Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.71 MB, 3 trang )
<span class="text_page_counter">Trang 1</span><div class="page_container" data-page="1">
va nganh cong nghiep ngfm
h<sup>ol, m9</sup><small>t</small>t ~ach ,khtah~'
<small>leuI~n,</small> <i><small>e n L1ng, ke W sau</small></i> <small>don g</small> cua NHTM NhL1vay tre'n kho<sup>'</sup><sub>ng d</sub><sup>'</sup>
th <sup>'</sup> k<sup>'</sup> h
<small>C~9C~Iungoan.g tal, chln~thljC te, D~o lu~t Glass - Steagalldoanh cac nghi~p vl,) kinh doanhv~o nh':Tg ~am 30, tmh hmh dada tachrai ho~t d(:>ng CUB cacchungkhoan(nghi~pVl,) nganco slj dOlkhac,NHTM ra khoi nganh cong nghi~p</small> <i><small>hang dau tLi)?, DE$tlj giai dap van</small></i>
<small>Trang cdn lac khung hoang taichUng khoan,de nay trang khuon kh6 lu~t d!nh,</small>
<i>chinh, chi tinh W nam</i>
nam 1933, trung binh moi nam co Chung khoan va Ngan hang cu'a hang <i>a My da bat dau m9t chien</i>
tren 2.200 ngan hang tren the gidi m6i quoc gia se xac dinh ro lL1gc thli nghi€;!m mdi. Thay vibt pha.san. ASlj ~l,)pd~ h?ng lo~t nhCtng t6 chuc nao dL1gc',phep chap nh~~ tat ca nhCtngh~n checua cac n~an hang da lam dinh bao tieu chUng khoan, Trang khi do D~o lu~t Glass - Steagall dL1a<small>tr~ Cd ~he thanh toan, gia tang</small>
<i>b~ yeu to dL1gctinla nguyen nhan</i> Au, d~t bi~t lab Duc, khong co sL1 h09t d9ng vdi tL1cach la nhCtngd~ng sau c~a nhCtngvl,j Sl,jp d6 tach rai giCta ho~t d9ng cu~ nha. buo~. ~9t s~ 109i.ch~nghang lo~t cac ngan hang fa: (1) NHTM va ho~t d9ng cua ngan k~oan_nh~t d!n~,Cac ngan hang
<i>C{1nhtranh qua muc gi(Ja cac</i> hang dau tL1,Vdi tL1cach la cac nay da xm phep dL1gcbao tieu
<i>ng{m hang trong vi~c cung cap</i> ngan hang kinh doanh da nganh cac yai ~hieu thu nh~p cua c~i~h
<i>cac dich v~ gia~, dich va trung</i> (universal banks), cac ngan hang qu~en d!a ~hL1d~g,!hL1d~gph~eu,
<i>gia?; (2) nh(Jngrili ro khOng kidm</i> nay dL1gc phep kinh doanh ca ch51ngA~hoan,co .ba? da~. ba~g
<i>NHTM tham gia vao viec kinh</i> hiE$m~ q~y dau tL1co von co d!nh va quy
<i>doanh chung khoan; (3) ~hinh su</i> <small>'A'A"A</small> dau tL1co van bien d6i. Cac ngan
<i><small>s~puO cua</small></i> <small>!</small> <i><small>nJongc Ilng</small></i> <small>'A</small> h.
<i>th'"a h'</i> ' , . ':' c~n ran 0 nL1ng 01 metl cach la nha buon trai phieu kho
<i>ong ng n ang.tai chinh mang I~i, buc tL1ang</i> bac..
