HS CAN HOC KY NANG GI

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>Học sinh cần học kỹ năng gì?</b>

Câu hỏi mà chúng ta thường đặt ra cho học sinh tiểu học và trung học phổ
thơng là: ngồi những kiến thức phổ thơng về toán, khoa học và nhân văn, học sinh
cần học điều gì để giúp họ hội nhập với xã hội, trở thành cơng dân có ích cho cộng
đồng?

Bốn trăm năm trước Công nguyên, khi được hỏi học sinh nên được dạy điều
gì, triết gia Aristippus của Hi Lạp trả lời: “Những điều mà họ sẽ sử dụng khi họ trở
thành người lớn”.

Các chương trình giáo dục hiện hành ở cấp tiểu học và trung học được soạn
thảo nhằm giúp học sinh chuyển tiếp vào hệ thống đại học và chuẩn bị thi cử, chứ
không phải để chuẩn bị cho các em bước vào cuộc sống thực tế. Câu hỏi đặt ra là
học sinh cần học những gì để khi trưởng thành họ có thể áp dụng? Cũng có nhiều
trường học đã từng xem xét vấn đề này, nhưng tôi tin rằng hệ thống giáo dục hiện
nay đã không thành công trong việc cung cấp cho học sinh những kỹ năng thực tế
và thiết yếu như trên. Trường học không chỉ là bốn bức tường của nhà giữ trẻ.
Trường học nên huấn luyện trái tim và bộ óc, và thực hiện qua các môn học. Bất cứ
câu trả lời nghiêm chỉnh nào cũng không thể bỏ qua các kỹ năng tối thiểu sau đây:

<b>1. Cộng đồng:</b>

Ngày nay học sinh bị cuốn hút theo các trò chơi điện tử và những quan hệ ảo
trên hệ thống Internet. Đây là những trò chơi làm cho họ xa lánh với môi trường
sống thực tế và thiếu sự tương tác giữa con người với con người. Kỹ năng xã hội
của học sinh ngày càng kém. Điều này dẫn đến tình trạng học sinh trở nên ích kỷ,
khơng quan tâm đến nhu cầu của người khác, khơng có khả năng liên kết suy nghĩ
của người khác vào quỹ đạo suy nghĩ của mình. Nói ngắn gọn, họ có nguy cơ trở
thành gánh nặng cho xã hội và cộng đồng. Điều mà học sinh cần phải biết là kinh
nghiệm sống trong cộng đồng, chứ không phải chỉ trong bốn bức tường của trường

học. Họ phải có kinh nghiệm sống ngồi trường học, sống với 24 giờ trong thế giới
hỗn độn và cộng đồng phức tạp. Họ cần phải học cách trở nên tử tế với những
người xung quanh.

<b>2. Kỹ năng thông tin:</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

bằng ngôn ngữ của người đối thoại. Họ cần phải cải thiện khả năng chuyển tải và
tiếp nhận thông tin qua ngôn ngữ cơ thể và thái độ.

<b>3. Tự biết mình:</b>

Ngày nay có q nhiều thanh thiếu niên khơng có chính kiến, khơng có lập
trường, khơng biết họ đứng ở vị trí nào và cũng chẳng biết họ tin tưởng vào cái gì.
Một số khác đáng ngại hơn là tỏ ra hài lịng với cuộc sống nhưng khơng có cứu
cánh gì cả, khơng có lập trường vững chắc. Tệ hơn, một số học sinh không biết họ
là ai, không biết mình có khả năng gì đặc biệt. Do đó, một yêu cầu cơ bản cho tất
cả học sinh là họ phải là chủ nhân của những gì họ tin tưởng hay lập trường cá
nhân. Họ có thể bắt chước, có thể nói theo ý kiến của người khác hay tin theo một
niềm tin từ cha mẹ hoặc thầy cô ở nhà trường, nhưng mỗi học sinh phải tìm cho
mình một tiếng nói riêng hay một lập trường cá nhân, chứ không phải cứ nghe theo
người khác một cách mù quáng.

<b>4. Vấn đề riêng tư:</b>

Nói chung, hệ thống giáo dục nước ta không thành công mấy trong việc
chuẩn bị cho học sinh đương đầu với các vấn đề riêng tư, kể cả sex. Chúng ta đang
có những chương trình giáo dục về sex, nhưng hình như vẫn chưa có hiệu quả vì
nhiều thầy cơ miễn cưỡng giảng dạy chủ đề này. Trong khi đó, học sinh liên tục
tiếp thu nhiều thông điệp trái ngược nhau. Cha mẹ nói thế này cịn trường nói thế
khác, nhưng các website thì tun bố hồn tồn khác với cha mẹ và thầy cơ. Người

có tư cách để giáo dục học sinh về sex chính là cha mẹ các em. Một số cha mẹ
khơng ngần ngại nói về sex với con em mình, nhưng đại đa số cha mẹ khơng bao
giờ muốn nói đến những chuyện tế nhị này.

