THỰC HÀNH BÀI TANIN

TANIN ( PC: pyrocatechic & PG: pyrogallic )
I.

1mcf bột ngũ bội tử
H2O

Chiết xuất:
1. Cho vào bình nón:

to đến kh bình nóng là được
2.
II.

Lọc qua bơng → thu dịch chiết ( lọc 2 lần )

Định tính
1. Phản ứng định tính chung ( xác định có tannin hay khơng)
a.
2ml dd
Gelatin

↓ BƠNG TRẮNG

b.
2ml dd
Vài FeCl3

2.

↓ XANH ĐEN

Phản ứng phân biệt 2 loại tannin (PC or PG)
a.

3ml dd
10 TT stiasny

to → ↓ ĐỎ GẠCH CÓ TANIN PC

to

Lấy Ống nghiệm này đem đi lọc bỏ tủa → lấy dịch cho vào ống
nghiệm (hình bên dưới )
b.
Dịch bỏ tủa vừa lọc
Trung hòa stiasny thừa bằng Natri acetat)
+ FeCl3

Xảy ra 2
trường hợp

→ ↓ XANH ĐEN → CÓ 2 PC & PG
→ KHƠNG ↓ → CHỈ CĨ PC


•
•

Pha TT stiasny: 2ml formol + 1ml HCl đđ
Nếu làm phản ứng stiasny khơng có tủa đỏ gạch thì KL: chỉ có PC

→ Định tính tanin trong Ngũ bội tử (Galla chinensis)
* Chiết tanin từ dược liệu
Lấy khoảng 1,00g bột dược liệu cho vào bình nón dung tích 50ml, thêm 20ml
nước cất, đun sôi trong 2 phút. Để nguội, lọc. Dịch lọc được dùng để định tính.
* Các phản ứng định tính:
a. Ống 1: lấy 2ml dịch lọc, thêm 2 giọt dung dịch FeCl 3 5% (TT) sẽ xuất hiện
màu hoặc tủa màu xanh đen hoặc xanh nâu nhạt.
b. Ống 2: lấy 2ml dịch lọc, thêm 2 giọt chì acetat 10% (TT) sẽ xuất hiện tủa bông.
c. Ống 3: lấy 2ml dịch lọc, thêm 5 giọt dung dịch gelatin 1% sẽ xuất hiện tủa
bông trắng.
d. Phản ứng Stiasny (Phân biệt tanin pyrogallic và pyrocatechic)
Lấy 10ml dịch lọc, thêm vào đó 2ml formol và 1ml HCl đậm đặc. Nếu khơng có
tủa là tanin pyrogallic, nếu có tủa là tanin pyrocatechic.
→ Nếu dược liệu có cả hai loại tanin thì sau khi làm phản ứng Stiasny tạo ra tủa
thì lọc qua giấy lọc để loại tủa tanin pyrocatechic, thêm vào dịch lọc natri acetat
dư rồi thêm dung dịch FeCl3 5% (TT) sẽ xuất hiện tủa xanh đen.
e. Phản ứng xác định tanin catechic
→ Lấy 0,20g bột dược liệu cho vào 1 bình nón nhỏ, cho vào đó 10ml methanol
đun cách thủy đến sôi. Sau khi nguội lọc qua giấy lọc. Lấy 1ml dịch lọc, cho vào
đó 0,5ml dung dịch vanilin 1% và 1ml HCl đậm đặc. Nếu có tanin catechic sẽ
xuất hiện màu đỏ đậm.
g. Định tính tanin bằng sắc ký lớp mỏng
→ Bản mỏng silicagen tráng sẵn GF254 (Merck), hoạt hóa ở 1100C trong 1 giờ.


Dung dịch thử: lấy 0,5g bột Ngũ bội tử thêm 3ml methanol ngâm trong 15 phút,
thỉnh thoảng lắc, lọc lấy dịch lọc làm dung dịch thử.
→ Hệ dung môi khai triển: cloroform - ethyl acetat - acid formic (5 : 5 : 1)
Có thể tiến hành với dung dịch đối chiếu acid gallic trong methanol (1ml chứa
1mg acid gallic).

→ Thuốc thử phun hiện màu: pha 10ml dung dịch FeCl35% trong ethanol. Tanin sẽ
kết hợp với ion Fe3+ tạo ra phức chất có màu xanh, xanh lục hoặc xanh đen.