ĐỀ TÀI : TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ VAI TRỊ CỦA ĐẢNG
CỘNG SẢN
I. Phân tích quan điểm
a. Tính tất yếu cần thiết phải có Đảng
* Quan điểm của Mác-Lênin
- Từ thực tiễn đấu tranh của giai cấp công nhân ở một số nước trên thế giới,
Chủ nghĩa Mác- Lênin đã chỉ ra rằng:
+ Giai cấp công nhânlà giai cấp duy nhất có khả năng chủ động về mặt xã
hội và chỉ giai cấp cơng nhân mới có bản chất cách mạng.
+"Trong cuộc đấu tranh của mình chống quyền lực liên hợp của các giai cấp
hữu sản, giai cấp công nhân chỉ khi được tổ chức thành một đơn vị độc lập đối lập
với tất cả các chính đảng cũ do giai cấp hữu sản lập nên thì mới có thểhoạt động
với tư cách là một giai cấp. Đó là điều kiện tiên quyết đểđảm bảo cho cách mạng
xã hội thu được thắng lợi và thực hiện được mục đích cuối cùng là xóa bỏ giai cấp”
* Quan điểm Hồ Chí Minh
- Trong cuốn “Đường cách mệnh” Hồ Chí Minh viết:“Cách mệnh trước hết
phải có cái gì? Trước hết phải có đảng cách mệnh, để trong thì vận động và tổ chức
dân chúng, ngồi ra thì liên lạc với dân tộc bị áp bức và vô sản giai cấp mọi nơi.
Đảng có vững cách mệnh mới thành cơng, cũng như người cầm lái có vững thuyền
mới chạy”.
- Nhận thức được vai trị to lớn của Đảng, Hồ Chí Minh đã tích cực hoạt
động trong phong trào cộng sản của chủ nghĩa quốc tế, trực tiếp chuẩn bị mọi điều
kiện về chính trị, tư tưởng cho sự ra đời của Đảng cộng sản Việt Nam (mở lớp
huấn luyện cán bộ cách mạng tại Quảng Châu – Trung quốc 1925-1927).
b. Đảng cộng sản là nhân tố quan trọng của sựthắng lợi của cách mạng
Việt Nam
- Đảng cộng sản được trang bị bằng học thuyết Mác - Lênin, học thuyết
cách mạng và khoa học của giai cấp cơng nhân, có khả năng đề ra đường lối, chủ
trương, phương pháp, cách mạng đúng đắn cho mọi giai đoạn, mọi thời kì của cách
mạng (Ví dụ: Cách mạng tháng 8 năm 1945).
- Đảng có khả năng đồn kết, giác ngộ, tổ chức quần chúng nhân dân, thực
hiện thành cơng đường lối, chủ trương đó.
- Đảng được tổ chức chặt chẽ theo nguyên tắc xây dựng Đảng kiểu mới của
giai cấp công nhân nên đã tạo được sự thống nhất trong Đảng về mặt chính trị, tư
tưởng, tổ chức.
- Đảng viên của Đảng là những người ưu tú, tiên tiến nhất của dân tộc.
- Đảng là đội tiên phong, bộ tham mưu chiến đấu của giai cấp công nhân,
của dân tộc, Đảng luôn tận tâm, tận lực phục vụ tổ quốc và nhân dân, tuyệt đối
trung thành với lợi ích của nhân dân, giai cấp, dân tộc, ngồi lợi ích của giai cấp,
của nhân dân, của dân tộc Đảng khơng có lợi ích gì khác.
- Đảng phải có khả năng đoàn kết quốc tế.
=> Để giữ vững vai trị lãnh đạo của mình, Đảng phải thường xun xây
dựng, chỉnh đốn, đổi mới.
* Ý nghĩa:
- Lí luận: là cơ sở, nền tảng để Đảng ta đề ra được những quan điểm xây
dựng, chỉnh đốn Đảng trong sự nghiệp đổi mới.
- Thực tiễn: trong đổi mới Đảng ta luôn phát huy được vai trị sức mạuh của
mình, lãnh đạo thành cơng sự nghiệp đổi mới.
