Nghiên cứu một số đặc điểm bệnh lý chủ yếu của nhóm bệnh phổi ở lợn siêu nạc

Bộ giáo dục và đào tạo
trờng đại học nông nghiệp I
------------------

đặng xuân đạt

Nghiên cứu một số đặc điểm bệnh lý chủ yếu
của nhóm bệnh phổi ở lợn siêu nạc

Luận văn thạc sĩ nông nghiệp

Chuyên ngành: Thú y
MÃ số: 60.62.50

Ngời hớng dÉn khoa häc: ts. ngun h÷u nam

123doc s■ h■u m■t kho th■ vi■n kh■ng l■ v■i h■n 2.000.000 tài li■u ■ t■t c■ l■nh v■c: tài chính tín d■ng, cơng ngh■ thơng tin, ngo■i ng■,...Khách hàng có th■ d■ dàng tra c■u tài li■u m■t cách chính xác, nhanh chóng.
Nhi■u event thú v■, event ki■m ti■n thi■t th■c. 123doc luôn luôn t■o c■ h■i gia t■ng thu nh■p online cho t■t c■ các thành viên c■a website.
Sau h■n m■t n■m ra ■■i, 123doc ■ã t■ng b■■c kh■ng ■■nh v■ trí c■a mình trong l■nh v■c tài li■u và kinh doanh online. Tính ■■n th■i ■i■m tháng 5/2014; 123doc v■■t m■c 100.000 l■■t truy c■p m■i ngày, s■ h■u 2.000.000 thành viên ■■ng ký, l■t vào top 200 các website ph■ bi■n nh■t t■i Vi■t Nam, t■ l■ tìm ki■m thu■c top 3 Google. Nh■n ■■■c danh hi■u do c■ng ■■ng bình ch■n là website ki■m ti■n online hi■u qu■ và uy tín nh■t.
Xu■t phát t■ ý t■■ng t■o c■ng ■■ng ki■m ti■n online b■ng tài li■u hi■u qu■ nh■t, uy tín cao nh■t. Mong mu■n mang l■i cho c■ng ■■ng xã h■i m■t ngu■n tài nguyên tri th■c quý báu, phong phú, ■a d■ng, giàu giá tr■ ■■ng th■i mong mu■n t■o ■i■u ki■n cho cho các users có thêm thu nh■p. Chính vì v■y 123doc.net ra ■■i nh■m ■áp ■ng nhu c■u chia s■ tài li■u ch■t l■■ng và ki■m ti■n online.
Th■a thu■n s■ d■ng 1.
CH■P NH■N CÁC ■I■U KHO■N TH■A THU■N
Chào m■ng b■n ■■n v■i 123doc.net! Chúng tôi cung c■p D■ch V■ (nh■ ■■■c mô t■ d■■i ■ây) cho b■n, tùy thu■c vào các “■i■u Kho■n Th■a Thu■n v■ S■ D■ng D■ch V■” sau ■ây (sau ■ây ■■■c g■i t■t T■i t■ng th■i ■i■m, chúng tơi có th■ c■p nh■t ■KTTSDDV theo quy■t ...
Sau khi nh■n xác nh■n t■ ■■ng h■ th■ng s■ chuy■n sang ph■n thông tin xác minh tài kho■n email b■n ■ã ■■ng ký v■i 123doc.netLink xác th■c s■ ■■■c g■i v■ ■■a ch■ email b■n ■ã ■■ng ky, b■n vui lòng ■■ng nh■p email c■a mình và click vào link 123doc ■ã g■i
Th■a thu■n s■ d■ng 1.
CH■P NH■N CÁC ■I■U KHO■N TH■A THU■N
Chào m■ng b■n ■■n v■i 123doc.
123doc cam k■t s■ mang l■i nh■ng quy■n l■i t■t nh■t cho ng■■i dùng. Khi khách hàng tr■ thành thành viên c■a 123doc và n■p ti■n vào tài kho■n c■a 123doc, b■n s■ ■■■c h■■ng nh■ng quy■n l■i sau n■p ti■n trên website
Luôn h■■ng t■i là website d■n ■■u chia s■ và mua bán tài li■u hàng ■■u Vi■t Nam. Tác phong chuyên nghi■p, hoàn h■o, ■■ cao tính trách nhi■m ■■i v■i t■ng ng■■i dùng. M■c tiêu hàng ■■u c■a 123doc.net tr■ thành th■ vi■n tài li■u online l■n nh■t Vi■t Nam, cung c■p nh■ng tài li■u ■■c khơng th■ tìm th■y trên th■ tr■■ng ngo■i tr■ 123doc.net.
Mang l■i tr■ nghi■m m■i m■ cho ng■■i dùng, công ngh■ hi■n th■ hi■n ■■i, b■n online không khác gì so v■i b■n g■c. B■n có th■ phóng to, thu nh■ tùy ý.
123doc s■ h■u m■t kho th■ vi■n kh■ng l■ v■i h■n 2.000.000 tài li■u ■ t■t c■ l■nh v■c: tài chính tín d■ng, cơng ngh■ thơng tin, ngo■i ng■,...Khách hàng có th■ d■ dàng tra c■u tài li■u m■t cách chính xác, nhanh chóng.

Nhi■u event thú v■, event ki■m ti■n thi■t th■c. 123doc luôn luôn t■o c■ h■i gia t■ng thu nh■p online cho t■t c■ các thành viên c■a website.
Sau h■n m■t n■m ra ■■i, 123doc ■ã t■ng b■■c kh■ng ■■nh v■ trí c■a mình trong l■nh v■c tài li■u và kinh doanh online. Tính ■■n th■i ■i■m tháng 5/2014; 123doc v■■t m■c 100.000 l■■t truy c■p m■i ngày, s■ h■u 2.000.000 thành viên ■■ng ký, l■t vào top 200 các website ph■ bi■n nh■t t■i Vi■t Nam, t■ l■ tìm ki■m thu■c top 3 Google. Nh■n ■■■c danh hi■u do c■ng ■■ng bình ch■n là website ki■m ti■n online hi■u qu■ và uy tín nh■t.
Xu■t phát t■ ý t■■ng t■o c■ng ■■ng ki■m ti■n online b■ng tài li■u hi■u qu■ nh■t, uy tín cao nh■t. Mong mu■n mang l■i cho c■ng ■■ng xã h■i m■t ngu■n tài nguyên tri th■c quý báu, phong phú, ■a d■ng, giàu giá tr■ ■■ng th■i mong mu■n t■o ■i■u ki■n cho cho các users có thêm thu nh■p. Chính vì v■y 123doc.net ra ■■i nh■m ■áp ■ng nhu c■u chia s■ tài li■u ch■t l■■ng và ki■m ti■n online.
Th■a thu■n s■ d■ng 1.
CH■P NH■N CÁC ■I■U KHO■N TH■A THU■N
Chào m■ng b■n ■■n v■i 123doc.net! Chúng tôi cung c■p D■ch V■ (nh■ ■■■c mô t■ d■■i ■ây) cho b■n, tùy thu■c vào các “■i■u Kho■n Th■a Thu■n v■ S■ D■ng D■ch V■” sau ■ây (sau ■ây ■■■c g■i t■t T■i t■ng th■i ■i■m, chúng tơi có th■ c■p nh■t ■KTTSDDV theo quy■t ...
Sau khi nh■n xác nh■n t■ ■■ng h■ th■ng s■ chuy■n sang ph■n thông tin xác minh tài kho■n email b■n ■ã ■■ng ký v■i 123doc.netLink xác th■c s■ ■■■c g■i v■ ■■a ch■ email b■n ■ã ■■ng ky, b■n vui lịng ■■ng nh■p email c■a mình và click vào link 123doc ■ã g■i
Th■a thu■n s■ d■ng 1.
CH■P NH■N CÁC ■I■U KHO■N TH■A THU■N
Chào m■ng b■n ■■n v■i 123doc.
123doc cam k■t s■ mang l■i nh■ng quy■n l■i t■t nh■t cho ng■■i dùng. Khi khách hàng tr■ thành thành viên c■a 123doc và n■p ti■n vào tài kho■n c■a 123doc, b■n s■ ■■■c h■■ng nh■ng quy■n l■i sau n■p ti■n trên website
Luôn h■■ng t■i là website d■n ■■u chia s■ và mua bán tài li■u hàng ■■u Vi■t Nam. Tác phong chun nghi■p, hồn h■o, ■■ cao tính trách nhi■m ■■i v■i t■ng ng■■i dùng. M■c tiêu hàng ■■u c■a 123doc.net tr■ thành th■ vi■n tài li■u online l■n nh■t Vi■t Nam, cung c■p nh■ng tài li■u ■■c không th■ tìm th■y trên th■ tr■■ng ngo■i tr■ 123doc.net.
Mang l■i tr■ nghi■m m■i m■ cho ng■■i dùng, công ngh■ hi■n th■ hi■n ■■i, b■n online khơng khác gì so v■i b■n g■c. B■n có th■ phóng to, thu nh■ tùy ý.
123doc s■ h■u m■t kho th■ vi■n kh■ng l■ v■i h■n 2.000.000 tài li■u ■ t■t c■ l■nh v■c: tài chính tín d■ng, cơng ngh■ thơng tin, ngo■i ng■,...Khách hàng có th■ d■ dàng tra c■u tài li■u m■t cách chính xác, nhanh chóng.
Nhi■u event thú v■, event ki■m ti■n thi■t th■c. 123doc luôn luôn t■o c■ h■i gia t■ng thu nh■p online cho t■t c■ các thành viên c■a website.
Sau h■n m■t n■m ra ■■i, 123doc ■ã t■ng b■■c kh■ng ■■nh v■ trí c■a mình trong l■nh v■c tài li■u và kinh doanh online. Tính ■■n th■i ■i■m tháng 5/2014; 123doc v■■t m■c 100.000 l■■t truy c■p m■i ngày, s■ h■u 2.000.000 thành viên ■■ng ký, l■t vào top 200 các website ph■ bi■n nh■t t■i Vi■t Nam, t■ l■ tìm ki■m thu■c top 3 Google. Nh■n ■■■c danh hi■u do c■ng ■■ng bình ch■n là website ki■m ti■n online hi■u qu■ và uy tín nh■t.
Xu■t phát t■ ý t■■ng t■o c■ng ■■ng ki■m ti■n online b■ng tài li■u hi■u qu■ nh■t, uy tín cao nh■t. Mong mu■n mang l■i cho c■ng ■■ng xã h■i m■t ngu■n tài nguyên tri th■c quý báu, phong phú, ■a d■ng, giàu giá tr■ ■■ng th■i mong mu■n t■o ■i■u ki■n cho cho các users có thêm thu nh■p. Chính vì v■y 123doc.net ra ■■i nh■m ■áp ■ng nhu c■u chia s■ tài li■u ch■t l■■ng và ki■m ti■n online.
Th■a thu■n s■ d■ng 1.
CH■P NH■N CÁC ■I■U KHO■N TH■A THU■N
Chào m■ng b■n ■■n v■i 123doc.net! Chúng tôi cung c■p D■ch V■ (nh■ ■■■c mô t■ d■■i ■ây) cho b■n, tùy thu■c vào các “■i■u Kho■n Th■a Thu■n v■ S■ D■ng D■ch V■” sau ■ây (sau ■ây ■■■c g■i t■t T■i t■ng th■i ■i■m, chúng tơi có th■ c■p nh■t ■KTTSDDV theo quy■t ...
Sau khi nh■n xác nh■n t■ ■■ng h■ th■ng s■ chuy■n sang ph■n thông tin xác minh tài kho■n email b■n ■ã ■■ng ký v■i 123doc.netLink xác th■c s■ ■■■c g■i v■ ■■a ch■ email b■n ■ã ■■ng ky, b■n vui lịng ■■ng nh■p email c■a mình và click vào link 123doc ■ã g■i
Th■a thu■n s■ d■ng 1.
CH■P NH■N CÁC ■I■U KHO■N TH■A THU■N
Chào m■ng b■n ■■n v■i 123doc.
123doc cam k■t s■ mang l■i nh■ng quy■n l■i t■t nh■t cho ng■■i dùng. Khi khách hàng tr■ thành thành viên c■a 123doc và n■p ti■n vào tài kho■n c■a 123doc, b■n s■ ■■■c h■■ng nh■ng quy■n l■i sau n■p ti■n trên website
Luôn h■■ng t■i là website d■n ■■u chia s■ và mua bán tài li■u hàng ■■u Vi■t Nam. Tác phong chuyên nghi■p, hồn h■o, ■■ cao tính trách nhi■m ■■i v■i t■ng ng■■i dùng. M■c tiêu hàng ■■u c■a 123doc.net tr■ thành th■ vi■n tài li■u online l■n nh■t Vi■t Nam, cung c■p nh■ng tài li■u ■■c khơng th■ tìm th■y trên th■ tr■■ng ngo■i tr■ 123doc.net.
Mang l■i tr■ nghi■m m■i m■ cho ng■■i dùng, công ngh■ hi■n th■ hi■n ■■i, b■n online khơng khác gì so v■i b■n g■c. B■n có th■ phóng to, thu nh■ tùy ý.
123doc s■ h■u m■t kho th■ vi■n kh■ng l■ v■i h■n 2.000.000 tài li■u ■ t■t c■ l■nh v■c: tài chính tín d■ng, cơng ngh■ thơng tin, ngo■i ng■,...Khách hàng có th■ d■ dàng tra c■u tài li■u m■t cách chính xác, nhanh chóng.
Nhi■u event thú v■, event ki■m ti■n thi■t th■c. 123doc luôn luôn t■o c■ h■i gia t■ng thu nh■p online cho t■t c■ các thành viên c■a website.
Sau h■n m■t n■m ra ■■i, 123doc ■ã t■ng b■■c kh■ng ■■nh v■ trí c■a mình trong l■nh v■c tài li■u và kinh doanh online. Tính ■■n th■i ■i■m tháng 5/2014; 123doc v■■t m■c 100.000 l■■t truy c■p m■i ngày, s■ h■u 2.000.000 thành viên ■■ng ký, l■t vào top 200 các website ph■ bi■n nh■t t■i Vi■t Nam, t■ l■ tìm ki■m thu■c top 3 Google. Nh■n ■■■c danh hi■u do c■ng ■■ng bình ch■n là website ki■m ti■n online hi■u qu■ và uy tín nh■t.

