Bai 15 Dong mau va nguyen tac truyen mau

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngày dạy : 13-10-2015. 8A.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> CHUYÊN ĐỀ ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ THEO ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC QUA BÀI DẠY : TIẾT 15 : ĐÔNG MÁU VÀ CÁC NGUYÊN TẮC TRUYỀN MÁU.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> NỘI NỘIDUNG: DUNG: I. ĐÔNG MÁU II- CÁC NGUYÊN TẮC TRUYỀN MÁU III. BÀI TẬP ĐÁNH GIÁ.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> KIỂM TRA BÀI CŨ. Nêu các thành phần cấu tạo máu? Chức năng của hồng cầu và bạch cầu ?.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> - Cơ thể người có khoảng 4-5 lít máu. Nếu bị thương chảy máu và mất khoảng hơn 1/3 lượng máu của cơ thể thì tính mạng có thể bị đe doạ. - Thực tế, với những vết thương nhỏ, máu chảy vài phút, chậm dần rồi ngưng hẳn. Đó là khả năng tự bảo vệ cơ thể. Khả năng này có được là do đâu?.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> I. Đông máu 1. Khái niệm: Đông máu là hiện tượng máu chảy ra khỏi mạch bị đông lại thành cục. 2. Ý nghĩa: Bảo vệ cơ thể chống mất máu khi bị thương..

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Cơ chế Hồng cầu Bạch cầu Tiểu cầu. Các tế bào máu. Khối máu đông. Vỡ. Máu lỏng. Enzim Huyết tương. Chất sinh tơ máu. Ca. 2+. Tơ máu. Huyết thanh.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> I. Đông máu 1. Khái niệm: Đông máu là hiện tượng máu chảy ra khỏi mạch bị đông lại thành cục bịt kín vết thương. 2. Ý nghĩa: Bảo vệ cơ thể chống mất máu khi bị thương. 3. Cơ chế : Tiểu cầu vỡ, giải phóng 1 loại enzim biến chất sinh tơ máu có trong huyết tương tạo thành tơ máu(xúc tác của phản ứng là ion Ca++ có trong huyết tương). Các tơ máu tạo thành mạng lưới ôm giữ các tế bào máu tạo ra khối máu đông bịt kín vết thương..

<span class='text_page_counter'>(9)</span> - Lượng tiểu cầu trong 1ml máu người khoảng 200300 nghìn. - Ở người có số lượng tiểu cầu quá ít, dưới 35000/ml máu, máu sẽ khó đông khi bị chảy máu. - Nếu người bị vết thương sâu, rộng, khó cầm máu cần được cấp cứu bằng biện pháp đặc biệt: sơ cứu, tiêm thuốc cầm máu làm máu nhanh đông. - Vậy muốn giữ máu không đông khi ra khỏi mạch ta làm thế nào? - Làm kết tủa Ca++ - Lấy hết tơ máu. - Trong y học sử dụng phương pháp này để làm gì? - Giữ máu không đông để truyền máu..

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Trong lịch sử phát triển y học, con người đã biết truyền máu. Ý tưởng này thực sự bắt đầu vào đầu thế kỉ 17 do Các Lanstâynơ nghĩ ra, trong suốt thể kỉ 18 đã có nhiều thử nghiệm nhưng thường gặp tai biến chết người. Mãi tới đầu thế kỉ 20 (1901) ông mới tìm ra nguyên nhân và nhận thấy rằng khi truyền máu phải tuân thủ theo những nguyên tắc nhất định..

<span class='text_page_counter'>(11)</span> II. Các nguyên tắc truyền máu 1. Các nhóm máu ở người. -Ở người có 4 nhóm máu là : O, A, B, AB.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Thành phần cấu tạo các nhóm máu Nhóm máu. Kháng nguyên trong hồng cầu. Kháng thể trong huyết tương. O. Không có. Cả  và .  A. A.  B. B. AB. Cả A và B. Không có. Sự kết dính hồng cầu người cho khi : A gặp  B gặp .

<span class='text_page_counter'>(13)</span> PHIẾU HỌC TẬP Hãy đánh dấu mũi tên để phản ánh mối quan hệ cho và nhận giữa các nhóm máu để không gây kết dính hồng cầu trong sơ đồ sau: A A. O. O. AB B B. AB.