- Tuy nhiên, Đảng cịn nhiều hạn chế, đòi hỏi khắc phục hạn chế để đáp ứng
yêu cầu, nhiệm vụ tình hình mới, xứng đáng với vai trò của tổ chức hiện nay.
c. Vai trò của Đảng trong đổi mới của nước ta hiện nay
- Trong sự nghiệp đổi mới của nước ta hiện nay, sự lãnh đạo của Đảng là vô
cùng cần thiết, như các văn kiện của Đảng đã kết luận.
- Đảng lãnh đạo đề ra những đường lối, chủ trương đúng đắn về kinh tế, văn
hóa,quốc phịng – an ninh để thực hiện thắng lợi mục tiêu dân giàu nước mạnh, xã
hội công bằng dân chủ văn minh.
- Để có thể xóa bỏ được những âm mưu, hành động chống phá Đảng, nhà
nước của các thế lực thù địch.
II. Vận dụng:
1.Khái quát quan điểm
* Đảng cộng sản Việt Nam là nhân tố tiên quyết quyết định thắng lợi của
cách mạng Việt Nam
- Để đưa cách mạng đi đến thắng lợi cần nhiều yếu tố: đường lối đúng đắn,
phải động viên được lực hượng của quần chúng nhân dân thực thi đường lối …
Nhưng muốn xác định được đường lối, vận động và tổ chức được quần chúng thì
phải có Đảng lãnh đạo.
Hồ Chí Minh nói: “cách mệnh muốn thắng lợi thì phải có Đảng lãnh đạo, để
trong thì vận động và tổ chức quần chúng, ngồi thì liên lạc với giai cấp mọi nơi.
Đảng có vững cách mệnh mới thành cơng như người cầm lái có vững thì thuyền
mới chạy”.
- Đảng có vai trị xây dựng độc lập, chủ trương đúng đắn, kịp thời, đảm bảo
phù hợp với yêu cầu của thực tiễn cách mạng.
+ Cách mạng là sự nghiệp của quần chúng, do quần chúng và vì quần chúng.
Nhưng phải có sự lãnh đạo của Đảng, quần chúng mới làm được cách mạng.
Hồ Chí Minh nói: “Muốn khỏi đi lạc phương hướng, quần chúng phải có
Đảng lãnh đạo để nhận rõ tình hình,đường lối và định phương châm cho đúng"
- Đảng phải làm cho quần chúng giác ngộ vì đâu mà bị bóc lột;
- Dạy cho quần chúng hiểu các quy luật phát triển của xã hội để họ nhận rõ
mục đích gì mà đấu tranh;
- Chỉ rõ con đường đấu tranh;
- Cổ động cho quần chúng kiên quyết làm cách mạng, làm cho quần chúng
tin vào thắng lợi củacách mạng
+ Hồ Chí Minh nhấn mạnh: Đảng cộng sản Việt Nam lấy chủ nghĩa Mác Lênin làm nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho mọi hành động của Đảng, xác định
con đường giải phóng dân tộc là con đường cách mạng vơ sản.
- Đảng có vai trị xây dựng phương pháp cách mạng, kết hợp lực lượng
chính trị của quần chúng và lực lượng vũ trang nhân dân, sử dụng các phương
pháp đấu tranh quân sự kết hợp với đấu tranh trên các mặt kinh tế, văn hóa, ngoại
giao một cách linh hoạt, phù hợp với từng giai đoạn cách mạng. Phương pháp cách
mạng được Đảng xác định là bạo lực cách mạng.
- Đảng nhận định và giải quyết các vấn đề đối nội và đối ngoại nhằm phát
huy nội lực kết hợp với tranh thủ sự giúp đỡ của bạn bè quốc tế.
* Theo Hồ Chí Minh sở dĩ Đảng có thể lãnh đạo được cách mạng là bởi vì
Đảng là "đội tiên phong, là bộ tham mưu của giai cấp vô sản, của nhân dân và
của cả dân tộc"
- Hồ Chí Minh nhấn mạnh: "Bao giờ đảng cũng tận tâm, tận lực phụng sự tổ
quốc và nhân dân", trung thành tuyệt đối với lực lượng của quần chúng, của nhân
dân, của dân tộc. Ngồi ra, Đảng khơng có một lực lượng tự thân nào khác.