Xu■t phát t■ ý t■■ng t■o c■ng ■■ng ki■m ti■n online b■ng tài li■u hi■u qu■ nh■t, uy tín cao nh■t. Mong mu■n mang l■i cho c■ng ■■ng xã h■i m■t ngu■n tài nguyên tri th■c quý báu, phong phú, ■a d■ng, giàu giá tr■ ■■ng th■i mong mu■n t■o ■i■u ki■n cho cho các users có thêm thu nh■p. Chính vì v■y 123doc.net ra ■■i nh■m ■áp ■ng nhu c■u chia s■ tài li■u ch■t l■■ng và ki■m ti■n online.
Th■a thu■n s■ d■ng 1.
CH■P NH■N CÁC ■I■U KHO■N TH■A THU■N
Chào m■ng b■n ■■n v■i 123doc.net! Chúng tôi cung c■p D■ch V■ (nh■ ■■■c mô t■ d■■i ■ây) cho b■n, tùy thu■c vào các “■i■u Kho■n Th■a Thu■n v■ S■ D■ng D■ch V■” sau ■ây (sau ■ây ■■■c g■i t■t T■i t■ng th■i ■i■m, chúng tơi có th■ c■p nh■t ■KTTSDDV theo quy■t ...
Sau khi nh■n xác nh■n t■ ■■ng h■ th■ng s■ chuy■n sang ph■n thông tin xác minh tài kho■n email b■n ■ã ■■ng ký v■i 123doc.netLink xác th■c s■ ■■■c g■i v■ ■■a ch■ email b■n ■ã ■■ng ky, b■n vui lòng ■■ng nh■p email c■a mình và click vào link 123doc ■ã g■i
Th■a thu■n s■ d■ng 1.
CH■P NH■N CÁC ■I■U KHO■N TH■A THU■N
Chào m■ng b■n ■■n v■i 123doc.
123doc cam k■t s■ mang l■i nh■ng quy■n l■i t■t nh■t cho ng■■i dùng. Khi khách hàng tr■ thành thành viên c■a 123doc và n■p ti■n vào tài kho■n c■a 123doc, b■n s■ ■■■c h■■ng nh■ng quy■n l■i sau n■p ti■n trên website
Luôn h■■ng t■i là website d■n ■■u chia s■ và mua bán tài li■u hàng ■■u Vi■t Nam. Tác phong chuyên nghi■p, hoàn h■o, ■■ cao tính trách nhi■m ■■i v■i t■ng ng■■i dùng. M■c tiêu hàng ■■u c■a 123doc.net tr■ thành th■ vi■n tài li■u online l■n nh■t Vi■t Nam, cung c■p nh■ng tài li■u ■■c khơng th■ tìm th■y trên th■ tr■■ng ngo■i tr■ 123doc.net.
Mang l■i tr■ nghi■m m■i m■ cho ng■■i dùng, công ngh■ hi■n th■ hi■n ■■i, b■n online không khác gì so v■i b■n g■c. B■n có th■ phóng to, thu nh■ tùy ý.
123doc s■ h■u m■t kho th■ vi■n kh■ng l■ v■i h■n 2.000.000 tài li■u ■ t■t c■ l■nh v■c: tài chính tín d■ng, cơng ngh■ thơng tin, ngo■i ng■,...Khách hàng có th■ d■ dàng tra c■u tài li■u m■t cách chính xác, nhanh chóng.
Nhi■u event thú v■, event ki■m ti■n thi■t th■c. 123doc luôn luôn t■o c■ h■i gia t■ng thu nh■p online cho t■t c■ các thành viên c■a website.
Sau h■n m■t n■m ra ■■i, 123doc ■ã t■ng b■■c kh■ng ■■nh v■ trí c■a mình trong l■nh v■c tài li■u và kinh doanh online. Tính ■■n th■i ■i■m tháng 5/2014; 123doc v■■t m■c 100.000 l■■t truy c■p m■i ngày, s■ h■u 2.000.000 thành viên ■■ng ký, l■t vào top 200 các website ph■ bi■n nh■t t■i Vi■t Nam, t■ l■ tìm ki■m thu■c top 3 Google. Nh■n ■■■c danh hi■u do c■ng ■■ng bình ch■n là website ki■m ti■n online hi■u qu■ và uy tín nh■t.
Xu■t phát t■ ý t■■ng t■o c■ng ■■ng ki■m ti■n online b■ng tài li■u hi■u qu■ nh■t, uy tín cao nh■t. Mong mu■n mang l■i cho c■ng ■■ng xã h■i m■t ngu■n tài nguyên tri th■c quý báu, phong phú, ■a d■ng, giàu giá tr■ ■■ng th■i mong mu■n t■o ■i■u ki■n cho cho các users có thêm thu nh■p. Chính vì v■y 123doc.net ra ■■i nh■m ■áp ■ng nhu c■u chia s■ tài li■u ch■t l■■ng và ki■m ti■n online.
Th■a thu■n s■ d■ng 1.
CH■P NH■N CÁC ■I■U KHO■N TH■A THU■N
Chào m■ng b■n ■■n v■i 123doc.net! Chúng tôi cung c■p D■ch V■ (nh■ ■■■c mô t■ d■■i ■ây) cho b■n, tùy thu■c vào các “■i■u Kho■n Th■a Thu■n v■ S■ D■ng D■ch V■” sau ■ây (sau ■ây ■■■c g■i t■t T■i t■ng th■i ■i■m, chúng tơi có th■ c■p nh■t ■KTTSDDV theo quy■t ...
Sau khi nh■n xác nh■n t■ ■■ng h■ th■ng s■ chuy■n sang ph■n thông tin xác minh tài kho■n email b■n ■ã ■■ng ký v■i 123doc.netLink xác th■c s■ ■■■c g■i v■ ■■a ch■ email b■n ■ã ■■ng ky, b■n vui lịng ■■ng nh■p email c■a mình và click vào link 123doc ■ã g■i
Th■a thu■n s■ d■ng 1.
CH■P NH■N CÁC ■I■U KHO■N TH■A THU■N
Chào m■ng b■n ■■n v■i 123doc.
123doc cam k■t s■ mang l■i nh■ng quy■n l■i t■t nh■t cho ng■■i dùng. Khi khách hàng tr■ thành thành viên c■a 123doc và n■p ti■n vào tài kho■n c■a 123doc, b■n s■ ■■■c h■■ng nh■ng quy■n l■i sau n■p ti■n trên website
Luôn h■■ng t■i là website d■n ■■u chia s■ và mua bán tài li■u hàng ■■u Vi■t Nam. Tác phong chun nghi■p, hồn h■o, ■■ cao tính trách nhi■m ■■i v■i t■ng ng■■i dùng. M■c tiêu hàng ■■u c■a 123doc.net tr■ thành th■ vi■n tài li■u online l■n nh■t Vi■t Nam, cung c■p nh■ng tài li■u ■■c khơng th■ tìm th■y trên th■ tr■■ng ngo■i tr■ 123doc.net.
Mang l■i tr■ nghi■m m■i m■ cho ng■■i dùng, công ngh■ hi■n th■ hi■n ■■i, b■n online khơng khác gì so v■i b■n g■c. B■n có th■ phóng to, thu nh■ tùy ý.
123doc s■ h■u m■t kho th■ vi■n kh■ng l■ v■i h■n 2.000.000 tài li■u ■ t■t c■ l■nh v■c: tài chính tín d■ng, cơng ngh■ thơng tin, ngo■i ng■,...Khách hàng có th■ d■ dàng tra c■u tài li■u m■t cách chính xác, nhanh chóng.
Nhi■u event thú v■, event ki■m ti■n thi■t th■c. 123doc luôn luôn t■o c■ h■i gia t■ng thu nh■p online cho t■t c■ các thành viên c■a website.
Sau h■n m■t n■m ra ■■i, 123doc ■ã t■ng b■■c kh■ng ■■nh v■ trí c■a mình trong l■nh v■c tài li■u và kinh doanh online. Tính ■■n th■i ■i■m tháng 5/2014; 123doc v■■t m■c 100.000 l■■t truy c■p m■i ngày, s■ h■u 2.000.000 thành viên ■■ng ký, l■t vào top 200 các website ph■ bi■n nh■t t■i Vi■t Nam, t■ l■ tìm ki■m thu■c top 3 Google. Nh■n ■■■c danh hi■u do c■ng ■■ng bình ch■n là website ki■m ti■n online hi■u qu■ và uy tín nh■t.
Xu■t phát t■ ý t■■ng t■o c■ng ■■ng ki■m ti■n online b■ng tài li■u hi■u qu■ nh■t, uy tín cao nh■t. Mong mu■n mang l■i cho c■ng ■■ng xã h■i m■t ngu■n tài nguyên tri th■c quý báu, phong phú, ■a d■ng, giàu giá tr■ ■■ng th■i mong mu■n t■o ■i■u ki■n cho cho các users có thêm thu nh■p. Chính vì v■y 123doc.net ra ■■i nh■m ■áp ■ng nhu c■u chia s■ tài li■u ch■t l■■ng và ki■m ti■n online.
Th■a thu■n s■ d■ng 1.

