Ly 7 tuyet dep

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (522.3 KB, 89 trang )

(1)Ngµy so¹n: 22 / 8 / 2009. Ngµy gi¶ng:7ABC: 24/8/2009. CH¦¥NGi: qUANG HäC. TiÕt 1: Bµi 1: NhËn biÕt ¸nh s¸ng-. Nguån s¸ng vµ vËt s¸ng I. Môc tiªu bµi d¹y: 1. KiÕn thøc: - Bằng TN HS khẳng định đợc rằng ta nhận biết đợc ánh sáng khi có ánh sáng truyền vào mắt ta và nhìn thấy đợc các vật khi có ánh sáng từ các vật đó truyền vào mắt ta. 2. Kü n¨ng: - Làm và quan sát các thí nghiệm để rút ra điều kiện nhận biết ánh sáng và vật sáng. - Phân biệt đợc nguồn sáng và vật sáng. 3. Thái độ: - Biết nghiêm túc quan sát hiện tợng khi chỉ nhìn thấy vật mà không cầm đợc. - RÌn luyÖn tÝnh cÈn thËn, ý thøc hîp t¸c lµm viÖc trong nhãm. II.ChuÈn bÞ cña GV vµ HS: 1.GV: - Gi¸o ¸n, SGK +Mçi nhãm häc sinh: - 1 Hộp kín trong đó có dán sẵn một mảnh giấy trắng; bóng đèn pin đợc gắn bên trong hép nh h×nh 1.2a SGK. - Pin, d©y nèi, c«ng t¾c. 2.HS: -SGK vë viÕt ,bót, thíc. III. TiÕn tr×nh d¹y häc: 1.Giíi thiÖu bµi häc:( 3 phót ) - Giíi thiÖu néi dung ch¬ng tr×nh bé m«n vËt lý 7, vµ c¸c yªu cÇu cña bé m«n. 2. Bµi míi: GV: Đa ra một số câu hỏi, gây cho HS một số bất ngờ, nhằm giới thiệu những vấn đề sẽ nghiªn cøu trong ch¬ng (?) Một ngời mắt không bị tật, bệnh , có khi nào mở mắt mà không nhìn thấy vật để trớc m¾t kh«ng? Khi nµo ta míi nhÝn thÊy mét vËt? (?) C¸c em h·y nh×n ¶nh chôp ë ®Çu ch¬ng vµ tr¶ lêi xem trªn miÕng b×a viÕt ch÷ g×*¶nh ta quan sát đợc trong gơng phẳng có tính chất gì? - Những hiện tơng trên đều liên quan đến ánh sáng và ảnh của các vật quan sát đợc trong c¸c lo¹i g¬ng mµ ta sÏ xÐt trong ch¬ng nµy. - Yêu cầu HS đọc các câu hỏi nêu ở đầu chơng.. (3’) I. nhËn biÕt ¸nh s¸ng .( 8 phót ). Đa đèn pin ra, bất đèn và chiếu về phía HS để HS nhận thấy có thể bật sáng hay tắt đi. Sau đó để đèn pin ngang trớc mặt HS và nêu. - HS chó ý theo dâi….

(2) c©u hái nh SGk ë ®Çu bµi. - Đề xuất vấn đề cần nghiên cứu Khi nào ta nhận biết đợc ánh sáng ? - Yêu cầu HS tự đọc SGK ( mục quan sát và thí nghiệm) Sau đó thảo luận nhóm để tìm c©u tr¶ lêi C1. ( Gîi ý cho HS t×m nh÷ng nguyªn nh©n gièng và khác nhau trong bốn trờng hợp đó để tìm nguyªn nh©n kh¸ch quan nµo lµm cho m¸t ta nhận biết đợc ánh sáng). - HS tự đọc SGK ( mục quan sát và thí nghiệm) Sau đó thảo luận nhóm, thảo luận chung để tìm câu trả lời C1. C1: Trong trờng hợp mắt ta nhận biết đợc ¸nh s¸ng, cã ®iÒu kiÖn gièng nhau lµ cã ¸nh s¸ng truyÒn vµo m¾t.. ( ?) Ta rút ra đợc kết luận gì ?( Yêu cầu 1 HS Kết luận:- Mắt ta nhận biết đợc ánh sáng đứng tại chỗ trả lời). khi cã ¸nh s¸ng truyÒn vµo m¾t ta. II. Nh×n thÊy mét vËt.( 11phót. HS chó ý theo dâi… ĐVĐ : Ta nhận biết đợc ánh sáng khi có ánh sáng lọt vào mắt ta, nhng điều quan trọng đối víi chóng ta lµ kh«ng ph¶i thÊy ¸nh s¸ng chung chung là nhìn thấy, nhận biết đợc các vËt xung quanh ta. VËy khi nµo ta nh×n thÊy mét vËt ? Yªu cµu HS lµm viÖc theo nhãm: §äc môc - Lµm viÖc theo nhãm: §äc môc II. lµm II- Nhìn thấy một vật, làm thí nghiệm để trả thí nghiệm, trả lời câu hỏi C2. Thảo luận lêi c©u hái C2 chung để rút ra kết luận. C2: Ta nhìn thấy mảnh giấy trắng khi đề bật sáng. Đó là đền chiếu mảnh giấy rồi m¶nh gÊy l¹i h¾t l¹i ¸nh s¸ng, cuèi cïng ¸nh s¸ng truyÒn vµo m¾t ta. VËy ta nh×n thÊy m¶nh gÊy tr¾ng v× cã ¸nh s¸ng tõ m¶ng giÊy truyÒn vµo m¾t ta. - Hs suy nghÜ tr¶ lêi.... ( ?) Căn cứ vào đâu mà em khẳng định rằng ta nhìn thấy một vật khi có ánh sáng từ vật đó truyÒn vµo m¾t ta ?. KÕt luËn: Ta nh×n thÊy mét vËt khi cã (ánh sáng từ vật đó) truyền vào mát ta.. III. nguån s¸ng vµ vËt s¸ng. ( 8 phót ). - Híng dÉn HS nhËn xÐt sù kh¸c nhau giữa dây tóc bóng đèn đang sáng và m¶nh giÊy tr¾ng, cô thÓ h¬n lµ vËt nµo tù nã ph¸t ra ¸nh s¸ng, vËt nµo ph¶i nhê ¸nh s¸ng tõ vËt kh¸c chiÕu vµo nã råi h¾t.

(3) ánh sáng đó lại. - Th«ng b¸o tõ míi: Nguån s¸ng, vËt s¸ng. Kết luận: Dây tóc bóng đèn tự nó phát ra ánh s¸ng gäi lµ nguån s¸ng. Dây bóng đèn phát sáng và mảng giấy trắng hắt ra ¸nh s¸ng tõ vËt kh¸c chiÕu vµo nã gäi chung - Híng dÉn HS lÇn lît th¶o luËn c©u hái lµ vËt s¸ng. iV. vËn dông. ( 7 phót ) C4, vµ C5. C4: Bạn Thanh đúng. Vì tuy có đèn bật sáng nhng kh«ng chiÕu th¼ng vµo m¾t ta, kh«ng cã ¸nh s¸ng truyÒn vµo m¾t ta nªn ta kh«ng nh×n thÊy. C5: Khãi gåm nhiÒu h¹t nhá li ti, c¸c h¹t khãi đợc đèn chiếu sáng trở thành các vật sáng. Các h¹t nhá li ti xÕp gÇn nhau t¹o thµnh mét vÖt sáng mà ta nhìn thấy đợc. 3.Cñng cè: ( 3 phót ) ?Khi nào ta nhận biết đợc ánh sáng ? Nh thÕ nµo dîc gäi nguån s¸ng vµ vËt s¸ng. - Yªu cÇu HS rót ra kiÕn thøc häc. - Yêu cầu HS đọc phần ghi nhớ và khắc sâu nội dung bài học. 4.Híng dÉn häc ë nhµ: ( 2 phót ) - Tr¶ lêi l¹i c©u hái c1 c2 c3. - Häc thuéc phÇn ghi nhí. - Làm bài tập 1.1 đến 1.5 trong SBT - §äc tríc vµ chuÈn bÞ bµi(Sù truyÒn ¸nh s¸ng). Ngµy so¹n: 30/8/2009. Ngµy gi¶ng:7ABC:1/9/2009. TiÕt 2: Bµi 2:. sù truyÒn ¸nh s¸ng I.Môc tiªu bµi d¹y: 1. KiÕn thøc: - H/S biết thực hiện một thí nghiệm đơn giản để xác định đờng truyền của ánh sáng. - Phát biểu đợc định luật về sự truyền thẳng của ánh sáng 2. Kü n¨ng: - Biết vận dụng định luật truyền thẳng của ánh sáng để ngắm các vật thẳng hàng. 3. Thái độ: - RÌn luyÖn tÝnh cÈn thËn, ý thøc hîp t¸c lµm viÖc trong nhãm. II. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS: 1.GV. +Mçi nhãm häc sinh:.

(4) - 1 đèn pin. - 1 èng trô th¼ng Φ = 3mm, 1 èng trô cong kh«ng trong suèt. - 3 màn chắn có đục lỗ. - 3 c¸i ®inh gim hoÆc kim kh©u. 2.HS. -SGK vë viÕt ,bót, thíc. III. TiÕn tr×nh d¹y häc: 1.Giíi thiÖu bµi häc:( 5phót ) a.C©u hái - Khi nào ta nhận biết đợc ánh sáng? khi nào thì ta nhìn thấy một vật? - Nh thÕ nµo lµ nguån s¸ng? vËt s¸ng? b.Tr¶ lêi - Mắt ta nhận biết đợc ánh sáng khi có ánh sáng truyền vào mắt ta. (2,5) - Ta nhìn thấy một vật khi có (ánh sáng từ vật đó) truyền vào mát ta. (2,5) -Dây tóc bóng đèn tự nó phát ra ánh sáng gọi là nguồn sáng. (2,5) -Dây bóng đèn phát sáng và mảng giấy trắng hắt ra ánh sáng từ vật khác chiếu vào nó gọi chung lµ vËt s¸ng. (2,5) *§V§(3’) ?ánh sáng đến mắt bằng con đờng nào ? -GV: Nêu vấn đề, cho HS trao đổi về thắc mắc của Hải nêu ra ở đầu bài. -HS th¶o luËn vÒ th¾c m¾c cña H¶i nªu ra ë ®Çu bµi. 2. Bµi míi: I.đờngtruyền của ánh sáng. (10 phút. -(Trong hoạt động này thực hiện hai mức độ cho hai đối tợng HS : HS lớp trung b×nh vµ HS líp kh¸). - HS chó ý theo dâi vµ tiÕn hµnh thÝ nghiÖm. *Mức độ 1( đối với HS trung bình) : - Giíi thiÖu ThÝ nghiÖm theo h×nh 2.1 cña SGK vµ tæ chøc cho HS tiÕn hµnh ThÝ nghiÖm. -( Dùng ống thẳng thấy đợc dây tóc bóng đèn). ( ?) Dùng ống cong hay thẳng thì thấy đợc dây tóc bóng đèn ? -( V× ¸nh s¸ng bÞ thµnh èng chÆn l¹i) ( ?) V× sao dïng èng cong l¹i kh«ng nh×n thấy ánh sáng từ dây tóc bóng đèn ? *Mức độ 2( đối với HS khá) : - HS dùa vµo kinh nghiÖm cña m×nh cã thÓ ®a - Yªu cÇu Hs dù ®o¸n xem ¸nh s¸ng ra nhiÒu ph¬ng ¸n kh¸c nhau. ThÝ dô nh: truyền theo đờng nào ? Đờng thẳng, đ- +Phơng án 1: Dùng màn chắn có đục lỗ nh thí ờng cong hay đờng gấp khúc ? nghiÖm h×nh 2.2. ( ?) Hãy nghĩ ra một thí nghiệm để kiểm + Phơng án 2: Dùng ống cong nh hình 2.1..

(5) tra dù ®o¸n ?. +.... - Tæ chøc cho mçi nhãm HS lµm thÝ nghiÖm theo ph¬ng ¸n trªn. 1.KÕt luËn: §êng truyÒn cña ¸nh s¸ng trong - Yêu cầu Hs điền vào chỗ trống để hoàn không khí là đờng thẳng. thµnh c©u kÕt luËn. 2. kÕt qu¶ nghiªn cøu. ( 5 phót) - HS chó ý theo dâi... - Th«ng b¸o : Kh«ng khÝ lµ m«i trêng trong suốt , đồng tính. nghiên cứu sự truyÒn ¸nh s¸ng trong c¸c m«i trêng *§Þnh luËt: Trong m«i trêng trong suèt vµ trong suốt đồng tính khác nh nớc, thuỷ đồng tính, ánh sáng truyền theo đờng thẳng. tinh, dầu hoả...cũng thu đợc một kết quả, II.tia sáng và chùm sáng. ( 10 phút ) cho nªn cã thÓ xem kÕt luËn trªn lµ mét a) HS chó ý theo dâi... định luật gọi là định luật truyền thẳng cña ¸nh s¸ng.. - Th«ng b¸o tõ ng÷ míi : tia s¸ng vµ chïm s¸ng. - Lµm thÝ nghiÖm h×nh 2.5 cho HS quan s¸t, nhËn biÕt ba d¹ng chïm tia s¸ng: song song, héi tô, ph©n kú.. -. - Híng dÉn HS tr¶ lêi c©u C3. Th¶o luËn tr¶ lêi c©u C3: a) Chïm s¸ng song song gåm c¸c tia s¸ng (không giao nhau ) trên đờng truyền của chóng. b) Chïm s¸ng h«i tô gåm c¸c tia s¸ng ( giao nhau ) trên đờng truyền của chúng. c) Chïm s¸ng ph©n kú gåm c¸c tia s¸ng (loe rộng ra ) trên đờng truyền của chúng. III.VËn dông(7’) Híng dÉn HS th¶o luËn tr¶ lêi c©u C4, C5.. - Th¶o luËn tr¶ lêi c©u C4, C5: C5: Đầu tiên cắm hai cái kim thẳng đứng trên mÆt mét tê giÊy. Dïng m¾t ng¾m sao cho c¸i kim thứ nhất che khuất cái kim thứ hai. Sau đó di chuyển cái kim thứ ba đến vị trí bị kim thứ nhất che khuất. ánh sáng truyền theo đờng thẳng cho nên nếu kim thứ nhất nằm trên đờng th¼ng nèi kim thø hai víi kim thø ba vµ m¾t th×.

(6) ánh sáng từ kim thứ hai và thứ ba không đến đợc mắt, hai kim này bị kim thứ nhất che khuất. 3. Cñng cè: ( 3 phót ) - GV hÖ thèng néi dung bµi häc. - ?: Phát biểu định luật truyền thẳng của ánh sáng ? - ?: Biểu diễn đờng truyền của ánh sáng? - ?: Khi ngắm phân đội em xếp hàng cho thẳng, em phải làm nh thế nào? giải thích? ( Ph¶i cã 2 yÕu tè: + ¸nh s¸ng truyÒn th¼ng. +As từ vật đến mắt- mắt mới nhìn thấy vật sáng.) - Yêu cầu HS đọc phần ghi nhớ để khắc sâu. 4. Híng dÉn häc ë nhµ: ( 2 phót ) - Học thuộc định luật truyền thẳng của ánh sáng. - BiÓu diÔn tia s¸ng nh thÕ nµo? - Làm bài tập 3.1 đến 3.4 trong SBT. - Đọc trớc và chuẩn bị bài 3 SGK “ứng dụng của định luật truyền thẳng của ánh sáng”.. ………………………………………………………… Ngµy so¹n: 12/9/2009. Ngµy gi¶ng:7ABC:14/9/2009. TiÕt 3: Bµi 2: ứng dụng định luật truyền thẳng cña ¸nh s¸ng I.Môc tiªu bµi d¹y: 1.KiÕn thøc: - H/S nhận biết đợc bóng tối, bóng nửa tối và giải thích. - Giải thích đợc vì sao có hiện tợng Nhật thực và Nguyệt thực. 2.Kü n¨ng: - Giải thích đợc vì sao lại có hiện tợng nhật thực, nguyệt thực ? - Hiểu đợc một số ứng dụng của định luật truyền thẳng ánh sáng. 3. Thái độ: - RÌn luyÖn tÝnh cÈn thËn, ý thøc hîp t¸c lµm viÖc trong nhãm. II.ChuÈn bÞ cña GV vµ HS: 1.GV +Mçi nhãm HS - 1 đèn pin. - 1 bóng đèn điện lớn 220 - 40w. - 1 mµn ch¾n s¸ng. - 1 h×nh vÏ nhËt thùc vµ nguyÖt thùc lín. III. TiÕn tr×nh d¹y häc: 1.KiÓm tra:( 5 phót ) a.C©u hái - Phát biểu định luật truyền thẳng của ánh sáng ? -Cã mÊy lo¹i chïm s¸ng .§ã lµ nh÷ng lo¹i chïm s¸ng nµo ?.

(7) b.Tr¶ lêi - Trong môi trờng trong suốt và đồng tính, ánh sáng truyền theo đờng thẳng. -Cã ba d¹ng chïm tia s¸ng: song song, héi tô, ph©n kú.. (5®) (5®). *Giíi thiÖu bµi häc:( 1phót ) -§Þnh luËt :" truyÒn th¼ng cña ¸nh s¸ng " cã øng dông g× trong thùc tÕ ? Bµi häc h«m nay ta sẽ nghiên cứu vấn đề này. 2.Bµi míi: I. bãng tèi – bãng nöa tèi.( 14 ‘). - Híng dÉn HS thùc hiÖn thÝ -Thùc hiÖn thÝ nhiÖm... nghiÖm 1(h×nh 3.1) TN1: Đặt một nguồn sáng nhỏ ( bóng đèn pin đang sáng ) trớc một màn chắn, đặt một miếng bìa . Quan s¸t vïng s¸ng , vïng tèi trªn mµn.. C1 : H·y chØ ra trªn mµn ch¾n vïng s¸ng, vïng tèi . Gi¶i thÝch t¹i sao c¸c vùng đó lại tối hoặc sáng ? ( ?) : H·y hoµn thµnh c©u nhËn xÐt ? - Yêu cầu HS đọc TN2 trong SGK sau đó thực hiện. - Yªu cÇu HS chØ ba vïng s¸ng tèi kh¸c nhau trªn mµn ch¾n vµ trªn h×nh 3.2(C2) ( ?) : H·y hoµn thµnh c©u nhËn xÐt ?. C1 : Phần màu đen hoàn toàn không nhận đợc ánh sáng từ nguồn sáng tới vì ánh sáng truyền theo đờng thẳng, bị vật chắn chặn lại. *NhËn xÐt : -Trên màn chắn đặt phía sau vật cản có một vùng không nhận đợc ánh sáng từ nguồn sáng tới gọi là bãng tèi. TN2 : Thay đèn pin ở hình 3.1 bằng một ngọn đèn s¸ng ( nguån s¸ng réng) , h·y quan s¸t trªn mµn ch¾n ba vïng s¸ng , tèi kh¸c nhau C2 : Trªn mµn ch¾n ë sau vËt c¶n vïng 1 lµ vïng tối, vùng 3 đợc sáng đầy đủ, vùng 2chỉ nhận đợc ¸nh s¸ng tõ mét phÇn cña nguån s¸ng nªn kh«ng s¸ng b»ng vïng 3. *NhËn xÐt : -Trên màn chắn đặt phía sau vật cản có một vùng chỉ nhận đợc ánh sáng từ ( một phần nguồn sáng) tíi gäi lµ nöa bãng tèi II. NhËt thùc – nguyÖt thùc. ( 12 phót ). -Yêu cầu HS đọc thông báo ở mục II . Sau đó nghiên cứu C3 và chỉ ra trên hình 3.3 vùng nào trên mặt đất có nhật thực toàn phÇn vµ vïng nµo cã nhËt thùc mét phÇn.. - Đọc thông báo SGK mục II để nhận thức vÒ nhËt thùc mét phÇn, nhËt thùc toµn phÇn. C3 : N¬i cã nhËt thùc toµn phÇn n»m trong -Treo tranh vÏ to h×nh 3.3. Yªu cÇu HS chØ vïng tèi cña MÆt Tr¨ng , bÞ MÆt Tr¨ng che vùng nào trên mặt đất có nhật thực toàn khuất không cho ánh sáng mặt trời chiếu đến,.

(8) phÇn vµ vïng nµo cã nhËt thùc mét phÇn. - Cho HS đọc thông báo SGK về nguyệt thùc. -Treo tranh vÏ to h×nh 3.4. Yªu cÇu HS chØ vùng nào trên mặt đất đứng chỗ nào thì thÊy tr¨ng s¸ng vµ vïng nµo cã nguyÖt thùc ( MÆt Tr¨ng bÞ Tr¸i §Êt che khuÊt hoµn toµn). C4 ? (?)Më réng:-Khi MÆt Tr¨ng ë vÞ trÝ 2 (Hình 3.4) , tuy đứng ở vị trí A ta nhìn thÊy tr¨ng s¸ng nhng chØ nh×n thÊy mét phÇn cña MÆt Tr¨ng v× sao?. vì thế đứng ở đó, ta không nhìn thấy Mặt trời vµ trêi tèi l¹i.. C4 : VÞ trÝ 1 cã nguyÖt thùc VÞ trÝ 2 vµ 3 : tr¨ng s¸ng. ( ở vị trí đó Mặt Trăng cũng đợc mặt Trời chiếu sáng nhng ở vị trí khác , vì ta đúng nghiêng nên không nhìn thấy toàn bộ phần đợc chiếu sáng mà chỉ nhìn thấy một phần.Bôi đen trên hình 3.4 phần Mặt Trăng không đợc chiÕu s¸ng sÏ rÔ nhËn ra hiÖn tîng tr¨ng khuyÕt h¬n.. III.vËn dông ( 8phót. Híng dÉn HS tr¶ lêi C5.C6. C5: Khi miÕng b×a l¹i gÇn mµn ch¾n h¬n th× bóng tối và bóng nửa tối đều thu hẹp lại hơn. Khi miÕng b×a gÇn s¸t mµn ch¾n th× hÇu nh kh«ng cßn bãng nöa tèi n÷a , chØ cßn bãng tèi râ nÐt . C6: Khi dùng quyển vở che kín bóng đèn dây tãc ®ang s¸ng , bµn n»m trong vïng bãng tèi sau quyển vở , không nhận đợc ánh sáng từ đèn truyền tới nên ta không thể đọc đợc sách . - Dùng quyển vở không che kín đợc đèn èng , bµn n»m trong vïng bãng tèi sau quyÓn vở , nhận đợc một vùng ánh sáng của đèn truyền tới nên vẵ đọc đợc sách.. 3. Cñng cè: (3’) -GV hÖ thèng néi dung bµi häc. -Yêu cầu HS đọc và khắc sâu phần ghi nhớ SGK. (Mẫu phiếu học tập: - Bóng tối nằm ở sau vật……..không nhận đợc ánh sáng từ…….. - Bãng nöa tèi n»m……………nhËn………….. - Nhật thực là do Mặt trời, Mặt trăng, Trái đất xắp xếp theo thứ tự trên đờng th¼ng……… - Nguyệt thực là do Mặt trời, Mặt trăng, Trái đất xắp xếp theo thứ tự trên đờng th¼ng………) 4. Híng dÉn häc ë nhµ: ( 2 phót ).

(9) - Tr¶ lêi l¹i c¸c c©u hái c1®Ðn c6. - Lµm bµi tËp 3.2-3.4 trong SBT vµ BT bæ sung trong vë BT. - §äc tríc bµi 4 SGK “§Þnh luËt ph¶n x¹ ¸nh s¸ng”.. …………………………………………………………. Ngµy so¹n: 12/9/2009. TiÕt4. Bµi 4:. Ngµy gi¶ng:7ABC: 14/9/2009. định luật phản xạ ánh sáng. I. Môc tiªu bµi d¹y: 1. KiÕn thøc: -H/S biết tiến hành thí nghiệm để nghiên cứu đờng đi của tia sáng phản xạ trên gơng ph¼ng . - Biết xác định tia tới , tia phản xạ , pháp tuyến ,góc tới ,góc phản xạ trong mỗi thí nghiệm. - Phát biểu đợc định luật phản xạ ánh sáng . 2. Kü n¨ng: - Biết ứng dụng định luật phản xạ ánh sáng để thay đổi hớng đi của tia sáng theo ý muốn. 3. Thái độ: - RÌn luyÖn tÝnh cÈn thËn, ý thøc hîp t¸c lµm viÖc trong nhãm. II. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS: 1.HS: Mçi nhãm häc sinh: - 1 gơng phẳng có giá dỡ thẳng đứng - 1 đèn pin có màn chắn đục lỗ để tạo tia sáng ( chùm sáng hẹp song song ) - 1 tê giÊy d¸n trªn mÆt tÊm gç ph¼ng n»m ngang. - Thíc ®o gãc máng. 2. Gi¸o viªn: - Gi¸o ¸n, SGK. III. TiÕn tr×nh d¹y häc: 1)KiÓm tra: ( 4 phót ) a.C©u hái: ? Nh thÕ nµo gäi lµ bãng tèi. ?Nh thÕ nµo gäi lµ bãng nöa tèi. b.Tr¶ lêi. -Trên màn chắn đặt phía sau vật cản có một vùng không nhận đợc ánh sáng từ nguồn sáng tíi gäi lµ bãng tèi. (5®) -Trên màn chắn đặt phía sau vật cản có một vùng chỉ nhận đợc ánh sáng từ ( một phần nguån s¸ng) tíi gäi lµ nöa bãng tèi (5®) - GV nhËn xÐt cho ®iÓm. *§V§(2’) -Nh phÇn më bµi SGK. 2.Bµi míi:.

(10) GV th«ng b¸o: H×nh cña mét vËt quan s¸t đợc trong gơng gọi là ảnh của một vật t¹o bëi g¬ng. - GV yªu cÇu HS lµm c©u hái C1: Em h·y chØ ra mét sè vËt cã bÒ mÆt ph¼ng , nh½n bóng có thể dùng để soi ảnh của mình nh mét g¬ng ph¼ng. ) - GV híng dÉn HS bè trÝ thÝ nghiÖm nh h×nh 4.2. - GV th«ng b¸o: tia ph¶n x¹, hiÖn tîng ph¶n x¹ ¸nh s¸ng. - GV híng dÉn HS lµm TN tr¶ lêi C2. (?)C2: Cho tia tíi SI ®i lµ lµ trªn mÆt tê giÊy. MÆt ph¼ng tê (?)C2: Cho tia tíi SI ®i lµ lµ trªn mÆt tê giấy. Mặt phẳng tờ giấy chứa tia tới SI đờng pháp tuyến ( đờng thẳng vuông góc víi mÆt g¬ng ) IN cña mÆt g¬ng. i - g¬ng ph¼ng ( 8phót ). - HS chó ý theo dâi…. C1: MÆt kÝnh cöa sæ , mÆt níc , mÆt têng èp g¹ch men ph¼ng, bãng.. ii-định luật phản xạ ánh sáng ( 15 ‘ ). 1) Tia ph¶n x¹ n»m trong mÆt ph¶ng nµo? C2 : Trong mÆt ph¼ng tê giÊy chøa tia tíi . *KÕt luËn : Tia ph¶n x¹ n»m trong cïng mÆt ph¼ng víi (tia tới) và đờng ( pháp tuyến tại điểm tới) . Gãc ph¶n x¹ lu«n lu«n ( b»ng ) gãc tíi.. 2) Ph¬ng cña tia ph¶n x¹ quan hÖ nh thÕ nµo víi ph¬ng cña tia tíi ? - Phơng của tia tới đợc xác định bằng góc - Trình bày bài làm của mình theo sự điều nhän SIN = i gäi lµ gãc tíi. khiÓn cña gi¸o viªn… Phơng của tia phản xạ đợc xác định bằng gãc nhän NIR = i' gäi lµ gãc ph¶n x¹. Gãc tíi i Gãc ph¶n x¹ i' 600 450 300 (?)Dù ®o¸n xem gãc ph¶n x¹ quan hÖ nh thÕ nµo víi gãc tíi ? (?) ThÝ nghiÖm kiÓm tra(H×nh 4.2). Dïng 3) §Þnh luËt ph¶n x¹ ¸nh s¸ng (SGK ) thớc để đo các giá trị của góc phản xạ i' øng víi c¸c c¸c go¸c tíi i kh¸c nhau, ghi 4) BiÓu diÔn g¬ng ph¼ng vµ c¸c tia s¸ng trªn kÕt qu¶ vµo b¶ng ? h×nh vÏ: GV thông báo định luật. - GV yªu cÇu HS lµm C3. (?) C3: H·y vÏ tia ph¶n x¹ IR. C3.. R.

(11) C4: Trªn h×nh 4.4 vÏ mét tia tíi SI chiÕu lªn mét g¬ng ph¼ng M. a) H·y vÏ tia ph¶n x¹. III.vËn dông ( 12phót). C4 : a). b) * Giữ nguyên tia tới SI , muốn thu đợc một tia phản xạ có hớng thẳng đứng từ dới lên trên thì phải đặt gơng nh thế nào (?) VÏ h×nh.. b) Vị trí đặt gơng nh hình 4.1b I C¸ch vÏ: §Çu tiªn vÏ tia tíi SI vµ tia ph¶n x¹ IR nh đề bài đã cho. Tiếp theo vẽ đờng phân gi¸c cña gãc SIR . §êng ph©n gi¸c IN nµy chÝnh lµ ph¸p tuyÕn cña g¬ng . Cuèi cïng vÏ mÆt g¬ng vu«ng gãc víi IN. 3. Cñng cè: (2’) GV hÖ thèng néi dung bµi häc. - Yêu cầu HS đọc và khắc sâu phần ghi nhớ SGK. - ? : Phát biểu định luật phản xạ ánh sáng ? 4. Híng dÉn häc ë nhµ: (2’) - Học thuộc định luật phản xạ ánh sáng. - Lµm bµi tËp 4.1, 4.3 trong SBT vµ BT bæ sung trong vë BT - §äc tríc bµi 4 SGK “¶nh cña mét vËt t¹o bëi g¬ng ph¼ng”. Ngµy so¹n:19/9/2009. Ngµy gi¶ng:7ABC:21/9/2009. TiÕt 5: Bµi 5:. ¶nh cña mét vËt t¹o bëi g¬ng ph¼ng. I. Môc tiªu bµi d¹y: 1. KiÕn thøc: -H/S biết bố trí đợc thí nghiệm để nghiên cứu ảnh của một vật tạo bởi gơng phẳng . - Nêu đợc những tính chất của ảnh của một vật tạo bởi gơng phẳng . 2. Kü n¨ng: - Vẽ đợc ảnh của một vật đặt trớc gơng phẳng. 3. Thái độ:.

(12) - RÌn luyÖn tÝnh cÈn thËn, ý thøc hîp t¸c lµm viÖc trong nhãm. II.ChuÈn bÞ cña GV vµ HS: 1.GV: -Gi¸o viªn: Gi¸o ¸n, SGK. +Mçi nhãm häc sinh: - 1gơng phẳng có giá đỡ thẳng đứng ; - 1 tÊm kÝnh mµu trong suèt ; - 2 viªn phÊn nh nhau ; - 1 tê giÊy tr¾ng d¸n trªn tÊm gç ph¼ng 2. HS: -Häc vµ lµm bµi tËp vÒ nhµ. III. TiÕn tr×nh d¹y häc: S 1. KiÓm tra bµi cò: ( 5 phót ) a.C©u hái - Phát biểu định luật phản xạ ánh sáng ? - H·y vÏ tia ph¶n x¹ IR: I b.Tr¶ lêi -Tia sáng nằm trong mặt phẳng chứa tia tới và đờng pháp tuyến của gơng ở điểm tới. -Gãc ph¶n x¹ b»ng gãc tíi. HS lªn b¶ng lµm. GV nhËn xÐt cho ®iÓm. *§V§:(2’) (ý1:4®; ý2:6 I -Bé Lan lần đầu tiên đợc đi chơi Hồ Gơm . Bé kể lại rằng , bé trông thấy cái tháp và cái bãng cña nã lén ngîc suèng níc ( h×nh 5.1) - Bé thắc mắc không biết vì sao lại có cái bóng đó. Bµi míi -. I. TÝnh chÊt cña ¶nh t¹o bëi g¬ng ph¼ng. -HS lµm viÖc theo nhãm . Bè trÝ thÝ nghiÖm nh -Hớng dẫn cho HS làm thí nghiệm để hình 5.2 : quan s¸t ¶nh cña mét chiÕc pin hay Gơng phẳng đặt thẳng đứng trên mặt bàn nằm mét viªn phÊn trong g¬ng ph¼ng. ngang. Quan sát ảnh của chiếc đèn pin và viên - Chú ý nhắc nhở HS đặt gơng thẳng phấn trong gơng. đứng vuông góc với tờ giấy trắng. 1.ảnh tạo bởi gơng phẳng có hứng đợc trªn mµn ch¾n kh«ng ( 5 phót ). ? ¶nh cña mét vËt t¹o bëi g¬ng HS lµm viÖc theo nhãm : dù ®o¸n råi lµm thÝ phẳng có hứng đợc trên màn chắn nghiệm kiểm tra . kh«ng? C1.KÕt luËn.

