Thể loại báo chí truyền thông: vì sao phát thanh hồi sinh

BÀI KIỂM TRA ĐIỀU KIỆN
Thể loại báo chí truyền thơng
Tên đề tài: Vì sao phát thanh hồi sinh

Bài làm
Ở Việt Nam hiện nay cùng với sự phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế,
của khoa học kĩ thuật thì các phương tiện truyền thông đại chúng ngày
càng phát triển và bùng nổ. Một trong các loại hình truyền thơng có tiềm
năng phát triển và đang hồi sinh là phát thanh. Chúng ta đã biết phát
thanh là sản phẩm của nền kỹ thuật điện tử. Do ra đời trước truyền hình
nên phát thanh đã từng được coi là loại hình truyền thơng hiệu quả nhất.
Sự sinh động của lời nói, âm nhạc, tiếng động truyền qua làn sóng radio
đã từng được thính giả đón nhận một cách nồng nhiệt.Những bước tiến
trong các lĩnh vực khác - đặc biệt là những tiến bộ về công nghệ thông
tin đã trở thành điều kiện cho phát thanh phát triển mạnh mẽ. Trong quá
trình phát triển ấy, báo phát thanh vừa duy trì, phát huy những ưu thế
vốn có, đồng thời lại phải ln tự điều chỉnh để hạn chế những nhược
điểm nhằm thích ứng với bối cảnh của đời sống báo chí, truyền thơng
hiện đại.Phát thanh hồi sinh là điều tất yếu vì nó đáp ứng nhu cầu của xã
hội,của thính giả,gần gũi với cơng chúng và có những lợi ích thơng tin
thiết thực cho xã hội vì vậy phát thanh ngày càng được sử dụng rộng
rãi,phổ biến hơn.
1


Một số nhà nghiên cứu về báo chí phát thanh trên thế giới lại đưa ra
những dự đoán sáng sủa về tương lai của phát thanh trong bối cảnh bùng
nổ các phương tiện truyền thông đầu thế kỉ XXI này.Cơ sở của quan
niệm này trước hết dựa trên những ưu thế của phát thanh như tính tiện
lợi,kĩ thuật đơn giản,thiết bị gọn nhẹ và phương thức tiếp nhận thông tin
rất linh hoạt.Sự đơn giản,gọn nhẹ của thiết bị thu nhận thông tin phát

thanh là một ưu thế nổi bật của phát thanh so với các báo khác trong
cùng một điều kiện như nhau,vì báo mạng và truyền hình cần thiết bị
cồng kềnh và phức tạp hơn nhiều.Khi cuộc sống ngày càng phát
triển,con người ngày càng chịu áp lực của nhịp sống khẩn trương ,hiện
đại thì những ưu thế này lại càng phát huy tác dụng.Phát thanh có những
ưu điểm triêng mà khơng phải loại hình truyền thơng nào cũng có được.
Khơng ai phủ định được lợi ích mà phát thanh mang lại vậy nên phát
thanh hồi sinh.Phát thanh hiện nay là sự kế thừa và phát triển của phát
thanh truyền thống.Phát thanh được hồi sinh ,được thổi một một luồng
gió mới đó là sự thay đổi phương thức trong sản xuất các chương trình
phát thanh cho phù hợp với tình hình mới và đáp ứng nhu cầu của cơng
chúng.Sự thay đổicủa phương thức sản xuất không chỉ dựa trên nền tảng
của cơng nghệ,kỹ thuật mới mà cịn địi hỏi kĩ năng mới để tạo ra được
chất lượng nội dung và hình thức mới...Trong phương thức sản xuất các
chương trình phát thanh hiện đại,những ưu điểm của phát thanh truyền
thống như:có đối tượng thính giả rộng rãi;tính tức thời và tỏa khắp;ưu
thế chiếm lĩnh khơng gian tồn bộ thời gian trong ngày,tính giao tiếp cá
2


nhân;thơng điệp len lỏi khắp nơi và có khả năng tác động nhanh;dễ tác
động vào tình cảm;sinh động trong cách thể hiện;sự thuyết phục,lơi kéo
của lời nói tác động vào thính giác;kích thích trí tưởng tượng,hình
dung,liên tưởng;thiết bị rẻ tiền ,đơn giản,dễ phổ biến...tiếp tực được phát
huy mạnh mẽ và được sự hỗ trợ đắc lực của công nghệ mới nên càng trở
nên hấp dẫn và hiệu quả hơn.
Trong nhịp sống hối hả,con người khơng có nhiều thời gian để xem
các chương trình truyền hình nhiều hay mất thời gian để đọc báo in,vì
vậy sự trở lại của truyền thanh và một điều cần thiết và tất yếu.
Trước hết,đối tượng người nghe phương tiên truyền thanh rộng rãi,tất

