Tải bản đầy đủ (.pdf) (70 trang)

Quản lý chi thường xuyên ngân sách nhà nước ở thành phố phủ lý, tỉnh hà nam ,luận văn tốt nghiệp chuyên ngành quản lý tài chính công

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (957.6 KB, 70 trang )

BỘ TÀI CHÍNH
HỌC VIỆN TÀI CHÍNH
--------------------

LÊ AN
CQ54/01.02

LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
ĐỀ TÀI:

QUẢN LÝ CHI THƯỜNG XUYÊN NGÂN SÁCH
NHÀ NƯỚC Ở THÀNH PHỐ PHỦ LÝ, TỈNH HÀ NAM
CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ TÀI CHÍNH CƠNG
MÃ SỐ

: 01

GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN: THS. PHẠM VĂN HÀO

HÀ NỘI – 2020


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là bài nghiên cứu của riêng tôi, các số liệu, kết
quả nêu trong luận văn tốt nghiệp là trung thực xuất phát từ tình hình thực tế
của đơn vị thực tập.
Sinh viên

Lê An

i




MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN.........................................................................................................i
MỤC LỤC .................................................................................................................. ii
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ....................................................................... iv
DANH MỤC CÁC BẢNG VÀ CÁC HÌNH ..............................................................v
MỞ ĐẦU .....................................................................................................................1
Chương 1 NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ QUẢN LÝ CHI THƯỜNG XUYÊN
NGÂN SÁCH CẤP HUYỆN ......................................................................................5
1.1. Lý luận chung về chi thường xuyên ngân sách cấp huyện ..................................5
1.1.1. Khái niệm, đặc điểm chi thường xuyên ngân sách cấp huyện .......................5
1.1.2. Nội dung chi thường xuyên ngân sách cấp huyện .........................................6
1.1.3. Vai trò chi thường xuyên ngân sách cấp huyện .............................................7
1.2. Quản lý chi thường xuyên ngân sách cấp huyện..................................................8
1.2.1. Khái niệm, đặc điểm quản lý chi thường xuyên ngân sách cấp huyện ..........8
1.2.2. Nội dung quản lý chi thường xuyên ngân sách cấp huyện.............................8
1.2.3. Nguyên tắc quản lý chi thường xuyên ngân sách cấp huyện .......................17
1.2.4. Phương thức quản lý chi thường xuyên ngân sách cấp huyện ....................18
Chương 2 THỰC TRẠNG QUẢN LÝ CHI THƯỜNG XUYÊN NGÂN SÁCH
CẤP HUYỆN Ở THÀNH PHỐ PHỦ LÝ .................................................................19
2.1. Khái quát về cơ cấu, chức năng, nhiệm vụ của phịng Tài chính – Kế hoạch
thành phố Phủ Lý ......................................................................................................19
2.2. Thực trạng chi thường xuyên ngân sách cấp huyện ở thành phố Phủ Lý ..........23
2.3. Thực trạng quản lý chi thường xuyên ngân sách cấp huyện ở thành phố Phủ
Lý...............................................................................................................................28
2.3.1. Lập dự toán chi thường xuyên ngân sách cấp huyện ...................................28
2.3.2. Tổ chức chấp hành dự toán chi thường xuyên ngân sách cấp huyện ..........35
2.3.3. Quyết toán chi thường xuyên ngân sách cấp huyện.....................................39

2.4. Đánh giá thực trạng công tác quản lý chi thường xuyên ngân sách cấp huyện
tại thành phố Phủ Lý. ................................................................................................41
ii


2.4.1. Kết quả đã đạt được .....................................................................................41
2.4.2. Những hạn chế còn tồn tại và nguyên nhân .................................................42
Chương 3 MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN QUẢN LÝ CHI
THƯỜNG XUYÊN NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC Ở THÀNH PHỐ PHỦ LÝ .........46
3.1. Mục tiêu, phương hướng hồn thiện cơng tác quản lý chi thường xuyên ngân
sách cấp huyện ở thành phố Phủ Lý..........................................................................46
3.2. Một số giải pháp đóng góp nhằm hồn thiện cơng tác quản lý chi thường
xuyên ngân sách cấp huyện ở thành phố Phủ Lý trong thời gian tới ........................48
3.3. Điều kiện thực hiện giải pháp ............................................................................52
KẾT LUẬN ...............................................................................................................53
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ......................................................................
Phụ lục 01: Tổng kết các đánh giá về quản lý chi thường xuyên ngân sách Nhà
nước. ..............................................................................................................................

iii


DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
BHTN: Bảo hiểm thất nghiệp
BHXH: Bảo hiểm xã hội
BHYT: Bảo hiểm y tế
GD-ĐT: Giáo dục – đào tạo
HĐND: Hội đồng nhân dân
KBNN: Kho bạc nhà nước
KT-XH: Kinh tế - xã hội

LĐTBXH: Lao động thương binh xã hội
NN&PTNT: Nông nghiệp và phát triển nông thôn
NSNN: Ngân sách nhà nước
TC-KH: Tài chính – Kế hoạch
TNMT: Tài nguyên mơi trường
QP-AN: Quốc phịng – An ninh
UBMTTQ: Ủy ban Mặt trận tổ quốc
UBND: Ủy ban nhân dân

iv


DANH MỤC CÁC BẢNG VÀ CÁC HÌNH

Bảng 2.1. Chi thường xuyên NSNN tại thành phố Phủ Lý giai đoạn 2017 – 2019 .. 28
Hộp 1. Quyết định điều chỉnh bổ sung dự toán trong năm của UBND thành
phố Phủ Lý năm 2019 ........................................................................................ 40