(13) C1 : §a mét tÊm b×a dïng lµm mµn ¶nh cña mét vËt t¹o bëi g¬ng ph¼ng (kh«ng) chắn ra sau gơng để kiểm tra dự hứng đợc trên màn chắn , gọi là ảnh ảo. ®o¸n . (?) Tõ thÝ nghiÖm h·y hoµn thµnh c©u kÕt luËn ? 2.độ lớn của ảnh tạo bởi gơng phẳng.(6’). HS dự đoán độ lớn của ảnh của viên phấn so với ?. Độ lớn của ảnh có bằng độ lớn độ lớn của viên phấn... cña vËt kh«ng ? - Yêu cầu HS dự đoán độ lớn của ảnh của viên phấn so với độ lớn của viên phÊn. Quan s¸t s¸t b»ng m¾t mét vµi Bè trÝ thÝ nghiÖm nh h×nh 5.3(SGK) vÞ trÝ råi ®a ra dù ®o¸n. - Yªu cÇu HS lµm thÝ nghiÖm kiÓm tra dù ®o¸n. C©u C2?. C2. KÕt luËn: §é lín cña ¶nh cña mét vËt t¹o bởi gơng phẳng(bằng) độ lớn của vật.. ?. So s¸nh kho¶ng c¸ch tõ mét ®iÓm của vật đến gơng và khoảng cách từ ảnh của điểm đó đến gơng. - Yªu cÇu HS dù ®o¸n kho¶ng c¸ch tõ một điểm của vật đến gơng và khoảng cách từ ảnh của điểm đó đến gơng. - Yªu cÇu HS lµm TN kiÓm tra dù ®o¸n vµ theo dâi c¸c nhãm lµm TN. C©u C3?. 3.so s¸nh Kho¶ng c¸ch tõ vËt vµ khoảng cách từ ảnh của nó đến gơng. ( 6phót. - HS dù ®o¸n ... HS làm thí nghiệm kiểm tra dự đoán: Kẻ đờng thẳng MN đánh dấu vị trí của gơng. Điểm A là đỉnh của miếng bìa hình tam giác và A' là ảnh của nó. Lấy bút chì đánh dấu vị trí của A'. C3. KÕt luËn: -§iÓm s¸ng vµ ¶nh cña nã t¹o bëi g¬ng ph¼ng. II.gi¶i thÝch sù t¹o thµnh ¶nh cña vËt bëi g¬ng ph¼ng. (8’). (?) V× sao ta l¹i nh×n thÊy ¶nh vµ v× - HS chó ý theo dâi... sao ảnh đó lại là ảnh ảo ? - GV Th«ng b¸o: Mét ®iÓm s¸ng A đợc xác định bằng hai tia sáng giao nhau xuÊt ph¸t tõ A. ¶nh cña A lµ ®iÓm giao nhau cña hai tia ph¶n x¹ t¬ng øng.. - GV yªu cÇu HS thùc hiÖn C4.. M. S' C4: M¾t ta nh×n thÊy S' v× c¸c tai ph¶n x¹ lät vµo m¾t ta coi nh đi thẳng từ S' đến mắt. Không hứng đợc S' trên màn vì chỉ có đờng kéo dài của các tia phản xạ gÆp nhau ë S' chø kh«ng cã ¸nh s¸ng thËt ®o m¾t cã.

(14) (?) H·y hoµn thµnh c©u kÕt luËn ?. đờng kéo dài đi qua ảnh S.’. - GV híng dÉn HS thùc hiÖn C5, III.VËn dông. ( 10 phót ) C6. - HS thùc hiÖn , tr¶ lêi... C©u C5? C5: KÎ AA' vµ BB' vu«ng gãc víi mÆt g¬ng råi lÊy AH = HA' vµ BK = BK'. C6: Chân tháp ở sát mặt đất , đỉnh tháp ở xa đất, nên ảnh của đỉnh cũng ở xa đất và ở phái bên kia gơng ph¼ng tøc lµ ë díi mÆt níc.. 3. Cñng cè: ( 2phót )- GV hÖ thèng néi dung bµi häc. - Yªu cÇu HS thùc hiÖn c©u c5 - Yêu cầu HS đọc mục “Có thể em cha biết”. Có thể yêu cầu HS khá chứng minh thông tin 1 4.Híng dÉn häc ë nhµ: ( 1phót ) - Làm bài tập 5.1 đến 5.4 trong SBT và bài tập bổ sung trong VBT. - §äc tríc vµ chuÈn bÞ "mÉu b¸o c¸o thùc hµnh" bµi 6 SGK “Thùc hµnh: Quan s¸t vµ vÏ ¶nh cña mét vËt t¹o bëi g¬ng ph¼ng”. Ngµy so¹n:26/9/2009. TiÕt6. Bµi 6:. Ngµy gi¶ng:7ABC:28/9/2009. th: quan s¸t vµ vÏ ¶nh cña mét vËt t¹o bëi g¬ng ph¼ng. I.Môc tiªu bµi d¹y: 1.KiÕn thøc: - Khắc sâu phần kiến thức định luật truyền thẳng ánh sáng, ảnh tạo bởi gơng phẳng. 2. Kü n¨ng: -H/S đợc luyện tập vẽ ảnh của các vật có hình dạng khác nhau đặt trớc gơng phẳng . -Tập xác định vùng nhìn thấy của gơng phẳng . 3.Thái độ: - RÌn luyÖn tÝnh cÈn thËn, ý thøc hîp t¸c lµm viÖc trong nhãm. II.ChuÈn bÞ cña GV vµ HS: 1GV: -SGK, Gi¸o ¸n, b¶ng phô.

(15) +Mçi nhãm häc sinh: - 1 g¬ng ph¼ng ; - 1 c¸i bót ch× - 1 thớc chia độ; - Mçi HS chÐp s½n mét mÉu b¸o c¸o ra giÊy. 2.HS: -Häc bµi vµ lµm bµi tËp vÒ nhµ. III.TiÕn tr×nh d¹y häc: 1.KiÓm tra:( 5 phót ) a.C©u hái - ảnh của một vật tạo bởi gơng phẳng có hứng đợc trên màn chắn không? - Độ lớn của ảnh có bằng độ lớn của vật không ? - Vẽ ảnh của một vật đặt trớc gơng: A B b.Tr¶ lêi. - ảnh của một vật tạo bởi gơng phẳng không hứng đợc trên màn chắn . - Độ lớn của ảnh có bằng độ lớn của vật . -Vẽ ảnh của một vật đặt trớc gơng:. (4®) (6®). *Giíi thiªu bµi häc:(1’) ở tiết học trớc ta đã biết ảnh của một vật tạo bởi gơng phẳng trên phơng diện lí thuyết. TiÕt häc h«m nay ta kiÓm nghiÖm b»ng thùc hµnh. 2.Tæ chøc thùc hµnh: I. ph©n phèi dông cô vµ nªu yªu cÇu thùc hµnh(5’). - Ph©n phèi dông cô thùc hµnh cho c¸c nhãm. HS nhËn c¸c dông cô thùc hµnh. - KiÓm tra mÉu b¸o c¸o cña HS. - Căn dặn HS những quy định đối với buổi thùc hµnh. - HS chó ý theo dâi… - Nªu hai néi dung cña bµi thùc hµnh: II.néi dung cña bµi thùc hµnh(3’) 1) Xác định ảnh của một vật tạo bởi gơng ph¼ng. - HS chó ý theo dâi… 2)Xác định vùng nhìn thấy của gơng ph¼ng. - Thông báo: Nội dung thứ hai" Xác định.

(16) vùng nhìn thấy của gơng phẳng" cha đợc häc trong c¸c bµi tríc, ph¶i chó ý tù x¸c định lấy. III.TiÕn hµnh thùc hµnh(20’) HS đọc tài liệu sau đó tiến hành thực -Yªu cÇu HS c¶ líp c¨n cø vµo tµi tµi liÖu h- hµnh.... íng dÉn (SGK) tiÕn h¶nh thùc hµnh theo hai néi dung võa nªu. 1) Xác định ảnh của một vật tạo bởi g ơng phẳng. C1: ¶nh song song, cïng chiÒu víi vËt:. ¶nh cïng ph¬ng,ngîc chiÒu víi vËt:. 2)Xác định vùng nhìn thấy của gơng ph¼ng. C2. vµ C3. Vïng nh×n thÊy cña g¬ng gi¶m. C4: Ta nh×n thÊy ¶nh M' cña M khi cã tai phản xạ trên gơng vào mắt ở O có đờng kÐo dµi ®i qua M'. - VÏ M'.§êng M'O c¾t g¬ng ë I. VËy tia tíi - Theo dõi HS thực hành, giúp đỡ riêng cho Mi cho tia phản xạ IO truyền đến mắt, ta nhãm nµo gÆp khã kh¨n, lµm chËm víi tiÕn nh×n thÊy ¶nh M'. độ chung. - VÏ ¶nh N' cña N. §êng N'O kh«ng c¾t mÆt g¬ng ( ®iÓm K ra ngoµi g¬ng), vËy kh«ng cã tia ph¶n x¹ lät vµo m¾t ta nªn ta kh«ng nh×n thÊy ¶nh cña N.. 3. ViÕt b¸o c¸o thùc hµnh(10’) - HS tự viết báo cáo thu hoạch sau đó nộp cho giáo viên. - Thu c¸c b¶n b¸o c¸o vµ yªu cÇu c¸c nhãm thu dän thÝ nghiÖm cña nhãm..

(17) - NhËn xÐt buæi thùc hµnh. 4.Híng dÉn häc ë nhµ:(1’) - Đọc trớc và chuẩn bị đụng cụ TN bài 7 SGK “Gơng cầu nồi”. ………………………………………………………………………………….. Ngµy so¹n:3/10/2009. TiÕt 7: Bµi 7:. Gi¶ng ngµy:7ABC:5/10/2009. g¬ng cÇu låi. I. Môc tiªu bµi d¹y: 1. KiÕn thøc: - H/S hiểu đợc ảnh qua gơng cầu lồi là ảnh ảo nhỏ hơn vật. - H/S hiểu đợc vùng nhìn thấy của gơng cầu lồi rộng hơn vùng nhìn thấy của gơng phẳng cã cïng kÝch thíc. - Giải thích đợc các ứng dụng của gơng cầu lồi. 2. Kü n¨ng: - Làm TN để xác định đợc tính chất ảnh của vật qua gơng cầu lồi. 3. Thái độ: -Biết vận dụng đợc các phơng án TN đã làm, tìm ra phơng án kiểm tra tính chất ảnh của vËt qua g¬ng cÇu låi. II.§å dïng gi¶ng d¹y: 1.GV: - Tranh vÏ vÒ thÝ nghiÖm H7.1 SGK trang 20. - C¸c mÉu vËt: g¬ng cÇu låi, nÕn, diªm... 2.HS: -Bót ch×,thíc kÎ…. III. TiÕn tr×nh d¹y häc: 1)KiÓm tra bµi cò(3’) - KiÓm tra sù hoµn thiÖn cña bµi thùc hµnh - ¶nh qua g¬ng ph¼ng cã tÝnh chÊt g×? (¶nh ¶o to b»ng vËt) * Giíi thiÖu bµi häc(2’) -Ta đã biết ảnh qua gơng phẳng là ảnh ảo to bằng vật. - GV giíi thiÖu g¬ng cÇu låi. - VËy cßn ¶nh qua g¬ng cÇu låi cã tÝnh chÊt g×? §ã lµ néi dung bµi häc h«m nay: “G¬ng cÇu låi” 2. Bµi míi: I.¶nh cña mét vËt t¹o bëi g ¬ng cÇu låi. - Bè trÝ TN nh H 7.1 SGK Tr.20 vµ (15 ’) quan s¸t ¶nh cña mét vËt t¹o bëi g¬ng. -1. Quan s¸t thÝ nghiÖm.

(18) (?) ¶nh lµ ¶nh thËt hay ¶nh ¶o? (?) ¶nh lín h¬n hay nhá h¬n vËt? - Dù ®o¸n:….. - Y/cÇu HS lµm TN kiÓm tra (h7.2) +ảnh ảo. Vì không hứng đợc trên màn GV:So sánh độ lớn của ảnh của +¶nh nhá h¬n vËt. c©y nÕn t¹o bëi hai g¬ng. HS: ¶nh cña mét vËt t¹o bëi g¬ng 2. TN kiÓm tra, rót ra nhËn xÐt: cÇu låi nhá h¬n, ¶nh t¹o bëi g¬ng ph¼ng. GV: Cho hs ®iÒn kÕt qu¶ quan s¸t - Điền vào chỗ trống để hoàn thành kết luận. dîc vµo phÇn kÕt luËn. KÕt luËn: (?)Hãy điền vào chỗ trống để hoàn ¶nh cña mét vËt t¹o bëi g¬ng cÇu låi cã nh÷ng tÝnh thµnh kÕt luËn ? chÊt sau ®©y: 1. Là ảnh ảo không hứng đợc trên màn chắn GV:So s¸nh vïng nh×n thÊy cña g2. ¶nh nhá h¬n vËt ¬ng cÇu låi vµ g¬ng ph¼ng.Cã g× II.Vïng nh×n thÊy cña g¬ng cÇu låi (12’) kh¸c nhau? HS: Th¶o luËn HS: Nªu ph¬ng ¸n thÝ nghiÖm kiÓm tra -Đặt một gơng phẳng thẳng đứng trớc mặt nh H. 6.2 SGK Tr.21. Xác định Điền vào chỗ trống để hoàn thành kết luận vùng nhìn thấy của gơng phẳng. Sau đó thay gơng phẳng bằng gơng cầu lồi có Kết luận: Nhìn vào gơng cầu lồi ta quan sát đcùng kích thớc đặt đúng vị trí của gơng ợc một vùng rộng hơn so khi nhìn vào gơng phẳng.Xác định vùng nhìn thấy của g- phẳng có cùng kích thớc. ¬ng cÇu låi GV : Cho hs lµm thÝ nghiÖm nh h×nh 7.3 III.VËn dông(10 ’) vµ th¶o luËn ?C2. -So s¸nh bÒ réng vïng nh×n thÊy C3.Vïng nh×n thÊy cña g¬ng cÇu låi réng h¬n cña hai g¬ng? vùng nhìn thấy của gơng phẳng.Do đó giúp cho HS :Vùng nhìn thấy của gơng cầu lồi ngời lái xe nhìn đợc rộng hơn ở đằng sau réng h¬n vïng nh×n thÊy cña g¬ng C4 :Ngêi l¸i xe nh×n thÊy trong g¬ng cÇu låi xe ph¼ng. cộ và ngời bị các vật cản trên đờng che khuất HS : §iÒn tõ vµo phÇn kÕt luËn tránh đợc tai nạn C3: Trªn « t« xe m¸y ngêi ta thêng l¾p gơng cầu lồi để lái xe quan sát phía sau. Lµm thÕ cã lîi g×? C4: ở những chỗ đờng gấp khúc có vật.

(19) cản che khuất ngời ta thờng đặt một gơng cầu lồi lớn. Gơng đó giúp ích gì cho l¸i xe - 1 HS đọc câu hỏi. - HS kh¸c tr¶ lêi. - NhËn xÐt -GV ; Gi¶i thÝch c¸ch vÏ tia ph¶n x¹ trên gơng cầu lồi và cho học sinh đọc phÇn cã thÓ cm cha biÕt GV.Tãm t¾t l¹i néi dung bµi. GV.Cho học sinh đọc phần ghi nhớ SGK. 3.Cñng cè: (2’) -¶nh qua g¬ng cÇu låi cã tÝnh chÊt g×? -Vïng nh×n thÊy cña g¬ng cÇu låi so víi g¬ng ph¼ng nh thÕ nµo? 4. Híng dÉn häc ë nhµ(1’) -Lµm BT 7.2, 7.3 SBT, BT bæ sung VBT. -GVhớng dẫn HS vẽ tia phản xạ của 2 tia tới đến 2 mép gơng bằng định luật phản xạ ánh s¸ng. -§äc tríc vµ chuÈn bÞ bµi 8 SGK “G¬ng cÇu lâm”.. TiÕt 8:. Bµi 8: g¬ng cÇu lâm Ngµy so¹n:28/10/2007. I. Môc tiªu bµi d¹y: 1. Kiến thức: - H/S nhận biết đợc ảnh ảo tạo bởi gơng cầu lõm. - Nêu đợc tính chất của ảnh ảo tạo bởi gơng cầu lõm. - BiÕt c¸c øng dông cña g¬ng cÇu lâm trong cuéc sèng vµ kü thuËt. 2. kỹ năng:- Bố trí đợc TN để quan sát ảnh ảo của một vật tạo bởi gơng cầu lõm. - Quan sát đợc tia sáng đi qua gơng cầu lõm. II- ChuÈn bÞ cña GV vµ HS: Mỗi nhóm: 1 gơng cầu lõm có giá đỡ thẳng đứng, 1 gơng phẳng có cùng kích thớc,1 gơng cầu lõm trong, 1 cây nến, 1 màn chắn có giá đỡ di chuyển đợc, diêm. III. TiÕn tr×nh d¹y häc: 1) KiÓm tra bµi cò: - ¶nh qua g¬ng cÇu låi cã tÝnh chÊt g×? (¶nh ¶o nhá h¬n vËt ) 2) Giíi thiÖu bµi häc: - GV giíi thiÖu g¬ng cÇu låi - ¶nh t¹o bëi g¬ng cÇu lâm cã tÝnh chÊt g×? §ã lµ néi dung bµi häc h«m nay: “G¬ng cÇu lâm” 3) Bµi míi: Hoạt động của gv. hoạt động của hs.

(20) Hoạt động1: ảnh của một vật tạo bởi gơng cầu lõm: - Yêu cầu HS đọc và tiến hành TN h -Quan sát thí nghiệm 8.1 SGK Tr.22. - HS bè tÝ vµ tiÕn hµnh TN,tr¶ lêi c©u hái C1, C2: (?) ảnh đó có phải là ảnh ảo không? - ảnh ảo. Vì không hứng đợc trên V× sao? mµn (?)¶nh lín h¬n hay nhá h¬n vËt? - ¶nh lín h¬n vËt. - Cho học sinh điền vào câu kết luận. - Điền vào chỗ trống để hoàn thành kÕt luËn: * KÕt luËn: §Æt mét vËt gÇn s¸t g¬ng cÇu lâm, nh×n vµo g¬ng thÊy mét ¶nh ....... không hứng đợc trên màn chắn vµ ......... vËt. Hoạt động 2: Sự phản xạ ánh sáng trên gơng cầu lõm: - Híng dÉn HS thùc hiÖn vµ quan s¸t 1. §èi víi chïm tia tíi song song: TN h 8.2 - HS thùc hiÖn TN, tr¶ lêi c©u hái C3. Dùng đèn pin chiếu một chùm tia - HS hoàn thành câu kết luận : s¸ng song song tíi g¬ng cÇu lâm. KÕt luËn: C3: Quan s¸t chïm tia ph¶n x¹ xem ChiÕu mét chïm tia s¸ng song song nó có đặc điểm gì? tới gơng cầu lõm, ta thu đợc một chïm tia ph¶n x¹ héi tô t¹i mét ®iÓm - GV híng dÉn HS nghiªn cøu vµ gi¶i tríc g¬ng. thÝch c©u hái C4. - HS tr¶ lêi c©u hái C4. - Y/c HS thùc hiÖn TN h8.4 Điều chỉnh đèn pin để tạo ra một chïm tia s¸ng xuÊt ph¸t tõ ®iÓm S (gÇn g¬ng) tíi mét g¬ng cÇu lâm. C5: Bằng cách di chuyển đèn pin hãy tìm vị trí của S để thu đợc chùm tia ph¶n x¹ lµ mét chïm s¸ng song song ?. Hoạt động3: C6: Xoay pha đèn đến vị trí thích hợp để thu đợc chùm phản xạ song song từ pha đèn chiếu ra. Giải thích vì sao nhờ có pha đèn mà đèn pin có thể chiếu. 2.§èi víi chïm tia ph©n kú: - HS thùc hiÖn TN h8.4. Thùc hiÖn y/c C5. - Điền vào chỗ trống để hoàn thành kÕt luËn KÕt luËn: Một nguồn sáng nhỏ S đặt trớc gơng cÇu lâm ë mét vÞ trÝ thÝch hîp , cã thÓ cho mét chïm tia ph¶n x¹ song song. VËn dông:. - 1 HS đọc câu hỏi. - HS kh¸c tr¶ lêi. - NhËn xÐt.

(21) ¸nh s¸ng ®i xa mµ vÉn s¸ng râ? C7: Muốn thu đợc chùm sáng hội tụ từ đèn ra thì phải xoay pha đèn đẻ cho bóng đèn ra xa hay gần gơng? Hoạt động5: Tổng kết bài học - củng cố. - Yªu cÇu häc sinh nh¾c l¹i néi dung bµi häc. - ¶nh ¶o t¹o bëi g¬ng cÇu lâm lín h¬n vËt - Gơng cầu lõm có tác dụng biến đổi một chïm tia tíi song song thµnh mét chïm tia ph¶n x¹ héi tô vµo mét ®iÓm vµ ngîc lại biến đổi một chùm tia tới phân kỳ - NhËn xÐt giê häc. thÝch hîp thµnh nét chïm tia ph¶n x¹ song song. IV. Híng dÉn häc ë nhµ: - ¶nh qua g¬ng cÇu lâm cã tÝnh chÊt g×? - G¬ng cÇu lâm cã øng dông g× trong thùc tÕ? - Lµm BT 8.2, 8.3 SBT, vµ BT bæ sung trong VBT. - §äc tríc vµ chuÈn bÞ bµi 9 SGK “Tæng kÕt ch¬ng 1: QUANG HOC”.. TiÕt 9:. Bµi 9 : tæng kÕt ch¬ng I Ngµy so¹n: 04/11/2007. I. Môc tiªu bµi d¹y: 1. Nhắc lại những kiến thức cơ bản có liên quan đến sự nhìn thấy vật sáng, sự truyền ánh s¸ng, sù ph¶n x¹ ¸nh s¸ng, tÝnh chÊt cña ¶nh cña mét vËt t¹o bëi g¬ng ph¼ng, g¬ng cÇu låi và gơng cầu lõm, cách vẽ ảnh của một vật tạo bởi gơng phẳng, xác định vùng nhìn thấy của g¬ng ph¼ng. So s¸nh víi vïng nh×n thÊy trong g¬ng cÇu låi. 2. Vẽ ảnh của một vật tạo bởi gơng phẳng và vùng quan sát đợc trong gơng phẳng. II. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS: - Yªu cÇu HS chuÈn bÞ tríc ë nhµ c¸c c©u tr¶ lêi cho phÇn “Tù kiÓm tra”. - GV chuÈn bÞ s½n b¶ng phô trß ch¬i « ch÷ ë h×nh 9.3 SGK. III. TiÕn tr×nh d¹y häc: 1) Giíi thiÖu bµi häc: - Tæng kÕt ch¬ng I 2) Bµi míi: Hoạt động của gv. hoạt động của hs. Hoạt động1: ôn lại kiến thức cơ bản * GV yªu cÇu HS lÇn lît tr¶ lêi nh÷ng c©u hái ë phÇn “ Tù kiÓm tra” tríc líp vµ th¶o luËn khi thÊy cã nh÷ng. 1. C 2. B 3. Trong môi trờng ( trong suốt) và (đồng tính), ánh sáng truyền đi theo (đờng thẳng)..

(22) chç cÇn uèn n¾n. * Đối với một vấn đề, có thÓ nªu thªm c©u hái yªu cÇu HS m« t¶ l¹i c¸ch bè trÝ thÝ nghiÖm hay c¸ch lËp luËn. ThÝ dô: - Bè trÝ thÝ nghiÖm thế nào để xác định đợc đờng truyền của ánh sáng. -Mô tả lại thí nghiệm để kiểm tra dự đoán về độ lớn cña ¶nh cña mét vËt t¹o bëi g¬ng ph¶ng . -Bè trÝ thÝ nghiÖm thÕ nµo để quan sát đợc ảnh ảo của vËt t¹o bëi g¬ng cÇu lâm.. 4.a) Tia ph¶n x¹ n»m trong cïng mÆt ph¼ng víi (tia tới) và đờng (pháp tuyến). b) Gãc ph¶n x¹ b»ng gãc tíi. 5. ảnh ảo, có độ lớn bằng vật, cách gơng một khoảng bằng khoang cách từ vật đến gơng. 6. Gièng: ¶nh ¶o Kh¸c: ¶nh ¶o t¹o bëi g¬ng cÇu låi nhá h¬n ¶nh t¹o bëi g¬ng ph¼ng. 7. Khi 1 vËt ë gÇn s¸t g¬ng. ¶nh nµy lín h¬n vËt. 8. - ảnh tạo bởi gơng cầu lõm không hứng đợc trªn mµn ch¾n vµ lín h¬n vËt. - ảnh ảo tạo bởi gơng cầu lồi không hứng đợc trên mµn ch¾n vµ bÐ h¬n vËt. - ảnh tạo bởi gơng cầu lồi không hứng đợc trên mµn ch¾n vµ bÐ h¬n vËt . - ẩnh tạo bơi gơng phẳng không hứng đợc trên mµn ch¾n vµ b»ng vËt. 9. Vïng nh×n thÊy trong g¬ng cÇu lçi lín h¬n vïng nh×n thÊy trong g¬ng ph¼ng cã cïng kÝch thíc.. Hoạt động2: vận dụng- Luyện tập kỹ năng vẽ tia phản xạ, vẽ ảnh cña mét vËt t¹o bëi g¬ng ph¼ng. - GV gäi hai HS lªn b¶ng. GV nªn vÏ s½n trªn b¶ng c¸c h×nh 9.1 vµ 9.2 nh trong SGK, HS chØ cÇn vÏ thªm vµo cho nhanh.. HS lÇn lît tr¶ lêi c¸c c©u C1, C2, C3. C2 : ảnh quan sát đợc trong ba gơng đều là ¶nh ¶o : ¶nh nh×n thÊy trong g¬ng cÇu låi nhá h¬n trong g¬ng ph¼ng, ¶nh trong g¬ng ph¼ng l¹i nhá h¬n ¶nh trong g¬ng cÇu lâm. C3 : Nh÷ng cÆp nh×n thÊy nhau : An- Thanh, An- H¶i,Thanh – H¶i,H¶i-Hµ.. Hoạt động3 : Tổ chức chơi trò chơi ô chữ. GV lần lợt đọc nội dung của tõng hµng tõ trªn suèng díi. Trong 15 gi©y HS ph¶i ®o¸n tõ t¬ng øng, GV ghi lªn b¶ng. Mçi nhãm HS cö mét ngêi tham gia chò chơi. Trả lơi đúng mỗi hàng chữ đợc hai điểm.. - Nhóm HS điều chỉnh các câu trả lời để thu đợc từ hàng dọc có nghĩa trong ô kẻ đậm. Tìm đợc từ hợp lí đợc 10 điểm. - Tính điểm tổng cộng cho cả nhóm để xếp thø tù. 1.vËt s¸ng 2.nguån s¸ng 3. ¶nh ¶o 4. ng«i sao 5. ph¸p tuyÕn 6. bãng ®en.

(23) 7. g¬ng ph¼ng. IV. HíngdÉn häc ë nhµ: - Häc bµi theo SGK vµ vë ghi. - ¤n tËp chuÈn bÞ tèt cho tiÕt kiÓm tra tíi.. TiÕt 10:. kiÓm tra Ngµy so¹n: 11/11/2007. I- Môc tiªu: - KiÓm tra chÊt lîng kiÕn thøc ch¬ng I - Thông qua kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của từng HS. Từ đó có kế hoạch bồi dỡng cho HS khá giỏi và phụ đạo cho HS yếu kém. - RÌn luyÖn tÝnh cÈn thËn, khoa häc. - Gi¸o dôc tÝnh thËt thµ, trung thùc. II- Đề bài: ( Lu bộ đề).. Ch¬ng 2: ©m häc TiÕt 11: Bµi 10: nguån ©m Ngµy so¹n:18/11/2007 I Môc tiªu : 1.kiến thức : - H/S hiểu đợc đặc điểm chung của nguồn âm. 2.kĩ năng: - H/S nhận biết đợc một số nguồn âm trong thực tế. 3.Thái độ: - Có ý thức tìm hiểu các hiện tợng vật lý. II. chuÈn bÞ - D©y cao su m¶nh; 1 th×a vµ mét cèc thuû tinh. - Các mẫu vật: âm thoa; búa cao su; bộ đàn ống nghiệm... III.tổ chức các hoạt động: Hoạt động của gv. hoạt động của hs. Hoạt động1: Nhận biết nguồn âm: Gv : Yªu cÇu HS t×m hiÓu néi dung C1 Híng dÉn häc sinh thùc hiÖn C. (?) ThÕ nµo lµ nguån ©m ?. HS Thùc hiÖn C1. VËt ph¸t ra ©m gäi lµ nguån ©m. VD: dây đàn; chiếc kèn; mặt trống; ....

(24) C2: Em h·y kÓ tªn mét sè nguån ©m trong thùc tÕ ? Hoạt động2: các nguồn âm có chung đặc điểm gì: - Híng dÉn häc sinh bè trÝ vµ tiÕn hµnh thÝ nghiÖm 1. ? VÞ trÝ c©n b»ng cña d©y cao su lµ g× ? C3: Quan s¸t d©y cao su vµ l¾ng nghe; råi m« t¶ ®iÒu mµ em nh×n vµ nghe đợc? 2.(Cã thÓ thay cèc thuû tinh b»ng mÆt trèng) C4 : Vật nào phát ra âm ? Vật đó có rung động không ? Nhận biết điều đó b»ng c¸ch nµo ?. - §äc vµ tiÕn hµnh thÝ nghiÖm nh SGK.Võa l¾ng nghe võa quan s¸t hiÖn tîng. (- Là vị trí đứng yên nằm trên đờng th¼ng) 1.Sîi d©y cao su rung vµ ph¸t ra ©m thanh. 2. Thµnh cèc thuû tinh rung vµ ph¸t ra ©m thanh.( mÆt trèng rung vµ ph¸t ra ©m thanh). ( để các vật nhẹ lên mặt trống, vật bị n¶y lªn, n¶y xuèng.)..... 3- HS thùc hiÖn theo y/c cña GV 3. Y/cÇu HS lµm theo, dïng bóa gâ + Âm thoa có dao động và phát ra âm vµo mét nh¸nh cña ©m thoa, quan s¸t, thanh. l¾ng nghe, tr¶ lêi c©u c5 - Ph¬ng ¸n kiÓm tra : C5: Âm thoa có dao động không? +Sê nhÑ tay vµo 1 nh¸nh cña ©m thoa Hãy tìm cách kiểm tra điều đó + §Æt qu¶ bãng s¸t 1 nh¸nh cña ©m thoa..... +.... ? Tõ kÕt qu¶ thÝ nghiÖm ta cã kÕt luËn g× ?. Kết luận: Khi phát ra âm các vật đều dao động.. Hoạt động3: Vận dụng: C6: Em cã thÓ lµm cho mét sè vËt nh HS: GÊp tê giÊy thµnh chiÕc ph¸o. tờ giấy, lá chuối ... phát ra âm đợc Cuèn l¸ chuèi thµnh chiÕc kÌn kh«ng? C7: H·y t×m hiÓu xem bé phËn nµo dao động phát ra âm trong 2 nhạc cụ HS: Tù tæ chøc kiÓm tra mµ em biÕt. C8: NÕu em thæi vµo miÖng mét lä.