CH■P NH■N CÁC ■I■U KHO■N TH■A THU■N
Chào m■ng b■n ■■n v■i 123doc.net! Chúng tôi cung c■p D■ch V■ (nh■ ■■■c mô t■ d■■i ■ây) cho b■n, tùy thu■c vào các “■i■u Kho■n Th■a Thu■n v■ S■ D■ng D■ch V■” sau ■ây (sau ■ây ■■■c g■i t■t T■i t■ng th■i ■i■m, chúng tơi có th■ c■p nh■t ■KTTSDDV theo quy■t ...
Sau khi nh■n xác nh■n t■ ■■ng h■ th■ng s■ chuy■n sang ph■n thông tin xác minh tài kho■n email b■n ■ã ■■ng ký v■i 123doc.netLink xác th■c s■ ■■■c g■i v■ ■■a ch■ email b■n ■ã ■■ng ky, b■n vui lịng ■■ng nh■p email c■a mình và click vào link 123doc ■ã g■i
Th■a thu■n s■ d■ng 1.
CH■P NH■N CÁC ■I■U KHO■N TH■A THU■N
Chào m■ng b■n ■■n v■i 123doc.
123doc cam k■t s■ mang l■i nh■ng quy■n l■i t■t nh■t cho ng■■i dùng. Khi khách hàng tr■ thành thành viên c■a 123doc và n■p ti■n vào tài kho■n c■a 123doc, b■n s■ ■■■c h■■ng nh■ng quy■n l■i sau n■p ti■n trên website
Luôn h■■ng t■i là website d■n ■■u chia s■ và mua bán tài li■u hàng ■■u Vi■t Nam. Tác phong chun nghi■p, hồn h■o, ■■ cao tính trách nhi■m ■■i v■i t■ng ng■■i dùng. M■c tiêu hàng ■■u c■a 123doc.net tr■ thành th■ vi■n tài li■u online l■n nh■t Vi■t Nam, cung c■p nh■ng tài li■u ■■c khơng th■ tìm th■y trên th■ tr■■ng ngo■i tr■ 123doc.net.
Mang l■i tr■ nghi■m m■i m■ cho ng■■i dùng, công ngh■ hi■n th■ hi■n ■■i, b■n online khơng khác gì so v■i b■n g■c. B■n có th■ phóng to, thu nh■ tùy ý.
123doc s■ h■u m■t kho th■ vi■n kh■ng l■ v■i h■n 2.000.000 tài li■u ■ t■t c■ l■nh v■c: tài chính tín d■ng, cơng ngh■ thơng tin, ngo■i ng■,...Khách hàng có th■ d■ dàng tra c■u tài li■u m■t cách chính xác, nhanh chóng.
Nhi■u event thú v■, event ki■m ti■n thi■t th■c. 123doc luôn luôn t■o c■ h■i gia t■ng thu nh■p online cho t■t c■ các thành viên c■a website.
Sau h■n m■t n■m ra ■■i, 123doc ■ã t■ng b■■c kh■ng ■■nh v■ trí c■a mình trong l■nh v■c tài li■u và kinh doanh online. Tính ■■n th■i ■i■m tháng 5/2014; 123doc v■■t m■c 100.000 l■■t truy c■p m■i ngày, s■ h■u 2.000.000 thành viên ■■ng ký, l■t vào top 200 các website ph■ bi■n nh■t t■i Vi■t Nam, t■ l■ tìm ki■m thu■c top 3 Google. Nh■n ■■■c danh hi■u do c■ng ■■ng bình ch■n là website ki■m ti■n online hi■u qu■ và uy tín nh■t.
u■t phát t■ ý t■■ng t■o c■ng ■■ng ki■m ti■n online b■ng tài li■u hi■u qu■ nh■t, uy tín cao nh■t. Mong mu■n mang l■i cho c■ng ■■ng xã h■i m■t ngu■n tài nguyên tri th■c quý báu, phong phú, ■a d■ng, giàu giá tr■ ■■ng th■i mong mu■n t■o ■i■u ki■n cho cho các users có thêm thu nh■p. Chính vì v■y 123doc.net ra ■■i nh■m ■áp ■ng nhu c■u chia s■ tài li■u ch■t l■■ng và ki■m ti■n online.
Th■a thu■n s■ d■ng 1.
CH■P NH■N CÁC ■I■U KHO■N TH■A THU■N
Chào m■ng b■n ■■n v■i 123doc.net! Chúng tôi cung c■p D■ch V■ (nh■ ■■■c mô t■ d■■i ■ây) cho b■n, tùy thu■c vào các “■i■u Kho■n Th■a Thu■n v■ S■ D■ng D■ch V■” sau ■ây (sau ■ây ■■■c g■i t■t T■i t■ng th■i ■i■m, chúng tôi có th■ c■p nh■t ■KTTSDDV theo quy■t ...
Sau khi nh■n xác nh■n t■ ■■ng h■ th■ng s■ chuy■n sang ph■n thông tin xác minh tài kho■n email b■n ■ã ■■ng ký v■i 123doc.netLink xác th■c s■ ■■■c g■i v■ ■■a ch■ email b■n ■ã ■■ng ky, b■n vui lòng ■■ng nh■p email c■a mình và click vào link 123doc ■ã g■i
Th■a thu■n s■ d■ng 1.
CH■P NH■N CÁC ■I■U KHO■N TH■A THU■N
Chào m■ng b■n ■■n v■i 123doc.
123doc cam k■t s■ mang l■i nh■ng quy■n l■i t■t nh■t cho ng■■i dùng. Khi khách hàng tr■ thành thành viên c■a 123doc và n■p ti■n vào tài kho■n c■a 123doc, b■n s■ ■■■c h■■ng nh■ng quy■n l■i sau n■p ti■n trên website
Luôn h■■ng t■i là website d■n ■■u chia s■ và mua bán tài li■u hàng ■■u Vi■t Nam. Tác phong chuyên nghi■p, hoàn h■o, ■■ cao tính trách nhi■m ■■i v■i t■ng ng■■i dùng. M■c tiêu hàng ■■u c■a 123doc.net tr■ thành th■ vi■n tài li■u online l■n nh■t Vi■t Nam, cung c■p nh■ng tài li■u ■■c khơng th■ tìm th■y trên th■ tr■■ng ngo■i tr■ 123doc.net.
Mang l■i tr■ nghi■m m■i m■ cho ng■■i dùng, công ngh■ hi■n th■ hi■n ■■i, b■n online khơng khác gì so v■i b■n g■c. B■n có th■ phóng to, thu nh■ tùy ý.
123doc s■ h■u m■t kho th■ vi■n kh■ng l■ v■i h■n 2.000.000 tài li■u ■ t■t c■ l■nh v■c: tài chính tín d■ng, cơng ngh■ thơng tin, ngo■i ng■,...Khách hàng có th■ d■ dàng tra c■u tài li■u m■t cách chính xác, nhanh chóng.
Nhi■u event thú v■, event ki■m ti■n thi■t th■c. 123doc luôn luôn t■o c■ h■i gia t■ng thu nh■p online cho t■t c■ các thành viên c■a website.
Sau h■n m■t n■m ra ■■i, 123doc ■ã t■ng b■■c kh■ng ■■nh v■ trí c■a mình trong l■nh v■c tài li■u và kinh doanh online. Tính ■■n th■i ■i■m tháng 5/2014; 123doc v■■t m■c 100.000 l■■t truy c■p m■i ngày, s■ h■u 2.000.000 thành viên ■■ng ký, l■t vào top 200 các website ph■ bi■n nh■t t■i Vi■t Nam, t■ l■ tìm ki■m thu■c top 3 Google. Nh■n ■■■c danh hi■u do c■ng ■■ng bình ch■n là website ki■m ti■n online hi■u qu■ và uy tín nh■t.
Xu■t phát t■ ý t■■ng t■o c■ng ■■ng ki■m ti■n online b■ng tài li■u hi■u qu■ nh■t, uy tín cao nh■t. Mong mu■n mang l■i cho c■ng ■■ng xã h■i m■t ngu■n tài nguyên tri th■c quý báu, phong phú, ■a d■ng, giàu giá tr■ ■■ng th■i mong mu■n t■o ■i■u ki■n cho cho các users có thêm thu nh■p. Chính vì v■y 123doc.net ra ■■i nh■m ■áp ■ng nhu c■u chia s■ tài li■u ch■t l■■ng và ki■m ti■n online.
Th■a thu■n s■ d■ng 1.
CH■P NH■N CÁC ■I■U KHO■N TH■A THU■N
Chào m■ng b■n ■■n v■i 123doc.net! Chúng tôi cung c■p D■ch V■ (nh■ ■■■c mô t■ d■■i ■ây) cho b■n, tùy thu■c vào các “■i■u Kho■n Th■a Thu■n v■ S■ D■ng D■ch V■” sau ■ây (sau ■ây ■■■c g■i t■t T■i t■ng th■i ■i■m, chúng tơi có th■ c■p nh■t ■KTTSDDV theo quy■t ...

Sau khi nh■n xác nh■n t■ ■■ng h■ th■ng s■ chuy■n sang ph■n thông tin xác minh tài kho■n email b■n ■ã ■■ng ký v■i 123doc.netLink xác th■c s■ ■■■c g■i v■ ■■a ch■ email b■n ■ã ■■ng ky, b■n vui lòng ■■ng nh■p email c■a mình và click vào link 123doc ■ã g■i
Th■a thu■n s■ d■ng 1.
CH■P NH■N CÁC ■I■U KHO■N TH■A THU■N
Chào m■ng b■n ■■n v■i 123doc.
123doc cam k■t s■ mang l■i nh■ng quy■n l■i t■t nh■t cho ng■■i dùng. Khi khách hàng tr■ thành thành viên c■a 123doc và n■p ti■n vào tài kho■n c■a 123doc, b■n s■ ■■■c h■■ng nh■ng quy■n l■i sau n■p ti■n trên website
Luôn h■■ng t■i là website d■n ■■u chia s■ và mua bán tài li■u hàng ■■u Vi■t Nam. Tác phong chuyên nghi■p, hoàn h■o, ■■ cao tính trách nhi■m ■■i v■i t■ng ng■■i dùng. M■c tiêu hàng ■■u c■a 123doc.net tr■ thành th■ vi■n tài li■u online l■n nh■t Vi■t Nam, cung c■p nh■ng tài li■u ■■c khơng th■ tìm th■y trên th■ tr■■ng ngo■i tr■ 123doc.net.
Mang l■i tr■ nghi■m m■i m■ cho ng■■i dùng, công ngh■ hi■n th■ hi■n ■■i, b■n online khơng khác gì so v■i b■n g■c. B■n có th■ phóng to, thu nh■ tùy ý.
123doc s■ h■u m■t kho th■ vi■n kh■ng l■ v■i h■n 2.000.000 tài li■u ■ t■t c■ l■nh v■c: tài chính tín d■ng, cơng ngh■ thơng tin, ngo■i ng■,...Khách hàng có th■ d■ dàng tra c■u tài li■u m■t cách chính xác, nhanh chóng.
Nhi■u event thú v■, event ki■m ti■n thi■t th■c. 123doc luôn luôn t■o c■ h■i gia t■ng thu nh■p online cho t■t c■ các thành viên c■a website.
Sau h■n m■t n■m ra ■■i, 123doc ■ã t■ng b■■c kh■ng ■■nh v■ trí c■a mình trong l■nh v■c tài li■u và kinh doanh online. Tính ■■n th■i ■i■m tháng 5/2014; 123doc v■■t m■c 100.000 l■■t truy c■p m■i ngày, s■ h■u 2.000.000 thành viên ■■ng ký, l■t vào top 200 các website ph■ bi■n nh■t t■i Vi■t Nam, t■ l■ tìm ki■m thu■c top 3 Google. Nh■n ■■■c danh hi■u do c■ng ■■ng bình ch■n là website ki■m ti■n online hi■u qu■ và uy tín nh■t.
Xu■t phát t■ ý t■■ng t■o c■ng ■■ng ki■m ti■n online b■ng tài li■u hi■u qu■ nh■t, uy tín cao nh■t. Mong mu■n mang l■i cho c■ng ■■ng xã h■i m■t ngu■n tài nguyên tri th■c quý báu, phong phú, ■a d■ng, giàu giá tr■ ■■ng th■i mong mu■n t■o ■i■u ki■n cho cho các users có thêm thu nh■p. Chính vì v■y 123doc.net ra ■■i nh■m ■áp ■ng nhu c■u chia s■ tài li■u ch■t l■■ng và ki■m ti■n online.

