Biện pháp giúp trẻ mẫu giáo lớn tích cực tham gia vào hoạt động tạo hình

ỦY BAN NHÂN DÂN QUẬN HOÀNG MAI
TRƯỜNG MẦM NON THỊNH LIỆT
------

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
BIỆN PHÁP GIÚP TRẺ MẪU GIÁO LỚN TÍCH CỰC
THAM GIA HOẠT ĐỘNG TẠO HÌNH

Lĩnh vực/ Mơn : Giáo dục mẫu giáo
Cấp học

: Mầm non.

Tên tác giả

: Nguyễn Thị Tuyến

Đơn vị công tác: Trường mầm non Thịnh Liệt.
Chức vụ

: Giáo viên.

Năm học 2019-2020
1/16


A. ĐẶT VẤN ĐỀ
I. Lý do chọn đề tài:
Trong giai đoạn cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế,
nguồn lực con người quyết định sự thành công của công cuộc phát triển
đất nước. Giáo dục ngày càng có vai trị và nhiệm vụ quan trọng trong

việc xây dựng một thế hệ con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu của đất
nước. Ngành GDMN là ngành học mở đầu trong hệ thống giáo dục quốc
dân,là khâu đầu tiên trong quá trình giáo dục nhằm hình thành những cơ
sở đầu tiên cho nhân cách con người mới xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Để
thực hiện được mục tiêu đó phải tổ chức hướng dẫn cho trẻ tham gia vào
các loại hình hoạt động phong phú, đa dạng, trong đó phải kể đến hoạt
động tạo hình là một trong những hoạt động giữ vị trí đặc biệt quan trọng.
Hoạt động tạo hình là một hoạt động nhận thức đặc biệt mang tính
sáng tạo, nó phản ánh hiện thực cuộc sống bằng những hình tượng nghệ
thuật, trong đó con người khơng chỉ khám phá và lĩnh hội thế giới, mà còn
cải tạo nó theo quy luật của cái đẹp, gửi gắm vào đó là tình cảm, tâm hồn
của người nghệ sĩ.
Trong trường mầm non, hoạt động tạo hình là một trong những hoạt
động học tập của trẻ. Ở hoạt động tạo hình trẻ được thử sức mình thể hiện
và sáng tạo thế giới xung quanh bằng tư duy của mình. Những ý tưởng, sự
độc đáo, sáng tạo thể hiện qua đường nét, màu sắc, hình khối… Trẻ tự tay
mình làm ra một cái gì đó, dù là sản phẩm đơn giản nhưng mang lại được
cảm xúc thật sự cho trẻ. Hoạt động tạo hình là hoạt động nghệ thuật hấp
dẫn nhất đối với trẻ, giúp trẻ hiểu và cảm nhận một cách sinh động nhất,
từ đó trẻ rung động và có những tình cảm tích cực.
Nâng cao chất lượng giáo dục nói chung và mơn tạo hình nói riêng
là việc cần thiết để phát huy mọi tài năng, năng khiếu của trẻ một cách tự
nhiên nhất. Để thực hiện được mục tiêu đó phải tổ chức hướng dẫn cho trẻ
tham gia vào các loại hình hoạt động phong phú, đa dạng,việc đó giữ vị trí
đặc biệt quan trọng.
Mơi trường giáo dục được tổ chức tốt về cơ sở vật chất, phong phú
hấp dẫn sẽ tạo điều kiện giúp trẻ củng cố các khái niệm và các kỹ năng,
khám phá thế giới xung quanh một cách tích cực và sáng tạo.
Việc tổ chức mơi trường giáo dục cho hoạt động tạo hình là điều kiện
quan trọng để trẻ lĩnh hội các tri thức cũng như hình thành và phát triển

khả năng sáng tạo của trẻ .
2/16


Chính vì vậy mà tơi chọn đề tài “ Biện pháp giúp trẻ mẫu giáo lớn
tích cực tham gia vào hoạt động tạo hình
II. Cơ sở lý luận:
Hoạt động tạo hình là một hoạt động có điều kiện đầy đủ để đảm bảo
sự tác động đồng bộ lên mọi mặt phát triển của trẻ về đạo đức, thẩm mỹ,
trí tuệ và các kỹ năng ban đầu khi biết sáng tạo, tích cực. Hoạt động tạo
hình với các q trình tìm hiểu, đánh giá đối tượng miêu tả và hoạt động
tạo hình sẽ tạo điều kiện phát triển ở trẻ vốn từ, lời nói hình tượng truyền
cảm và ngơn ngữ mạch lạc. Hoạt động tạo hình chính là mơi trường thuận
lợi làm hình thành ở trẻ những phẩm chất trí tuệ: tính tự giác, tính ham
hiểu biết, tính tích cực nhận thức và óc sáng tạo.
Hoạt động tạo hình giúp trẻ tiếp thu, mở rộng và hệ thống hóa các
chuẩn cảm giác để tìm hiểu, khám phá những điều trẻ chưa biết về các sự
vật hiện tượng. Thông qua hoạt động này, trẻ tích lũy được một lượng lớn
những thơng tin hình ảnh cùng sự hiểu biết về các sự vật, hiện tượng trong
cuộc sống xung quanh. Từ đó trẻ có dịp nắm bắt về các mối quan hệ mang
tính chất quy luật của mọi vật trong thế giới xung quanh dựa trên cơ sở là
sự hiểu biết sâu sắc về đặc điểm, tính chất của sự vật hiện tượng.
Bên cạnh đó trong q trình thể hiện các sản phẩm tạo hình và giáo dục
mầm non nói riêng thể hiện các sản phẩm tạo hình ( vẽ, nặn, xé dán, xếp
hình…) là điều kiện thuận lợi cho trẻ tích cực xây dựng hình tượng mới
làm cho các sản phẩm tạo hình của trẻ ngày càng trở nên sinh động, đầy
sức hấp dẫn và mang màu sắc nghệ thuật. Khác với mọi hoạt động khác
trong trường mầm non, tham gia hoạt động tạo hình, trẻ được làm quen
khơng chỉ với cái đẹp trong đời sống mà cả trong nghệ thuật ( qua các
tranh, ảnh, tượng…). Khả năng tạo hình của trẻ 5-6 tuổi: Trẻ mẫu giáo lớn