(25) nhá; cét kh«ng khÝ trong lä sÏ dao động và phát ra âm. Tìm cách kiểm tra? Hoạt động5: củng cố. - Tæng kÕt bµi häc. - Khi phát ra âm, các vật đều dao - H/S nhắc lại ghi nhớ động. - VËt ph¸t ra ©m gäi lµ nguån ©m - NhËn xÐt giê häc IV. Híng dÉn häc ë nhµ: - Thª nµo gäi lµ nguån ©m? - Khi phát ra âm, các vật có dao động không? - Lµm BT 10.1 - 10.3 SBT, vµ BT bæ sung VBT. - §äc tríc vµ chuÈn bÞ bµi 11 SGK Tr. 31 “§é cao cña ©m”.. TiÕt 12 :. Bài 11: độ cao của âm Ngµy so¹n:25/11/2007. I. Môc tiªu bµi d¹y: 1. Kiến thức: - H/S nêu đợc mối liên hệ giữa độ cao và tần số của âm. - H/S nhận biết đợc thuật ngữ âm cao (âm bổng), âm thấp (âm trầm) và tần số khi so sánh 2 ©m. 2. Kỹ năng: - Làm TN để hiểu tần số là gì. - Làm TN để thấy đợc mối quan hệ giữa tần số dao động và độ cao của âm. 3. Thái độ: Nghiêm túc trong học tập. Có ý thức vận dụng kiến thức vào thực tế. II. §å dïng gi¶ng d¹y: - 1 con lắc đơn có chiều dài 20 cm. - 1 con lắc đơn có chiều dài 40 cm. - Đĩa quay và đông cơ quay. - C¸c mÉu vËt: thíc kÎ s¾t hoÆc nhùa máng... III. TiÕn tr×nh d¹y häc: 1) KiÓm tra bµi cò: - Các nguồn âm có đặc điểm nào giống nhau? - Ch÷a bµi tËp 10.1 10.2 SBT. 2) Giíi thiÖu bµi häc: - Ph¬ng ¸n 1: Nh SGK..

(26) - Phơng án 2: Cây đàn bầu chỉ có 1 dây tại sao ngời nghệ sĩ khi gảy đàn lại khéo léo rung lªn lµm cho bµi h¸t khi th× th¸nh thãt (©m bæng), lóc th× trÇm l¾ng xuèng(©m trÇm). VËy nguyªn nh©n nµo lµm ©m trÇm bæng kh¸c nhau? 3) Bµi míi: Hoạt động của GV. hoạt động của hs. Hoạt động1: dao động nhanh, chậm - tần số: - Lµm vµ híng dÉn HS thùc hiÖn thÝ - Quan s¸t thÝ nghiÖm 1 SGK Tr. 31, nghiÖm 1 SGK Tr. 31. Bè trÝ tiÕn hµnh, hoµn thµnh c©u hái - Y/c HS hoµn thµnh c©u C1. C1 - GV y/c HS đọc thông tin về tần số. - HS đọc thông tin SGK. §¬n vÞ tÇn sè. Số dao động trong 1 giây gọi là tần sè. - Y/c HS tr¶ lêi c©u hái C2. §¬n vÞ tÇn sè lµ hec, kÝ hiÖu lµ Hz - HS tr¶ lêi c©u hái C2 - Y/c HS hoµn thµnh nhËn xÐt. NhËn xÐt: Dao động càng nhanh, tần số dao động càng cao. Hoạt động2: âm cao (âm bổng), âm thấp (âm trầm): - Y/c HS thùc hiÖn TN h11.2, hoµn thµnh c©u hái C3. C3: Quan s¸t thÝ nghiÖm; chän tõ thÝch hîp ®iÒn vµo chç trèng? - Y/c HS thùc hiÖn TN h11.3, hoµn thµnh c©u hái C4. C4: §iÒn tõ thÝch hîp vµo chç trèng?. C3 : PhÇn tù do cña thíc dµi dao động ...... âm phát ra ........ PhÇn tù do cña thíc ng¾n dao động ...... âm phát ra ........ C4 : - Khi đĩa quay chậm, góc miếng bìa dao động .........., âm phát ra ...... - Khi đĩa quay nhanh, góc miếng - Từ kết quả TN1, 2, 3 yêu cầu HS điền bìa dao động .........., âm phát vµo chç trèng hoµn thµnh kÕt luËn. ra ...... Kết luận: Dao động càng nhanh; tần số dao động càng lớn, âm phát ra cµng cao. Hoạt động3: Vận dụng: - GV hớng dẫn HS trả lời câu hỏi C5, C5 :- Vật thứ hai dao động nhanh C6, C7 h¬n. - VËt thø nhÊt ph¸t ra ©m thÊp h¬n. C6 : - Dây đàn căng nhiều, âm phát.

(27) ra cao, tÇn sè lín. - Dây đàn căng ít, âm phát ra thấp, tÇn sè nhá. C7 : Ch¹m miÕng b×a vµo hµng lç ë gần vành đĩa âm phát ra cao hơn. Hoạt động4: Tổng kết bài học - củng cố. - Nh¾c l¹i néi dung bµi häc. - Số dao động trong một giây gọi - H/S nhắc lại ghi nhớ lµ tÇn sè. §¬n vÞ tÇn sè lµ hÐc (Hz). - ¢m ph¸t ra cµng cao (cµng bæng) khi tần số dao động càng lớn. - ¢m ph¸t ra cµng thÊp (cµng trÇm) khi tần số dao động càng nhỏ. IV. Híng dÉn häc ë nhµ: - Khi nµo vËt ph¸t ra ©m cao (©m bæng)? - Khi nµo vËt ph¸t ra ©m thÊp (©m trÇm)? - ThÕ nµo gäi lµ tÇn sè? §¬n vÞ ®o? - §äc tríc vµ chuÈn bÞ bµi 12 SGK Tr. 34 “§é to cña ©m”..

(28) TiÕt 13 Bài 12: độ to của âm Ngµy so¹n:02/12/2007 I. Môc tiªu bµi d¹y: 1. Kiến thức: - H/S nêu đợc mối liên hệ giữa biên độ dao động và độ to của ©m. - H/S so sánh đợc âm to , âm nhỏ. 2. Kỹ năng: Qua TN rút ra đợc: + Khái niệm biên độ dao động. + Độ to nhỏ của âm phụ thuộc vào biên độ. 3. Thái độ: - Có ý thức tìm hiểu các hiện tợng vật lý. II. §å dïng gi¶ng d¹y: Mỗi nhóm: - 1 đàn ghi ta. -1 thớc đàn hồi hoặc 1 lá thép mỏng dài khoảng 20-30cm đợc vít chặt vào hộp gỗ rỗng nh ở h×nh 12.1 cña SGK. - 1 c¸i trèng ( trß ch¬i trung thu ) vµ rïi gç, 1 gi¸ TN - 1 con l¾c bÊc. III. TiÕn tr×nh d¹y häc: 1) KiÓm tra bµi cò: - TÇn sè lµ g×? §¬n vÞ tÇn sè? - ¢m cao (thÊp) phô thuéc nh thÕ nµo vµo tÇn sè? - Ch÷a bµi tËp 11.1, 11.2, 11.4? 2) Giíi thiÖu bµi häc: - TiÕt häc h«m nay ta tiÕp tôc nghiªn cøu vÒ ©m. ThÕ nµo lµ ©m to ? thÕ nµo lµ ©m nhá? §ã lµ néi dung bµi häc h«m nay: “§é to cña ©m” 3) Bµi míi: Hoạt động của gv. hoạt động của hs. Hoạt động1: Tổ chức tình huống học tập - T¹o ra hai ©m to vµ ©m nhá b»ng - H/S chó ý theo dâi vµ tr¶ lêi c¸c c©u c¸ch gäi mét em nam vµ mét em n÷ hái mµ gi¸o viªn nªu ra. lªn h¸t. - Yêu cầu HS xác định bạn nào hát cao b¹n nµo h¸t thÊp. - Yêu cầu HS xác định bạn nào hát to, bạn nào hát nhỏ và đặt vấn đề vào bài: Khi nµo th× ©m ph¸t ra to, khi nµo th× ©m ph¸t ra nhá?.

(29) Hoạt động2: I- Âm to, âm nhỏ - Biên độ dao động - Lµm vµ híng dÉn HS thùc hiÖn thÝ - Thùc hiÖn thÝ nghiÖm 1 SGK Tr. 34 nghiÖm 1 SGK Tr. 34 C1: Quan sát dao động của đầu thớc, C1: l¾ng nghe ©m ph¸t ra råi ®iÒn vµo C¸ch lµm §Çu thíc ¢m ph¸t b¶ng 1 ? thớc dao dao động ra to hay động m¹nh hay nhá C2: Tõ b¶ng trªn, em h·y cho biÕt con yÕu lắc nào có tần số dao động lớn hơn? a) N©ng - GV rót ra kÕt luËn. ®Çu thíc ( M¹nh) ( To ) lÖch nhiÒu. b) N©ng ®Çu thíc ( YÕu) (Nhá) lÖch Ýt. - Thông báo k/n ''biên độ" : Độ lệch C2: Đầu thớc lệch khỏi vị trí cân lớn nhất của vật dao động so với vị trí bằng càng (nhiều (hoặc ít)) , biên độ cân băng của nó đợc gọi là biên độ dao động càng (lớn (hoặc nhỏ) ), âm dao động. ph¸t ra cµng (to ( hoÆc nhá ) ), . - Yªu cÇu HS thùc hiÖn C2. C3 : Qu¶ cÇu bÊc lÖch cµng ( nhiÒu (hoÆc Ýt ) ), tiÕng trèng cµng (to ( hoÆc nhá )). KÕt luËn : ¢m ph¸t ra cµng (to ) khi ( biên độ ) dao động của nguồn ©m cµng lín. Hoạt động3: Độ to của âm - Yêu cầu HS cả lớp tự đọc mục II của SGK, tìm hiểu độ to của âm, đơn vị cña ©m thanh. - ? Đơn vị đo độ to của âm là gì? kí hiÖu? - GVgiíi thiÖu b¶ng 2 SGK. (?) §é to cña tiÕng nãi b×nh thêng lµ bao nhiªu dB ? - TiÕng sÐt to gÊp mÊy lÇn tiÕng ån? - Giíi thiªu thªm vÒ giíi h¹n « nhiÔm tiÕng ån lµ 70 dB. - ? Ngìng nµo lµm ®au nhøc tai?. - HS tự đọc mục II của SGK, tìm hiểu độ to của âm, đơn vị của âm thanh. - …§ªxiben (dB). - ( 40 dB). - §é to cña ©m ≥130dB lµm ®au nhøc tai..

(30) Hoạt động4: vận dụng . - Y/cÇu HS tr¶ lêi c¸c c©u hái C4 đến C7: C4: Khi gẩy mạnh một dây đàn , tiếng đàn sẽ to hay nhỏ? tại sao ? C5 : Hãy so sánh biên độ dao động của điểm giữa sợi dây đàn ( điểm M ) trong hai trêng hîp vÏ ë h×nh 12.3. C6: Khi m¸y thu thanh ph¸t ra ©m to , âm nhỏ thì biên độ dao động của mµng loa kh¸c nhau thÕ nµo ? C7: Hãy ớc lợng độ to của tiếng ồn trªn s©n trêng giê ra ch¬i n»m trong kho¶ng nµo ?. C4: Khi gẩy mạnh một dây đàn , tiếng đàn sẽ to . Vì khi gẩy mạnh, dây đàn lệch nhiều , tức là biên độ dao động của dây đàn lớn ,nên âm ph¸t ra to . C6: Biên độ dao động của màng loa lín khi m¸y thu thanh ph¸t ra ©m to. Biên độ dao động của màng loa nhỏ khi m¸y thu thanh ph¸t ra ©m nhá. C7: §é to cña tiÕng ån trªn s©n trêng giê ra ch¬i n»m trong kho¶ng tõ 50 đến 70db. Hoạt động5: Tổng kết bài học - củng cố. - Nh¾c l¹i néi dung bµi häc, yªu cÇu - H/S nh¾c l¹i ghi nhí HS đọc phần ghi nhớ.. - NhËn xÐt giê häc. IV. Híng dÉn häc ë nhµ: - Häc thuéc phÇn ghi nhí cuèi bµi. - Khi nµo vËt ph¸t ra ©m to? - Khi nµo vËt ph¸t ra ©m nhá? - Biên độ dao động là gì? - Độ to của âm phụ thuộc vào nguồn âm nh thế nào? Đơn vị đo độ to của âm? - Lµm BT 12.1 - 12.5 SBT, vµ BT bæ sung trong VBT. - §äc tríc vµ chuÈn bÞ bµi 12 SGK Tr. 34 “§é to cña ©m”..

(31) TiÕt 14:. Bµi 13: m«i trêng truyÒn ©m Ngµy so¹n:09/12/2007. I. Môc tiªu bµi d¹y: 1. Kiến thức: - Kể tên đợc một số môi trờng truyền âm và không truyền đợc âm. - Nêu đợc một số thí dụ về sự truyền âm trong các chất rắn, lỏng, khí. 2. Kỹ năng: - Làm TN để chứng minh âm truyền qua các môi trờng nào? - Tìm ra phơng án TN để CM đợc càng xa nguồn âm, biên độ dao động âm càng nhỏ, âm cµng nhá. 3. Thái độ: - Có ý thức tìm hiểu các hiện tợng vật lý. II. §å dïng gi¶ng d¹y: C¶ líp: - 1 tranh vÏ to h×nh 13.4. Mỗi nhóm: -2 trống da trung thu ,1 que gỗ và giá đỡ 2 trống ; 2 quả cầu bấc - 1 bình to đựng đầy nớc ; - 1 b×nh nhá (hoÆc cèc) cã n¾p ®Ëy ; - 1 nguån ph¸t ©m cã thÓ bá lät b×nh nhá kÌm pin. IV. TiÕn tr×nh d¹y häc: 1) KiÓm tra bµi cò: Bµi tËp 12.1, 12.2 SBT. 2) Bµi míi: Hoạt động của gv. hoạt động của hs. Hoạt động1: tổ chức tình huống học tập Có thể đặt vấn đề vào bài nh SGK và đặt tiếp - HS chú ý theo dõi... câu hỏi : âm đã truyền từ nguồn phát âm đến tai ngêi nghe nh thÕ nµo , qua nh÷ng m«i trêng nµo Hoạt động2: Môi trờng truyền âm 1. sù truyÒn ©m trong chÊt khÝ . - NÕu cã ®iÒu kiÖn th× GV yªu cÇu HS lµm thí nghiệm theo nhóm để trả lời C1 và C2. - NÕu kh«ng cã ®iÒu kiÖn , GV lµm thÝ nghiÖm , HS quan s¸t vµ tr¶ lêi C1 vµ C2. + Khi lắp thí nghiệm nh hình 13.1, chú ý để hai t©m cña hai mÆt trèng n»m song song với giá đỡ ( mặt bàn ) và cách nhau khoảng từ 10 đến 15cm. + GV có thể đặt câu hỏi trớc khi làm thí nghiệm để các em dự đoán xem có hiện tợng gì xảy ra khi gõ mạnh ( 1 tiếng ) vào mặt một trống . Sau đó yêu cầu tất cả HS quan sát thí nghiệm để trả lời C1 và C2. - GV gọi một vài đại diện HS đọc câu trả. - HS quan s¸t tr¶ lêi c©u C1, C2... C1: HiÖn tîng x¶y ra víi qu¶ cÇu bấc treo gần trống 2: rung động vµ lÖch ra khái vÞ trÝ ban ®Çu. Hiện tợng đó chứng tỏ âm đã đợc không khí truyền từ mặt trống thứ nhất đến mặt trống thứ hai. C2: So sánh biên độ dao động cña hai qu¶ cÇu bÊc : Qu¶ cÇu bấc thứ hai có biên độ dao động nhá h¬n so víi qu¶ cÇu bÊc thø nhÊt. KÕt luËn : §é to cña ©m cµng gi¶m khi cµng ë xa nguån ©m.

(32) lêi tríc líp , c¸c HS kh¸c bæ sung vµ thèng nhÊt ý kiÕn . GV cã thÓ nãi thªm vÒ mÆt trống thứ hai đóng vai trò nh màng nhĩ ở tai ngêi nghe. 2. Sù truyÒn ©m trong chÊt r¾n. - GV híng dÉn trß ch¬i " Ai thÝnh tai nhÊt ?" vµ cho HS ch¬i trong kho¶ng 5 phút để xác định bạn thính tai nhất nhóm vµ yªu cÇu c¸c em tr¶ lêi C3 vµ thèng nhÊt ý kiÕn trong toµn líp . 3. Sù truyÒn ©m trong chÊt láng. - GV giíi thiÖu vµ lµm thÝ nghiÖm h×nh 13.3 - Tuú theo nguån ph¸t ©m sö dông , GV híng dÉn HS l¾ng nghe ©m ph¸t vµ híng dÉn HS thảo luận để trả lời C4. 4. Sù truyÒn ©m trong ch©n kh«ng . - GV treo tranh vÏ to h×nh 13.4 , m« t¶ thÝ nghiÖm nh trong SGK vµ híng dÉn HS th¶o luËn c©u tr¶ lêi cho C5. * NÕu cã ®iÒu kiÖn th× nªn lµm thÝ nghiÖm minh ho¹ nh÷ng ®iÒu m« t¶ trong SGK. Hoµn thµnh c©u kÕt luËn .. ( hoặc độ to của âm càng lớn khi cµng ë gÇn nguån ©m ).. C3: Âm truyền đến tai bạn C qua m«i trêng r¾n.. C4: Âm truyền đến tai qua nh÷ng m«i trêng khÝ, r¾n, láng. C5: ThÝ nghiÖm m« t¶ ë h×nh 13.4 chøng tá ©m kh«ng truyÒn qua ch©n kh«ng.. KÕt luËn: - ¢m cã thÓ trruyÒn qua nh÷ng - GV yêu cầu HS tự đọc và hoàn thành phần môi trờng nh ( rắn, lỏng, khí) và kÕt luËn ë trang 38 (SGK) . kh«ng thÓ truyÒn qua ( ch©n - GV gọi một và HS đọc phần kết luận đã không ). hoµn thµnh tríc líp , c¸c HS kh¸c nghe vµ - ë c¸c vÞ trÝ cµng ( xa ) nguån bæ sung ý kiÕn nÕu cÇn thiÕt. ©m th× ©m nghe cµng ( nhá ). - Ta rót ra kÕt luËn g× ? Hoạt động3: Vận tốc truyền âm - GV yêu cầu HS tự đọc mục 5 của SGK.. C6: So s¸nh vËn tèc truyÒn ©m trong kh«ng khÝ , níc vµ thÐp : - Gv híng dÉn toµn líp th¶o luËn vµ thèng VËn tèc truyÒn ©m trong níc nhá nhÊt tr¶ lêi C6 h¬n trong thÐp vµ lín h¬n trong kh«ng khÝ . Hoạt động4: vận dụng.

(33) C7: ¢m thanh xung quanh truyÒn đến tai ta nhờ môi trờng nào ? C8: H·y nªu thÝ dô chøng tá ©m cã thÓ truyÒn trong m«i trêng láng . C9: H·y tr¶ lêi c©u hái nªu ra ë phÇn më bµi . C10: Khi ë ngoµi kho¶ng kh«ng ( ch©n kh«ng ), c¸c nhµ du hµnh vò trô cã thÓ nãi truyÖn víi nhau mét c¸ch b×nh thêng nh khi hä ë trªn mặt đất đợc không ? tại sao ?. C7: Âm thanh xung quanh truyền đến tai ta nhê m«i trêng kh«ng khÝ . C8: Tuú theo HS. C¸c thÝ dô cã thÓ nªu lªn lµ: - Khi chóng ta b¬i díi níc, chóng ta cã thÓ nghe thÊy tiÕng sïng sôc cña bong bãng níc. Nh vËy ©m cã thÓ truyÒn qua chÊt láng. - Nh÷ng ngêi hay ®i c©u c¸ cho biÕt không thể câu đợc cá ki có ngời đi tới gần bờ. Đó là vì cá đã nghe đợc tiếng chân ngời truyền qua đất, qua nớc và bỏ ®i ra xa. - Khi đánh cá, ngời ta thờng chèo thuyền ®i xung quanh lãi vµ gâ vµo m¹n thuyÒn đẻ dồn cá vào lới. Điều đó chứng tỏ nớc đã truyền đợc tiếng động đến tai cá. C9: Vì mặt đất truyền âm nhanh hơn không khí nên ta nghe đợc tiếng vó ngựa từ xa khi ghé tai sát mặt đất. C10: Đợc, họ chạm mũ vào nhau để nói chuyÖn ©m sÏ truyÒn qua kh«ng khÝ trong mò truyÒn qua mò…. Hoạt động4: Tổng kết bài học - củng cố. - Nh¾c l¹i néi dung bµi häc. (?) Âm có thể truyền đợc qua những chÊt nµo nµo ? VËn tèc truyÒn ©m ë chÊt nµo lµ lín nhÊt? chÊt nµo lµ nhá nhÊt ? - NhËn xÐt giê häc:. * ChÊt r¾n, láng, khÝ lµ nh÷ng m«i trờng có thể truyền đợc âm .* Chân không không thể truyền đợc âm . * Nãi chung vËn tèc truyÒn ©m trong chÊt r¾n lín h¬n trong chÊt láng, trong chÊt láng lín h¬n trong chÊt khÝ. - HS chó ý theo dâi.... IV. Híng dÉn häc ë nhµ: - Häc thuéc phÇn ghi nhí SGK - Lµm BT 13.1 - 13.3 SBT, vµ bµi tËp bæ sung VBT. - §äc tríc bµi" Ph¶n x¹ ©m - TiÕng vang". TiÕt 15: Bµi 14: ph¶n x¹ ©m- tiÕng vang Ngµy So¹n:16/12/2007.

(34) I- Môc tiªu bµi d¹y: 1- Kiến thức: - Mô tả và giải thích đợc một số hiện tợng liên quan đến tiếng vang (tiếng väng ). - Nhận biết đợc một số vật phản xạ âm tốt và một số vật phản xạ âm kém ( hay hấp thụ âm tèt ). - KÓ tªn mét sè øng dông ph¶n x¹ ©m . 2- Kü n¨ng: RÌn kh¶ n¨ng t duy tõ c¸c hiÖn tîng thùc tÕ, tõ c¸c TN. 3- Thái độ: - Có ý thức tìm hiểu các hiện tợng vật lý. II- §å dïng gi¶ng d¹y: *Mỗi nhóm: - 1 giá đỡ, 1 tấm gơng, 1 nguồn phát âm dùng vi mạch, 1 bình nớc. *C¶ líp: - Tranh vÏ to h×nh14.1 III- TiÕn tr×nh d¹y häc: 1) KiÓm tra bµi cò: - âm thanh có thể truyền đợc qua môi trờng nào ? vận tóc truyền âm trong môi trờng nào là lín nhÊt? 2) Bµi míi: Hoạt động của gv. hoạt động của hs. Hoạt động1: Đặt vấn đề - §Æt vÊn dÒ Nh phÇn më bµ SGK.. - HS chó ý theo dâi.... Hoạt động2: Tìm hiểu âm phản xạ và tiếng vang 1. GV yêu cầu tất cả HS tự đọc kỹ toàn bộ - HS đọc nghiên cứu SGK mục I mục I của SGK và thảo luận theo nhóm để suy nghĩ trả lời các câu hỏi mà tr¶ lêi c¸c c©u hái vµ kÕt luËn cña môc I. GV nªu ra. 2. GV híng dÉn HS toµn líp th¶o luËn c¸c c©u tr¶ lêi cña môc I. Chó ý: - Đối với câu C1: HS phải nêu đợc âm phản xạ từ mặt chắn nào và đến tai sau âm C1: Tuỳ HS. Các thí dụ có thể là : trùc tiÕp kho¶ng1/15 gi©y. - TiÕng vang ë vïng cã nói. V× ta phân biệt đợc âm phát ra trực tiếp và âm truyền đến núi rồi dội trở lại đến tai ta. - TiÕng vang trong phßng réng. V× ta phân biệt đợc âm phát ra trực tiếp và âm truyền đến tờng phòng rồi dội trở lại đến tai ta. - TiÕng vang tõ giÕng níc s©u. V×.

(35) C2 ? - §èi víi c©u C2: Chèt l¹i vai trß khuÕch đại của âm phản xạ nên nghe đợc âm to h¬n .. C3 ?. - §èi víi c©u C3: ChØ ra r»ng trêng hîp trong phòng rất lớn, tai ngời nghe đợc âm phản xạ với âm trực tếp nên nghe đợc tiÕng vang.. ta phân biệt đợc âm phát ra trực tiếp và âm truyền đến mặt nớc giếng rồi dội trở lại đến tai ta. C2: Ta thêng nghe thÊy ©m thanh trong phßng kÝn to h¬n khi ta nghe nghe chính âm thanh đó ngoµi trêi v× ë ngoµi trêi ta chØ nghe đợc âm phát ra, còn ở trong phòng kín ta nghe đợc âm phát ra vµ ©m ph¶n x¹ tõ têng cïng mét lóc nªn nghe to h¬n. C3: a) Trong cả hai phòng đều có ©m ph¶n x¹. Khi em nãi to trong phßng nhá, mÆc dï vÉn cã ©m phản xạ từ tờng phòng đến tai nhn em kh«ng nghe thÊy tiÕng vang v× ©m ph¶n x¹ tõ têng phßng vµ ©m nói ra đến tai em gần nh cùng một lóc. b) Kho¶ng c¸ch gi÷a ngêi nãi va bức tờng để nghe rõ đợc tiéng vang lµ: 340m/s. 1/30s = 11,.3m KÕt luËn : Cã tiÕng vang khi ta nghe thÊy ( ©m ph¶n x¹ ) c¸ch ( víi ©m ph¸t ra ) mét kho¶ng hêi gian Ýt nhÊt lµ 1/15 gi©y.. Hoạt động3: II. Tìm hiểu vật phản xạ âm tốt và vật phản xạ âm kÐm. 1. Yêu cầu HS đọc mục II của SGK. 2. GV có thể đặt câu hỏi : " vật nh thế nào th× ph¶n x¹ ©m tèt ? VËt nh thÕ nµo th× ph¶n x¹ ©m kÐm ? " hay " vËt nh thÕ nµo th× hÊp thô ©m kÐm ?" Yªu cÇu HS lµm c©u C4.. - HS đọc nghiên cứu SGK mục II. C4: VËt ph¶n x¹ ©m tèt lµ: MÆt gơng, mặt đá hoa, tấm kim loại, têng g¹ch. VËt ph¶n x¹ ©m kÐm là: Miếng xốp, áo len, ghế đệm mót, cao su xèp.. Hoạt động4: vận dụng Cho HS lµm c¸c c©u C5, C6, C7, C8 cña C5: Lµm têng sÇn sïi , treo rÌm phÇn vËn dông. nhung để hấp thụ âm tốt hơn nên ( Cho Hs suy nghĩ ít phút sau đó gọi một giảm tiếng vang. Âm nghe đợc rõ.

(36) vµi HS tr¶ lêi , HS nhËn xÐt, GV cho Hs h¬n. thèng nhÊt kÕt luËn c©u tr¶ lêi). C6: Mçi khi khã nghe, ngêi ta thờng làm nh vậy để hớng âm phản xạ từ tay đến tai ta giúp ta nghe đợc âm to hơn. C7: Âm truyền từ tàu đến đáy biÓn trong 1/2 gi©y. §é s©u cña biÓn lµ 1500m/s.1/2s = 750m. C8: a, b, d. 3) Cñng cè: - GV nh¾c l¹i néi dung bµi häc. - H/S nh¾c l¹i ghi nhí Có thể sử dụng thêm một số bài tập sau để khắc sâu kiến thức : 1. T¹i sao khi em nãi to xuèng mét c¸i giÕng s©u, em sÏ nghe thÊy tiÕng vang ? C©u tr¶ lêi cã thÓ lµ: Nghe thấy tiếng vang vì tai em đã phân biệt đợc âm phản xạ từ mặt nớc, từ thành giếng và ©m do em ph¸t ra. 2. Tại sao tiếng nói của ta trong phòng kín và trống trải nghe oang oang không đợc thật giọng . Tại sao trong phòng có nhiều ngời hoặc đồ đạc hì tiếng nói thật giọng hơn? C©u tr¶ lêi cã thÓ lµ: Trong phòng kín và trống trải, tiếng nói nghe oang oang không đợc thật giọng vì ta nghe thấy tiếng vang. Trong phòng có nhiều ngời hoặc đồ đạc thì tiếng nói thật giọng hơn vì ngời và đồ đạc trong phòng hấp thụ âm tốt nên ta chỉ nghe thấy tiếng nói phát ra. IV. Híng dÉn häc ë nhµ: - Khi nµo vËt ph¸t ra ©m cao (©m bæng)? - Khi nµo vËt ph¸t ra ©m thÊp (©m trÇm)? - ThÕ nµo gäi lµ tÇn sè? §¬n vÞ ®o? - §äc tríc vµ chuÈn bÞ bµi 12 SGK Tr. 34 “§é to cña ©m”..

(37) TiÕt 16: Bµi 15: chèng « nhiÔm tiÕng ån Ngµy So¹n:23/12/2007 I. Môc tiªu bµi d¹y: 1. KiÕn thøc: -Phân biệt đợc tiếng ồn và ô nhiễm tiếng ồn. - Đề ra đợc một số biện pháp chống ô nhiễm tiếng ồn trong những trờng hợp cụ thể . - Kể tên đợc một số vật liêu cách âm . 2. Kü n¨ng: - Ph¬ng ph¸p tr¸nh tiÕng ån. - Cã ý thøc t×m hiÓu c¸c hiÖn tîng vËt lý. II. Ph¬ng tiÖn d¹y häc: §èi víi c¶ líp : - 1 trèng, dïi trèng. - Mét hép s¾t. - Tranh vÏ to h×nh 15.1, 2,3 trong SGK III. TiÕn tr×nh d¹y häc: 1) KiÓm tra bµi cò: Khi nào tai ta nghe đợc tiếng vang? A.Khi âm phát ra đến tai sau âm phản xạ. B. Khi âm phát ra đến tai gần nh cùng một lúc với âm phản xạ C. Khi âm phát ra đến tai trớc âm phản xạ. D. Cả ba trờng hợp trên đều nghe thấy tiếng vang. 2) Giíi thiÖu bµi häc: - ¢m thanh khi nµo th× cã lîi, khi nµo th× l¹i cã h¹i? Khi cã h¹i th× ta ph¶i lµm g× ? §ã lµ néi dung bµi häc h«m nay: “Chèng « nhiÔm tiÕng ån” §V§: H·y tëng tîng nÕu thiÕu ©m thanh th× cuéc sèng cña chóng ta tÎ nh¹t vµ khã kh¨n nh thế nào. Tuy nhiên tiếng động lớn và kéo dài sẽ gây tác hại xấu đến thần kinh của con ngêi. V× vËy trong c¸c nhµ m¸y, c¸c thµnh phè c«ng nghiÖp, ngêi ta ph¶i t×m c¸ch h¹n chÕ bít nh÷ng tiÕng ån. CÇn ph¶i lµm nh thÕ nµo ?. 3) Bµi míi: Hoạt động 1: I . Nhận biết ô nhiễm tiếng ồn - Treo tranh vÏ to h×nh 15.1, 2, 3 HS quan s¸t kÜ c¸c tranh th¶o luËn theo yêu cầu HS quan sát kĩ các tranh nhóm ( hoặc theo bàn) để trả lời câu C1..