Hµ Néi - 2007


Lời cam đoan
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số
liệu và kết quả trình bày trong luận văn là trung thực và cha từng đợc ai
công bố trong bất cứ công trình nào khác.
Tôi xin cam đoan rằng mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện luận văn này
đ đợc cảm ơn và các thông tin trích dẫn trong luận văn đều đợc chỉ rõ
nguồn gốc.
Hà Nội, tháng 10 năm 2007
Tác giả luận văn

Đặng Xuân Đạt

Trng i hc Nụng nghip 1 - Lun văn Thạc sỹ khoa học -----------------------------------------------------

i

Lời cảm ơn
Trong quá trình học tập và thực hiện đề tài tốt nghiệp, ngoài sự nỗ lực
của bản thân, tôi còn nhận đợc rất nhiều sự giúp đỡ của các tập thể và cá
nhân trong và ngoài trờng.
Nhân dịp hoàn thành luận văn này, Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc
đối với TS. Nguyễn Hữu Nam, Thầy giáo đ trực tiếp hớng dẫn và chỉ bảo tôi
hết sức tận tình trong suốt thời gian học tập và hoàn thành luận văn tốt nghiệp
này.
Tôi xin chân thành cảm ơn các Thầy Cô giáo trong Bộ môn Vi sinh vËt Trun nhiƠm - BƯnh lý, Khoa Thó y vµ Khoa Sau đại học Trờng Đại học
Nông nghiệp I đ góp ý, chỉ bảo để luận văn của tôi đợc hoàn thành.
Tôi xin cảm ơn các chủ trang trại, cán bộ quản lý các trang trại chăn nuôi
lợn siêu nạc: Trại Ông Cơ, Ông Đẩu, Ông Sơn, Bà Thủy đ giúp đỡ, tạo điều kiện
thuận lợi cho tôi thực hiện đề tài của mình.
Để hoàn thành luận văn này tôi còn nhận đợc sự động viên khích lệ
của ngời thân, bạn bè, đồng nghiệp. Tôi xin chân thành cảm ơn những tình
cảm cao quý đó!
Hà Nội, tháng 10 năm 2007
Tác giả luận văn

Đặng Xuân Đạt

Trng i hc Nụng nghip 1 - Luận văn Thạc sỹ khoa học -----------------------------------------------------

ii


Mục lục
Lời cam đoan

i

Lời cảm ơn

ii

Mục lục

iii

Danh mục các chữ viết tắt

vi

Danh mục bảng biểu

vii

Danh mục đồ thị, hình

viii

1. Đặt vấn đề

i

2. Tổng quan tài liệu

3

2.1 Tình hình nghiên cứu bệnh và nguyên nhân gây bệnh ở đờng hô hấp .. 3
2.1.1 Sơ lợc tình hình bệnh hô hấp

3

2.1.2 Nguyên nhân gây bệnh đờng hô hấp.

3

2.2 Các bệnh hô hấp thờng thấy có triệu chứng ho và khó thở

13

2.2.1. Sơ lợc về bệnh tụ huyết trùng lợn

14

2.2.2. Sơ lợc về bệnh suyễn lợn

15

2.2.3. Sơ lợc về hội chứng rối loạn hô hấp và sinh sản ở lợn

17

2.2.4. Sơ lợc về bệnh viêm teo mũi truyền nhiễm của lợn

18

2.2.5 Sơ lợc về bệnh viêm đờng hô hấp do Heamophilus

19

2.2.6 Sơ lợc về bệnh viêm màng phổi và phổi ở lợn

19

2.2.7. Sơ lợc về bệnh giả dại ở lợn

21

2.2.8. Sơ lợc về bệnh cúm lợn

22

2.2.9. Sơ lợc về bệnh liên cầu khuẩn ở lợn (Streptococcal diseases)

24

2.3. Cấu tạo tổ chức một số cơ quan

26

2.3.1. Cấu tạo và chức năng của phổi

26

2.3.2. Cấu tạo và chức năng của hạch lâm ba

28

3. Đối tợng, nội dung, nguyên liệu và phơng pháp nghiên cứu
3.1. Nội dung nghiªn cøu

30
30

Trường ðại học Nơng nghiệp 1 - Luận văn Thạc sỹ khoa học -----------------------------------------------------

iii


3.1.1. Khảo sát tỷ lệ mắc bệnh phổi trên lợn siêu nạc các lứa tuổi khác nhau 30
3.1.2. Khảo sát tỷ lệ mắc bệnh phổi ở các trang trại chăn nuôi lợn siêu
nạc theo phơng thức chuồng hở, chuồng bán kín, kín hoàn toàn.

30

3.1.3. Khảo sát một số chỉ tiêu huyết học lợn siêu nạc mắc bệnh phổi. 30
3.1.4. Tổng hợp các triệu chứng chính của lợn siêu nạc mắc bệnh phổi. 30
3.1.5. Mổ khám, kiểm tra bệnh tích lợn ốm, chết, do bệnh phổi.

30

3.1.6. Nghiên cứu bệnh tích đại thể, vi thể của: ruột, gan, phổi, thận và
hạch, lợn mắc bệnh phổi.
3.2. Nguyên liệu, địa điểm và đối tợng nghiên cứu

30

30

3.2.1. Nguyên liệu

30

3.2.2. Địa điểm nghiên cứu

30

3.2.3. Đối tợng nghiên cứu

31

3.3. Phơng pháp nghiên cứu

31

3.3.1. Chuẩn bị

31

3.3.2. Phơng pháp xác định tỷ lệ lợn mắc bệnh phổi

31

3.3.3. Phơng pháp đếm số lợng hồng cầu

31

3.3.4. Phơng pháp xác định bạch cầu(%): theo công thức Schilling, đơn
vị tính %

32

3.3.5. Phơng pháp định lợng hemoglobin

32

3.3.6. Phơng pháp tính tỷ khối huyết cầu - Hematocrit

32

3.3.7. Phơng pháp xác định các chỉ tiêu sinh hoá máu

33

3.3.8. Phơng pháp giải phẫu bệnh học

34

3.3.9. Phơng pháp xư lý sè liƯu

36

4. KÕt qu¶ th¶o ln

37

4.1. KÕt qu¶ nghiên cứu tỷ lệ mắc bệnh phổi của lợn tại 4 trang trại

37

4.2. Kết quả so sánh tỷ lệ mắc nhóm bệnh phổi của lợn tại 4 trang trại

46

4.3. Kết quả chẩn đoán các bệnh phổi ở lợn siêu nạc tại 4 trang trại.

50

4.4. Kết quả tổng hợp tỷ lệ mắc các bệnh phổi của lợn tại 4 trang trại.

59

Trng ðại học Nông nghiệp 1 - Luận văn Thạc sỹ khoa học -----------------------------------------------------

iv


4.5. Kết quả nghiên cứu triệu chứng, bệnh tích chủ yếu của lợn mắc nhóm
bệnh phổi

61

4.5.1 Kết quả nghiên cứu triệu chứng của lợn mắc bệnh

61

4.5.2 Kết quả nghiên cứu bệnh tích đại thể của lợn mắc bệnh.

63

4.6. Kết quả nghiên cứu bệnh tích vi thể ở một số cơ quan của lợn mắc bệnh 66
4.6.1 Kết quả nghiên cứu bệnh tích vi thể ở phổi của lợn mắc bệnh

66

4.6.2 Kết quả nghiên cứu bệnh tích vi thể ở một số cơ quan của lợn mắc
bệnh

71

4.7. Kết quả Khảo sát một số chỉ tiêu huyết học của lợn mắc bệnh

74

4.7.1 Kết quả khảo sát một số chỉ tiêu hệ hồng cầu của lợn bệnh

74

4.7.2. Kết quả nghiên cứu một số chỉ tiêu hệ bạch cầu của lợn bệnh 77
4.7.3. Kết quả nghiên cứu hàm lợng Protein huyết thanh của lợn bệnh.
5. Kết luận, tồn tại và đề nghị

80
v

5.1. Kết luận

v

5.2. §Ị nghÞ

vi

Trường ðại học Nơng nghiệp 1 - Luận văn Thạc sỹ khoa học -----------------------------------------------------

v


Danh mục các chữ viết tắt

-

AEP :Swine enzootic pneumonia

- APP: Actinobacinus pleuropneumonia
- CH4:: KhÝ Mªtan
- CO2: KhÝ Cacbonic
- FAO: Food and Agriculture Organization
- FMD: Foot and Mouth disease

- Hb: Hemoglobin
- HCl: Axit Chlohydric
- HCRLHHSS: Hội chứng rối loạn hô hấp sinh sản
- H2S: Hydrosulfua

- LHbBQ: Lợng Hemoglobin bình quân
- NaCl: Natrichlorua

- NĐHbBQ : Nồng độ huyết sắc tố trung bình
- NH3, : Amoniac
- O2: Oxygen
- P. Multocida: Pasteurella Multocida

- PRRS: Porcine Reproductive and Respiratory Syndrome
- VTB : ThÓ tÝch trung bình của hồng cầu
- TB: Trung bình
- THC: Tổng hợp chung

Trường ðại học Nông nghiệp 1 - Luận văn Thạc sỹ khoa học -----------------------------------------------------

vi


Danh mơc b¶ng biĨu
B¶ng 4.1. kÕt qu¶ theo dâi tû lệ nhiễm nhóm bệnh phối tại trại chăn nuôi
lợn siêu nạc Ông Cơ từ tháng 1 - 4 năm 2007
38
Bảng 4.2. kết quả theo dõi tỷ lệ mắc nhóm bệnh phối tại trại chăn nuôi lợn
siêu nạc Ông Đẩu từ tháng 1 - 4 năm 2007 (%)
40
Bảng 4.3. kết quả theo dõi tỷ lệ mắc nhóm bệnh phối tại trại chăn nuôi lợn
siêu nạc Ông Sơn từ tháng 1 - 4 năm 2007 (%)
42
Bảng 4.4. kết quả theo dõi tỷ lệ mắc nhóm bệnh phối tại trại chăn nuôi lợn
siêu nạc bà Thuỷ từ tháng 1 - 4 năm 2007 (%)
44
Bảng 4.5. kết quả so sánh tỷ lệ mắc nhóm bệnh phối tại 4 trại chăn nuôi
lợn siêu nạc từ tháng 1 - 4 năm 2007 (%)

