đổi được là gia đình, họ hàng, làng xóm và của tập các thứ tự vì các bộ phận thÕ lín lµ d©n téc, quèc gia. liệt kê có sự tăng tiến ý nghĩa..
<span class='text_page_counter'>(8)</span> TiÕt 114 : I. ThÕ nµo lµ phÐp liÖt kª? II. C¸c kiÓu liÖt kª. 1. Ví dụ :(SGK/ 105) 2. NhËn xÐt: 3. Kết luận: *VÒ cÊu t¹o: - LiÖt kª theo cÆp. - LiÖt kªkh«ng theo cÆp *VÒ ý nghÜa: - LiÖt kª t¨nng tiÕn. - LiÖt kª kh«ng t¨ng tiÕn.. LiÖt kª ? Tõ viÖc gi¶i hai bµi tËp trªn h·y tr×nh bµy kÕt qu¶ ph©n lo¹i phÐp liệt kê bằng sơ đồ hoặc bảng phân lo¹i ? Ph©n lo¹i liÖt kª. VÒ cÊu t¹o. LiÖt kª theo tõng cÆp.. LiÖt kª kh«ng theo tõng cÆp .. VÒ ý nghÜa. LiÖt kª t¨ng tiÕn.. LiÖt kª kh«ng t¨ng tiÕn..
<span class='text_page_counter'>(9)</span> TiÕt 114 : I. ThÕ nµo lµ phÐp liÖt kª? II. C¸c kiÓu liÖt kª. III.Ghi nhí: (sgk/104,105) 1. LiÖt kª lµ s¾p xÕp nèi tiÕp hµng loạt từ hay cụm từ cùng loại để diễn tả đợc đầy đủ hơn,sâu sắc h¬n nh÷ng khÝa c¹nh kh¸c nhau cña thùc tÕ hay cña t tëng t×nh c¶m. 2. XÐt theo cÊu t¹o cã thÓ ph©n biÖt kiÓu liÖt kª theo tõng cÆp víi kiÓu liÖt kª kh«ng theo tõng cÆp. -XÐt theo ý nghÜa, cã thÓ ph©n biÖt kiÓu liÖt kª t¨ng tiÕn víi kiÓu liÖt kª kh«ng t¨ng tiÕn. LiÖt kª ? Qua ph©n tÝch ng÷ liÖu phÇn I vµ II cho biÕt: -ThÕ nµo lµ phÐp liÖt kª ?T¸c dông cña phÐp liÖt kª ? -C¸c kiÓu liÖt kª ?.
<span class='text_page_counter'>(10)</span> TiÕt 114: LiÖt Kª I.ThÕ nµo lµ phÐp liÖt kª - II. C¸c kiÓu liÖt kª. - Iii. LuyÖn tËp 1. Bµi tËp 1 ( SGK/ 106) Trong bài “Tinh thần yêu nớc của nhân dân ta”,để chứng minh cho luËn ®iÓm: “yªu níc lµ mét truyÒn thèng quý b¸u cña ta”,Chủ tịch Hồ Chí Minh đã sử dụng phép liệt kê nêu ra nhiều dẫn chứng sinh động, giầu sức thuyết phục. Hãy chỉ ra những phÐp liÖt kª Êy? *§¸p ¸n: -Từ xa đến nay mỗi khi tổ quốc bị xâm lăng thì tinh thần ấy lại s«i næi, nã kÕt thµnh mét lµn sãng v« cïng m¹nh mÏ, to lín, nã lít qua mäi sù nguy hiÓm, khã kh¨n, nã nhÊn ch×m tÊt c¶ lò b¸n níc vµ lò cíp níc. -Chóng ta cã quyÒn tù hµo v× nh÷ng trang lÞch sö vÎ vang thêi đại Bà Trng, Bà Triệu,Trần Hng Đạo, Lê Lợi, Quang Trung, …..
