De on thi vao 10

<span class='text_page_counter'>(1)</span>§Ò 1 B.PhÇn II: ( §Ò «n HN 2009-2010) Ngµy xu©n con Ðn ®a thoi, Thiền quang chín chục đã ngoài sáu mơi. Cá non xanh tËn ch©n trêi, Cµnh lª tr¾ng ®iÓm mét vµi b«ng hoa. (NguyÔn Du, TruyÖn KiÒu, trong Ng÷ v¨n 9, tËp mét, NXB Gi¸o dôc, Hµ Néi, 2005, trang 84). 1. H×nh ¶nh con Ðn ®a thoi trong ®o¹n th¬ cã thÓ hiÓu nh thÕ nµo ? 2. Trong một bài thơ đã học ở lớp 9, hình ảnh thoi cũng đợc dùng để tả loài vật, em hãy nhớ và chép lại câu thơ đó (ghi rõ tên bài thơ và tác giả). Nghĩa chung của hình ảnh thoi trong hai câu thơ đó là gì ? 3. H·y viÕt mét ®o¹n v¨n kho¶ng 10 c©u cã dïng lêi dÉn trùc tiÕp vµ mét c©u ghÐp. Néi dung trình bày, cảm nhận của em về cảnh mùa xuân trong đoạn thơ đã dẫn ở trên. PhÇn II 1. H×nh ¶nh Con Ðn ®a thoi cã thÓ hiÓu theo hai c¸ch: - Ðn liÖng ®Çy trêi nh thoi ®a: - Thêi gian tr«i rÊt nhanh, tùa nh nh÷n c¸nh Ðn vôt bay trªn bÇu trêi. Mïa xu©n cã chÝn m¬i ngày thì đã sáu mơi ngày trôi qua. 2. Một bài thơ trong chơng trình cũng có hình ảnh “thoi” để tả loài vật là Đoàn thuyền đánh c¸ cña Huy CËn. C©u th¬: C¸ thu biÓn §«ng nh ®oan thoi §ªm ngµy dÖt biÓn mu«n luång s¸ng NghÜa chung cña h×nh ¶nh “thoi” trong hai c©u th¬ cña NguyÔn Du vµ Huy C©n lµ “rÊt nhiÒu, tÊp nËp”. 3. ViÕt ®o¹n v¨n: * VÒ h×nh thøc: kh«ng giíi h¹n c¸ch tr×nh bµy néi dung, nªn cã thÓ tuú chän kiÓu ®o¹n diÔn dÞch, quy n¹p hay tæn – ph©n – hîp. Chó ý: trong ®o¹n ph¶i cã lêi dÉn trôc tiÕp. * VÒ néi dung: Nªu nh÷ng c¶m nhËn cña b¶n th©n vÒ c¶nh thiªn nhiªn trong ®o¹n th¬. Cã thÓ lµ c¸c ý: - Đó là bức hoạ tuyệt đẹp về mùa xuân, mùa sắc hài hoà. - Cảnh khoáng đạt, trong trẻo, giàu sức sống. - Cảnh sinh động, có hồn. B.PhÇn II: ( §Ò «n HN 2009-2010) S¸ch lµ "kho tµng cÊt gi÷ tµi s¶n tinh thÇn nh©n lo¹i" - nh÷ng b¸u vËt vÒ kiÕn thøc, vÒ kinh nghiệm sống mà những thế hệ đi trớc tích lũy đợc để truyền lại cho thế hệ sau. Sách là "những cột mốc trên con đờng tiến hóa của nhân loại". Mỗi cuốn sách thờng đặt ra và giải quyết một vấn đề nào đó mà ngời viết muốn đúc kết lại, gửi cho bạn đọc lời nhắn nhủ để thóc ®Èy cuéc sèng tiÕn lªn. 1. §o¹n v¨n trªn sö dông dÉn chøng theo c¸ch trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp? §ã lµ nh÷ng dÉn chøng nµo? 2. Có câu: Sách giữ vai trò quan trọng trong đời sống con ngời. a) Hãy biến đổi câu trên thành câu phủ định mà vẫn giữ nguyên ý ngời viết. b) Đặt câu đã biến đổi vào vị trí thích hợp để đoạn văn trên có cách lập luận tổng hợp. B. PhÇn II§Ò 7 B. PhÇn II( §Ò «n HN 2009-2010) Trong Truyện Kiều có câu: Tởng ngời dới nguyệt chén đồng. 1. H·y chÐp chÝnh x¸c b¶y c©u th¬ tiÕp theo c©u th¬ trªn. 2. §o¹n th¬ võa chÐp diÔn t¶ t×nh c¶m cña ai víi ai?.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> 3. Trật tự diễn tả tâm trạng nhớ thơng trong đoạn thơ đó có hợp lí không? Vì sao? 4. ViÕt mét ®o¹n v¨n ng¾n theo c¸ch lËp luËn diÔn dÞch, néi dung ph©n tÝch t©m tr¹ng cña nh©n vËt trữ tình trong đoạn thơ đã chép ở bài tập 1. §Ò 9 AB. PhÇn II( §Ò «n HN 2009-2010) Trong chuyện ngời con gái Nam Xơng của Nguyễn Dữ, hình ảnh cái bóng có vai trò đặc biệt quan träng. Hãy viết một bài văn ngắn để làm rõ nhận xét trên. §Ò 12 C©u 2. Bµi tËp lµm v¨n( §Ò «n HN 2009-2010) Học sinh chọn một trong hai đề sau: 1. Anh thanh niên làm công tác khí tợng trên đỉnh cao Yên Sơn – nhân vật chính của truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa - đã để lại nhiều ấn tợng cho các nhân vật khác trong tác phẩm. Còn em, một ngời đọc tác phẩm, em có những suy nghĩ gì về nhân vật này ?. §Ò 14. C©u 2. Bµi tËp lµm v¨n (5 ®iÓm) ( §Ò «n HN 2009-2010) 1. Sự hòa hợp giữa thiên nhiên và con ngời trong bài thơ “Đoàn thuyền đánh cá” của Huy Cận đã làm nên bức tranh đẹp về cuộc sống mới ở miền Bắc thời kỳ xây dựng chủ nghĩa xã hội. Em có đồng ý với ý kiến trên không? Vì sao ? 