nham tranh cac I~m dl,jng va cac hang va cong nghi€;!p chUng M~a x~an nam 1~~7, ~L101.Aapxung d9t quyen Igi co thE$co, khoan da co dau hi€;!ulung lay. Ilj~ cua c~c NHTM: la~ dau t~en,Quoc h9i My da thOng qua D~o M9t trang nhCtngd6i mdi tai chinh tren Cd Sd xem- xe~Atl1ng trL1dnglu~t Ngan hang ni:im 1933. co tac d9ng den Slj c~nh tranh hgp~ Cl,j~ dlj trL1 lien ban~ M~thL1angdL1gc99i la D~o lu~t Glass giCtacac doanh nghi~p trang thai (~.gan,.~ang .Trun9 L1dn~My) d~- Steagall, nghiem cam cac ky nay la vi~c cac ngan hang dau c~p glay ph~p de. 3 co~g ty ~dNHTM khOng dL1gc baa tieu va tL1(cac cong ty chUng khaan) va h~ ng~n, hang (t~p doan, n~ankinh daanh chUng khaan cong ty <i>cac hang moi gidi dL1gcphep ma</i> ~ang~lonAd New 'york dL1gcth~nhtren th! trL1angthu cap (Iu~t kh6ng cho khach hang m9t tai khoan 99i I~p ~ac c,;mgty ~~nh~oan~ chungcam cac ngan hang baa tieu va <i>la tai khoan quy hO tUdng tren thi</i> khoan de .~ao tl~U v,~.phan P~OIkinh doanh cac trai phieu chinh <i>trubng lien t~ co thE$kY phat sec</i> t~L1dng.phleu, t~al p~leu thu nh~~phu, trai phieu chinh quyen dja thanh toan, Slj Ian san cua cac c~a ch~nh quy~n d!a ph~dng ~aphL1dng,trai phieu trach nhi~m d!nh che tai chinh khong nhan c~c chur;g k~oan dL1gcd~m ~aochung - general obligation tien glii vao manh dat ho~t d9~9 bang the chap dL1gc phat hanhmunicipal bonds), D6i I~i, lu~t cua cac NHTM da lam nay sinh
<b><small>vOl NGAN HANG</small></b>
cOngco nhiing giai h~n ap d~t lenho~t d9ng cua cong ty kinh doanhchung khoan. Luc dau, Cl,JCdl,J'triiLien bang My quy d!nh r6 la thu
<i>nh~p 99P W ho~t d9ng cua m6i</i>
cong ty nhlt the khong dltCJcVltCJtqua 5% trong t6ng thu nh~p vekinh doanh nghi$p vl,Jngan hangdau tlt. Ve sau, vao thang 9/1989,
<i>ty 1$nay dltCJcnang len mUc10%.</i>
Day la m9t bltac tien theo hltangnghi$p Vl,Jngan hang d9 nganh,dltCJcap dl,Jngtrong m9t vai quoc
<i>gia chau Au nhlt Duc, ndi khoQg</i>
co sl,J'phan chiaphap Iy giiia cacNHTM va cac cong ty chungkhoan.
Co th~ kh~ng d!nh rang, sl,J'chuy~n d!ch sang ho~t d9ng kinhdoanh va bao tieu chUngkhoan lasl,J'md r9ng tl,J'nhien, hCJplogic
cua NHTM. Bdi vi, m9t m~t,thltdng phieu va cac chUngkhoandltCJCthe chap bang tai san lathanh phan chu yeu cau thanhnen cac khoan cho vay dltCJcchung khoan hoa cua ngan hang;m~t khac, xet va m~t I!ch sa, cacngan hang cOng di3 va dang lacac nha dau tlt trai phieu chinh'quyan d!a phltdng, nha bao tieutrai phieu trach nhi$m chung cuachinh quyen dja phltdng. Tuy
quanh van de co nen huy bo
<i>hoan toan buc tltdng ngan cach</i>
giiia ho~t d9ng NHTMva nghi$pVl,Jkinh doanh chung khoan v~nchlta den hoi ket thuc bdi nhieungltdi I~p lu~n rang, nhiing rui ro
chung khoan la rat Ian va no lamoi de do~ khong nho den sl,{6nd!nh trong h$ thong ngan hang.Vi v~y, khi nen kinh te Myco dauhi$u di xuong vao dau nhiingnam 90 va khi cong chung phai
<i>chung kien cac CU9Cd6 va tin</i>
dl,Jng va tiet ki$m, vi~c thao bonhiing giai h~n ho~t d9ng cho cacNHTM gi;'lp phai trd' ng~i. Dennay, D~o lu~t Glass - Steagall
<small>v~n can hi$u Il,J'Cphap Iy.</small>
T~i Vi$t Nam, ranh giai giiiacong nghi$p ngan hang va congnghi$p chung khoan (s~p dltCJchinh thanh) v~n chlta dltCJclam r6
