Văn mẫu lớp 9: Nghị luận xã hội về thói quen ỷ lại của thanh thiếu niên

Văn mẫu lớp 9: Nghị luận xã hội về thói quen ỷ lại của thanh thiếu niên

Dàn ý nghị luận về thói quen ỷ lại của thanh thiếu niên
1. Mở bài
● Giới thiệu vấn đề cần nghị luận
2. Thân bài
a. Giải thích vấn đề
● Ỷ lại là tự bản thân khơng có ý thức trách nhiệm, khơng cố gắng trong
cuộc sống mà dựa dẫm, trông chờ vào sự giúp đỡ của người khác một
cách thái quá.
● Căn bệnh đang hủy diệt sức trẻ: là cách nói hình ảnh diễn tả tác hại của
thói ỷ lại đến thế hệ trẻ, khiến họ trở nên thụ động, khơng có khả năng đối
phó với những thử thách trong cuộc sống.
● Ý nghĩa: câu nói nhấn mạnh đến tác hại của thói ỷ lại và cảnh báo về một
hiện tượng trong đời sống: thói ỷ lại đang là căn bệnh nguy hiểm đối với
con người, đặc biệt là thế hệ trẻ.
b. Bàn luận vấn đề
- Thực trạng hiện nay về sự ỷ lại: Nhiều bạn trẻ sống tự lập, tự mình làm việc và
khẳng định chính mình, vẫn cịn một bộ phận khơng nhỏ các bạn trẻ sống ỷ lại,
dựa dẫm vào người khác.
- Biểu hiện của thói ỷ lại: thờ ơ với cuộc sống, cơng việc học tập của chính
mình, khơng suy nghĩ cho tương lai, để mặc bố mẹ sắp đặt mọi việc, bé thì được
mua điểm, lớn thì được chạy việc cho. Hay đơn giản hơn, từ những việc nhỏ
nhất như dọn dẹp phòng ở, giặt giũ,... cũng lười nhác, để bố mẹ làm; gặp bài tập
khó thì nhờ vả bạn bè,...
Tổng hợp: Download.vn

1


Văn mẫu lớp 9: Nghị luận xã hội về thói quen ỷ lại của thanh thiếu niên

- Nguyên nhân dẫn tới thói ỷ lại:
● Do sự lười biếng trong cả vận động và tư duy.
● Do được gia đình nng chiều.
- Hậu quả của thói ỷ lại:
● Người sống ỷ lại, quen dựa dẫm thường lười lao động, suy nghĩ, tư duy,
thiếu năng lực đưa ra quyết định trong những hồn cảnh cần thiết. Từ đó,
họ khơng làm chủ được cuộc đời, khơng có bản lĩnh, khơng có sáng tạo,...
dễ gặp thất bại trong mọi việc.
● Họ trở thành gánh nặng cho gia đình, xã hội.
● Tương lai của đất nước không thể phát triển tốt đẹp nếu những chủ nhân
tương lai của đất nước đều lười biếng, ỷ lại như vậy.
=> Đó là quan niệm sống lệch lạc.
c. Bài học nhận thức và hành động
● Thế hệ trẻ cần học cách tự đứng trên đơi chân của mình, khơng được tự
biến mình thành cây tầm gửi trong cuộc sống.
● Thế hệ trẻ hơm nay cần tích cực rèn luyện, trau dồi kiến thức, kỹ năng
sống thật tốt để luôn là người có bản lĩnh, có chính kiến và chủ động đưa
ra những quyết định tỉnh táo, sáng suốt trong mọi việc.
● Gia đình, nhà trường, xã hội cần thay đổi quan niệm về tình u thương
và giáo dục, khơng nng chiều hay q bao bọc, cần hình thành và rèn
luyện tính tự lập cho con em mình.
3. Kết bài
● Khẳng định lại tác hại của thói quen
● Rút ra bài học cho bản thân
Tổng hợp: Download.vn

