Huong dan thuc hien nhiem vu nam hoc 20122013

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>HƯỚNG DẪN DẠY HỌC MÔN LỊCH SỬ CẤP THCS, THPT</b>
<b>NĂM HỌC 2012-2013</b>

<i>(Kèm theo Công văn số 2826 /SGDĐT-GDTrH ngày 22 tháng 8 năm 2012 của Sở</i>
<i>GDĐT Về việc Hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ GDTrH năm học 2012-2013)</i>
<b>1. Thực hiện chương trình</b>

- Thực hiện khung phân phối chương trình của Bộ GDĐT, trên cơ sở tham khảo
phân phối chương trình của Sở GDĐT, các trường, các tổ bộ mơn căn cứ vào tình hình thực
tế của trường mình, tổ chức nghiên cứu, biên soạn lại để áp dụng cho phù hợp

- Trong quá trình dạy học, cùng với việc giúp HS nắm vững chuẩn kiến thức, kĩ
năng được quy định trong Chương trình mơn học và bộ tài liệu Hướng dẫn thực hiện
<i><b>chuẩn kiến thức, kĩ năng môn Lịch sử của Bộ Giáo dục và đào tạo GV cần chú ý</b></i>
hướng dẫn HS phân tích, giải thích mối quan hệ giữa các sự kiện, so sánh, đối chiếu rút
ra bài học lịch sử. Chú ý đến việc rèn luyện các kĩ năng và phương pháp tự học.

<b>2. Đối với những tiết làm bài tập Lịch sử </b>

Giáo viên (GV) có thể thực hiện theo nội dung sau:

- Tổ chức, hướng dẫn học sinh (HS) khai thác tranh ảnh, lược đồ, bản đồ lịch sử giúp
HS biết được phương pháp khai thác và nắm được nội dung của tranh ảnh, lược đồ, bài học
bản đồ gắn liền với nội dung SGK; Hướng dẫn HS lập bảng thống kê các sự kiện lịch sử
của một bài, chương, giai đoạn lịch sử; Hướng dẫn HS làm bài tập trắc nghiệm khách
quan với các dạng khác nhau.

- Tổ chức, hướng dẫn HS sưu tầm những sự kiện lịch sử địa phương có liên quan
đến nội dung bài học.

<b>3. Về lịch sử địa phương </b>

- Về biên soạn, cần thiết phải tiến hành biên soạn tài liệu lịch sử địa phương phục
vụ giảng dạy ở trường phổ thông. Tài liệu này sử dụng cho cả những tiết dạy lịch sử địa
phương được quy định trong chương trình, trong giờ học lịch sử dân tộc và hoạt động
ngoại khoá.

Tuy nhiên, trong biên soạn cần lưu ý một số yêu cầu đó là: tính cơ bản, tiêu biểu
của sự kiện, đảm bảo được tính tồn diện, hệ thống của sự kiện và vừa sức với học sinh.

- Về giảng dạy lịch sử địa phương:

+ Dạy đầy đủ những tiết lịch sử địa phương được quy định trong chương trình,
đồng thời thường xuyên sử dụng tài liệu lịch sử địa phương trong dạy học những bài học
lịch sử dân tộc.

+ Về phương pháp dạy học lịch sử địa phương, cần chú ý tính cụ thể, hình ảnh và
xúc cảm cho HS. Rèn luyện khả năng tự học của HS, đồng thời tăng cường tổ chức các
hoạt động học tập như trao đổi, thảo luận trình bày ý kiến riêng của mình.

+ Về hình thức tổ chức dạy học: Đa dạng hố các hình thức tổ dạy lịch sử địa
phương như: dạy học trên lớp, tại thực địa, tại bảo tàng và tổ chức các hoạt động ngoại
khố.