(38) th¶o luËn theo nhãm ( hoÆc theo - H×nh 15.2. V× tiÕng ån m¸y khoan to, g©y bàn) để trả lời câu C1. ảnh hởng đến việc gọi điện thoại và gây - Gäi métlµm vµigi¶m đại diện c¸c ph¸p nhãm cô ®iÕc tai ngêi thî khoan C¸ch BiÖn tr¶tiÕng lêi . ån C¸c HS kh¸c thÓ nhËn xÐt - H×nh 15.3. V× tiÕng ån to, kÐo dµi tõ chî, hoặc bổ sung để thống gây ảnh hởng đến việc học tập của học lµm nhÊt gi¶mtr¶ tiÕng lêi. sinh. ån 1. Tác động Cấm bãp - Cho HS tù ©m lµm c©u kÕt luËn. vµo nguån cßi...... Gäi2.mét c©u kÕt luËnc©yKÕt luËn : TiÕng ån g©y «i nhiÔm lµ tiÕng PhânvàitánHSâmđọc Trồng HStrênđờng kh¸c nhËn xÐt hoÆc bæ sung ån ( to ) vµ ( kÐo dµi ) lµm ¶nh hëng xÊu xanh... để truyền thèng nhÊt c©u kÕt luËn. đến ( sức khoẻ và sinh hoạt ) của con ngời. - Híng dÉnkh«ng HS toµn tho¶ 3. Ng¨n X©ylíp têng ch¾n, luËn c¸ch tr¶ lêi C2 để ®i đến cho ©m truyÒn lµm trÇn nhµ, t thèng nhất. Sâu đó ờng yªu cÇu tíi tai nhµ HS b»ng ghi c©u tr¶ lêi C2. xèp, têng phñ dạ, đóng cửa....C2: Trờng hợp có ô nhiễm tiếng ồn là: - Ta rót ra kÕt luËn g× ? b) Lµm viÖc c¹nh m¸y xay s¸t thãc, g¹o,ng«.... d) BÖnh viÖn, tr¹m x¸ ë c¹nh chî Hoạt động2: II. Tìm hiểu biện pháp chống ô nhiễm tiếng ồn C3: §iÒn vµo trç trèng trong b¶ng: 1. Cho HS tự đọc thông tin của mục II (SGK), thảo luận nhóm để trả lời C3. 2. Gọi đại diện từng nhóm đọc kết quả điền vào trỗ trống trong bảng lần lợt đối víi tõng trêng hîp. C¸c HS nhãm kh¸c bæ sung nÕu cÇn thiÕt vµ thèng nhÊt c©u tr¶ lêi. - Lu ý : Trong qu¸ tr×nh híng dÉn th¶o luËn, GV cã thÓ hái thªm lý do vÒ viÖc ®a ra biÖn ph¸p cña em , ph©n tÝch biÖn pháp mà HS đã đa ra và gợi ý bổ sung thªm c¸c biÖn ph¸p kh¸c nÕu biÖn ph¸p võa nªu khã hoÆc kh«ng thÓ thùc hiÖn đợc. 3 . GV yªu cÇu HS lµm c©u C4 vµ thèng nhÊt c©u tr¶ lêi . Hoạt động 3 : Vận dụng – củng cố Cho HS lµm c©u C5, C6 cña phÇn vËn C5: - H×nh 15.2 lµ: Yªu cÇu trong dông, c¸c bµi 15..2,15..3,15.4,15.5 giê lµm viÖc tiÕng ån m¸y khoan trong SBT vµ ghi nhí híng dÉn chung. ph¸t ra kh«ng qu¸ 80db; ngêi thî.

(39) (?)Nh÷ng biÖn ph¸p chèng « nhiÔm khoan cÇn dïng b«ng nót kÝn tai tiếng ồn có thể thực hiện đợc đối với hoặc đeo cái bịt tai lúc làm việc ... H×nh 15.2, 15.3 ? - H×nh 15.3 lµ: Ng¨n c¸ch gi÷a líp học và chợ bằng cách đóng các cửa phßng häc, treo dÌm, x©y têng ch¾n, trång c©y xung quanh; chuyÓn líp häc hoÆc chî ®i n¬i kh¸c..... C6: Tuú theo HS . - TiÕng lîn kªu vµo s¸ng sím hµng ngµy t¹i lß mæ. BiÖn ph¸p: §Ò nghÞ chuyÓn lß mæ tíi n¬i xa vïng d©n c; x©y têng ch¾n xung quanh.... - Làm việc cạnh nơi nổ mìn, phá đá. BiÖn ph¸p: BÞt, nót tai khi lµm viÖc... - TiÕng h¸t karaokª kÐo dµi suèt ngµy lµm ¶nh hëng nhµ bªn c¹nh. BiÖn ph¸p : §Ò nghÞ më nhá bít tiếng, đóng cửa, che rèm phòng hát karraooke; bÞt tai.. IV. Híng dÉn häc ë nhµ - Häc bµi theo SGK vµ vë ghi, häc vµ kh¾c s©u phÇn ghi nhí SGK. - §äc phÇn “ cã thÓ em cha biÕt. - Lµm bµi tËp 15.1 – 15.5 vµ bµi t©p bæ sung, HS kh¸ lµm bµi tËp 15.6 SBT. - ¤n tËp tèt chuÈn bÞ cho tiÕt kiÓm tra häc k×.. TiÕt 17: KiÓm tra häc kú I (§Ò cña Së GD.). TiÕt 18:. Bµi 16: Tæng kÕt ch¬ng II: ©m häc Ngµy So¹n:30/12/2007 I. Môc tiªu bµi d¹y: 1. Ôn lại kiến thức liên quan đến âm thanh. 2. Cã ý thøc t×m hiÓu c¸c hiÖn tîng vËt lý..

(40) 3. Luyện tập để chuẩn bị cho kiểm tra cuối chơng II. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS: 1) Gi¸o viªn: Gi¸o ¸n, SGK, b¶ng treo h×nh 16.1 vÒ trß ch¬i « ch÷. 2) HS: - SGK, VBT. - ¤n tËp tríc ë nhµ c¸c bµi häc cña ch¬ng ©m thanh. III. TiÕn tr×nh d¹y häc: 1) KiÓm tra bµi cò: ( KÕt hîp trong giê). 2) Tæ chøc luyÖn tËp: Hoạt động của gv. hoạt động của hs. Hoạt động1: Ôn lại kiến thức cơ bản 1. a) các nguồn phát âm đều ( dao động). b) Số dao động trong 1 giây là ( tần số). Đơn vị cña tÇn sè lµ ( hÐc(Hz)). c) Độ to của âm đợc đo bằng đơn vị ( đêxiben((dB)). d) VËn tèc ©m truyÒn qua kh«ng khÝ lµ (340 - Híng dÉn c¶ líp th¶o luËn m/s). vµ thèng nhÊt c©u tr¶ lêi. e) Giíi h¹n « nhiÔm tiÕng ån lµ (70 )dB. 2.a) Tần số dao động cngf lớn âm phát ra càng bæng,. b) Tần số dao động càng nhỏ, âm phát ra càng - GV rót ra kÕt luËn. trÇm. c) Dao động mạnh, biên độ lớn, âm phát ra to. d) Dao động yếu, biên độ nhỏ, âm phát ra nhỏ. 3. a) Kh«ng khÝ : c) R¾n ; d) Láng. 4. ¢m ph¶n x¹ lµ ©m réi gîc dßng. 5. D. Âm phản xạ nghe đợc cách âm phát ra. 6. a) C¸c vËt ph¶n x¹ ©m tèt lµ c¸c (cøng) vµ cã bÒ mÆt (nh½n). b) C¸c vËt ph¶n x¹ ©m kÐm lµ c¸c (mÒm) vµ cã bÒ mÆt (gå nghÒ). 7. b) làm việc ở nơi nổ mìn, phá đá. d) Hát karaokê to lúc ban đêm. - Treo b¶ng phô c¸c c©u hái phÇn tù kiÓm tra. - Cho H/S lµm viÖc c¸ nh©n đối với phần tự kiểm tra.. Hoạt động 2: Làm bài tập phần vận dụng. - Yªu cÇu HS lµm viÖc c¸ nh©n ph©n’’ VËn dông ‘’ vµo vë bµi tËp. - Híng dÉn c¶ líp th¶o luËn vµ. 1. Vật dao động phát ra âm trong dàn ghi ta là dây đàn. Vật dao động phát ra âm trong kèn là lá bị bị thæi..

(41) thèng nhÊt c©u tr¶ lêi.. C 2 : ( Treo bảng phụ đề bài). Vật dao động phát ra âm trong sáo là cột kh«ng khÝ trong s¸o. Vật dao động phát ra âm trong trống là mặt trèng. 2. C. 3. a) Dao động của các sợi dây đàn mạnh, d©y lÖnh nhiÒu khi ph¸t ra tiÕng to. Dao động của các sợi dây đàn yếu, dây lệnh ít khi ph¸t ra tiÕng nhá. a) Dao động của các sợi dây đàn nhanh khi phát ra âm cao. Dao động của các sợi dây đàn chậm khi phát ra âm thấp. 4. Tiếng nói đã truyền từ miệng ngời này qua không khíđến hai cái mũ và lại qua không khí đến tai ngời kia. 5. Ban đêm yên tĩnh, ta nghe tiếng vang của ch©n m×nh ph¸t ra khi ph¶n x¹ l¹i tõ hai tõ hai bªn têng ngâ. Ban ngµy tiÕng vang bÞ th©n thÓ ngêi qua l¹i hÊp thô, hoÆc bÞ tiÕng ån trong thµnh phè ¸t nªn chØ nghe thÊy mçi tiÕng ch©n. 6. A. Âm phát ra đến tai cùng một lúc với ©m ph¶n x¹. 7. BiÖn ph¸t chèng « nhiÔm tiÕng ånn»m bªn cạnh đờng quốc lộ. - Treo biÓn b¸o cÊm bãp cßi gÇn bÖnh viÖn. - X©y têng ch¾n xung quanh bÖnh viÖn, đóng các củă phòng để ngăn chặn đờng truyÒn ©m. - Trồng nhiều cây xanh quanh bệnh viện để híng ©m truyÒn ®i theo híng kh¸c. - Treo rèm củă ra vào để ngăn chặn đờng truyền âm cũng nh để hấp thụ bớt âm.. - Dùng nhiều đồ dùng mềm, có bề mặt xù xì để hấp thụ bớt âm.. Hoạt động3: trò chơi ô chữ - Treo b¶ng phô c¸c « (chøa ch÷) gi¶i thÝch trß ch¬i vµ híng dÉn HS ch¬i..

(42) Theo hµng ngang: 1. M«i trêng kh«ng truyÒn ©m. 2. ¢m cã tÇn sã lín h¬n 20000Hz. 3. Số dao động trong một d©y. 4. HiÖn tîng ©m réi ngîc trë l¹i khi gÆp mÆt ch¾n. 5. §Æc ®iÓm cña c¸c nguån ©m ph¸t ©m. 6. HiÖn tîng x¶y ra khi ph©n biệt đợc âm phát ra và âm ph¶n x¹. 7. ¢m cã tÇn sènhá h¬n 20 Hz. Tõ hµng däc lµ g× ?. s. C i T p d t. h ª Ç h a I h. © U n ¶ o Õ ¹. n © s n ® n ©. k m è x é g m. h « n G. ¹ © M n g v a n g. Hoạt động4: Tổng kết bài học - hớng dẫn học ở nhà. - Nh¾c l¹i néi dung bµi häc. - Yªu cÇu HS vÒ nhµ thùc hiÖn «n tËp theo vá nghi vµ SGK - Nghiªn cøu tríc bµi 17; Sù nhiÔm ®iÖn do cä s¸t.. Ngµy So¹n:20/1/2009. Ngµy gi¶ng:7A:22/1/2009 7BC:5/2/2009.. Ch¬ng III:. TiÕt 19:. ®iÖn häc.

(43) Bµi 17: sù nhiÔm ®iÖn do cä s¸t. I. Môc tiªu bµi d¹y: 1.KiÕn thøc: - H/S mô tả đợc 1 hiện tợng hoặc một thí nghiệm chứng tỏ vật bị nhiễm điện do cọ xát - Giải thích đợc một số hiện tợng nhiễm điện do cọ xát trong thực tế ( chỉ ra các vật nào cọ x¸t víi nhau vµ biÓu hiÖn cña sù nhiÔm ®iÖn ) 2.Kü n¨ng - BiÕt c¸ch quan s¸t vµ m« t¶ c¸c hiÖn tîng thùc tÕ 3.Thái độ . -Cã ý thøc t×m hiÓu c¸c hiÖn tîng vËt lý. II.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh 1.Gi¸o viªn: * §èi víi mçi nhãm häc sinh : - 1 thíc nhùa dÑt - 1 thanh thuû tinh - 1 mảnh ni lông (pôliêtilen) màu trắng đục ( thờng dùng làm túi đựng hàng) kích thớc 13em x 25 em. - Mét m¶nh phim nhùa kÝch thíc 13cm*18cm; - C¸c vôn giÊy viÕt kÝch thíc 1mm*1mm; - C¸c vôn nil«ng kÝch thíc 0.5cm*0,5cm; - 1 qu¶ cÇu b»ng nhùa xèp (hoÆc b»ng bÊc ) cì 0,5cm3 cã xuyªn sîi chØ kh©u ; - 1 gi¸ treo miÕng nhùa xèp ; - 1 m¶nh v¶i kh« , 1 m¶nh nhùa , 1 m¶nh len , mçi m¶nh kÝch thíc kho¶ng 15cm*15cm. - 1 mảnh kim loại (bằng tôn ,hoặc bằng nhôm , đồng....) mỏng kích thớc 11cm*23cm; - 1 bót thö ®iÖn th«ng m¹ch ; -1 phích nớc nóng và 1 cốc đựng nớc. 2.Häc sinh III.TiÕn tr×nh d¹y häc: 1) Giíi thiÖu bµi häc:(3’): Giíi thiÖu s¬ bé néi dung cña ch¬ng. Giíi thiÖu c¸c môc tªu chính đã nêu ở đầu chơng. 2) Bµi míi: (?) Ngoài các hiện tợng điện đợc mô tả trong c¸c ¶nh ®Çu ch¬ng 3 (SGK) , c¸c em cßn biÕt c¸c hiÖn tîng ®iÖn nµo kh¸c ? - Th«ng b¸o mét trong c¸c c¸nh lµm nhiÔm ®iÖn c¸c vËt lµ: “ Sù nhiÔm ®iÖn do cä s¸t” (?) Các em đã thấy hiện tợng gì, khi ta cëi ¸o ngoµi b»ng len, d¹ hay sîi tæng hîp avß nh÷ng ngµy thêi tiÕt kh« r¸o,. ( §Ìn ®iÖn s¸ng, qu¹t ®iÖn, bÕp ®iÖn, bµn lµ ®iÖn, n c¬m ®iÖn, tñ l¹nh, m¸y b¬m níc.....) - H/S chó ý theo dâi.... ( - HS suy nghÜ tr¶ lêi…).

(44) dÆc biÖt lµ khi hanh kh« ? - Th«ng b¸o hiÖn tîng t¬ng tù ngoµi tù nhiªn lµ hiÖn tîng sÊm chíp nhiÔm ®iÖn do cä s¸t.. I.VËt nhiÔm ®iÖn .(26’) 1: Lµm thÝ nghiÖm 1.(13 ’) 1. HS ®a tõng thíc nhùa dÑt, m¶nh li n«ng, thanh thu tinh, m¶nh phim nhùa l¹i gÇn m¶nh giÊy viÕt, vô linông, quả cầu nhựa xốp để kiểm tra và thấy rằn kh«ng cã hiÖn tîng nµo x¶y ra.. 1. Cho tõng nhãm HS ®a tõng thíc nhùa dÑt, m¶nh li n«ng, thanh thuû tinh, m¶nh phim nhùa l¹i gÇn m¶nh giÊy viÕt, vụn linông, quả cầu nhựa xốp để kiểm tra vµ thÊy r»ng kh«ng cã hiÖn tîng nµo x¶y ra. 2. Nhãm HS lµm thÝ nghiÖm cä s¸t thíc nhùa b»n miÕng v¶i kh 2. Yêu cầu từng nhóm HS làm thí .Cọ sát nhiều lần theo một chiều, sau đó đa thớc nhự nghiÖm cä s¸t thíc nhùa b»ng miÕng lÇn lît l¹i gÇn c¸c vôn giÊy viÕt, c¸c vôn lin«ng v v¶i kh«: miÕng nhùa xèp, ghi kÕt qu¶ vµo b¶ng kÎ s½n trong v .Híng dÉn HS cä s¸t nhiÒu lÇn theo mét bµi tËp. chiều. Sau đó đa thớc nhựa lần lợt lại gÇn c¸c vôn giÊy viÕt, c¸c vôn lin«ng vµ 3. HS lµm thÝ nghiÖm t¬ng tù khi cä s¸t thanh thu miÕng nhùa xèp, ghi kÕt qu¶ vµo b¶ng tinh, m¶nh lin«ng , m¶nh phim nhùa vµ ghi kÕt qu kÎ s½n trong vë bµi tËp. quan s¸t vµo b¶ng. 3. Cho HS lµm thÝ nghiÖm t¬ng tù khi cä C¸c Vôn Vôn Qu¶ s¸t thanh thuû tinh, m¶nh lin«ng , m¶nh vËt giÊy li cÇu phim nhùa vµ ghi kÕt qu¶ quan s¸t vµo viÕt n«ng nhùa b¶ng.. xèp VËt bÞcä s¸t Thíc nhùa Thanh thuû tinh M¶nhphim nhùa. 4. HS th¶o luËn, lùa chän côm tõ thich¸ hîp ®iÒn v chỗ trống của kết luận 1 trong SGK. Sau khi đã thố nhất, hoàn thành câu để trống vào vở học hoặc v VBT.. 4. Tõ kÕt qu¶ quan s¸t cho HS th¶o luËn, lùa chän côm tõ thÝch hîp ®iÒn vµo chç KÕt luËn 1: NhiÒu vËt sau khi cä s¸t ( cã kh¶ n¨n trèng cña kÕt luËn 1 trong SGK. Sau khi hót) c¸c vËt kh¸c. đã thống nhất, đề nghị HS hoàn thành.

(45) câu để trống vào vở học hoặc vào VBT. - Ta rót ra kÕt luËn g× ?. 2.ThÝ nghiÖm 2.. (?) Nhiều vật sau khi cọ sát có đặc điểm gì mà lại có thể - HS nêu dự đoán và nêu cách làm t nhiÔm c¸c vËt kh¸c ? nghiÖm kiÓm tra. - Yêu cầu HS tiến hành các thí nghiệm mà HS đã nêu. ( Có thể cho rằng vật đợc cọ sát nóng lên, do đó hút các vật khácvà đ ph¬ng ¸n lµm thÝ nghiÖm h¬ nãn vật…Sau đó đa các vật đợc hơ nón l¹i gÇn c¸c m¶nh giÊy xem cã hót c¸ - Yêu cầu các nhóm làm thí nghiệm kiểm tra nh trình vụn giấy đó hay không) bµy trong SGK( h×nh 17.2) (+ Nếu dùng bút thử điện thông thờng ( với bóng đèn nª«ng) cÇn thay thái ®iÖn trë cña bót b»ng lß xo cã trong bút bi, hoặc cầm trực tiếp bóng đèn của bút để tiến hµnh thÝ nghiÖm + Nếu thời tiết hanh khô, bóng đèn bút thử điện thờng loÐ s¸ng trong thêi gian ng¾n, cÇn ph¶i quan s¸t kÜ vµ nªn lµm l¹i víi vµi lÇn cä x¸t. + Dùng bút thử điện thông mạnhthì đèn bóng thử này s¸ng lªn rÊt râ) (?) Hãy điền vào chỗ trống để hoàn thành câu kết luận 2.. - Lu ý HS tõ míi: “ VËt nhiÔm ®iÖn”, “ VËt bÞ nhiÔm KÕt luËn 2: NhiÒu vËt sau khi cä x điện”, “ Vật mang điện tích “ đều có cùng một nghĩa. có khả năng (làm sáng) bóng đèn b thö ®iÖn.. II.vËn dông .(13’ ) C1: Khi tr¶i ®Çu b»ng lîc nhùa, lîc nhùa vµ tãc x¸t vµ nhau cả lợc nhựa và tóc đều bị nhiễm điện. Do đó tóc bị - Tæ chøc cho c¸c nhãm th¶o luËn îchót kÐo th¼ng ra. lÇn lît tr¶ lêi c©u hái C1, C2, C3. C 2: Khi thæi bôi trªn mÆt bµn, luång giã thæi lµm bôi ba ®i. C¸nh qu¹t ®iÖn khi quay cä s¸t víi kh«ng khÝ vµ nhiÔm ®iÖn, v× thÕ c¸nh qu¹t hót c¸c h¹t bôi cã tron không khí ỏ gần đó. Mép cánh quạt chém vào không khíđ îc cä x¸t m¹nh nhÊt vµ bôi b¸m ë mÐp c¸nh qu¹t nhiÒ nhÊt..

(46) C 3: Khi lau chïi g¬ng soi, kÝnh cöa sæ hay mµn ti vi b»n kh¨n b«ng kh«, chóng bÞ cä s¸t vµ bÞ nhiÔm ®iÖn. V× th chóng hót c¸c bôi v¶i. 3.Cñng cè .LuyÖn tËp(2’) - H/S nh¾c l¹i ghi nhí. - Nh¾c l¹i néi dung bµi häc: (?)Cã thÓ lµm nhiÔm ®iÖn vËt b»ng c¸ch nµo? ?.VËt bÞ nhiÔm ®iÖn cã kh¶ n¨ng g× 4. Híng dÉn häc ë nhµ(1’) - Häc bµi theo SGK vµ vë ghi. - Lµm bµi tËp 17. 1 – 17. 4 SBT vµ bµi tËp trong VBT. - §äc tríc vµ chuÈn bÞ bµi 18 SGK Tr. 50 “Hai lo¹i ®iÖn tÝch’’. Ngµy So¹n:3/2/2009. Ngµy d¹y:7A:5/2/2009. 7BC:12/2/2009. TiÕt 20:. Bµi 18: hai lo¹i ®iÖn tÝch. I. Môc tiªu bµi d¹y: 1. KiÕn thøc: - H/S biÕt cã hai lo¹i ®iÖn tÝch lµ ®iÖn tÝch d¬ng vµ ®iÖn tÝch ©m , hai ®iÖn tÝch cïng dÊu th× ®Èy nhau , tr¸i dÊu th× hót nhau. -Nêu đợc cấu tạo nguyên tử gồm : hạt nhân mang điện tích dơng và các êlectrôn mang điện tÝch ©m quay xung quanh h¹t nh©n , nguyªn tö trung hoµ vÒ ®iÖn . - BiÕt vËt mang ®iÖn tÝch ©m thõa ªlectr«n, vËt mang ®iÖn d¬ng mÊt bít ªlectr«n. 2. Kü n¨ng: - Lµm thÝ nghiÖm vÒ nhiÔm ®iÖn do cä x¸t. 3. Thái độ: - Trung thực, hợp tác trong hoạt động nhóm. - Cã ý thøc t×m hiÓu c¸c hiÖn tîng vËt lý. II. §å dïng gi¶ng d¹y: 1.Gi¸o viªn * §èi víi c¶ líp : - Tranh phóng to mô hình đơn giản của nguyên tử (hình 18.4 tr 51 SGK). - B¶ng phô ghi s½n néi dung: §iÒn tõ thÝch hîp vµo « trèng: 1- ë t©m nguyªn tö cã mét…………….. mang ®iÖn tÝch d¬ng. 2- Xung quanh hạt nhân có các……………. mang điện tích âm chuyển động tạo thành líp vá cña nguyªn tö. 3- Tổng điện tích âm của các êlectrôn có trị số tuyệt đối………..điện tích d ơng hạt nhân. Do đó bình thờng nguyên tử trung hoà về điện..

(47) 4- ………….. cã thÓ dÞch chuyÓn tõ nguyªn tö nµy sang nguyªn tö kh¸c, tõ vËt nµy sang vËt kh¸c. - Ph« t« bµi tËp trªn b¶ng phô cho c¸c nhãm. 2.Häc sinh - 2 m¶nh nil«ng (70mm x 12mm) - 1 bút chì vỏ gỗ hoặc đũa nhựa +1 kẹp nhựa. - 2 thanh nhựa sẫm màu giống nhau dài 20cm , tiết diện tròn , có lỗ ở giữa để đặt vào trục quay +1 mũi nhọn đặt thẳng đứng trên đế nhựa. - 1 m¶nh len hoÆc d¹ cì 15cm*15cm, 1 m¶nh lôa cì 15cm*15cm - 1 thanh thuû tinh ( tèt nhÊt lµ thuû tinh h÷u c¬ )(5mm x 10mm x 200mm) III. TiÕn tr×nh d¹y häc: 1) KiÓm tra bµi cò(4’) (?)Cã thÓ lµm nhiÔm ®iÖn vËt b»ng c¸ch nµo ?VËt bÞ nhiÔm ®iÖn cã kh¶ n¨ng g× ? * Giíi thiÖu bµi häc:(2’) - Ta đã biết một vật bị nhiễm điện ( mang điện tích) có khả năng hút các vật khác. Nếu hai vật đều bị nhiễm điện thì chúng hút nhau hay đẩy nhau ? - Ta tiếp tục nghiên cứu về vật bị nhiễm điện để trả lời câu hỏi trên. Đó là nội dung bµi häc h«m nay: ” Hai lo¹i ®iÖn tÝch” 2. Bµi míi: I.Hai lo¹i ®iÖn tÝch(24 ’) - GV yêu cầu HS đọc TN1(tr.50), 1.Thí nghiệm1 tìm hiểu các dụng cụ cần thiết và - HS đọc TN1, các nhóm chọn dụng cụ và tiến hành TN c¸ch tiÕn hµnh TN. theo HD cña GV. - Yªu cÇu HS chuÈn bÞ TN1 theo nhãm. - GV HD c¸c nhãm tiÕn hµnh - §¹i diÖn c¸c nhãm nªu hiÖn tîng x¶y ra tríc vµ sau TN. khi cä x¸t + nhËn xÐt ý kiÕn cña c¸c nhãm kh¸c: - Yêu cầu đại diện các nhóm trả +Trớc khi cọ xát: 2 mảnh nilông không có hiện tợng gì. lêi c¸c c©u hái: + sau khi cä x¸t: 2 m¶nh nil«ng ®Èy nhau. ?: HiÖn tîng ban ®Çu gi÷a 2 m¶nh nilon? ?: HiÖn tîng x¶y ra khi 2 m¶nh nilon bÞ nhiÔm ®iÖn? - Gi¸o viªn nhËn xÐt kÕt qu¶ cña các nhóm, giải thích cho HS trờng hợp có phần mảnh nilông - HS nêu đợc hai vật giống nhau cùng là nilông cùng hót nhau lµ do 1 trong hai phÇn cọ xát vào một vật do đó hai mảnh nilông phải nhiễm mảnh nilông đó cha đợc nhiễm ®iÖn gièng nhau. ®iÖn th× hiÖn tîng x¶y ra lµ do - §äc TN h×nh 18.2, chän dông cô TN vµ tiÕn hµnh phÇn m¶nh nil«ng kia bÞ nhiÔm TN, th¶o luËn kÕt qu¶: Hai thanh nhùa cïng cä x¸t ®iÖn hót (nÕu cã nhãm cã hiÖn tvµo m¶nh v¶i kh« : ®Èy nhau. ợng đó xảy ra). Giáo viên nhận - HS các nhóm cùng thống nhất hoàn thành nhận xét.

(48) xÐt c¸ch tiÕn hµnh TN vµ kÕt qu¶ tr.50. của các nhóm, động viên các Nhận xét: Hai vật giống nhau, đợc cọ xát nh nhau thì nhãm lµm TN tèt. mang điện tích cùng loại và khi đợc đặt gần nhau thì - GV đặt câu hỏi: Hai mảnh chúng đẩy nhau. nil«ng khi cïng cä x¸t vµo m¶nh len th× nã sÏ nhiÔm ®iÖn gièng nhau hay kh¸c nhau? V× sao? - Víi hai vËt gièng nhau kh¸c hiÖn tîng cã nh vËy kh«ng? Chóng ta tiÕn hµnh tiÕp TN1 h×nh 18.2. - Yêu cầu HS đọc TN, chọn dông cô vµ tiÕn hµnh TN t¬ng tù nh TN h×nh 18.1. Thèng nhÊt ý kiÕn hoµn thµnh nhËn xÐt. - GV thông báo ngời ta đã tiến hành nhiều TN khác nhau và đều rót ra nhËn xÐt nh vËy. Yªu cÇu HS ghi vë nhËn xÐt. §V§; Hai vËt nhiÔm ®iÖn kh¸c nhau. Chóng ta cïng tiÕn hµnh thí nghiệm để kiểm tra điều này. - Yêu cầu HS đọc TN2, chuẩn 2.Thí nghiệm2. bị đồ dùng, tiến hành thí - HS đọc TN 2, làm TN theo nhóm, yêu cầu thấy đợc hiện nghiÖm. tîng x¶y ra : Lu ý HS tiÕn hµnh theo c¸c bíc sau : + §òa nhùa, thanh thuû tinh cha nhiÔm ®iÖn : cha cã hiÖn + Đặt đũa nhựa cha nhiễm điện tợng gì (cha tơng tác với nhau). lªn mòi nhän, ®a thanh thuû tinh cha nhiÔm ®iÖn l¹i gÇn + Thanh thuû tinh nhiÔm ®iÖn l¹i gÇn thíc nhùa :Thanh nhau xem cã t¬ng t¸c víi nhau thuû tinh hót thíc nhùa. kh«ng ? + NhiÔm ®iÖn c¶ thanh thuû tinh vµ thíc nhùa : Thanh + Cä x¸t thanh thuû tinh víi thuû tinh hót thíc nhùa m¹nh h¬n. lụa, đa lại gần đũa nhựa, quan - Qua TN 2 HS thấy đợc : x¸t hiÖn tîng x¶y ra, nªu nhËn + 1 vËt nhiÔm ®iÖn cã thÓ hót vËt kh¸c kh«ng nhiÔm xÐt, gi¶i thÝch ? ®iÖn : hót yÕu + Sau đó cọ xát thanh nhựa với + 2 vật nhiễm điện khác loại hút nhau mạnh hơn. mảnh dạ đặt lên mũi nhọn, - HS các nhóm thống nhất ý kiến và chọn từ thích hợp thanh thuû tinh víi m¶nh lôa, ®iÒn vµo chç trèng hoµn thµnh nhËn xÐt tr.51. ®a l¹i gÇn quan x¸t hiÖn tîng NhËn xÐt : Thanh nhùa sÉm mµu vµ thanh thuû tinh cä x¶y ra (cã thÓ cä thanh nhùa vµ x¸t th× chóng hót nhau do chóng mang ®iÖn tÝch kh¸c thanh thuû tinh víi cïng mét lo¹i..

(49) mảnh dạ nếu không có mảnh - HS nêu đợc : Thanh thuỷ tinh và thớc nhựa nhiễm điện lôa). kh¸c lo¹i v× nÕu nhiÔm ®iÖn cïng lo¹i nã ph¶i ®Èy nhau.. - Yªu cÇu HS hoµn thµnh nhËn xÐt tr.51 vµ ghi vë.. - Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái : T¹i sao em l¹i cho r»ng thanh thuû tinh vµ thanh nhùa nhiÔm ®iÖn kh¸c lo¹i ? - Yªu cÇu HS hoµn thµnh kÕt 3.KÕt luËn vµ vËn dông luËn. - HS hoµn thµnh kÕt luËn, ghi vë: *KÕt luËn: Cã hai lo¹i ®iÖn tÝch. C¸c vËt mang ®iÖn tÝch cïng lo¹i th× ®Èy nhau, mang ®iÖn tÝch kh¸c lo¹i th× hót nhau. - Cã hai lo¹i ®iÖn tÝch: §iÖn tÝch d¬ng (+) vµ ®iÖn tÝch ©m - GV th«ng b¸o qui íc vÒ ®iÖn (-). tÝch. - HS nhí qui íc vÒ ®iÖn tÝch ngay t¹i líp, vËn dông hoµn thµnh c©u hái c1: - Yªu cÇu HS vËn dông tr¶ lêi Cä x¸t m¶nh v¶i vµ thanh nhùa: M¶nh v¶i vµ thanh nhùa c©u hái c1. đều nhiễm điện. Thảo luận cả lớp, sau đó yêu + Chúng hút nhau: mảnh vải và thanh nhựa nhiễm điện cÇu HS ghi vµo vë kh¸c lo¹i. + M¶nh v¶i mang ®iÖn tÝch(+): thíc nhùa mang ®iÖn tÝch(-). II.s¬ lîc vÒ cÊu t¹o nguyªn tö(7 phót) - GV treo tranh vẽ mô hình đơn - HS đọc phần II SGK, thảo luận theo nhóm hoàn gi¶n cña nguyªn tö H18.4. thành bài tập GV giao. Yêu cầu điền đúng các - Yêu cầu HS đọc phần II( SGK tõ theo thø tù: tr51). 1- H¹t nh©n; 2- ªlectr«n; 3- b»ng; 4- ªlectr«n. - GV phát bài tập đã chuẩn bị cho c¸c nhãm, yªu cÇu hoµn thµnh. - 1 HS lªn b¶ng kÕt hîp víi h×nh vÏ nªu s¬ lîc vÒ cÊu t¹o cña nguyªn tö - Gäi 1 HS tr×nh bµy s¬ lîc vÒ cÊu tạo của nguyên tử trên mô hình để HS nhËn biÕt kÝ hiÖu h¹t nh©n, êlectrôn, đếm số dấu “+” ở hạt.

