Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (127.79 KB, 5 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>
<b>KÌ THI CHỌN HSG LỚP 12 THPT NĂM HỌC 2015-2016</b>
<b>ĐỀ THI MÔN: NGỮ VĂN -THPT</b>
<i>Thời gian: 180 phút, không kể thời gian giao đề.</i>
<b>Câu 1 (8 điểm).</b>
Anh/chị có suy nghĩ gì về câu nói của Fran KA.Clark:
<i>“Ai cũng muốn làm điều gì đó rất lớn lao, nhưng lại khơng nhận ra rằng cuộc sống được tạo</i>
<i>thành từ những điều rất nhỏ”.</i>
(Dẫn theo “Hành trang vào đời”, NXB Tổng hợp tp Hồ Chí Minh – 2008)
* Chọn 1 trong 2 câu.
<b>Câu 2.a (12 điểm).</b>
Mỗi bài thơ hay là một sáng tạo nghệ thuật độc đáo, có khả năng làm sống dậy trong lịng
người đọc những liên tưởng phong phú.
Cảm nhận của anh/chị về một bài thơ như thế.
<b>Câu 2.b (12 điểm):</b>
Cảm nhận của anh/chị về hai đoạn văn sau:
<i> (...)Lúc ấy đã khuya. Trong nhà đã ngủ yên, thì Mị trở dậy thổi lửa. Ngọn lửa bập bùng sáng</i>
<i>lên, Mị lé mắt trông sang, thấy hai mắt A Phủ cũng vừa mở, một dòng nước mắt lấp lánh bị</i>
<i>xuống hai hõm má đã xám đen lại. Nhìn thấy tình cảnh như thế, Mị chợt nhớ lại đêm năm trước</i>
<i>A Sử trói Mị, Mị cũng phải trói đứng thế kia. Nhiều lần khóc, nước mắt chảy xuống miệng,</i>
<i>xuống cổ, khơng biết lau đi được. Trời ơi, nó bắt trói đứng người ta đến chết, nó bắt mình chết</i>
<i>cũng thơi, nó bắt trói đến chết người đàn bà ngày trước cũng ở cái nhà này. Chúng nó thật độc</i>
<i>ác. Cơ chừng này chỉ đêm mai là người kia chết, chết đau, chết đói, chết rét, phải chết. Ta là</i>
<i> Đám than đã vạc hẳn lửa. Mị không thổi, cũng không đứng lên. Mị nhớ lại đời mình, Mị</i>
<i>lại tưởng tượng như có một lúc nào, biết đâu A Phủ chẳng đã trốn được rồi, lúc ấy bố con Pá</i>
<i>Tra sẽ bảo là Mị đã cởi trói cho nó, Mị liền phải trói thay vào đấy, Mị phải chết trên cái cọc ấy.</i>
<i>Nghĩ thế, trong tình cảnh này, làm sao Mị cũng khơng thấy sợ...</i>
<i> Lúc ấy, trong nhà đã tối bưng, Mị rón rén bước lại, A Phủ vẫn nhắm mắt, nhưng Mị tưởng</i>
<i>như A Phủ đương biết có người bước lại... Mị rút con dao nhỏ cắt lúa, cắt nút dây mây. A Phủ</i>
<i>cứ thở phè từng hơi, không biết mê hay tỉnh. Lần lần, đến lúc gỡ hết được dây trói trên người A</i>
<i>Phủ thì Mị cũng hốt hoảng, Mị chỉ thì thào được một tiếng « Đi ngay », rồi nghẹn lại. A Phủ</i>
<i>bỗng khuỵu xuống khơng bước nổi. Nhưng trước cái chết có thể đến nơi ngay, A Phủ lại quật</i>
<i>sức vùng lên chạy.</i>
<i> Mị đứng lặng trong bóng tối.</i>
<i> Rồi Mị cũng chạy vụt ra ngoài. Trời tối lắm. Nhưng Mị vẫn băng đi. Mị đã đuổi kịp A Phủ,</i>
<i>đã lăn, chạy, chạy xuống tới lưng dốc. (...)</i>