2. Bằng cách đối thoại, hãy giới thiệu cuốn sách giáo khoa Ngữ văn 9, tập một.. §Ò 15. C©u 2. Bµi tËp lµm v¨n( §Ò «n HN 2009-2010) Học sinh chọn một trong hai đề sau 2. Anh em nh thÓ ch©n tay, Rách lành đùm bọc dở hay đỡ đần. Suy nghÜ cña em vÒ lêi d¹y trong c©u ca dao trªn.. §Ò 17 C©u 2. Bµi tËp lµm v¨n( §Ò «n HN 2009-2010) Học sinh chọn một trong hai đề sau : 2. BÇu ¬i th¬ng lÊy bÝ cïng, Tuy r»ng kh¸c gièng nhng chung mét giµn. Em hiÓu thÕ nµo vÒ lêi khuyªn trong c©u ca dao trªn ? H·y chøng minh r»ng truyÒn thèng đạo lí đó vẫn đang đợc coi trọng trong xã hội ta ngày nay.. §Ò 18. PhÇn II. Tù luËn( §Ò «n HN 2009-2010) 2. ViÕt ®o¹n v¨n kho¶ng 8 c©u theo c¸ch lËp luËn diÔn dÞch hoÆc tæng – ph©n – hîp. Néi dung: Suy nghÜ cña em vÒ nh©n vËt Phi-lÝp trong ®o¹n trÝch t¸c phÈm Bè cña Xi-m«ng. .. §Ò 20. sau :. Câu 2. ( Đề ôn HN 2009-2010)Hãy viết đoạn văn trình bày những suy nghĩ khi đọc truyện. Ngêi ¨n xin Một ngời ăn xin đã già. Đôi mắt ông đỏ hoe, nớc mắt ông giàn giụa, đôi môi tái nhợt, áo quÇn t¶ t¬i. ¤ng ch×a tay xin t«i..

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Tôi lục hết túi nọ đến túi kia, không có lấy một xu, không có cả khăn tay, chẳng có gì hết. Ông vẫn đợi tôi. Tôi chẳng biết làm thế nào. Bàn tay tôi run run nắm chặt lấy bàn tay run rẩy của «ng : - Xin ông đừng giận cháu ! Cháu không có gì cho ông cả. Ông nhìn tôi chăm chăm, đôi môi nở nụ cời : - Cháu ơi, cảm ơn cháu ! Nh vậy là cháu đã cho lão rồi. Khi ấy, tôi chợt hiểu ra : cả tôi nữa, tôi cũng vừa nhận đợc cái gì đó của ông.. §Ò 21. (Tuèc-ghª-nhÐp, dÉn theo Ng÷ v¨n 9, tËp mét, NXB Gi¸o dôc, Hµ Néi, 2005, trang 22). PhÇn I. ( §Ò «n HN 2009-2010)Tr¾c nghiÖm Câu 1. Hãy chép lại đoạn văn dới đây sau khi đã biến đổi lời dẫn trực tiếp thành lời dẫn gi¸n tiÕp : Vua Hïng b¨n kho¨n kh«ng biÕt nhËn lêi ai, tõ chèi ai, bÌn cho mêi c¸c L¹c hÇu vµo bµn b¹c. Xong, vua ph¸n : - Hai chàng đều vừa ý ta, nhng ta chỉ có một ngời con gái, biết gả cho ngời nào ? Thôi thì ngày mai, ai đem sính lễ đến trớc, ta sẽ cho cới con gái ta. (S¬n Tinh, Thñy Tinh trong Ng÷ v¨n 6, tËp mét,. §Ò 22. v¨n :. PhÇn I. Tr¾c nghiÖm( §Ò «n HN 2009-2010) C©u 2. ( §Ò «n HN 2009-2010) Ph¸t hiÖn vµ söa ch÷a lçi vÒ phÐp liªnkÕt c©u trong ®o¹n. (1) Buổi sáng, sơng muối phủ trắng cành cây, bãi cỏ. (2) Gió bấc hun hút thổi. (3) Núi đồi, thung lũng, làng bản chìm trong biển mây mù. (4) Nhng mây bò trên mặt đất, tràn vào trong nhà, quấn lấy ngời đi đờng.. §Ò 24. ( §Ò «n HN 2009-2010) C©u 2. ( §Ò «n HN 2009-2010) a) H·y tãm t¾t TryÖn KiÒu cña NguyÔn Du b»ng mét ®o¹n v¨n kho¶ng nöa trang giÊy thi. b) Viết một đoạn văn ngắn kể về đặc sắc của nghệ thuật miêu tả nhân vật trong Truyện Kiều qua hai ®o¹n trÝch ChÞ em Thóy KiÒu vµ M· Gi¸m Sinh mua KiÒu (Ng÷ v¨n 9, tËp mét, trang 81 vµ 97). C©u 3. ( §Ò «n HN 2009-2010) ViÕt mét ®o¹n v¨n kho¶ng 10 c©u giíi thiÖu vÒ thi hµo Ên §é – R. Ta-go. PhÇn I. Tr¾c nghiÖm. §Ò 25. C C©u 2. ( §Ò «n HN 2009-2010) Phơng châm hội thoại nào đã đợc thực hiện trong cuộc hội thoại sau. Biện pháp tu từ nào đã giúp thực hiện phơng châm hội thoại đó ? Bµ l·o l¸ng giÒng l¹i lËt ®Ët ch¹y sang : - Bác trai đã khá rồi chứ ? - Cảm ơn cụ, nhà cháu đã tỉnh táo nh thờng. Nhng xem ý hãy còn lề bề lệt bệt chừng nh vẫn mái mÖt l¾m. (Ngô Tất Tố, Tắt đèn, tronhg Ngữ văn 8, tập một,. §Ò 29. PhÇn I. ( §Ò «n HN 2009-2010) Tr¾c nghiÖm Câu 1. Đoạn văn sau đây mắc lỗi gì ? Hãy chữa lại cho đúng : Nh©n buæi Õ hµng, n¨m «ng thÇy bãi ngåi chuyÖn gÉu víi nhau. ThÇy nµo còng phµn nµn kh«ng biÕt h×nh thï con voi nã thÕ nµo. Chît nghe ngêi ta nãi cã voi ®i qua. N¨m thÇy ra xem voi..