trong khi thiet ke Lu~t cac T6chuc tin dl,Jng.Vi v~y, van de cact6 chuc tin dl,Jngco dltCJcthanhI~p cong ty chung khoan haykhong v~n la m9t van de can bongo ngay trong van ban co tinhphap Iy cao nhat. The nhltng, vevan de nay, Diau 29 Ngh! d!nh48/ 1998/ND-CPve chUng khoanva th! trltdng chung khoan ngay11 thang 7 nam 1998 cua Chinhphu quy d!nh: "Cong ty chUngkhoan phai la cong ty c6 phan
h~n... cac t6 chuc tin dl,Jng,congty bao hi~m hoi;'lccac t6ng congty muon tham gia kinh doanh"chUng khoah phai thanh I~p congty chung khoan d9C I~p". Ganday, d~ dap ung nhu cau kinhdoanh trong ITnhvl,J'c~hungkhoancua cac t6 chuc ,fin dl,Jng, Thutltang Chinh phu da ky quyet d!nh
<i>so 172/1999/QD-TTgve vi$c cac</i>
t6 chuc tin dl,Jngthanh I~p cong ty
Quyet d!nh noi tren, ngay 2 thang11 nam 1999, Thong doc Nganhang Nha nltac cOngdi3ky Thong
<i>tlt hltang d~n so </i>
04/1999m-NHNN5ve vi$c thanh I~p cong tychung khoan cua cac NHTM.Nhltv~y, bang cac van ban phap quynoi tren, trong tltdng lai, ho~td9ng chUng khoan va ho~t d9ngcua cac NHTMd nltac ta v~n cosl,J'tach b~ch chu khong phai laho~t d9ng kinh doanh dltdngnhien cua cac NHTM. L~p lu~n
NHTMla cho vay chu khOngphaila kinh doanh chung khoan -nghi$p vl,J NHTM mai me, phuct~p va co nhieu rui ro; va, xungd9t quyen ICJico th~ xay ra khim9t ngan hang cung m9t luc ho~td9ng vai nhieu chuc nang khacnhau...
Trong xu hltang d6i mai cuanganh cong nghi$p d!ch vl,J taichinh hi$n nay tren the giai, thi~n
<i>nghT,vi$c dl,J'ngnen buc tltdng</i>
ngan cach giiia ho~t d9ng nganhang va ho~t d9ng kinh doanhchung khoan khong phai la m9t
<i>giai phap tot, bdi Ie:</i>
<i>MQtla, khong nghi ngd gi niia,</i>
r6 rang ho~t d9ng kinh doant\,
chung khoan la m9t trong nhiingho~t d9ng cung cap cac d!ch vl,Jtai chinh co nhieu rui ro nhat. Tuynhien, noi nghi$p vl,J kinh doanhchUng khoan co nhieu rui ro hpnnghi$p vl,JNHTM khong co nghTala, vi$c ket hCJpthl,J'Chi$n hai Iq~inghi$p vl,J dltai cung "mai l1.hachung" nhat d!nh sa dem I~i rili [9Ian hdn so vai viec chi thltc' h1encac nghi$p Vl,Jc6a NHTM. Th~t
<i>. v~y, v~n dl,Jng Ly thuye(hi~hC(C}.ive to hgp oAu tll (modern po("tfo09</i><sub>,</sub> <sub>'"</sub> <sub>,'.</sub> <sub>. ".</sub>
t~eory) vao to hCJpcac ho~t,d9P9
<i>khoan co th~ thay rahg: Dll(jng</i>
<i>nhll mQt. hOfiltoQng co th€ la' ratnJi ro khi no OIlCJC'xem xet trongtrfilng thai co I?p, the nhllng khino ollgc ket hgp voi cac hOfiltoQng khac, nJi ro cua 51/ ket hgp</i>
<i>nay co th€ giam oi rat nhieu,</i>
<i>th?m chi bang khOng. Hdn niia,</i>
<i>thl,J'Cte da chi r6 rang, nJi ro cua</i>
<i>hOfilt oQng ket hgp (ngan hang,chung khoan) la thap hem muc nJi</i>
<i><small>va 51/ ket hgp hOfilt</small>oQng nay co</i>
<i>th€ oemlfili mucIgi nhu?nky</i>
<i>vc?ngcao hdn.</i>
<i>Hai la, t~i nhiing nltac</i> da tU'ng
<i>ton t~i buc</i> tltdng phan doi r~ch<small>roi "sanbi3i" nganhang</small>
<i>buc tltdng ngan cach nay, thi d</i>
Nh~t tinh tinh cOng tltdng tl,J'nhltv~y. Du tach b~ch ho~t d<:>ngngan hang va chung khoan, cac
sa lay trong nhiing khoan cho vaykh6ng 10 khong co kha nang thuhoi. Nguyen nhan chu yeu latrong nhieu nam, cac ngan hangnay da cho cac cong ty vay d~dau tlt mot cach 0 at vao thitrltdng bat' d<:>ngsan' va chUngkhoan khien gia ca cac m~t hangnay tang len m9t cach chong mi;'lt
bong vao cuoi nhiing nam 80. Khinen kinh te bong bong n6 tungvai toc d9 kha nhanh cOng nhlt
nen kinh te Nh~t phai dltdng dauvai thdi di~m gay go nhat trong
</div><span class="text_page_counter">Trang 3</span><div class="page_container" data-page="3">d(mg cua ngan hang g~p khokhan.