(Vợ chồng A Phủ - Tô Hoài, Ngữ văn 12, Tập hai, NXB Giáo dục, 2008, tr. 14)
(...)Lần thứ hai, Tràng vừa trả hàng xong, ngồi uống nước ở ngoài cổng chợ tỉnh thì thị ở
<i>đâu sầm sập chạy đến. Thị đứng trước mặt hắn sưng sỉa nói : - Điêu ! Người thế mà điêu !</i>
<i> Hắn giương mắt nhìn thị, khơng hiểu. Thật ra lúc ấy hắn cũng chưa nhận ra thị là ai. Hôm</i>
<i>nay thị rách quá, áo quần tả tơi như tổ đỉa, thị gầy sọp hẳn đi, trên cái khn mặt lưỡi cày xám</i>
<i>xịt chỉ cịn thấy hai con mắt.</i>
<i> À, hắn nhớ ra rồi, hắn toét miệng cười.</i>
<i> - Chả hôm ấy thì hơm nay vậy. Này hẵng ngồi xuống ăn miếng giầu đã.</i>
<i> Thị vẫn đứng cong cớn trước mặt hắn.</i>
<i> - Đấy, muốn ăn gì thì ăn.</i>
<i> Hắn vỗ vỗ vào túi.</i>
<i> - Rích bố cu, hở !</i>
<i> Hai con mắt trũng hốy của thị tức thì sáng lên, thị đon đả :</i>
<i> - Ăn thật nhá ! Ừ ăn thì ăn sợ gì.</i>
<i> Thế là thị ngồi sà xuống, ăn thật. Thị cắm đầu ăn một chặp bốn bát bánh đúc liền chẳng</i>
<i>chuyện trị gì. Ăn xong thị cầm dọc đơi đũa quệt ngang miệng thở :</i>
<i> - Hà, ngon ! Về chị ấy thấy hụt tiền thì bỏ bố.</i>
<i> Hắn cười : - Làm đếch gì có vợ. Này nói đùa chứ có về với tớ thì ra khuân hàng lên xe rồi</i>
<i>cùng về.</i>
<i> Nói thế Tràng cũng tưởng nói đùa, ai ngờ thị về thật. Mới đầu, anh chàng cũng chợn,</i>
<i>nghĩ : thóc gạo này đến cái thân mình cũng chả biết có ni nổi khơng, lại cịn đèo bịng. Sau</i>
<i>khơng biết thế nào hắn tặc lưỡi một cái : - Chậc, kệ ! (...)</i>
(Vợ nhặt – Kim Lân, Ngữ văn 12, Tập hai, NXB Giáo dục, 2008, tr. 26)
<b> </b>
<b> </b>
ĐÁP ÁN
<b>Yêu cầu cụ thể:</b>
- Ai cũng muốn làm điều gì đó rất lớn lao: khát vọng hướng tới những cái đích của đời người,
làm thay đổi cuộc sống theo chiều hướng tốt đẹp hơn.
- nhưng lại không nhận ra rằng cuộc sống được tạo thành từ những điều rất nhỏ: không ý thức
được rằng những việc lớn bao giờ cũng phải bắt đầu từ nhiều việc nhỏ, như những dịng sơng
được tạo thành từ nhiều con suối...
2. Bình luận:
- Mơ ước làm nên điều lớn lao là nguyện vọng chính đáng của mọi người, cần được tơn trọng,
động viên, khuyến khích.
- Nhưng phải luôn ý thức rằng:
+ Một nhân cách hoàn thiện vốn được bồi đắp từ những việc làm rất nhỏ, nhất là những hành
vi đạo đức, lối sống. Ý nghĩa của cuộc sống cũng được kiến tạo từ những điều đơn sơ, bình dị.
+ Phê phán lối sống, cách nghĩ, lời nói ngụy biện: vì việc lớn mà quên việc nhỏ, muốn trở
thành vĩ nhân mà quên mình cũng là một con người bình thường.
3. Bài học:
- Nhận thức sâu sắc rằng, việc gì nhỏ mấy mà có ích thì kiên quyết làm...
- Thường xun rèn luyện đức tính kiên nhẫn, bắt đầu từ những việc làm nhỏ để có thể hướng
tới những điều lớn lao.