đã có sự phát triển mạnh về thể lực cũng như sự khéo léo của đôi bàn tay,
vì vậy trẻ miêu tả tốt được đặc điểm về hình dáng, đường nét, bố cục, và
các mối quan hệ của các sự vật hiện tượng thông các các hoạt động vẽ,
nặn, cắt, xé, dán. Đồng thời trẻ tiếp thu được những điều mới lạ, giúp trẻ
hình thành thói quen học tập một cách có mục đích, rèn kỹ năng tạo hình,
tăng sự khéo léo của đơi tay, giúp cho việc học viết ở các lớp trên đạt kết
quả tốt.
Từ những lợi ích to lớn mà tạo hình mang lại nên tôi đã suy nghĩ
iện pháp giúp trẻ mẫu giáo lớn tích cực tham gia vào hoạt động tạo
hình ” mà vẫn phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý của trẻ là vừa học vừa
chơi đó chính là tích hợp tạo hình trong các hoạt động cho trẻ ở trường
3/16


mầm non. Thực tế đã thấy việc tích hợp đó rất hay và cần thiết, giúp cho
các hoạt động khác đạt hiểu quả cao hơn, trẻ thấy hấp dẫn, hứng thú hơn
kể cả trong những giờ học tưởng chừng rất khô khan.
III. Cơ sở thực tiễn
Năm học 2019- 2020, tôi được ban giám hiệu nhà trường phân
công dạy lớp Mẫu giáo lớn 5- 6 tuổi tổng số 48 trẻ.
Giáo viên: 2 cơ/ lớp, trình độ: Đại học thực hiện giảng dạy theo
chương trình giáo dục mầm non mới.
1. Thuận lợi:
+ Giáo viên : Các giáo viên trong trường có trình độ chun mơn cao,
nhiệt tình, u nghề, mến trẻ, tinh thần học hỏi cao, hăng hái tham gia học
tập nâng cao kiến thức được ban giám hiệu luôn quan tâm, tạo mọi điều
kiện cho giáo viên trong trường được học tập, nâng cao nghiệp vụ chuyên
môn, tham gia các lớp học bồi dưỡng của Phòng, Sở về đổi mới phương
pháp, hình thức trong chương trình giáo dục mầm non.
+ Học sinh: Trẻ tích cực tham gia vào hoạt động tạo hình biết tự tay mình

tạo ra sản phẩm.
+ Cơ sở vật chất: Các lớp đều được tạo điều kiện về cơ sở vật chất cũng
như trang bị đầy đủ đồ dùng học tập trong lớp thoáng mát, đủ ánh sáng,
đầy đủ đồ dùng cho trẻ tham gia vào môn hoạt động tạo hình.
+ Phụ huynh: Nhận được sự ủng hộ nhiệt tình của ban phụ huynh trong
lớp.
2. Khó khăn:
+ Giáo viên: Một số trẻ từ lớp nhỡ B3 lên còn 1 số trẻ mới được tuyển vào
lên rất khó khăn cho các cô trong việc hướng dẫn trẻ.
+Học sinh: Nhiều trẻ kỹ năng tạo hình cịn kém, trẻ cịn nhút nhát, kỹ
năng chưa đồng đều nhiều sản phẩm chưa có sự sáng tạo.Đa số trẻ cịn
chưa tích cực, chủ động, chưa tập trung chú ý, đặc biệt còn lúng túng khi
thực hiện các kỹ năng tạo hình .Trong quá trình hoạt động trẻ cịn thụ
động, phần lớn trẻ khơng vận dụng vốn kinh nghiệm để tưởng tượng nên
hình ảnh sáng tạo,phát triển các hình ảnh tưởng tượng sáng tạo cịn hạn
chế.
+ Cơ sở vật chất: Diện tích lớp học cịn chật hẹp, chưa có phịng cho trẻ
hoạt động tạo hình riêng
+ Phụ huynh: Nhiều phụ huynh còn quá chú trọng đến việc làm ăn mà ít
quan tâm đến việc học tập, nhất là khơng coi trọng mơn học tạo hình trong
4/16


trường mầm non, nghĩ rằng nó khơng cần thiết. Việc phối hợp giữa phụ
huynh và giáo viên cịn gặp khó khăn
3. Số liệu điều tra trước khi thực hiện đề tài :
Qua thực tế khảo sát 48 cháu ở lớp mẫu giáo lớn (5-6 tuổi) tôi nhận
xét thấy trẻ chưa tích cực trong hoạt động tạo hình, phần lớn trẻ cịn thụ
động, đợi cơ hướng dẫn, gợi ý. Nhiều trẻ chưa hứng thú với tiết học, cũng
có nhiều trẻ kỹ năng tạo hình cịn kém.