v


MỞ ĐẦU
Tn

ấp t

t ủ

t


Chi ngân sách Nhà nước là một trong những cơng cụ quan trọng nhất
của chính sách tài chính quốc gia, đóng vai trị quan trọng trong điều tiết kinh
tế, có tác dụng rất lớn đối với sự ổn định, phát triển kinh tế - xã hội của đất
nước, hướng tới mục tiêu sử dụng tiết kiệm, có hiệu quả ngân sách và tài sản
Nhà nước, tăng tích luỹ nhằm thực hiện cơng cuộc cơng nghiệp hóa, hiện đại
hóa đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Trong những năm vừa qua,
Việt Nam có những bước đổi mới rõ rệt quản lý tài chính cơng, đặc biệt là
trong quản lý chi ngân sách nhà nước với việc áp dụng thực tiễn và các chuẩn
mực trên thể giới gắn với thực tiễn Việt Nam. Những đổi mới đó được thể
hiện trong Luật Ngân sách nhà nước 83/2015/QH-13, Luật đầu tư công
39/2019/QH-14,… Đặc biệt với chủ trương của nhà nước trong đổi mới và
hoàn thiện cơ chế tự chủ tài chính tại các cơ quan nhà nước và đơn vị sự
nghiệp công lập theo Nghị định 130/2005/NĐ-CP ngày 17 tháng 10 năm 2005
của Chính phủ; Nghị định 117/2013/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung Nghị định
130/2005/NĐ-CP quy định chế độ tự chủ, tự chịu trách nhiệm về sử dụng biên
chế và kinh phí quản lý hành chính đối với cơ quan nhà nước và Nghị định
16/2015/NĐ-CP quy định cơ chế tự chủ của đơn vị sự nghiệp cơng lập địi hỏi
cơng tác quản lý chi ngân sách nhà nước nói chung và chi thường xuyên ngân
sách nhà nước nói riêng cần được chú trọng hơn nữa.
Thành phố Phủ Lý là trung tâm hành chính, chính trị, kinh tế, văn hố,
giáo dục của tỉnh Hà Nam, do đó, cơng tác quản lý ngân sách nhà nước tại địa
phương cần phải được ch trọng để khai thác nguồn thu, phân bổ và sử dụng
hiệu quả các khoản chi nhằm th c đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Thời gian
qua, công tác quản lý ngân sách nhà nước tại thành phố Phủ Lý có sự chuyển
1


biến tích cực, thể hiện ở việc đã hai thác hợp lý các nguồn lực tài chính tiềm
năng và sẵn có tại địa phương và thực hiện phân phối các khoản chi hợp lý
góp phần tạo động lực kích thích tăng trưởng kinh tế. Tuy nhiên trong quá

trình thực tập, tôi nhận thấy vẫn những tồn tại ở một số hạn chế nhất định
trong công tác quản lý chi thường xun như xây dựng dự tốn cịn chưa sát
với thực tế, tổ chức chấp hành và quyết toán vẫn chưa đẩy đủ và đạt được
hiệu quả cao,… Xuất phát từ thực tiễn, để góp phần hồn thiện cơng tác quản
lý chi thường xuyên ngân sách địa phương nói chung và quản lý chi thường
xuyên ngân sách cấp huyện nói riêng, tôi quyết định lựa chọn đề tài "Quản lý
t ường xuyên ngân sá

n

nước ở thành phố Phủ Lý, tỉnh Hà

Nam" cho luận văn tốt nghiệp của mình.
2. Mụ

ng ên ứu củ

tài luận văn

Đề xuất một số giải pháp nhằm tăng cường và hồn thiện cơng tác
quản lý chi thường xun ngân sách nhà nước tại thành phổ Phủ Lý trong thời
gian tới, trên cơ sở nghiên cứu, hệ thống hóa những vấn đề lý luận cơ bản về
quản lý chi thường xuyên ngân sách nhà nước nói chung và ngân sách cấp
huyện nói riêng và phân tích, đánh giá thực trạng công tác quản lý chi thường
xuyên ngân sách nhà nước trong giai đoạn 2017 – 2019.
Đố tư ng v p

m v ng ên ứu ủ

tài luận văn


- Đối tượng nghiên cứu của luận văn là công tác quản lý chi thường
xuyên ngân sách thành phố Phủ Lý giai đoạn 2017 -2019.
- Phạm vi nghiên cứu của đề tài:
+ Phạm vi nội dung: Đề tài chỉ tiếp cận về quản lý chi thường xuyên
đối với ngân sách cấp huyện tại thành phố Phủ Lý, tập trung nghiên cứu phân
tích các vấn đề liên quan thơng qua quy trình quản lý NSNN.
+ Phạm vi không gian: Thành phố Phủ Lý, tỉnh Hà Nam
2


+ Phạm vi thời gian: Dựa trên các dữ liệu, số liệu thực hiện tại địa
phương trong thời gian 3 năm 2017 -2019, đưa ra các giải pháp cho từng bước
trong quy trình quản lý chi ngân sách cho các năm tiếp theo.
4. Dữ liệu v p ương p áp ng ên ứu
- Dữ liệu:
Thu thập các tài liệu và số liệu có liên quan từ các nguồn dữ liệu từ
phịng Tài chính – Kế hoạch thành phố Phủ Lý như:
 Tài liệu về dự toán, quyết toán chi ngân sách thành phố Phủ Lý năm
2017, 2018, 2019.
 Dữ liệu về cơ cấu chi thường xuyên cho ngân sách thành phố Phủ
Lý.
- P ương p áp t u t ập thông tin:
+ Phương pháp thực nghiệm thông qua quan sát, phỏng vấn trực tiếp:
Quan sát, học hỏi, tìm hiểu về các quy trình, nghiệp vụ liên quan tới lập dự
tốn, báo cáo quyết toán, thực hiện chi thường xuyên tại đơn vị; Hỏi, phỏng
vấn các cán bộ phịng Tài chính – Kế hoạch về những điểm còn chưa rõ về cơ
cấu chức năng nhiệm vụ của đơn vị cũng như những vấn đề liên quan tới đề
tài nghiên cứu
- P ương p áp p ân t


thông tin:

+ Phương pháp thống kê: Thống kê lại các tài liệu đã thu thập được,
phân loại để sử dụng, tìm kiếm thêm các thơng tin hữu ích, phục vụ cho đề tài
nghiên cứu.
+ Phương pháp đối chiếu - so sánh: Đối chiếu - so sánh giữa các năm
về số dự toán, quyết toán, quy chế chi tiêu nội bộ, quy chế sử dụng tài sản
công… So sánh giữa công việc thực tế và những kiến thức chuyên ngành

3


được học tại trường.
+ Phương pháp phân tích biến động:
Phân tích chi thường xuyên ngân sách nhà nước cấp huyện chịu tác
động bởi nhiều yếu tố như: Nguồn thu, nhiệm vụ chi, chế độ chính sách, các
nhiệm vụ phát triển kinh tế xã hội trên địa bàn huyện, …
Phân tích số liệu quyết toán chi thường xuyên NSNN từng năm so với
dự toán, tỷ trọng chi thường xuyên NSNN cho từng ngành, từng lĩnh vực
trong năm ngân sách và so sánh xu hướng chi thường xuyên ngân sách trong
3 năm.
5. K t cấu của luận văn
Luận văn ngoài phần mở đầu và kết luận bao gồm 03 chương:
Chương 1: Những vấn đề chung về quản lý chi thường xuyên ngân sách
nhà nước cấp huyện
Chương 2: Thực trạng quản lý chi thường xuyên ngân sách nhà nước
cấp huyện tại thành phố Phủ Lý.
Chương 3: Một số giải pháp hồn thiện cơng tác chi thường xuyên ngân
sách nhà nước tại thành phố Phủ Lý.


4


C ương 1
NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ QUẢN LÝ CHI THƯỜNG XUYÊN
NGÂN SÁCH CẤP HUYỆN
1.1. Lý luận chung v

t ường xuyên ngân sách cấp huyện

1.1.1. Khái niệm, đặc điểm chi thường xuyên ngân sách cấp huyện
Ngân sách nhà nước cấp huyện là hệ thống các quan hệ inh tế giữa nhà
nước với các chủ thể hác phát sinh trong quá tr nh phân phối nhằm tạo lập,
sử dụng quỹ tiền tệ gắn liền với việc thực hiện các nhiệm vụ của chính quyền
cấp huyện hàng năm. Ngân sách cấp huyện với tư cách là một bộ phận hữu cơ
của ngân sách nhà nước, ra đời, tồn tại và phát triển cùng với sự tồn tại phát
triển của hệ thống ngân sách nhà nước, đảm bảo chức năng là cấp ngân sách
trung gian giữa ngân sách cấp tỉnh và ngân sách cấp xã, phường cùng một số
nhiệm vụ được uỷ quyền từ ngân sách Trung ương.
Chi thường xuyên NSNN cấp huyện là quá trình phân phối và sử dụng
các nguồn tài chính tập trung vào quỹ NSNN từ các khoản thu nhằm đáp ứng
cho các nhu cầu chi thực hiện các nhiệm vụ thường xuyên hàng năm của
chính quyền cấp huyện.
Đặc điểm của chi thường xuyên ngân sách cấp huyện:
Thứ nhất, hầu hết các khoản chi thường xuyên ngân sách đều mang tính
ổn định. Đặc điểm này xuất phát bởi sự tất yếu phải thực hiện các nhiệm vụ
của Nhà nước về quản lý hành chính. Các nhiệm vụ thường xuyên hằng năm
của Nhà nước ít có sự biến động nên tổng mức, tỷ trọng trong tổng chi
NSNN, nội dung và cơ cấu chi thường xun NSNN ít có sự biến động lớn

giữa các năm ngân sách. Các hoạt động này phải được duy trì một cách
thường xuyên, liên tục nhằm đảm bảo cung ứng các hàng hóa cơng cộng
khơng thế thiếu cho xã hội.

5


Thứ hai, các khoản chi thường xuyên ngân sách mang tính chất tiêu dùng
xã hội, chủ yếu để duy trì bộ máy và thực hiện các chức năng nhiệm vụ được đề
ra. Chi thường xuyên NSNN nhằm duy trì sự tồn tại, trang trải các chi phí hoạt
động thường xuyên của bộ máy nhà nước và cung cấp các dịch vụ sự nghiệp
công thiết yếu về giáo dục, y tế, an sinh xã hội… cho người dân nên đại bộ phận
các khoản chi thường xuyên NSNN không trực tiếp tạo ra của cải vật chất cho xã
hội và thường chỉ phát huy hiệu lực tác động trong năm ngân sách.
Thứ ba, phạm vi mức độ chi thường xuyên ngân sách gắn chặt với cơ
cấu tổ chức và hiệu lực hoạt động của bộ máy nhà nước. Cơ cấu tổ chức của
bộ máy tác động tới cả phạm vi và mức độ chi thường xuyên của NSNN cho
các cơ quan này.
1.1.2. Nội dung chi thường xuyên ngân sách cấp huyện
- Chi quản lí nhà nước (quản lí hành chính): đây là hoản chi nhằm
đảm bảo sự hoạt động của hệ thống cơ quan quản lí nhà nước, hoạt động của
Đảng Cộng sản Việt Nam và hoạt động của các tổ chức chính trị xã hội. Về
nội dung bao gồm: chi lương và phụ cấp lương, chi về nghiệp vụ, chi về văn
phịng phí, các hoản chi hác về quản trị nội bộ;
- Chi an ninh quốc phòng: chi an ninh là hoản chi nhằm bảo vệ chế độ
xã hội, an ninh của dân cư trong nước, chi quốc phòng để phòng thủ và bảo vệ
nhà nước chống sự xâm lược, tấn cơng và đe dọa từ nước ngồi. Về nội dung
bao gồm: chi về lương và phụ cấp cho toàn quân và lực lượng công an nhân
dân; chi về đào tạo huấn luyện cho bộ máy quốc phòng, an ninh và chi nghiên
cứu hoa học trong lĩnh vực quốc phòng, an ninh; chi mua sắm trang thiết bị,

vũ hí và các phương tiện quân sự cho toàn quân và lực lượng công an; chi
đầu tư xây dựng các công tr nh ĩ thuật phục vụ cho mục đich quốc phòng và
an ninh; các hoản chi hác;