<span class='text_page_counter'>(4)</span> ThÇy th× sê v×, thÇy th× sê ngµ, thÇy th× sê ch©n, thÇy th× sê ®u«i. C¸c thÇy chung nhau tiÒn biÕu ngời quản voi, xin cho voi đứng lại để cùng xem. (Theo ThÇy bãi xem voi, trong Ng÷ v¨n 6, tËp mét, NXB Gi¸o dôc, Hµ Néi, 2002, trang 101) C©u 2. ( §Ò «n HN 2009-2010) Cá non xanh tËn ch©n trêi, Cµnh lª tr¾ng ®iÓm mét vµi b«ng hoa. (NguyÔn Du, TruyÖn KiÒu, trong Ng÷ v¨n 9, tËp mét, NXB Gi¸o dôc, Hµ Néi, 2005, trang 84). a) Viết một đoạn văn khoảng 8 câu có yếu tố miêu tả, trình bày cảm nhận của em về vẻ đẹp mïa xu©n trong hai c©u th¬ trªn (Yªu cÇu : g¹ch díi nh÷ng yÕu tè miªu t¶ trong ®o¹n v¨n). b) Đoạn văn vừa viết ở (a) đợc trình bày nội dung theo cách nào ?. §Ò 30. ( §Ò «n HN 2009-2010) PhÇn I. Tr¾c nghiÖm Câu 1. Đọc đọa vân sau : Ngêi buån nhÊt lµ Lang Liªu. Chµng lµ con thø mêi t¸m ; mÑ chµng tríc kia bÞ vua ghÎ l¹nh, èm råi chÕt. So víi anh em, chµng thiÖt thßi nhÊt. Nh÷ng anh em cña chµng sai ngêi ®i t×m của quý trên rừng, dới biển. Còn chàng, từ khi lớn lên, ra ở riêng chỉ chăm lo việc đồng áng, trồng lóa, trång khoai ; b©y giê, nh×n quanh trong nhµ còng chØ cã khoai, lóa lµ nhiÒu. Nhng khoai, lóa tÇm thêng qu¸ ! (B¸nh chng, b¸nh giÇy, trong Ng÷ v¨n 6, tËp mét, NXB Gi¸o dôc, Hµ Néi 2002, trang 10). a) T×m c¸c tõ dïng lµm ph¬ng tiÖn liªn kÕt c©u trong ®o¹n v¨n trªn. Nh vËy, phÐp liªn kÕt nào đã đợc thực hiện ? b) Hãy thay 2 trong 4 từ “chàng” ở những câu khác nhau trong đoạn văn để tránh bị lặp từ C©u 2. ( §Ò «n HN 2009-2010) ý nghĩa cách đặt tên bài thơ Mùa xuân nho nhỏ của Thanh Hải. C©u 3. ( §Ò «n HN 2009-2010) Phân tích diễn biến tâm lí, hành động của bé Thu (trong Chiếc lợc ngà của Nguyễn Quang Sáng) từ khi gặp ông Sáu đến khi hai cha con chia tay nhau.. §Ò 31. ( §Ò «n HN 2009-2010) PhÇn I. Tr¾c nghiÖm C©u 1. B·o bïng th©n bäc lÊy th©n Tay «m tay nÝu tre gÇn nhau thªm Th¬ng nhau tre ch¼ng ë riªng Lũy thành từ đó mà nên hỡi ngời !. (NguyÔn Duy, Tre ViÖt Nam). Khổ thơ miêu tả những khóm tre trong gió bão mà lại gợi nghĩ đến tình thơng yêu, đoàn kết giữa con ngời với nhau. Theo em, những biện pháp tu từ nào đã góp phần làm nên ý nghĩa đó ? Phân tích để làm rõ ý kiến của em. PhÇn I. Tr¾c nghiÖm §Ò 6 PhÇn I 1. Sáu câu thơ có vị trí: ở phần thứ nhất của tác phẩm – “Gặp gỡ và đính ớc”. Cụ thể: trong ®o¹n t¶ c¶nh chÞ em Thuý KiÒu ®i du xu©n. §o¹n nµy t¶ c¶nh chÞ em KiÒu b¾t ®Çu trë vÒ. 2. Phân tích để thấy rõ: cảnh đã đợc nhân hoá một cách tự nhiên nên cảnh vật nhuốm màu tâm trạng con ngời. Cảm giác về một ngày vui đang còn mà đã linh cảm thấy một điều gì đó kh«ng b×nh thêng s¾p xuÊt hiÖn, nh dù b¸o vÒ c¶nh vµ ngêi sÏ gÆp: nÊm mé §¹m Tiªn vµ chµng Kim Träng. 