Hướng dẫn chi tiết cách chăm sóc hoa lan tại nhà

Hướng dẫn chi tiết cách chăm sóc hoa lan tại
nhà
POSTED ON THÁNG MỘT 10, 2020 BY KIMTUYEN

10
Th1

Lan là giống cây có nguồn gốc từ rừng sâu, tùy vào điều kiện mơi trường rừng khác
nhau mà các loại lan có sự thích nghi khác nhau. Để trồng và chăm sóc các loại lan
nói chung được khỏe mạnh và ra hoa nở to đẹp bạn cần đảm bảo được các điều
kiện thuận lợi cho lan phát triển. Nếu như mới băt đầu trồng và chăm lan thì bạn nên
trồng những loại lan dễ sống, phát triển mạnh và cho hoa nở lien tục. Một số loại lan
dễ trồng bạn có thể cân nhắc chọn trồng đó chính là lan vũ nữ, lan hồ điệp, lan
Dendrobium… những loại lan này dễ chăm sóc và ra hoa khá đẹp.

1. Tưới nước, bón phân và cắt tỉa hoa lan
Các loại lan nói chung nhiều lồi dễ trồng dễ chăm sóc tuy nhiên cũng khơng hiếm
loại cây khó trồng và tính khí khá đỏng đảnh. Để chăm sóc, chúng ta cần đảm bảo
được các điều kiện thuận lợi cho lan phát triển. Các yếu tố quan trọng nhất đối với
lan là ánh sáng, nước tưới, độ ẩm, chậu hay giá thể và dinh dưỡng.
Chế độ chiếu sáng


Có thể nói cường độ chiếu sáng có ảnh hưởng rất lớn đến quá trình phát triển và
sinh sản của lan. Nếu thiếu nắng cây lan của bạn tuy vươn cao nhưng ốm yếu và
nhỏ không mập và lá thường có màu xanh tối nên dễ bị sâu bệnh hại tấn cơng.
Nếu như q thừa nắng thì cây dễ bị vàng lá và có nhiều vết nhăn. Hoa sẽ nở sớm
và khi cây cịn nhỏ thì hoa sẽ ngắn và kém phát triển.
Tùy theo độ tuổi của cây lan mà chúng ta chiếu sáng cho phù hợp. Một số loại lan
điển hình ít chịu nắng như lan Hồ Điệp có thể chịu được 30% nắng, Lan Cattleya
chịu được khoảng 50% nắng và lan Vanda lá hẹp có thể chịu được khoảng 70%

nắng.
Việc chiếu sáng ánh nắng còn tùy thuộc vào giai đoạn phát triển. Lan con từ 0 đến
10 tháng bạn chỉ cần chiếu sáng khoảng 50%, Lan nhỡ hơn từ ngồi 12 tháng đến
18 tháng có thể chịu ánh sáng được đến 70% và thời điểm ra hoa cần chiếu sáng
nhiều hơn.

Chế độ bón phân cho cây
Trong việc trồng lan thì việc bón phân cho lan là điều cần thiết đôi khi là bắt buộc đối
với một số loại lan khó tính ưa dinh dưỡng cao. Một khi cây lan đủ dinh dưỡng lan
sẽ phát triển xanh tươi, lá và giả hành sẽ to mập đồng thời hoa nở nhiều đều và
đẹp.
Theo nghiên cứu về dinh dưỡng của các loại lan nhìn chung lan cần cung cấp
khoảng 13 loại chất dinh dưỡng khống và thuộc các nhóm, đa, trung và vi lượng.
Dinh dưỡng đa lượng gồm Đạm (N), Lân (P) và Kali (K). Dinh dưỡng trung lượng


gồm Lưu huỳnh (S), Magiê (Mg) và Canxi (Ca). Dinh dưỡng vi lượng gồm Sắt (Fe),
Kẽm (Zn), Đồng (Cu), Mangan (Mn), Bo (B), Molypđen (Mo) và Clo (Cl).
Nếu trong quá trình trồng lan bị thiếu hoặc mất cân đối thì lan sẽ không thể nào phát
triển tốt được. Lan rất cần phân bón nhưng khơng chịu được nồng độ dinh dưỡng
cao. Hiện nay việc bón phân qua lá là việc làm hiệu quả và tốt nhất cho đa số các
loại lan. Nên dùng phân bón cân đối dạng lỏng, pha một nửa nồng độ và bón cho
cây mỗi tháng một lần. Khơng tưới nước trong vịng vài ngày sau khi bón phân, nếu
khơng, các chất dinh dưỡng có thể ngấm ra ngồi theo nước.
Ngun tắc chung khi bón phân cho lan là lan trong thời kỳ sinh trưởng thân lá mạnh
cần đạm cao, lân và kali thấp, trước khi ra hoa cần lân và kali cao, đạm thấp trong
khi lan nở hoa cần kali cao, lân và đạm thấp hơn.
Chế độ tưới nước cho lan
Lan có nguồn gốc trong rừng sâu nơi có nhiệt độ mát mẻ và độ ẩm cao nên việc
tưới nước cho lan là điều cần thiết. Lan thiếu nước sẽ khô héo và teo lại nhưng nếu