2

Văn mẫu lớp 9: Nghị luận xã hội về thói quen ỷ lại của thanh thiếu niên

Đoạn văn nghị luận về lối sống ỷ lại
Trong muôn vàn những lối sống đẹp thì đâu đó vẫn cịn tồn tại những lối sống
đáng phê phán, một trong số đó là lối sống ỷ lại. Sống ỷ lại là dựa dẫm vào
người khác, bản thân khơng có trách nhiệm, khơng cố gắng mà ln trơng chờ
sự giúp đỡ của người khác. Ta có thể bắt gặp được biểu hiện của lối sống này
một cách dễ dàng như thờ ơ với cuộc sống, công việc của chính mình, ln để
cho người khác tự ý sắp xếp hay thả trôi theo cuộc đời,... Và nguyên nhân chính
của lối sống đáng phê phán này là do sự lười biếng trong cả tư duy lẫn hành
động. Đây là lối sống đáng phê phán bởi những tác hại mà nó gây ra. Trước hết,
người sống ỷ lại, quen dựa dẫm thường lười lao động, suy nghĩ, tư duy, thiếu
năng lực đưa ra quyết định trong những hoàn cảnh cần thiết. Từ đó, họ khơng
làm chủ được cuộc đời, khơng có bản lĩnh, khơng có sáng tạo,... dễ gặp thất bại
trong mọi việc. Là người có ý chí, có quyết tâm, ắt hẳn họ sẽ không để những
điều này xảy ra với bản thân mình. Khơng những thế họ còn trở thành gánh
nặng cho xã hội. Những con người không biết vươn lên sẽ kéo sự phát triển của
xã hội đi xuống, dẫn đến ngày càng tụt hậu. Đặc biệt là những thanh niên,
những chủ nhân của đất nước. Vì vậy, mỗi người cần học cách tự đứng trên đơi
chân của mình, khơng được tự biến mình thành cây tầm gửi trong cuộc
sống.Thế hệ trẻ hơm nay cần tích cực rèn luyện, trau dồi kiến thức, kỹ năng
sống thật tốt để ln là người có bản lĩnh, có chính kiến và chủ động đưa ra
những quyết định tỉnh táo, sáng suốt trong mọi việc. "Thói quen ỷ lại là một hịn
đá cản bước bạn đến thành cơng", vì vậy hãy mạnh mẽ vứt bỏ hòn đá ấy để con
đường đến thành cơng bớt gập ghềnh hơn.

Nghị luận về thói quen ỷ lại của thanh thiếu niên - Mẫu 1
Xã hội ngày càng phát triển văn minh, tiến bộ. Tuy nhiên, cịn khơng ít những
hiện tượng tiêu cực. Trong đó không thể không kể đến một số thành phần thanh
Tổng hợp: Download.vn

