thuyết trình đề tài bản CHẤTCỦA ý THỨC

NHÓM 4

BẢN CHẤT
CỦA Ý THỨC


QUAN NIỆM CỦA CNDT
VÀ CNDVSH VỀ BẢN
CHẤT CỦA Ý THỨC

01


Chủ nghĩa duy tâm: Cường điệu vai trò của ý thức một cách thái quá, trừu tượng tới
mức thoát ly đời sống hiện thực, biến nó thành một thực thể tồn tại độc lập, thực tại
duy nhất và nguồn gốc sinh ra thế giới vật chất.
Chủ nghĩa duy vật siêu hình: Coi ý thức cũng chỉ là một dạng vật chất; hoặc coi ý
thức chỉ là sự phản ánh giản đơn, thụ động thế giới vật chất, tách rời thực tiễn xã hội
rất phong phú, sinh động 

=> Đó là những quan niệm sai lầm, không cho phép con người hiểu được bản chất
của ý thức, cũng như biện chứng của quá trình phản ánh ý thức. 


Chủ nghĩa duy vật biện chứng: Vật chất và ý thức là hai hiện tượng chung
nhất của thế giới hiện thực, mặc dù khác nhau về bản chất, nhưng giữa chúng
ln có mối liên hệ biện chứng.

 => Để hiểu đúng bản chất của ý thức cần xem xét nó trong mối quan hệ qua
lại với vật chất, chủ yếu là đời sống hiện thực có tính thực tiễn của con người. 

02

BẢN CHẤT CỦA
Ý THỨC


Bản chất của ý thức:
+ Hình ảnh chủ quan của thế giới khách quan
+ Q trình phản ánh tích cực sáng tạo hiện thực
khách quan của óc người, đồng thời ý thức mang tính
xã hội


1

2

3

Ý thức là hình ảnh
chủ quan của thế

Tính chất năng
động, sáng tạo
của phản ánh ý
thức

Ý thức là một
hiện tượng xã

hội và mang
bản chất xã hội

giới khách quan


Ý thức là hình ảnh chủ quan của thế giới khách quan
- Ý thức phản ánh thế giới khách quan , nhưng thế giới
đó đã được cải biến thơng quan lăng kính chủ quan
của con người
- Ý thức là sự phản ánh năng động , sáng tạo thế giới
khách quan của bộ óc người


Tính năng động, sáng tạo của phản ánh ý thức

Thế giới
khách quan

Phản ánh
thơng tin

Mơ hình hóa
đối tượng


Trên cơ sở
những tri thức
đã có

Con người sáng tạo ra
những tri thức mới


Ý thức là một hiện tượng xã hội và mang bản chất xã hội
+ Sự ra đời và phát triển của ý thức gắn liền với hoạt động thực tiễn của
con người, chịu chi phối không chỉ của các quy luận tự nhiên mà còn của
các quy luật xã hội
+ Ý thức là hình thức phản ánh cao nhất riêng có của con người về
hiện thực khách quan dựa trên cơ sở thực tiễn xã hội- lịch sử


SỰ PHẢN ÁNH
CỦA Ý THỨC

03


Ý thức là quá trình phản ánh đặc biệt, là sự thống nhất
của 3 mặt sau:
Trao đổi thông
tin giữa chủ thể
và đối tượng
phản ánh

Con người mơ hình
hóa đối tượng trong
tư duy dưới dạng
hình ảnh tinh thần

Chủ thể chuyển
mơ hình từ trong
óc ra hiện thực
khách quan


1. Trao đổi thông tin giữa chủ thể (con người)
và đối tượng phản ánh (núi, sông, mưa,…)
Sự trao đổi này mang tính hai chiều, có định hướng,
chọn lọc các thơng tin cần thiết.


2. Con người mơ hình hóa (tức là vẽ lại, lắp ghép
lại…) đối tượng trong tư duy dưới dạng hình ảnh
tinh
thần
Thực
chất đây là quá trình ý thức sáng tạo lại hiện thực, là sự mã hóa
các đối tượng vật chất thành các ý tưởng tinh thần phi vật chất.


3. Chủ thể chuyển mơ hình từ trong óc ra hiện thực khách quan
Đây là qúa trình hiện thực hóa tư tưởng, thông qua hoạt động
thực tiễn để biến quan niệm của mình thành dạng vật chất trong
cuộc sống.

Ví dụ như con người sẽ xây cầu qua sông, làm đường xun núi…
theo mơ hình thiết kế đã có ở bước 2 ở trên.

04

KẾT LUẬN


Ý thức là hình thức phản ánh cao nhất riêng có của óc người về hiện
thực khách quan trên cơ sở thực tiễn lịch sử và xã hội. Thực chất chỉ con
người mới có ý thức. Lồi người xuất hiện là kết quả của lịch sử vận động, sự
phát triển của thế giới vật chất. Cấu trúc hoàn thiện của óc người là nền tảng
để vật chất hoạt động và cùng với hoạt động thực tiễn đời sống phong phú thì ý
thức ngày một phát triển.Nói cách khác khơng có bộ óc của con người khơng
có hoạt động thực tiễn xã hội khơng thể có ý thức. Sự sáng tạo chính là
thuộc tính đặc trưng nhất của ý thức. Sự sáng tạo trong tinh thần và trong
thực tiễn của con người là khác nhau về bản chất nhưng là biểu hiện khác
nhau của năng lực sáng tạo khẳng định sức mạnh của con người trong năng
lực nhận thức và cải tạo thế giới.


Thanks
you !