<b>Câu 2.a (12 điểm)</b>
Đề kiểm tra năng lực tổng hợp kiến thức lí luận văn học, cảm thụ tác phẩm và kĩ năng vận
dụng các thao tác lập luận.
Sau đây là một số gợi ý:
1.Giải thích:
- Bài thơ hay là một sáng tạo nghệ thuật độc đáo: mới mẻ về nội dung, đặc sắc về nghệ
thuật.
- Có khả năng làm sống dậy trong lịng người đọc những liên tưởng phong phú: gợi nhắc
các tác phẩm văn học nghệ thuật khác, đánh thức những rung động trong lòng người ...
2. Cảm nhận về một bài thơ như thế:
Học sinh có thể chọn một bài thơ theo cảm nhận riêng của mình, miễn là:
- Bài viết chỉ ra và phân tích được những đặc sắc trong nghệ thuật sử dụng ngơn từ, sáng
tạo hình ảnh, nhịp điệu, xây dựng hình tượng,... để làm nổi bật cảm xúc của chủ thể trữ tình.
- Từ cảm nhận về bài thơ, người viết có được những liên tưởng đa chiều hướng đến những
lời thơ, câu văn đẹp khác có nét gần gũi về đề tài, chủ đề, bút pháp...; gợi những cảm xúc sâu
lắng trước vẻ đẹp muôn màu của cuộc sống...
3. Đánh giá:
- Đóng góp của bài thơ về nội dung và nghệ thuật.
- Người đọc cần có ý thức bồi dưỡng tâm hồn, trau dồi kĩ năng, tích lũy kiến thức để phát
huy khả năng liên tưởng trong quá trình cảm nhận tác phẩm văn học.
<b>Câu 2.b(12 điểm) </b>
<b>I. Yêu cầu về kĩ năng:</b>
Biết làm bài văn nghị luận về một đoạn văn kết hợp với kiểu bài so sánh văn học. Văn
viết có cảm xúc, hình ảnh; bố cục rõ ràng, kết cấu chặt chẽ; không mắc lỗi về dùng từ, chính tả,
diễn đạt, kiến thức và ngữ pháp. Bài viết có tầm khái quát.
<b>2. Cảm nhận được cái hay cái đẹp của mỗi đoạn trích(4,0 điểm):</b>
<b>a. Đoạn trích trong Vợ chồng A Phủ của nhà văn Tơ Hồi (2,0 điểm):</b>
Trên cơ sở hiểu biết về tác phẩm Vợ chồng A Phủ, thí sinh cần phát hiện, phân tích để
làm rõ giá trị của đoạn văn.
* Về nội dung:
Cần thấy được :
- Tình cảnh nguy kịch của A Phủ : bị trói đứng trong cảnh đói khát, giá lạnh, đau đớn và sắp
chết (0,25 điểm).
- Diễn biến tâm trạng của Mị khi cắt dây trói cứu A Phủ rồi đi theo A Phủ: những đêm trước
nhìn thấy cảnh A Phủ bị trói đứng Mị hồn tồn dửng dưng, vơ cảm. Đêm ấy, dòng nước mắt
của A Phủ đã đánh thức và làm hồi sinh lòng thương người trong Mị (gợi cho Mị nhớ về quá
khứ đau đớn của mình, Mị thấy thương xót cho người cùng cảnh ngộ). Từ cảnh ngộ của mình
và những người đàn bà bị hành hạ ngày trước, đến cảnh đau đớn và bất lực của A Phủ trước mắt,
Mị nhận thấy chúng nó thật độc ác, thấy người kia việc gì mà phải chết. Mị nhớ lại đời mình, lại
tưởng tượng cảnh A Phủ tự trốn thốt. Nghĩ thế Mị... cũng khơng thấy sợ. Tình thương và lịng
căm thù đã giúp Mị có sức mạnh để quyết định cứu người và liều mình cắt dây trói cứu A Phủ.
Đối mặt với hiểm nguy, Mị cũng hốt hoảng...; lòng ham sống mãnh liệt đã thúc giục Mị chạy
theo A Phủ (0,75 điểm).