3


Văn mẫu lớp 9: Nghị luận xã hội về thói quen ỷ lại của thanh thiếu niên

thiếu niên có lối sống ỷ lại, dựa dẫm. Đây quả thật là một vấn nạn của xã hội
hiện đại.
Ta có thể hiểu lối sống ỷ lại dựa dẫm là lối sống phụ thuộc vào người khác,
khơng có chính kiến của bản thân mình. Ví dụ như: có một số học sinh có thói
quen không chịu làm bài tập mà cứ chờ bạn làm rồi mượn vở của bạn để copy,
hoặc chờ ba mẹ soạn sách vở cho rồi chỉ việc cắp cặp đi học, hay chỉ đơn giản là
chuyện ba mẹ dọn cơm ra rồi chỉ cần ngồi vào bàn ăn mà không ý thức tự giác
phụ ba mẹ… Hiện tượng ỷ lại, dựa dẫm của thanh thiếu niên gây ra những hậu
quả nghiêm trọng đối với sự phát triển của mỗi các nhân nói riêng và tồn thể
cộng đồng nói chung. Đối với bản thân, thói quen xấu đó sẽ khiến bản thân
chúng ta càng ngày càng bị lệ thuộc vào người khác, sống khơng có lập trường,
khơng tin tưởng vào năng lực của bản thân và sẽ làm ảnh hưởng tới ba mẹ,
khiến ba mẹ lúc nào cũng phải canh cánh trong lịng khơng tin tưởng vào việc
con mình làm. Đối với nhà trường, những học sinh như vậy sẽ ảnh hưởng tới
thành tích của chính học sinh đó nói riêng và với lớp, trường nói chung. Nghiêm
trọng hơn, những học sinh như vậy sau này bước ra xã hội sẽ trở thành gánh
nặng cho xã hội, dễ bị dụ dỗ lôi kéo sa vào các tệ nạn xã hội, nghiện ngập, cờ
bạc.
Hiện tượng sống ỷ lại, dựa dẫm bắt nguồn từ những nguyên nhân chủ quan và
khách quan. Nguyên nhân chủ quan là do học sinh quá lười biếng, luôn ỷ lại phụ
thuộc vào người khác, chưa có chính kiến và lập trường của bản thân. Còn
nguyên nhân khách quan là do chưa được giáo dục đúng cách, luôn được cưng
chiều quá mức, ba mẹ nuông chiều làm hết việc cho con cái khiến con khơng
biết làm việc gì, ln ỷ lại dựa dẫm vào người khác. Để giải quyết vấn nạn các

thanh thiếu niên có lối sống ỷ lại, dựa dẫm cần đến những giải pháp đồng bộ.
Nhà trường và gia đình nên rèn luyện cho con em mình cách sống tự chủ, tư lập.

Tổng hợp: Download.vn

4


Văn mẫu lớp 9: Nghị luận xã hội về thói quen ỷ lại của thanh thiếu niên

Lồng ghép các bài học giáo dục, các tác hại và sự ảnh hưởng tiêu cực của những
thói quen xấu vào các bài học ở trường, ở lớp.
Mỗi chúng ta là những thanh thiếu niên, là những mầm non tương lai của đất
nước. Cần nhận thức được lối sống ỷ lại, dựa dẫm có tác hại xấu với chúng ta
như thế nào. Từ đó, chúng ta cần có những việc làm cụ thể. Chúng ta nên cố
gắng để phát triển bản thân, để có bản thân có đủ năng lực khơng cần ỷ lại vào
người khác, có thể tự lực gánh sinh trong mọi chuyện.
Như vậy, lối sống ỷ lại, dựa dẫm của thanh thiếu niên hiện nay quả thật là một
vấn nạn đáng báo động của xã hội hiện đại. Để xây dựng một xã hội văn minh,
tiến bộ, cần đến sự chung tay của mỗi cá nhân, mỗi gia đình và tồn thể cộng
đồng trong việc đẩy lùi tệ nạn sống ỷ lại, dựa dẫm.

Nghị luận về thói quen ỷ lại của thanh thiếu niên - Mẫu 2
Ở khắp mọi nơi chúng ta đều có thể bắt gặp hiện tượng ỷ lại. Đặc biệt là thế hệ
trẻ từ trong gia đình cho đến ngồi xã hội. Khơng phải ngẫu nhiên mà chúng ta
đưa ra vấn đề này bởi đây là một hiện tượng đang xảy ra ngày càng nhiều trong
xã hội.
Ỷ lại là một cơng thói xấu cần phải loại trừ. Thói ỷ lại chính là hiện tượng
khơng có ý thức tự giác trong q trình học tập làm việc mà tồn phải chờ người
khác làm cho mình. Học sinh đi học thì khơng chịu học bài, chỉ chờ thầy cơ đọc

cho rồi chép sẵn, rồi đến khi thi khơng có trong những gì giáo viên cho thì chịu
chết đây là một hiện tượng ỷ lại trong học đường mà chúng ta cần lên án. Điều
này ảnh hưởng rất nhiều đến sự sáng tạo của thế hệ trẻ. Có những bạn cịn
khơng tự dọn dẹp được phịng của mình mà ỷ lại vào bố mẹ, không thức dậy
đứng dậy đúng giờ. Bên cạnh đó có một số bạn trẻ cịn ngại giao tiếp và trở
thành một căn bệnh phổ biến.
Tổng hợp: Download.vn