6


- Chi sự nghiệp: đây là các hoản chi cho các dịch vụ và hoạt động xã
hội phục vụ nhu cầu phát triển inh tế - xã hội. Về nội dụng bao gồm: chi sự
nghiệp inh tế, chi sự nghiệp nghiên cứu hoa học và bảo vệ môi trường, sự
nghiệp giáo dục đào tạo, sự nghiệp y tế, sự nghiệp văn hóa, thể dục thể thao
và sự nghiệp đảm bảo xã hội;
- Chi hác: đây là các hoản chi theo chế độ Nhà nước quy định để
thực hiện hoạt động thường xuyên theo chức năng, nhiệm vụ được giao của
đơn vị.
1.1.3. Vai trò chi thường xuyên ngân sách cấp huyện
Thứ nhất, chi thường xun có vai trị quan trọng trong nhiệm vụ chi
NSNN. Thông qua chi thường xuyên đã gi p cho bộ máy Nhà nước duy trì
hoạt động để thực hiện tốt chức năng quản lý của Nhà nước, đảm bảo an ninh,
an toàn xã hội, đảm bảo sự tồn vẹn lãnh thổ quốc gia. Chi thường xun có
ảnh hưởng trực tiếp đến việc thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của Nhà
nước, là một trong những nhân tố có ý nghĩa quyết định đến chất lượng, hiệu
quả của bộ máy quản lý Nhà nước.
Thứ hai, chi thường xuyên là công cụ để Nhà nước thực hiện mục tiêu
ổn định và điều tiết thu nhập, hỗ trợ người nghèo, gia đ nh chính sách, thực
hiện các chính sách xã hội... góp phần thực hiện mục tiêu cơng bằng xã hội.
Thứ ba, thông qua chi thường xuyên, Nhà nước thực hiện điều chỉnh thị
trường để thực hiện mục tiêu của Nhà nước. Nói cách khác chi thường xuyên
được xem là một trong những cơng cụ kích thích phát triển và điều tiết vĩ mô
nền kinh tế.

Thứ tư, chi thường xuyên là cơng cụ ổn định chính trị, xã hội, quốc
phịng an ninh. Thông qua chi thường xuyên, Nhà nước thực hiện các chính
sách xã hội, đảm bảo ổn định, trật tự an tồn xã hội và an ninh quốc phịng.

7


1.2. Quản lý

t ường xuyên ngân sách cấp huyện

1.2.1. Khái niệm, đặc điểm quản lý chi thường xuyên ngân sách cấp huyện
Quản lý chi thường xuyên ngân sách cấp huyện là quá tr nh UBND
huyện dựa trên các cơ sở pháp lý, sử dụng hệ thống các phương pháp để quản
lý, tác động đến hoạt động đến các hoản chi thường xuyên ngân sách nhà
nước trên địa bàn đã được dự toán và thực hiện trong một hoảng thời gian
nhất định để đảm bảo thực hiện các chức năng, nhiệm vụ được giao.
Quản lý chi thường xuyên ngân sách huyện mang những đặc điểm của
quản lý chi ngân sách nhà nước, gồm có:
- Một là, quản lý chi thường xuyên ngân sách nhà nước có phạm vi
rộng, tính chất đa dạng và phức tạp. Xuất phát từ chính đặc điểm của chi ngân
sách nhà nước có quy mơ lớn, phạm vi rộng, diễn ra trong tất cả các lĩnh vực
inh tế - xã hội với nhiều hoản chi có tính chất hác nhau, liên quan đến
nhiều chủ thể trong xã hội.
- Hai là, quản lý chi thường xuyên ngân sách nhà nước phải tuân thủ
pháp luật dưới cả góc độ quản lý nhà nước và dưới góc độ quản lý nghiệp vụ,
tính pháp lý và hành chính cao. Quá tr nh xây dựng dự toán, tổ chức chấp
hành và quyết toán chi thường xuyên NSNN hàng năm phải tuân thủ theo
đ ng quyết định của cơ quan quyền lực nhà nước, tuân thủ đ ng các quy định
văn bản quy phạm pháp luật của Nhà nước và phải tuân thủ đ ng quy tr nh,

lịch biểu, phương pháp mẫu biểu,.. đã được cơ quan quyền lực Nhà nước quy
định. Hạch toán ế toán chi thường xuyên NSNN cũng phải tuân thủ đ ng
quy định về hệ thống mục lục ngân sách nhà nước, chứng từ và sổ ế toán,
nghiệp vụ hạch toán ế toán...
1.2.2. Nội dung quản lý chi thường xuyên ngân sách cấp huyện
1.2.2.1. Lập dự toán chi thường xuyên ngân sách cấp huyện
8


- Khái niệm lập dự toán chi thường xuyên ngân sách cấp huyện:
Lập dự toán chi thường xuyên ngân sách cấp huyện là việc dự báo, tính
tốn của cơ quan hành pháp và việc quyết định của cơ quan quyền lực đối với
các khoản chi thường xuyên của bộ máy chính quyền cấp huyện trong một
năm ngân sách nhằm đảm bảo nguồn inh phí để thực hiện các chức năng,
nhiệm vụ đã được giao.
- Căn cứ lập dự toán chi thường xuyên ngân sách cấp huyện:
Thứ nhất, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phịng,
an ninh, đối ngoại nói chung và các nhiệm vụ cụ thể của các cơ quan, tổ chức,
đơn vị cấp huyện;
Thứ hai, kế hoạch tài chính – ngân sách nhà nước 03 năm của tỉnh, số
kiểm tra dự toán ngân sách hằng năm;
T ư b , văn bản quy phạm pháp luật của cơ quan nhà nước có thẩm
quyền hướng dẫn xây dựng kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và dự toán chi
ngân sách năm sau;
Thứ tư, tình hình thực hiện dự tốn chi thường xun ngân sách cấp
huyện năm trước.
- Yêu cầu khi lập dự toán chi thường xuyên ngân sách cấp huyện:
+ Lập theo đ ng nội dung, mẫu biểu, mục lục NSNN và thời hạn quy
định: dự toán chi thường xuyên ngân sách cấp huyện phải lập theo đ ng nội
dung, biểu mẫu, thời hạn theo hướng dẫn của Bộ Tài chính, Sở Tài chính và