thừa nước thì cây sẽ bị thối đọt, nhất là với những loại lan mọc sít nhau thành từng
bụi một.
Yêu cầu nguồn nước tưới cho lan không bị nhiễm phèn, mặn và những tạp chất. Độ
pH tốt nhất cho lan khoảng 5-6. Khi tưới nên tưới vào sáng sớm hay chiều mát,
tránh tưới buổi trưa khi trời đang nắng nóng. Sau những trận mưa bất thường, nhất
là mưa đầu mùa cần tưới lại ngay để rửa bớt các chất cặn đọng lại trên thân lá.
Cách vài ngày một lần, bạn hãy chọc nhẹ một hoặc hai ngón tay vào giá thể trồng
cây, sau đó rút tay ra và xoa hai ngón tay vào nhau. Nếu khơng thấy độ ẩm giữa hai
ngón tay, bạn nên tưới nhẹ cho lan bằng cách rót nước vào giá thể trồng lan và để
cho ngấm nước. Vài phút sau, bạn hãy đổ nước trong đĩa hoặc khay hứng nước
dưới chậu cây.
Tùy vào khí hậu, độ ẩm và giá thể trồng cây, có thể bạn cần tưới lan mỗi tuần vài lần
cho đến vài tuần tưới một lần.
Chậu trồng lan trong suốt có thể giúp bạn xác định liệu đã đến lúc tưới cây hay chưa
– nếu thấy khơng cịn nước ngưng tụ bên trong chậu thì tức là đã đến lúc tưới cây.
Phun sương hàng ngày nếu độ ẩm dưới 40%
Cây lan sinh trưởng tốt nhất trong mơi trường có độ ẩm 40-60%. Bạn có thể mua
dụng cụ đo độ ẩm ở trung tâm làm vườn hoặc siêu thị để kiểm tra độ ẩm trong nhà.
Nếu độ ẩm đo được dưới 40%, bạn hãy dùng bình xịt để phun sương nhẹ lên cây
lan và giá thể trồng cây mỗi ngày một lần.
Nếu độ ẩm trong nhà cao hơn 60%, bạn nên dùng máy hút ẩm trong phịng có đặt
chậu lan để ngăn ngừa vi khuẩn và nấm mốc sinh sôi.
Cắt bỏ các cành đã ra hoa khi hoa tàn


Hoa lan không nở hoa quá một lần trên cùng một cành, ngoại trừ lan hồ điệp
(Phalaenopsis). Nếu trồng lan hồ điệp, bạn hãy cắt cành hoa ngay bên trên 2 mắt
dưới cùng của cành khi hoa tàn. Với các lồi lan có củ bẹ, bạn hãy cắt cành ngay
bên trên củ bẹ. Với những loài lan khác, bạn cần cắt cành càng sát xuống giá thể
trong chậu càng tốt.

2. Tạo mơi trường thuận lợi
Sử dụng chậu trồng cây có lỗ thoát nước
Điều thiết yếu khi trồng lan là chậu cây phải có các lỗ thốt nước để nước thừa chảy
ra khỏi chậu. Nếu nước khơng thốt ra được, cây lan có thể chết vì bị thối rễ! Nếu
cây lan của bạn đang được trồng trong chậu khơng có lỗ thốt nước, bạn cần trồng
lại cây vào chậu mới.

Tìm loại giá thể thốt nước nhanh
Bạn có thể chọn giá thể làm từ vỏ cây hoặc từ rêu. Giá thể làm từ vỏ cây có độ thốt
nước tốt và có khả năng chống úng, nhưng có thể bị phân hủy nhanh. Giá thể làm
từ rêu giữ độ ẩm tốt hơn, nhưng bạn phải cẩn thận khi tưới, và có thể phải thay
chậu thường xuyên hơn.
Gía thể trồng lan hiện nay phổ biến nhất là từ gỗ lũa và chậu đát nung. Gía thể bên
trong chậu có thể là than gỗ, xơ dừa, vỏ lạc hoặc dớn… Khi chuẩn bị bạn cần đặt
than gỗ chặt khúc với kích thước 1x2x3cm và phải ngâm rửa sạch rồi phơi khô. Xơ
dừa xé nhỏ cho tơi bạn nên ngâm khoảng 1 tuần cho bớt lượng tannin và chất mặn
đi. Vỏ dừa bạn nhớ chặt khúc nhỏ như than rồi ngâm qua nước vôi 5% để diệt sạch
nấm bệnh.
Nên đặt chậu cây gần cửa số theo hướng nam, hướng đông
Cây lan cần ánh sáng mạnh nhưng gián tiếp để có thể phát triển tốt. Nếu có điều
kiện, bạn hãy đặt chậu lan gần cửa sổ hướng nam hoặc hướng đông để đảm bảo


