slide bài giảng những dứa con trong gia dình

( NguyÔn
Thi )


I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả
- Nguyễn Thi
(1928 - 1968)
tên thật là
Nguyễn Hồng
Ca, q Nam
Định, có tuổi thơ
tủi cực.


- Năm 1943, vào
Sài Gòn kiếm
sống, năm 1945
tham gia cách
mạng, 1954 tập
kết ra Bắc, 1962
trở lại miền Nam,
1968 hy sinh tại
mặt trận Sài Gòn.

Sài Gòn mùa xuân 1968


-Sự nghiệp sáng
tác:
+ Tác phẩm

chính: Trăng
sáng, Đơi bạn,
Truyện và kí.
+ Được tặng giải
thưởng Hồ Chí
Minh năm 2000.


 Ơng là 1 trong
những cây bút văn
xi hàng đầu của
văn nghệ giải phóng
Miền Nam chống Mĩ.
Là nhà văn của
người nông dân Nam
Bộ, với giọng văn
giàu chất hiện thực,
đằm thắm chất trữ
tình, nhân vật có cá
tính mạnh mẽ.

Nhân vật Chị Út Tịch


2. Xuất xứ
- Được sáng tác
2/1966, in lần đầu
trên tạp chí Văn
nghệ Qn Giải
phóng.

- Sau được in trong
tập "Truyện và kí"
(1978).

Chiến sĩ giải phóng qn


3. Tóm tắt truyện
Trong 1 trận đánh, Việt bị thương nặng, lạc
đơn vị, anh hồi tưởng về gia đình và
đồng đội. Cha mẹ Việt đều bị giặc giết,
Chiến và Việt giành nhau đi bộ đội. Chú
Năm cho phép cả 2 lên đường, hai chị em
mang bàn thờ má sang gửi chú Năm.
Việc nhà sắp xếp chu toàn. Anh Tánh
cùng tiểu đội đã tìm được Việt vẫn chắc
tay súng, Việt được đưa về điều trị. Anh
định viết thư cho chị Chiến.


4. Chủ đề
Tác phẩm ca ngợi vẻ đẹp tâm hồn
của người dân Nam Bộ, yêu nước,
căm thù giặc sâu sắc. Đồng thời,
khẳng định truyền thống gia đình
và truyền thống dân tộc tạo nên
sức mạnh tinh thần to lớn cho
nhân dân ta chống lại kẻ thù xâm
lược.

II. C V TèM HIU VN BN
1. Tình huống truyện.

Nhân vật rơi vào một
tình huống đặc biệt:
trong một trận đánh, bị th
ơng nặng phải nằm lại
giữa chiến trờng. Anh
nhiều lần ngất đi tỉnh lại,
tỉnh rồi lại ngất.


Tình huống truyện
đã đem đến cho tác
phẩm màu sắc trữ tình
đậm đà, tự nhiên.
Đồng thời tạo điều
kiện để nhà văn thâm
nhập vào thế giới nội
tâm nhân vật để dẫn
dắt truyện.


2.Một gia đình
giàu Truyền
thống yêu nước
- Các thế hệ trong
gia đình chịu
nhiều đau thương

+ Ơng nội bị giặc
giết
+ Cha bị chặt đầu


+ Má bị trúng đạn
của Mĩ
+ Thím Năm cũng
bị giặc bắn chết
-> Đau thương mất
mát đã hun đúc
ngọn lửa căm thù
trong tâm hồn
mỗi thành viên
trong gia đình.
Vẻ đẹp người phụ nữ Nam bộ xưa


- Truyền thống yêu nước, đánh giặc
ngoại xâm:
+ Người cha là cán bộ Việt Minh anh
dũng đến giây phút cuối cùng.
+ Má Việt cũng là hiện thân của truyền
thống: dáng người chắc, khỏe, sực
mùi lúa gạo và mồ hôi.=> Sự cần cù
sương nắng ni con, cắn răng kìm
nén đau thương để sống, che chở
cho đàn con, tranh đấu với kẻ thù. Vẻ
đẹp của người phụ nữ Nam Bộ.