<b>5. Kiểm sốt cảm tính:</b>

Có người chỉ ra rằng nhà tù ngày nay đầy rẫy thanh niên và đàn ơng, nhưng
nếu họ có kỹ năng và nghệ thuật đếm từ 1-10 trước khi hành động thì có lẽ khơng
cần đến nhà tù. Hành động một cách nông nổi, bốc đồng thường là dấu hiệu cho
thấy chỉ có một phần của bộ não là được khởi động, còn phần khác của não vốn
cần thiết để phòng chống những quyết định thiếu sáng suốt là chưa được khởi
động. Hành động “chiến đấu hay là chạy” cần thiết cho cuộc sống từ thời tiền sử,
thời mà người đàn ông phải bảo vệ hang động từ các nhóm xâm lăng, nhưng khơng
có hiệu quả trong thế giới hiện tại, một thế giới chỉ chấp nhận những hành động và
con người trưởng thành trong xã hội hiện đại.

<b>6. Tài chính:</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

giàu nhanh chóng, và biết chi tiêu một cách thỏa đáng, thích hợp với thu nhập của
mình và gia đình.

<b>7. Thực tế:</b>

Thảo luận về tình trạng thiếu các kỹ năng sống ở thanh thiếu niên thường
được thêu dệt bằng những câu chuyện kinh khủng về phòng tắm dơ bẩn, nhà bếp
chồng chất chén đĩa dơ dáy và phòng ngủ luộm thuộm. Một số học sinh không bao
giờ được dạy nấu ăn hay nếu được dạy, có lẽ họ chưa được dạy cách rửa nồi niêu,
chén đũa sau khi nấu ăn. Do đó, khơng ngạc nhiên chút nào khi học sinh ngày nay
thiếu hàng loạt kỹ năng sống trong nhà, từ những việc đơn giản nhất (như cắt cỏ,
thay nhớt xe, thay ống nước) đến những việc có phần tính tốn hơn như cách tiết

kiệm điện.

<b>8. Lịch thiệp:</b>

Những phép lịch sự căn bản như cách xưng hô trong khi nói hay viết là
những kỹ năng có nguy cơ bị đánh mất ở thanh thiếu niên ngày nay. Không học
thái độ lịch thiệp trong xã hội có thể dẫn đến bất lợi cho học sinh. Do đó, học sinh
cần phải được dạy những kỹ năng căn bản như cách xưng hô, gửi một lời cảm ơn,
bắt tay một cách thích hợp.

<b>9. Trách nhiệm:</b>

Nhiều học sinh có kiểu “sống qua khung cửa sổ”. Họ chỉ thích nhìn. Nhìn là
điều an tồn. Họ khơng có trách nhiệm hay khơng nhận lãnh trách nhiệm. Khoanh
tay nhìn xe bị tai nạn mà khơng làm gì giúp nạn nhân. Lối sống này rất phổ biến
trong thanh thiếu niên ngày nay, phổ biến đến nỗi chúng ta có thể nói họ sống thụ
động. Họ nhìn, họ xem, họ phê phán từ ghế salon tiện nghi trong phòng khách. Khi
trưởng thành, họ sẽ thấy khó làm gì hơn là nhìn và trở nên vơ trách nhiệm. Vì thế,
học sinh cần phải được dạy cách thức làm chủ thái độ và hành vi của họ, cách làm
lãnh đạo, cách quyết định thích hợp và cách phục vụ người khác.

<b>10. Sức bật:</b>

Thanh thiếu niên nói chung thích được khen tặng, tán dương. Có em thậm
chí bị ngã gục vì khơng được khen ngợi! Nhưng cuộc sống khơng phải lúc nào
cũng màu hồng hay tồn điều tốt đẹp. Lòng tự trọng cần phải được phát triển và
bồi đắp. Những thành công tầm thường không thể tâng bốc là phi thường được.
Học sinh không nên phụ thuộc vào những lời khen tặng. Những bất mãn, thất vọng
có thể xảy ra trong đời sống. Học sinh cần phải được trang bị cho mình nội lực và
sự can đảm cần thiết để đương đầu với những bất trắc trong cuộc sống.

</div>

<!--links-->