21
Chng 3
LÒ HỒ QUANG
3.1 Khái niệm chung
Lò h quang li dng nhit ca ngn la h quang nu chy kim loi và
nu thép hp kim cht lng cao.
Lò h quang c cp ngun t bin áp lò c bit vi in áp t vào
cun s cp (6 ÷ 10)kV, và có h thng t ng iu chnh in áp di ti.
1.Các thông s quan trng ca lò h quang là:
+ Dung tích
nh mc ca lò: s tn kim loi lng ca mt m nu.
+ Công sut nh mc ca bin áp lò: nh hng quyt nh ti thi gian
nu luyn và nng sut ca lò.
2. Chu trình nu luyn ca lò h quang gm ba giai on vi các c im
công ngh sau:
+ Giai on nung nóng nguyên liu và nu chy kim loi.
Trong giai on này, lò c
n công sut nhit ln nht, in nng tiêu th
chim khong 60 ÷ 80% nng lng ca toàn m nu luyn và thi gian
chim 50 ÷ 60% toàn b thi gian mt chu trình (thi gian mt m nu
luyn). Trong giai on này thng xuyên xy ra hin tng ngn mch làm
vic, ngn la h quang cháy kém n nh, công sut nhit không cao do
ngn la h quang ngn (1 ÷ 10mm).
+ Giai o
n ôxy hoá là giai on kh cacbon (C) ca kim loi n mt tr
s hn nh tu theo mác thép, kh pht pho (P) và kh lu hunh trong m
nu. giai on này, công sut nhit ch yu bù li tn hao nhit trong
quá trình nu luyn; nó chim khong 60% công sut nhit ca giai on nu
chy kim loi.
+ Giai on hoàn nguyên là giai on kh oxy, kh sulfua tr
c khi thép
ra lò. Công sut nhit ca ngn la h quang trong giai on này khá n
nh. Công sut yêu cu chim khong 30% ca giai on nu chy kim loi.
dài cung la h quang khong 20mm.
3. Cu to và kt cu ca lò h quang
Mt lò h quang bt k u phi có các bô phn chính sau:
- Ni lò có lp v cách nhit, ca lò và ming rót thép nu chy.
+ Vòm, nóc lò có v cách nhi
t.
+ Giá nghiêng lò.
+ in cc.
+ Giá in cc
Và các c cu sau:
+ C cu nghiêng lò rót nc thép và x.
+ C cu quay v lò xung quanh trc ca mình.
22
+ C cu dch chyn v lò np liu.
+ C cu nâng vòm lò dch chuyn v lò.
+ C cu dch chuyn in cc.
+ C cu nâng tm chn gió ca ca lò.
Trong sáu c cu trên (tr c cu dch chuyn in cc) u dùng h
truyn ông xoay chiu vi ng c không ng b rôto l
ng sóc hoc rôto
dây qun. Còn c cu dch chuyn in cc dùng h truyn ông mt chiu.
ng c truyn ông là ng c in mt chiu kích t c lp c cp
ngun t mt b bin i. B bin i có th là:
- Máy iên khuch i
- Khuch i t.
- B chnh l
u có iu khin dùng Thyristor.
Ch làm vic ca ng c dch chuyn n cc là ch ngn hn lp
li.
Cu to và kt cu ca lò h quang c gii thiu trên hình 3.1
3.2 Sơ đồ cung cấp điên của lò hồ quang
S cung cp in cho lò h quang c gii thiu trên hình 3.2
Ngun cp cho lò h quang c l
y t trm phân phi trung gian vi cp
in áp 6, 10, 20 hoc 22kV (tu theo cp in áp ca trm phân phi).
S cp in có các thit b chính sau:
+ Cu dao cách ly, óng ct không ti dùng cách ly mch lc ca lò và
li iên trong trng hp cn sa cha.
+ Máy ct du 1MC, óng ct có ti cp in cho lò.
+ Cun kháng CK dùng h
n ch dòng ngn mch làm vic (dòng ngn
mch làm vic không c ln hn 3 ln dòng nh mc), ngoài ra cun
kháng còn có chc nng m bo cho ngn la h quang cháy n nh, c
bit là trong giai on nung nóng và nu chy kim loi. Sau ó cun kháng
CK c ngn mch bng máy ct du 2MC.
+ Máy ct du 3MC và 4MC dùng i ni s u dây cun s
cp
ca bin áp lò (BAL) thành hình sao (Y) hoc tam giác ().