Phịng TC - KH huyện;
+ Tn thủ đ ng các chính sách, chế độ, tiêu chuẩn, định mức nhà nước
quy định: các chế độ, tiêu chuẩn, định mức này được quy định cụ thể trong
các văn bản quy phạm pháp luật do cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban

9


hành;
+ Đảm bảo nguyên tắc cân đối: ngân sách cấp huyện hơng được phép
bội chi do đó hi xây dựng dự toán chi thường xuyên cần đảm bảo cơ cấu
giữa các khoản chi thường xuyên và cơ cấu giữa tổng chi thường xuyên với
các khoản chi khác trong bản dự toán ngân sách cấp huyện;
+ Phải thuyết minh các cơ sở tính tốn các khoản chi: trong bản thuyết
minh cần nêu rõ căn cứ để tính tốn các khoản chi thường xun trong bản dự
tốn, giải thích được sự thay đổi dự toán năm ế hoạch so với năm báo cáo.
- Quy trình xây dựng dự tốn chi thường xun ngân sách cấp huyện
Giai đoạn 1: Hướng dẫn và giao số kiểm tra dự tốn
Bước 1: Sở Tài chính hướng dẫn và giao số kiểm tra dự toán ngân sách
cho phịng Tài chính – Kế hoạch thành phố.
Bước 2: Phịng Tài chính - Kế hoạch thành phố tổ chức triển khai xây
dựng dự toán NS và giao số kiểm tra cho các đơn vị sử dụng NSNN.
Giai đoạn 2: Lập và tổng hợp dự toán ngân sách
Bước 3: Các đơn vị lập dự tốn chi thường xun của mình.
Bước 4: Phịng Tài chính - Kế hoạch làm việc với các đơn vị về dự toán
chi thường xuyên; kế toán tổng hợp và hồn chỉnh dự tốn chi thường xun
ngân sách.
Bước 5: Phịng Tài chính - Kế hoạch thành phố tr nh thường trực
HĐND thành phố xem xét cho ý kiến về dự toán chi thường xuyên ngân sách.
Bước 6: Căn cứ vào ý kiến của thường trực HĐND thành phố, UBND

cùng cấp hồn chỉnh lại dự tốn và gửi Sở Tài chính.

10


Bước 7: Sở Tài chính tổ chức làm việc về dự toán ngân sách với các
huyện/thị/thành phố trực thuộc tỉnh; tổng hợp và hồn chỉnh dự tốn cấp tỉnh
báo cáo UBND cấp tỉnh.
Bước 8: Sở Tài chính giao dự tốn ngân sách chính thức cho phịng Tài
chính - Kế hoạch thành phố.
Giai đoạn 3: Quyết định và giao dự toán chi thường xun ngân sách
Bước 9: Phịng Tài chính - Kế hoạch thành phố điều chỉnh lại dự toán
NS gửi đại biểu HĐND cùng cấp trước phiên họp của HĐND thành phố về dự
toán NS; HĐND thành phố thảo luận và quyết định dự tốn NS.
Bước 10: Phịng Tài chính - Kế hoạch thành phố giao dự toán cho các
đơn vị sử dụng NS trực thuộc; thực hiện công khai dự toán NS thành phố.
1.2.2.2. Tổ chức chấp hành chi thường xuyên ngân sách cấp huyện
Chấp hành dự toán chi thường xuyên là một trong những nội dung quan
trọng của chấp hành dự toán chi ngân sách nhà nước – là khâu thứ hai của chu
trình quản lý NSNN. Thời gian tổ chức chấp hành ngân sách nhà nước ở nước
ta được tính từ ngày 01 tháng 1 đến hết ngày 31 tháng 12 năm dương lịch.
Chấp hành dự toán chi thường xuyên là quá trình sử dụng tổng hợp các
biện pháp về kinh tế - tài chính và hành chính nhằm biến các chỉ tiêu chi
thường xuyên đã được ghi trong kế hoạch (dự toán NSNN) trở thành hiện
thực. Qua đó, góp phần thực hiện tốt các chỉ tiêu kinh tế - xã hội. Như vậy, có
thể nói chấp hành NSNN là khâu quan trọng nhất, có ý nghĩa quyết định đến
một chu trình quản lý NSNN.
- Căn cứ tổ chức chấp hành dự toán chi thường xuyên NSNN:
+ Dựa vào mức chi của từng chỉ tiêu đã được duyệt trong dự toán.