<span class='text_page_counter'>(14)</span>

<span class='text_page_counter'>(15)</span> II. Các nguyên tắc truyền máu 1. Các nhóm máu ở người: Ở người có 4 nhóm máu : A, B, AB, O Sơ đồ mối quan hệ cho và nhận giữa các nhóm máu: A A. O. O. AB B B. AB.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Truyền máu cần tuân thủ theo những nguyên tắc nào?.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> 2. Các nguyên tắc truyền máu • Máu có cả kháng nguyên A và B có thể truyền cho người có nhóm O được không? Vì sao? • Máu không có kháng nguyên A và B có thể truyền cho người có nhóm máu O được không? Vì sao? • Máu có nhiễm các tác nhân gây bệnh (virut viêm gan B, virut HIV...) có thể truyền cho người khác được không? Vì sao?.  Máu có cả kháng nguyên A và B không truyền cho người có nhóm máu O được vì sẽ bị kết dính hồng cầu.  Máu không có kháng nguyên A và B có thể truyền cho người có nhóm máu O được vì không bị kết dính hồng cầu.  Máu có nhiễm các tác nhân gây bệnh (virut viêm gan B, virut HIV...) không được đem truyền cho người khác vì sẽ gây nhiễm các bệnh này cho người được truyền máu.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> II. Các nguyên tắc truyền máu: 1. Các nhóm máu ở người: 2. Các nguyên tắc truyền máu:. - Xét nghiệm nhóm máu truyền phù hợp - Kiểm tra mầm bệnh.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Em có biết ?. Ngày 7/4 là ngày hiến máu nhân đạo ở Việt Nam. “Một giọt máu cho đi- một cuộc đời ở lại”.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Em có biết ? • “Hiến máu nhân đạo” là một hành động cao cả, một nghĩa cử cao đẹp của toàn xã hội. Bác Hồ đã nói “Đâu cần thanh niên có, việc gì khó có thanh niên”. Chỉ cần hiến một phần máu của mình bạn đã cứu được rất nhiều người trước nguy cơ mất người thân, bạn bè và trước tiên là cứu được tính mạng của chính các người bệnh đang cần đến máu.

<span class='text_page_counter'>(21)</span> III. Bài tập đánh giá 1 - Kết nối kiến thức 2 - Hỏi đáp 3 - Cùng luyện tập 4 - Vượt thử thách 5 - Nhìn xa hơn.

<span class='text_page_counter'>(22)</span> Trò chơi • Chia lớp làm 2 đội • Nội dung : có 5 dạng bài tập. Mỗi dạng 2 câu. Mỗi đội sẽ trả lời 1 câu. Điểm tối đa 1 câu là 10 điểm. • Luật chơi : Nếu đội trả lời đúng. Được tối đa là 10 điểm. Nếu đội trả lời sai sẽ nhường quyền trả lời cho đội còn lại. Tùy câu trả lời mà được điểm tối đa hay không..

<span class='text_page_counter'>(23)</span> Kết nối kiến thức.

<span class='text_page_counter'>(24)</span> Đội 1 Chọn các từ thích hợp điền vào chỗ trống trong sơ đồ: ……..(2)……. Hồng cầu ……..(1)……. Các tế bào máu. Bạch cầu Tiểu cầu ……..(3)……. Khối máu đông. Vỡ. Máu chảy. Enzim Chất sinh ……..(4)……. Huyết tương. tơ máu. Ca2+. Tơ máu ……..(5)…….. Huyết thanh.

<span class='text_page_counter'>(25)</span> Đội 2. Điền thành phần cấu tạo các nhóm máu vào bảng sau. Nhóm máu. O. Kháng nguyên trong hồng cầu Không có …………(1)………. Kháng thể trong huyết tương …………(5)……… Cả  và .  …………(6)……… A. A …………(2)………. B. …………(3)……… B. AB. …………(4)……… Cả A và B. Các cụm từ lựa chọn : - không có -A -B.  …………(7)……… Không có …………(8)………. - Cả A và B. - . - Cả  và . - .

<span class='text_page_counter'>(26)</span> Hỏi đáp.

<span class='text_page_counter'>(27)</span> Đội 1. Đông máu là gì ? Ý nghĩa của sự đông máu ?. Đông máu là hiện tượng máu chảy ra khỏi mạch bị đông lại thành cục bịt kín vết thương. Ý nghĩa: Bảo vệ cơ thể chống mất máu khi bị thương..

<span class='text_page_counter'>(28)</span> Đội 2. Ở người có những nhóm máu nào ? Nêu các nguyên tắc truyền máu ? • Ở người có 4 nhóm máu là : O, A, B, AB • Các nguyên tắc truyền máu :. - Xét nghiệm nhóm máu truyền phù hợp - Kiểm tra mầm bệnh.