Mặt khác, cịn do ngun nhân giáo viên chưa thường xuyên rèn kỹ
năng hoạt động tạo hình, chưa nhắc nhở trẻ hồn thành bài tập tạo hình.
Từ đó trẻ chưa có được sáng tạo và hứng thú hơn trong hoạt động tạo
hình.
Tơi nhận thức được tầm quan trọng khi giúp trẻ tích cực hoạt động tạo
hình, không đơn giản là cho trẻ tạo ra một sản phẩm gì đó theo mẫu mà
phải làm cách nào cho trẻ hứng thú tạo ra sản phẩm có ý nghĩa nhất. Tơi
ln suy nghĩ tìm ra các biện pháp tác động phù hợp giúp trẻ phát huy
được khả năng tưởng tượng, tính sáng tạo mà vẫn phù hợp với đặc điểm
tâm sinh lý của trẻ.
Để nhận định rõ kết quả trên trẻ tôi đã tiến hành điều tra trẻ trong các
giờ tạo hình:
(Các minh chứng mục I Phiếu điều tra trước khi thực hiện, giải pháp,
sáng kiến)
Nhìn vào bảng ta nhận thấy rằng: Trẻ chưa tích cực tham gia vào
hoạt động tạo hình là vì kỹ năng của trẻ cịn yếu, trẻ còn lúng túng chưa
biết tạo ra sản phẩm, nhiều trẻ chưa biết sắp xếp bố cục cân đối, cịn sắp
xếp lộn xộn, khơng theo quan hệ sự vật, khơng theo luật gần xa. Cịn
nhiều trẻ tạo ra sản phẩm chưa đẹp, chưa thẩm mỹ, và sản phẩm thể hiện
chưa rõ mục đích mà trẻ muốn làm. Điều này chứng tỏ, giáo viên phải là
người tạo ra cơ hội cho trẻ hoạt động, để rèn và nâng cao hơn kỹ năng tạo
hình cho trẻ, phát huy tính tích cực của trẻ, để trẻ tạo ra sản phẩm có thẩm
mỹ và có mục đích. Một số yếu tố nữa mà trẻ chưa tích cực là vốn kinh
nghiệm và khả năng tạo hình của trẻ có hạn, do vậy cơ giáo cần phải rèn
luyện thường xuyên cho trẻ ở mọi hoạt động ngay từ khi còn nhỏ.
Qua kết quả khảo sát trên, tơi thấy kết quả trên trẻ chưa cao. Vì thế
tơi nghĩ mình phải làm cách nào để đem lại hiệu quả hơn đối với trẻ, mà
trẻ cảm thấy thích thú việc học trở nên nhẹ nhàng, thoải mái, không bị gị
bó nặng nề vì thế trong bài viết này tơi xin trình bày: iện pháp giúp trẻ
mẫu giáo lớn tích cực tham gia vào hoạt động tạo hình” mà tôi đã áp

5/16


dụng trong năm học vừa qua tại trường mầm non, tơi thấy trẻ có sự
chuyền biến về kết quả trẻ đạt được.
B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
Qua kết quả khảo sát tôi đã nghiên cứu và lựa chọn xây dựng 1 bố biện
pháp
giúp trẻ mẫu giáo lớn tích cực tham gia vào hoạt động tạo hình
I. Biện pháp1: Các biện pháp tơt chức hoạt động tạo hình trong giờ
học và ngồi giờ học
1.Tổ chức trong giờ học:
* Hoạt động tạo hình theo mẫu:
Trẻ quan sát mẫu (sự vật, hiện tượng) và thể hiện lại bằng ngôn ngữ
và chất liệu của tạo hình trong quá trình quan sát.
Sản phẩm thể hiện sự hiểu biết, tình cảm của trẻ về đối tượng, khơng
phải sự dập khn máy móc mẫu giáo viên cung cấp.
- Mục đích: rèn kỹ năng cũ, hình thành kỹ năng mới (nếu có) và trình tự
thể hiện sự vật.
- Các bước tiến hành: ( 3 bước, 5 hoạt động).
HĐ 1: Ổn định, gây hứng thú, giới thiệu bài.
HĐ 2: Quan sát, nhân xét mẫu vật.
HĐ 3: Làm mẫu toàn bộ vật( hoặc từng phần) kết hợp giải thích.
HĐ 4: Trẻ thực hiện.
HĐ 5: Nhận xét sản phẩm.
Tổ chức hoạt động tạo hình rất cần giáo viên tư duy đổi mới, linh hoạt
trong từng hoạt động từ HĐ 1( ổn đinh, gây hứng thú) đến HĐ 5( nhận xét
sản phẩm) nhằm đạt mục đích giúp trẻ có cơ hội bộc lộ các ý tưởng và
cảm xúc về bản thân và về thế giới mà trẻ nhìn thấy, trẻ tự tin khi nói ý
tưởng, mong muốn được thử nghiệm. Giáo viên có thể sử dụng hệ thống

câu hỏi để cảm nhận, dự đốn, kích thích trẻ bộc lộ cảm xúc, ý tưởng sáng
tạo nghệ thuật của bản thân, trẻ tự quyết định mình muốn gì và thực hiện
chúng như thế nào?
* Hoạt động tạo hình theo đề tài:
Dạy trẻ thể hiện mối quan hệ của các sự vật hiện tượng khác nhau tạo
thành các nội dung phản ánh về đề tài.
Dạy trẻ các cách thức khác nhau về sự vật hiện tượng.
- Mục đích: Rèn kỹ năng cũ, hình thành các kiến thức kỹ năng tạo hình
chuyên biệt.
- Các bước tiến hành:
6/16