46
Bảng 4.6. Kết quả chẩn đoán các bệnh phổi ở lợn mắc nhóm bệnh phổi tại
trại Ông Cơ từ tháng 1 - 4 năm 2007 (%)
51
Bảng 4.7. Kết quả chẩn đoán các bệnh phổi ở lợn mắc nhóm bệnh phổi ở
trại Ô Đẩu từ tháng 1 - 4 năm 2007 (%)
53
Bảng 4.8- Kết quả chẩn đoán các bệnh phổi ở lợn mắc nhóm bệnh phổi ở
trại Ô Sơn từ tháng 1 - 4 năm 2007 (%)
55
Bảng 4.9. Kết quả chẩn đoán các bệnh phổi ở lợn mắc nhóm bệnh phổi ở
trại bà Thuỷ
57
Bảng 4.10: Kết quả tổng hợp tỷ lệ mắc các bệnh phổi ở 4 trang trại.
59
Bảng 4.11. Kết quả tổng hợp triệu chứng lâm sàng của lợn bệnh
62
Bảng 4.12. Kết quả nghiên cứu bệnh tích đại thể của phổi lợn bệnh
64
Bảng 4.13. Bệnh tích đại thể ở một số cơ quan của lợn bệnh
65
Bảng 4.14. Kết quả nghiên cứu bệnh tích vi thể ở phổi của lợn bệnh
67
Bảng 4.15. Kết quả nghiên cøu bƯnh tÝch vi thĨ ë mét sè c¬ quan của lợn
bệnh
72
Bảng 4.16. Kết quả khảo sát một số chỉ tiêu hệ hồng cầu của lợn bệnh 75
Bảng 4.17. Kết quả khảo sát chỉ tiêu bạch cầu của lợn bệnh
78
Bảng 4.18. Kết quả khảo sát hàm lợng protein của lợn bƯnh

80

Trường ðại học Nơng nghiệp 1 - Luận văn Thạc sỹ khoa học ----------------------------------------------------- vii


Danh mục đồ thị, hình
Biểu đồ 4.1a. Biểu diễn tỷ lệ mắc nhóm bệnh phối tại trại Ông Cơ theo nhóm
lợn
38
Biểu đồ 4.1b. Biểu diễn tỷ lệ mắc nhóm bệnh phổi tại trại Ông Cơ theo các
tháng
39
Biểu đồ 4.2a: Biểu diễn tỷ lệ mắc nhóm bệnh phối tại trại Ông Đẩu theo nhóm
lợn.
40
Biểu đồ 4.2b: Biểu diễn tỷ lệ mắc nhóm bệnh phổi tại trại Ông Đẩu theo
tháng.
41
Biểu đồ 4.3a. Biểu diễn tỷ lệ mắc nhóm bệnh phổi tại trại Ông Sơn theo nhóm
lợn
42
Biểu đồ 4.3b. Biểu diễn tỷ lệ mắc nhóm bệnh phối tại trại Ông Sơn theo
tháng
43
Biểu đồ 4.3a. Biểu diễn tỷ lệ mắc nhóm bệnh phổi tại trại bà Thuỷ theo nhóm
lợn
44
Biểu đồ 4.3b. Biểu diễn tỷ lệ mắc nhóm bệnh phổi tại trại bà Thuỷ theo tháng 45
Biểu đồ 4.5.a. Biểu đồ so sánh tỷ lệ mắc nhóm bệnh phổi theo nhóm lợn siêu
nạc ở 4 cơ sở nghiên cứu

46
Biểu đồ 4.5.b. Biểu đồ tổng quát so sánh tỷ lệ mắc nhóm bệnh phổi của lợn 47
ở 4 cơ sở nghiên cứu
47
Biểu đồ 4.5.c. Tổng hợp biĨu diĨn tû lƯ m¾c nhãm bƯnh phỉi theo nhãm lợn
của lợn siêu nạc ở 4 cơ sở nghiên cứu
50
Biểu đồ 4.7a. Biểu diễn tỷ lệ lợn mắc các bệnh phổi ở trại ông Đẩu
54
Biểu đồ 4.8a. Biểu diễn tỷ lệ lợn mắc các bệnh phổi ở trại ông Sơn
56
Biểu đồ 4.9a. Biểu diễn tỷ lệ lợn mắc các bệnh phổi ở trại bà Thuỷ
58
Biểu đồ 4.10a: Biểu diễn tỷ lệ mắc các bệnh phổi theo bệnh ở 4 trại
60
Biểu đồ 4.17a. Công thức bạch cầu lợn khỏe
79
Biểu đồ 4.17b. Công thức bạch cầu lợn bệnh
79
Biểu đồ 4.18a. Biểu thị tiểu phần Protein lợn bệnh
Biểu đồ 4.18b. Biểu thị tiểu phần Protein lợn khoẻ

81
81

nh 1: Ln khú th, triu chng điển hình trong bệnh phổi

86

Trường ðại học Nơng nghiệp 1 - Luận văn Thạc sỹ khoa học -----------------------------------------------------viii

Ảnh 2: Phổi lợn khỏe, phổi không sưng màu hồng nhạt

86

Ảnh 3: Phổi lợn bệnh sưng to, rìa tù, trên bệnh tích có màu đỏ sẫm

86

Ảnh 4: Phổi lợn trong bệnh suyễn. Bệnh tích màu đỏ sẫm, chắc, đặc. ðối xứng hai
bên phổi

86

Ảnh 5: Ngoại tâm mạc viêm tơ huyết

86

Ảnh 6: Viêm dính màng phổi

86

Ảnh 7: Phổi lợn trong bệnh suyễn ghép với bệnh tụ huyết trùng, trên mặt phía sau
của phổi có các đám xuất huyết màu đen đậm

87

Ảnh 8: Bệnh tích của phổi lợn bị bệnh suyễn, nhìn cận cảnh thấy các tiểu thuỳ
phổi bị tuỵ tạng hoá, màu đỏ, chắc, bóng.

87

Ảnh 9: Bệnh tích phổi suyễn ghép với tụ huyết trùng

87

Ảnh 10: Phổi sưng màu ñỏ hồng - bệnh tụ huyết trùng lợn

87

Ảnh 11: Bệnh viêm màng phổi, phổi sưng to, tơ huyết tạo thành lớp màng phía
ngồi của phổi.

87

Ảnh 12: Màng bao tim viêm tơ huyết sù sì trong bệnh viêm phổi – màng phổi
(APP)

87

Ảnh 13: Màng bao tim viêm tơ huyết sù sì trong bệnh viêm phổi – màng phổi
(APP)

88

Ảnh 14: Bệnh viêm màng phổi, phổi sưng to, tơ huyết tạo thành lớp màng phía
ngồi của phổi.

88

Ảnh 15: Bệnh tích của phổi lợn trong bệnh cúm. Phổi viêm cata, mặt phổi có màu
đỏ sẫm nằm rải rác

88

Ảnh 16: Phổi sưng to, phổi chắc ñặc, màu ñỏ sẫm trên toàn bộ phổi trong bệnh
PRRS

88

Ảnh 17: Phổi bị tuỵ tạng hoá trong bệnh suyễn lợn

88

Ảnh 18: Phổi sưng to , gan hoá trong bệnh tụ huyết trùng

88

Ảnh 19: Cấu trúc vi thể của phổi lành. Vách phế nang mỏng, lịng phế nang trong
sáng
Trường ðại học Nơng nghiệp 1 - Luận văn Thạc sỹ khoa học -----------------------------------------------------

89
ix


Ảnh 20: Cấu trúc vi thể của phổi lành. Vách quản và vách phế nang mỏng, lòng
phế nang trong sáng

89

Ảnh 21: Bệnh tích vi thể của bệnh giun phổi lợn, lịng phế quản có lát cắt ngang
của giun phổi

89

Ảnh 22: Xung huyết ở phổi, các mạch quản dãn rộng, chứa ñầy hồng cầu, giới
hạn các phế nang không rõ ràng

89

Ảnh 23: Xuất huyết ở phổi, lòng phế quản và lòng phế nang chứa ñầy hồng cầu
màu ñỏ tươi

89

Ảnh 24: Tế bào viêm và dịch rỉ viêm chứa đầy trong lịng phế quản

89

Ảnh 25: Thâm nhiễm tế bào viêm trong lòng các phế nang và xung quanh các phế
quản

90

Ảnh 26:Xuất huyết ở phổi, lịng phế nang chứa đầy hồng cầu màu ñỏ sẫm 90
Ảnh 27: Tăng sinh tế bào xơ ở hạ niêm mạc trong phổi

90

Ảnh 28: Phổi chứa nước phù ở hạ niêm mạc tạo ra kẽ trống trắng, lòng phế
quản có tế bào viêm và hồng cầu

90

Ảnh 29: Tổ chức nhu mô phổi bị dịch rỉ viêm và tế bào viêm che phủ.

90

Ảnh 30: Tổ chức nhu mô phổi bị dịch rỉ viêm và tế bào viêm che phủ

90

Trường ðại học Nông nghiệp 1 - Luận văn Thạc sỹ khoa học -----------------------------------------------------

x


1. đặt vấn đề
Trong những năm gần đây, chăn nuôi nói chung và chăn nuôi lợn nói
riêng nó chiếm một vÞ trÝ quan träng trong nỊn kinh tÕ cđa n−íc ta. Đặc biệt là
nghành nuôi lợn có nhiều thay đổi đáng kể về quy mô đàn, phơng thức chăn
nuôi, chất lợng đàn lợn giống đợc nâng lên rất nhiều. Chính điều đó đ
góp phần không nhỏ trong quá trình phát triển ngành Nông nghiệp của nớc
nhà, đồng thời chúng góp phần nâng cao mức sống cho ngời dân. Sản phẩm
của ngành chăn nuôi lợn cung cấp nguồn thực phẩm chủ yếu cho nhân loại,
theo thống kê hàng năm của tổ chức lơng thực thế giới FAO (1999) luôn
có số lợng đầu lợn và số thịt lợn tiêu thụ trên đầu ngời của hơn 200 quốc
gia và khu vực trên thế giới. Mức tiêu thụ thịt lợn tính trên đầu ng−êi ë

nhiỊu n−íc trªn thÕ giíi chiÕm tû lƯ cao so với các loạt thịt khác. ở Đức số
kg thịt lợn tính trên đầu ngời là 49,2kg chiếm 54,7% trên tổng số thịt và
trứng. ở pháp tỷ lệ đó là 38,7%. Trung Quốc là 62,16%. Việt Nam tỷ lệ thịt
lợn hơi tính theo đầu ngời chiếm 72,94% trên tổng số các loại thịt đợc
tiêu thụ năm, cũng theo thống kế của FAO (1999), thì năm 1998 Việt Nam
đứng hàng thứ 7 của thế giới, đứng thứ 2 Châu á về số lợng đầu lợn. Với vai
trò không nhỏ đó Đảng và Nhà nớc ta đ và đang quy hoạch vùng chăn nuôi,
đầu t cho ngành chăn nuôi, nhất là chăn nuôi lợn với quy mô đàn lợn, nạc
hoá đàn lợn theo phơng thức chăn nuôi công nghiệp.
Cùng với sự đi lên của ngành chăn nuôi nói chung và chăn nuôi lợn nói
riêng, sự phát triển của các phơng thức chăn nuôi công nghiệp hiện đại nh
trang trại khép kín với sự đầu t về trang thiết bị có thể nói là rất lớn, con
giống tốt Tuy nhiên với quy mô đàn lớn, mật độ chăn nuôi dày đặc nên các
trang trại không tránh khỏi tình trạng dịch bệnh xảy ra. Đặc biệt với điều kiện
khí hậu nhiệt đới nóng ẩm và các phơng thức chăn nuôi đơn thuần ở nớc ta
càng thuận lợi cho những căn bệnh truyền nhiễm nguy hiĨm nh− bƯnh Tai
Trường ðại học Nơng nghiệp 1 - Luận văn Thạc sỹ khoa học -----------------------------------------------------

1


xanh, bệnh tụ huyết trùng, bệnh rối loạn hô hấp sinh sản, bệnh viêm màng
phổi và phổi, bệnh dịch tả lợn, bệnh phó thơng hàn, bệnh đóng dấu lợn, ... và
đặc biệt có một số nhóm bệnh về phổi trong những năm gần đây phát triển
mạnh gây thiệt hại không nhỏ về kinh tế không chỉ ở những đàn lợn nội, lợn
lai, với các phơng thức chăn nuôi khác nhau mà nó còn xảy ra và gây nhiều
thiệt hại về kinh tế cho hộ chăn nuôi lợn siêu nạc.
Trong đó, nhóm bệnh phổi là nhóm bệnh thờng xuyên xảy ra, bệnh lây lan
nhanh, làm giảm khả năng sinh trởng phát triển thậm chí còn có thể gây chết,
làm thiệt hại lớn về kinh tế. Xuất phát từ thực tế đó chúng tôi triển khai nghiên

cứu đề tài:
"Nghiên cứu một số ®Ỉc ®iĨm bƯnh lý chđ u cđa nhãm bƯnh phỉi ở
lợn siêu nạc "
Mục tiêu của đề tài nhằm xác định một số chỉ tiêu lâm sàng, chỉ tiêu
sinh lý, sinh hoá máu, và biến đổi bệnh lý đại thể, vi thĨ ë mét sè c¬ quan cđa
nhãm bƯnh phỉi ở lợn siêu nạc làm cơ sở cho việc chẩn đoán bệnh, có biện
pháp phòng trị thích hợp, giảm bớt thiệt hại, nâng cao hiệu quả kinh tế cho
chủ trang tr¹i.