<span class='text_page_counter'>(29)</span> Cùng luyện tập.

<span class='text_page_counter'>(30)</span> Đội 1 Tình huống 1: Nam cùng với mẹ đi ra đồng cắt lúa, không may liềm va vào tay một vết nhỏ. Lúc đầu Nam thấy máu chảy ra ngoài, sau đó ít dần rồi ngừng hẳn. Em hãy cho biết đó là hiện tượng gì ? Nhờ yếu tố nào trong máu mà hiện tượng đó xảy ra ? Giải thích ?.

<span class='text_page_counter'>(31)</span> Đội 2 Tình huống 2. Hàng xóm nhà em có bác Hải làm nghề thợ mộc. Một hôm em sang chơi, đúng lúc đó bác bị cưa máy cưa vào cổ tay, máu chảy rất nhiều. Theo em có thể xử lí sơ cứu tình huống đó theo phương án nào ? 1. Đưa ngay đến bệnh viện 2. Buộc ga rô : Dùng dây cao su hay dây vải mềm buộc chặt vào vị trí gần sát nhưng cao hơn vết thương(về phía tim), với lực ép đủ làm cầm máu 3. Dùng ngón cái dò tìm và ấn động mạch làm ngừng chảy máu ở vết thương vài ba phút .. A. 1. B. 1,2,3. C. 3,2,1.

<span class='text_page_counter'>(32)</span> Vượt thử thách.

<span class='text_page_counter'>(33)</span> Đội 1 Tình huống 3 . Trong một gia đình, người bố có nhóm máu O, mẹ có nhóm máu AB, người con trai có nhóm máu A, người con gái có nhóm máu B - Người con trai bị tai nạn giao thông mất rất nhiều máu cần truyền máu gấp. Vậy trong gia đình ai là người có thể cho máu ? - Nếu người bố cần truyền máu thì trong gia đình họ ai sẽ cho được máu? Và ta sẽ giải quyết như thế nào ?.

<span class='text_page_counter'>(34)</span> Đội 2 Tình huống 4 : Lấy máu của 4 bạn : Bảo, Minh, Hùng, Tuấn. Mỗi người là một nhóm máu khác nhau rồi tách ra các phần riêng biệt (huyết tương riêng và hồng cầu riêng). Sau đó cho hồng cầu trộn lẫn với huyết tương, thu được kết quả thí nghiệm theo bảng sau :.

<span class='text_page_counter'>(35)</span> Dấu (+) là phản ứng dương tính, hồng cầu bị kết dính Dấu (-) là phản ứng âm tính, hồng cầu không bị kết dính Bảo. Minh. Hùng. Tuấn. Bảo. -. -. -. -. Minh. +. -. +. +. Hùng. +. -. -. +. Tuấn. +. -. +. -. Huyết tương. Hồng cầu. Hãy xác định nhóm máu của 4 bạn trên Bảo : nhóm máu O. Hùng : nhóm máu A(hoặc B). Minh: nhóm máu AB. Tuấn : nhóm máu B(hoặc A).

<span class='text_page_counter'>(36)</span> Nhìn xa hơn.

<span class='text_page_counter'>(37)</span> Nhìn xa hơn • 1. Tại sao máu chảy trong hệ mạch lại không bị đông ? • 2. Vì sao khi bị đỉa cắn, máu chảy ra lại lâu bị đông ? • 3. Ý nghĩa của việc hiến máu nhân đạo là gì ?.

<span class='text_page_counter'>(38)</span> Về nhà: -Học thuộc bài -Hoàn thành nội dung sách bài tập - Xem trước bài mới:.

<span class='text_page_counter'>(39)</span> Kính chúc các thầy cô sức khỏe Chúc các em học tập tốt.

<span class='text_page_counter'>(40)</span> Tại sao máu chảy trong hệ mạch lại không bị đông? • Vận tốc máu chảy trong hệ mạch là đều đặn và ổn định. • Mặt trong của hệ mạch rất nhẵn và trơn nên không làm cho tiểu cầu bị vỡ ra để giải phóng các yếu tố đông máu. • Một số tế bào còn tiết ra yếu tố chống đông tự nhiên như muối oxalat, xitrat….

<span class='text_page_counter'>(41)</span> Thành phần cấu tạo các nhóm máu Nhóm máu. Kháng nguyên trong hồng cầu. Kháng thể trong huyết tương. O. Không có. Cả  và .  A. A.  B. B. AB. Cả A và B. Không có. Sự kết dính hồng cầu người cho khi : A gặp  B gặp .

<span class='text_page_counter'>(42)</span>