(50) nh©n vµ sè dÊu “-” ë c¸c ªlectr«n để nhận biết nguyên tử trung hoà vÒ ®iÖn. Gäi HS kh¸c nhËn xÐt, GV söa ch÷a nÕu cÇn, lu ý HS c¸ch sö dông tõ ng÷ chÝnh x¸c. - GV th«ng b¸o thªm nguyªn tö cã kÝch thíc v« cïng nhá bÐ, nÕu xÕp s¸t nhau thµnh mét hµng dµi 1mm cã kho¶ng 10 triÖu nguyªn tö. III.VËn dông(5’) - GV HD HS vËn dông tr¶ lêi - HS tr¶ lêi c©u hái c2, c3, c4. Tham gia nhËn xÐt ý kiÕn c2, c3, c4 cña c¸c b¹n. 3.Cñng cè –LuyÖn tËp(1’) ?: Qua bµi häc nµy c¸c em biÕt thêm đợc những điều gì?. - HS đọc ghi nhớ ghi vở. - Y/c HS đọc ghi nhớ ghi vào vë 4. Híng dÉn häc ë nhµ(1phót): - Học thuộc ghi nhớ, đọc mục “có thể em cha biết”. - Vận dụng làm các bài tập 18.1 đến 18.4 SBT tr19.. Ngµy so¹n 10/2/2009. TiÕt 21:. Ngµy gi¶ng:7A:12/2/2009 7BC:19/2/2009. Bµi 19: dßng ®iÖn - nguån ®iÖn. I. Môc tiªu bµi d¹y: 1KiÕn thøc: Mô tả một TN tạo ra dòng điện, nhận biết có dòng điện và nêu đợc dòng điện là dòng c¸c ®iÖn tÝch dÞch chuyÓn cã híng. - Nêu đợc tác dụng chung của các nguồn điện là tạo ra dòng điện và nhận biết các nguồn ®iÖn thêng dïng víi hai cùc cña chóng. - Mắc và kiểm tra để đảm bảo một mạch điện kín gồm pin, bóng đèn pin, công tắc và dây nối hoạt động, đèn sáng. 2-Kü n¨ng: - Lµm TN, sö dông bót thö ®iÖn. 3Th¸i độ: - Trung thực, kiên trì, hợp tác trong hoạt động nhóm. - Cã ý thøc thùc hiÖn an toµn khi sö dông ®iÖn. II. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS: 1.Gi¸o viªn  C¶ líp: Tranh phãng to h×nh 19.1, 19.2, 19.3 (SGK), 1 ¾c qui..

(51)  Mçi nhãm: - Mét sè lo¹i pin thËt (mçi lo¹i 1 chiÕc). - Mét m¶nh t«n ( 80mm x 80mm), 1 m¶nh nhùa (130mm x 180mm), 1 m¶nh len. - Một bút thử điện thông mạch(hoặc bóng đèn nêon của bút thử điện). - Một bóng đèn pin có đế đèn, 1 công tắc, 5 đoạn dây nối có vỏ cách điện.  Lu ý: ë mçi nhãm, GV chuÈn bÞ tríc t×nh huèng x¶y ra lµm hë m¹ch cho HS ph¸t hiện: Dây tóc đèn bị đứt, đui đèn không tiếp xúc với đế, dây điện bị đứt ngầm, pin hết ®iÖn, c«ng t¾c tiÕp xóc kh«ng tèt.... 2.Häc sinh. -Häc bµi vµ chuÈn bÞ bµi míi III. TiÕn tr×nh d¹y häc: 1- KiÓm tra bµi cò(4’) HS1 - Cã mÊy lo¹i ®iÖn tÝch? Nªu sù t¬ng t¸c gi÷a c¸c vËt mang ®iÖn Cã hai lo¹i ®iÖn tÝch. C¸c vËt mang ®iÖn tÝch cïng tÝch?. lo¹i th× ®Èy nhau, mang ®iÖn tÝch kh¸c lo¹i th× hót nhau. - Cã hai lo¹i ®iÖn tÝch: §iÖn tÝch d¬ng (+) vµ ®iÖn tÝch ©m (-). - Mét HS lªn b¶ng tr¶ lêi c©u hái, c¸c HS kh¸c - Thế nào là vật mang điện tích dlắng nghe để nêu nhận xét. ¬ng, thÕ nµo lµ vËt mang ®iÖn tÝch ©m? Một vài HS đứng tại chỗ trả lời câu hỏi. - Nªu Ých lîi vµ thuËn tiÖn khi sö (10® dông ®iÖn?. ) 2.NéI DUNG BµI MíI. * Tæ chøc t×nh huèng häc tËp (1’) -C¸c thiÕt bÞ mµ c¸c em võa nªu chØ hoạt động khi có dòng điện chạy qua. VËy dßng ®iÖn lµ g×? Chóng ta sÏ ®i t×m c©u tr¶ lêi trong bµi häc h«m nay.. I.Dßng ®iÖn(15’) - GV treo tranh vÏ h×nh 19.1, yªu cÇu HS c¸c nhãm quan s¸t, t×m hiÓu sù t¬ng tù gi÷a dßng ®iÖn vµ dßng níc, t×m tõ thÝch hîp ®iÒn vµo chç trèng trong c©u c1. - Híng dÉn th¶o luËn trªn líp, chèt l¹i câu trả lời đúng. - Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái C2 : Lµm TN 19.1c) kiÓm tra l¹i khi bót thö điện ngừng sáng, làm thế nào để đèn l¹i s¸ng ?. - HS quan s¸t h×nh vÏ19.1 th¶o luËn nhãm, thèng nhất ý kiến, để điền từ thích hợp vào chỗ trống. - Tham gia th¶o luËn, söa ch÷a nÕu sai sãt. - Dù ®o¸n c©u tr¶ lêi C2 : HS cã thÓ nªu dù ®o¸n muốn đèn bút thử điện lại sáng thì cọ xát mảnh lôa lÇn n÷a. Lµm TN kiÓm chøng theo nhãm, hoµn thµnh nhËn xÐt : Bóng đèn bút thử điện sáng khi có các điện tích dÞch chuyÓn qua nã. - Ghi nhận xét đúng vào vở..

(52) - GV lu ý HS sö dông tõ chÝnh x¸c - HS ghi vë kÕt luËn : trong khi hoµn thµnh nhËn xÐt (tr53). *KÕt luËn : Dßng ®iÖn lµ dßng c¸c ®iÖn tÝch dÞch - GV th«ng b¸o dßng ®iÖn lµ g× ? chuyÓn cã híng. - HS cho vÝ dô vÒ dÊu hiÖu nhËn biÕt cã dßng - Y/c HS nªu dÊu hiÖu nhËn biÕt cã ®iÖn ch¹y qua c¸c thiÕt bÞ ®iÖn. dßng ®iÖn ch¹y qua c¸c thiÕt bÞ ®iÖn. - Lu ý thùc hiÖn an toµn khi sö dông ®iÖn. - GV th«ng b¸o : Trong thùc tÕ cã thÓ ta cắm dây cắm nối từ ổ điện đến thiết bÞ dïng ®iÖn nhng kh«ng cã dßng ®iÖn ch¹y qua c¸c thiÕt bÞ ®iÖn (kh«ng nhËn thÊy dÊu hiÖu cã dßng ®iÖn ch¹y qua) thì không đợc tự sửa chữa nếu cha ng¾t nguån vµ cha biÕt c¸ch sö dụng để đảm bảo an toàn về điện.. II.Nguån ®iÖn(17’) 1.c¸c nguån ®iÖn thêng dïng. - GV thông báo tác dụng của nguồn - HS nắm đợc tác dụng của nguồn điện, ghi vở: điện, nguồn điện có 2 cực là cực d- Nguồn điện có khả năng cung cấp dòng điện để các ¬ng(+), cùc ©m(-) dụng cụ điện hoạt động. Mỗi nguồn điện đều có 2 cực: Cực dơng(+), cực ©m(-). - HS nªu vÝ dô vÒ c¸c nguån ®iÖn trong thùc tÕ: - Gäi 1 vµi HS nªu vÝ dô vÒ c¸c Các loại pin, ắc qui, đinamô ở xe đạp, ổ lấy điện nguån ®iÖn trong thùc tÕ. trong gia đình, máy phát điện…. - HS chØ cùc d¬ng cùc ©m cña pin, ¾c qui. - Gäi HS chØ ra cùc d¬ng, cùc ©m trªn pin vµ ¾c qui cô thÓ. 2.Mắc mạch điện đơn giản.. Mắc mạch điện đơn giản gồm pin, - HS mắc mạch điện theo nhóm, thảo luận tìm ra bóng đèn pin, công tắc và dây nối nguyên nhân và cách khắc phục mạch hở để đảm (ph¸t hiÖn chç m¹ch hë, kh¾c phôc) bảo mạch kín, đèn sáng. để đảm bảo đèn sáng. - §¹i diÖn c¸c nhãm ®iÒn vµo b¶ng nguyªn nh©n - GV treo h×nh vÏ 19.3, y/c HS vµ c¸ch kh¾c phôc cña nhãm m×nh. m¾c m¹ch ®iÖn trong nhãm theo Nguyªn nh©n C¸ch kh¾c phôc h×nh. m¹ch hë - Đèn không sáng chứng tỏ mạch 1- Dây tóc đèn bị Thay bóng đèn hở không có dòng điện qua đèn, đứt. kh¸c(d©y tãc ph¶i th¶o luËn nhãm, ph¸t hiÖn không đứt). chỗ hở mạch để đảm bảo đèn 2- Đui đèn tiếp Vặn lại đui đèn. s¸ng. xóc kh«ng tèt..

(53) - GV kiểm tra hoạt động của các 3- Các đầu dây Vặn lại các chốt nhóm, giúp đỡ nhóm yếu. tiÕp xóc kh«ng nèi. - Sau khi các nhóm đã mắc xong tốt. mạch đảm bảo đèn sáng, y/c các 4- Dây đứt ngầm Nối lại dây hoặc nhãm ghi b¶ng c¸c nguyªn nh©n thay d©y kh¸c. m¹ch hë vµ c¸ch kh¾c phôc. 5- Pin cò(hÕt Thay pin míi. - Qua TN cña c¸c nhãm, GV nhËn ®iÖn) xét đánh giá động viên HS. - HS nêu đợc cách kiểm tra, phát hiện chỗ hở mạch chung cho toµn m¹ch ®iÖn. Ghi vë.. - Gäi 1, 2 HS nªu c¸c c¸ch ph¸t hiÖn và kiểm tra để đảm bảo mạch kín và đèn sáng, ghi vở. -III. vËn dông(5’). -GV HD HS tr¶ lêi c©u hái C4, C5, - HS tr¶ lêi c©u hái C4, C5, C6. C6 - HS lµm BT th¶o luËn chung toµn líp ch÷a vµo vë - Y/c HS lµm BT 19.1 (tr20 SBT). (nÕu sai) vµ ghi nhí kiÕn thøc. - GV HD thảo luận kết quả đúng và thông báo đó là những điều các em - HS làm BT19.2 cÇn ghi nhí trong bµi häc h«m nay. - VËn dông lµm BT19.2 (tr20 SBT). 3.LuyÖn tËp cñng cè(2’) -Dßng ®iÖn lµ g× ? - Nªu vÝ dô vÒ c¸c nguån ®iÖn trong thùc tÕ. - 4.Híng dÉn häc ë nhµ: (1’) -Häc thuéc phÇn ghi nhí. - Lµm bµi tËp 19.3(tr20 SBT) vµ tr¶ lêi l¹i c¸c c©u hái C4, C5, C6 (tr54 SGK). Ngµy so¹n:17/02/2009 Gi¶ng ngµy:7A:19/2/2009 7BC:26/2/2009.. TiÕt 22: Bµi 20: chÊt dÉn ®iÖn vµ chÊt c¸ch ®iÖn -. Dßng ®iÖn trong kim lo¹i I. Môc tiªu bµi d¹y: 1- KiÕn thøc: - H/S hiểu đợc trên thực tế chất dẫn điện là chất cho dòng điện đi qua; chất cách điện là chất kh«ng cho dßng ®iÖn ®i qua..

(54) - H/S kể tên đợc một số vật dẫn điện và vật cách điện thờng dùng. - H/S nêu đợc dòng điện trong kim loại là dòng các êlectrôn tự do dịch chuyển có hớng. 2- Kü n¨ng: - Mắc mạch điện đơn giản. - Làm TN xác định vật dẫn điện, vật cách điện. 3- Thái độ: - Cã thãi quen sö dông ®iÖn an toµn. - Cã ý thøc t×m hiÓu c¸c hiÖn tîng vËt lý. II. CHUÈn bÞ 1Gi¸o viªn - Tranh vÏ s¬ H20.1 vµ 20.3 SGK. - Mẫu vật: một số thiết bị điện: pin; ắc qui; đèn điện; quạt điện; công tắc; dây nối - 2.Häc sinh - Häc bµi vµ lµm bµi tËp vÒ nhµ III.TiÕn tr×nh d¹y häc: 1) KiÓm tra bµi cò(4’) * C©u hái - ThÕ nµo gäi lµ dßng ®iÖn? Cho vÝ dô? - KÓ tªn mét sè nguån ®iÖn? - *Tr¶ lêi -Dßng ®iÖn lµ dßng c¸c ®iÖn tÝch dÞch chuyÓn cã híng. (3®) - VD :Bãng đèn bót thö ®iÖn s¸ng….. (3®) - Các loại pin, ắc qui, đinamô ở xe đạp, ổ lấy điện trong gia đình, máy phát điện …. (4®) GV:NhËn xÐt cho ®iÓm * Giíi thiÖu bµi häc:(2’) - Ta đã biết thế nào là dòng điện; thế nào là nguồn điện. - Ta tiÕp tôc nghiªn cøu vÒ ®iÖn? ThÕ nµo lµ chÊt dÉn ®iÖn? ThÕ nµo lµ chÊt c¸ch ®iÖn? §ã lµ néi dung bµi häc h«m nay: “ChÊt dÉn ®iÖn vµ chÊt c¸ch ®iÖn - Dßng ®iÖn trong kim lo¹i” 2 Bµi míi: I.chÊt dÉn ®iÖn vµ chÊt c¸ch ®iÖn(15’) - Y/c HS đọc mục I(tr55 SGK) trả - HS đọc phần thông báo mục I trả lời câu hỏi, ghi lêi: vë. + ChÊt dÉn ®iÖn lµ g×? + ChÊt dÉn ®iÖn lµ chÊt cho dßng ®iÖn ®i qua… + ChÊt c¸ch ®iÖn lµ g×? + ChÊt c¸ch ®iÖn lµ chÊt kh«ng cho dßng ®iÖn ®i qua…. -Quan s¸t H 20.1 SGK Tr. 55 vµ c¸c mÉu vËt thËt - Y/c HS quan s¸t h×nh 20.1SGK tr55 - D©y tãc; d©y trôc; lâi d©y nhËn biÕt vµ ®iÒn tõ vµo chç trèng - Thuû tinh; ®ui dÌn; vá nhùa cña d©y trong c©u C1: C1: C¸c bé phËn dÉn ®iÖn lµ ....? - HS thùc hiÖn TN h20.2 theo nhãm víi mét sè vËt.

(55) C¸c bé phËn c¸ch ®iÖn lµ ....?. đã chuẩn bị sẵn, ghi kết quả vào bảng(SGK). - Y/c HS t×m hiÓu TN h×nh 20.2 (SGK - 1, 2 HS tr¶ lêi c©u hái C2, C3. tr55) để xác định xem một vật là vật -Đồng; thép; nhôm;... dÉn ®iÖn hay vËt c¸ch ®iÖn. - Nhùa; cao su; thuû tinh;... - GV HD HS thùc hiÖn TN. - Y/c HS tr¶ lêi c©u hái C2, C3 C2: H·y kÓ tªn 3 vËt liÖu thêng dïng để làm vật dẫn điện và 3 vật liệu thờng dùng để làm vật cách điện. II :dßng ®iÖn trong kim lo¹i(15’) GV th«ng b¸o : C¸c kim lo¹i lµ c¸c - 1 vµi HS tr¶ lêi c©u hái C4: chất dẫn điện. Kim loại cũng đợc cấu Hạt nhân mang điện tích dơng, êlectrôn mang t¹o tõ c¸c nguyªn tö. Y/c HS tr¶ lêi ®iÖn tÝch ©m. c©u hái C4 : - HS đọc phần II.1.b)+ quan sát h20.3 trả lời câu C4: Nhí l¹i xem trong nguyªn tö h¹t hái C5. nµo mang ®iÖn tÝch d¬ng; h¹t nµo mang ®iÖn tÝch ©m? - HS quan s¸t h20.4 tr¶ lêi c©u hái C6. - GV y/c HS đọc phần II.1.b) + quan * Kết luận: s¸t h20.3 nhËn biÕt ªlectr«n tù do, - C¸c ªlectr«n tù do trong kim lo¹i dÞch chuyÓn cã tr¶ lêi c©u hái C5 híng t¹o thµnh dßng ®iÖn ch¹y qua nã. - Y/c HS quan s¸t h20.4 tr¶ lêi c©u hái C6. - Y/c HS dïng tõ thÝch hîp ®iÒn vµo chç trèng hoµn thµnh kÕt luËn. III.VËn dông(6’) - Dßng ®iÖn trong kim lo¹i lµ dßng Tr¶ lêi c©u hái C7, C8, C9. c¸c h¹t nµo? C7:Phơng án:B .đúng - GV Y/c HS đọc ghi nhớ, ghi vào vở. C8:Phơng ánC:đúng - HD HS trả lời câu hỏi C7, C8, C9 C9:Phơng ánC;đúng SGK. 3.Cñng cè luyÖn tËp(2’) - -ThÕ nµo lµ chÊt dÉn ®iÖn? Cho vÝ dô? -ThÕ nµo lµ chÊt c¸ch ®iÖn? Cho vÝ dô 4. Híng dÉn häc ë nhµ(1’) - Häc thuéc phÇn ghi nhí. - Làm bài tập 20.1 đến 20.3 (SBT tr21) - Đọc trớc và chuẩn bị bài 21 SGK Tr. 58 “Sơ đồ mạch điện - Chiều dòng điện”.. Ngµy so¹n:24/2/2009. Ngµy gi¶ng:7A:26/2/2009..

(56) 7BC. TiÕt 23: Bài 21: sơ đồ mạch điện-chiều dòng điện I.môC TI£U: 1KiÕn thøc: - -H/S hiểu đợc mạch điện đợc mô tả bằng sơ đồ và từ sơ đồ mạch điện có thể lắp mạch ®iÖn t¬ng øng. - H/S nhận biết đợc chiều dòng điện là chiều từ cực dơng qua dây dẫn và các thiết bị điện tới cùc ©m cña nguån ®iÖn. Kün¨ng: - Mắc đúng mạch điện đơn giản theo sơ đồ đã cho. - Biểu diễn đúng chiều dòng điện trong sơ đồ. Th¸i độ: - -Cã ý thøc t×m hiÓu c¸c hiÖn tîng vËt lý. - Có ý thức đảm bảo an toàn điện. II.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh 1.GV: - Tranh vẽ sơ đồ mạch điện. - Mẫu vật: một số thiết bị điện: pin; ắc qui; đèn điện; quạt điện 2.HS: -Häc bµi vµ lµmm bµi tËp vÒ nhµ.ChuÈn bÞ bµi míi. III.TiÕntr×nhbµid¹y 1 .KiÓm tra bµi cò(5 phót) *C©u hái: - ThÕ nµo gäi lµ chÊt dÉn ®iÖn? Cho vÝ dô? - ThÕ nµo gäi lµ chÊt c¸ch ®iÖn? Cho vÝ dô? *Tr¶ lêi: + ChÊt dÉn ®iÖn lµ chÊt cho dßng ®iÖn ®i qua… VD: -§ång; thÐp; nh«m;... (5®) + ChÊt c¸ch ®iÖn lµ chÊt kh«ng cho dßng ®iÖn ®i qua. VD: - Nhùa; cao su; thuû tinh (5®) GV:-NhËn xÐt cho ®iÓm. * Giíi thiÖu bµi häc(2 phót) - Trong thực tế các thợ điện căn cứ vào đâu để có thể mắc các mạch điện đúng nh yêu cầu cần có? Họ phải căn cứ vào sơ đồ mạch điện, trong đó sử dụng một số kí hiệu để biểu diễn các bộ phận của mạch. Bài học hôm nay chúng ta cùng tìm hiểu cách sử dụng kí hiệu để vẽ sơ đồ mạch điện đơn giản. 2.D¹y néi dung bµi míi I.sơ đồ mạch điện(14’) - GV treo b¶ng ký hiÖu mét sè bé phËn 1. kí hiệu để vẽ sơ đồ mạch cña m¹ch ®iÖn y/c HS quan s¸t, t×m ®iÖn hiÓu, ghi nhí. Lu ý giíi thiÖu kÜ c¸ch kÝ - Quan s¸t, t×m hiÓu vµ nhí ký hiÖu hiÖu nguån ®iÖn. mét sè bé phËn cña m¹ch ®iÖn.

(57) - Y/c sử dụng kí hiệu vẽ sơ đồ mạch điện h19.3. - Gọi 1 HS lên bảng vẽ sơ đồ mạch điện. - GV thu kÕt qu¶ cña mét sè HS. - Y/c HS trong líp nhËn xÐt bµi cña b¹n, GV söa ch÷a nÕu cÇn. - Y/c HS vẽ lại 1 sơ đồ khác cho mạch ®iÖn h19.3 víi vÞ trÝ c¸c bé phËn trong sơ đồ đợc thay đổi khác đi. - Y/c HS mắc mạch điện theo sơ đồ đó, kiểm tra và đóng mạch để đảm bảo đèn s¸ng. - GV kiÓm tra, nh¾c nhë nh÷ng thao t¸c m¾c sai cña HS. - GV cho HS c¸c nhãm nhËn xÐt bµi vÏ sơ đồ mạch điện của các nhóm bạn.. ngay t¹i líp. - 2.Sơ đồ mạch điện - Vận dụng vẽ sơ đồ mạch điện h19.3 hoặc mạch điện đã mắc cña nhãm m×nh vµo vë cho c©u C1:. - Cã thÓ m¾c l¹i nh sau:. - HS nhËn xÐt bµi cña b¹n vµ söa ch÷a nÕu cã sai sãt. II.chiÒu dßng ®iÖn(10’) 1. Qui íc vÒ chiÒu dßng ®iÖn. - Y/c HS đọc thông báo mục II trả lời - HS đọc thông báo mục II, trả lời câu c©u hái: Nªu qui íc chiÒu dßng ®iÖn? hái cña GV. - Ghi vë chiÒu qui íc cña dßng ®iÖn: *Qui íc vÒ chiÒu cña dßng ®iÖn: - GV giíi thiÖu c¸ch biÓu diÔn chiÒu ChiÒu dßng ®iÖn lµ chiÒu tõ cùc d¬ng dòng điện trên sơ đồ. qua d©y dÉn vµ c¸c dông cô ®iÖn tíi - Y/c HS dïng mòi tªn biÓu diÔn chiÒu cùc ©m cña nguån ®iÖn. dòng điện trong các sơ đồ mạch điện C4. - HS hoàn thành C4 vào vở. - Y/c HS so s¸nh chiÒu qui íc cña dßng - NhËn xÐt bµi cña b¹n trªn b¶ng. điện với chiều dịch chuyển có hớng của - HS nêu đợc: Chiều chuyển dịch có c¸c ªlectr«n tù do trong d©y dÉn kim híng cña c¸c ªlectr«n tù do trong kim lo¹i(C4). lo¹i cã chiÒu ngîc víi chiÒu qui íc cña dßng ®iÖn. III.vËn dông (10phót) - HS nh¾c l¹i chiÒu dßng ®iÖn theo qui - 1 HS nh¾c l¹i chiÒu dßng ®iÖn theo íc. qui íc. - Y/c HS đọc ghi nhớ, ghivào vở. - 1 vài HS đọc ghi nhớ, ghi vào vở. - GV treo h21.2, y/c c¸c nhãm t×m hiÓu - Th¶o luËn t×m hiÓu cÊu t¹o vµ ho¹t cấu tạo và hoạt động của chiếc đèn động của chiếc đèn pin. pin d¹ng èng trßn thêng dïng(C6). - Đại diện các nhóm đọc kết quả.

(58) - Híng dÉn HS th¶o luËn kÕt qu¶ c©u nghiªn cøu cña nhãm m×nh. hái C5. - Th¶o luËn c©u hái C5. .3.Cñng cè ,luyÖn tËp(2’) ?VÏ ký hiÖu mét sè bé phËn cña m¹ch ®iÖn? ?Nªu qui íc chiÒu dßng ®iÖn? ?So s¸nh chiÒu qui íc cña dßng ®iÖn víi chiÒu dÞch chuyÓn cã híng cña c¸c ªlectr«n tù do trong d©y dÉn kim lo¹i. 4. Híng dÉn häc ë nhµ(1 phót) - Học bài và làm bài tập 21.1 đến 21.3 (SBT tr22). -§äc tríc vµ chuÈn bÞ bµi 22 SGK Tr 60 …………………………………………………… - Ngµy so¹n:3/3/2009 Ngµy gi¶ng:7A:5/3/2009. TiÕt 24:. 7BC:12/3/2009 Bµi 22: t¸c dông nhiÖt vµ. t¸c dông ph¸t s¸ng cña dßng ®iÖn I. Môc tiªu bµi d¹y: 1- Kiến thức: - H/S nêu đợc dòng điện đi qua mọi vật dẫn thông thờng đều làm cho vật dẫn nãng lªn, kÓ tªn c¸c dông cô ®iÖn sö dông t¸c dông nhiÖt cña dßng ®iÖn. - Kể tên và mô tả tác dụng phát sáng của dòng điện đối với 3 loại bóng đèn: Bóng đèn pin(đèn dây tóc), bóng đèn của bút thử điện, bóng đèn điốt phát quang(đèn LED). 2- Kỹ năng: - Mắc mạch điện đơn giản. 3- Thái độ: - Trung thực, hợp tác trong hoạt động nhóm. II. ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: 1.GV: * C¶ líp: - 1 ¾c qui 12v(hoÆc 1 bé chØnh lu h¹ thÕ), 5 d©y nèi cã vá bäc c¸ch ®iÖn, 1 công tắc, 1 đoạn dây sắt mảnh φ 0,3mm, dài 150mm đến 200mm, 3 đến 5 mảnh giấy nhỏ (2cm x 5 cm)(giấy lau tay), một số cầu chì nh ở mạng điện gia đình. - Tranh vẽ sơ đồ mạch điện h22.1; h22.5. * Mỗi nhóm: 2 pin loại 1,5v với đế lắp pin, 1 bóng đèn pin, 1 công tắc, 5 đoạn dây nối có vỏ bọc cách điện, 1 bút thử điện (tháo sẵn bóng đèn khỏi bút), 1 đèn LED. 2.HS: - Học bài và làm bài tập đã giao. - ChuÈn bÞ tríc bµi míi. III. TiÕn tr×nh d¹y häc: 1) KiÓm tra bµi cò: a. C©u hái: - ?Vẽ sơ đồ mạch điện của chiếc đèn pin và dùng mũi tên kí hiệu chiều dòng điện chạy trong mạch khi công tắc đóng? - Nªu b¶n chÊt dßng ®iÖn trong kim lo¹i? - Nªu qui íc vÒ chiÒu cña dßng ®iÖn? b.Tr¶ lêi -VÏ h×nh (4®).

(59) -C¸c electr«n tù do trong kim lo¹i dÞch chuyÓn cã híng t¹o thµng dßng ®iÖn ch¹y qua nã. (3®) -ChiÒu dßng ®iÖn lµ chiÒu tõ cùc d¬ng qua d©y dÉn vµ c¸c dông cô ®iÖn tíi cùc ©m cña nguån ®iÖn (3®) * Giíi thiÖu bµi häc: - Căn cứ vào đâu để biết có dòng điện chạy trong mạch? Ta có thể quan sát các tác dụng do dòng điện gây ra để nhận biết sự tồn tại của nó, vậy các tác dụng đó là gì? bài học hôm nay chúng ta lần lợt đi tìm hiểu các tác dụng đó. 2.D¹y néi dung bµi míi. I. t¸c dông nhiÖt cña dßng ®iÖn(18 phót) Híng dÉn HS thùc hiÖn c©u C1 - 1, 2 HS nêu tên một số dụng cụ, thiết bị thờng dùng đợ - Líp th¶o luËn chung vÒ c¸c dông nãng khi cã dßng ®iÖn ch¹y qua: cụ, thiết bị do các bạn đã nêu. + §Ìn ®iÖn d©y tãc, bµn lµ, bÕp ®iÖn, lß sëi…. - Y/c HS đọc câu hỏi C2, mắc mạch điện theo sơ đồ, thảo luận C2: - HS hoạt động theo nhóm: c©u tr¶ lêi. Lắp mạch điện theo sơ đồ bên H 22.1. thảo luận nhóm, trả l C2: a- Bóng đèn nóng lên. Xác nhận qua cảm giác bằng tay ho thÓ sö dông nhiÖt kÕ. b- Dây tóc bóng đèn bị đốt nóng mạnh và phát sáng. c- Dây tóc đèn thờng đợc làm bằng vonfram để không bị - ĐVĐ: Dây tóc bóng đèn nóng chảy vì nhiệt độ nóng chảy của vonfram rất cao là 33700C. lªn khi cã dßng ®iÖn ch¹y qua. Víi - HS nªu ph¬ng ¸n TN: M¾c d©y s¾t vµo m¹ch ®iÖn cho dßn mét d©y s¾t, khi cã dßng ®iÖn ch¹y qua cã nãng lªn kh«ng? Muèn tr¶ ch¹y qua d©y, nªu c¸c ph¬ng ¸n nhËn biÕt d©y s¾t cã nãng lª lời câu hỏi đó theo em, ta sẽ tiến kh«ng: Sê thÊy nãng, lµm ch¸y giÊy…… hµnh TN nh thÕ nµo? - HS quan sát TN, thấy hiện tợng giấy bị cháy. Từ đó rút r - GV gäi vµi HS nªu c¸c ph¬ng ¸nTN. KL: - GV ®a ra ph¬ng ¸n: Dïng giÊy lau tay để lên dây. - GV lµm TN yªu cÇu HS quan s¸t, *KÕt luËn: Khi cã dßng ®iÖn ch¹y qua, c¸c vËt dÉn bÞ nãng nªu kÕt qu¶. Dòng điện chạy qua dây tóc bóng đèn làm dây tóc nóng tới *Lu ý: Khi đóng công tắc vài giây, độ cao và phát sáng. they giÊy ch¸y r¬i xuèng hoÆc ch¸y thµnh vÖt ®en trªn giÊy th× ng¾t c«ng t¾c ngay tr¸nh h h¹i ¾c qui. - GV th«ng b¸o: C¸c vËt nãng tíi 5000C th× b¾t ®Çu ph¸t ¸nh s¸ng nh×n thÊy. - Yªu cÇu HS rót ra kÕt luËn. Tr¶ lêi c©u hái C4. - …Ta nãi dßng ®iÖn cã t¸c dông nhiÖt. -.