3. Hai c©u th¬ cïng cã c¸ch dïng tõ nh vËy trong ®o¹n trÝch KiÒu ë lÇu Ngng BÝch: Buån tr«ng ngän níc míi sa,.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Hoa tr«i man m¸c biÕt lµ vÒ ®©u? 4. §o¹n v¨n cÇn lµm râ c¶nh chÞ em KiÒu du xu©n trë vÒ: - Cảnh chuyển động nhẹ nhàng, thanh dịu. - Kh«ng khÝ rén rµng kh«ng con n÷a mµ ®ang nh¹t dÇn, lÆng dÇn. - Cảnh đợc cảm nhận qua tâm trạng: xao xuyến, bâng khuâng, man mác một nỗi buồn vô cớ. §Ò 7 PhÇn II 1. Cần chép chính xác bảy câu thơ tiếp theo câu đã cho trong đoạn trích Kiều ở lầu Ngng BÝch (Ng÷ v¨n 9, tËp mét, trang 93). 2. §o¹n th¬ võa chÐp nãi lªn t×nh c¶m nhí th¬ng Kim Träng vµ cha mÑ cña Thuý KiÒu trong những ngày sống cô đơn ở lầu Ngng Bích. 3. Trật tự diễn tả tâm trạng nhớ thơng của Kiều: nhớ Kim Trọng rồi mới nhớ đến cha mẹ, thoạt đọc thì thấy không hợp lí, nhng đặt trong cảnh ngộ của Kiều lúc đó thì lại rất hợp lí. - KiÒu nhí Kim Träng tríc khi nhí cha mÑ lµ v×: + Vầng trăng ở câu thứ hai trong đoạn trích gợi nhớ đến lời thề với Kim Trọng hôm nào. + Đau đớn, xót xa vi mối tình đầu đẹp đẽ tan vỡ. + Cảm thấy mình có lỗi khi không giữ đợc lời hẹn ớc với chàng Kim. - Với cha mẹ dù sao Kiều cũng đã phần nào làm tròn chữ hiếu khi bán mình lấy tiền cứu cha vµ em. - C¸nh diÔn t¶ nµy phï hîp víi quy luËt t©m lÝ cña nh©n vËt, thÓ hiÖn râ sù tinh tÕ trong ngßi bút của Nguyễn Du, đồng thời cũng cho ta thấy rõ sự cảm thông đối với nhân vật của tác giả. 4. ViÕt ®o¹n v¨n. §Ò 10 2. Giíi thiÖu c¸i bót bi b»ng c¸ch tù kÓ. a) Yªu cÇu: - Thuyết minh bằng phơng pháp tự kể, nghĩa là đối tợng thuyết minh tự giới thiệu về mình. - Kh«ng nhÇm víi tù sù. Tri thøc tr×nh bµy trong bµi ph¶i chÝnh x¸c, khoa häc, kh¸ch quan. - §èi tîng thuyÕt minh lµ c¸i bót bi. b) VÒ néi dung: - Giíi thiÖu ngu«n gèc c¸i bót bi. - Giíi thiÖu cÊu t¹o bót bi: + Th©n bót: ChÊt liÖu? Mµu s¾c? + N¾p bót: lo¹i bót cã n¾p? Lo¹i bót bÊm? + Ruét bót: Mµu mùc? Ruét bót? Ngßi bÝt? Lß so cña bót bÊm? - T¸c dông cña bót bi. - C¸ch b¶o qu¶n. - T¬ng lai cña bót bi. c) VÒ h×nh thøc: - Bố cục đủ ba phần: mở bài, thân bài, kết bài. - BiÕt sö dông c¸c ph¬ng ph¸p thuyÕt minh. - Lêi v¨n cã h×nh ¶nh, c©u gän, biÕt kÕt hîp thuyÕt minh víi miªu t¶. §Ò 11 §Ò 2 * Mét sè gîi ý vÒ néi dung phÇn th©n bµi - HiÓu thÕ nµo vÒ lêi d¹y cña Lªnin? + ý nghÜa cña viÖc lËp l¹i ba lÇn tõ “häc”: khuyªn chóng ta ý thøc häc hái kh«ng ngõng; tÝch cực, chủ động học trong suốt cuộc đời. + Lênin coi đó là phơng châm rèn luyện để nâng cao trình độ của mỗi ngời. + Câu nói của Lênin để cao việc học đối với mỗi ngời. - V× sao ph¶i kh«ng ngõng häc tËp? + Vèn tri thøc cña loµi ngêi lµ v« h¹n, hiÓu biÕt cña mçi ngêi lµ bÐ nhá. Më réng hiÓu biÕt lµ nhu cÇu cña mçi ngêi ham tiÕn bé..