+ Lực lượng đó là độc lập dân tộc, tự do, ấm no, hạnh phúc (độc lập dân tộc
gắn liền với chủ nghĩa xã hội)
2. Vận dụng
Vận dụng:
-Trong sự nghiệp đổi mới của nước ta hiện nay, sự lãnh đạo của Đảng là vô
cùng cần thiết.
+ Đảng ta đã nhận thức, vận dụng và phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, kế thừa và phát huy truyền thống dân tộc, tiếp thu
tinh hoa văn hóa nhân loại và vận dụng kinh nghiệm quốc tế phù hợp với Việt
Nam.
+ Đảng ta có bản lĩnh chính trị vững vàng, kiên định, lý tướng mục tiêu,
nhạy bén sáng tạo kịp thời đưa ra những chủ trương cho từng giai đoạn.
Ví dụ: đoàn xe tăng tiến vào Dinh Độc Lập giải phóng miền Nam thống nhất
đất nước, Đảng lãnh đạo các tầng lớp nhân dân, thực hiện và giành thắng lợi trong
công cuộc đổi mới hiện nay.
Thành tựu:
- Đảng lãnh đạo đề ra những đường lối, chủ trương đúng đắn về kinh tế, văn
hóa – xã hội, quốc phịng an ninh, chính trị.
+ Về kinh tế:
• Chuyển từ nền kinh tế kế hoạch hóa tập trung sang nền kinh tế thị trường
định hướng xã hội chủ nghĩa, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, chủ động
và tích cực hội nhập quốc tế.
• Việt Nam đã tiến hành mở cửa và trở thành thành viên của nhiều tổ chức
quốc tế, tham gia nhiều định chế thương mại tự do.
• Gắn kết hài hòa giữa tăng trưởng kinh tế với phát triển văn hóa, xây dựng
con người.
•Ví dụ: kí các hiệp định thương mại tự do và bảo hộ đầu tư với EU nên từ
một nền kinh tế nông nghiệp lạc hậu, Việt Nam chuyển mình đẩy mạnh cơng
nghiệp hóa hiện đại hóa đất nước.
+Văn hóa xã hội:
• Đời sống vật chất của nhân dân được cải thiện, con người, xã hội tốt đẹp
hơn.
• Trình độ dân trí và mức hưởng thụ văn hóa của nhân dân được nâng lên
như: sự nghiệp giáo dục, đào tạo, chăm sóc sức khỏe.
• Phong trào xóa đói giảm nghèo ngày càng được mở rộng.
• Giữ gìn, duy trì và phát triển bản sắc văn hóa dân tộc trong q trình tồn
cầu hóa và hội nhập quốc tế.
+Về quốc phịng- an ninh:
• Làm thất bại mọi âm mưu, chống phá của các thế lực thù địch, thực hiện
thắng lợi công cuộc xây dựng và bảo vệ tổ quốc trong tình hình mới.
• Giữ vững ổn định chính trị, độc lập chủ quyền và mơi trường hịa bình của
đất nước, tạo điều kiện thuận lợi cơ bản cho cơng cuộc đổi mới.
• Ví dụ: trong phịng chống covid 19, Đảng và chính phủ Việt Nam đã có
những chỉ thị điều chỉnh hết sức chính xác và kịp thời giúp hạn chế địch bệnh lây
lan như xử lí chặt chẽ cách ly, khai báo, nghiên cứu dịch tễ, giãn cách xã hội; kiểm
soát chặt mọi trường hợp nhập cảnh vào Việt Nam.
+Về chính trị:
• Đa số cán bộ Đảng viên trung thành với mục tiêu lý tưởng của Đảng, thấm
nhuần chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh.
•Có ý thức bổ sung phát triển, trau dồi lí luận và bảo vệ sự trong sáng của
chủ nghĩa Mác – Lênin.