11


+ Dựa vào khả năng nguồn kinh phí có thể dành cho nhu cầu chi
thường xuyên trong mỗi kỳ báo cáo.
+ Dựa vào các chính sách, chế độ chi NSNN hiện hành.
Phân bổ và giao dự toán

t ường xuyên ngân sách cấp huyện

HĐND huyện/thành phố trực thuộc tỉnh quyết định dự toán chi thường
xuyên ngân sách huyện và phương án phân bổ dự tốn chi thường xun ngân
sách cấp mình; UBND thành phố giao dự toán chi thường xuyên cho UBND
xã, phường trực thuộc và các đơn vị dự toán cấp I. Các đơn vị dự tốn cấp I
phải hồn thành việc phân bổ và giao dự toán chi thường xuyên ngân sách cấp
huyện cho các đơn vị sử dụng ngân sách trực thuộc.
Dự toán chi thường xuyên giao cho các đơn vị sử dụng ngân sách phải
đảm bảo đ ng tổng mức và chi tiết theo từng lĩnh vực, nhiệm vụ chi; đúng chế
độ, tiêu chuẩn, định mức chi. Trường hợp dự tốn có các nhiệm vụ chi được
quản lí theo kết quả thực hiện nhiệm vụ thì dự toán giao phải chi tiết theo
từng nhiệm vụ, dịch vụ, sản phẩm.
Các đơn vị trực tiếp sử dụng ngân sách thực hiện chấp hành chi thường
xuyên ngân sách sau khi nhận được quyết định giao dự tốn của cấp có thẩm
quyền. Trường hợp ở thời điểm đầu năm hi chưa được giao dự toán, các đơn
vị sử dụng ngân sách làm giấy đề nghị tạm cấp ngân sách cho các nhiệm vụ
chi thường xun khơng thể tr hỗn được cho đến hi được giao dự tốn
chính thức. Mức tạm cấp hơng vượt q mức chi bình qn 01 tháng của
năm trước. Tạm cấp phải hoàn trả hi đơn vị được giao dự tốn chính thức.
Đ u chỉnh, bổ sung dự toán


t ường xuyên ngân sách cấp huyện

- Thường trực HĐND huyện/thành phố trực thuộc tỉnh quyết định điều
chỉnh dự toán chi thường xuyên ngân sách huyện và báo cáo HĐND tại kì họp
gần nhất;
12


- Các đơn vị sử dụng ngân sách cấp huyện điều chỉnh dự toán chi
thường xuyên đã giao xảy ra trong các trường hợp HĐND huyện quyết định
điều chỉnh các nhiệm vụ chi trong đó có nhiệm vụ chi thường xuyên;
- Việc điều chỉnh dự toán chi thường xuyên ngân sách cấp huyện phải
đảm bảo các yêu cầu về phân bổ và giao dự toán quy định. Sau hi điều chỉnh
dự tốn, đơn vị dự tốn cấp I gửi Phịng TC - KH huyện để kiểm tra, đồng
thời gửi KBNN huyện để thực hiện. Thời gian điều chỉnh dự toán đã giao cho
các đơn vị sử dụng ngân sách cấp huyện hồn thành trước ngày 15 tháng 11
năm hiện hành.
Hình thứ

t ường xuyên ngân sách cấp huyện:

Hiện nay theo quy định, có 02 hình thức chi thường xun ngân sách cấp
huyện được áp dụng là: chi thường xuyên theo hình thức rút dự tốn và lệnh chi
tiền.
- Hình thức rút dự tốn: Thực hiện chi theo hình thức rút dự toán tại
KBNN đối với các nhiệm vụ chi thường xuyên trong dự toán được giao của
các cơ quan nhà nước, các đơn vị sự nghiệp công lập, các tổ chức chính trị-xã
hội, tổ chức chính trị - xã hội nghề nghiệp, tổ chức xã hội, tổ chức xã hội nghề
nghiệp thường xuyên được ngân sách cấp huyện hỗ trợ inh phí và các đơn vị
được hỗ trợ thực hiện một số nhiệm vụ thường xuyên theo quy định của pháp

luật.
- Hình thức lệnh chi ti n: Thực hiện chi theo hình thức lệnh chi tiền
đối với các khoản chi do Phòng TC - KH huyện/thành phố cấp phát trực tiếp
cho các đối tượng thụ hưởng như chi chuyển inh phí cho cơ quan bảo hiểm
xã hội để chi trả lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội theo quy định của pháp
luật; inh phí đóng và hỗ trợ đóng bảo hiểm y tế cho các đối tượng theo quy
định của pháp luật về bảo hiểm y tế; kinh phí hỗ trợ quỹ bảo hiểm thất nghiệp

13


theo quy định của pháp luật vè bảo hiểm thất nghiệp; chi đảm bảo hoạt động
đối với cơ quan Đảng Cộng sản Việt Nam ở địa phương…. Lệnh chi tiền do
Phòng TC-KH quyết định và phát hành đến Kho bạc huyện. Phịng TC-KH
huyện thực hiện việc kiểm sốt và lưu trữ hồ sơ, còn Kho bạc huyện căn cứ
vào lệnh chi tiền để thực thiện xuất Quỹ ngân sách và chi trả cho đối tượng
thụ hưởng.
Báo cáo tình hình thực hiện

t ường xuyên ngân sách cấp huyện

Theo quy định hiện hành, định

các đơn vị dự toán cấp I lập Báo cáo

tình hình thực hiện dự tốn chi thường xun ngân sách quý báo cáo Phòng
TC - KH huyện. Phòng TC - KH huyện lập Báo cáo ước thực hiện chi thường
xuyên ngân sách tháng báo cáo UBND huyện.
Nội dung công khai bao gồm: số liệu và báo cáo thuyết minh tình hình
thực hiện chi thường xuyên ngân sách cấp huyện; tình hình thực hiện chi

thường xuyên của các đơn vị dự tốn ngân sách cấp huyện. Thời hạn cơng
khai: báo cáo tình hình thực hiện dự tốn chi thường xun ngân sách quý của
đơn vị dự toán cấp I và báo cáo t nh h nh ước thực hiện chi thường xuyên
tháng được công khai chậm nhất là 15 ngày kể từ ngày kết thúc tháng, q.
Hình thức cơng khai: cơng bố tại kì họp, niêm yết tại trụ sở làm việc
của cơ quan, tổ chức, đơn vị; phát hành ấn phẩm, thông báo bằng văn bản đến
các cơ quan, tổ chức, đơn vị, cá nhân có liên quan; đưa lên trang thông tin
điện tử; thông báo trên các phương tiện thơng tin đại chúng.
1.2.2.3. Quyết tốn chi thường xun ngân sách cấp huyện
Quyết toán chi thường xuyên ngân sách cấp huyện là việc tổng kết lại
quá trình thực hiện dự toán chi thường xuyên ngân sách cấp huyện sau khi
năm ngân sách ết thúc nhằm đánh giá toàn bộ kết quả hoạt động chi thường
xuyên của 01 năm ngân sách, từ đó r t ra các ưu điểm, khuyết điểm còn tồn