cây nhận đủ ánh sáng mặt trời với cường độ thích hợp. Nếu chỉ có cửa sổ hướng
tây, bạn hãy che rèm để bảo vệ cho lan khỏi cháy nắng. Cửa sổ hướng bắc có thể
khơng cung cấp đủ ánh sáng cho cây nở hoa.
Duy trì nhiệt độ trong nhà khoảng 16-24 độ C
Cây lan sinh trưởng tốt trong nhiệt độ trung bình và sẽ chết khi quá lạnh. Mặc dù
nhiệt độ thích hợp sẽ khác nhau tùy vào từng lồi lan, nói chung bạn nên cố gắng

duy trì nhiệt độ trong nhà trên 16 độ C. Vào ban ngày, nhiệt độ nên ấm hơn ban đêm
khoảng 5-8 độ C.
Tạo điều kiện cho khơng khí lưu thơng nhẹ
Cây lan khơng sống trong đất, vì vậy bạn phải tạo điều kiện cho khơng khí lưu thơng
để giữ cho rễ cây khỏe mạnh. Trong những tháng có thời tiết tốt, bạn có thể mở cửa
sổ để gió nhẹ thổi vào. Nếu khơng, bạn hãy mở quạt trần tốc độ chậm hoặc quạt
quay và khơng hướng thẳng vào cây để khơng khí khỏi bị tù đọng.
Bạn có thể chọn những nơi cao ráo thoáng mát như sân thượng, mái hiên hoặc trên
lan can đều trồng được loại lan này nhưng Quang Cảnh Xanh nghĩ rằng bạn nên
cân nhắc thêm là với những ngôi nhà có vị trí này thường sẽ nóng và khơ hơn do
ảnh hưởng của kết cấu nhà bê tông. Nếu có thể bạn nên đặt thêm những chậu cây
khác cao to để che bớt nắng và cung cấp độ ẩm trong khơng khí cho lan.

3. Xử lý sâu bệnh
Đa số các loại lan khá ưa điều kiện thoáng mát và sạch sẽ. Lan cũng dễ bị nhiễm
sâu bệnh và nhất là trong điều kiện chăm sóc kém và điều kiện môi trường không
thuận lợi. Tùy thuộc vào từng loại sâu bệnh hại lan mà có biện pháp xử lý khác
nhau. Những loại thuốc phun cho lan đều có liều lượng và nơng độ phun được ghi
trên nhãn mác bao bì sản phẩm.
Loại bỏ rệp vảy và sâu ăn bột bằng tay
Dấu hiệu cho thấy sự hiện diện của rệp vảy và sâu ăn bột là lá cây dính và có mốc
đen như bồ hóng. Bạn có thể dùng tay bắt tất cả sâu bọ nhìn thấy được ở mặt trên
và mặt dưới lá cây, cũng như trên những cuống hoa.
Rửa lá nhiễm sâu bọ bằng nước xà phòng
Sau khi bắt sâu bọ bằng tay, bạn hãy pha vào cốc hoặc bát một chút nước rửa bát
với nước ở nhiệt độ phịng. Nhúng giẻ mềm vào dung dịch, sau đó lau nhẹ từng
chiếc lá và cuống hoa. Nước xà phòng sẽ làm sạch chất nhựa dính và bồ hóng,
đồng thời tiêu diệt lũ bọ cịn sót.

Xịt thuốc trừ sâu lên cây lan nếu vẫn không xử lý được
Khi đã bắt sâu bọ bằng tay và rửa lá cây mà vẫn còn thấy dấu hiệu xâm nhiễm trên
cây, bạn hãy đến trung tâm làm vườn tìm mua một loại thuốc trừ sâu an toàn cho
cây lan. Nhớ sử dụng theo hướng dẫn trên bao bì.
Cắt bỏ các mô bị bệnh
Nếu bạn phát hiện lá cây lan bị đổi màu hoặc lốm đốm (có màu kem, vàng, nâu hoặc
đen), có lẽ là cây lan của bạn đã bị bệnh. Bước đầu tiên là loại bỏ càng nhiều mơ
nhiễm bệnh càng tốt, bạn có thể dùng kéo cắt cây để cắt những chiếc lá, cành và
hoa nhiễm bệnh và nhớ khử trùng dụng cụ làm vườn trước và sau khi loại bỏ mô
bệnh. Trong một số trường hợp, có lẽ tốt nhất là loại bỏ hẳn cây bị nhiễm để khỏi lây
lan bệnh.
Trị bệnh nhiễm khuẩn hoặc nhiễm nấm bằng thuốc chống nấm hoặc thuốc diệt
khuẩn
Các bệnh nhiễm khuẩn phổ biến có thể ảnh hưởng đến lan bao gồm bệnh thối nâu,
thối đen và đốm nâu, với đặc điểm là các đốm đậm màu trên lá cây hoặc củ bẹ. Các
bệnh nhiễm nấm thường gặp bao gồm bệnh tàn lụi và thối rễ, có biểu hiện rễ cây, củ
bẹ và lá cây bị thối rữa. Sau khi cắt bỏ mô nhiễm bệnh, bạn hãy xịt thuốc chống nấm
hoặc thuốc diệt khuẩn lên cây lan, tùy vào bệnh của cây.