Bài giảng Văn hóa doanh nghiệp - Chương 4: Văn hóa doanh nhân

CHƯƠNG 4
Văn hóa doanh nhân

Khái niệm văn hóa
doanh nhân

Các bộ phận của
văn hóa doanh
nhân


4.1. Khái niệm văn hóa doanh
nhân
Doanh nhân là gì?

Doanh

• Doanh: lãi, kinh doanh

Nhân

•Nhân: người

Doanh
nhân

• Người làm kinh doanh
để kiếm lời


4.1.1. Khái niệm doanh nhân

•

Doanh nhân là người làm kinh doanh, là
những người tham gia quản lý, tổ chức, điều
hành hoạt động sản xuất kinh doanh của
doanh nghiệp

• Doanh nhân Việt Nam hiện nay là một cộng
đồng xã hội gồm những người làm nghề kinh
doanh, gồm nhiều nhóm, nhiều người thuộc
giai tầng xã hội khác nhau
• Một số khái niệm liên quan: thương nhân,
thương gia, nhà quản lý, giám đốc doanh
nghiệp (CEO), người sáng lập doanh nghiệp,
chủ doanh nghiệp


Đặc điểm lao động của
doanh nhân

Lao động quản
lý

Nghệ thuật
trong kinh
doanh

Lao động sáng
tạo

Yếu tố may mắn


Vai trò của doanh nhân
Làm ra của cải, vật
chất, giải quyết cơng ăn
việc làm

Tham mưu cho nhà
nước về chính sách,
chiến lược kinh tế

Sử dụng các nguồn lực
tối ưu nhất

Giáo dục đào tạo cho
những người dưới
quyền

Sáng tạo sản phẩm,
phương thức sản xuất
mới

Mở rộng thị trường,
thúc đảy giao lưu kinh
tế, văn hóa


4.1.2 Khái niệm văn hóa doanh nhân
Văn hóa doanh nhân:

•

Là một hệ thống các giá trị, các chuẩn
mực, quan niệm, hành vi của doanh nhân
trong quá trình lãnh đạo, quản lý doanh
nghiệp

• Là văn hóa của người làm nghề kinh
doanh, là văn hóa để làm người lãnh đạo
doanh nghiệp
• Là văn hóa của người đứng đầu doanh
nghiệp, văn hóa của “thuyền trưởng” dẫn
dắt con thuyền doanh nhân
• Là chuẩn mực của hệ thống giá trị hội tụ 4
yếu tố: Tâm, Tài, Trí, Đức


Vai trị của văn hóa doanh nhân

• Là hạt nhân của
VH doanh
nghiệp

1

2
• Tạo mơi trường
cho các cá nhân
khác phát huy
tính sáng tạo

• Có khả năng
thay đổi VH
doanh nghiệp

3


Các nhân tố tác động đến văn hóa
doanh nhân

Nhân tố kinh
tế

1

Nhân tố văn
hóa

3

Nhân tố chính
trị- pháp luật

2


Nhân tố văn hóa

•

Là cái nơi ni dưỡng văn hóa doanh nhân

•

Là điều kiện để văn hóa doanh nhân tồn tại
và phát triển đồng thời là động lực thúc đẩy
doanh nhân doạt động kinh doanh

•

Có vai trị như một hệ điều tiết quan trọng đối
với lối sống và hành vi của mỗi doanh nhân

•

Tạo ra đặc trưng riêng biệt cho mỗi doanh
nhân


Nhân tố kinh tế
•

Văn hóa doanh nhân hình thành và phát triển
phụ thuộc vào mức độ phát triển của nền
kinh tế và mang đặc thù của lĩnh vực mà
doanh nhân hoạt động kinh doanh

•

Hoạt động của các hinh thái đầu tư cũng là
một trong những yếu tố kinh tế quyết định
đến văn hóa của doanh nhân

•

Một nền kinh tế mở, thơng thống từ bên
trong và hội nhập với bên ngồi là động lực
cho doanh nhân hoạt động


