Tài liệu Sự sinh sản của thực vật bậc cao (ngành Quyết) doc

Sự sinh sản của
thực vật bậc cao
(ngành Quyết)




2. Sự sinh sản và chu trình phát triển cá
thể của các ngành Quyết
2.1. Thể bào tử của Dương xỉ và của
các ngành Quyết
Ở Dương xỉ và các ngành Quyết, cây
sinh dưỡng có thân, rễ, lá, hình thành các
túi bào tử. Thể bào tử (2n) được sinh ra
từ hợp tử và mang các túi bào tử, thể hiện
rất rõ ở các ngành Quyết. Lúc chín, các
túi bào tử của thực vật có lá, phát tán các
bào tử giảm nhiễm và chúng nẩy mầm
tạo ra nguyên tản lưỡng tính hoặc đơn
tính. Nó cũng giống như túi bào tử của
thể sinh túi của ngành Rêu. Chu trình
phát triển cá thể của chúng là lưỡng di
truyền nhưng thể bào tử chiếm ưu thế
(Lưỡng – Đơn bội) (diplohaplophase)
2.1.1. Các túi bào tử Dương xỉ và các
ngành Quyết
Ở các ngành Quyết, các túi bào tử và các
bào tử của chúng có những dấu hiệu rất
khác nhau. Vì vậy, người ta tìm ra có
những thuật ngữ khác nhau để chỉ các túi

bào tử và các bào tử cho các nhóm khác
nhau (H7a,7b).
+ Cấu tạo túi bào tử

Vách của các túi bào tử có độ dày khác
nhau tuỳ theo từng nhóm, vách một lớp
như ở lớp Dương xỉ túi mỏng (Dryopteris
filix-mas), vách nhiều lớp như ở lớp
Dương xỉ túi dày (bộ Marattiales). Các tế
bào nuôi dưỡng bao xung quanh mô sinh
bào tử có mặt thường xuyên (bộ Quyển
bá) hoặc nhất thời như ở Dương xỉ bộ túi
mỏng
Trong trường hợp các tế bào nuôi dưỡng
tồn tại nhất thời, nó trở thành dạng hợp
bào tự tan rã (Dương xỉ bộ túi mỏng). Nó
luôn luôn có vai trò nuôi dưỡng cho các
tế bào mẹ bào tử và các bào tử. Còn đối
với lớp cơ giới bảo đảm cho sự mở các
túi bào tử, nó luôn luôn có nguồn gốc từ
lớp biểu bì. Đó chính là lớp túi ngoài,
nhưng nó chỉ có nguồn gốc trong phần
biểu bì. Vị trí và vai trò của nó khác nhau
từ nhóm Dương xỉ này đến nhóm Dương
xỉ khác (H7a,7b).
2.2. Thể giao tử của Dương xỉ và các
ngành Quyết
Tuỳ theo các nhóm Quyết, sự nảy mầm
của đẳng bào tử giảm nhiễm xuất hiện
nguyên tản lưỡng tính, chẳng hạn như thể

giao tử của Dương xỉ (Dryopteris filix
mas) là tản dạng bản hình quả tim, mặt
dưới của nó mang túi tinh ở vùng có rễ
giả và túi noãn ở phần lõm vào. Mặc dù
các bào tử được sản xuất bởi thể bào tử,
nhưng mỗi bào tử này sinh ra thể giao tử
có chức năng sinh sản hữu tính. Do vậy,
các bào tử cũng như thể giao tử của
Dương xỉ không có tăng trưởng cơ quan
sinh dưỡng. Các túi tinh của chúng có
dạng hình cầu và được cấu tạo bởi vách
một lớp, bao xung quanh các tế bào sinh
tinh, trong khi đó, các túi noãn chìm sâu
một phần trong nguyên tản, cổ của chúng
nhô ra khỏi nguyên tản, ngắn hơn cổ túi
noãn của Rêu (5 đến 7 tầng tế bào). Khi
túi tinh chín, nó sẽ mở ra, các tinh trùng
được phóng thích ra ngoài và thụ tinh với
noãn cầu. Hợp tử phát triển ngay trong
túi noãn không qua giai đoạn nghỉ, để
hình thành cây Dương xỉ thế hệ khác. Ở
các nhóm Quyết khác, các đồng bào tử
hay dị bào tử nảy mầm cho các tản đơn
tính mang túi giao tử đực hoặc cái. Trong