5


Văn mẫu lớp 9: Nghị luận xã hội về thói quen ỷ lại của thanh thiếu niên

Nguyên nhân của hiện tượng ỷ lại này đa phần là do lỗi lớn ở các bạn trẻ, đầu
tiên chúng ta phải kể đến ngun nhân do mơi trường xung quanh mà có thể kể
đến đó chính là do gia đình. Thời niên thiếu cha ông ta đã trải qua những cuộc
sống vô cùng khó khăn nên ln muốn con cháu mình ln được hưởng hạnh
phúc, ấm no. Và đặc biệt rất nhiều bố mẹ muốn con tập trung vào học tập nên
không muốn con phải làm bất cứ việc gì hết. Điều này dẫn đến hậu quả là giới
trẻ ngày nay quá phụ thuộc vào gia đình, bố mẹ, nhiều đứa trẻ cịn không biết
cầm chổi quét nhà, không biết làm bất cứ việc gì hết. Đồng thời kéo theo đó là
bệnh thành tích khiến cho học sinh khơng cịn tính tự lập. Cả giáo viên và học
sinh đều thích kiểu học vẹt, học đối phó để lấy căn bệnh thành tích. Sự thiếu
kiến thức trong mơn lịch sử chính là lỗ hổng lớn cho việc chạy đua với điểm ảo
với thành tích.
Sự phụ thuộc quá nhiều vào người khác gây nên những hậu quả rất lớn về tương
lai cho các em. Nhiều bạn trẻ cảm thấy hụt hẫng mất phương hướng khi bước
vào đời, khi lập gia đình khơng thể cáng đáng cáng được hết công việc dẫn đến
việc bị khủng hoảng. Những điều này đều ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống của
các em sau này chính vì thế ngay từ bây giờ hãy tập thói quen tự tập cho các em,

tránh hiện tượng ỷ lại, dựa dẫm vào người khác.
Thói ỷ lại là một thói quen chúng ta cần lên án, phê bình, tất cả mọi người hãy
tự đứng trên đơi chân của mình, hãy tự chuẩn bị cho mình những kỹ năng cần
thiết nhất để khi bước vào đời không bị bỡ ngỡ và cảm thấy khủng hoảng trước
những khó khăn thử thách.

Nghị luận về thói quen ỷ lại của thanh thiếu niên - Mẫu 3
Ở khắp mọi nơi ta đều có thể bắt gặp biểu hiện của hiện tượng ỷ lại của giới trẻ,
từ gia đình trường học cho đến ngoài xã hội. Trong học tập học sinh có xu
hướng “học vẹt”, tức là học một cách máy móc những gì thầy cơ đọc cho ghi
Tổng hợp: Download.vn