<b>4. Về phương pháp và hình thức tổ chức dạy học </b>

Quan điểm chủ đạo của chương trình mơn Lịch sử ở trường phổ thơng nói chung, ở
THCS nói riêng, là xuất phát từ đặc trưng bộ mơn, từ đặc điểm của quá trình nhận thức
quá khứ, tận dụng mọi phương pháp, phương tiện, hình thức tổ chức dạy học nhằm phát
huy tính tích cực, độc lập, sáng tạo của học sinh. Định hướng của chương trình là nhằm
thực hiện đồng bộ các giải pháp lớn sau đây:

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

<b>Thứ hai, tổ chức cho học sinh làm việc với các nguồn sử liệu.</b>

<b>Thứ ba, tổ chức các cuộc trao đổi thảo luận dưới nhiều hình thức khác nhau.</b>
<b>Thứ tư, đa dạng hố các hình thức tổ chức dạy học.</b>

Dạy học ở lớp, ở phòng bộ mơn, ở bảo tàng, tại di tích lịch sử, hiện trường lịch sử;
học nghe báo cáo, đối thoại trực tiếp với các nhân chứng lịch sử, nhân vật lịch sử.

<b>Thứ năm, dạy học phải bám sát chuẩn kiến thức và kĩ năng đã được qui định</b>
<b>trong chương trình GDPT</b>

Một trong những yêu cầu quan trọng trong việc dạy học hiện nay là GV phải bám
sát chuẩn kiến thức kĩ năng được thể hiện trong Chương trình giáo dục phổ thông và bộ
<i><b>tài liệu Hướng dẫn thực hiện chuẩn kiến thức, kĩ năng môn Lịch sử để xác định và lựa</b></i>
chọn những nội dung cơ bản nhất, trọng tâm của từng bài học giúp các em học sinh nắm
vững những nội dung lịch sử đó với tinh thần “ít nhưng mà tinh, cịn hơn nhiều mà thơ”.

<b>5. Về thiết kế giáo án</b>

- Việc thiết kế giáo án phải khoa học, sắp xếp hợp lý các hoạt động dạy và học của
giáo viên và học sinh ở trên lớp, thiết kế hệ thống câu hỏi hợp lý, tập trung vào trọng tâm
của bài học, tránh nặng nề quá tải, dàn trải. Chú ý bồi dưỡng năng lực độc lập suy nghĩ
của học sinh, vận dụng sáng tạo kiến thức đã học, tránh thiên về ghi nhớ máy móc, khơng
nắm vững bản chất vấn đề.

- Thực hiện cấu trúc giáo án mềm dẻo, linh hoạt, tránh yêu cầu giáo viên phải cấu
trúc và thực hiện giáo án máy móc các công việc của giờ học (ổn định lớp, kiểm tra bài
cũ, dạy và học bài mới, củng cố, dặn dò và ra bài tập về nhà)

<b>6. Về khai thác và sử dụng thiết bị dạy học</b>

- Thiết bị dạy học môn lịch sử rất đa dạng phong phú: tranh ảnh, bản đồ (lược đồ),
mẫu vật, băng hình... GV tập trung vào hướng dẫn HS thực hiện sử dụng tranh ảnh và
lược đồ - hai loại thiết bị thường được sử dụng nhiều nhất trong dạy học lịch sử

- Tranh ảnh, lược đồ là phương tiện dạy học quan trọng của môn lịch sử, hệ thống
tranh ảnh, lược đồ phục vụ cho việc dạy học lịch sử gồm:

- Tập tranh ảnh lịch sử (lịch sử thế giới và lịch sử Việt Nam)
- Lược đồ lịch sử ( lịch sử thế giới và lịch sử Việt Nam)

Để việc sử dụng tranh ảnh, lược đồ thống nhất và có hiệu quả nhằm phát huy được
tích tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh trong học tập bộ môn và theo quan điểm
đổi mới dạy học, thiết bị đồ dùng dạy học là một nguồn nhận thức lịch sử chứ không
chỉ là minh hoạ cho bài học. Trong khi khai thác, sử dụng cần chú ý các kĩ năng như:
quan sát, nhận xét, mô tả, tường thuật, phân tích, nhận định, đánh giá và phương pháp
khai thác như: Cho học sinh quan sát, GV đặt câu hỏi nêu vấn đề, tổ chức hướng dẫn học
sinh tìm hiểu nội dung tranh ảnh và lược đồ.

<b>7. Về kiểm tra, đánh giá</b>

<b>- Cần xác định rõ mục đích của việc kiểm tra, đánh giá</b>

Kiểm tra được xem là phương tiện và hình thức của đánh giá. Việc kiểm tra cung
cấp những dữ kiện, những thông tin làm cơ sở cho việc đánh giá.