trang tr~i, qua xac d!nh, tfnh toanthi kinh te trang tr~i la co hi~u
th~ khang d!nh dllgc nhll v~y, vicon phI,!thu('>Cvao th! trllong Jieuthl,! san ph§m sau nay. B~c di~mcua kinh te trang tr~i la sau nhieunam mai co thu nh~p, nen th!trllong tieu thl,! san pham ngay vagia ca chlla xac djnh dllgC. TrangthlJc te, da co nhieu trllong hgpkhi trang thi nhilng lo~i cay do
<i>dang co thj trllong tieu thl,! tot,</i>
hi~u qua cao, nhltng den khi caycho thu nh~p thi th! trllong tieuthl,! khong con nila, gia h~, hange, nglloi lam kinh te trang tr~i bjthua 16n~ng khong co nguan trang cho ngan'hang. V~y la dlJ anthi kha thi, ma hi~u qua I~i khongco; trang khi do von da dau tll rai,khong co nguan thu, khong thudllgc thi xl! Iy nhll the nao day.B~ khac phl,!c nhilng kho khannay, t~eo chung toi, bi~n phap'dau tll hgp Iy cOng da gop phangiaiquyet van de.
Bay la lo~i hinh kinh te mainen phai vlta lam vlta rut kinhnghi~m va phai dam nghi, dam
<i>lam. Phai xuat philt tCtthlfc ti~n</i>
<i>cua aia ban afi rut kinh nghi~m</i>
<i>khOng ap dyng may moc vi moilo?i hinh, moi aia ban co nh{Jng</i>
<i>aieu ki~n philt trifin khilc nhau.Ta1 nhil!m khOng b6 tay ng6icM thu~n Iqi r6i mai lam, nhllngding khOng vi nang aQng ma lamau,d;jn aennh{Jng h~uquakhOng IIICJngtniaC allqc.</i>
<i>f)au tll von chokinh</i>
<i>tr?i theo phllcJng cham lay ngan</i>
<i>nuoi dai, khong</i> chi dau tll chokinh te trang tr~i me?tcach riengre, ma ket hc;1Pdau tll cho kinh tetrang tr~i vai dau tll cho nhilllgcay, con ngan ngay va cac nganhnghe khac d~ trang nhilng nam<small>'.</small>dau khi trang tr~i chlla co thunh~p, thi nhilng cay, con nganngay va cac nganh nghe khac dacho thu nh~p d~ gia dinh co'nguan cho sinh ho~t va co nguan
<i>tra lai, tra nc;1</i>dan cho ngan hang.Nhll v~y, khi trang tr~i co thunh~p, thi nglloi lam trang tr~i seco me?tkhoan thu nh~p lon, kinhte he?gia dinh phat tri~n, ngan<small>hang thu dllc;1c</small><i><small>nc;1.</small></i>
<i>Hai bi~n phap nay d tam vi mo</i>
lam dllc;1cva co lam nhll v~y thi
mai co th~ aau tll von cho kinhtetrang tr~i phat tri~n.