(60) II.t¸c dông ph¸t s¸ng cña dßng ®iÖ. phót) - GV y/c HS quan sát bóng đèn của bút thử ®iÖn+h22.3, tr¶ lêi c©u C5. C5: Trong bóng đèn bút thử điện có một chất khí (nª «n); quan s¸t vµ nªu nhËn xÐt vÒ hai ®Çu d©y bªn trong? - Cắm đầu bút thử điện vào ổ điện(cho bóng đèn s¸ng), y/c HS quan s¸t tr¶ lêi c©u hái C6. C6: Quan s¸t bót thö ®iÖn khi ph¸t s¸ng: §Ìn s¸ng do hai ®Çu d©y nãng s¸ng hay do chÊt khÝ ph¸t s¸ng? - Yªu cÇu HS t×m tõ thÝch hîp ®iÒn vµo kÕt luËn. Ghi vµo vë.. - HS quan sát bóng đèn của bút thử điện(h nªu nhËn xÐt : - Hai ®Çu d©y kh«ng tiÕp xóc víi nhau. - Đèn sáng do chất khí giữa 2 đầu dây đèn s¸ng. *KÕt luËn : Dßng ®iÖn ch¹y qua chÊt khÝ bóng đèn của bút thử điện làm chất khí này - Yêu cầu HS quan sát đèn LED+h22.4, đọc mục sáng. II.2.a,b thực hiện mắc đèn vào mạch điện theo h- - HS mắc đèn LED vào mạch điện theo nhóm íng dÉn, tr¶ lêi c©u hái C7. lêi c©u - GV yªu cÇu HS hoµn thµnh kÕt luËn. Ghi vµo vë.. C7 : + Khi cùc d¬ng cña pin nèi víi b¶n kim lo¹ thì đèn LED mới sáng. *KÕt luËn : §Ìn ®ièt ph¸t quang chØ cho dßng đi qua theo một chiều nhất định và khi đ s¸ng. - III.VËn dông(8 phót) - Gọi 1 HS đọc phần ghi nhớ trong SGK. - 1 vài HS đọc ghi nhớ SGK. - Híng dÉn HS tr¶ lêi c©u hái C8, C9. - Nghiªn cøu tr¶ lêi c¸c c©u hái C8, C9: C8: Dßng ®iÖn kh«ng g©y ra t¸c dông nhiÖt trong +C8: Chän E các dụng cụ nào dới đây khi chúng hoạt động b×nh thêng? A. Bóng đèn bút thử điện B. §Ìn ®i èt ph¸t quang. C. Qu¹t ®iÖn. D. §ång hå dïng pin E. Kh«ng cã trêng hîp nµo. +C9: - Chạm 2 đầu dây đèn LED vào 2 cực củ Nếu đèn không sáng thì đổi ngợc lại. - Khi đèn sáng, bản kim loại nhỏ trong đèn đợc nối với cực nào thì đó là cực dơng, c.

(61) lµ cùc ©m.. 3Cñng cè ,luyÖn tËp(2’) ? ChÊt nµo cã thÓ dÉn ®iÖn .Nªu vÝ dô -HS đọc “có thể em cha biết”. 4. Híng dÉn häc ë nhµ(1’) - Häc thuéc phÇn ghi nhí. - Làm bài tập 22.1 đến 22.3(SBT tr23). - §äc tríc vµ chuÈn bÞ bµi 23 SGK Tr. 63 “T¸c dông tõ, t¸c dông ho¸ häc vµ t¸c dông sinh lý cña dßng ®iÖn”.. Soạn ngày:10/3/2009. Giảng chiều:7AB:11/3/2009 7C :12/3/2009 Bµi 23: t¸c dông tõ, t¸c dông ho¸ häc vµ T¸c dông sinh lý cña dßng ®iÖn I. Môc tiªu bµi d¹y: 1- Kiến thức: - Mô tả một thí nghiệm hoặc hoạt động của một thiết bị thể hiện tác dụng từ cña dßng diÖn. - M« t¶ mét thÝ nghiÖm hoÆc mét øng dông trong thùc tÕ vÒ t¸c dông ho¸ häc cña dßng ®iÖn. - Nêu đợc các biểu hiện do tác dụng sinh lí của dòng đện khi đi qua cơ thể ngời. 2- Kü n¨ng -Học sinh lấy được một số VD trong cuộc sống hang ngày 3- Thái độ: - Ham hiểu biết, có ý thức sử dụng điện an toàn. II.ChuÈn bị cña thÇy va trß. 1.GV: *C¶ líp: - 1 kim nam ch©m, 1 nam ch©m th¼ng, mét vµi vËt nhá b»ng s¾t, thÐp. - 1 chu«ng ®iÖn, 1 bé nguån 6V (4pin 1,5V). - 1 ¨cquy 12V hoÆc bé chØnh lu h¹ thÕ dïng lÊy ra nguån 1 chiÒu 12V, 1 b×nh ®iÖn ph©n đựng dung dịch CuSO4. - 1 công tắc, 1 bóng đền loại 6V, 6 dây dẵn có vỏ bọc cách điện. - Tranh vÏ phãng to h×nh 23.2 (chu«ng ®iÖn). *Mçi nhãm HS: - 1 nam ch©m ®iÖn dïng pin(3V). - 2 pin 1,5V trong đế lắp pin. - 1 c«ng t¾c, 5 ®o¹n d©y dÉn cã vá bäc c¸ch ®iÖn. - 1 kim nam châm đợc đặt trên mũi nhọn. - NÕu cã ®iÒu kiÖn cã thÓ chuÈn bÞ cho mçi nhãm 1 chu«ng ®iÖn, 1 b×nh ®iÖn ph©n (nhá) cho thÝ nghiÖm h×nh 23.3. 2.HS: -Häc vµ lµm bµi tËp vÒ nhµ. III.TiÕn tr×nh d¹y häc:. TiÕt 25:.

(62) 1) KiÓm tra bµi cò (4’) a.C©u hái. - -.Dßng ®iÖn g©y ra nh÷ng t¸c dông g× ?. .- ChÊt nh thÕ nµo lµ chÊt dÉn ®iÖn? Cho VD b.Tr¶ lêi. -T¸c dông tõ .T¸c dông ph¸t s¸ng .T¸c dông nhiÖt. T¸c dông ho¸ häc.T¸c dông sinh lý cña dßng ®iÖn (5d) - Chất cho dòng điện đi qua đợc gọi là chất dẫn điện. (2®) VD: §ång ,nh«m ,ch× , níc ë ®iÒu kiÖn b×nh thên ……………….. (3®) * Giíi thiÖu bµi häc (2’) -Cho häc sinh quan s¸t ¶nh chôp cÇn cÈu dïng nam ch©m ®iÖn ë trang ®Çu ch¬ng III. GV đặt vấn đề: Nam châm điện là gì? Nó hoạt động dựa vào tác dụng nào của dòng điện? Bài häc h«m nay sÏ gióp chóng ta cã c©u tr¶ lêi. 2.D¹y néi dung bµi míi . I .T¸c dông tõ(15’) - Tríc hÕt nhí l¹i tÝnh chÊt tõ cña nam 1.TÝnh chÊt tõ cña nam ch©m châm đã đợc học ở lớp 5. Hãy cho - HS nhắc lại tính chất của nam châm: Hút sắt, biÕt: Nam ch©m cã tÝnh chÊt g×? thÐp. Mçi nam ch©m cã hai cùc - Khi c¸c nam ch©m gÇn nhau, c¸c cùc cña nam ch©m t¬ng t¸c víi nhau nh thÕ nµo? - GV giíi thiÖu vÒ nam ch©m ®iÖn. - Y/c HS quan s¸t m¹ch ®iÖn H 23.1 SGK -Quan s¸t m¹ch ®iÖn H 23.1 SGK Tr. 63 m¾c Tr. 63 mắc mạch điện theo nhóm, khảo mạch điện theo sơ đồ, khảo sát và trả lời câu s¸t vµ tr¶ lêi c©u hái: hái C1 C1: + §a mét ®Çu cuén d©y l¹i gÇn c¸c + Khi c«ng t¾c ng¾t: Kh«ng cã hiÖn tîng g×. đinh sắt nhỏ; có hiện tợng gì xảy ra khi + Khi công tắc đóng: Đầu cuộn dây hút các đóng; ngắt công tắc? đinh sắt, không hút dây đồng hoặc nhôm. + Khi ®a 1 cùc kim nam ch©m l¹i gÇn ®Çu cuén d©y th× cùc nµy hoÆc bÞ hót hoÆc bÞ ®Èy + Khi đa 1 trong 2 cực của kim nam + Nếu đảo đầu cuộn dây, cực của nam châm lúc châm lại gần đầu cuộn dây và đóng công trớc bị hút, nay bị đẩy và ngợc lại. t¾c, cã hiÖn tîng g×? + nếu đổi đầu cuộn dây hoặc đổi cực kim nam ch©m, hiÖn tîng x¶y ra thÕ nµo? *KÕt luËn: - Cuén d©y dÉn quÊn quanh lâi s¾t non cã dßng - GV th«ng b¸o: cuén d©y cã lâi s¾t cã ®iÖn ch¹y qua lµ nam ch©m ®iÖn. dßng ®iÖn ch¹y qua lµ nam ch©m ®iÖn. - Nam ch©m ®iÖn cã tÝnh chÊt tõ v× nã cã kh¶ - Y/c HS hoµn thµnh kÕt luËn. n¨ng lµm quay kim nam ch©m vµ hót c¸c vËt b»ng s¾t hoÆc thÐp 2.Tìm hiểu hoạt động của chuông điện - GV m¾c chu«ng ®iÖn vµ cho nã ho¹t -HS quan s¸t tranh..

(63) động, giới thiệu chuông điện. - Treo tranh h23.2, y/c HS chØ nh÷ng bé phËn c¬ b¶n cña chu«ng ®iÖn. - Chúng ta tìm hiểu hoạt động của chu«ng ®iÖn qua phÇn tr¶ lêi c©u hái C2, C3, C4. Y/c HS cho chu«ng ®iÖn hoạt động. GV lu ý HS không để chu«ng kªu kÐo dµi g©y ån. - Y/C đại diện các nhóm trả lời, GV sửa ch÷a nÕu cha chÝnh x¸c. - GV thông báo hoạt động của nam châm ®iÖn dùa vµo t¸c dông tõ cña dßng ®iÖn. Đầu gõ chuông điện chuyển động làm cho chu«ng kªu liªn tiÕp. §ã lµ biÓu hiÖn t¸c dông c¬ häc cña dßng ®iÖn vµ kÓ mét sè øng dông trong thùc tÕ t¸c dông nµy cña dßng ®iÖn.. -Vµi HS lªn b¶ng chØ nh÷ng bé phËn c¬ b¶n cña chu«ng ®iÖn. - Các nhóm cho chuông điện hoạt động, th¶o luËn nhãm, tr¶ lêi c©u hái C2, C3, C4. C2 :Khi đóng công tắc, có dòng điện chạy qua cuén d©y : cuén d©y trë thµnh nam ch©m ®iÖn. -Cuén d©y hót miÕng s¾t lµm ®Çu gâ chu«ng ®Ëp vµo chu«ng : chu«ng kªu.. C3 : Chç hë cña m¹ch lµ chç miÕng s¾t bÞ hót nªn rêi khái tiÕp ®iÓm. Khi m¹ch hë, cuén d©y kh«ng cã dßng ®iÖn chạy qua không hút sắt. Do tính đàn hồi của thanh kim lo¹i nªn miÕng s¾t l¹i trë vÒ t× vµo tiÕp ®iÓm. C4 : Khi miÕng s¾t t× vµo tiÕp ®iÓm, m¹ch kÝn. Cuén d©y l¹i hót miÕng s¾t vµ ®Çu gâ chu«ng l¹i ®Ëp vµo chu«ng lµm chu«ng kªu. M¹ch l¹i bÞ hë ... cø nh vËy chu«ng kªu liªn tiếp chừng nào công tắc còn đóng.. -. I.t¸cdông ho¸ häc cña dßng ®iÖn. GV giíi thiÖu c¸c dông cô TN, m¾c mạch điện hình 23.3 (cha đóng công t¾c). Cho HS quan s¸t mµu s¾c ban ®Çu 2 thỏi than, chỉ rõ thỏi than nào đợc nối víi cùc ©m cña nguån ®iÖn. §ãng m¹ch điện cho đèn sáng. Hỏi: +Than ch× lµ vËt liÖu dÉn ®iÖn hay c¸ch ®iÖn? + Dung dÞch CuSO4 lµ chÊt dÉn ®iÖn hay c¸ch ®iÖn? V× sao em biÕt. - Sau vµi phót ng¾t c«ng t¾c, GV nhÊc thái than nèi víi cùc ©m cña ¾cquy, yªu cÇu HS nhËn xÐt mµu s¾c cña thái than so víi ban ®Çu.. (10’) -HS lµm viÖc c¸ nh©n: - Theo dâi GV giíi thiÖu dông cô thÝ nghiÖm h×nh 23.3. NhËn xÐt mÇu s¾c ban ®Çu cña thái than ch× (mµu ®en). - HS nêu đợc: Than chì và dung dịch CuSO4 đều là chất dẫn điện vì nó đều cho dòng điện đi qua, biểu hiện là đèn sáng.. - GV thông báo: Lớp màu đỏ nhạt đó là. - HS nhËn xÐt: Sau khi cã dßng ®iÖn ch¹y qua thỏi than đợc nối với cực âm của nguồn điện biến đổi màu thành màu đỏ nh¹t..

(64) kim loại đồng. Hiện tợng đồng tách khỏi dung dịch muối đồng khi có dòng điện ch¹y qua chøng tá dßng ®iÖn cã t¸c dông ho¸ häc. - Y/C HS hoµn thµnh kÕt luËn tr. 64- - Hoµn thµnh kÕt luËn SGK tr.64, ghi vë kÕt SGK. Gọi 1,2 HS đọc kết luận, sửa sai luận đúng. nÕu cÇn. * KÕt luËn: -Dßng ®iÖn ®i qua dung dÞch muối đồng làm cho thỏi than nối với cục âm - GV thông báo một số ứng dụng tác đợc phủ một lớp vỏ bằng đồng. dông ho¸ häc cña dßng ®iÖn trong thùc tế và yêu cầu HS về nhà đọc phần “ Có thể em cha biết” để tìm hiểu thêm. III.t¸c dông sinh lÝ cña dßng ®iÖn (6’) - GV nêu câu hỏi: Nếu sơ ý có thể bị - HS đọc phần III SGK, trả lời các câu hỏi ®iÖn giËt lµm chÕt ngêi. §iÖn giËt lµ g×? cña gi¸o viªn. - Đề nghị HS đọc phần III SGK và trả lời c©u hái trªn. - GV nêu câu hỏi: Dòng điện qua cơ thể - Yêu cầu HS nêu đợc: Nếu dòng điện trong ngời có lợi hay có hại? cho ví dụ chứng mạch điện ở gia đình nếu trực tiếp đi qua cơ tỏ điều đó. thể ngời có thể gây điện giật nguy hiểm đến - Nếu dòng điện của mạng điện gia đình tính mạng con ngời. trùc tiÕp ®i qua c¬ thÓ ngêi cã h¹i g×? - GV lu ý HS: Không đợc tự mình chạm vµo m¹ng ®iÖn d©n dông vµ c¸c thiÕt bÞ ®iÖn nÕu cha biÕt râ c¸ch sö dông. IV.vËn dông (5 phót) - Ghi nhí bµi häc t¹i líp. - C¸ nh©n HS hoµn thµnh c©u hái C7, C8. . Yªu cÇu: - VËn dông tr¶ lêi c©u hái C7, C8. C7: Chän C C8: Chän D 3.Cñng cè,luyÖn tËp(2’) -Than ch× lµ vËt liÖu dÉn ®iÖn hay c¸ch ®iÖn? -Gọi 1, 2 HS đọc phần ghi nhớ cuối bài. 4.Híng dÉn häc ë nhµ (1’) - Häc thuéc phÇn ghi nhí - §äc phÇn “cã thÓ em cha biÕt” - Lµm bµi tËp: 23.1, 23.2, 23.3, 23.4, (tr.24-SBT). - ChuÈn bÞ bµi tiÕt sau: «n tËp..

(65) So¹n ngµy:10/3/2009. TiÕt 26.. Gi¶ng:7AC:12/3/2009 ChiÒu:7B :12/3/2009. ¤n tËp. I.Môc tiªu bµi d¹y: 1.KiÕn thøc: - Củng cố, khắc sâu, hệ thống hoá kiến thức đã học về điện. 2- Kü n¨ng: - Có kỹ năng vận dụng kiến thức để trả lời các câu hỏi và bài tập. - Cã kü n¨ng ph©n tÝch c¸c hiÖn tîng vÒ ®iÖn trong thùc tÕ. - Thùc hµnh thÝ nghiÖm. - Sử dụng các kí hiệu vẽ đợc một số sơ đồ mạch điện đơn giản và lắp đợc mạch điện theo sơ đồ. - Ph¸t triÓn kü n¨ng t duy tæng hîp. 3.Thái độ: - Nghiªm tóc trong häc tËp. - Trung thùc, høng thó häc tËp bé m«n. II.ChuÈn bÞ: 1.GV - Hệ thống câu hỏi và bài tập có đáp án. - Tranh vẽ sơ đồ nam châm điện. - Mẫu vật: một số thiết bị điện: pin; ắc qui; đèn điện; bút thử điện; đèn đi ốt. 2.HS:-Chuẩn bị các kiến thức đã học III. TiÕn tr×nh d¹y hoc: 1. KiÓm tra bµi cò(2’) -KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh. *Giíi thiÖu bµi häc: - ¤n tËp. 2 .Bµi míi: I.Tù kiÓm tra(22’) - GV nªu mét sè c©u hái híng dÉn 1.§iÖn tÝch HS tr¶ lêi. HS hoạt động cá nhân trả lời các câu hỏi do C1: VËt mang ®iÖn tÝch cã kh¶ n¨ng g× GV da ra. - VËt mang ®iÖn tÝch cã kh¶ n¨ng hót c¸c vËt kh¸c. C2: Cã mÊy lo¹i ®iÖn tÝch? §ã lµ nh÷ng lo¹i ®iÖn tÝch nµo? C¸c ®iÖn tÝch - Cã hai lo¹i ®iÖn tÝch: §ã lµ ®iÖn tÝch d¬ng (hay c¸c vËt mang ®iÖn tÝch) t¬ng t¸c (+) vµ ®iÖn tÝch ©m (-) víi nhau nh thÕ nµo? - §iÖn tÝch cïng dÊu th× ®Èy nhau..

(66) - §iÖn tÝch kh¸c dÊu th× hót nhau. - HS tr×nh bµy s¬ lîc vÒ cÊu t¹o nguyªn tö: C3: Tr×nh bµy s¬ lîc vÒ cÊu t¹o nguyªn + ë t©m nguyªn tö cã mét h¹t nh©n mang ®iÖn tÝch d¬ng. tö? + Xung quanh h¹t nh©n cã c¸c ªlectr«n mang điện tích âm chuyển động tạo thành lớp vỏ của nguyªn tö. + Tæng ®iÖn tÝch ©m cña c¸c ªlectr«n cã trÞ sè tuyệt đối bằng điện tích dơng của hạt nhân. Do đó bình thờng nguyên tử trung hoà về ®iÖn. + £lectr«n cã thÓ dÞch chuyÓn tõ nguyªn tö nµy sang nguyªn tö kh¸c, tõ vËt nµy sang vËt kh¸c. - Mét vËt nhiÔm ®iÖn ©m nÕu nhËn thªm C4: Khi nµo vËt nhiÔm ®iÖn d¬ng? Khi ªlectr«n, nhiÔm ®iÖn d¬ng nÕu mÊt bít ªlectr«n. nµo vËt nhiÔm ®iÖn ©m? 2.Dßng ®iÖn C5: Dßng ®iÖn lµ g×? - Dßng ®iÖn lµ dßng c¸c ®iÖn tÝch dÞch chuyÓn C6: Mét m¹ch ®iÖn kÝn lµ m¹ch ®iÖn cã híng. nh thÕ nµo? - Mét m¹ch ®iÖn kÝn lµ m¹ch ®iÖn bao gåm các thiết bị điện đợc nối liền với hai cực của nguån ®iÖn b»ng d©y ®iÖn.( cã dßng ®iÖn ch¹y C7: ThÕ nµo lµ chÊt dÉn ®iÖn? ChÊt trong m¹ch) c¸ch ®iÖn? - ChÊt dÉn ®iÖn lµ chÊt cho dßng ®iÖn ®i qua. - ChÊt c¸ch ®iÖn lµ chÊt kh«ng cho dßng ®iÖn ®i qua. C8: Ngêi ta qui íc vÒ chiÒu dßng ®iÖn - ChiÒu dßng ®iÖn lµ chiÒu tõ cùc d¬ng qua nh thÕ nµo? d©y dÉn vµ c¸c dông cô ®iÖn tíi cùc ©m cña nguån ®iÖn. C9: Dßng ®iÖn cã nh÷ng t¸c dông nµo? 3.C¸c t¸c dông cña dßng ®iÖn Dßng ®iÖn cã nh÷ng t¸c dông sau: - T¸c dông nhiÖt. - T¸c dông ph¸t s¸ng. - T¸c dông tõ. - T¸c dông ho¸ häc. - T¸c dông sinh lý. GV ®a ra mét sè c©u hái vµ bµi tËp vËn dụng để khắc sâu kiến thức cho HS. C1: §Ó ý thÊy ë c¸nh qu¹t th«ng giã, qu¹t ®iÖn….thêng bÞ b¸m nhiÒu bôi bÈn?. II. vËn dông(18’) HS hoạt động nhóm, thảo luận trả lời các câu hái cña GV. +C¸nh qu¹t th«ng giã, qu¹t ®iÖn…. lµ nh÷ng vËt bÞ nhiÔm ®iÖn do cä x¸t víi kh«ng khÝ (khi quay), do vËy bôi thêng bÞ hót b¸m vµo. C2: Giải thích tại sao khi cọ xát 2 vật +Trớc khi cọ xát, cả 2 vật đều trung hoà về.

(67) trung hoà điện ta lại đợc 2 vật nhiễm điện, tức là tổng các điện tích âm có trị số ®iÖn tr¸i dÊu? tuyệt đối bằng tổng các điện tích dơng. Sau khi cä x¸t, do ªlectr«n cã thÓ dÞch chuyÓn tõ vËt nµy sang vËt kh¸c, lµm cho mét vËt thiÕu ªlectr«n, bÞ nhiÔm ®iÖn d¬ng; vËt kia thõa ªlectr«n, bÞ nhiÔm ®iÖn ©m. + Kim lo¹i dÉn ®iÖn tèt v× ë ®iÒu kiÖn b×nh thC3: Gi¶i thÝch v× sao kim lo¹i lµ vËt êng kim lo¹i cã s½n c¸c ªlectr«n tù do dÔ dµng dÞch chuyÓn. dÉn ®iÖn tèt? C4: Hãy vẽ sơ đồ mạch điện gồm: 1 - HS thảo luận nhóm tìm cách vẽ sơ đồ mạch nguồn điện, 3 khoá K1 , K2 , K3 , và 2 điện đã nêu. đèn Đ1, Đ2 sao cho nếu khi chỉ đóng K1 thì đèn Đ1 sáng; chỉ đóng K2 thì đèn Đ2 sáng; chỉ đóng K3 thì cả 2 đèn đều s¸ng. - GV chuÈn bÞ mét sè bµi tËp TNKQ ra bảng phụ gọi một số đối tợng HS lên - HS thảo luận nhóm trả lời câu hỏi. b¶ng lµm, HS kh¸c nhËn xÐt bæ xung.. 3.cñng cè, luyÖn tËp( 2’) -KÓ mét sè øng dông c¸c t¸c dông cña dßng ®iÖn? 4. Híng dÉn häc ë nhµ(1’) - ¤n tËp, tr¶ lêi c¸c c©u hái trong SBT - ChuÈn bÞ lµm bµi kiÓm tra. <<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<.

(68) Ngµy so¹n:17/3/2009. TiÕt 27:. Ngµy gi¶ng:7ABC:19/3/2009. kØem tra 45'. I.Môc tiªu kiÓm tra: 1.KiÕn thøc. - Kiểm tra chất lợng kiến thức đã học và đánh giá kết quả học tập của từng HS, - H/S vận dụng các kiến thức đã học đợc để làm bài kiểm tra. 2.Kü n¨ng. -RÌn luyÖn kü n¨ng gi¶i bµi tËp. 3.Thái độ - Gi¸o dôc tÝnh trung thùc, thËt thµ, nghiªm tóc, khoa häc, khÈn tr¬ng II. §Ò bµi: ( I).Khoanh tròn vào chữ cái đứng trớc câu trả lời đúng. 1.Trong c¸c c¸ch sau ®©y c¸ch nµo lµm lîc nhùa nhiÔm ®iÖn. A.Nhóng lîc nhî vµo níc Êm råi lÊy ra thÊm kh« nhÑ nhµng. B.¸p s¸t lîc nhùa mät lóc l©u vµo cùc d¬ng cña pin. C.T× s¸t vµ vuãt m¹nh lîc nhùa vµo m¶nh v¶i lôa. 2.Hai qu¶ cÇu b»ng nhùa,cã cïng kÝch thíc, nhiÔm ®iÖn cïng lo¹i nh nhau.Gi÷a chóng cã hai lùc t¸c dông nh thÐ nµo trong sè c¸c kh¶ n¨ng sau. A.Hót nhau. B.§Èy nhau. C.Cã lóc hót cã lóc ®Èy D.Kh«ng cã lùc t¸c dông. 3.C¸c vËt nµo sau ®©y lµ chÊt c¸ch ®iÖn. A.Thuû tinh,cao su,gç. C.Níc muèi, níc chanh. BSắt,đồng,nhôm. D.Vµng,b¹c. 4.Trong c¸c trêng hîp díi ®©y,trêng hîp nµo øng dông t¸c dông ho¸ häc cña dßng ®iÖn. A.M¹ kim lo¹i. C.§Ìn ®iÖn s¸ng D.Hµn®iÖn. - B.hoạt động của quạt điện. PhÇnII: Bµi tËp: 1.Vµo ngµy thêi tiÕt hanh kh« ch¶i ®Çub»ng lîc nhùa thÊy nhiÒu sîi tãc bÞ lîc kÐo th¼ng ra.H·y gi¶i thÝch t¹i sao? 2.Một em nối hai cực của một viên pin với một bóng đèn nhỏ thì thấy bóng đền không s¸ng.H·y nªu 4 nguyªn nh©n g©y ra hiÖn t¬ng trªn. 3.H·y gi¶i thÝch v× sao bÊt cø mét dông ®iÖn nµo còng gåm cã bé phËn dÉn ®iÖn vµ bé phËn c¸ch ®iÖn..

(69)

(70) Ngµy so¹n:31/3/2009. Ngµy gi¶ng:7ABC:2/4/2009. TiÕt 28: Bài 24: cờng độ dòng điện I.Môc tiªu bµi d¹y: 1.KiÕn thøc: - -Nêu đợc dòng điện càng mạnh thì cờng độ của nó càng lớn và tác dụng của dòng điện cµng m¹nh. - -Nêu đợc đơn vị cờng độ dòng điện là ampe (kí hiệu là A). - -Sử dụng đợc ampekế để đo cờng độ dòng điện (lựa chọn ampe kế thích hợp và mắc đúng ampe kÕ). 2. Kü n¨ng: - Mắc mạch điện đơn giản 3.Thái độ: - Trung trùc, høng thó häc tËp bé m«n. II. ChuÈn bÞ cña GV vµ cña HS: 1.GV. *C¶ líp: - 2 pin (1,5V), 1 bóng đèn pin, 1 biến trở, 1 ampekế to dùng cho TN chứng minh, 1 vôn kế, 1 đồng hồ vạn năng, 5 đoạn dây nối có vỏ bọc cách điện, 1 công tắc. - H×nh 24.2, h×nh24.3 phãng to. *C¸c nhãm: - 2 pin, 1 ampekÕ, 1 c«ng t¾c, 5 d©y nèi cã vá bäc c¸ch ®iÖn. 2.HS: -Häc bµi cò vµ chuÈn bÞ cho bµi míi III.TiÕn tr×nh d¹y häc: 1.KiÓm tra bµi cò (kh«ng kiÓm tra) *.Giíi thiÖu bµi häc(1’) - Dßng ®iÖn cã thÓ g©y ra c¸c t¸c dông kh¸c nhau. Mçi t¸c dông nµy cã thÓ m¹nh, yÕu khác nhau tuỳ thuộc vào cờng độ dòng điện. Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về cờng độ dòng ®iÖn qua bµi häc h«m nay. 2.D¹y néi dung bµi míi. - GV giới thiệu mạch điện TN hình 24.1. Thông I.cờng độ dòng điện (10 phút).

(71) báo với HS: ampe kế là dụnh cụ đo cờng độ dòng điện để cho biết dòng điện mạnh hay yếu, biến trở là dụng cụ để thay đổi cờng độ dòng điện trong m¹ch. - GV lµm l¹i TN, dÞch chuyÓn con ch¹y cña biÕn trở để thay đổi độ sáng của bóng đèn. Yêu cầu HS quan sát số chỉ của ampe kế tơng ứng khi đèn sáng mạnh, yếu để hoàn thành nhận xét (cha yêu cầu HS đọc số chỉ của ampekế). - Gọi 1, 2 HS đọc nhận xét : GV sửa cách dùng câu từ của HS và chốt lại nhận xét đúng. - GV thông báo về cờng độ dòng điện, kí hiệu và đơn vị cờng độ dòng điện. Lu ý HS viết kí hiệu, đơn vị đúng. - GV nh¾c l¹i HS ghi vë : ampekÕ lµ dông cô dùng để do cờng độ dòng điện. - Híng dÉn HS t×m hiÓu ampekÕ : + Nhận biết : GV đa ra 2 đồng hồ đo điện gièng nhau ampe kÕ vµ v«n kÕ. Giíi thiÖu : §©y lµ ampekÕ vµ mét dông cô ®o ®iÖn tr«ng bÒ ngoµi rÊt gièng víi ampekÕ. §iÓm nµo trªn mặt đồng hồ đo giúp chúng ta phân biệt ampe kÕ víi dông cô ®o kh¸c. + Yªu cÇu c¸c nhãm, t×m hiÓu vÒ GH§, §CNN cña ampe kÕ cña nhãm m×nh vµ t×m hiểu một số đặc điểm của ampe kế theo trình tù môc b,c,d.. 1.Quan s¸t TNdo GV thùc hiÖn.. - HS quan xát số chỉ của ampekế tơng ứng với khi bóng đèn sáng mạnh, yếu để hoàn thành nhận xét.. * NhËn xÐt : §Ìn s¸ng cµng m¹nh th× sè chØ cña ampekÕ cµng lín. 2.Cờng độ dòng điện - HS l¾ng nghe vµ ghi vµo vë kÝ hiÖu cờng độ dòng điện I và đơn vị đo là ampe (kÝ hiÖu lµ A). -miliAmpe: mA. -1mA=0,001A -1A=1000mA.. II.ampe kÕ (7 phót). - HS ghi vở ampe kế là dụng cụ dùng để đo cờng độ dòng điện. - HS quan sát mặt ampe kế để nêu đợc đặc điểm phân biệt ampe kế với dụng cụ ®o ®iÖn kh¸c. (Trªn mÆt ampe kÕ cã ghi A hoÆc mA). - HS hoạt động theo nhóm, tìm hiểu một số đặc điểm của ampe kế.. - §iÒu khiÓn th¶o luËn c¸c néi dung môc a, b, c, d, : chốt lại kết quả đúng. - Mỗi nhóm cử đại diện trình bày các nội dung mục a, b, c, d, đã thảo luận trong nhãm vµ nªu nhËn xÐt c¸c ý kiÕn cña c¸c nhóm khác trong lớp. Yêu cầu nêu đợc : a- H×nh 24.2a : GH§ : 100mA ; §CNN : 10mA H×nh 24.2b :.