<span class='text_page_counter'>(6)</span> + Khoa học kĩ thuật phát triển với tốc độ nhanh. Học để nâng cao trình độ chuyên môn và khoa học, để sống, làm việc tốt hơn, đáp ứng yêu cầu của xã hội. + Thực tế đã chứng minh sự đúng đắn của lời khuyên đó. - Làm thế nào để thực hiện đợc lời dạy của Lênin? + Học bằng nhiều hình thức: học ở trờng, tự học, học qua sách vở, học trong đời sống, qua c«ng viÖc. Häc ë nhiÒu ngêi: häc thÇy, häc b¹n, häc nh÷ng ngêi ®i tríc, nh÷ng ngêi cã hiÓu biÕt vÒ kinh nghiÖm. + Häc ph¶i cã kÕ ho¹ch, tù gi¸c. + Biết áp dụng điều học đợc vào thực tế. * VÒ h×nh thøc: - Thực hiện đngs các yêu cầu của bài nghị luận về t tởng, đời sống. - Bè côc ba phÇn. - LËp luËn chÆt chÏ. - Ýt m¾c lèi vÒ c©u, chÝnh t¶.. §Ò 13. PhÇn II. Tù luËn( §Ò «n HN 2009-2010) C©u 2. Bµi tËp lµm v¨n (5 ®iÓm) Học sinh chọn một trong hai đề sau: Đề 22. Bảo vệ môi trờng là bảo vệ chính cuộc sống của chúng ta. Em hiểu điều đó nh thế nào ? Chúng ta cần làm gì để bảo vệ môi trờng, bảo vệ thiên nhiên ? a) Gîi ý phÇn th©n bµi: * Giải thích ngắn gọn để làm rõ khái niệm môi trờng: đó là không khí, đất đai, nguồn nớc, rõng c©y. * Giải thích, chứng minh để thấy: nếu không bảo vệ môi trờng, cuộc sống của chúng ta sẽ bị tæn h¹i lín lao nh thÕ nµo. - Phá rừng, khai thác rừng bừa bãi sẽ dẫn đến những tổn hại lớn: mất rừng, sinh lũ lụt hạn h¸n, mÊt nguån lîi vÒ kinh tÕ vµ cuéc sèng bÞ ®e do¹. - Không khí bị ô nhiễm ảnh hởng đến sức khoẻ. - Nguån níc bÞ « nhiÔm sÏ lµm dÞch bÖnh ph¸t sinh. * Phê phán thái độ vô trách nhiệm, thờ ơ với việc bảo vệ môi trờng. * Làm thế nào để bảo vệ môi trờng? - Nhµ níc vµ c¸c c¬ quan cã thÈm quyÒn. - Víi nh©n d©n. - ViÖc b¶o vÖ m«i trêng lµ lín lao nhng còng lµ gÇn gòi víi mçi ngêi, lµ tr¸ch nhiÖm cña mçi ngêi. + Thu gom r¸c, gi÷ vÖ sinh. + Trång c©y, b¶o vÖ nguån níc. b) Yªu cÇu vÒ h×nh thøc: - Bài làm đúng thể loại nghị luận. - Bảo đảm bố cục ba phần: mở bài, thân bài, kết bài. - LËp luËn chÆt chÏ. - H¹n chÕ lèi vÒ c©u, chÝnh t¶. C©u 2. Bµi tËp lµm v¨n §Ò 1 a) Gäi ý phÇn th©n bµi: Bức tranh thiên nhiên trong bài thơ thật đẹp, rộng lớn, lộng lẫy: cảm hứng vũ trụ đã mang đến cho bài thơ những hình ảnh hoành tráng. - Cảnh bình minh và hoàng hôn trên biển đợc đặt ở vị trí mở đầu, kết thức bài thơ, vẽ ra kh«ng gian réng lín mµ thêi gian lµ nhÞp tuÇn hoµn cña vò trô. - Đoàn thuyền chứ không phải chỉ con thuyền ra khơi đã tạo ra sự tấp nập. Con thuyền kh«ng nhá bÐ mµ k× vÜ, hoµn nhËp víi thiªn nhiªn, vò trô. - Vẻ giàu đẹp của biển còn ở các loài cá: rực rỡ, lộng lẫy. Trí tởng tợng của nhà thơ đã chấp cánh cho hiện thức bay bổng, làm giàu đẹp thêm biển khơi..

<span class='text_page_counter'>(7)</span> * Hình ảnh ngời lao động giữa thiên nhiên cao đẹp: con ngời không bé nhỏ mà đầy sức m¹nh hoµ nhËp víi thiªn nhiªn. - Con ngêi ra kh¬i víi niÒm vui trong c©u h¸t. - Con ngêi víi íc më vÒ c«ng viÖc. - Con ngời cảm nhận đợc vẻ đẹp của biển, biết ơn biển. - Ngời lao động vất vả nhng tìm thấy niềm vui trong lao động. Hình ảnh ngời lao động đợc sáng tạo với cảm hứng lãng mạn cho thấy niềm vui phơi phới cña hä tríc cuéc sèng míi. Thiªn nhiªn vµ con ngêi phãng kho¸ng, lín lao. T×nh yªu cuéc sèng mới của nhà thơ đợc gửi gắm trong những hình ảnh thơ đầy lãng mạn đó. b) VÒ h×nh thøc: - Bè côc chÆt chÏ, biÕt x©y dùng luËt ®iÓm khi ph©n tÝch t¸c phÈm. - Diễn đạt ý mạch lạc, có cảm xúc. §Ò 2 a) Gîi ý vÒ néi dung: - Tởng tợng ra một cuộc đối thoại giữa sách giáo khoa Ngữ văn 9, tập một với một đối tợng nào đó để sách Ngữ văn 9 có thể tự giới thiệu về các mặt hình thức và nội dung. - H×nh