cả các tầng lớp xã hội,người nghe khơng cần biết chữ,miễn có khả năng
nghe và hiểu được ngơn ngữ lời nói được truyền tải trên sóng phát
thanh.Hiện nay để đáp ứng nhu cầu của ban nghe ,phía phát thanh cũng
có tổ chức,biên soạn và lên sóng nhiều kênh và nhiều tân sồ khác nhau
như VOV 91 Hz,ZONE 102.7 HZ,90HZ,...để phục vụ nhiều tầng lớp,lứa
tuổi, đó là phát thanh đài,ngồi ra cịn có sóng truyền thanh cơ sở trực
tiếp ở các địa phương.Đặc biệt là với những dân tộc ít người,chữ viết
cịn hạn chế thì phát thanh là một trong nhưng phương tiện thơng báo tốt
nhất.
Chỉ cần một thiết bị thu tín hiệu nhỏ như đài,điện thoại,là chúng ta có
thể hưởng thụ các chương trình phát thanh ở bất cứ đâu,bất cứ khi
nào.Nếu đọc báo in,cần phải có ánh sáng,xem truyền hình ,đọc báo
mạng điện tử thì phải có ti vi,có máy tính hay phương tiện kết nối mạng
3


internet...Hơn nữa tất cả các phương tiện này đòi hỏi phải tập trung cao
độ trong một điều kiện không gian tương đối ổn định thì mới có thể
thưởng thức trọn vọn thông tin.Nhưng phát thanh đơn giản hơn nhiều,chỉ
với chiếc đài nhỏ nhẹ,rẻ tiền va nguồn năng lượng rẻ hay chiếc điện
thoại thì bạn có thể vừa nghe chương trình phát thanh vừa làm việc khác
kể cả lái xe hay đi bộ thể dục trong cơng viên... vì vậy chúng ta dễ thấy
trên xe bus,taxi,oto ...thương hay bật chương trình truyền thanh.Nếu xét
ở phương diện phủ sóng rộng thì phát thanh ln vững vàng ở vị trí số
một với tất cả các loại hình báo chí khác như báo in,báo hình,báo mạng
điện tử.Chính vì đặc điểm đơn giản về kĩ thuật rẻ tiền ở Việt Nam nên
từ đồng bằng,miền núi hay biến đảo xa xơi đều có sựu hiện hữu của thiết
bị truyền thanh như đài hay điện thoại.
Do truyền tải thơng điệp nhờ sóng điện tử nên phát thanh có tính tức
thì và tính tỏa khắp.Thơng tin được phát sóng nhanh chóng, rộng rãi trên

nhiều đài,điên thoại ..trong khi báo mạng hay báo in cần phải biên tập
cặn kẽ rồi đánh máy..để ra sản phẩm ,mất nhiều thời gian .Cơ chế tác
động linh hoạt,khả năng tiếp nhận mọi nơi,mọi lúc cho người nghe,đặc
biệt với người khiếm thị,người công việc bận rộn ko có thời gian đọc
sách báo,vùng sâu,vùng xa,...Báo phát thanh khơng chỉ tác động nhanh
chóng,tức thì mà cịn thuận lợi cho mọi đối tượng,mọi lứa tuổi.
Truyền thanh có khả năng thời sự nhanh nhạy về các lĩnh vực của đời
sống xã hội như kinh tế,chính trị,văn hóa,góa dục,...và đã làm cho mọi
4


dân tộc,mọi vùng miền được tiếp cận với các thông tin,tạo điều kiên để
phát triển kinh tế xã hôi.Thông tin nhanh là một yêu cầu sống còn đối
với một phát thanh hiện đại. Sự vượt trội này cung cấp cho ban nghe đài
những thơng tin mới nhất, nóng hổi nhất, những thông tin vừa mới xảy
ra,đang xảy ra, hoặc sẽ xảy ra mà chưa có ai biết.Về ưu điểm này chỉ có
báo điện tử mới có thể cạnh tranh được với phát thanh.Tuy nhiên báo
mạng là phụ thuộc vào đường truyền và phương tiện cồng kềnh,kỹ thuật
phức tạp nên sự tiện lợi của chiếc đài vẫn luôn đồng hành với mỗi cá
nhân trong mọi địa hình,mọi hồn cảnh.Theo PGS.TS Đức Dũng thì
“trong cuộc cạnh tranh giữa các phương tiện thơng tin đại chúng hiện
nay,ai nắm vững thông tin mới nhất và truyền tải thơng tin một các
nhanh nhất thì người đó sẽ chiến thắng”. Riêng với báo phát thanh,xét về
khía cạnh nội dung thơng tin và hình thức giao tiếp với thính giả,việc
đưa thơng tin nhanh sẽ làm tăng tính trực tiếp, rút ngắn thời điểm sự
kiện xảy ra với thời điểm công chúng tiếp nhận sự kiện.Hiện nay,cũng
giống như nhiều Đài phát thanh trên thế giới. Ở hệ thời sự - chính trị
tổng hợp của Đài Tiếng nói Việt Nam,cứ sau mỗi giờ đồng hồ lại có một
bản tin 5 phút để cập nhật những thông tin mới nhất, phản ánh kịp thời
về những sự kiên nóng hổi nhất.