(72) GH§ :6A ; §CNN :0,5A b- Ampe kÕ h×nh 24.2a,b dïng kim chØ. Ampe kÕ h×nh 25.2c hiÖn sè. c- AmpekÕ cã hai chèt nèi d©y dÉn: chèt d¬ng (+) , chèt ©m (-). d- HS nhận biết đợc các chốt nối của ampe kÕ cô thÓ cña nhãm m×nh. - GV giới thiệu ampe kế trong sơ đồ mạch điện, bæ sung thªm kÝ hiÖu cho chèt (+), chèt (-) cña ampe kÕ.. III. ĐO Cờng độ dòng điện (17’). - Vẽ sơ đồ mạch điện hình 24.3. - Yêu cầu HS vẽ sơ đồ mạch điện hình 24.3, chỉ rõ chốt (+) , chốt (-) của ampekế trên sơ đồ m¹ch ®iÖn. - Gäi 1 HS lªn b¶ng vÏ. - Nhận xét sơ đồ mạch điện của bạn ở - GV treo b¶ng sè liÖu h 24.4, h·y cho biÕt trªn b¶ng. ampekế của nhóm em có thể dùng để đo cờng - HS dựa vào bảng số liệu và GHĐ của độ dòng điện qua dụng cụ nào? Tại sao? ampe kế nhóm mình để trả lời câu hỏi - GV lu ý HS khi dùng ampe kế để đo cờng độ của GV. dßng ®iÖn qua dông cô dïng ®iÖn nµo ta ph¶i chän ampe kÕ cã GH§ phï hîp, nhng trong c¸c ampe kế đó ampe kế có ĐCNN càng nhỏ, độ chÝnh x¸c cña kÕt qu¶ ®o cµng cao. - yªu cÇu c¸c nhãm m¾c m¹ch ®iÖn h×nh 24.3 (cha đóng công tắc). GV để ampe kế của 1, 2 nhãm kim ampe kÕ cha ®iÒu chØnh vÒ v¹ch sè 0. - GV kiÓm tra m¹ch m¾c cña c¸c nhãm. Lu ý HS mắc đúng đảm bảo chốt (+) đợc mắc với cực - Mắc mạch hình 24.3 (với nguồn điện (+) của nguồn, không đợc mắc trực tiếp chốt (+), 1 pin ) theo nhóm. chèt (-) cña ampekÕ víi hai cùc cña nguån ®iÖn, nh¾c nhë sai sãt cña HS khi cha ®iÒu chØnh kim ampe kế về vạch số 0, sau đó cho các nhóm đóng công tắc. - Khi GV đã kiểm tra mạch đúng, đóng - Khi sử dụng ampe kế để đo cờng độ dòng điện công tắc và đọc số chỉ của ampe kế, trong m¹ch ®iÖn, ta cÇn ph¶i chän ampe kÕ, m¾c ghi kÕt qu¶ vµo SBT. ampe kÕ vµo trong m¹ch ®iÖn nh thÕ nµo? - Đặt mắt đọc kết quả đo nh thế nào để kết quả.

(73) chÝnh x¸c? - GV chèt l¹i mét sè ®iÓm lu ý khi sö dông ampe kÕ.. - Yªu cÇu HS c¸c nhãm m¾c thªm 1 pin cho nguồn điện và tiến hành tơng tự để đo cờng độ dßng ®iÖn trong m¹ch trong trêng hîp nµy, quan sát độ sáng của đèn, hoàn thành mục 6 và trả lời c©u hái C2. - Híng d½n HS th¶o luËn: rót ra nhËn xÐt.. - Tù ghi vµo vë nh÷ng ®iÓm cÇn lu ý khi sử dụng ampe kế đo cờng độ dòng ®iÖn. + chän ampe kÕ cã GH§ phï hîp víi giá trị cờng độ dòng điện muốn đo. + Phải điều chỉnh để kim của ampe kế chỉ đúng vạch số 0. + M¾c ampe kÕ vµo m¹ch ®iÖn sao cho chèt (+) cña ampe kÕ víi cùc (+) cña nguån ®iÖn. + Khi đọc kết quả phải đặt mắt sao cho kim che khuÊt ¶nh cña nã trong g¬ng. - C¸c nhãm tiÕn hµnh TN víi nguån 2 pin, quan s¸t, nhËn xÐt hoµn thµnh môc 6 vµ c©u hái C2.. *NhËn xÐt : - Dòng điện qua đèn có cờng độ lớn thì đèn sáng mạnh hơn hoặc dòng điện qua đèn có cờng độ nhỏ thì đèn sáng yÕu h¬n.. - VËn dông tr¶ lêi C3, C4, C5. Víi C4, GV nªn viÕt lªn b¶ng thµnh 2 cét: 1 cét lµ GH§ cña mét sè am pe kÕ, 1 cét lµ gi¸ trÞ cÇn ®o cho HS dïng gạch nối để chọn. - Híng dÉn th¶o luËn c©u hái C3, C4, C5 chèt l¹i câu trả lời đúng để HS ghi vào phần trả lời vào vở.. IV.vËn dông (7’) - VËn dông lµm viÖc c¸ nh©n tr¶ lêi c©u hái C3, C4, C5 vµo vë bµi tËp. C©u C3: a) 175mA b) 380mA c) 1,250A d) 0,280A C©u C4: 2- a; 3- b; 4- c. C©u 5: Chän a - HS ch÷a bµi nÕu sai.. 3.Cñng cè,luyÖn tËp(2’) - Yªu cÇu HS nh¾c l¹i nh÷ng ®iÓm cÇn ghi nhí trong tiÕt häc. - §äc phÇn “ Cã thÓ em cha biÕt”. 4. Híng dÉn häc ë nhµ(1’) - Học thuộc ghi nhớ, trả lời lại các câu hỏi C1 đến C5. - Làm các bài tập 24.1 đến 24.6 SBT.

(74) - §äc tríc vµ chuÈn bÞ bµi 25 SGK Tr. 69 “HiÖu ®iÖn thÕ”.. So¹nngµy:7/4/2009. Ngµy gi¶ng: 7ABC:9/4/2009. TiÕt 29: Bµi 25: hiÖu ®iÖn thÕ I.Môc tiªu bµi d¹y: 1.KiÕn thøc: * Biết đợc ở hai cực của nguồn điện có sự nhiễm điện khác nhau và giữa chúng có một hiÖu ®iÖn thÕ. * Nêu đợc đơn vị của hiệu điện thế là vôn (V). * Sử dụng vôn kế để đo hiệu điện thế giữa hai cực để hở của nguồn điện (lựa chọn vôn kế phù hợp và mắc đúng vôn kế). 2.Kỹ năng: * Mắc mạch điện theo hình vẽ, vẽ sơđồ mạch điện. 3.Thái độ: * Ham hiểu biết, khám phá thế giới xung quanh. II.ChuÈn bÞ cña GV vµ HS: 1.GV: * 1 số loại pin và 1 ắcquy hoạc tranh phóng to các loại pin, ắcquy trên đó có ghi sè v«n. * 1 đồng hồ vạn năng hoặc tranh phóng to hình 25.2, hình 25.3. 2.HS : * 2 pin (1,5V), 1 vôn kế GHĐ 3V trở lên, 1 bóng đèn pin, 1 ampekế, 1 công tắc, 7 đoạn d©y nèi cã vá bäc c¸ch ®iÖn. III.Tổ chức hoạt động dạy học: 1.kiÓm tra bµi cò(4’) a.C©u hái: b.Tr¶ lêi -kí hiệu và đơn vị cờng độ dòng điện.? * Cờng độ dòng điện KH :I §æi 5A, 9A,7000mA, 10000mA? -§¬n vÞ ®o lµ ampe (kÝ hiÖu lµ A). +miliAmpe: mA. *§æi5A=5000mA, 9A=9000mA,7000mA=7A,10000mA=10A -Dòng điện qua đèn có cờng độ lớn và có (6đ) cờng độ nhỏ thì cho ta kết quả NTN? *Dòng điện qua đèn có cờng độ lớn thì đèn sáng mạnh hơn hoặc dòng điện qua đèn có c*ĐVĐ(1’) ờng độ nhỏ thì đèn sáng yếu hơn. (4đ) - Sử dụng phần mở đầu SGK để vào bài. 3.D¹y néi dung bµi míi I- HiÖu ®iÖn thÕ(6’) - GV thông báo : Giữa hai cực nguồn điện - HS ghi vở kí hiệu U và đơn vị đo hiệu điện cã mét hiÖu ®iÖn thÕ. thÕ lµ v«n (kÝ hiÖu V). - GV thông báo kí hiệu và đơn vị đo hiệu - HS quan sát pin và ắcquy cụ thể hoàn thành.

(75) điện thế. Lu ý HS cách viết kí hiệu đơn vị đúng. - Yêu cầu HS đọc và trả lời câu hỏi C1 dựa vµo c¸c lo¹i pin vµ ¾cquy cô thÓ (chØ quan tâm đến số vôn). - GV cã thÓ th«ng b¸o cho HS : gi÷a hai lç cña æ lÊy ®iÖn trong nhµ lµ 220V. - GV giíi thiÖu thªm ë c¸c dông cô nh æn ¸p, m¸y biÕn thÕ cßn cã c¸c æ lÊy ®iÖn ghi 220V, 110V, 12V, 9V.... c©u C1 vµo vë : + Pin trßn: 1,5V + ¾cquy cña xe m¸y: 6V ho¹c 12V Gi÷a hai lç cña æ lÊy ®iÖn trong nhµ : 220V. II .V«n kÕ(6’) - GV th«ng b¸o : v«n kÕ lµ dông cô dïng để đo hiệu điện thế. Ta sẽ cùng tìm hiểu về cách nhận biết vôn kế và đặc điểm của vôn kÕ. - GV giới thiệu trong bộ đồ dùng của các nhóm có một ampe kế ta đã biết đặc điểm cña nã tõ tiÕt tríc vµ mét v«n kÕ. H·y quan sát vôn kế và cho biết đặc điểm để nhận biết vôn kế với các đồng hồ đo điện khác và đặc điểm của nó theo các bớc nh t×m hiÓu ampe kÕ ë bµi tríc.. - HS ghi vở: Vôn kế là dụng cụ dùng để đo hiÖu ®iÖn thÕ.. - Tõng HS quan s¸t v«n kÕ cña nhãm m×nh, tìm hiểu các nhận biết và đặc điểm của vôn kế. Yêu cầu nêu đợc: + Trªn mÆt v«n kÕ cã ghi ch÷ V. + Cã hai chèt nèi d©y: chèt (+) vµ chèt (-). + Chèt ®iÒu chØnh kim cña v«n kÕ vÒ v¹ch sè 0. - HS xác định GHĐ và ĐCNN của vôn kế ở nhãm m×nh. - Hoµn thµnh b¶ng 1 vµo vë - Yªu cÇu HS nªu GH§ vµ §CNNH cña + V«n kÕ h×nh 25.2b: mét sè v«n kÕ ë h×nh 25.2 (a,b). Nªu c¸ch GH§: 300V; §CNN: 2,5V xác định. + V«n kÕ h×nh 25.2a,b dïng kim. - H·y cho biÕt v«n kÕ ë h×nh 25.2 v«n kÕ + V«n kÕ h×nh 25.2c hiÖn sè nµo dïng kim, v«n kÕ nµo hiÖn sè? GV nêu kí hiệu của vôn kế trên sơ đồ mạch III.Đo hiệu điện thế giữa hai cực ®iÖn cña nguån ®iÖn khi m¹ch ®iÖn hë:. (15’) - GV treo hình 25.3. Yêu cầu HS vẽ sơ đồ m¹ch ®iÖn h×nh 25.3 (ghi râ chèt nèi cña v«n kÕ). - Gọi 1 HS lên bảng vẽ sơ đồ mạch điện, HS kh¸c nªu nhËn xÐt.. - HS quan s¸t h×nh 25.3, dïng kÝ hiÖu vÏ sơ đồ mạch điện (với K mở). - NhËn xÐt h×nh vÏ cña b¹n trªn b¶ng (HS cã thÓ vÏ nhÇm m¾c v«n kÕ nèi tiÕp).. - GV s÷a ch÷a nÕu cÇn. Lu ý chèt (+) cña v«n kÕ nèi víi cùc (+) cña nguån vµ (-) cña v«n kÕ nèi víi cùc (-) cña nguån. - HS dùa vµo GH§ cña v«n kÕ nhãm m×nh - Víi nguån ®iÖn lµ 1 pin nh hÝnh vÏ, v«n kÕ tr¶ lêi c©u hái cña GV (phï hîp v× GH§.

(76) của nhóm em có thích hợp để đo hiệu điện thế gi÷a hai cña nguån ®iÖn kh«ng? T¹i sao? - Yªu cÇu c¸c nhãm kiÓm tra xem kim cña vôn kế đã chỉ đúng vạch số 0 cha (điều chỉnh nếu cần) sau đó mắc mạch điện hình 25.3. Lu ý mắc đúng chốt vôn kế vào mạch điện, công t¾c ng¾t (m¹ch hë) - Yêu cầu HS đọc và ghi số chỉ của vôn kế vào b¶ng 2. - Thay nguồn điện 2 pin, làm tơng tự để đọc kÕt qu¶ sè chØ v«n kÕ → rót ra kÕt luËn tø b¶ng kÕt qu¶ ®o. - Th¶o luËn toµn líp → rót ra kÕt luËn đúng. - GV giới thiệu thêm về cách sử dụng đồng hồ v¹n n¨ng ë chøc n¨ng ®o hiÖu ®iÖn thÕ.. - V©n dông : C¸ nh©n HS hoµn thµnh c©u C4, C5, C6. - Víi c©u hái C4 gäi 2 HS lªn b¶ng : HS 1 hoµn thµnh c©u a, b. HS 2 hoµn thµnh c©u c, d. - Víi c©u hái C6, GV còng cã thÓ viÕt lªn b¶ng theo 2 cét : cét 1- nguån ®iÖn ; cét 2- GHĐ của vôn kế để HS dùng gạch nối chän ph¬ng ¸n thÝch hîp.. lín h¬n sè v«n ghi trªn pin). - HS lµm viÖc theo nhãm, kiÓm tra vÞ trÝ kim cña v«n kÕ ban ®Çu (®iÒu chØnh nÕu cÇn) vµ m¾c m¹ch ®iÖn theo h×nh 25.3 (víi c«ng t¾c ng¾t). - Ghi sè chØ v«n kÕ vµo b¶ng hai vµ rót ra kÕt luËn.. * KÕt luËn: Sè chØ cña v«n kÕ b»ng sè v«n ghi trªn vá nguån ®iÖn.. IV.vËn dông(10’) - HS nêu đợc những điểm cần ghi nhớ nh phần đóng khung cuối bài và ghi nhớ tại lớp. - Hoµn thµnh c©u C4, C5, C6 vµo SBT, tham gia nªu nhËn xÐt vÒ bµi cña c¸c b¹n trªn b¶ng. C©u C4: a, 2500 mV b, 6000V c, 0,110kV d, 1,200V C©u C5: a, Vôn kế- trên mặt đồng hồ kí hiệu chữ V b, GH§: 45V; §CNN: 1V c, ë vÞ trÝ 1 v«n kÕ chØ: 3V d, ë vÞ trÝ 2 v«n kÕ chØ : 42V C©u C6: 1-c; 2-a 3-b. - GV kiÓm tra SBT cña mét sè HS trong líp, nhËn xÐt cho ®iÓm HS 3.còng cè ,luyÖn tËp:(2’) -Hiệu điện thế là gì và đơn vị hiệu điện thế ? - HS nêu đợc những điểm cần ghi nhớ nh phần đóng khung cuối bài và ghi nhớ tại lớp. 4. Híng dÉn häc ë nhµ:(1’) - §äc phÇn “Cã thÓ em cha biÕt”. - Lµm bµi tËp: 1, 2, 5 SBT..

(77) - §äc tríc vµ chuÈn bÞ bµi 26 SGK Tr. 72 “H§T gi÷a hai ®Çu dông cô dïng ®iÖn”.. So¹n14/4/2009. TiÕt 30: Bµi 26:. Gi¶ng:7ABC:16/4/2009 HiÖu ®iÖn thÕ gi÷a hai ®Çu dông cô dïng ®iÖn. I- Môc tiªu: 1. KiÕn thøc: * Sử dụng đợc vôn kế để đo hiệu điện thế giữa hai đầu dụng cụ dùng điện. * Nêu đợc hiệu điện giữa hao đầu bóng đèn bằng 0 khi không có dòng điện chạy qua bóng đèn và khi hiệu điện thế này càng lớn thì dòng điện chạy qua đèn có cờng độ càng lớn. * Hiểu đợc mỗi dụng cụ điện sẽ hoạt động bình thờng khi sử dụng với hiệu điện thế định mức có giá trị bằng sồ vôn ghi trên dụng cụ đó. 2. Kü n¨ng: * Xác định GHĐ và ĐCNN của vôn kế để biết chọn vôn kế phù hợp và đọc đúng kết quả ®o. 3. Thái độ: * Có ý thức vận dụng kiến thức vào thực tế cuộc sống để sử dụng đúng và an toàn các thiÕt bÞ ®iÖn. II- ChuÈn bÞ cña GV vµ HS: 1.GV : * B¶ng phô ghi s½n b¶ng 1 : §Ó ghi kÕt qu¶ thÝ nghiÖm cho c¸c nhãm. Sè chØ cña ampe kÕ(A) KÕt qu¶ Sè chØ cña v«n kÕ (V) Nhãm Nhãm Nhãm Nhãm ®o 1 2 1 2 … Lo¹i … M¹ch ®iÖn Nguån M¹ch hë ®iÖn 2 M¹ch pin kÝn.

(78) Nguån ®iÖn 1 pin. M¹ch hë M¹ch kÝn. * B¶ng phô chÐp c©u hái C8 * Tranh phãng to h×nh 26.1 2.HS : * 2 pin (1,5V) * 1 v«n kÕ, 1 ampe kÕ ( GH§ phï hîp ) * 1 bóng đèn pin, 1 công tắc * 7 d©y nèi cã vá bäc c¸ch ®iÖn III .Tổ chức hoạt động dạy học: 1- KiÓm tra bµi cò: (4’) a.C©u hái. - §¬n vÞ ®o hiÖu ®iÖn thÕ lµ g× ? - Ngời ta dùng dụng cụ nào để đo hiệu điện thế? -§æi c¸c gi¸ trÞ sau. a ,2500 mV=…..V b, 6000V=….mV c, 0,110kV =……V d, 1,200V=…..mV b.Tr¶ lêi. - §¬n vÞ ®o hiÖu ®iÖn thÕ lµ v«n (kÝ hiÖu V). -Vôn kế là dụng cụ dùng để đo hiệu điện thế. -§æi c¸c gi¸ trÞ sau. a ,2500 mV=2,5…..V b, 6000 V=…6.kV c, 0,110kV =110……V d, 1,200 V=1200…..mV. (4®). (6®). *GV:NhËn xÐt cho ®iÓm. *.Tæ chøc t×nh huèng häc tËp (3’) -GV đa ra một bóng đèn dây tóc trên có ghi hiệu điện thế định mức (220V), gọi một HS đọc số ghi trên bóng đèn.Hỏi : Em có biết ý nghĩa của con số này là nh thế nào không? (GV kh«ng cÇn söa c©u tr¶ lêi cña HS) Trªn c¸c dông cô dïng ®iÖn thêng cã ghi sè v«n. LiÖu ý nghÜa con sè nµy cã nh b¹n võa tr¶ lêi kh«ng, ta sÏ ®i t×m c©u tr¶ lêi trong bµi häc h«m nay. 2.D¹y néi dung bµi míi. I. Hiệu điện thế giữa hai đầu bóng đèn(20’) - Yªu cÇu HS lµm viÖc theo nhãm, m¾c 1.Bóng đèn chưa được mắc với mạch điện mạch thí nghiệm 1 (bóng đèn cha đợc - HS lµm viÖc theo nhãm tr¶ lêi c©u C1. m¾c vµo m¹ch), quan s¸t sè chØ cña v«n kÕ vµ tr¶ lêi c©u hái C1. - Híng dÉn th¶o luËn c©u hái C1. - T¬ng tù, Yªu cÇu HS c¸c nhãm thùc hiện thí nghiệm 2 (bóng đèn đợc mắc 2.Bãng đèn được mắc vào nguồn điện. vµo m¹ch ®iÖn). - HS c¸c nhãm, tÝch cùc lµm TN 2. B¹n th ký ghi - GV kiÓm tra hç trî c¸c nhãm yÕu, kiÓm tra xem HS c¸c nhãm m¾c v«n kÕ kÕt qu¶ thÝ nghiÖm vµ ®a ra th¶o luËn chung c¶ nhãm vÒ c©u C3. đúng cha mới cho thực hiện việc đo hiệu điện thế giữa hai đầu bóng đèn khi công tắc đóng. Khi có kết quả, đại diện - Ghi kết quả đúng vào vở: các nhóm lên điền kết quả vào bảng kết Hiệu điện thế giữa hai đầu bóng đèn bằng không thì không có dòng điện chạy qua đèn. qu¶ cña nhãm m×nh. - Hớng dẵn HS thảo luận dựa vào bảng - Hiệu điện thế giữa hai đầu bóng đèn càng lớn (nhỏ) thì dòng điện chạy qua đèn có cờng độ kết quả để hoàn thành câu C3. cµng lín (nhá). - Đọc phần thông tin (tr.73) trả lời đợc: số vôn - Yêu cầu HS đọc phần thông tin tr.73- ghi trên các dụng cụ dùng điện là các giá trị hiệu điện thế định mức. Mỗi dụng cụ dùng điện sẽ SGKvµ tr¶ lêi c©u hái:.

(79) - Nªu ý nghÜa cña sè v«n ghi trªn c¸c dông cô dïng ®iÖn? - Yªu cÇu HS lµm viÖc c¸ nh©n vËn dông gi¶i thÝch C4. Yªu cÇu HS lµm viÖc theo nhãm hoµn thanh C5. - Híng d½n c¸c nhãm th¶o luËn c©u tr¶ lêi C5.. - Yêu cầu HS hoạt động theo nhóm 2 HS hoµn thµnh C6, C8. - GV gäi 1 HS lªn tr¶ lêi c©u C8 trªn b¶ng.. hoạt động bình thờng khi đợc sử dụng đúng hiệu điện thế định mức. - HS lµm viÖc c¸ nh©n tr¶ lêi c©u C4.Yªu cÇu nªu đợc : Đèn ghi 2,5V. Phải mắc đèn này vào hiệu ®iÖn thÕ 2,5V để nó không bị hỏng . II.Sù t¬ng tù gi÷a hiÖu ®iÖn thÕ vµ sù chªnh lÖch møc níc (13’) - C¸c nhãm th¶o luËn tr¶ lêi C5, tham gia th¶o luËn trªn líp c©u tr¶ lêi, c¸ nh©n HS ch÷a vµo vë nÕu sai. C©u C5: a- Khi cã sù chªnh lÖch mùc níc gi÷a hai ®iÓm A và B thì có dòng nớc chảy từ A đến B. b- Khi có hiệu điện thế giữa hai đầu bóng đèn thì có dòng điện chạy qua bóng đèn. c- M¸y b¬m níc t¹o ra sù chªnh lÖch møc níc t¬ng tù nh hiÖu ®iÖn thÕ t¹o ra dßng ®iÖn.. III.VËn dông(10’) - Hoạt động nhóm, thảo luận câu C6, C8. C©u C6: chän C C©u C8: Chän C. .3.còng cè ,luyÖn tËp:(2’) -Gọi 1 HS đọc to phần ghi nhớ cuối bài, Hs khác lắng nghe ghi nhớ - §äc phÇn “Cã thÓ em cha biÕt”. -GV nhấn mạnh điểm cần lu ý để đảm bảo an toàn và bền lâu khi sử dụng các thiết bị điện. 4- Híng d½n vÒ nhµ:(1’) - Tr¶ lêi C7, lµm bµi tËp 26.1, 26.2, 26.3 (tr27-SGK). - Viết sẵn mẫu báo cáo thực hành:Đo cờng độ dòng điện và hiệu điện thế đối với đoạn mạch nèi tiÕp (tr78-SGK), hoµn thµnh phÇn 1 ë nhµ. So¹n ngµy:21/4/2009. TiÕt 31: Bµi 27:. Ngµy gi¶ng:7ABC:23/4/2009. TH: đo cờng độ dòng điệnvà hiệu điện thế đối với đoạn mạch nối tiÕp. I- Môc tiªu: 1. Kiến thức- Biết mắc nối tiếp hai bóng đèn. 2.Kü n¨ng: -Thực hành đo và phát hiện đợc qui luật về hiệu điện thế và cờng độ dòng điện trong mạch điện mắc nối tiếp hai bóng đèn. 3. Thái độ: -Hứng thú học tập bộ môn, có ý thức thu thập thông tin trong thực tế đời sống. II- ChuÈn bÞ cña GV vµ HS: 1 GV: -Một nguồn điện 2 pin (1,5V). 2 bóng đèn pin cùng loại nh nhau. 1 vôn kế, 1 ampe kế có GH§ phï hîp. 1 c«ng t¾c, 9 ®o¹n d©y dÉn cã vá bäc c¸ch ®iÖn. 2 HS: -Mỗi HS chuẩn bị 1 mẫu báo cáo đã cho ở cuối bài. III.TiÕn tr×nh bµi d¹y. 1. KiÓm tra bµi cò:(5’).

(80) a.C©u hái: - Vẽ sơ đồ mạch điện gồm 1 nguồn điện, 1 công tắc, 1 bóng đèn, 1 ampe kế dùng để đo CĐDĐ qua bóng đèn, 1 vônkế đo HĐT giữa hai đầu bóng đèn? - Khi sử dụng ampe kế để đo CĐDĐ qua bóng đèn, phải chọn ampe kế và mắc vào mạch ®iÖn nh thÕ nµo? - T¬ng tù, khi sö dông v«n kÕ? b.Tr¶ lêi. -Vẽ sơ đồ mạch điện. (6®) -Khi sử dụng Ampekế để đo CĐ D Đ qua bóng đèn, phải chọn Ampekế cóGHĐ và §CNN phï hîp vµ m¾c nèi tiÕp vµo m¹ch ®iÖn (2®) -khi sử dụng vôn kế để đo HĐT qua bóng đèn phải chọn Vôn kế có GHĐ và ĐCNN phù hîp vµ m¾c song song vµo m¹ch ®iÖn. (2®) - GV nhËn xÐt cho ®iÓm. *§V§(2’) -GV mắc một mạch địên nh hình 27.1a và giới thiệu với HS đó là mạch điện gồm hai bóng đèn mắc nối tiếp. Cờng độ dòng điện và hiệu điện thế trong đoạn mạch mắc nối tiếp có đặc ®iÓm g×? 2.D¹y néi dung bµi míi. - Yªu cÇu HS quan s¸t h×nh27.1a vµ h×nh 27.1b để nhận biết hai bóng đèn mắc nối tiếp → từ đó cho biết trong mạch điện này, ampe kế và công tắc đợc mắc thề nào víi c¸c bé phËn kh¸c?. I- Mắc nối tiếp hai bóng đèn: (10’) - HS quan s¸t h×nh 27.1a vµ 27.1b tr¶ lêi c©u hỏi của GV. Yêu cầu thấy đợc ampe kế và công tắc đợc mắc nối tiếp trong mạch với c¸c bé phËn kh¸c. - Mắc mạch điện theo nhóm, vẽ sơ đồ mạch ®iÖn vµo vë.. - Yêu cầu các nhóm lựa chọn dụng cụ để mắc mạch hình 27.1a theo nhóm, sau đó vẽ sơ đồ mạch điện vào vở. - GV kiÓm tra c¸c nhãm m¾c m¹ch, hç trî - 1,2 HS vẽ sơ đồ mạch điện lên bảng, HS nhãm yÕu. khác nhận xét sơ đồ của bạn và sửa vào - Gọi đại diện 1,2 nhóm lên vẽ sơ đồ mạch vë nÕu vÏ sai. ®iÖn h×nh 27.1a vµo mÉu b¸o c¸o thùc hµnh. (GV lu ý HS các bộ phận đợc mắc liên tiếp không nhất thiết phải đúng thứ tự nh SGK). 2- Đo cờng độ dòng điện đối với đoạn - GV yêu cầu HS mắc ampe kế ở vị trí, đóng mạch nối tiếp: (10’) c«ng t¾c 3 lÇn, ghi l¹i 3 sè chØ I’1, I”1 vµ - HS trong nhãm ph©n c«ng cô thÓ mçi b¹n I’’’1 cña ampe kÕ vµ tÝnh gi¸ trÞ trong nhãm thùc hiÖn 1 c«ng viÖc: HS 1 m¾c m¹ch ®iÖn, HS2 thùc hiÖn ®o vµ tÝnh I ' 1 + I ''1 + I '''1 trung b×nh I1= ghi kÕt qu¶ kết quả I1, HS 3 đo I2, HS 4 đo I3. Sau đó cả 3 nhóm dựa vào bảng kết quả thu đợc để thảo vµo gi¸ trÞ I1 trong b¸o c¸o thùc hµnh. luËn, hoµn thµnh nhËn xÐt phÇn hai trong - T¬ng tù nh vËy m¾c ampe kÕ ë vÞ trÝ 2,3 ®o b¸o c¸o thùc hµnh. cờng độ dòng điện. - GV theo dõi hoạt động của các nhóm để nh¾c nhë vµ söa sai cho HS . - GV kÎ b¶ng 1 trong mÉu b¸o c¸o thÝ nghiÖm lªn b¶ng, gäi mét sè nhãm lªn ®iÒn - §¹i diÖn mét sè nhãm lªn ghi kÕt qu¶ trªn kÕt qu¶ vµo b¶ng 1. - Hớng dẫn HS thảo luận chung để có nhận bảng. - Yªu cÇu rót ra nhËn xÐt: Trong ®o¹n m¹ch xét đúng, yêu cầu HS sửa vào vở nếu sai. mắc nối tiếp, cờng độ dòng điện bằng nhau t¹i c¸c vÞ trÝ kh¸c nhau cña m¹ch. 3. Đo hiệu điện thế đối với đoạn mạch nối tiÕp: (10’) - GV yªu cÇu HS quan s¸t h×nh 27.2 cho.

(81) biết vôn kế trong vẽ sơ đồ mạch điện tơng tù h×nh 27.2 ®o hiÖu ®iÖn thÕ gi÷a hai ®Çu của bóng đèn nào?. - HS quan sát hình 27.2 để thấy đợc vôn kế đo hiệu điện thế giữa hai điểm 1 và 2, đó là hiệu điện thế giữa hai đầu đèn 1. - Vẽ sơ đồ mạch điện vào mẫu báo cáo thực Hãy vẽ sơ đồ mạch điện tơng tự hình 27.2, hµnh. trong đó vôn kế đo hiệu điện thế giữa hai - 1, 2 HS lên bảng vẽ sơ đồ , HS khác nêu đầu đèn 2 vào báo cáo thực hành, lu ý chỉ rõ nhận xét và sửa chữa nếu vẽ sai. chèt nèi v«n kÕ . - HS trong nhãm ph©n c«ng viÖc cho tõng - Gäi 1, 2 HS lªn vÏ trªn b¶ng, gäi HS kh¸c b¹n, m¾c m¹ch ®iÖn vµ ®o hiÖu ®iÖn thÕ, ghi nhËn xÐt . l¹i kÕt qu¶ vµ b¸o c¸o thùc hµnh. - Yªu cÇu HS m¾c m¹ch ®iÖn ®o hiÖu ®iÖn - Th¶o luËn nhãm hoµn thµnh nhËn xÐt môc thÕ U1 , U2 , UMN. 3 b¸o c¸o thùc hµnh. - GV theo dõi nhắc nhở tơng tự nh hoạtđộng 3 GV cã thÓ gäi HS sè 1, HS sè 2, HS sè 4… cña c¸c nhãm kh¸c nhau thùc hiÖn thao t¸c mắc vôn kế theo yêu cầu và đọc kết quả đo. HS các nhóm khác theo dõi để nêu nhận xÐt. - Hớng dẫn thảo luận → nhận xét đúng. 3.Cñng cè ,luyÖn tËp (7 phót). HS các nhóm đã đợc phân công theo thứ tự lªn thùc hiÖn thao t¸c nÕu GV yªu cÇu, HS kh¸c chó ý theo dâi nªu nhËn xÐt xem c¸c thao tác của bạn đúng hay sai. - Yêu cầu HS nhận xét đợc: Đối với đoạn mạch gồm hai bóng đèn mắc nối tiếp, hiÖu ®iÖn thÕ gi÷a hai ®Çu ®o¹n m¹ch b»ng tæng c¸c hiÖu ®iÖn thÕ trªn mçi bóng đèn. - -HS ghi nhớ đặc điểm về cờng độ dòng ®iÖn vµ hiÖu ®iÖn thÕ trong ®o¹n m¹ch nèi tiÕp ngay t¹i líp. - Yêu cầu HS nêu các đặc điểm về hiệu điện thế và cờng độ đòng điện trong đoạn mạch - Nép b¸o c¸o thùc hµnh. nèi tiÕp. - GV nhận xét thái độ làm việc của HS, - C¸ nh©n lµm bµi tËp 27.1 vµ 27.2, tham gia đánh giá kết quả. ch÷a bµi tËp cïng c¸c b¹n trong líp. - Yªu cÇu HS nép b¸o c¸o thùc hµnh -Bài 27.1: Ampe kế đợc mắc nối tiếp trong m¹ch → Sè chØ cña c¸c ampe kÕ nh nhau Yêu cầu HS làm nhanh bài 27.1 và bài 27.2 vì trong mạch mắc nối tiếp,cờng độ dòng ®iÖn nh nhau ë mäi ®iÓm. -Bµi 27.2: Chän b.