+ Bin áp lò (BAL) dùng h áp và iu chnh in áp cp cho lò. Bin
áp lò v cu to và hình dáng ging nh bin áp ng lc thông thng,
nhng nó làm vic trong môi trng khc nghit, iu kin làm vic nng n
cho nên so vi bin áp ng lc thông thng nó có nhng c im khác
bit sau:
- Cùng m
t cp công sut, bin áp lò có kích thc và khi lng ln hn.
- Dòng ngn mch nh (I
nm
3I
m
).
- Có bn c hc cao chi c s tác ng ca lc in t phát sinh
trong các cun dây và thanh dn trong trng hp xy ra hin tng ngn
mch làm vc.
23
Hình 3.1 Cấu tạo và kết cấu lò hồ quang
1.v lò; 2. vòm lò; 3. ca lò; 4. Ming rót;
5.giá nghiêng lò; 6. C cu nghiêng lò;
7.C cu dch chuyn v lò; 8. c cu
nâng vòm lò; 9. in cc; 10. giá in
cc; 11.c cu dch chuyn in cc;
12. uc
p invào in cc
Hình 3.2 S cung cp in lò h quang
Hình 3.1 Cấu tạo và kết cấu lò hồ quang
24
- Có kh nng t ng iu chnh in áp di ti trong phm vi khá rng
khi in áp li dao ng.
Công sut ca bin áp lò có th xác nh gn úng t iu kin công sut
nhit trong giai on nóng chy, vì giai on còn li công sut nhit lò yêu
cu ít hn.
Nu gi thit rng: trong giai on n
u chy, tn tht trong lò h quang,
trong bin áp lò và trong cun kháng CK c bù tr bi nng lng ca
phn ng to nhit thì công sut ca bin áp lò c tính theo biu thc:
ϕ
cos..
sdnc
kt
W
S =
[kVA] (3.1)
Trong ó: W- nng lng hu ích và tn hao nhit trong thi gian nu
chy và dng lò gia hai ln nu, kWh;
t
nc
- thi gian nu chy, h;
k
sd
- h s s dng công sut ca lò trong giai on nu chy;
cos- h s công sut ca lò.
Nng lng hu ích và tn hao nhit W có th tính c theo công thc:
W = Wg [kWh] (3.2)
Trong ó: w- sut chi phí in nng nu chy mt tn kim loi, kWh/T
G- khi lng kim loi nu chy, T
Thông s k thut ca mt s lò h quang do Nga ch t
o ba pha có vòm
lò quay và np liu t nh c gii thiu trong bng 3.1
+ Thit b o lng và bo v
- Phía cao áp có bin dòng TI1 và bin in áp TU dùng cho các khí c o
lng: vôn k (V), ampe k (A), wat k (W), ng h o công sut hu công
(kWh) và ng h công sut vô công (kVAr).
- Phía h áp có bin dòng TI2 dùng o dòng và a tín hiu n mch
bo v KBV (khi iu khi
n và bo v).
3.3 Điều chỉnh công suất lò hồ quang
Trong mt chu trình nu luyn ca lò h quang, trong mi giai on, công
sut in tiêu th khác nhau. Bi vy, iu chnh công sut lò h quang là
mt vn quan trng i vi công ngh nu luyn kim loi trong lò h
quang.
Ngoài ra, iu chnh công sut lò trong toàn chu trình nu luyn hp lý cho
phép:
- Gim th
i gian nu luyn.
- Nâng cao nng sut ca lò.
- Gim chi phí in nng.
- Nâng cao cht lng thép.
25
Bảng 3.1 Thông số kỹ thuật một số loại lò hồ quang
Thông s
C-0,53
C-1,53
C-33
C-6H2
C-12H2
C-25H2
C-50H2
C-100M1
C-1006
C-200M1
Dung lng
nh mc (T)
0,5 1,5 3 6 12 25 50 100 100 200
Công sut
bin áp lò
(MVA)
0,63 1,25 2,0 4,0* 8,0* 12,5* 20* 32* 80** 6
Gii hn in
áp li (V)
216 -
106
225 -
110
243 -
124
281 -
120
380 -
120
390 -
130
420
-
155
476
-
161
761
-
259
695
-193
in áp s
cp (kV)
6(10) 6(10) 6(10) 6(10) 6(10) 10(35) 35 35 35 110
S cp in
áp
8 8 8 8 12 23 22 22 23 23
Nng lng
nu chy
kW.h/T
560 535 515 480 445 435 425 420 420 420
ng kính
in cc
graphic (mm)
150 200 200 300 350 400 500 555 610 610
iu chnh công sut lò bng cách thay i in áp ra ca BAL hoc s
dch chuyn in cc thay i chiu dài ngn la h quang và nh vy s
thay i c in áp h quang và công sut tác dng ca h quang. Có th
duy trì công sut lò theo dòng I
hq
, in áp U
hq
hoc Z
hq
= U
hq
/I
hq
.