6


Văn mẫu lớp 9: Nghị luận xã hội về thói quen ỷ lại của thanh thiếu niên

chép mà không cần hiểu bài học muốn nói gì, vì sao kiến thức đó đúng. Nếu học
sinh gặp một câu hỏi nằm ngồi những gì đã được nghe được chép, chúng cảm
thấy bối rối, khó khăn, khơng thể tự suy nghĩ mà tìm ra câu trả lời. Ta cũng
nhận ra rằng sự sáng tạo của học sinh ngày nay kém các thế hệ trước rất nhiều.
Trong gia đình, những đứa con càng ngày càng thiếu ý thức về giá trị của đồng
tiền và cơng sức lao động, ít giúp đỡ cha mẹ làm việc nhà dù đó chỉ là việc tự
dọn dẹp phịng mình. Nhiều lúc chúng cịn trách móc cha mẹ khơng làm giùm
chúng những việc mà đáng lẽ ra chúng phải tự làm tự chịu trách nhiệm như
mang đầy đủ đồ dùng cá nhân khi đi học hoặc đi du lịch, thức dậy đúng giờ …
Ngoài ra, một số đứa trẻ lại thiếu khả năng giao tiếp ứng xử ngoài xã hội, trở
nên nhút nhát rụt rè khi tiếp xúc với người lạ. Chúng ta khơng khỏi thắc mắc vì
sao hiện tượng trên ngày càng trở nên phổ biến như vậy?
Nguyên nhân của hiện tượng ỷ lại đa phần không phải là lỗi của bản thân giới

trẻ. Trẻ vị thành niên chịu tác động mạnh mẽ của môi trường xung quanh bao
gồm gia đình và nhà trường đơi khi bất khả kháng. Vì vậy nguyên nhân lớn nhất
của hiện tượng ỷ lại trong giới trẻ chính là mơi trường. Trước tiên, ảnh hưởng
mạnh nhất đến thế hệ trẻ chính là bản thân gia đình chúng. Thời niên thiếu của
thế hệ ơng cha ta khó khăn thiếu thốn đủ điều, thế nên cha mẹ nào cũng muốn
tạo cho con mình một cuộc sống đầy đủ no ấm hơn bản thân mình ngày xưa. Vì
muốn con tập trung cho việc học, lo cho tương lai, các bậc phụ huynh chăm sóc
mọi bề cho con mình, khơng muốn con phải lo lắng việc gì khác ngoài học tập.
Hậu quả là giới trẻ ngày nay phụ thuộc nhiều vào gia đình, đến nỗi nhiều người
cịn không biết cách cầm một cây chổi tự quét nhà ! Đồng thời môi trường học
đường ngày nay với căn bệnh thành tích cũng gây tác động xấu đến sự lập của
học sinh. Đa số giáo viên và học sinh ưa thích kiểu “học vẹt” “học đối phó” để
có thành tích tốt. Điểm số của học sinh ngày nay cao chót vót nhưng đó chỉ là
những “điểm ảo” khơng đánh giá được trung thực trình độ của học sinh, cịn bản
thân chúng chẳng tiếp thu được gì cả ! Sự đối lập giữa điểm số môn Sử, Địa và
Tổng hợp: Download.vn

7


Văn mẫu lớp 9: Nghị luận xã hội về thói quen ỷ lại của thanh thiếu niên

lỗ hổng về hiểu biết lịch sử, địa lý nước nhà của học sinh là một dẫn chứng cụ
thể cho “điểm ảo”. Học sinh thậm chí cịn khơng biết người được đặt tên cho
con đường mình hay đi là ai đến nỗi có năm thành phố Hồ Chí Minh đã phải
dán băng rơn kể về các nhân vật lịch sử để nâng cao nhận biết của người dân.
Sự phụ thuộc vào người khác gây hậu quả lớn trong tương lai của thế hệ trẻ. Khi
đến tuổi tự lập tách khỏi gia đình, nhiều người sẽ cảm thấy hụt hẫng chới với
thiếu tự tin vào bản thân khi bước vào đời. Họ dần trở nên mất phương hướng
khi cuộc sống thay đổi, khó thích nghi khi gặp tình huống bất ngờ. Vì vậy ta