(82) 3.Cñng cè ,luyÖn tËp (7 phót) - Yêu cầu HS nêu các đặc điểm về hiệu điện thế và cờng độ đòng điện trong đoạn mạch nèi tiÕp. - GV nhận xét thái độ làm việc của HS, - Nép b¸o c¸o thùc hµnh. đánh giá kết quả. - Yªu cÇu HS nép b¸o c¸o thùc hµnh - C¸ nh©n lµm bµi tËp 27.1 vµ 27.2, tham gia ch÷a bµi tËp cïng c¸c b¹n trong líp. Yêu cầu HS làm nhanh bài 27.1 và bài 27.2 -Bài 27.1: Ampe kế đợc mắc nối tiếp trong m¹ch → Sè chØ cña c¸c ampe kÕ nh nhau vì trong mạch mắc nối tiếp,cờng độ dòng ®iÖn nh nhau ë mäi ®iÓm. -Bµi 27.2: Chän b 4-Híng dÉn vÒ nhµ :(1’) - Häc bµi vµ lµm bµi tËp 27.3, 27.4(tr.28-SBT) - ChuÈn bÞ s½n mÉu b¸o c¸o bµi 28 vµo vë (tr¶ lêi tríc phÇn 1) (Tr.81-SGK).. Ngµy so¹n:5 /5/2009 Ngµy gi¶ng:7ABC:7/5/2009 TiÕt 32: Bµi 28: Th: đo hiệu điện thế và cờng độ dòng điện đối với đoạn m¹chsong song I. Môc tiªu: 1. KiÕn thøc .kü n¨ng: * Biết mắc song song hai bóng đèn. * Thực hành đo và phát hiện đợc quy luật về hiệu điện thế và cờng độ dòng điện trong mạch điện mắc song song hai bóng đèn. 2. Thái độ: * Hứng thú học tập bộ môn, có ý thức thu thập thông tin trong thực tế đời sống . II. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS: *GV vµ c¸c nhãm: * 1 nguån ®iÖn : 2 pin (1,5V) * 2 bóng đèn pin cùng loại nh nhau. * 1 v«n kÕ, 1 ampe kÕ cã GH§ phï hîp. * 1 c«ng t¾c, 9 ®o¹n d©y dÉn cã vá bäc c¸ch ®iÖn. * Mỗi HS chuẩn bị sẵn một mẫu báo cáo đã cho ở cuối bài. III.TiÕn tr×nh d¹y häc 1- KiÓm tra bµi cò(5).

(83) - GV trả lại cho HS bài báo cáo trớc, nhận xét và đánh giá chung. - GV gọi một HS trả lời mục 1 đã chuẩn bị trong mẫu báo cáo. - GV dành 3 phút để HS quan sát ampe kế và vôn kế của nhóm mình, điền nốt phần e - GV đánh giá phần chuẩn bị của HS. HS c¶ líp theo dâi phÇn chuÈn bÞ cña b¹n, nhËn xÐt bæ sung. *Tæ chøc t×nh huèng häc tËp: -Bài trớc chúng ta đã tìm hiểu đặc điểm của đoạn mạch nối tiếp. Trong bài học hôm nay, chúng ta tiếp tục đi tìm hiểu đặc điểm về hiệu điện thế và cờng độ dòng điện đối với đoạn m¹ch m¾c song song. 2.D¹y néi dung bµi míi I-M¾c song song hai bóng đèn(10’) - GV cho HS quan s¸t m¹ch ®iÖn h×nh 28.1a trong SGK vµ - C¸ nh©n HS quan s¸t mạch điện mắc cụ thể của GV để trả lời câu hỏi: Hai điểm mạch điện đã mắc kết hợp nào là hai điểm nối chung của các bóng đèn? víi h×nh vÏ 28.1a (SGK), - GV thông báo đoạn mạch nối mỗi đèn với hai điểm nối tr¶ lêi c©u hái cña GV. chung là mạch rẽ, đoạn mạch nối hai điểm chung với nguồn Yêu cầu chỉ ra đợc điểm ®iÖn lµ m¹ch chÝnh. Trªn m¹ch ®iÖn cô thÓ, h·y chØ ra : ®©u lµ nèi chung cña hai bãng m¹ch chÝnh , ®©u lµ m¹ch rÏ? đèn, mạch chính, mạch - GV yªu cÇu HS m¾c m¹ch ®iÖn h×nh 28.1a theo nhãm. rÏ… - GV kiểm tra mạch mắc của các nhóm, động viên nhóm mắc nhanh, đúng. GV giúp đỡ các nhóm yếu. - GV yêu cầu các nhóm đóng công tắc: quan sát độ sáng các bóng đèn. - M¾c m¹ch ®iÖn theo Tháo một bóng đèn, đóng công tắc, quan sát độ sáng của nhóm. Sau khi đợc GV bóng đèn còn lại, nêu nhận xét độ sáng của nó so với trớc Lu kiểm tra mạch, đóng công ý HS: Đây là đặc điểm khác với đoạn mạch mắc nối tiếp (khi tắc, quan sát độ sáng của tháo bỏ một bóng đèn thì bóng đèn còn lại không sáng ). đèn. - Trong thùc tÕ, nh ë líp häc mÆc dï ta kh«ng nh×n thÊy râ cách mắc đèn, quạt điện nhng theo các em đèn, quạt đợc mắc nèi tiÕp hay song song? V× sao em biÕt? Gäi HS cho vÝ dô vÒ m¹ch ®iÖn m¾c song song trong thùc tÕ. *ChuyÓn ý: H§T vµ C§D§ trong m¹ch ®iÖn m¾c song song có đặc điểm gì khác so với đoạn mạch mắc nối tiếp?. - Yêu cầu HS nêu đợc: đèn và quạt điện đợc mắc song song vì đèn và quạt có thể hoạt động độc lập nhau (quạt có thể quay mà đèn tắt hay đèn có thể sáng mà qu¹t kh«ng ch¹y). Trong thùc tÕ, ë m¹ch ®iÖn gia đình thờng sử dụng c¸ch m¾c m¹ch ®iÖn song - Yªu cÇu c¸c nhãm HS m¾c v«n kÕ vµo m¹ch ®iÖn t¹i c¸c song. điểm yêu cầu ở phần 2 (tr.79,80) để đo HĐT tại các điểm 1 và 2, điểm 3 và 4, điểm M và N, ghi kết quả vào bảng 1 trong 2- Đo hiệu điện thế đối mÉu b¸o c¸o TH. víi ®o¹n m¹ch song - GV kiÓm tra c¸ch m¾c v«n kÕ cña c¸c nhãm. Lu ý m¾c song: (8’) đúng chốt của vôn kế vào mạch điện, khi kim vôn kế đứng - HS lµm viÖc theo nhãm, yên mới đọc kết quả và cách đặt mắt đọc kết quả. m¾c v«n kÕ vµo m¹ch ®o - Để đo HĐT giữa hai đầu đèn 1, em phải mắc vôn kế nh thế HĐT U12; U34; UMN ghi nào với đèn 1? kÕt qu¶ vµo b¶ng 1 trong - Sau đó yêu cầu đại diện các nhóm đọc kết quả bảng 1 và b¸o c¸o TH. Tõ kÕt qu¶ nhËn xÐt cña nhãm, gäi c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt bæ sung. b¶ng 1, th¶o luËn nhãm - GV chốt lại nhận xét đúng (nếu nhóm nào kết quả chađúng, hoàn thành nhận xét mục ph¶i ph©n tÝch nguyªn nh©n, thêng do ®iÓm tiÕp xóc kÐm c) díi b¶ng 1..

(84) hoặc khi kim vôn kế cha đứng yên HS đã đọc kết quả. Nếu thấy cần thiết GV có thể đo lại, gọi đại diện nhóm sai đọc kết qu¶). Y/c HS söa ch÷a nÕu sai.. Yêu cầu HS thấy đợc để ®o hiÖu ®iÖn thÕ gi÷a 2 ®Çu đèn 1 (hoặc đèn 2). -Tham gia th¶o trªn líp vÒ kÕt qu¶ vµ nhËn xÐt vÒ H§T trong ®o¹n m¹ch m¾c song song. Ch÷a l¹i trong b¸o c¸o nÕu sai *NhËn xÐt : - HiÖu ®iÖn thÕ gi÷a hai đầu các đèn mắc song song lµ b»ng nhau vµ b»ng hiÖu ®iÖn thÕ gi÷a hai ®iÓm nèi chung. 3- Đo CĐDĐ đối với ®o¹n m¹ch song song: - GV hái: Muèn ®o C§D§ qua m¹ch rÏ 1 tøc lµ C§D§ qua (12’) đèn 1 ta phải mắc ampe kế nh thế nào với đèn 1? - HS nêu đợc: Muốn đo c- HS trung bình và yếu thờng lúng túng khi mắc ampe kế để ờng độ dòng điện I 1 ta đo CĐDĐ qua đèn 1 hoặc đèn 2 vì vậy, GV có thể thao tác ph¶i m¾c ampe kÕ nèi tiÕp HD cách mắc đơn giản nhất là: với đèn 1. + Ng¾t c«ng t¾c - Chó ý quan s¸t c¸ch m¾c + Mắc ampe kế nối tiếp với đèn 1 nh sau: Tháo bỏ kẹp vào ampe kế vào mạch điện để điểm 1(chốt đế đèn)(nh hình 28.1a), dùng dây kẹp đó kẹp vào thực hiện đúng. một chốt của ampe kế (lu ý kẹp đúng chốt +, -), dùng một d©y kÑp n÷a kÑp chèt cßn l¹i cña ampe kÕ víi ®iÓm 1. + Kiểm tra lại mạch và đóng công tắc. - Y/c HS tù m¾c ampe kÕ ®o C§D§ m¹ch rÏ I2 vµ C§D§ m¹ch chÝnh I. - Tõ kÕt qu¶ b¶ng 2, hoµn thµnh nhËn xÐt b cuèi b¶ng 2. - HD th¶o luËn kÕt qu¶ vµ nhËn xÐt, cã thÓ kÕt qu¶ I I1+ I2 không lớn có thể chấp nhận đợc và thông báo cho HS nếu sử dụng ampe kế tốt có độ chính xác cao hơn I I1+ I2. - M¾c ampe kÕ ®o I1, I2 vµ I ghi kÕt qu¶ vµo b¶ng 2. - Th¶o luËn nhãm hoµn thµnh nhËn xÐt. - Đại diện nhóm đọc kết qu¶ b¶ng 2 vµ nhËn xÐt cña nhãm m×nh, nhãm kh¸c nhËn xÐt vµ bæ xung. Nhận xét: Cờng độ dòng ®iÖn trong m¹ch chÝnh bằng tổng các cờng độ dßng ®iÖn mÆch rÏ. - HS ch÷a vµo vë nÕu sai. 3.cñng cè (8 phót) - Yêu cầu HS làm bài tập 28.1 tr29 SBT, yêu cầu HS chỉ ra 2 điểm chung nếu 2 đèn mắc song song. - HD th¶o luËn kÕt qu¶, yªu cÇu HS söa ch÷a nÕu sai. - Gọi 1, 2 HS trả lời câu hỏi: Trong mạch điện gồm 2 bóng đèn mắc song song, HĐT và CĐDĐ có đặc điểm gì? - Muốn đo HĐT giữa 2 đầu bóng đèn trong mạch điện, ta phải chọn và mắc vôn kế vào m¹ch ®iÖn nh thÕ nµo? - Yêu cầu HS nêu đợc 2 nhận xét đã hoàn thành qua phần thực hành trong bài. - HS nêu đợc cách dùng vôn kế đo HĐT giữa 2 đầu bóng đèn trong mạch theo các ý:.

(85) + C¸ch chän v«n kÕ. + C¸ch m¾c v«n kÕ 4-Híng dÉn vÒ nhµ :(1’) -Làm bài tập 28.2 đến 28.5 SBT tr29. -ChuÈn bÞ bµi sau. Ngµy so¹n:16/5/2009. TiÕt 33:. Ngµy gi¶ng:7ABC:18/5/2009.. Bµi 29: An toµn khi sö dông ®iÖn. I- Môc tiªu: 1. KiÕn thøc: * Biết giới hạn nguy hiểm của dòng điện đối với cơ thể ngời. * Biết sử dụng đúng loại cầu chì để tránh tác hại của hiện tợng đoản mạch. * Biết và thực hiện đúng một số quy tắc ban đầu để đảm bảo an toàn khi sử dụng điện. 2.Kü n¨ng: * Mắc mạch điện theo hình vẽ, vẽ sơđồ mạch điện. 3. Thái độ: * Lu«n cã ý thøc sö dông ®iÖn an toµn. II ChuÈn bÞ cña GV vµ HS: 1.GV .ChuÈn bÞ cho c¶ líp * Một cố loại cầu chì có số ghi ampe (A), trong đó có loại 1 A * 1 ¾cquy 6V hay 12V (nÕu kh«ng cã ¾c quy cã thÓ dïng m¸y chØnh lu h¹ thÕ ). * 1 bóng đèn 6V hay 12V phù hợp * 1 c«ng t¾c * 5 ®o¹n day nèi cã vá bäc c¸ch ®iÖn . * 1 bót thö ®iÖn * ChuÈn bÞ s½n ra b¶ng phô vµ ph« t« bµi tËp cho tõng nhãm cã néi dung sau : §iÒn tõ thÝch hợp vào chỗ trống để hoàn thành các quy tắc an toàn khi sử dụng điện : 1- ChØ lµm thÝ nghiÖm víi c¸c nguån ®iÖn cã hiÖu ®iÖn thÕ díi ……. 2- Ph¶i sö dông c¸c d©y dÉn cã …….. 3- Không đợc tự mình chạm vào ……và……nếu cha biết rõ cách sử dụng . 4- Khi có ngời bị điện giật thì ……. đợc chạm vào ngời đó mà cần phải tìm cách …….công t¾c ®iÖn vµ gäi ngêi cÊp cøu. *C¸c nhãm : * 2 pin (1,5V) * 1 m« h×nh “ngêi ®iÖn” * 1 c«ng t¾c * 1 bóng đèn pin * 1 ampe kÕ * 1 cÇu ch× lo¹i ghi díi hoÆc b»ng 0,5A * 5 ®o¹n d©y nèi cã vá bäc c¸ch ®iÖn 2.HS: *Häc bµi cò vµ chuÈn bÞ bµi míi. III.TiÕn tr×nh d¹y häc 1- KiÓm tra bµi cò(5) a.C©u hái - GV yêu cầu HS nhớ lại kiến thức cũ để trả lời câu hỏi: Nêu các tác dụng của đòng điện. Dòng điện qua cơ thể ngời là có hại hay có lợi ? Nếu dòng điện qua mạng điện gia đình trực tiÕp ®i qua c¬ thÓ ngêi th× cã h¹i g×? b.Tr¶ lêi. -T¸c dông tõ ,t¸c dông ho¸ häc,t¸c dông sinh lÝ,t¸c dông ph¸t s¸ng,t¸c dông nhiÖt. (5®) Dòng điện đI qua cơ thể ngời có trờng hợp cs lợi nh ng có trờng hợp gây nguy hiểm đến tính mạng con ngời. .Dòng điiện của mạng điện gia đình trực tiếp đi qua cơ thể ngời thì có h¹i .Lµm co c¬ ,tim ngõng ®Ëp. (5®) *Tæ chøc t×nh huèng häc tËp: -Cã ®iÖn thËt lµ cã Ých, thuËn tiÖn nhng nÕu sö dông ®iÖn kh«ng an toµn th× ®iÖn cã thÓ g©y thiÖt h¹i vÒ ngêi vµ tµi s¶n. VËy sö dông ®iÖn nh thÕ nµo lµ an toµn ®iÖn trong tiÕt häc h«m nay. 2.Néi dung bµi míi I- Dßng ®iÖn ®i qua c¬ thÓ ngêi cã thÓ g©y.

(86) nguy hiÓm(12’) - GV cắm bút thử điện vào 1 trong 2 lỗ của - HS cả lớp quan sát GV làm thí nghiệm để ỗ lấy điện để HS quan sát khi nào thì đèn tr¶ lêi c©u C1. cña bót thö ®iÖn s¸ng: + GV cÇm bót thö ®iÖn theo hai c¸ch: c¸ch 1 chØ cÇm tay vµo vá nhùa cña bót thö ®iÖn, c¸ch hai tay cÇm tiÕp xóc víi chèt cµi b»ng kim lo¹i cña bót thö ®iÖn vµ thö vµo c¶ hai lç cña æ lÊy ®iÖn. +GV th«ng b¸o lç m¾c víi d©u nãng cña æ lÊy ®iÖn. - Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái C1. - Yêu cầu HS nêu đợc: bóng đèn của bút thử ®iÖn s¸ng khi ®a ®Çu cña bót thö ®iÖn vµo lç m¾c víi d©y nãng cña æ lÊy ®iÖn vµ tay cÇm ph¶i tuÕp xóc víi chèt cµi b»ng kim lo¹i cña bót thö ®iÖn. - NÕu tay cÇm bót thö ®iÖn vµo ®Çu bªn - Không đợc vì thanh kim loại và ngời là vật kia của bút thử điện để cắm vào lỗ lấy điện dẵn điện.Nếu cầm nh vậy dòng điện sẽ qua có đợc không ? vì sao ? cơ thể và có thể nguy hiểm đến tính mạng. - GV cã thÓ bæ sung hoÆc söa nh÷ng ý sai sót của HS để rút ra nhận sét: nh vậy khi sö dông thiÕt bÞ kiÓm tra còng cÇn pg¶i sö dụng đúng kỹ thuật. - HS lµm viÖc theo nhãm, m¾c m¹ch ®iÖn - Yªu cÇu HS lµm viÖc theo nhãm : L¾p hình 28.1 và kiểm tra theo hớng dẵn SGK để m¹ch ®iÖn h×nh 29.1 vµ thùc hiÖn kiÓm tra hoµn thµnh nhËn xÐt. theo hớng dẵn SGK (TR82) Để hoàn thành - Đại diện nhóm nêu nhận xét rút ra đợc từ nhËn xÐt. viÖc lµm TN cña nhãm m×nh. - GV híng d½n HS th¶o luËn → nhËn NhËn xÐt : Dßng ®iÖn cã thÓ ®i qua (ch¹y qua) c¬ thÓ ngêi khi ch¹m vµo m¹ch ®iÖn t¹i xét đúng. bÊt cø vÞ trÝ nµo cña c¬ thÓ. ChuyÓn ý: Khi dßng ®iÖn ®i qua c¬ thÓ kh«ng ph¶i trêng hîp nµo còng g©y nguy hiểm. Vậy giới hạn nguy hiểm đối với đòn ®iÖn qua c¬ thÓ ngêi lµ bao nhiªu? - Cá nhân HS đọc thồng thông báo và trả lời - Yêu cầu HS đọc phần thông báo mục 2 BT29.2 vµo vë. trong SGK (TR. 82) NhËn xÐt bµi cña b¹n, ch÷a bµi nÕu sai. - GV ghi bµi tËp BT29.2(tr30- SBT) lªn b¶ng, yªu cÇu mét HS lªn b¶ng lµm. - GV bổ sung thêm: dòng điện có cờng độ 70mA trë lªn, t¬ng øng víi hiÖu ®iÖn thÕ tõ 40V trë lªn, lµm tim ngõng ®Ëp. ChuyÓn ý: Mét trong nh÷ng nguyªn nh©n g©y ho¶ ho¹n, ta thêng thÊy nãi nguyªn nh©n lµ do chËp ®iÖn (hay ®o¶n m¹ch). Ta sÏ t×m hiÓu vÒ hÞªn tîng nµy. - GV m¾c m¹ch ®iÖn vµ lµm TN vÒ hiÖn tîng ®o¶n m¹ch nh híng d½n SGK.Yªu cÇu HS quan s¸t ghi l¹i sè chØ cña ampe kÕ vµ tr¶ lêi c©u hái C1. - Yªu cÇu HS nhí l¹i c¸c t¸c dông cña dßng ®iÖn vµ th¶o luËn nhãm vÒ t¸c h¹i cña hiÖn tîng ®o¶n m¹ch. ChuyÓn ý: §Ó b¶o vÖ c¸c thiÕt bÞ ®iÖn, ngêi ta sö dông cÇu ch×. Chóng ta tiÕp tôc t×m hiÓu vµ cÊu t¹o vµ t¸c dông cña cÇu ch×. - Yªu cÇu HS nhí l¹i nh÷ng hiÓu biÕt vÒ cầu chì đã học ở lớp 5 và bài 22.. II- HiÖn tîng ®o¶n m¹ch vµ t¸c dông cña cÇu ch×:(15’) - HS quan s¸t GV lµm TN, ghi l¹i sè chØ cña ampe kÕ lín h¬n nhiÒu lóc b×nh thêng. - Th¶o luËn nhãm hoµn thµnh c©u hái C1 : Khi bÞ ®o¶n m¹ch, dßng ®iÖn trong m¹ch cã cờng độ lớn hơn. - Th¶o luËn theo nhãm vÒ t¸c h¹i cña hiÖn t-.

(87) - GV làm thí nghiệm đoản mạch nh sơ đồ ợng đoản mạch. Yêu cầu nêu đợc những tác h×nh 29.3. HS nªu hiÖn tîng x¶y ra víi cÇu h¹i sau: ch× khi x¶y ra ®o¶n m¹ch. + G©y ch¸y vá bäc d©y vµ c¸c bé phËn kh¸c tiÕp xóc víi nã → ho¶ ho¹n. + Làm đứt dây tóc bóng đèn, dây trong cách - Yªu cÇu HS nhí l¹i nh÷ng hiÓu biÕt vÒ m¹ch ®iÖn cña c¸c dông cô dïng ®iÖn … cầu chì đã học ở lớp 5 và bài 22. → háng c¸c thiÕt bÞ ®iÖn. - GV làm thí nghiệm đoản mạch nh sơ đồ hình 29.3. HS nêu hiện tợng xảy ra với cầu - HS quan sát thí nghiệm thấy đợc hiện tợng ch× khi x¶y ra ®o¶n m¹ch. xảy ra: khi đoản mạch dây chì nóng đỏ, cháy - HS thờng cho rằng khi đó đèn cháy . đứt và ngắt mạch (đèn tắt) → bóng đèn đVì vậy GV mắc lại mạch điện cho HS thấy ợc bảo vệ. đèn vẫn sáng. - HS thÊy sù cÇn thiÕt khi sö dông cÇu ch× - GV liên hệ thực tế hiện tợng đoản mạch trong mạch điện gia đình. nh vỏ bọc dây dẫn bị hở, 2 lõi dây tiếp xúc - HS hiểu đợc ý nghĩa con số ghi tên cầu chì nhau (chËp ®iÖn ). là dòng điện có cờng độ vợt quá giá trị đó thì - Híng dÉn HS t×m hiÓu vÒ cÇu ch× qua cầu chì sẽ đứt . quan s¸t hißnh 29.4 vµ cÇu ch× ThËt,nªu ý VÝ dô : CÇu ch× ghi 1 A cã nghÜa lµ cÇu ch× nghĩa con số ghi trên cầu chì ? GV có thể này sẽ bị đứt khi cờng độ dòng điện qua nó lÊy 1 vÝ dô cô thÓ . lín h¬n 1 A. Yªu cÇu HS gi¶i thÝch . HS căn cứ vào bảng cờng độ dòng điện ở bài Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái C5. 24 để thấy cờng độ dòng điện qua bóng đèn d©y tãc vµo kho¶ng tõ 0,1A tíi 1A, v× vËy nªn chän cÇu ch× cã sè ghi 1,2 III- C¸c quy t¾c an toµn khi sö dông ®iÖn: (5’) - Hoạt động cá nhân đọc phần III, thảo luận nhãm, hoµn thµnh c¸c quy t¾c an toµn nh sau: ChØ lµm thÝ nghiÖm víi c¸c nguån ®iÖn cã hiÖu III- C¸c quy t¾c an toµn khi sö dông ®iÖn: (5’) - Hoạt động cá nhân đọc phần III, thảo luận nhóm, - HS đọc phần III và hoàn thành bài hoµn thµnh c¸c quy t¾c an toµn nh sau: tËp ®iÒn « trèng, hoµn thµnh c¸c quy 1- ChØ lµm thÝ nghiÖm víi c¸c nguån ®iÖn cã hiÖu t¾c an toµn khi sö dông ®iÖn. điện thế đới 40V - HS th¶o luËn theo nhãm thµnh bµi 2- Ph¶i sö dông c¸c d©y dÉn cã vá bäc c¸ch ®iÖn . tËp. 3- Không đợc tự mình tiếp xúc với mạng điện dân - Gäi 1 HS lªn b¶ng ®iÒn vµo chç dông vµ c¸c thiÕt bÞ ®iÖn nÕu cha biÕt râ c¸ch sö trèng trªn b¶ng phô. dông. - GV yêu cầu giải thích một số điểm 4- Khi có ngời bị điện giật thì không đợc chạm trong quy tắc an toàn đó . vào ngời đó mà cần phải tìm cách ngắt ngay công t¾c ®iÖn vµ gäi ngêi cÇp cøu . iV. vËn dông(8’). - Yêu cầu HS hoạt động theo nhóm tr¶ lêi c©u hái C6. - GV chia nhãm 2 HS (1 bµn) th¶o luËn c©u hái víi h×nh thøc : Mçi tæ th¶o luËn 1 trêng hîp (VD: tæ 1 th¶o luËn trêng hîp a, tæ 2 trêng hîp b ..). ViÕt ra giÊy A2 phÇn kh«ng an toµn vµ biÖn ph¸p kh¾c phôc. Nhãm nµo song tríc lªn d¸n vµo díi trêng hîp cÇn th¶o luËn cña nhãm m×nh lªn b¶ng. - Híng dÉn th¶o luËn phÇn c©u tr¶ lêi : - 1 HS đại diện của nhómđọc to phần tr¶ lêi cña nhãm m×nh. Yªu cÇu c¸c nhãm kh¸c bæ sung . + GV đánh giá cho điểm những nhóm. - HS thảo luận theo nhóm trờng hợp đợc phân c«ng. - Tham gia nhËn xÐt ý kiÕn cña c¸c nhãm kh¸c trªn líp. C©u C6: a- Không an toàn : Lõi dây điện có chổ để hở, nếu v« ý ch¹m ph¶i cã thÓ bÞ ®iÖn giËt ho¹c cã thÓ g©y ®o¶n m¹ch. Khắc phục : Ngắt điện, dùng băng đính cách điện bäc nhiÒu líp thËt kÝn ho¹c thay ®o¹n d©y míi. b- Kh«ng an toµn : N¾p cÇu ch× ghi 2A l¹i nèi d©y ch× 10A → nÕu cã sù cè, dßng ®iÖn trong m¹ch lớn hơn 2A, nhỏ hơn 10A dây chì cha đứt → không bảo vệ đợc dụng cụ điện. Khắc phục : dùng dây chì ghi 2A để thay vào nắp cÇu ch× . c- Kh«ng an toµn: Ngêi phô n÷ ®ang thay söa.

(88) làm nhanh và đúng.. bóng đèn, em nhỏ lại đóng (hoặc ngắt) công tắc điện . Nếu đóng công tắc điện có thể làm điện giật ngêi phô n÷. - Ch©n chÞ chÞ nµy tiÕp xóc trùc tiÕp víi sµn nhµ ⇒ kh«ng an toµn . Khắc phục : phải thông báo không đợc đóng công t¾c ®iÖn khi ®ang söa ch÷a ®iÖn. - Khi sửa chữa điện , cần đứng trên một vật (dép cao su, ghế nhựa , gỗ…,) . để cách điện với đất.. 3.cñng cè (2 phót) Cã mÊy quy t¾c an toµn khi sö dông ®iÖn?§ã lµ nh÷ng quy t¾c nµo? 4. Híng d½n vÒ nhµ: - Häc thuéc phÇn ghi nhí - Lµm bµi tËp 29.1 dÕn 29.4(tr30-SBT) - ¤n tËp ch¬ng 3 : ®iÖn häc , tr¶ lêi phÇn tù kiÓm tra (tr,85- SGK). So¹n ngµy: 12/5/2009 TiÕt 34:. Gi¶ng ngµy:7ABC:14/5/2009. kiÓm tra häc kú 2. 1.Môc tiªu -Kiểm tra sự nhận thức của học sinh về các kiến thức đã học trong cả năm học. -§¸nh gi¸ c¶ qu¸ tr×nh häc tËp cña häc sinh trong n¨m häc qua. 2.Nội dung đề. I).Khoanh tròn vào chữ cái đứng trớc câu trả lời đúng. 1.Trong c¸c c¸ch sau ®©y c¸ch nµo lµm lîc nhùa nhiÔm ®iÖn. A.Nhóng lîc nhî vµo níc Êm råi lÊy ra thÊm kh« nhÑ nhµng. B.¸p s¸t lîc nhùa mät lóc l©u vµo cùc d¬ng cña pin. C.T× s¸t vµ vuãt m¹nh lîc nhùa vµo m¶nh v¶i lôa. 2.Hai qu¶ cÇu b»ng nhùa,cã cïng kÝch thíc, nhiÔm ®iÖn cïng lo¹i nh nhau.Gi÷a chóng cã hai lùc t¸c dông nh thÐ nµo trong sè c¸c kh¶ n¨ng sau. A.Hót nhau. B.§Èy nhau. C.Cã lóc hót cã lóc ®Èy D.Kh«ng cã lùc t¸c dông. 3.C¸c vËt nµo sau ®©y lµ chÊt c¸ch ®iÖn. A.Thuû tinh,cao su,gç. C.Níc muèi, níc chanh. BSắt,đồng,nhôm. D.Vµng,b¹c. 4.Trong c¸c trêng hîp díi ®©y,trêng hîp nµo øng dông t¸c dông ho¸ häc cña dßng ®iÖn. A.M¹ kim lo¹i. C.§Ìn ®iÖn s¸ng B.hoạt động của quạt điện D.Hµn®iÖn. PhÇnII: Bµi tËp: 1.Vµo ngµy thêi tiÕt hanh kh« ch¶i ®Çub»ng lîc nhùa thÊy nhiÒu sîi tãc bÞ lîc kÐo th¼ng ra.H·y gi¶i thÝch t¹i sao? 2.Một em nối hai cực của một viên pin với một bóng đèn nhỏ thì thấy bóng đền không s¸ng.H·y nªu 4 nguyªn nh©n g©y ra hiÖn t¬ng trªn. 3.H·y gi¶i thÝch v× sao bÊt cø mét dông ®iÖn nµo còng gåm cã bé phËn dÉn ®iÖn vµ bé phËn c¸ch ®iÖn. 3.§¸p ¸n. PhÇnI. 1-C; 2-B; 3-A; 4-A PhÇnII..

(89) 1. Ban đêm yên tĩnh, ta nghe tiếng vang của chân mình phát ra khi phản xạ lại từ hai từ hai bªn têng ngâ. Ban ngµy tiÕng vang bÞ th©n thÓ ngêi qua l¹i hÊp thô, hoÆc bÞ tiÕng ån trong thµnh phè ¸t nªn chØ nghe thÊy mçi tiÕng ch©n. 2. A. Âm phát ra đến tai cùng một lúc với âm phản xạ. 3. Biện phát chống ô nhiễm tiếng ồnnằm bên cạnh đờng quốc lộ. - Treo biÓn b¸o cÊm bãp cßi gÇn bÖnh viÖn. - Xây tờng chắn xung quanh bệnh viện, đóng các củă phòng để ngăn chặn đờng truyền âm. - Trồng nhiều cây xanh quanh bệnh viện để hớng âm truyền đi theo hớng khác. - Treo rèm củă ra vào để ngăn chặn đờng truyền âm cũng nh để hấp thụ bớt âm.. - Dùng nhiều đồ dùng mềm, có bề mặt xù xì để hấp thụ bớt âm..

(90)

Ly 7 tuyet dep

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về