- Ý nghĩa đoạn trích: Phản ánh nỗi thống khổ; ca ngợi tình thương và sức sống mãnh liệt của
người dân miền núi trước Cách mạng. Đoạn trích có giá trị hiện thực và giá trị nhân đạo (0,25
<i>điểm).</i>
* Nghệ thuật :
- Tạo tình huống truyện độc đáo, hấp dẫn (0,25 điểm).
- Cách miêu tả diễn biến tâm lí nhân vật tài tình, hợp lí đã tạo nên sự thay đổi số phận nhân vật
một cách thuyết phục ; kết hợp miêu tả tâm lí nhân vật qua miêu tả nội tâm và hành động; ngôn
ngữ nhà văn mang giọng điệu và ngôn ngữ nhân vật (0,5 điểm).
<b>b. Đoạn trích trong Vợ nhặt của nhà văn Kim Lân(2,0 điểm):</b>
Trên cơ sở hiểu biết về tác phẩm Vợ nhặt, thí sinh cần phát hiện, phân tích để làm rõ giá
trị của đoạn văn.
* Nội dung :
Cần thấy được :
- Tình cảnh bi thảm, cùng cực và sức sống mãnh liệt của người đàn bà khốn khổ : Ví cái
đói mà thân hình tiều tụy, áo quần rách rưới, tính cách trở nên cong cớn, chao chát, hành động
trở nên lỗ mãng, thơ kệch, mất hết cả nữ tính, danh dự. Thị bám lấy Tràng để thoát khỏi sự truy
đuổi ráo riết của cái đói. Đó cũng là biểu hiện của khát vọng sống mãnh liệt khi con người phải
đối mặt với cái chết (0,5 điểm).
- Tình người và khát vọng hanh phúc mãnh liệt của nhân vật Tràng : Thết đãi, cưu mang
một người đàn bà lạ trong tình cảnh đói khát thê thảm bằng tất cả sự nồng hậu, chân thành dù
mình cũng nghèo khổ. Tràng cưu mang người đàn bà ấy xuất phát từ tình thương và từ khát
- ý nghĩa đoạn trích: Phản ánh nỗi bi thảm; ca ngợi tình người và khát vọng sống, khát
vọng hạnh phúc mãnh liệt của con người trong nạn đói. Đoạn văn giàu giá trị hiện thực và giá trị
nhân đạo (0,25 điểm).
* Nghệ thuât:
- Tạo tình huống truyện độc đáo, thú vị, bất ngờ và hấp dẫn (0,25 điểm).
- Tạo đối thoại rất tự nhiên, chân thực, phù hợp với tính cách, với hồn cảnh nhân vật
(0,25 điểm).
<b>3. So sánh điểm giống và khác nhau giữa hai đoạn văn (1,5 điểm) :</b>
<b>a. Điểm giống (0,75 điểm) :</b>
- Cả hai đoạn văn đều viết về nỗi thống khổ và khẳng định tình thương yêu và khát vọng
của những con người bất hạnh. Trong những hoàn cảnh đặc biệt, họ đã biết đến gần nhau, cưu
mang, cứu giúp nhau để cùng vượt lên sự nghiệt ngã của số phận.
- Thể hiện tấm lòng yêu thương, niềm tin mãnh liệt của các nhà văn đối với con người,
khẳng định giá trị hiện thực và giá trị nhân đạo của các tác phẩm.
- Tạo được tình huống truyện độc đáo, hấp dẫn.
<b>b. Điểm khác nhau (0,75 điểm) :</b>
- Đoạn trích trong Vợ chồng A Phủ của Tơ Hoài phản ánh nỗi thống khổ và sức sống
tiềm tàng của người dân miền núi dưới ách thống trị của bọn chúa đất, chúa mường cịn đoạn
- Sức sống của con người trong đoạn trích của Tơ Hồi là sức sống tiềm tàng, có một q
trình vận động, thay đổi khá phức tạp cịn sức sống của con người trong đoạn trích của nhà văn
Kim Lân là sức sống mang tính bản năng, trỗi dậy mãnh liệt trong một tình huống bất ngờ.