Truyền thanh gần gũi công chúng,hiệu quả tác động cao.Một trong
những thế mạnh của phát thanh được thính giả đánh giá cao là người làm
báo biết cách tôn trọng người nghe và tác động nhanh, hiệu quả đến
cơng chúng.Nói cách khác,sức hấp dẫncủa báo phát thanh là sự thân
5


mật, gần gũi với cơng chúng thính giả.Truyền thanh có rất nhiều kênh
phù hợp cho từng đối tượng, diện phủ sóng rộng khắp.Truyền thanh
ngồi cung cấp thơng tin nhanh về đời sống,kinh tế,xã hội chính trị,..
cịn có các chương trình giải trí như trị chơi trực tuyến, kể chuyện đêm
khuya,âm nhạc,tư vấn sức khỏe,tư vấn tâm lý,kết nối trò truyện,gửi bài
hat,trao thơng điệp u thương...Ngồi ra,qua truyền thanh mà những
việt kiều ở nước ngồi vẫn có thể nắm bắt được tình hình trong nước
diễn ra như thế nào,giúp họ nắm bắt thơng tin nhanh chóng....Đặc
biệt,phát thanh cũng đã làm cầu nối giao lưu giữa các vùng miền trong
cả nước,giữa con người với con người,rút ngắn khoản cách về không
gian và thời gian.Với mục tiêu thu hút thính giả,tạo ra sức sống cho làn
sóng phát thanh,những người làm báo hiện đại không chỉ quan tâm đến
việc đem lại cho công chúng những thơng tin nóng hổi,bổ ích,gần gũi
với cuộc sống thường nhật của người nghe mà còn ở cách thể hiện
những thơng tin đó một các thân tình,gần gũi như nói với một người
bạn.Người làm báo phát thanh ngày nay rất quan tâm tới những thói
quen và sở thích của từng nhóm cơng chúng nghe đài,khơng ngừng cải
tiến về hình thức để các chương trình phát thanh ngày càng gần gũi hơn
với thính giả nghe đài,phù hợp với từng đối tượng nghe đài,đáp ứng nhu
cầu,thị hiếu ở từng độ tuổi.
So với báo in, truyền hình và báo mạng, báo Internet. Thì loại hình
báo phát thanh thiếu hẳn một yếu tố hết sức hấp dẫn đó là hình ảnh, song
trên thực tế cho thấy sự bùng nổ của các phương tiện thông tin truyền

6


thông đại chúng hiện đại trên thế giới, trong nước nói chung và trong các
tỉnh thành phố nói riêng, đã tạo ra một sự cạnh tranh thông tin ngày càng
gay gắt, chính trong sự cạnh tranh ấy đã thúc đẩy sự phát triển của loại
hình phát thanh và nó ngày càng được lớn mạnh cả về chất và lượng.
Trang thiết bị được đầu tư, đội ngũ cán bộ kĩ thuật, phóng viên, biên tập
đã dựa vào ưu thế đó nên đã đổi mới phương thức hoạt động, nội dung
thể hiện. Trong một số chương trình phát thanh trực tiếp cũng đã đưa
đến cho người nghe những thông tin nhanh nhất về sự kiện, hiện tượng
đã và đang diễn ra. Mặt khác loại hình phát thanh cịn khêu gợi cho
nhiều khán thính giả có thể tham gia trực tiểp vào sự kiện, hiện tượng cụ
thể đang diễn ra và dược diễn ra trong một số chương trình nhất định.
Bằng việc áp dụng, ứng dụng những tiến bộ kỷ thuật và công nghệ nên
đã đưa loại hình phát thanh lên một tầm cao mới, khẳng định được vị thế
của mình. Nổi bật nhất là việc nhanh chống chuyển đổi công nghệ phát
thanh sang kỹ thuật số, đã làm thay đổi các quy trình làm việc nâng cao
chất lượng chương trình, những cơng nghệ mới đã được cải tiến đổi mới
căn bản quy trình sản xuất chương trình, đưa các thơng tin, những âm
thanh ghi lại tại hiện trường lên sóng phát thanh đưa đến cho công chúng
những sự kiện diễn ra hấp dẫn và có tính giáo dục tun truyền cao.
Ngày nay,phát thanh ngày càng được sử dụng rộng rãi hơn,đáp ứng
được nhu cầu ,thị hiếu của thính giả.truyền thanh hiện nay đang được cải
thiên và hoàn chỉnh hơn cả về kỹ thuật phát thanh,nội dung và hình thức
thể hiện.Âm thanh phong phú sinh động,hài hịa cả về lời nói,tiếng
7


động,âm nhạc.Kênh thông tin đa dạng,hấp dẫn cho mọi lứa tuổi.Đội ngũ

làm phát thanh ngày ngày chuyên nghiệp hơn .Tất cả đã làm cho phát
thanh hồi sinh và bùng nổ mạnh mẽ hiện nay.

8


9


10