Đánh giá kết quả học tập của học sinh nhằm mục đích làm sáng tỏ mức độ đạt được
của HS về kiến thức, kĩ năng và thái độ so với mục tiêu dạy học đã đề ra, cơng khai hố
các nhận định về năng lực và kết quả học tập của mỗi HS, giúp HS nhận ra sự tiến bộ

cũng như những tồn tại của cá nhân học sinh. Từ đó khuyến khích, thúc đẩy việc học tập
của các em.

- Nhận thức đúng về định hướng kiểm tra, đánh giá.

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

cấp quản lí cũng điều chỉnh các hoạt động dạy và học, kiểm tra đánh giá một cách kịp
thời.

Thực hiện đúng quy định của Quy chế đánh giá, xếp loại học sinh. Đảm bảo tính
khách quan, chính xác, cơng bằng.

Phải đảm bảo sự cân đối các yêu cầu kiểm tra về kiến thức (<i>nhận biết, thông hiểu,</i>
<i>vận dụng</i>), rèn luyện kỹ năng và yêu cầu về thái độ đối với học sinh và hướng dẫn học
sinh biết tự đánh giá kết quả học tập, rèn luyện năng lực tự học và tư duy độc lập.

Qn triệt đặc trưng của mơn học. Khắc phục tình trạng thiên về kiểm tra ghi nhớ
kiến thức; tăng cường ra đề “mở” nhằm kiểm tra mức độ <i>thông hiểu</i> và <i>vận dụng tổng</i>
<i>hợp tri thức </i>để giải quyết vấn đề; rèn luyện các kỹ năng và học sinh được tự do biểu đạt
chính kiến khi trình bày, hiểu biết và tơn trọng các giá trị lịch sử, văn hóa của quê hương
đất nước.

Coi trọng KTĐG kỹ năng diễn đạt các sự kiện bằng lời nói, chữ viết; Vận dụng linh
hoạt các hình thức và xác định rõ yêu cầu về KTĐG phù hợp với thời lượng và tính chất
đề kiểm tra; Khi kiểm tra miệng, cần chú ý rèn luyện kỹ năng nói, kỹ năng diễn đạt trước
tập thể.

Trong kiểm tra, đánh giá học kì cần chú trọng đánh giá kỹ năng phân tích, tổng hợp,
khái qt hố kiến thức, rèn luyện khả năng vận dụng các kiến thức vào giải quyết các
vấn đề trong học tập và thực tiễn, đặc biệt chú ý kỹ năng viết, kỹ năng trình bày một vấn
đề.

Khuyến khích vận dụng các hình thức kiểm tra đánh giá thông qua các hoạt động
học tập ngoài lớp học của học sinh như bài tập nghiên cứu nhỏ, dựa trên các hoạt động
sưu tầm; tham quan thực địa, bảo tàng; phân tích đánh giá các số liệu, bản đồ, làm đồ
dùng dạy học …và lấy điểm thay cho các bài kiểm tra trong lớp học.

Tăng cường tổ chức các hoạt động ngoại khóa, hoạt động ngồi giờ lên lớp, nhằm
hỗ trợ, đảm bảo sự linh hoạt về hình thức dạy học và kiểm tra đánh giá, rèn luyện năng
lực, kĩ năng hoạt động xã hội của học sinh.

<b>- Nắm vững nội dung kiểm tra, đánh giá</b>

Nội dung mơn lịch sử bao gồm 2 mảng kiến thức: khố trình lịch sử thế giới và
khóa trình lịch sử Việt Nam từ khi con người và xã hội loài người xuất hiện đến nay. Nội
dung kiểm tra, đánh giá của môn học cần bao gồm cả các mặt kiến thức, kĩ năng, thái độ.
Song chủ yếu tập trung kiểm tra, đánh giá kiến thức và kĩ năng của HS.

<i><b>Về mặt kiến thức</b></i>

Kết quả học tập của HS cần được đánh giá theo 3 mức độ:
(1) Nhận biết

(2) Thông hiểu
(3) Vận dụng

Trong thực tiễn các đề kiểm tra môn Lịch sử cho thấy khó có thể tách bạch một cách
tuyệt đối các mức độ này trong một đề kiểm tra, chúng thường đan xen và nhiều khi đi liền
với nhau, mức độ trước có thể là cơ sở của mức độ sau.