+ Chú Năm: đại diện
cho truyền thống,
lưu giữ truyền thống
(trong câu hò, trong
cuốn sổ).
 Truyền thống yêu
nước mãnh liệt, căm
thù giặc và tinh thần
chiến đấu đã gắn kết
những con người
trong gia đình với
nhau và những đứa
con là sự tiếp nối
truyền thống của cha
mẹ.


3. Hai chị em Chiến và Việt
a. Vẻ đẹp chung
- Ngoại hình: đều có khn
mặt bầu bầu, chóp mũi hơi
hếch lên -> còn mang nét
hồn nhiên trẻ thơ.
- Cùng sinh ra trong một gia
đình chịu nhiều mất mát,
đau thương: chứng kiến
cái chết của ba và má.

-Có chung mối thù với
bọn xâm lược, có
cùng nguyện vọng
cầm súng đánh giặc.
- Đều là những chiến
sĩ kiên cường, dũng
cảm.
- Đều có những nét trẻ
con.


b. Vẻ đẹp riêng
+ Nhân vật Chiến:
- Hiện lên qua dòng
hồi tưởng của Việt:
+ Rất giống má: bắp
tay tròn vo, sạm
đỏ, thân người to
và chắc nịch -> vẻ
đẹp của những
con người sinh ra
để gánh vác và để
chiến thắng.

Cô gái Nam Bộ


+ Đặc biệt, trong
cái đêm sắp xa
nhà đi bộ đội: lo

liệu, toan tính
việc nhà, lời nói
và cử chỉ y hệt
má.
-> Người mẹ
sống lại trong
hình ảnh Chiến.
Dũng sĩ Hồ Thị Thu (1968) năm 13 tuổi


- Chiến có tính cách
người lớn hơn Việt:
nhường nhịn em,
quan tâm mọi việc
của gia đình.
- Vào bộ đội, mang
theo tấm gương soi.
-> Nét nữ tính
 Nhân vật Chiến có
cá tính đặc sắc,
mang vẻ đẹp tâm
hồn của người con
gái Nam Bộ xưa.

Chiến sĩ giải phóng quân miền Nam 1967


+ Nhân vật Việt:
- Hồn nhiên, vô tư:
lăn kềnh ra cười

khì khì, chụp một
con đom đóm,
thường tranh
giành phần hơn
với chị, vào bộ
đội mang theo
chiếc súng cao
su.
- Trước kẻ thù: Việt
rất anh hùng.


+ Ngày từ bé đã dám xông vào thằng giết
cha mình.
+ Khi bị thương: vẫn quyết tâm sống chết
với kẻ thù.
 Nhà văn xây dựng thành cơng hình
tượng nhân vật Việt. Trước chị, Việt
nhỏ bé hồn nhiên, trước kẻ thù Việt
vụt lớn trở thành anh hùng. Việt tiêu
biểu cho những chàng trai Nam Bộ
trong cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu
nước


4. Chi tiết hai chị em khiêng
bàn thờ ba má gửi chú
Năm
- Tạo khơng khí thiêng liêng
biến Việt thành người lớn:

thương chị, mối thù thằng Mĩ
đè nặng trên vai.
- Hình ảnh có ý nghĩa tượng
trưng thể hiện sự trưởng
thành của 2 chị em có thể
gánh vác việc gia đình và
viết tiếp dịng sơng truyền
thống gia đình.


5. Nghệ thuật
-Tình huống truyện độc đáo:
truyện kể theo dịng nội tâm
của nhân vật khi hồi tưởng.
- Phương thức trần thuật:
thuộc ngôi thứ 3, nhưng lời
kể và giọng điệu theo ngôi
thứ nhất (Việt).
- Truyện mang chất sử thi rất
đậm đà: qua lịch sử 1 gia
đình thấy lịch sử 1 đất
nước.


III. Tổng kết: Ghi nhớ
( sgk)