HĐ 1: Ổn định, gây hứng thú, giới thiệu bài.
HĐ 2: Khảo sát đồ dùng gợi ý, giúp trẻ hiểu chủ đề,kỹ năng, mối quan hệ,
bố cục(tỉ lệ, vị trí sắp xếp các đối tượng...)Cách phối hợp các yếu tố tạo
hình và hướng dẫn trẻ các kỹ năng cần thiết.
HĐ3: Gợi hỏi ý tưởng của trẻ:
HĐ4 : Trẻ thực hiện
HĐ5: Nhận xét sản phẩm
Giáo viên lắng nghe ,tôn trọng và chấp nhận ý tưởng ,cách sáng tạo ra sản
phẩm của trẻ .Chủ yếu khuyến khích để trẻ tiếp tục sáng tạo và đưa ra ý
tưởng mới.Khơi gợi,khích lệ, dành thời gian để trẻ quan sát, để trẻ cảm
nhận và bộc lộ cảm xúc của bản thân về cái đẹp bằng nhiều cách khác
nhau phù hợp với độ tuổi như: Chăm chú, ngắm nhìn, biểu cảm bàng nét
mặt, cử chỉ, hành động, ngơn ngữ, muốn thử nghiệm.
* Hoạt động tạo hình theo ý thích:
Trẻ tự do lựa chọn sự vật, nội dung và đề tài…thể hiện theo nhu cầu và
sở thích của cá nhân.
- Mục đích: củng cố các kiến thức, kĩ năng tạo hình cơ bản. Mở rộng các

kiến thức mới, kĩ năng sâu tùy theo nhu cầu và khả năng của trẻ.
- Các bước tiến hành:
HĐ1: Ổn định, gây hứng thú, giới thiệu bài.
HĐ 2: Quan sát nhận xét sản phẩm gợi ý, mở rộng giúp trẻ hiểu nội
dung hoạt động, kĩ năng, mối quan hệ, bố cục( tỉ lệ, vị trí sắp xếp các đối
tượng…).
HĐ 3: Gợi hỏi ý tưởng của trẻ.
HĐ 4: Trẻ thực hiện.
HĐ 5: Nhận xét sản phẩm.
-Nhận xét kết quả, quá trình, biện pháp trong giờ học :
Tổ chức hoạt động luôn đặt trẻ vào trung tâm của quá trình giáo dục,
cớ nghĩa là tạo mọi cơ hội cho trẻ được tham gia vào các hoạt động.
*Trải nghiệm: trẻ được thực hiện qua thực tế, qua việc làm, qua khám phá
tìm tịi.
7/16


*Giao tiếp: chia sẻ với bạn và học từ mọi người.
*Suy ngẫm: suy nghĩ và vận dụng những điều đã lĩnh hội được vào việc
giải quyết các tình huống.
*Trao đổi: diễn đạt chia sẻ suy nghĩ và mong muốn.
Đánh giá sản phẩm tạo hình:
+ Trẻ tự đánh giá.
+ Trẻ nhận xét lẫn nhau.
+ Giáo viên tổng kết.
Hình ảnh 1: Cơ giáo đàm thoại với trẻ( Các minh chứng).
Hình ảnh 2: Nguyên liệu để trẻ thực hiện( Các minh chứng).
Hình ảnh 3: Trẻ quan sát cơ thực hiện( Các minh chứng).
Hình ảnh 4: Cơ hướng dẫn trẻ( Các minh chứng).
Hình ảnh 5: Trẻ tạo ra sản phẩm( Các minh chứng).

2.Tổ chức ngồi giờ học:
+ Hoạt động ngồi trời:
- Mục đích:
Để đảm bảo cho việc tổ chức hoạt động tạo hình của trẻ đạt kết quả,
việc cung cấp tạo môi trường cơ sở vật chất là rất quan trọng. Chúng ta
không chỉ cho trẻ làm quen và sử dụng các đồ chơi cơng nghiệp mà cịn sử
dụng các đồ chơi có nguồn gốc từ thiên nhiên. Điều đó góp phần phong
phú thêm các hoạt động tạo hình trong trường mầm non phát huy tốt tính
tích cực của trẻ.
- Cách tiến hành:
Tơi thường xuyên cho trẻ dạo chơi ngoài trời để trẻ được quan sát, trò
chuyện về thế giới xung quanh (Bầu trời, cây cối, hoa lá, vườn hoa, vườn
rau, cảnh vật, con vật…)
VD: Tôi cho trẻ ra sân trường quan sát vườn hoa trong sân trường.Trẻ
được quan sát 1 vườn hoa thật rất đẹp, có nhiều loại hoa khác nhau với
nhiều màu sắc rực rỡ mùi hương thơm ngát. Ngồi ra cịn 1 số thứ tác
động như gió thỏi nhè nhẹ làm hoa rung rinh trong gió, những con chuồn
chuồn, bươm bướm bay lượn quanh hoa làm cho vườn hoa hiện lên trong
mắt trẻ rất sinh động. Kết hợp với những câu hỏi gợi mở: “các con có
nhận xét gì về vườn hoa? ” “Các con thấy vườn hoa đẹp như thế nào?”
8/16


( về màu sắc, hình dáng, các bộ phận đặc trưng…)Vẽ vườn hoa có bơng
cao, bơng thấp, bơng cánh trịn, bơng cánh nhọn, hoa màu vàng, hoa màu
hồng…
Hình ảnh minh họa 6: Vườn hoa trong trường( Các minh chứng)
Việc cho trẻ quan sát như vậy sẽ giúp trẻ cảm nhận vẻ đẹp tự nhiên,
có sự rung động trước cảnh đẹp, hình thành nên những tình cảm tích cực.
Để lại trong trẻ những ấn tượng sâu sắc từ đó trẻ nhớ rất lâu và dần dần sẽ