<span class='text_page_counter'>(11)</span> III. LuyÖn tËp 1. Bµi tËp 1 ( SGK/ 106) 2. Bµi tËp 2: T×m phÐp liÖt kª trong ®o¹n trÝch sau: a. Và đó cũng là lần đầu tiên trong đời mình, hai con mắt của ông Va-ren đợc thấy hiển hiện cái huyền diệu của một thành phố Đông Dơng, dới lòng đờng, trên vỉa hè, trong cửa tiệm. Những cu li xe kéo xe tay phóng cật lực, đôi bàn chân trần giẫm lạch bạch trên mặt đờng nóng bỏng; những quả da hấu bổ phanh đỏ lòm lòm; nh÷ng x©u l¹p xêng lñng l¼ng díi m¸i hiªn c¸c hiÖu c¬m; c¸i rèn mét chó kh¸ch trng ra gi÷a trêi; mét viªn quan uÓ o¶i bíc qua, tay phe phÈy c¸i qu¹t, ngùc ®eo tÊm B¾c §Èu béi tinh h×nh ch÷ thËp. ThËt lµ lén xén! ThËt lµ nhèn nh¸o! * §¸p ¸n: C¸c phÐp liÖt kª a.- Dới lòng đờng, trên vỉa hè, trong cửa tiệm - Nh÷ng cu li xe kÐo …; nh÷ng qu¶ da hÊu…..; nh÷ng x©u l¹p xêng…; C¸i rèn mét chó kh¸ch…;mét viªn quan uÓ o¶i…..
<span class='text_page_counter'>(12)</span> TiÕt 114: LiÖt Kª I. ThÕ nµo lµ phÐp liÖt T×m kª phÐp liÖt kª trong ®o¹n th¬ sau: II.C¸c kiÓu liÖt kª. III. LuyÖn tËp 1. Bµi tËp 1 ( SGK/ 106) 2. Bµi tËp 2: T×m phÐp liÖt kª trong ®o¹n trÝch sau: b TØnh l¹i em ¬i qua råi c¬n ¸c méng Em đã sống lại rồi em đã sống! §iÖn giËt, dïi ®©m, dao c¾t, löa nung Không giết đợc em ngời con gái anh hùng. *§¸p ¸n: PhÐp liÖt kª: §iÖn giËt, dïi ®©m, dao c¾t, löa nung.
<span class='text_page_counter'>(13)</span> TiÕt 114: LiÖt Kª I. ThÕ nµo lµ phÐp liÖt kª II. C¸c kiÓu liÖt kª. III. LuyÖn tËp 1. Bµi tËp 1 ( SGK/ 106) 2. Bµi tËp 2: 3. Bài tập 3. Đặt câu có sử dụng phép liệt kê để: a. Tả một số hoạt động trên sân trờng em trong giờ ra chơi. VD: MÊy chó thî x©y ®ang hèi h¶ khiªng c¸t, khiªng sái, khiêng xi măng, .... để đổ sân bê tông. a. Nãi lªn c¶m xóc cña em vÒ h×nh tîng nhµ c¸ch m¹ng phan Béi Ch©u trong truyÖn ng¾n Nh÷ng trß lè hay lµ Va- ren vµ phan Béi Ch©u..
<span class='text_page_counter'>(14)</span> 3. Bµi tËp3. ? Hãy đặt câu có sử dụng phép liệt kê để: Tả một số hoạt động trên sân trờng em trong giờ ra chơi. (Nhãm1) Tr×nh bµy néi dung truyÖn ng¾n Nh÷ng trß lè hay lµ Varen vµ Phan Béi Ch©u mµ em võa häc. (Nhãm2) Nãi lªn c¶m xóc cña em vÒ h×nh tîng nhµ c¸ch m¹ng phan Béi Ch©u trong truyÖn ng¾n Nh÷ng trß lè hay lµ Varen vµ phan Béi Ch©u. (Nhãm 3).
<span class='text_page_counter'>(15)</span> Bµi tËp cñng cè.
<span class='text_page_counter'>(16)</span> Híng dÉn vÒ nhµ + Häc thuéc hai phÇn ghi nhí + ViÕt mét ®o¹n v¨n cã sö dông phÐp liÖt kª, chØ ra kiÓu liÖt kª. + ChuÈn bÞ bµi “dÊu phÈy, dÊu chÊm phÈy”..
<span class='text_page_counter'>(17)</span>
<span class='text_page_counter'>(18)</span>