thøc: giíi thiÖu nhµ xuÊt b¶n, c¬ quan biªn so¹n, tªn c¸c t¸c gi¶, khæ s¸ch, sè trang, b×a s¸ch. - Néi dung: sè bµi häc: 17 bµi t¬ng øng víi 17 tuÇn cña häc k× I. + Néi dung tõng bµi: gåm ba ph©n m«n : V¨n (v¨n b¶n), TiÕng ViÖt, TËp lµm v¨n. + Néi dung tõng ph©n m«n: cÊu tróc tõng bµi, ph¹m vi kiÕn thøc sÏ häc. - C¸ch sö dông vµ t¸c dông cña s¸ch. b) VÒ h×nh thøc: - Phải làm đúng dạng bài thuyết minh. - Kiến thức giới thiệu cần chính xác và đợc sắp xếp hợp lí. - BiÕt thùc hµnh thuÇn thôc c¸c ph¬ng ph¸p thuyÕt minh. §Ò 2 a) Yªu cÇu vÒ néi dung : Đây là đề nghị luận một vấn đề đạo lí, cần thực hiện các thao tác nghị luận của dạng bài đó khi lµm bµi. Vấn đề cần giải quyết rất gần gũi với chúng ta nên cần đa ra những lí lẽ chặt chẽ, xác đáng, dẫn chứng hợp lí, toàn diện để ngời đọc hiểu thấu đáo về vấn đề : Bµi viÕt cã thÓ gåm c¸c ý sau: Më bµi Th©n bµi * Gi¶i thÝch ý nghÜa cña c©u ca dao. - H×nh ¶nh so s¸nh : Anh em nh thÓ tay ch©n. + Tay – ch©n : hai bé phËn trªn c¬ thÓ con ngêi, cã quan hÖ kh¨ng khÝt hç trî cho nhau trong hoạt động. + So s¸nh cho thÊy mèi quan hÖ g¾n bã anh em. - Rách, lành là hình ảnh tợng trng cho nghèo khó, bất hạnh, và thuận lợi, đầy đủ. Từ đó, câu ca dao khuyên : giữ gìn tình anh em thắm thiết dù hoàn cảnh sống đổi thay. * V× sao ph¶i gi÷ g×n t×nh anh em ? - Anh em cùng cha mẹ sinh ra, dễ dàng thông cảm, giúp đỡ nhau. - Anh em hoµ thuËn lµm cha mÑ vui. - Đó là tình cảm nhng cũng là đạo đức. - Lµ tr¸ch nhiÖm, bæn phËn cña mçi ngêi. - Lµ truyÒn thèng d©n téc. * Làm thế nào để giữ đợc tình cảm anh em ? - Quan tâm đến nhau từ lúc nhỏ đến lớn. - Quan tâm giúp đỡ nhau về mọi mặt : vật chất, tinh thần. - Giữ hoà khí khi xảy ra xung khắc, bất đồng. - Nghiªm kh¾c nhng vÞ tha khi anh chÞ em m¾c sai lÇm. KÕt bµi b) Yªu cÇu vÒ h×nh thøc :.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> - Bố cục đủ ba phần : mở bài, thân bài, kết bài. - LËp luËn chÆt chÏ, biÕt kÕt hîp gi¶i thÝch víi chøng minh. - C©u v¨n cã h×nh ¶nh, biÕt sö dông c¸c thao t¸c lËp luËn. - M¾c Ýt lçi vÒ c©u, tõ, chÝnh t¶. §Ò 17. §Ò2. a) Gîi ý néi dung phÇn th©n bµi * HiÓu c©u ca dao nh thÕ nµo? - Bầu bí là hai thứ cây khác giống nhng cùng loài thờng đợc trồng cho leo chung giàn nên cïng ®iÒu kiÖn sèng. - Bầu bí đợc nhân hoá, trở thành ẩn dụ để nói về con ngời cùng chung làng xóm, quê hơng đất nớc. Lêi bÝ nãi víi bÇu Èn chøa ý khuyªn con ngêi ph¶i yªu th¬ng ®oµn kÕt dï kh¸c nhau vÒ tÝnh c¸ch, ®iÒu kiÖn riªng. * V× sao ph¶i yªu th¬ng ®oµn kÕt? - Yêu thơng đoàn kết sẽ giúp cuộc sống tốt đẹp hơn. + Ngời đợc giúp sẽ vợt qua khó khăn, tạo lập và ổn định cuộc sống. + Ngời giúp đỡ thấy cuộc sống có ý nghĩa hơn, gắn bó với xã hội, cộng đồng hơn. + X· héi bít ngêi khã kh¨n. - Yêu thơng giúp đỡ nhau là đạo lý và truyền thống của dân tộc ta. * Thực hiện đạo lý đó nh thế nào? - Tù nguyÖn, ch©n thµnh. - KÞp thêi, kh«ng cø Ýt nhiÒu, tuú hoµn c¶nh. - Quan tâm giúp đỡ ngời khác về vật chất, tinh thần. * Chứng minh đạo lý đó đang đợc phát huy. - Các phong trào nhân đạo. - Toµn d©n tham gia nhiÖt t×nh, trë thµnh nÕp sèng tù nhiªn. - KÕt qu¶ hon trµo. c) VÒ h×nh thøc: - Thực hiện đợc các thao tác nghị luận để có một văn bản nghị luận hoàn chỉnh. - Bè côc ba phÇn: më bµi, th©n bµi, kÕt luËn. - LËp luËn chÆt chÏ. - DÉn chøng ph¶i chÝnh x¸c, cô thÓ, tiªu biÓu vµ toµn diÖn. Nªn lÊy tõ c¸c ph¬ng tiÖn th«ng tin đại chúng. - H¹n chÕ lçi vÒ c©u, chÝnh t¶. §Ò 18 II. Tù luËn 2. Chó ý, ®o¹n v¨n ph¶i viÕt theo c¸ch tæng - ph©n - hîp víi bè côc ba phÇn: më ®o¹n, th©n ®o¹n, kÕt ®o¹n. - Câu mở đoạn: là câu khái