thấy hiện nay có nhiều người đỗ đạt cao có thể có bằng thạc sĩ nhưng thiếu bản
lĩnh đương đầu với khó khăn không thành công trong cuộc sống. Đồng thời sự
phụ thuộc cũng là nguyên nhân của sự rập khuôn, tức là thế hệ trẻ sẽ mất dần
khả năng sáng tạo, khơng muốn tìm hiểu tiếp cận cái mới. Mà sự sáng tạo ham
muốn khám phá là những yếu tố nòng cốt để thúc đẩy xã hội ngày một phát
triển hơn. Như vậy, ta có thể nói rằng hiện tượng ỷ lại của giới trẻ có thể dẫn
đến sự đi lùi của nền văn minh nhân loại.
Làm sao để khắc phục hiện tượng ỷ lại ở giới trẻ ? Muốn thay đổi được thói lệ
thuộc của lớp trẻ hiện nay trước hết ta phải thay đổi môi trường sống xung
quanh chúng. Bằng cách tạo cho con mình điều kiện để tự quyết định và chịu
trách nhiệm về hành động của mình, cha mẹ có thể rèn luyện tính tự lập tinh
thần trách nhiệm cho chúng. Phụ huynh khơng thể vì sợ con gặp khó khăn mà
cản bước phát triển hồn thiện mình của con. Nếu vì tình thương con mà cha mẹ
gây hậu quả tai hại cho tương lai của con thì thật đau lịng biết bao! Giáo viên
nên khuyến khích sự sáng tạo tự khám phá giúp học sinh tiếp thu được kiến
thức của riêng mình bằng chính sức lực của mình. Thầy cơ khơng nên áp đặt ý
kiến chủ quan của mình lên học sinh, phải tơn trọng ý tưởng của bản thân học
trị. Có như thế thì việc giảng dạy mới có hiệu quả. Gia đình và nhà trường phải

Tổng hợp: Download.vn

8


Văn mẫu lớp 9: Nghị luận xã hội về thói quen ỷ lại của thanh thiếu niên

phối hợp với nhau giúp lớp trẻ rèn luyện kĩ năng sống, cho trẻ đủ tự tin và khả
năng tự vươn lên trong đời sống.
Tóm lại, hiện tượng lệ thuộc ở giới trẻ là một mầm bệnh nguy hại cần phải loại
trừ để tránh sự đi lùi của xã hội mai sau. Học sinh cần rèn luyện tính tự lập từ

khi cịn nhỏ trong cả học tập lẫn đời sống bắt đầu từ những việc nhỏ nhất. Ta
phải luyện tập ngay từ bây giờ bởi lẽ cha mẹ thầy cô không thể che chở cho
chúng ta mãi mãi, đến một lúc nào đó như chim non bay khỏi tổ, ta phải bằng
chính đơi tay mình vươn lên đến thành cơng. Vả lại cảm giác tự mình đạt được
kết quả tốt chẳng phải là điều đáng tự hào và niềm vui sảng khối nhất đó sao?

Nghị luận về thói quen ỷ lại của thanh thiếu niên - Mẫu 4
Ai đó đã nói: “Ở đời, đừng mượn hơi ai mà thở”, một câu nói ngắn gọn mà hàm
súc đã nêu lên được thói quen xấu vốn đang là vấn đề nhức nhối trong giới trẻ
Việt Nam hiện nay – thói quen ỷ lại. Và thơng qua bức ảnh được nêu trên ta lại
có cái nhìn rõ nét hơn về tật xấu ấy.
Bức ảnh miêu tả vô cùng rõ nét hình ảnh người mẹ đang chật vật đẩy xe dưới
mưa tầm tã, nước ngập ngang chân. Điều đáng nói chính là trên chiếc xe ấy có
con trai, một thanh niên trẻ tuổi đang ngồi và được bọc kỹ càng dưới cái áo mưa
thân khơng dính một hạt nước. Một bức ảnh mẹ đón con đi học về tưởng chừng
bình thường nhưng thực chất đang tố cáo sự tiêu cực trong nhân phẩm của bạn
trẻ trong tấm ảnh nói riêng và giới trẻ nói chung: Sự dựa dẫm, thiếu tính tự lập.
Ỷ lại, một thói quen thường gặp hay cụ thể hơn là những bạn trẻ Việt. Ỷ lại, tức
sống bám, sống dựa vào người khác, thiếu đi tính độc lập, tự chủ cần có của một
người. Nếu bạn cảm thấy quen với việc có người ln sẵn lịng giải quyết mọi
vấn đề cho mình, thấy khó chịu khi thiếu sự chăm lo từng ly từng tí của người
thân hay thích thú trước những cái được bày sẵn trước mắt, điều đó có nghĩa là
Tổng hợp: Download.vn