tích lũy được biểu tượng về bông hoa, vườn hoa , biết sử dụng phối hợp
các kỹ nằng vẽ nét cong trong khép kín tạo thành nhụy, các nét cong hở
liên tiếp tạo thành cánh, nét thẳng, nét xiên... và tô hoa nhiều màu để bài
vẽ sinh động hơn
Ngồi ra tơi cịn tận dụng những ngun liệu như lá khơ, cỏ khơ đó là
cho trẻ nhặt lá khô rồi tạo nên những con vật rất đáng u và ngộ
nghĩnh.Qua đó tơi lồng ghép giáo dục vào, giáo dục trẻ biết giữ gìn vệ
sinh mơi trường. Hoặc tơi có thể phát phấn trắng cho trẻ ra sân vẽ như in
cánh hoa, lá hoa, vẽ phương tiện giao thơng, vẽ con vật mà trẻ u thích
- Kết quả:
Qua đó trẻ đã nắm bắt và thể hiện được sản phẩm của mình qua các
bài tạo hình Hình 7: Trẻ chơi trò chơi chắp ghép( Các minh chứng)
+ Hoạt động góc:
- Mục đích:
Hoạt động vui chơi là hoạt động chủ đạo của trẻ mầm non nhằm giúp
trẻ thỏa mãn các nhu cầu vui chơi và nhận thức đồng thời giáo dục và phát
triển toàn diện cho trẻ ở lứa tuổi này.
Hoạt động vui chơi là phương tiện giúp trẻ hoàn thành nhân cách
đồng thời là phương tiện phát triển nhân cách, hướng trẻ phát triển theo
chuẩn mực xã hội quy định. Tăng cường yếu tố vui chơi trong môn học
tạo hình nhằm giúp trẻ tạo sự ham muốn được khám phá kiến thức về thế
giới xung quanh trẻ để kích thích trẻ tạo nên sản phẩm nghệ thuật của
riêng mình.
Thực hiện hoạt động vui chơi khơng phải để cho trẻ chơi khơng mà
cịn giúp trẻ phát triển tồn diện trong các lĩnh vực ngôn ngữ, thẩm mỹ,
thể chất, nhận thức và tình cảm xã hội. Giúp trẻ chủ động tham gia các
hoạt động để phát triển khả năng, năng lực của mình được hoạt động thoải
mái để thỏa mãn nhu cầu vui chơi của trẻ. Giúp trẻ phát huy tính tích
cực khi tham gia hoạt động. Kích thích trẻ suy nghĩ nhiều hơn và kích
thích tính sáng tạo của trẻ thông qua hoạt động vui chơi. Biết sử dụng các

9/16


loại đồ dùng có sáng tạo khi tạo ra sản phẩm. Thơng qua trị chơi trẻ rèn
luyện và phát triển trí tưởng tượng, ý thức, tình cảm, tính tị mị, tính ham
hiểu biết.
- Cách tiến hành:
Sắp xếp riêng góc tạo hình cũng rất quan trọng như:
+ Phải sắp xếp bàn
+ Để vở tạo hình, sắp xếp các nguyên vật liệu, đồ dùng học tạo hình ở chỗ
thuận lợi để trẻ thực hiện hoạt động tạo hình 1 cách dễ dàng
+ Các bài tạo hình có ký hiệu dán trển để trẻ dễ nhận ra
+ Nơi trưng bày sản phẩm dễ nhìn, dễ ngắm, phụ huynh dễ quan sát thấy
Ví dụ: Hoạt động “ chắp ghép con cá từ các nguyên vật liệu khác nhau”
Giáo viên lồng ghép giờ học bằng các yếu tố vui chơi như: cho trẻ chơi
chắp ghép con cá, cho trẻ vừa chơi vừa thi đua giữa các bạn xem ai chắp
ghép con cá sáng tạo và đẹp nhất.Sau khi tạo ra sản phẩm cho trẻ chơi trò
chơi “thả cá vào bể”. Qua trò chơi này trẻ rất hứng thú, say sưa tạo nên
các sản phẩm đẹp và độc đáo sau đó lên trưng bày sản phẩm của mình một
cách thích thú. Giờ học được lồng ghép nhẹ nhàng không hề nặng nề.Cho
trẻ vừa chơi vừa học để tạo ra sản phẩm
- Kết quả:
Biện pháp này giúp trẻ giải tỏa ức chế về tâm lý, trẻ tạo sản phẩm
trong tâm thế vui vẻ, trò chơi giúp trẻ phát huy trí tưởng tượng bay bổng
cũng như khéo léo của đơi bàn tay, giúp trẻ có thể hình dung các hoạt
động trong xã hội thơng qua rất nhiều trị chơi.
II. Biện pháp 2: Phương pháp tổ chức giờ học tạo hình theo hướng
dẫn lấy trẻ làm trung tâm
Để giúp trẻ nhanh chóng thích ứng người ta thấy chăm lo phát triển
tiềm năng của mỗi cá nhân cũng chưa đủ mà cịn phải tổ chức cho trẻ hoạt

động trong mơi trường tập thể trên cơ sở tơn trọng tính cách của mỗi cá
nhân trẻ. Theo hướng đó phương pháp học tập hợp tác và hướng dẫn phải
dựa vào trẻ, lấy trẻ làm trung tâm là rất cần thiết và đúng đắn
Hình ảnh minh họa 8 Trẻ tham gia hoạt động (Các minh chứng)
Việc phát triển các phương pháp hướng dẫn tích cực, hợp tác khơng
chỉ cịn có ý nghĩa ngay trong q trình học tập ở nhà trường mà cịn
chuẩn bị cho tiền đồ của chính các em.
Tổ chức hoạt động ln đặt trẻ vào trung tâm của q trình giáo dục, có
nghĩa là tạo mọi cơ hội cho trẻ được tham gia vào các hoạt động:
10/16


*Trải nghiệm: trẻ được học qua thực tế, qua việc làm, qua khám phá tìm
tịi
* Giao tiếp: Chia sẻ với bạn và học từ mọi người
* Suy ngẫm: suy nghĩ và vận dụng những điều đã lĩnh hội được vào việc
giải quyết các tình huống.
* Trao đổi: diễn đạt chia sẻ suy nghĩ và mong muốn
Giáo viên chỉ là người tạo cơ hội, hướng dẫn, gợi mở giúp trẻ được chiếm
lĩnh kiến thức
Đặt ít câu hỏi hơn, nhưng câu hỏi phải khiến trẻ suy nghĩ, không hỏi tràn
lan.
Dành thời gian để trẻ suy nghĩ trả lời.
Không nên vội đánh giá, hãy động viên, khuyến khích để nhận được câu
trả lời tốt hơn từ trẻ.
Khuyến khích trẻ đặt câu hỏi.
Trân trọng câu hỏi và câu trả lời của trẻ.
Trong giờ học nói chung và giờ hoạt động tạo hình nói riêng, giáo
viên hãy để trẻ tự thể hiện, tạo cơ hội và động viên trẻ phát biểu, nhận xét,
đặt câu hỏi, trả lời câu hỏi, thắc mắc, tranh luận. Cô giáo ln là người