Trường ðại học Nơng nghiệp 1 - Luận văn Thạc sỹ khoa học -----------------------------------------------------

2


2. Tổng quan tài liệu
2.1 tình hình nghiên cứu bệnh và nguyên nhân gây
bệnh ở đờng hô hấp
2.1.1 Sơ lợc tình hình bệnh hô hấp
Bệnh hô hấp của gia súc là một bệnh khá phổ biến. Đặc biệt là bệnh
viêm phổi, tuy cha có số liệu thống kê đầy đủ nhng nó chiếm khoảng 65%
bệnh hô hấp. Bệnh viêm phổi thờng phát sinh lẻ tẻ ở khắp các vùng trong cả
nớc và vào tất cả các tháng trong năm, nhng nhìn chung thì bệnh thờng tập
trung vào các tháng cuối đông (tháng 12, 1, 2, 3) hàng năm. Do thời điểm này
thời tiết rất lạnh, rất khắc nghiệt và lại thay đổi đột ngột. Gia súc phải hoạt
động tối đa kết hợp với việc quản lý, vệ sinh, chăm sóc nuôi dỡng kém, làm
giảm sức đề kháng của cơ thể, đó là tiền đề cho bệnh viêm phổi xảy ra.
Bên cạnh đó, mạng lới thú y cơ sở còn mỏng, hoạt động kém hiệu quả,
trình độ chuyên môn còn thấp nên việc phòng và trị bệnh cha đem lại kết quả
cao. Vì thế hàng năm tỷ lệ gia súc chết do viêm phổi rất cao (chiếm khoảng
1/3 tổng số con bị bệnh hô hấp), gây thiệt hại lớn về kinh tÕ.

Theo Blood, DC, Henderson, O.M and handerson, J.A (1985), tæn thất
do bệnh đờng hô hấp giao động tơng đối giữa các gia súc và các mùa. Sự tổn
thất theo mùa do bệnh viêm phổi gây ra là hơn 30%.
2.1.2 Nguyên nhân gây bệnh đờng hô hấp.
Có rất nhiều nguyên nhân gây bệnh đờng hô hấp. Các nguyên nhân đó
ảnh hởng và tác động qua lại lẫn nhau. Gia súc sống trong một môi trờng
nhất định, đờng hô hấp lại thờng xuyên tiếp xúc với môi trờng bên ngoài,
do đó khi điều kiện môi trờng sống thay đổi sẽ ảnh hởng trực tiếp đến bộ
máy hô hấp, làm giảm sức đề kháng của cơ thể, tạo điều kiện thuận lợi cho
các vi sinh vật khác trỗi rậy và gây bệnh. Cho nên khi bệnh hô hấp xảy ra nó
phải đợc xem là kết quả của một tập hợp các nhân tố liên quan nh: sự truyền
nhiễm, môi trờng, sự quản lí và di truyền Nguyên nhân gây bệnh đờng hô
Trng i học Nông nghiệp 1 - Luận văn Thạc sỹ khoa học -----------------------------------------------------

3


hấp là do đa yếu tố, nên thực tế khi nghiên cứu cấn đề này chúng ta không thể
quan tâm đến một vài tác nhân lây nhiễm cụ thể mà phải xem xét đến các tác
nhân có liên quan.
2.1.2.1 Sự nhiễm trùng.
Do đặc điểm cấu tạo và chức năng, đờng hô hấp có rất nhiều điều kiện
thuận lợi cho sự tồn tại, khu trú của nhiều loài vi sinh vật. Đồng thời đó là con
đờng thuận lợi nhất cho sự xâm nhập cũng nh thích ứng đầu tiên của nhiều
loại vi khn Ngun VÜnh Ph−íc - 1980 [21]
Cho nªn dï ở hình thức chăn nuôi nào: riêng lẻ hay tập chung, sự nhiễm
trùng đờng hô hấp là rất phổ biến, đặc biệt là ở hình thức chăn nuôi tập
chung theo từng đàn lớn. Sự lan rộng của bệnh hô hấp từ đàn này sang đàn
khác, từ con này sang con khác có thể bằng 2 con đờng:
+ Giống nh sự nhiễm trùng khác, bệnh có thể lây qua tiếp xúc nh:

mua bán, xe cộ và các phơng tiện vận chuyển qua lại, chăm sóc, ngời
+ Một số bệnh hô hấp có thể lây từ đàn này sang đàn khác bằng sù l−u chun
kh«ng khÝ
- Sù lan trun bƯnh h« hÊp b»ng l−u chun kh«ng khÝ (Airbone).
Sù l−u chun kh«ng khÝ trong tự nhiên là một trong những tác nhân
quan trọng có khả năng làm tăng cờng sự khuyếch tán của mầm bệnh. Nhờ
con đờng này mà nhiều bệnh đờng hô hấp có thể lây lan từ đàn này sang
đàn khác. Thông qua các yếu tố khí tợng, nổi bật là hớng và tốc độ gió,
cộng thêm vào đó là các tác nhân nh : mây che phủ, gió xoáy, địa hình, độ
ẩm tơng đối lớn hơn 90% tạo điều kiện cho sự lu chuyển không khí, tăng
khả năng phát tán mầm bệnh đi xa. Một số bệnh hô hấp của gia súc nh: bệnh
cảm Lợn (Bronchitis et broncho pneumonia enzootic porcellorum, influenza
suum), bệnh viêm phổi - màng phổi truyền nhiễm của trâu bò (Contagious
bovin pleuropneumonia) do Mycoplasma mycodes gây ra. Các bệnh này có
thể lan rộng đến vài cây số Goodwin 1985. Không chỉ có bệnh hô hấp mà một
số bÖnh nh−: lë måm long mãng (FMD), bÖnh Aujesky’s ë lợn cũng lây theo
phơng thức này.
Trng i hc Nụng nghip 1 - Luận văn Thạc sỹ khoa học -----------------------------------------------------

4


- Nhiễm trùng hô hấp cá thể và trong đàn.
Nh chúng ta đ biết đờng hô hấp mà đặc biệt là đờng hô hấp trên, là
nơi lý tởng cho sự tồn tại, khu trú của rất nhiều loài vi sinh vật. Bao gồm cả
những nhóm có lợi và có hại nh: virus, Mycoplasma, Chamydias, vi
khuẩnGiữa chúng tồn tại mối liên kết đặc biệt, mối liên kết này luôn ở trạng
thái cân bằng giữa các nhóm vi sinh vật với nhau và với cơ thể vật chủ. Số
lợng và chủng loại của các loài vi sinh vật không ổn định mà thờng xuyên
biến động theo mùa, vùng, theo từng loài động vật khác nhau và từng vị trí

khác nhau trong đờng hô hấp.
Chẳng hạn nh: Mycoplasma hyorhinis và Haemophillus nhng loại
này thuéc cïng mét nhãm vi sinh vËt, cã thÓ th−êng xuyên đợc phân lập
không chỉ ở đờng hô hấp trên mà cả trong các phế quản.
Gante et at (1990) đ kiểm tra vi khuẩn trong lợn sống và khoẻ mạnh
nặng 20 - 30kg thÊy r»ng: Streptococcus, Staphylococcus, Escherichia coli,
Klebshiella, Corrynebacterium, M.haemophilus parasuis rất hay thấy còn
Bordetellabronchiseptica rất hiếm khi phân lập đợc. Pasteurella multocida
không bao giờ có thể phân lập đợc ở trong phế quản lợn khoẻ.
Năm 1951 rất nhiều tác giả đ công bố phân lập đợc nhóm vi khuẩn:
Mysuipneumonia hoặc M. Hyopneumonia. Ngoài ra còn có những vi khuẩn
khác cũng đợc phân lập ở đờng hô hấp nh Bordetella bronchiseptia,
Pasteurella.sp,

Corynebacterium,

Escherichia

coli,

Staphylococcus,

Haemophylus influenza suis Ngun VÜnh Ph−íc (1978) [20]
Theo Thomson, RG và Gillka.F(1974) nhiều vi khuẩn đợc phát hiện ở
đờng h« hÊp gia sóc nh−: Pasteurella.sp, Mycoplasma sp. Streptococcus sp.
Corinebacterium bovis, Sphaero phorusnecro phorus, Haemophilus Somnus.
New house M.et al (1976). Cohen AV, Gold WN(1975) cho biÕt, mét
sè vi khuÈn t×m thấy ở đờng hô hấp gia súc gồm: Pasteurella,
Mycoplasma,sp.

Haemophillus

pneumonia,

Bordetella

brochiseptica,

Salmonella Cholesraesuis, Streptococcus, Escherichia Coli, Actinobacillus,
Pneumocytis carrinii, Corynebacterium equi, Anthrax.
Trường ðại học Nông nghiệp 1 - Luận văn Thạc sỹ khoa học -----------------------------------------------------

5


Nhiều loại vi khuẩn gây bệnh đợc phát hiện thông th−êng ë miƯng,
mịi, häng nh−: Haemophilus influenza, Staphylococcus, Klebshiella
pneumonia, Streptococcus pyogenes, Neisseria meningitadis, các loại
Bacteroides, Moracell Catarrhalis.
Mặc dù số lợng, chủng loại các loài vi sinh vật khu trú trong đờng hô
hấp là rất lớn nhng không phải lúc nào cũng có mặt. Theo những nghiên cứu
mới đây nhất cho thấy: các loài vi sinh vật thờng xuyên có mặt ở đờng hô
hấp bao gồm.
* Pasteurella multocida.
Đây là một trong những loài vi khuẩn rất hay gặp trong đờng hô hấp
của gia súc nói chung, Trâu Bò nói riêng thờng thấy ở đờng hô hấp trên,
càng đi sâu vào phổi càng khó phân lập.
Theo Rhoades 1967 khi phân lập trên 1283 bƯnh phÈm cho thÊy tû lƯ
mang khn ë tr©u bò khoẻ biến đổi từ 50 - 100%.
ở Việt Nam, Ngun VÜnh Ph−íc vµ céng sù (1978) [19] qua 3 năm

điều tra ở 22 điểm trên 805 trâu bò từ những mẫu vật phẩm chủ yếu là những
chất ngoáy mũi tại 10 tỉnh và thành phố phía Nam thấy rằng khoảng 5,6% trâu
bò mang P. Multocida.
Trơng Văn Dung và cộng sù (1998) khi ph©n lËp 317 mÉu vËt phÈm
chđ u là lấy dịch đờng hô hấp trên, trâu bò tại 6 tØnh phÝa B¾c thÊy r»ng tû
lƯ mang vi khn tại các địa phơng từ 45 - 64,9%.
Lê Văn Tạo và Dơng Thế Long (1995) khi phân lập 305 mẫu vật chủ
yếu là chất ngoáy mũi trâu bò khoẻ tai Sơn La đ

phân lập đợc P.