9


Văn mẫu lớp 9: Nghị luận xã hội về thói quen ỷ lại của thanh thiếu niên

bạn đã mắc bệnh sống dựa, sống bám. Hay nói một cách tổng quát, ỷ lại là sống

nhờ vả vào người khác, cảm thấy khó khăn, ln né tránh việc “tự lực cánh
sinh”.
Có một sự khác biệt ở thế hệ trẻ Việt Nam và thế hệ trẻ của các nước bạn, đó là
khi ở tuổi 18, họ đã phải chuyển ra ngoài sống tự lập thì ở nước ta, thanh niên
23-24 tuổi vẫn ngồi ở nhà ngửa tay xin tiền bố mẹ là chuyện thường. Khơng khó
để bắt gặp những cảnh tượng bố mẹ đưa con đi học, đến giờ về lại đón, mặc cho
con mình đã là học sinh cấp ba hay sinh viên đại học.
Ở nhà lại xuất hiện hình ảnh mẹ dọn dẹp phịng ốc cho con cái, giặt giũ, phơi
phóng. Bố thì ln miệng nhắc con học bài và đáp lại là đứa con “bảo bố” con
đang bận chơi, hưởng thụ.
Lại nói đến ở trên trường, giáo viên đọc, học sinh chép, Tốn thì làm theo bài
mẫu, Văn thì khơng có dàn ý – mười bài giống như một, khơng có sáng tạo,
khơng một chút tư duy. Tất cả những điều trên chính là bức tranh tồn cảnh về
những mầm non tương lai của đất nước mà bức tranh trên chỉ là một mảnh ghép
nhỏ.
Vậy còn đâu một tương lai của một dân tộc khi con người không thể tự lập, tự
lo cho chính bản thân mình? Sự ỷ lại tạo ra lớp thanh niên lười nhác, thiếu kinh
nghiệm, kỹ năng sống, luôn rụt rè, nhút nhát.
Không những thế ỷ lại cịn bào mịn cả trí thơng minh, sáng tạo của những cá
nhân vốn tràn đầy nhiệt huyết, sự mới mẻ của tuổi trẻ.
Vậy nguyên nhân của thói xấu ấy là ở đâu? Kỳ lạ thay nói lại xuất phát từ tình
thương, niềm hy vọng. Cha mẹ quá yêu con, xót con nên “nâng như nâng trứng,
hứng như hứng hoa”, không dám cho con tiếp xúc với đời, sợ con vấp ngã mà
bao bọc con thật kỹ dưới đôi cánh của mình. Nhưng một sai lầm mà bậc phụ
Tổng hợp: Download.vn