<i><b>Về kĩ năng</b></i>

Căn cứ vào nội dung của chương trình và cách trình bày nội dung trong SGK, việc
kiểm tra, đánh giá kĩ năng của HS còn cần tập trung vào các kĩ năng:

- Sử dụng bản đồ, lược đồ.

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

- Kĩ năng tư duy (so sánh, phân tích, tổng hợp, đánh giá, vận dụng kiến thức).
- Kĩ năng thu thập, xử lí, viết báo cáo và trình bày các thơng tin lịch sử.

Trước yêu cầu đổi mới phương pháp dạy học (PPDH) theo định hướng phát huy
tính tích cực học tập của HS, việc đánh giá không chỉ dừng lại ở yêu cầu tái hiện kiến
thức, lặp lại các kĩ năng đã học mà phải khuyến khích trí thơng minh sáng tạo, khả năng
tư duy của HS; cần hạn chế kiểm tra trí nhớ mà tăng cường kiểm tra, đánh giá mức độ
hiểu, vận dụng, phân tích, tổng hợp, đánh giá và khả năng tư duy của HS.

<b>-Vận dụng thành thạo phương pháp và hình thức kiểm tra đánh giá</b>
- Bao gồm tự luận và trắc nghiệm khách quan.

<i>+ Tự luận với câu hỏi mở:</i>

Loại này đòi hỏi HS phải trả lời bằng vốn kiến thức và kinh nghiệm học tập đã có.
HS phải tự trình bày ý kiến trong một bài viết dài để giải quyết vấn đề mà câu hỏi nêu ra.

Tự luận cho phép đánh giá được sự hiểu biết, năng lực trí tuệ, khả năng diễn đạt của
HS. Vì vậy loại này thường được sử dụng trong trường hợp yêu cầu HS phân tích các
mối quan hệ sự kiện chứng minh, giải thích các hiện tượng, sự vật lịch sử..

+<i> Trắc nghiệm khách quan</i>: Nhóm các câu hỏi trắc nghiệm mà trong đó mỗi câu
nêu ra một vấn đề cùng với những thông tin cần thiết đòi hỏi HS phải viết câu trả lời
ngắn hoặc lựa chọn một câu trả lời gọi là trắc nghiệm khách quan.

Loại trắc nghiệm này bao gồm nhiều câu hỏi nên có thể kiểm tra được một phạm vi
rộng của chương trình mơn học, do đó độ tin cậy của bài trắc nghiệm cao hơn và khuyến
khích HS nắm vững nhiều kiến thức. Kết quả kiểm tra, đánh giá khách quan hơn, không
phụ thuộc vào ý kiến chủ quan của người chấm bài.

<i><b> 8. Bồi dưỡng học sinh giỏi: </b></i>
<b>- Lớp 9: </b>

+ Lịch sử thế giới từ 1945 đến nay.

+ Lịch sử Việt Nam từ năm 1919 đến năm 1945. (Bài 23)

- Lớp 10, 11: Theo chương trình nâng cao từ đầu năm đễn tuần lễ trước khi thi.
<b>- Lớp 12 : </b>

+ Thi vào đội tuyển quốc gia : Lịch sử thế giới hiện đại (từ 1945 đến năm 2000) và
Lịch sử Việt Nam từ 1858 đến 1945.

+ Thi học sinh giỏi lớp 12 THPT: Phần nội dung lớp 12 theo chương trình nâng
cao, từ đầu năm đến tuần lễ trước khi thi.

<i><b>9. Tổ chức sinh hoạt chuyên môn :</b></i>

- Tổ chức sinh hoạt tổ, nhóm chun mơn có chất lượng, tập trung vào việc đổi mới
phương pháp dạy học và kiểm tra đánh giá.

- <i>Đối với các trường THPT:</i>

Tổ chức thao giảng và thảo luận về đổi mới phương pháp dạy học và đổi mới kiểm

tra đánh giá theo kế hoạch sau:

+ Học kỳ I : Trường THPT Phan Châu Trinh
+ Học kỳ II : Trường THPT Phan Thành Tài

Căn cứ vào kế hoạch trên, các trường chủ động chuẩn bị nội dung, xác định thời
gian và gửi giấy mời giáo viên các trường tham gia.

- <i>Đối với các trường THCS: </i> Do các Phịng GD&ĐT chỉ đạo, tập trung xây dựng
mơ hình về đổi mới phương pháp dạy học bộ môn.

</div>

<!--links-->