quát, nêu đặc điểm chung của nhân vật Phi-líp. - Th©n ®o¹n lµ c¸c ý: + Bác Phi-líp quan tâm đến trẻ em, không thờ ơ trớc nỗi đau khổ của Xi-mông: hỏi thăm, dỗ dµnh Xi-m«ng khi thÊy em ngåi khãc bªn bê s«ng. + B¸c rÊt hãm hØnh trong c¸ch dç Xi-m«ng " ngêi ta sÏ cho ch¸u mét «ng bè". + Trớc sự ngây thơ nhng khao khát có một ông bố của Xi-mông, bác Phi-líp đã nhận lời làm bố của em. Mặc dù lúc ấy là nhận đùa nhng bác đã mang đến cho Xi-mông một niềm vui, sự an tâm. - Kết đoạn: là một câu có thể đánh giá vai trò của Phi-líp với cuộc đời Xi-mông. §Ò 20 1 2. Khi trình bày suy nghĩ về câu chuyện, cần chú ý đến các sự việc trong truyện. - Từ các nhân vật mà hiểu ý nghĩa truyện, từ đó nêu suy nghĩ về ý nghĩa của cuộc sống toát ra tõ truyÖn. - Truyện Ngời ăn xin nói về thái độ sống, cách ứng xử của con ngời với con ngời. + Sự đồng cảm, tình yêu thơng chân thành và cách ứng xử lịh sự là món quà quý giá ta tặng cho ngêi kh¸c..

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Và khi trao món quà tinh thần ấy thì ta cũng nhận đợc món quà quý giá nh vậy. - C©u chuyÖn gîi cho em suy nghÜ g× vÒ cuéc sèng hiÖn t¹i? §Ò 21 1. Đoạn văn sau khi biến đổi lời dẫn trực tiếp thành lời dẫn gián tiếp: Vua Hùng băn khoăn không biÕt nhËn lêi ai, tõ chèi ai, bÌn cho c¸c L¹c hÇu vµo bµn b¹c. Xong, vua ph¸n r»ng c¶ hai chµng đều vừa ý mình nhng vua chỉ có một con gái nên không biết gả cho ngời nào. Vì vậy, ngày mai, ai đem sính lễ đến trớc sẽ đợc cới Mị Nơng. §Ò 24 2.a) Tóm tắt Truyện Kiều : viết thành văn xuôi, kể đợc ngắn gọn chính xác các sự việc chính trong cuộc đời Kiều ở các chặng: - Gặp gỡ và đính ớc. - Gia biÕn vµ lu l¹c. - §oµn tô. b) ViÕt ®o¹n v¨n vÒ nghÖ thuËt miªu t¶ nh©n vËt qua hai ®o¹n trÝch ChÞ em Thuý KiÒu vµ M· Gi¸m Sinh mua KiÒu: - Tính cấch nhân vật đợc miêu tả qua diện mạo hành động... - Thế nhng, đặc sắc của miêu tả nhân vật trong Truyện Kiều là các nhân vật chính diện đợc miªu t¶ b»ng bót ph¸p íc lÖ cßn c¸c nh©n vËt ph¶n diÖn th× t¶ thùc. Cần lấy dẫn chứng và phân tích để làm rõ đặc điểm đó. 3.Giíi thiÖu vÒ nhµ th¬ R. Ta-go cÇn lµm râ c¸c ý: - Ra-pin-®ra-nat Ta-go (1861- 1941) sinh ë Can-cót-ta, bang Ben-gan cña Ên §é, trong mét gia đình quý tộc. - Ông làm thơ từ rất sớm. Là nhà thơ hiện đại lớn nhất của ấn Độ. - Ông còn tham gia các hoạt động chính trị, xã hội. Ông đã từng qua thăm Sài Gòn (1929), đợc nh÷ng ngêi d©n ViÖt Nam mÕn mé. - Sự nghiệp văn chơng nghệ thuật đồ sộ của Ta-go. - TËp th¬ D©ng cña «ng vµ gi¶i N«-ben vÒ v¨n häc (1913). - Néi dung vµ phong c¸ch th¬ cña Ta-go. - Bµi th¬ M©y vµ sãng. - §¸nh gi¸ vÒ Ta-go trong v¨n ho¸ Ên §é vµ trªn thÕ giíi. * CÇn viÕt thµnh bµi v¨n thuyÕt minh ng¾n.. §Ò 26. PhÇn I. Tr¾c nghiÖm C©u 1. ( §Ò «n HN 2009-2010) Thanh minh trong tiÕt th¸ng ba Lễ là tảo mộ, hội là đạp thanh. GÇn xa n« nøc yÕn anh, ChÞ em s¾m söa bé hµnh ch¬i xu©n. DËp d×u tµi tö giai nh©n, Ngùa xe nh níc ¸o quÇn nh nem.. (NguyÔn Du, TruyÖn KiÒu, trong Ng÷ v¨n 9, tËp mét, NXB Gi¸o dôc, Hµ Néi, 2005, trang 85). a) T×m 4 tõ ghÐp H¸n ViÖt trong ®o¹n th¬ trªn. b) C©u th¬ nµo lµ c©u ghÐp ? c) Câu thơ nào dùng đảo ngữ ? d) Câu thơ nào là câu trần thuật đơn có mô hình C – V ? C©u 2. ( §Ò «n HN 2009-2010) Bao giờ chạch đẻ cành đa, Sáo đẻ dới nớc thì ta lấy mình. Theo em, hµm ý trong c©u ca dao trªn lµ g× ? Gi¶i thÝch b»ng mét ®o¹n v¨n ng¾n.. NXB Gi¸o dôc, Hµ Néi, 2004, trang 29). 1. a) Trong ®o¹n th¬ cã c¸c tõ ghÐp H¸n ViÖt : Thanh minh, yÕn anh, bé hµnh, tµi tö, giai nh©n. b) Câu thơ có cấu tạo là câu ghép : Lễ là tảo mộ, hội là đạp thanh; Ngựa xe nh nớc áo quần nh nªm..