động viên, khuyến khích trẻ sáng tạo, là “ thang đỡ ” giúp đỡ trẻ khi cần
thiết. Trẻ cần được động viên để thể hiện ý muốn, tình cảm, cảm xúc, và
những hiểu biết của trẻ đối với sự vật
+ Cái trẻ muốn làm (nội dung), làm thế nào để được sản phẩm (Q trình),
sản phẩm hồn thành sẽ như thế nào (kết quả, sản phẩm)
Ví dụ 1 số câu hỏi mở kích thích trẻ suy nghĩ:
* Con nghĩ thể nào?
* Làm sao con biết?
* Tại sao con lại nghĩ như vậy?
* Nếu.. thì sao? Nếu khơng… thì sao?
*Theo con thì điều gì/cái gì sẽ xảy ra tiếp theo?
Câu hỏi tốt thường là câu hỏi mở và có câu trả lời mở, đòi hỏi sự tư duy,
tạo được một điều mới mẻ
Nên dành thời gian suy nghĩ cho mỗi câu hỏi và sử dụng ngôn ngữ, cử chỉ
(ánh mắt, cười, gật đầu, vỗ tay…) để khuyến khích, khen ngợi trẻ.
Tổ chức hoạt động tạo hình đa dạng, phong phú phối hợp nhiều phương
pháp dạy học (Quan sát, giảng giải, đàm thoại..) các kiểu đặt câu hỏi (kỹ
thuật đặt câu hỏi, sử dụng đồ dùng dạy học…) và cách thức dạy học linh
hoạt (học cá nhân, học nhóm…).Đối với trẻ 5-6 tuổi, không nên quá lạm
11/16


dụng làm mẫu và các sản phẩm mẫu, vì sẽ giảm sự kích thích tư duy và
cách thể hiện sản phẩm ở trẻ. Sản phẩm mẫu khiến trẻ ít có cảm xúc có ở
trẻ, giảm tính tích cực và hoạt động trí tuệ của trẻ vì các mẫu đã có sẵn.
Nếu có các hoạt động làm mẫu thì cũng khơng nên làm ngay mà phải gợi
ý cho trẻ
Ví dụ: Hoạt động vẽ thì phải hỏi trẻ vẽ cái gì? Vẽ từ đâu? Vẽ gì trước? Vẽ
gì sau? Vẽ như thế nào?.. Cơ nên tạo tình huống để trẻ nghĩ cách làm giúp.
Ví dụ như: Để cắt được bơng hoa chúng ta phải làm thế nào? Hay để đất

mềm ra chúng mình phải làm gì?...
Trong khi làm mẫu ln coi trọng ý kiến, quan điểm của trẻ, giúp trẻ phát
triển khả năng so sánh, suy nghĩ, phân tích nhiệm vụ. Động viên trẻ tự tìm,
tự sáng tạo cách thể hiện sản phẩm.
Kết quả: Trẻ lớp tôi được tự do sáng tạo, cơ giáo đóng vai trị là người
định hướng nhưng khơng gò ép.Trẻ tự tin đưa ra ý tưởng, thực hiện tác
phẩm tạo hình theo cách mình muốn và đó cũng là mục đích mà tơi hướng
đến.
III. Biện pháp 3: Tạo mơi trường nghệ thuật trong lớp học
a. Mục đích:
Tạo mơi trường nghệ thuật trong lớp học sạch sẽ và đẹp mắt, trong
phịng có nhiều đồ chơi đẹp có màu sắc sặc sỡ được bố trí gọn gàng, phù
hợp và đẹp mắt.
Trẻ thấy được vẻ đẹp của các phòng được trang trí rất đẹp bởi các
mảng tranh được vẽ trên tường hay là các mảng màu sơn trên tường và
những vật dụng trang trí. Đây cũng là một trong những biện pháp quan
trọng bởi vì xuất phát từ đặc điểm tâm sinh lý của trẻ là trực quan sinh
động thì thu hút và hấp dẫn trẻ, thúc đẩy trẻ hoạt động tích cực tốt hơn, để
đạt được điều đó tơi cho trẻ xem nhiều tranh, nhiều tác phẩm tạo hình có
giá trị như tranh vẽ, hay xem băng đĩa có các cảnh quan đẹp rõ nét. Đồng
thời hướng dẫn trẻ quan sát để nhận thấy cái đẹp đơn giản nhất trong
những tác phẩm đó.
b.Cách tiến hành:
Các đồ dùng đồ chơi đó cũng phải được sắp xếp, bố trí gọn gàng, dễ
nhìn. Đồ chơi ở ngăn nào để gọn vào ngăn đấy. Trước mỗi ngăn tôi
thường vẽ các ký hiệu để trẻ biết ngăn này đựng gì, cất gì vào ngăn này,
hình thành thói quen cho trẻ cất đúng vào nơi quy định, giá đồ chơi sẽ gọn
gàng không lộn xộn
12/16