Multocida, kết quả cho thấy tỷ lệ mang vi khuẩn tại địa phơng là 15,4%
ở trâu, 16,7% ở bò.
* Mycoplasma Hypopneumonia.
Đây là dạng trung gian giữa vi khuẩn và virút, gây bệnh viêm phổi tại
địa phơng hay bệnh viêm phổi - màng phổi truyền nhiễm gây tổn thất rất lớn
về kinh tế, loài này chủ yếu là gây bệnh cho lợn.
Trng i hc Nụng nghip 1 - Luận văn Thạc sỹ khoa học -----------------------------------------------------

6


ở Anh chiếm 42% bệnh đang lu hành và 6% đ đợc ghi trong
Lợn đang phát triển, 35 - 60 % đợc định giá nh là vùng ảnh hởng bình
thờng ở Mỹ.
Khảo sát 2 lò mổ Newzealand 69% của 326 Lợn thịt (Rees 1964) và
37% của 1206 Lợn tất cả các lứa tuổi đ tổn thơng. Lợn bị ảnh hởng từ khảo
sát mới là có mặt trong 78% của 41 nông trang điển hình.
Mycoplasma Hyorhinis đ tìm thấy ở hốc mũi trên 60% lợn bình
thờng và 49 % ở phổi viêm và 17% ở phổi bình thờng.

* Streptococcus.
Vi khuẩn có khắp nơi trong thiên nhiên, đất, nớc, không khítrong cơ
thể động vật và ngời, chúng sống hoại sinh ở đờng tiêu hoá:cổ họng, nớc
bọt, hô hấp và đờng tiêu hoá phần dới, ngoài ra còn thấy trên da, niêm mạc.
* Staphylococcus.
Tụ cầu khuẩn và các biến chủng của nó phân bố rộng r i trong thiên
nhiên, trên da động vật và trên niêm mạc là nơi c trú chủ yếu của
Staphylococcusbệnh viêm phổi có thể xảy ra khi mà các yếu tố vật lý, hoá
học kết hợp với vi sinh vật gây bệnh: Staphylococcus, Streptococcuscó thể
xâm nhập vào phổi qua đờng hô hấp.
* Klebshiella pneumonia.
Klebshiella pneumonia gây bệnh viêm phổi cho ngời và gây bệnh phổi
truyền nhiễm bại huyết cho Ngựa, Dê, Lợn, Cừu, còn có trong nớc tiểu của
ngời và ngoại cảnh.
- Tác động qua lại giữa các tác nhân nhiễm trùng.
Về lâm sàng, một căn bệnh năng thờng hiếm khi là kết quả của một sự
nhiễm trùng với một mầm bệnh thờng là kết quả của một vài mầm bệnh có
liên quan. Trong đó có thể một mầm bệnh đóng vai trò chủ đạo, mở đờng
cho các mầm bệnh khác xâm nhập, làm giảm sức đề kháng của c¬ thĨ.

Trường ðại học Nơng nghiệp 1 - Luận văn Thạc sỹ khoa học -----------------------------------------------------

7


Trong khoang mũi B. bronchiseptica thơng hoạt động nh một nhân tố
dẫn dắt, tạo điều kiện cho sự xâm nhập và trỗi dậy của các nhóm Pasteurella
multocida độc lập, có khả năng viêm phổi.
Nhìn chung các tác nhân chủ yếu thơng là virus hoặc Mycoplasma,
các vi khuẩn khác chỉ là tác nhân th yếu để gây bệnh hô hấp. Chẳng hạn nh

khả năng dễ mắc bệnh của lợn với Actino bacilus pleuropneumonina tăng lên
sau khi đ bị nhiễm virus cúm và bệnh Aujeskys. Lợn nhiễm Mycoplasma
hyopneumonia sức đề kháng với A. pleuropneumonia sÏ gi¶m sót.
Mousing et al (1990) Sau khi nghiên cứu trên 4800 lợn thịt cho rằng sự
viêm màng phổi tăng lên từ 12,5% ở lợn không bị nhiễm 5 loại sau: A.
pleuropneumonia,

virus

cúm,

Pasteurella

multocida,

Mycoplasma

suispneumonia, Haemophylus papasuis tới hơn 60% lợn bị nhiễm trùng với 4
hoặc 5 loại này.
Khuynh hớng hiện nay cho rằng nguyên nhân chính gây bệnh hô hấp
là các virus, các vi khuẩn chỉ là thứ phát hoặc công lực giữa các virus và vi
khuẩn.
2.1.2.2 Môi trờng - Quản lý.
Duy trì hoạt động tốt của bộ máy hô hấp ở cấp độ đàn hay cá thể chủ
yếu là giữ vững sự cân bằng giữa sức đề kháng của gia súc và các mầm bệnh
hô hấp. Nhân tố môi trờng và quản lý ảnh hởng rất lớn đến sự cân bằng này.
Sự khác nhau về điều kiện môi trờng và sự quản lý giải thích các mức độ rối
loạn lâm sàng khác nhau, có thể thấp ở cá thể này, đàn này, nhng lại cao ở
đàn kia, cá thể kia, thËm trÝ cã vïng mét lo¹i vi sinh vËt, hay nguyên nhân gây
bệnh nói chungNhân tố môi trờng và quản lý tác động qua lại lẫn nhau, bổ

xung cho nhau do đó không thể tách rời chúng khi nghiên cứu các bệnh hô
hấp bởi nó có ảnh hởng trực tiếp đến sức đề kháng của cơ thể gia súc cũng
nh tồn tại hay không của các vi sinh vật gây bệnh. Điều kiện môi trờng thay
đổi có ảnh hởng rất lớn đến sự quản lý, môi trờng thể chất và tồn tại ở đó.
Trng i hc Nụng nghip 1 - Luận văn Thạc sỹ khoa học -----------------------------------------------------

8


2.1.2.3 ThĨ chÊt cđa gia sóc.
ThĨ chÊt cđa gia sóc có ảnh hởng rất lớn đến quá trình mắc bệnh hô
hấp, nhất là khi gia súc đợc chăn nuôi theo đàn. Bệnh hô hấp có thể xảy ra
khi con gia súc có thể trạng kém đợc đ vào đàn khoẻ mạnh. Tuy nhiên việc
đa con khoẻ mạnh vào đàn có thể trạng kém cũng có nguy cơ mắc bệnh nếu
không có sự đề phòng để chống lại sự nhiễm trùng hô hấp Những con đó
nếu không đợc bảo vệ bằng sức đề kháng cụ thể thì bệnh sẽ dễ dàng xảy ra.
Sự cân bằng đ đợc thiết lập trong đàn giữ sức đề kháng và mầm bệnh
sẽ bị phá vỡ, gia súc bị mắc bệnh.
Một nghiên cứu trên lợn ở Đan mạch cho thấy nguy cơ đàn gia súc mắc
bệnh hô hấp tăng lên với số lợng nhóm vầ số lợng nguồn, lợn đợc sinh ra từ
lợn mẹ non có nguy cơ mắc bệnh các thơng tổn bệnh cao hơn nhiều so với lợn
sinh ra từ lợn mẹ già.
2.1.2.4 Sự luân chuyển đàn.
Khi gia súc đợc chăn nuôi theo từng đàn, sự phân chia không rõ ràng
giữa các lứa tuổi víi nhau sÏ tån t¹i sù lan trun vi khn liên tiếp từ con già
đến con non do sự tồn tại và phát triển của mầm bệnh trong đàn. Những yêu
cầu không giống nhau về khí hậu của các nhóm tuổi khác nhau có thể là một
nhân tố không thuận lợi. Ngợc lại, sự chuyển vào tất cả và chuyển ra tất cả
gia súc trong trại với các thiết bị ngăn cách hợp lý sẽ bảo vệ đợc những con
non không mắc phải mầm bệnh có sẵn trong những nhóm gia súc già hơn.

Linquist 1974; Backstrom và Bremer 1978; Tielen 1978 đ cho thấy sự tiện
lợi của việc chăn nuôi theo hình thức nhập vào tất cả và xuất ra tất cả so với
chăn nuôi liên tục, đó là sự giảm đi về nguy cơ mắc bệnh đờng hô hấp.
2.1.2.5 Mật độ chăn nuôi.
Số lợng con trong một đàn, hay trong một chuồng có ảnh hởng rất
lớn đến việc phát sinh bệnh, nhất là bệnh hô hấp. Đa phần các nghiên cứu về
sự lây lan chứng tỏ rằng nguy cơ mắc phải bệnh hô hấp tăng đáng kể so với sự
gia tăng của kích cỡ đàn (Aalund et al 1976); Backstro”m vµ Bremer 1976;
Flesja vµ Solberg 1981, Mehhorn vµ Hoy 1985.
Trường ðại học Nông nghiệp 1 - Luận văn Thạc sỹ khoa học -----------------------------------------------------

9


Những nghiên cứu trên lợn cho thấy: một đàn lợn ở mức độ nào đó có
nguy cơ mắc bệnh hô hấp thấp hơn một đàn lợn đơn thuần. Do ở đàn gia súc
lớn, bắt buộc phải chia nhỏ các trang thiết bị, dụng cụ và chuyển lợn vào trong
nhóm để kiểm tra, kiểm soát các bệnh truyền nhiễm. Trong những đàn khác
không tốn nhiều để chia các thiết bị, cho kiểu chăn nhập vào, xuất ra tất cả.
Do đó tình trạng sức khoẻ của đàn cỡ trung bình và to vừa phải tốt hơn và ít
nguy cơ mắc bệnh hô hấp hơn so với các đàn có mật độ lớn.
Số lợng vật nuôi ở trong cùng một khoảng trống ảnh hởng rất lớn đến
nguy cơ mắc bệnh, thậm trí cả ở những nơi chăn nuôi theo kiểu nhập vào, xuất
ra tất cả. Linquist 1974, Tielen 1978 cho biết vấn đề hô hấp rất khó kiểm soát
nếu nh 200 - 300 con nhèt cïng mét chng. VỊ lý thut, gia sóc cùng
chung một khoảng không nguy cơ mắc bệnh hô hấp tăng lên đáng kể. Tác
động tơng tự cũng đợc thấy nếu hạ thấp diện tích sàn cho mối con lợn.
2.1.2.6 Sự lu thông không khí.
Trong chuồng nuôi do hoạt động hô hấp hàm lợng CO2 rất cao và O2
thờng giảm. Bên cạnh đó do quá trình bài tiết của gia súc trong chuồng còn

xuất hiện một số khí độc nh: NH3, H2S, CO, CH4. Đây là những chất khí chỉ
thị « nhiÔm m«i tr−êng kh«ng khÝ chuång nu«i. Sù tån tại của các khí trên
trong chuồng nuôi do kém thông thoáng sẽ là một nguyên nhân rất lớn gây
bệnh đờng hô hấp. Đặc biệt vào mùa hè do độ ẩm cao, sự thông gió kém làm
cho tình hình càng trở nên trầm trọng.
ở các trại chăn nuôi tập trung: chăn nuôi trâu bò, lợn,để tránh ô
nhiễm không khí hàng loạt và duy trì độ ẩm vừa phải thì việc dùng các tiện
nghi thông gió là cần thiết. Diện tích cho mỗi gia súc càng thấp thì sự trao đổi
không khí càng tăng, tuy nhiên rất khó khăn cho việc bù khí nếu số lợng quá
đông. Trong điều kiện chăn nuôi ở Việt Nam hiện tại vấn đề này còn cha
đợc quan tâm và đầu t đúng mức, chuồng trại vẫn còn tạm bợ không đảm
bảo tiêu chuẩn nên hàng năm lợng gia súc bị bệnh hô hấp do vấn đề thông
khí gây ra rất đáng kể. Bình thờng khi số lợng nuôi nhốt gấp đôi thì tỷ lệ
thông gió phải gấp 10 để duy trì sự sạch sẽ trong không khÝ (Wathes 1993).
Trường ðại học Nông nghiệp 1 - Luận văn Thạc sỹ khoa học ----------------------------------------------------- 10