14


tại và bài học kinh nghiệm cho những chu trình ngân sách tiếp theo.
Quy trình quyết tốn chi thường xun ngân sách cấp huyện như sau:
Bước 1: Lập báo cáo quyết toán chi thường xuyên ngân sách cấp huyện
Các đơn vị sử dụng ngân sách cấp huyện lập báo cáo quyết toán chi
thường xuyên ngân sách gửi đơn vị dự toán cấp trên trực tiếp xét duyệt; đơn
vị dự toán cấp I gửi Phòng TC - KH huyện xét duyệt hoặc thẩm định.
Bước 2: Xét duyệt, thẩm định báo cáo quyết toán chi thường xuyên
ngân sách cấp huyện
Đơn vị dự toán cấp trên xét duyệt quyết toán của đơn vị dự tốn cấp
dưới trực thuộc. Phịng TC – KH huyện xét duyệt quyết toán của các đơn vị
dự toán cấp I cùng cấp đồng thời là đơn vị sử dụng ngân sách. Kết thúc việc
xét duyệt quyết toán năm, đơn vị dự tốn cấp trên ra thơng báo duyệt quyết
tốn gửi đơn vị dự tốn cấp dưới; Phịng TC - KH thơng báo xét duyệt quyết

tốn đối với các đơn vị dự toán cấp I đồng thời là đơn vị sử dụng ngân sách.
Xét duyệt quyết toán năm được thực hiện theo các nội dung sau:
- Xét duyệt từng khoản chi phát sinh tại đơn vị;
- Các khoản chi phải đảm bảo các điều kiện chi nhất định;
- Các khoản chi phải hạch toán theo đ ng chế độ kế toán nhà nước,
đ ng mục lục ngân sách nhà nước, đ ng niên độ ngân sách;
- Các chứng từ phải hợp pháp, số liệu trong sổ kế toán và báo cáo quyết
toán phải khớp với chứng từ và khớp với số liệu của Kho bạc Nhà nước;
Thẩm định quyết toán chi thường xuyên ngân sách cấp huyện là việc
Phòng TC - KH huyện xem xét, đánh giá các báo cáo quyết toán của đơn vị
dự toán cấp I cùng cấp hông đồng thời là đơn vị sử dụng ngân sách. Nội
dung thẩm định bao gồm:

15


- Kiểm tra tính đầy đủ và chính xác giữa các số liệu quyết toán theo quy
định; đảm bảo khớp đ ng giữa số liệu quyết toán của đơn vị dự tốn cấp I với
các thơng báo duyệt quyết tốn của cơ quan, đơn vị trực thuộc và xác nhận số
liệu của KBNN;
- Xem xét, xác định tính trung thực và hợp pháp của số liệu quyết toán
của các khoản tăng, giảm so với dự toán được giao;
- Nhận xét về năm quyết toán;
Bước 3: Tổng hợp báo cáo quyết toán chi thường xuyên ngân sách cấp
huyện.
Trên cơ sở báo cáo của Kho bạc huyện, kết quả xét duyệt, thẩm định
đối với quyết toán chi thường xuyên ngân sách của các đơn vị dự tốn cấp I
thuộc cấp huyện, Phịng TC - KH huyện tổng hợp, lập quyết toán ngân sách
huyện trong đó có ngân sách cấp huyện trình UBND huyện xem xét.
Bước 4: Thẩm tra và phê duyệt quyết toán chi thường xuyên ngân sách

cấp huyện.
Thẩm tra quyết toán chi thường xuyên ngân sách cấp huyện là việc xem
xét, đánh giá và đưa ra các nhận xét, kiến nghị, đề xuất về báo cáo quyết toán
chi thường xuyên ngân sách cấp huyện do UBND huyện tr nh HĐND huyện.
Ban kinh tế - xã hội của HĐND huyện có nhiệm vụ, quyền hạn thẩm tra
báo cáo quyết toán chi thường xuyên ngân sách huyện trong đó có ngân sách
cấp huyện do UBND huyện tr nh HĐND cùng cấp.
Nội dung thẩm tra bao gồm:
- Kết quả chi và cân đối ngân sách cấp huyện so với dự toán được
HĐND huyện quyết định, bao gồm cả dự toán điều chỉnh trong quá tr nh điều
hành;

16


- Số dự toán chi được chuyển nguồn sang năm sau theo quy định;
- Tính chính xác, tính hợp pháp, đầy đủ của quyết toán chi thường
xuyên ngân sách cấp huyện.
1.2.3. Nguyên tắc quản lý chi thường xuyên ngân sách cấp huyện
- Quản lý theo dự toán: Mọi nhiệm vụ chi thường xuyên NSNN phải
được dự toán và tổng hợp đầy đủ vào dự toán theo đ ng lịch biểu quy định để
trình cấp có thẩm quyền quyết định, đảm bảo thực hiện chi và đánh giá theo
đ ng dự tốn trong cả q trình chấp hành và quyết tốn
- Đ ng chế độ, tiêu chuẩn, định mức chi NSNN: Chế độ, tiêu chuẩn,
định mức là căn cứ pháp lý để quản lý chi NSNN trong tất cả các khâu của
chu trình NSNN.
- Quản lý theo niên độ: Quản lý chi thường xuyên NSNN được thực
hiện theo từng năm ngân sách, nhằm đảm bảo kỷ luật tài hóa, ngăn ngừa
việc thực hiện đồng thời nhiều dự tốn chi, khuyến khích việc lập kế hoạch
chi tiêu tốt và cho phép thẩm tra chi tiết chính sách chi ngân sách của các cấp,