• Ví dụ: Phó thủ tưởng Vũ Đức Đam trực tiếp chỉ đạo, kiểm tra cơng tác,
phịng chống dịch bệnh.
Hạn chế:
- Cơng tác giáo dục chính trị, tư tưởng của nhiều tổ chức Đảng còn hạn chế,
bất cập, chỉ mang tính hình thức.
- Tình trạng suy thối về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của một bộ
phận khơng nhỏ cán bộ, Đảng viên, tình trạng lãng phí, quan liêu....
VD: Suy thoái về đạo đức trong giáo dục: vụ hàng loạt học sinh nam tố cáo
thầy giáo hiệu trưởng lạm dụng tình dục ở Thanh Sơn PT…
-Sức chiến đấu, tính thuyết phục, hiệu quả của cơng tác tư tưởng còn hạn
chế…
-Sự yếu kém trong quản lý, điều hành của nhiều cấp, nhiều ngành làm giảm
lòng tin của nhân dân với Đảng, Nhà nước, đe doạ sự ổn định, phát triển của đất
nước.
Nguyên nhân:
*Khách quan
- Ảnh hưởng của mặt trái nền kinh tế thị trường, chịu ảnh hưởng từ sự sụp
đổ của mơ hình chủ nghĩa xã hội ở Liên Xơ và Đơng Âu.
- Cơng tác tổng kết thực tiễn cịn chậm, thiếu hiệu quả, dẫn đến chưa kịp
đổimới, bổ sung giải quyết vấn đề mới phát sinh.
* Chủ quan
- Do ý thức kém của một số cản bộ Đảng viên trong tu dưỡng và rèn
luyện,kèm theo đó là những hạn chế trong công tác xây dựng Đảng.
- Do đời sống của một bộ phận nhân dân cịn khó khăn, sự suy thoái vềphẩm
chất đạo đức của một số bộ phận cán bộ Đảng viên mất niềm tin vào Đảng, Nhà
nước, chủ nghĩa Mác- Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh.
- Trong q trình vận dụng cịn giáo điều, thiếu kinh nghiệm.
Giải pháp:
- Nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng, xây dựng Đảngthật
sự trong sạch, vững mạnh cả về chính trị, tư tưởng, tổ chức cán bộ,phương thức
lãnh đạo là quy luật tồn tại và phát triển của Đảng.
-Cần ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng suy thối về tư tưởng chính trị, đạođức lối
sống của một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộlãnh đạo các
cấp.
- Xây dựng đội ngũ lãnh đạo, quản lý các cấp, nhất là cấp Trung ương,đáp
ứng yêu cầu của sự nghiệp cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhậpquốc tế.
- Xác định và thực hiện đúng bổn phận của mình, suốt đời đấu tranhcho dân
tộc, cho tổ quốc, đạt lợi ích của cách mạng lên trên hết.
+ Hết sức giữ kỷ luật và giữ bí mật của Đảng.
+ Kiên quyết thi hành những nghị quyết của Đảng
+ Cố gắng làm kiểu mẫu cho quần chúng trong mọi việc Học tập chính trị,
qn sự, văn hóa.
+ Phải gần gũi quần chúng, học hỏi quần chúng, cũng như phải lãnh đạo
quần chúng.
+Phát huy tốt vai trò của nhân dân tham gia vào xây dựng Đảng
- Mỗi cán bộ đảng viên cần phải nghiêm túc thực hiện công tác phê bình và
tự phê bình.
Tư tưởng Hồ Chí Minh ln có vai trị quan trọng trong việc lãnh đạo cách
mạng củaĐảng Cộng sản Việt Nam soi sáng cho cuộc vận động xây dựng, chỉnh
đốn Đảng hiện nay.
Bước vào thời kỳ cơng nghiệp hóa hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc
tế, để Đảng ln làm trịn xứ mệnh lịch sử là lực lượng lãnh đạo Nhà nước và xã
hội. Mỗi đảng viêncần nâng cao hiệu quả trong công tác chiến đấu vì sự nghiệp
xây dựng và bảo vệ Tổ quốc,bảo vệ cuộc sống bìnhyên và hạnh phúc của nhân dân.