Hệ thống thông gió làm cho không khí trong phòng trộn lẫn với không
khí sạch. Sự hoà trộn khí góp phần vào việc lan rộng các mắc bệnh hô hấp.
Theo đó các cấp độ bụi hô hấp tăng lên trong hƯ thèng l−u chun kh«ng khÝ
Hunneman 1986 cho biÕt: BƯnh hô hấp có thể đợc kiểm soát tốt hơn trong
nhà dới áp suất thông gió không khí bị ô nhiễm bị đẩy ra và đợc thay bằng
không khí sạch.
2.1.2.7 Khí hậu.
Khí hậu có ảnh hởng rất rõ nét đến sức sống, phân bố của sức đề kháng
của gia súc, đồng thời quyết định sự tồn tại, phát triển của các hệ vi sinh vật cho
nên khí hậu cũng là một tác nhân lớn gây bệnh hô hấp cho gia súc, nhất là ở gia
súc non. Bille et al (1975) tìm thấy nguy cơ mắc bệnh viêm phổi của lợn sữa ở
các tháng mùa đông cao hơn nhiều so với các tháng mùa hè. Theo dữ liệu của
các lò mổ ở Đan Mạch cho thấy: sự phổ biễn tối đa của bệnh viêm màng phổi

trong mùa hè cao hơn 25% so với mức độ tối thiểu xảy ra trong mùa đông. Sự
phổ biến tối đa của viêm đờng hô hấp trên xảy ra ở mùa thu cao hơn 75% so với
mức độ tối thiểu xảy ra vào mùa xuân.
Mức độ trao đổi khí cao thờng tạo ra lợng nớc cục bộ và gây lạnh
cho súc vật, sự rét đột ngột do nớc gây ra rẫn đến sự nhiễm trùng hô hấp.
Theo Kelley (1980) nớc lạnh (nớc trong cơ thể) và sự chênh lệch về nhiệt
độ giữa cơ thể và môi trờng hạn chế khả năng miễn dịch của cơ thể, do đó làm tăng
khả năng mắc bệnh. Điều này đợc xác nhận với lợn nhỏ vừa cai sữa khi tiếp súc với
nớc lạnh phản ứng miễn dịch giảm đáng kể. Khi nhiệt độ môi trờng lạnh kéo dài
làm lợn con đang bú sữa dễ nhiễm với Pasteurela Multocida, giảm hàm lợng Ig
trong huyết thanh, giảm hoạt động thực bào của các tế bào có khả năng hoạt động
thực bào trong cơ thể.
Sự tập trung cao của hàm lợng Amoniac (NH3) trong không khí có thể
ảnh hởng rất rõ nét đến sức khoẻ gia súc, tăng khả năng mắc bệnh hô hấp lên
gấp bội. Hàm lợng NH3 tập trung từ 50 - 100ppm ảnh hởng rõ nét đến chức
năng chung của cơ thể: gây co thắt phế quản, phế lang, làm hẹp lòng khí quản,
Trng i hc Nụng nghip 1 - Lun văn Thạc sỹ khoa học ----------------------------------------------------- 11


phế quản, trúng độc thần kinh trung ơng. Bình thờng trong chuồng nuôi
hàm lợng NH3 cho phép khoảng 0,026ml/lít không khí. Tuy nhiên những
nghiên cứu mới đây cho thấy nguy cơ nhiễm bệnh hô hấp cao nhất với sự tập
trung cao nhất khí NH3 trong không khí.
Những cuộc điều tra không chứng minh đợc mối liên hệ quan trọng giữa
bụi và đờng hô hấp (Martin và Willoughby 1972: ở lợn con tỷ lệ không có P.
Multocida ở phổi không bị ¶nh h−ëng b»ng sù hót bơi T1O2 trong 2 tn trớc
khi xuất hiện vi khuẩn. Nhng nhìn trung các hạt bụi đóng vai trò nh một
phơng tiện truyền bệnh
2.1.2.8 Yếu tố di truyền.
Một số công trình nghiên cứu cho thấy: sự rối loạn hô hấp ở mức độ

nhất định cũng bị ảnh hởng bởi các yếu tố di truyền. ở những con lợn béo
bệu, chức năng thực bào của các tế bào có khả năng thực bào ở phổi mạnh hơn
so với những con lợn lựa chọn di truyền gầy, sự khác nhau chủ yếu thấy ở mùa
đông và mùa xuân. Quan sát trong các đàn thuần chủng giữa Yorshine và
Hampshire chứng tỏ mức độ thấp hơn nhiều lần của bệnh hô hấp ở lợn
Hampshire so với Yorshine. Cuộc thẩm tra tơng tự với 45000 lợn mổ bao
gồm Hampshire, Landrace, Yorshine lai, Hampshire có nguy cơ mắc bệnh
viêm phổi, màng phổi thấp hơn các giống lai khác. Tính dễ lây bệnh viêm
đờng hô hấp trên của lợn Yorshine lớn hơn lợn Hampshire.
2.1.2.9 Ký sinh trùng.
Giun phổi là loại ký sinh trùng rất hay gặp trong phổi của trâu và bệnh do
giun phổi gây lên rất phổ biến ở miền Bắc, miền Trung cho đến miền Nam. Không
những ở nớc ta mà còn ở hầu hết các nớc trên thế giới. ở những cơ sở chăn nuôi
tập trung bệnh giun phổi xảy ra nhiều hơn. Đồng thời bệnh giun phổi cũng là một
tác nhân không nhỏ gây kế phát bệnh viêm phổi ở trâu, đặc biệt trở nên trầm trọng
khi có sù viªm nhiƠm do vi khn Diplostreptococcus pneumonia, Haemophilus
pleuropneumonia. Do ký sinh trùng phổi làm tổn thơng nhu mô phổi, tiết chất
độc làm giảm sức đề kháng của cơ thể, tạo điều kiện tốt cho sự xâm nhiễm của các
Trng ðại học Nông nghiệp 1 - Luận văn Thạc sỹ khoa học ----------------------------------------------------- 12


vi khuẩn đờng hô hấp. Nhng ở bê, nghé do ấu trùng giun đũa trong quá trình di
hành lên phổi và làm tổn thơng khu mô phổi, từ đó gây viêm phổi kế phát. Phan
Lục, Phạm văn Khuê (1996) [9]
2.2 Các bệnh hô hấp thờng thấy có triệu chứng ho
và khó thở
Trong quá trình thực tập chúng tôi tìm hiểu và nghiên cứu một số bệnh
gây ho, khó thở ở lợn nhằm mục đích có thêm những thông tin phục vụ cho
quá trình làm đề tài về nhóm bệnh phổi, mặt khác biết thêm về nguyên nhân
gây nên các bệnh để thuận lợi cho việc chẩn đoán bệnh. Các bệnh gây khó thở

ở lợn đợc chúng tôi trình bày tóm tắt trong bảng dới đây:
Bảng I: Các bệnh gây khó thở ở lợn
Tên bệnh

Nguyên nhân

Tụ huyết trùng
Pasteuralla multocida
Viêm phổi kính hoá Haemopilus parasuis

Đặc điểm chính
Nhiễm trùng huyết, viêm phổi
Viêm phổi kính hoá, viêm khớp

Viêm teo mũi

Bordetella bronchiseptica Viêm teo xoang mũi, viêm phế quản

Suyễn

Swine enzootic
pneumonia AEP

Viêm phế quản, phổi tuỵ hoá

PRRS

Actinobacillus
pleuropneumonia
Virus Lelystad

Giả dại

Aujeszkys disease virus Viêm da, phổi phù, xung huyết

Phù đầu do E.coli

Escheria coli

Mặt và đầu bị phù, viêm phổi, ỉa chảy

Dịch tả lợn

Pestis suum virus

Bại huyết, xuất huyết ruột, viêm phổi

Đóng dấu lợn

Erysipelothrix
rhusiopathiae

Da tụ máu, viêm phổi

Phó thơng hàn
Cúm lợn

Salmonella cholerasuis
Swine influenza virus

Xuất huyết ruột, lách dai, phổi tụ máu
Viêm phế quản phổi ở lợn con

Streptococcus

Vi khuẩn Streptococcus

Viêm n o, nhiễm trùng máu, viêm phổi

APP

Viêm màng phổi phổi
Sảy thai, lợn con chết yểu, viêm phổi

Trng i học Nông nghiệp 1 - Luận văn Thạc sỹ khoa học ----------------------------------------------------- 13


Trong đó nhóm bệnh phổi ở lợn bao gồm một số bệnh sau: Bệnh tụ
huyết trùng, suyễn, viêm màng phổi và phổi, hội chứng rối loạn sinh sản và hô
hấp, cúm lợn, Để hiểu rõ hơn về nhóm bệnh này chúng ta đi nghiên cứu và
tìm hiểu sơ lợc từng bệnh:
2.2.1. Sơ lợc về bệnh tụ huyết trùng lợn
Bệnh tụ huyết trùng lợn là một bệnh truyền nhiễm của loài lợn Bệnh
do vi khuẩn Pasteurella mutocida gây nên. Đặc điểm là nhiễm trùng huyết và
gây tổn thơng chủ yếu ở phổi.
Bệnh thờng xảy ra ở lợn 3-4 tháng tuổi trở lên. Bệnh xảy ra rải rác
quanh năm nhng tập trung nhiều vào các tháng mùa ma và thờng xảy ra
sau yếu tố stress tác động. Tỷ lệ ốm trong đàn không cao (40%) nhng tỷ lệ
chết trong đàn mắc bệnh cao (30%).
Trong điều kiện bình thờng có một tỷ lệ nhất định khoảng (20 - 30%)

lợn khoẻ mạnh có vi khuẩn Pasteurella multocida ký sinh ở niêm mạc phần
trên bộ máy hô hấp, khi sức đề kháng của con vật giảm sút mầm bệnh tăng
nhanh về số lợng, độc lực và gây bệnh.
Pasteurella multocida có dạng cầu trực khuẩn, bắt màu Gram âm. Vi khuẩn
này không di động, không tạo bào tử, nhng có vỏ bọc, khi nhuộn Giemsa bắt màu
lỡng cực.
* Triệu chứng lâm sàng
- ở thể quá cÊp tÝnh: Xt hiƯn c¸c triƯu chøng nhiƠm trïng hut, sèt cao 41
-42oC, thë dèc, mƯt mái, đ rị, bÞ tím tái ở vùng bụng, tai và bẹn. Có thể thấy lợn bị
phù thũng dới da vùng hầu, mặt, tai kèm theo hiện tợng viêm họng. Lợn chết sau
1 - 2 ngày.
- ở thể cấp tính: Ngoài sốt ra, còn nhiều triệu chứng, chủ yếu ở phổi, lợn bị
ho ngày càng nặng. Hiện tợng ứ máu ở vùng hầu, niêm mạc bị tím tái, chảy nớc
mũi có lẫn máu, bao tim tích đầy nớc. Thờng lợn chết sau 3 - 4 ngày do hiện
tợng khó thở.
Trng i hc Nụng nghip 1 - Luận văn Thạc sỹ khoa học ----------------------------------------------------- 14