10


Văn mẫu lớp 9: Nghị luận xã hội về thói quen ỷ lại của thanh thiếu niên

huynh không nhận ra đó là họ đã vơ tình ngăn cản sự trưởng thành, phát triển
của con mình khiến chúng trở nên nhút nhát, hướng nội, hình thành tâm lý trơng
đợi ở người khác.
Sau này khi ra đời chúng sẽ không tránh được sự bỡ ngỡ, hoảng sợ trước cuộc
sống quá sức bấp bênh do chúng tựa như cây dương xỉ sống bám cây cổ thụ.
Một khi cổ thụ già yếu như cha mẹ có lúc khơng trụ vững nữa thì dương xỉ cũng
khó mà tồn tại. Lại nói đến ở trường do chạy theo thành tích, điểm cao mà vơ
tình tạo ra phương pháp “học vẹt”, “học tủ”. Đây chính là sự giết chết tri thức,
tạo ra vỏ ngồi hào nhống nhưng bên trong mục ruỗng. Đây cũng là một trong
những lý do mà hiệu quả làm việc nhóm của người Việt luôn thấp.
Người này ỷ lại người kia, người kia dựa kẻ nọ tạo ra phản ứng dây chuyền để
tất cả đều sụp đổ. Cũng khơng thể hồn tồn do bố mẹ và thầy cơ mà cịn ở
chính những con người trẻ tuổi lười nhác, luôn lợi dụng sự quan tâm của mọi
người để trốn tránh trách nhiệm, thiếu tinh thần cầu tiến, thiếu đam mê và ước
mơ.
Đó là tất cả những gì đang kìm hãm sự tiến bộ của thế hệ trẻ Việt hiện tại. Một
minh chứng cụ thể là thay vì đứng xuống phụ mẹ để xe có thể đi nhanh hơn thì
cậu thanh niên cao lớn lại để mẹ ốm yếu đẩy xe cịn mình thì ung dung ngồi sau.
Điều này vừa khiến bản thân mình bị người khác chê cười, xem thường vừa thể
hiện một nhân cách dựa dẫm “bám váy mẹ”. Trong khi ở cái tuổi đó đáng lẽ
phải chở mẹ đi chứ khơng phải ngồi co ro trú mưa như thế.
Để cải thiện liệu có cịn kịp! Khơng có gì là khơng thể nhưng cần có quyết tâm.
Trước hết là ở chính các bạn trẻ, phải có tính tự giác, tự phụ giúp cha mẹ, tự làm
việc của chính mình. Thốt ra khỏi cuộc sống khn mẫu, sự áp đặt để thốt ra
khỏi cuộc sống ăn bám, nhàm chán, tạo cho bản thân một hình tượng tự lập
“Đầu đội trời, chân đạp đất”.
Tổng hợp: Download.vn

11

Văn mẫu lớp 9: Nghị luận xã hội về thói quen ỷ lại của thanh thiếu niên

Về cha mẹ thì nên nới vịng tay để con mình có thể thỏa sức vươn đơi cánh ra
ngồi, để chúng bước đi, tự đứng lên khi ngã, dạy cho chúng kỹ năng sống, đẩy
chúng ra đời, tự sống, tự sinh tồn.
Nhà trường thì nên bỏ việc giải đáp mọi thắc mắc của học sinh, thay vào đó nên
để học sinh tự tìm hiểu, khám phá, khơi dậy trong trong chúng sự tò mò, đam
mê để tự thấy hứng thú và có động lực để làm tốt.
Theo phương châm: Khơng có người giúp thì sẽ chẳng có kẻ nhờ, khi chúng
thiếu cần, chúng ta có thể cho họ mượn cần để tự câu một con cá.
Thay đổi phương pháp giáo dục là biện pháp tốt nhất để thay đổi các thói quen ỷ
lại trước khi chúng cắm rễ vào giới trẻ. Đây là công cuộc cần sự hỗ trợ của tất
cả mọi người, của tồn xã hội vì một tương lai tươi đẹp của tồn đất nước.
Tóm lại, thói xấu ăn bám vào gia đình, thầy cơ là vấn nạn cấp thiết được xử lý ở
nước ta. Nên cha mẹ đừng vì tình cảm của mình mà lỡ tay làm hại con cái.
Đừng vì thành tích ảo mà phá vỡ trí tưởng tượng của mầm non đất nước. Và
quan trọng nhất, đừng vì biếng nhác mà làm hỏng tương lai.
Vì giúp Tổ quốc vươn lên, theo kịp các nước bạn, mỗi người dân cần có trách
nhiệm đẩy lùi thói ỷ lại, phịng ngừa việc sống bám, đừng là cây dương xỉ mà
hãy là một gốc cổ thụ.

Tổng hợp: Download.vn

12