Chúc các em có một giờ soạn văn vui vẻ ! :3
Soạn văn
Tức nước vỡ bờ
- Ngô Tất Tố I ) Tìm hi ểu chung
A) Tác
gi ả :+ Ngơ T ất T ố ( 1893-1954)
+ Quê : B ắc Ninh
+ Là m ột h ọc gi ả có nhi ều cơng trình kh ảo c ứu v ề tri ết h ọc, v ăn
học
+ M ột nhà báo n ổi ti ếng
+ Đượ c truy t ặng Gi ải th ưởng HCM v ề v ăn h ọc nghê thu ật.
+ V ăn phong sáng tác : nh ẹ nhành , thâm thúy , châm bi ếm, mang
ch ất hài h ước nh ưng đả kích sâu cay
B) Tác
ph ẩm: + Trích trong tác ph ẩm “ T ắt Đèn” ch ương 13
+Ph ương th ức bi ểu đạ t: T ự s ự (Miêu t ả và Bi ểu c ảm )
+ B Ố C ỤC :
P1 : T ừ đầ u đế n “ ngon mi ệng” => C ảnh chị D ậu ch ăm ng ười ch ồng.
P2: Còn lại : C ảnh ch ị D ậu đố i m ắt v ới b ọn cai l ệ tàn ác.
II ) Đọc hi ểu chi ti ết
1. Hoàn
c ảnh ch ị D ậu:
- V ụ thu thu ế gay g ắt : Ti ếng tr ống mõ, tù và inh ỏi, ti ếng thét thu thu ế ,
đánh đập , kêu khóc.
- Nhà nghèo, ph ải n ộp s ưu cho ng ười chú đã m ất.
- Chị D ậu ph ải bán chó , bán con, bán c ả gánh khoai để n ộp s ưu chu ộc
ch ồng.
-Anh D ậu bị đánh t ới t ấp , g ần ch ết và s ẽ bị đem x ử ti ếp.
=> Ch ị D ậu c ần b ảo v ệ ch ồng.
2. Nhân
v ật cai l ệ:
-Giọng nói : thét, quát , ch ửi m ắng , h ầm hè nh ư m ột con thú khát máu
-Ngôn ng ữ s ử d ụng : th ằng, ông , mày,..
=> Láo toét, x ấc x ược, hách dịch : Âm thanh ngôn ng ữ th ể hi ện nh ư con thú
-Hành độ ng : Gõ đầ u ròi, gi ật ph ắt, tr ợn m ắt , tát, b ịch , ch ạy s ầm s ập.
=> Hung bạo , tàn ác , vũ phu.
-Ngoại hình : Tay l ăm l ăm roi, m ặt tr ợn ng ược nh ư th ằng nghi ện
-Vai trò : Tay
sai c ủa quan l ại, chuyên b ắt ng ười mu ộn thu ế => Th ực d ụng ,
dã man , tàn ác
=> M ục đích b ọn cai l ệ :B ắt anh , ch ị D ậu ph ải n ộp đủ s ưu thu ế , không
được mu ộn thêm h ạn nào.
=> Ngh ệ thuật: K ể+ t ả kh ắc h ọa nh ững chi ti ết di ễn bi ến đi ển hình c ủa
b ộ m ạt tàn ác , b ất nhân c ủa xã h ội phong ki ến.
3.
Nhân v ật ch ị D ậu
A) C ảnh ch ăm ch ồng
-Cử chỉ “ Quạt… hay không?”
=> Chị Dậu yêu th ương chồng mình, hết m ực đảm đang, dịu dàng, tiêu bi ểu
cho người phụ nữ thời phong kiến x ưa.
B) Di ễn bi ến tâm lí và hành độ ng c ủa ch ị D ậu
- Trước khi bọn sai đến:
+ Quạt cháo chóng nguội cho chồng.
+ Rón rén bưng mời “ Thày em hãy cố”
=> Dịu dàng , nết na , đằm thắm tình cảm vợ chồng.
- Khi bọn sai đến :
+ Run run sợ hãi , thiết tha cầu xin giúp đỡ : “Cháu van ông”
=> Van xin, nhẫn nhục => Thể hiện rõ ràng sự lễ phép của kẻ bề dưới.
+ “ CHồng tôi đau ốm, các ơng khơng được => Cãi lí , thể hiện thái độ và lời nói
như người ngang hàng
+ Nghiến răng, “ Mày trói chồng bà …”
+ Túm cổ , ấn dúi
=> Tức giận đến tốt cùng
=> Thái độ và hành động như người bế trên : Sức mạnh của yêu thương , của
căm phẫn.
=> Hiền dịu, vị tha, biết nhẫn nhục nhưng tiềm tàng 1 sức sóng
mạnh mẽ.
4. Chi ti ết v ề cu ộc đố i đầ u c ủa 2 nhân v ật :
B ỌN CAI L Ệ
CH Ị D ẬU
Khơng để chị nói h ết câu, tr ợn ng ược
m ắt , h ắn quát.
Run run “Hai ông làm phúc”
Gọi cai lệ là “ông” xưng “ cháu
Giọng tha thiết :’XIn ông trông lại’
V ẫn h ầm hè , h ăm d ọa , ra l ệnh cho
người nhà Lý trường trói anh Dậu
Giọng van tha thiết :’Cháu xin ông.. ông
tha cho”
=> L ễ phép, nh ẫn nh ịn., bi ết mình b ề
dưới
Bịch vào ng ực chị Dậu,sấn l ại trói anh
Dậu
C ự l ại, cãi lý b ằng l ẽ ph ải , goi cai l ệ
b ằng ‘ông’ x ưng ‘tôi’
=> Ngang hàng v ề vai v ế, bình đẳ ng
Tát vào mặt chị Dậu , nhảy trói anh Dậu
Vụt đứng dậy , nghiền r ăng, g ọi ‘mày’
xưng’bà’ ,thách th ức , ch ống tr ả
=> Bùng n ổ, ph ản kháng ,
=> Ng ười bề trên.
T ỨC N ƯỚC
VỠ BỜ
=> Ngh ệ thu ật : + Xây dựng nhân vật qua lời nói, cử chỉ, hành động
+ Ngh ệ thu ật t ăng c ấp , miêu t ả di ễn bi ến tâm lí nhân v ật 1 cách tài
tình, tinh tế.
*L ưu ý v ề ch ị D ậu : Sống rất khiêm nhường , dịu dàng nhưng khi bị
bóc l ột m ột cách quá đắng, ch ị đã vùng d ậy m ột cách quy ết li ệt để chi ến đấu
bảo vệ cơng lí v ới thái độ bất khuất , phù h ợp quy lu ật.
III) T ổng k ết v ăn b ản
-Ngh ệ thu ật
:Xây dựng một tình huống chuyện đặc sắc ,
tinh tế
+ Cách kể chuyện , lời nói của nhân vật hết sức sinh
động
+Nghệ thuật tương phản tơ rõ tính cách của nhân
vật
+Ngịi bút sinh động, sâu sắc, ả kích.
- Nội dung: + Vạch trần bộ mặt thật của nhà nước thời phong kiến với
phong tục lạc hậu
+ Ca ngợi vẻ đẹp phẩm chất của người phụ nữ dịu dành
nhưng ẩn chứa 1 sức mạnh phản kháng .