các đơn vị dự tốn ngân sách hàng năm.
- Cơng khai và minh bạch: Các thông tin về NSNN được cơng hai đầy
đủ, kịp thời, chính xác, dễ hiểu và phù hợp với các đối tượng tiếp cận thông
tin, nhằm làm tăng trách nhiệm giải trình và giám sát thực hiện các nhiệm vụ
chi NSNN của chính quyền và các đơn vị dự toán
- Quản lý theo kết quả thực hiện nhiệm vụ: Lập dự toán, phân bổ, chấp
hành dự toán, quyết toán chi NSNN trên cơ sở xác định rõ kinh phí Ngân sách
gắn với nhiệm vụ, dịch vụ, sản phẩm cần hoàn thành với khối lượng, số lượng
và chất lượng, tiêu chuẩn kỹ thuật quy định.
- Thanh toán trực tiếp từ KBNN: Xuất phát từ chức năng quan trọng
của KBNN là quản lý tập trung ngân quỹ Nhà nước để đáp ứng đầy đủ kịp
17


thời nhu cầu thanh toán chi trả của NSNN, nguyên tắc này tăng cường vai trị
và hiệu quả kiểm sốt các khoản chi NSNN của KBNN.
- Hạch toán bằng đồng Việt Nam, đ ng mục lục NSNN: VND là đơn vị
tiền tệ quốc gia, cung cấp đầy đủ thông tin đáp ứng yêu cầu quản lý NSNN.
1.2.4. Phương thức quản lý chi thường xuyên ngân sách cấp huyện
- Quản lý chi NSNN theo đầu vào:
Là phương thức quản lý tập trung vào chi phí đầu vào của q trình sản
xuất , cung ứng hàng hoá, dịch vụ theo chế độ, tiêu chuẩn, định mức sử dụng
NSNN, được quy định bởi cơ quan Nhà nước có thẩm quyền. Chi thường
xuyên NSNN được quản lý chi tiết theo dòng mục tương ứng với đầu vào của
quá trình sản xuất, cung ứng hàng hoá dịch vụ của các đơn vị sử dụng NS,
cùng với đó q tr nh lập dự tốn, chấp hành dự toán và quyết toán chi NSNN
tập trung vào việc tuân thủ và kiểm soát tuân thủ các đầu vào theo đ ng chế
độ, tiêu chuẩn, định mức sử dụng NSNN.
Phương thức này có những ưu điểm như dễ kiểm soát, dễ thực hiện và
ngăn chặn việc sử dụng tùy tiện NSNN, đảm bảo kỷ luật tài khóa. Tuy nhiên

cũng có những hạn chế nhất định như: thủ tục phức tạp; tính tự chủ của đơn vị
sử dụng NSNN cịn thấp; hạn chế ràng buộc trách nhiệm giải trình về hiệu
quả phân bổ và hiệu quả hoạt động,…
- Quản lý chi NSNN theo đầu ra:
Là phương thức tập trung vào kết quả của các khoản chi NSNN, có
nhiều cấp độ hác nhau: đầu ra, kết quả phát triển. Lập dự tốn chi NSNN
phải trình bày rõ kết quả để có căn cứ lựa chọn ưu tiên phân bổ ngân sách dựa
vào kết quả, tổ chức chấp hành quyết toán các khoản chi phải gắn với mức độ
đạt được các kết quả mục tiêu đã cam ết cả về số lượng và chất lượng, đồng

18


thời theo dõi đánh giá chi ngân sách theo ết quả là cơ sở dể thanh toán, quyết
toán khoản chi NSNN.
Đây là phương thức quản lý chi NSNN tăng cường hiệu quả phân bổ và
hiệu quả sử dụng NSNN ở mức độ cao, đồng thời phát huy tối đa quyền tự
chủ và tự chịu trách nhiệm của đơn vị sử dụng NSNN. Tuy nhiên, thách thức
đặt ra khi làm thế nào để xác định các kết quả cụ thể của các chính sách,
chương tr nh, nhiệm vụ sử dụng NSNN một cách chính xác nhất, cũng như
vấn đề thiết lập hệ thống theo dõi, đánh giá ết quả một cách toàn diện và yêu
cầu về năng lực quản lý và chuyên môn của các cấp, các cơ quan đơn vị.
C ương 2
THỰC TRẠNG QUẢN LÝ CHI THƯỜNG XUYÊN NGÂN SÁCH CẤP
HUYỆN Ở THÀNH PHỐ PHỦ LÝ
2.1. Khái quát v

ơ ấu, chứ năng, n ệm vụ của phịng Tài chính – K

ho ch thành phố Phủ Lý

Phòng TC-KH thành phố Phủ Lý là cơ quan chuyên môn thuộc UBND
thành phố thực hiện chức năng tham mưu, gi p UBND thành phố quản lý nhà
nước về lĩnh vực tài chính, tài sản; quy hoạch, kế hoạch và đầu tư; đăng ý
inh doanh, đăng ý doanh nghiệp; tổng hợp và thống nhất quản lý các vấn đề
về doanh nghiệp, kinh tế tập thể, hợp tác xã, kinh tế tư nhân theo quy định của
pháp luật.
Phịng TC-KH có con dấu và tài khoản riêng, chịu sự chỉ đạo, quản lý về
tổ chức, vị trí việc làm, biên chế công chức, cơ cấu ngạch công chức và công
tác của UBND thành phố; đồng thới chịu sự chỉ đạo kiểm tra hướng dẫn về
chuyên môn nghiệp vụ thuộc lĩnh vực kế hoạch và đầu tư của Sở Kế hoạch và
Đầu tư, về chuyên môn nghiệp vụ thuộc lĩnh vực tài chính của Sở Tài chính.
Chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của phịng Tài chính - Kế hoạch

19


×