banh troi nuoc

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (111.45 KB, 4 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

Tiết 25: Ngày soạn: / /2013
BÁNH TRÔI NƯỚC

- Hồ Xuân 
Hương-I. MỤC TIÊU :

1. Kiến thức:

- Sơ giản về tác giả Hồ Xuân Hương .

- Vẻ đẹp và thân phận chìm nổi của người phụ nữ qua bài thơ “Bánh trôi
nước”

- Tính chất đa nghĩa của ngôn ngữ và hình tượng trong bài thơ
 2. Kĩ năng:

- Nhận biết thể loại của văn bản.

- Đọc – hiểu, phân tích văn bản thơ Nôm Đường luật
3. Thái độ

- Cảm phục tài năng của nữ sĩ Hồ Xuân Hương. Thấu hiểu thân phận người
phụ nữ dưới chế độ phong kiến.

II. PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu và giải quyết vấn đề,
phân tích, bình giảng.

III. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH :
1. Chuẩn bị của GV: Soạn giáo án, tài liệu liên quan.

2. Chuẩn bị của HS: Học bài cũ. Đọc kĩ phần chú thích. Hiểu được tính đa

nghĩa trong thơ nói chung và trong thơ Hờ Xn Hương nói riêng.

IV. TIẾN TRÌNH BÀI HỌC :

1. Kiểm tra bài cũ : (4’) Đọc thuộc lòng bài thơ Bài ca Côn Sơn? Em hãy 
nêu giá trị về nội dung và NT của bài thơ?

2. Bài mới : (1’) Trong đội ngũ những nhà thơ nữ của thời kì trung đại Việt 
Nam, Hồ Xuân Hương được coi là nhà thơ tài hoa và độc đáo nhất. Tuy cuộc
đời gặp nhiều éo le ngang trái, nhưng những tác phẩm thơ ca của bà vẫn thấm
đẫm tình thương con người, ngời sáng niềm tin yêu và trân trọng đối với con
người, trước hết là đối với người phụ nữ.

Hoạt động 1: TÌM HIỂU CHUNG (10’)

HOẠT ĐỘNG CỦA GV&HS NỘI DUNG KIẾN THỨC

Hs đọc chú thích về Tác giả - tác
phẩm

+GV nêu 1 vài ý chính.

+Hướng dẫn đọc: giọng vừa dịu, vừa
mạnh, vừa ngậm ngùi.

+GV đọc - hs đọc - nhận xét.

1- Tác giả: Hờ Xn Hương.

- Bà là người có học, có tài làm thơ,

cuộc đời bà gặp nhiều bi kịch.

- Bà được mệnh danh là bà chúa thơ
Nôm.

2- Tác phẩm: Bài thơ nằm trong 
chùm thơ vịnh vật, vịnh cảnh
- Là bài thơ trữ tình đặc sắc, nổi
tiếng, tiêu biểu cho tư tưởng nghệ
thuật của bà.

3. Đọc:

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

+GV giải thích từ khó.

- Về thể thơ, bài thơ này giống với
những bài thơ nào vừa học? Vì sao?

- Bảy nởi ba chìm.
- Lịng son.

5.Thể thơ: Thất ngơn tứ tuyệt.
Hoạt động 2: II.PHÂN TÍCH(12’)

HOẠT ĐỘNG CỦA GV&HS NỘI DUNG KIẾN THỨC
- Bài thơ có nhan đề “Bánh trơi

nước”. Vậy em hiểu thế nào là bánh
trôi nước ?

- Với nghĩa thứ nhất bánh trôi nước
đã được miêu tả như thế nào? Chú ý
các từ ngữ: Trắng, tròn, chìm, nởi,
rắn nát, lịng son.

(- Bánh có màu trắng của bột, bánh
được nặn thành viên tròn.

- Nếu nhào bột mà nhiều nước quá
thì nhão (nát), ít nước quá thì rắn
(cứng).

- Khi đun sôi nước để luộc bánh chín
thì nổi lên, bánh chưa chín thì chìm.
- Nhân bánh được làm bằng mật hoặc
đường phèn nên khi chín thường có
màu đỏ như son)

Em có nhận xét gì về cách miêu tả
bánh trôi của tác giả ?

- Với nghĩa thứ 2, vẻ đẹp, phẩm chất
cao quí và thân phận chìm nổi của
người phụ nữ được gợi lên như thế
nào? Chú ý các cụm từ: vừa trắng lại
vừa trịn,bảy nởi ba chìm, rắn nát
mặc dầu, giữ tấm lòng son.