Các mảng tường trong lớp được trang trí đẹp, bắt mắt, phù hợp với
nội dung ở mầm non, phù hợp với nội dung từng góc, từng mảng chủ đề,
trang trí với nhiều chất liệu, và hình thức phong phú
Việc tạo 1 mơi trường tạo hình đẹp trong lớp cũng là 1 biện pháp
quan trọng vì cũng xuất phát từ đặc điểm tâm sinh lý của trẻ là trực quan
sinh động nên môi trường đẹp sẽ hấp dẫn thúc đẩy trẻ hoạt động tạo hình
tích cực
c. Kết quả đạt được:
Việc sắp xếp môi trường gọn gàng giúp trẻ dễ lấy và cất khi trẻ chơi
xong
Hình ảnh minh họa 9: Các góc trong lớp học (Các minh chứng)
IV.Biện pháp 4: Tuyên truyền phối hợp với phụ huynh
a. Mục đích:
Thường xuyên trao đổi với phụ huynh vào giờ đón trả trẻ hay qua
các cuộc họp phụ huynh để có những biện pháp kèm trẻ sao cho phù hợp
b.Cách tiến hành:
Tuyên truyền phụ huynh cho con tham gia học lớp năng khiếu.Với
những trẻ khá có kế hoạch bồi dưỡng riêng giao bài tập về nhà cho trẻ
làm.Với trẻ yếu kém cô chú ý nhiều hơn đến kỹ năng của trẻ, có thể xếp
trẻ khá ngồi gần trẻ yếu để trẻ học tập bạn, và có sự cố gắng nhiều hơn.
c. Kết quả:
Phụ huynh thấy được tầm quan trọng của việc phối hợp cùng các cơ
giáo để trẻ có được những sự tiến bộ rõ rệt.
Hình ảnh minh họa 10: Tuyên truyền phối hợp với phụ huynh (Các
minh chứng)
C. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
I. Kết quả:
Sau khi áp dụng một số biện pháp nhằm kích thích trẻ hoạt động tích
cực trong giờ tạo hình, qua khảo sát cuối năm thu được trên 48 trẻ có kết

quả như sau:(Các minh chứng mục I Phiếu điều tra thực trạng sau thực
hiện, giải pháp,sáng kiến)
Bảng số liệu cho thấy: Với những biện pháp như trên tôi đã vận dụng
vào tình hình thực tế một cách hợp lí và kết quả mang lại cho trẻ trong giờ
hoạt động tạo hình đạt được nhiều thành quả đáng khích lệ:
+ Đối với trẻ: Trẻ đã tích cực tham gia vào hoạt động tạo hình, trẻ biết tự
tay mình tạo ra sản phẩm, nhiều trẻ đã biết sắp xếp bố cục cân đối, khơng
cịn xếp lộn xộn nữa. Nhiều trẻ tạo ra sản phẩm đẹp mắt, có thẩm mỹ, và
13/16


sản phẩm thể hiện rõ mục đích mà trẻ muốn làm, trẻ hứng thú tham gia
vào các hoạt động tăng lên đáng kể.Tỷ lệ các trẻ khơng hồn thành sản
phẩm, các trẻ cịn lúng túng, trẻ kỹ năng tạo hình yếu giảm đáng kể, Điều
này chứng tỏ việc áp dụng các biện pháp trên khả thi, đã phần nào phát
huy tính tích cực của trẻ và kết quả đạt được gần cuối năm học trẻ lớp tơi
có những chuyển biến rõ nét, hầu hết các tiết tạo hình thì 100% trẻ đều
hồn thành sản phẩm.Tơi đã chọn ra những cháu có năng khiếu để bồi
dưỡng thêm và kết hợp với phụ huynh có hướng bồi dưỡng năng khiếu
của trẻ.Một số cháu tuy chuyển từ nơi khác đến đã theo kịp các bạn trong
lớp và thậm chí có khả năng tạo hình tốt hơn trẻ thì u trường, u lớp rất
thích đi học vì đến lớp được tham gia vào các hoạt động ở trường, ở lớp;
đặc biệt là tham gia vào các hoạt động tạo hình mới mẻ và phong phú.Góc
tạo hình đã có nhiều tranh của nhiều cháu và các sản phẩm bằng đất nặn
làm cho phụ huynh phấn khởi và yên tâm hơn.
+ Đối với phụ huynh :Vì thế mà phụ huynh đã có những cách nhìn nhận
tốt hơn về năng lực của con em mình.Từ đó có những đóng góp tích cực
đối với các hoạt động của lớp, sưu tầm đồ dùng, đồ chơi giúp đỡ và phối
hợp với giáo viên chủ nhiệm để giúp trẻ ngày càng tiến bộ hơn.Phụ huynh,
cha mẹ học sinh cũng có nhận thức khác khi nhìn thấy sự tiến bộ của các

con qua các sản phẩm mà trẻ tự làm ở trên góc, ở giá treo sản phẩm. Bố
mẹ ủng hộ cô và các con, tin tưởng vào cô, và luôn động viên các con và
sẵn sàng tạo mọi điều kiện cho các con tham gia các hoạt động ở trường, ở
lớp do các cơ tổ chức.
+ Đối với giáo viên:
-Tích cực cập nhật nắm vững các nội dung, phương pháp và hình thức tạo
hình biết cách vận dụng sáng tạo
- Thực hành tiết kiệm tiêu dùng trong trường mầm non, trong gia đình, nơi
cơng cộng.
- Tích cực làm đồ dùng, đồ chơi từ các vật liệu thiên nhiên,nguyên liệu tái
sử dụng.
II. Bài học kinh nghiệm:
Qua việc áp dụng một số biện pháp và có được những kết quả trên,
bản thân tôi rút ra được bài học kinh nghiệm như sau:
Giáo viên phải cố gắng tìm tịi, sáng tạo ra những cái mới để tạo ra
những sản phẩm đẹp mắt mang tính thẩm mĩ cao và phù hợp với nhận
thức của trẻ, qua đó thu hút sự chú ý của trẻ và tạo nguồn cảm hứng cho
trẻ làm theo.
14/16


