hệ tuần hoàn trẻ em y2

TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y HÀ NỘI
HANOI MEDICAL UNIVERSITY

ĐẶC ĐIỂM GIẢI PHẪU
SINH LÝ HỆ TUẦN HOÀN TRẺ EM
BSNT. Nguyễn Thị Hải Anh


MỤC TIÊU
• Trình bày được đặc điểm sinh lý của hệ tuần hồn bào
thai
• Trình bày được q trình chuyển tiếp từ hệ tuần hoàn
bào thai sang hệ tuần hoàn sau khi sinh
• So sánh được những đặc điểm khác nhau về giải phẫu
của tim và mạch máu của trẻ em và người lớn
• Đánh giá được một số chỉ số huyết động ở trẻ em


Tuần hồn bào thai
- Vị trí trao đổi khí là khác
nhau cơ bản tuần hoàn rau
thai với sau sinh

- 4 cấu trúc shunt duy trì
quan trọng: rau thai, ống tĩnh
mạch, lỗ bầu dục, ống động
mạch


Tuần hồn bào thai

- Lỗ bầu dục và ƠĐM, shunt P – T
- Lượng oxy trong máu bào thai thấp, (ĐMC lên 26-28mmHg, ĐMC
xuống 20-22 mmHg)
- Lượng oxy máu ở nửa trên cao hơn nửa dưới cơ thể bào thai
- Thất phải làm việc nhiều hơn thất trái


Sự thích nghi sau khi trẻ ra đời
Bản chất: Quá trình trao
đổi khí ở bánh rau -> ở
phổi
Phổi giãn nở -> giảm sức
cản phổi
Loại bỏ tuần hoàn bánh rau
-> tăng sức cản mạch hệ
thống


Số phận của ống động mạch ?
Trước sinh

Sau sinh

Máu đi qua ống

Shunt P-T

Shunt T-P

PO2 máu qua ống

25 mmHg

> 50 mmHg

PGE sản xuất ở bánh rau
cao

PGE Duy trì mở ống

Mất nguồn sản xuất PGE
sự tiêu thụ ở phổi

Tăng
PO2

Đưa chất kháng PGE
vào -> kích thích
đóng ống

Co thắt ống
động mạch
Trẻ sinh non,
đáp ứng co thắt này kém

Giảm
đột ngột
PGE

Đưa PGE tổng hợp

vào -> tái mở ống


Phổi giãn nở để trao đổi khí dẫn tới biến
đổi gì ?
Áp lực

Lưu lượng

Sức cản


Đặc điểm giải phẫu sinh lý tim và
mạch máu trẻ em.


Đặc điểm giải phẫu sinh lý tim và mạch máu
Tim
- Vị trí : Nằm ngang, cao
- Cơ tim yếu, vách mỏng, khi tăng gánh dễ suy tim


Đặc điểm giải phẫu sinh lý tim và mạch máu
Mạch máu
- Đường kính động mạch phổi (ĐMP) và động mạch chủ (ĐMC)

dưới 10 tuổi ĐMP > ĐMC
> 12 tuổi
- Hệ thống mao mạch phong phú

ĐMP < ĐMC


Một số chỉ số huyết động
Tiếng tim
Sơ sinh

140 -160 l/p

1 tuổi

120 l/p

5 tuổi

100 l/p

10 tuổi

80 – 85 l/p


Một số chỉ số huyết động
Huyết áp
- Trẻ em có huyết áp thấp hơn so với người lớn.

- HATĐ
sơ sinh

70 mmHg

3- 12 tháng

75 – 85 mmHg

trên 1 tuổi

80 + 2n ( n: số tuổi)

- HATT = ½ HATĐ + (10 - 15)


Một số chỉ số huyết động
- Trẻ càng nhỏ thì tốc độ tuần hồn càng lớn
- Càng nhỏ thì KLTH tương đối lớn.