• B iu chnh duy trì dòng I
hq
=const s không mi h quang t ng
c. Ngoài ra, khi dòng in trong mt pha nào ó thay i s làm cho
dòng 2 pha còn li thay i. Ví d nh t 1pha, dòng 2 pha còn li gim
xung và lúc ó b iu chnh thc hin vic h in cc xung mc du
không cn vic ó. Các b iu chnh này ch dùng cho lò mt pha, ch yu
là lò h quang chân không
•
B iu chnh duy trì in áp U
hq
= const có khó khn trong vic o thông
s này. Thc t, cun dây o c ni gia thân kim loi ca lò và thanh cái
th cp BAL. Do vy in áp o c ph thuc vào dòng ti và s thay i
dòng ca mt pha s nh hng ti 2 pha còn li nh ã trình bày
26
• B iu chnh duy trì U
hq
/I
hq
= Z
hq
= const là ti u thông qua hiu s các
tín hiu dòng và áp:
aI
hq
– bU
hq
= bI
hq
(Z
0hq
– Z
hq
)
Trong ó: a,b các h s ph thuc bin áp, bin dòng…
Z
0hq
, Z
hq
giá trt và giá tr thc ca tng tr h quang.
1/bI
hq
(aI
hq
- bU
hq
) = Z
0hq
– Z
hq
= Z
hq
Nh vy vic iu chnh thc hin theo lch ca tng tr h quang so
vi giá tr t. Phng pháp này d mi h quang, duy trì c công sut lò,
ít chi nh hng ca dao ng in áp ngun cng nh nh hng ln nhau
gia các pha.
Mi giai on làm vic ca lò h quang (gm nu chy, ôxy hoá, hoàn
nguyên) òi h
i mt công sut nht nh, mà công sut này li ph thuc
chiu dài ngn la h quang. Nh vy, iu chnh dch in cc tc là iu
chnh chiu dài ngn la h quang, do ó iu chnh c công sut lò h
quang. ó là nhim v c bn ca các b iu chnh t ng các lò h
quang.
Các yêu cu chính ra cho mt b iu chnh công sut lò h quang là:
1. nhy m bo ch làm vic ã cho ca lò, duy trì dòng in h
quang không tt quá (4÷5)% tr s dòng in làm vic. Vùng không nhy
ca b iu chnh không quá ± (3÷6)% trong khi nu chy và ± (2÷4)%
trong các giai on khác
2. Tác ng nhanh, m bo kh ngn mch hay t h quang trong th
i
gian (1,5 ÷3)s. iu ó s làm gim s ln ngt máy ct chính, gim s thm
Carbon ca kim loi… Các lò h quang hin i không cho phép ngt máy
ct chính quá 2 ln trong giai on nu chy. m bo yêu cu này nh tc
dch cc nhanh ti (2,5÷3)m/ph trong giai on nu chy (khi dùng
truyn ng in c) và (5÷6)m/ph (khi truyn ng thu lc). Dòng in h
quang càng lch xa v trí t thì tc dch cc phi nhanh
3.Thi gian iu chnh ngn
4. Hn ch ti thiu s dch cc không cn thit nh khi ch làm vic b
phá v trong thi gian rt ngn hay trong ch thay i tính i xng. Yêu
cu này càng cn i vi lò 3 pha không có dây trung tính. Ch h quang
ca mt pha nào ó b
phá hu s dn theo phá hu ch h quang ca pha
còn li. in cc các pha còn li ang v trí chun cng có th b dch
chuyn. Do vy mi pha cn có h iu chnh c lp s làm vic ca nó
không nh hng ti ch làm vic ca các pha khác
5. Thay i công sut lò trn trong gii hn 20÷125% tr s
nh mc vi
sai s không quá 5%
6. Có th di chuyn nhanh t ch iu khin t ng sang ch iu
khin bng tay do phi thc hin thao tác ph nào ó (chng hn nâng in