Giáo viên cần chuẩn bị tri thức cần truyền đạt cho trẻ phong phú,
gần gũi với trẻ, soạn bài sáng tạo với thủ thuật lên lớp để dẫn dắt, gợi mở,
lôi cuốn trẻ
Chuẩn bị đồ dùng giảng dạy đẹp, hấp dẫn, sáng tạo, có bố cục. Mơi
trường học tập cũng rất quan trọng. Cần cho trẻ hoạt động trong môi
trường nghệ thuật phong phú có kế hoạch tìm kiếm, sưu tầm nguyên vật
liệu phế thải để làm đồ dùng đồ chơi. Phối kết hợp chặt chẽ giữa gia đình
và nhà trường.Lồng ghép giữa tạo hình với các hoạt động và các mơn học
khác

Cơ giáo phải nhiệt tình, kiên trì, u nghề mến trẻ. Chịu khó tìm tịi
học hỏi, những kiến thức mới lạ. Cố gắng trau dồi kinh nghiệm của đồng
nghiệp
Tham khảo tài liệu sách báo,tập san, thông tin đài, các phương tiện
nghe nhìn, internet….
Tạo điều kiện cho trẻ hoạt động ở mọi lúc mọi nơi. Ln động viên
khích lệ trẻ. Giúp trẻ tự tin, nhanh nhẹn, hoạt bát, khéo léo hơn.
Cơ giáo sưu tầm và tìm kiếm nhiều ngun vật liệu phong phú dễ
kiếm, dễ tìm để kích thích trẻ hoạt động tạo hình, để tạo ra sản phẩm
Ln tự học hỏi để nâng cao trình độ chuyên đề thông qua dự giờ
đồng nghiệp và việc tiếp thu chuyên đề do nhà trường tổ chức.
Tổ chức cho trẻ tham gia các hoạt động tổng hợp mang tính nghệ
thuật: ngày hội noel, ngày 8/3, ngày 20/10, lễ ( lễ hội hóa trang,…), hoạt
động sân khấu. Ngồi ra, tổ chức các cuộc dạo chơi trong thiên nhiên, tạo
điều kiện phát triển ở trẻ óc thẩm mỹ, sáng tạo.
Sử dụng các đồ dùng hằng ngày có các yếu tố trang trí, có chất
lượng thẩm mĩ cao: màu sắc tươi sáng, hình dáng sinh động, bắt mắt và
gây hứng thú cho trẻ lĩnh hội một tri thức đầy đủ và tồn diện thì địi hỏi ở
trẻ có một trạng thái tâm lý thoải mái và an tồn. Vì vậy, là một cơ giáo
Mầm non chúng ta cần phải biết yêu thương, đùm bọc, che chở và tơn
trọng trẻ, từ đó trẻ thấy mình thực sự được an tồn và nó tích cực tham gia
vào hoạt động và lĩnh hội tri thức một cách trọn vẹn.
Nhờ đó mà trẻ rèn luyện kỹ năng tạo hình và phát huy được tính
sáng tạo, chủ động tích cực theo cách riêng của mình.
Trong tất cả các lĩnh vực hoạt động ở trường mầm non lĩnh vực nào
cũng quan trọng, đó là yếu tố giúp trẻ phát triển nhân cách một cách hài
hoà và toàn diện giúp trẻ bước vào đời. Vì vậy chúng ta phải hết sức quan
tâm để nâng cao chất lượng giáo dục ở bậc học, tạo một môi trường lành
15/16

mạnh, một tâm thế tốt cho trẻ có những hứng thú khi đến trường và thực
sự mang tính chất là một trường học thân thiện.
Trên đây là những biện pháp giúp trẻ học tốt bộ mơn tạo hình mà
bản thân tôi tự đúc rút ra. Tuy nhiên vẫn không tránh khỏi sự thiếu sót, rất
mong sự đóng góp ý kiến của các cấp lãnh đạo để sáng kiến của tôi được
hồn thành tốt hơn.
Tơi trân trọng cảm ơn sự đóng góp của các cấp lãnh đạo ngành, ban
giám hiệu nhà trường, hội đồng giáo viên.
III.Đề xuất - kiến nghị :
* Về phía phịng giáo dục:
Rất mong phịng giáo dục sẽ mở thêm các lớp hướng dẫn chuyên môn
chuyên đề phát triển thẩm mỹ, tổ chức thêm các buổi kiến tập để chúng tôi
được học hỏi và mở rộng thêm về đề tài, kỹ năng tổ chức hoạt động cho
trẻ tham gia hoạt động tạo hình.
Cung cấp thêm sách, tài liệu tham khảo để giáo viên được học hỏi nâng
cao trình độ chuyên môn.
Tổ chức các hội thi, triển lãm các tác phẩm nghệ thuật của trẻ giáo viên
và học sinh có điều kiện tham quan học hỏi.
* Về phía nhà trường :
Trang bị thêm nhiều nguyên vật liệu và đồ dùng mới mẻ phong phú như
: Hoa đá, pha lê và các đồ dùng trang trí như: hạt ngọc, hạt kim sa, dây
kim tuyến, vải dạ
Bồi dưỡng cho giáo viên những kiến thức cơ bản về chuyên môn, nghiệp
vụ trong việc tổ chức hoạt động học cho trẻ mầm non. Tổ chức những
tiết học mẫu chuẩn về phương pháp, tổ chức kiến tập các lớp có mơi
trường giáo dục tốt .
Tạo điều kiện cho giáo viên tham gia nhiều lớp bồi dưỡng chuyên môn
cho các môn học để giáo viên có thêm điều kiện học hỏi kinh nghiệm
Vì thời gian nghiên cứu cịn hạn chế nên khơng thể tránh khỏi những

sai sót. Rất mong có sự đóng góp ý kiến của ban giám hiệu nhà trường
cùng các chị em đồng nghiệp để tài liệu nghiên cứu này của tôi ngày càng
hoàn thiện.

16/16