<span class='text_page_counter'>(10)</span> c) Câu thơ dùng đảo ngữ : Gần xa nô nức yến anh; Dập dìu tài tử, giai nhân. d) Câu thơ có mô hình C – V, câu trần thuật đơn : Chị em sắm sửa bộ hành chơi xuân. 2. Câu ca dao : Bao giờ chạch đẻ ngọn đa – Sáo đẻ dới nớc thì ta lấy mình dùng cách nói qu¸, ®a ra nh÷ng hiÖn tîng kh«ng bao giê cã lµm ®iÒu kiÖn cho cuéc h«n nh©n. Ch¹ch kh«ng bao giờ lên ngọn đa đẻ và sáo cũng không bao giờ đẻ dới nớc. Nh vËy c©u ca dao nh mét lêi thÒ, hµm ý : kh«ng bao giê lÊy ngêi Êy.. §Ò 28. trªn.. C©u 2. ( §Ò «n HN 2009-2010) Cày đồng đang buổi ban tra, Må h«i th¸nh thãt nh ma ruéng cµy. a) Những biện pháp tu từ nào đã đợc dùng trong bài ca dao trên ? b) ViÕt ®o¹n v¨n kho¶ng 8 c©u diÔn t¶ c¸ch hiÓu cña em vÒ lêi nh¾n göi trong bµi ca dao. 2. Các biện pháp tu từ trong bài ca dao Cày đồng đang buổi ban tra – Mồ hôi thánh thót nh ma ruéng cµy : - So s¸nh : må h«i th¸nh thãt nh ma. - Nãi qu¸. Bài ca dao hàm ý nhắc nhở ngời đọc : Ngời nông dân vô cùng vất vả, hãy biết cảm thông, tr©n träng c«ng søc cña hä.. đề 29. 1. - §o¹n v¨n m¾c lçi vÒ bè côc, c¸c ý s¾p xÕp cha hîp lÝ nªn kh«ng l«gic, kÓ thiÕu chi tiÕt. - S¾p xÕp l¹i nh sau: Nh©n buæi Õ hµng, n¨m «ng thÇy bãi ngåi chuyÖn gÉu víi nhau. ThÇy nµo còng phµn nµn kh«ng biÕt h×nh thï con voi nã nh thÕ nµo. Chît nghe ngêi ta nãi cã voi ®i qua. Năm thầy chung nhau tiền biếu ngời quản voi, xin cho voi đứng lại để cùng xem. Năm thầy ra xem voi. ThÇy th× sê vßi, thÇy th× sê ngµ, thÇy th× sê tai, thÇy th× sê ch©n, thÇy th× sê ®u«i. (Theo ThÇy bãi xem voi, trong Ng÷ v¨n 6, tËp mét, NXB Gi¸o dôc, Hµ Néi, 2002, trang 101). th¬.. 2. a) Viết đoạn văn khoảng 8 câu trình bày cảm nhận về cảnh đẹp mùa xuân trong hai câu. §Ò bµi yªu cÇu cã yÕu tè miªu t¶ nªn c¸c em cè g¾ng h×nh dung, tëng tîng c¶nh. C¸c ý cÇn lµm râ : - Sù hµi hoµ mµu s¾c cña bøc tranh. - Không gian khoáng đạt ; cành lê đợc tả bằng nét chấm phá, dùng đảo ngữ nên gợi ấn tợng vÒ sù tha thít nhng næi bËt cña s¾c tr¾ng hoa lª. - Bøc tranh d©n d·, ch©n thùc, kh«ng íc lÖ. Nhµ th¬ chän t¶ cá mïa xu©n ®Çy søc sèng. b) Sau khi viÕt, nhí chØ râ c¸ch tr×nh bµy néi dung ®o¹n v¨n. V× vËy, cÇn lËp dµn ý tríc khi viÕt.. §Ò 30. 1. a) – Tõ “chµng” ë c©u 2 thay cho “Lang Liªu” ë c©u 1. - Từ “chàng” đợc lặp lại ở các câu 2, 3, 4. - Từ “lúa, khoai” đợc lặp lại ở các câu 4, 5, 6. Nh vậy : các câu đợc liên kết chủ yếu bằng phép lặp và phép thế. b) NÕu thay 2 trong 4 tõ “chµng” b»ng tõ ng÷ kh¸c th× cã thÓ dïng : Lang Liªu, hoµng tö n«ng d©n Êy,.... §Ò 31. 1. Trong khổ thơ, cây tre đã đợc nhân hoá, tre có những cử chỉ, tình cảm của con ngời. Dùng hình ảnh : thân bọc lấy thân, tay ôm, tay níu,... vừa miêu tả rất sinh động cảnh cành tre, cây tre quấn quýt trong giã b·o, võa gîi h×nh ¶nh con ngêi che chë, g¾n bã nhau..

<span class='text_page_counter'>(11)</span>