+Gv: Qua ngịi bút tài tình của Hờ
Xn Hương, cái bánh trôi nước

không đơn thuần chỉ là cái bánh bình
thường mà còn trở thành 1 ẩn dụ thể
hiện cuộc đời và số phận của người
phụ nữ trong xã hội phong kiến
- Trong 2 nghĩa đó, nghĩa nào quyết

1.Ý nghĩa nhan đề: Bài thơ nói về 
loại bánh trơi nước. Thơng qua đó
phản ánh vẻ đẹp, phẩm chất và thân
phận của người phụ nữ trong xã hội
cũ.

2. Miêu tả bánh trôi nước :

- Hình ảnh bánh trơi nước trắng, trịn,
chìm, nởi, rắn,nát.

=>Miêu tả rất giống bánh trôi ngoài
đời.

2- Phẩm chất, thân phận người phụ
nữ:

- Vừa trắng lại vừa tròn .
>Vẻ đẹp duyên dáng.

- Bảy nổi ba chìm -Về số phận thì
chìm nởi, bấp bênh trước cuộc đời.
> Cảm thơng xót xa thân phận của
ngưòi phụ nữ.

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

định giá trị bài thơ? Vì sao?

+Gv: Bài thơ Bánh trôi nước đã cho
ta thấy hình thể xinh đẹp, phẩm chất
trong trắng son sắt, cùng thân phận
chìm nổi của người phụ nữ VN xưa
1 cách sâu sắc. Với bài thơ này, nữ sĩ
Hồ Xuân Hương đã 2 lần hoá thân,
vừa làm chiếc bánh trôi, vừa nhân
danh người phụ nữ để tự sự với bạn
đọc, truyền tới bạn đọc những tình
cảm trong sáng, nhân đạo. Bánh trôi
nước đúng là 1 áng văn chương đa
nghĩa độc đáo.

=> Nghĩa thứ 2 là chính, nghĩa thứ
nhất chỉ là phương tiện để chuyển tải
nghĩa sau. Và chính nghĩa sau đã làm
nên giá trị của bài thơ.

Hoạt động 3: III. TỔNG KẾT.(5’)

HOẠT ĐỘNG CỦA GV&HS NỘI DUNG KIẾN THỨC
? Em hãy nêu vài nét về nghệ thuật

tiêu biểu của bài thơ?

? Nội dung ý nghĩa của bài thơ?

1.Nghệ thuật:

- Vận dụng điêu luyện những quy tắc
của thơ Đường luật.

- Sử dụng ngôn ngữ gần gũi trong
lời ăn tiếng nói hằng ngày, thành
ngữ, mô típ dân gian.

- Sáng tạo trong việc xây dựng hình
ảnh nhiều tầng nghĩa.

2. Nội dung:

Bài thơ thể hiện cảm hứng nhân đạo
trong văn học viết dưới thời phong
kiến, ngợi ca vẻ đẹp người phụ nữ và
thể hiện lòng thương cảm sâu sắc đối
với thân phận chìm nổi của họ

Hoạt động 4: IV.LUYỆN TẬP(5’)

HOẠT ĐỘNG CỦA GV&HS NỘI DUNG KIẾN THỨC
GV: Hãy ghi lại những câu hát than

thân đã học ở bài 4 (kể cả phần đọc
thêm) bắt đầu bằng 2 từ “Thân em” ?

- Thân em như tấm lụa đào...
- Thân em như hạt mưa sa...

- Thân em như hạt mưa rào.

Hạt sa xuống giếng hạt ... vườn hoa.
- Thân em như giếng giữa đàng.
Người khôn rửa mặt, người phàm ...
- Thân em như miếng cau khô.
Người thanh tham mỏng, người thô
tham dày.

3.Củng cố: (4’)

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

4.Hướng dẫn học sinh học bài ở nhà: (4’)
- Học thuộc lòng bài thơ.

- Tìm đọc thêm một vài bài thơ khác của Hồ Xuân Hương

- Phân tích hiệu quả nghệ thuật của các biểu hiện Việt hóa trong bài thơ:
Dùng từ, thành ngữ, mơ típ.

- Về nhà đọc và trả lời các câu hỏi cuối SGK bài sau phút chia ly.
+ Đặc điểm của thể thơ song thất lục bát.

+ Phân tích nghệ thuật tả cảnh, tả tâm trạng trong đoạn trích.(Tâm trạng
của người chinh phụ sau phút chia ly,)

Soạn Bài: “ Qua Đèo Ngang”

- Xác định và nêu đặc điểm của thể thơ
- Nhận xét cảnh tượng đèo Ngang?
- Cảm nhận tâm trạng của tác giả?

V.RÚT KINH NGHIỆM TIẾT DẠY:

………
………
……...

</div>