Nhân tố chính trị - pháp luật

•

Các thể chế chinh trị - pháp luật cho phép lực lượng doanh nhân
phát triển hay khơng, được khuyến khích hay hạn chế phát triển

•

Mơi trường kinh doanh lành mạnh được bảo vệ bởi một hệ thống
pháp lý rõ ràng, công bằng


4.2 Các bộ phận cấu thành văn hóa
doanh nhân

Năng
lực

Phong
cách

Tố
chất

Đạo
đức


4.2.1 Năng lực của doanh nhân

Năng lực
lãnh đạo
Trình độ
chun
mơn

Trình độ
quản lý
Năng lực
doanh
nhân


Trình độ chun mơn
•

Trình độ chun mơn của doanh nhân bao
gồm: bằng cấp chuyên môn, kiến thức xã

hội, kiến thức, kỹ thuật nghiệp vụ, ngoại
ngữ,…

•

Là tổng hịa những hiểu biết, nhận thức, kỹ
năng và khả năng giải quyết vấn đề của
doanh nhân

•

Là yếu tố quan trọng giúp doanh nhân giải
quyết vấn đề trong điều hành cơng việc,
thích ứng và ln tìm giải pháp hợp lý với
những vướng mắc có thể xảy ra

•

Các doanh nhân ln phải nâng cao trình độ
chun mơn của mình


Năng lực lãnh đạo

•

Doanh nhân khơng chỉ đưa ra đường lối, mục
tiêu mà còn biết cách chỉ dẫn người khác làm
theo cách của mình

•

Doanh nhân là người đưa ra quyết định nên
tập trung nguồn lực của công ty ở đâu, đầu
tư vào lĩnh vực nào thì đem lại lợi nhuận tối
đa

•

Doanh nhân là người chéo lái con thuyền
doanh nghiệp bằng cách tác động tới nhân
viên và thay đổi suy nghĩ của họ.


Năng lực lãnh đạo

Công cụ của lãnh đạo là “quyền lực”
Thế lực: khả năng tận
Tài lực: khả năng trực
tiếp khai thác, huy
động, điều khiển, sử
dụng các yếu tố, nguồn
lực vật chất, tài chính

Trí lực: khả năng khai
thác tri thức, trí tuệ
vào việc ra quyết định

dụng vị thế xã hội
thuận lợi trong việc

tiếp cận, khai thác và
sử dụng những yếu tố
phi vật chất như: mối
quan hệ, thông tin cần
thiết cho việc gây ảnh
hưởng đến quyết định
của người khác


Bài tập tình huống
Vấn đề đạo đức tại cơng ty nước giải khát Tipico
• Ngày 7/7/2015, đồn thanh tr liên ngành về vệ sinh an toàn thực phẩm bắt đầu
tiến hành kiểm tra tại cơng ty nước giải khát Tipico
• Khi đến kho nguyên liệu, đoàn kiểm tra phát hiện thấy tất cả nguyên vật liệu mà
công ty đang dùng để sản xuất đã hết hạn sử dụng 3 tháng so với những
hướng dẫn về hạn sử dụng trên các thùng đựng nguyên vật liệu
• Lãnh đạo Tipico đã thanh minh rằng việc sử dụng nguyên vật liệu quá hạn là
“bị oan” do quá trình vật chuyển nguyên vật liệu từ nước ngoài về đã làm hỏng
những con số của hạn sử dụng từ 17/08 thành 17/03, số nguyên vật liệu này
nếu ngửi bằng mũi thì vẫn cịn thơm, chưa bị mốc

?

1. Phân tích vấn đề đạo đức kinh doanh trong tình huống trên
2. Phân tích các đối tượng hữu quan


Trình độ quản lý

•

SA 8000: tiêu chuẩn về lao động trong các nhà máy sản xuất

•

WRAP: trách nhiệm tồn cầu trong ngành sản xuất may mặc

•

ISO 9001: hệ thống quản lý chất lượng

•

ISO 14001: hệ thống quản lý mơi trường trong doanh nghiệp