<i>Ve thi tniCJnglieu thy: f)ay la</i>
<i>van ae chien luqc mang tinh vi</i>
dllc;1c. Nha nlloc can co chinhsach bao he?san xuat<i>nhll hllang</i>
<i>d;jn philt trifin kinh Fe trang treilit~p trung phil hqp vai aieu ki~nphilt trifin cua tCtngvung afi tCt06xay dlfng cong nghi~p che bien;</i>
tieu thl,! san ph§m cho trang, tr9ivaj gia ca 6n djnh, nhf3m dambao thu nh~p cho nglloi lam trangtr~i, tranh tinh tr~ng san xuatkhong d!nh hllang, khong cochinh sach thu mua, khong co thitrllong tieu thl,!lam cho ngllo! lamtrang tr9i b! thua 16, gia dinhkhong co thu nh~p, ngan hang
<i>khong co nguan thu nc;1.</i>
<i>Bi~n philp nay co tinh quyetainh cho Sif philt trifin cua kinh tetrang tr?i. Bllqc nhll v~y, nglloi</i>
<i>hi~n tot ngh! quyet B~i he?iVIII</i>
cua Bang ve pMt tri~n kinh te xahe?i.1I
<b><small>...</small></b> <small>hnh vL!Cchang khotm..</small>
<i><small>(FitFp theo trang 55)</small></i>
<small>50 nam qua khi t6c d9 tangtrLtang kinh te Nh~t chI daod(>ng trang khoang trEmdLtai1%. f)§ chan hLtng nen kinhte, Chinh phu Nh~t bU9CphaidLta ra chLtang trinh cai cach"Big Bang" bao gem 8 di§mvai m~c lieu ca ban 113lam chothj trLtemgtai chinh Nh~t nangd9ng, linh h09l, tL! do, c6ngbang, minh b9ch va qu6c tehoa han. M9t trang 8 cMm cuachLtang trinh "Big Bang" nay113xoa b6 bian giai phan chia 3nganh nghe: ngan hang, bao</small>
hi§m va mua ban ch(mg
<small>khoan. Theo 16 trinh thLtc hii'm</small>
<small>ke h09ch nay, tCf th~ng 12nam 2000, cac c6ng ty baohi§m 56 dLtqc phepkinhdoanh djch v~ ngan hang. VangLIqc19i,cac ngan hang cung</small>
<i><small>Ba la, du xet ve mat ban</small></i>
<small>chat, kinh doanh ngan' hangco sL! khacbi$t</small>so vai kinh
<small>doanh ch(mg khoan, nhangsuy cho cung, 4 trang 5 109ihfnh kinh doanh ch(mg khoanma c6ng ty chung khoan dLtqc</small>
phep thL!chi$n<i><small>113tl/ doanh,</small></i>
<i><small>bao tieu pMt Mnh trai phi€u,quan 19danh mljc dau tlf, tlfvan dau tlf chr:mgkhoan, thi</small></i>
<small>kh6ng nghi$p v~ nao kh6ngcan den kY nang phan Uchkinh te, phan tich nganh vaphan Uch tai chinh doanhnghi$p.BcJivi, quyet dinh dautLt hoac tLt van cho khach</small>
<i><small>hang dau tLt VaGlo?i chr:mgkhoan ni!w, cua cong ty nao,so Ilfqng bao nhieu, VaGthCfididm nao, nen nam giG'hayMn tong tMo di 56 113cac</small></i>
<small>quyet dinh hqp Iy va lai tLtvandang gia khi va chI khi no dL!a</small>
trEmcac <i>thOngtin dung ve</i>
thL!ctr9ng tai chinhdoanh
nghi$p, <i>dl/ Ma chinh xac</i>
chieuhLtongtangtrLtangcuanenkinhte, cuatCmgnganh.Nhangky nangnaykh6nghexa 19dOl v6i can be;>nganhang,
baonhiauva tLtvand§ giupkhachhangsa d~ngtienUn
<small>d~ng dau tLt vao linh Vlfc nao,</small>
m$t hang nao 113c6lqi nhatTran phLtangdi$n nay, kinhdoanh ngan hang va kinhdoanhch(mgkhoanc6 nhang
<i>di§m rat gan nhau.Do v~y,</i>
xet tran toan c~c,tach b9ch
hai nganh Ngan hang vaCh(mgkhoan56 gay ra sL!lang phi kh6ngdangc6tran
cac nguen lL!c<sub>,</sub> khanhiemhi$n
-V6i cac<small>luancuvCfa</small>
<i>~p a tran, 56'113</i>hqp Iy hemneu Vi$t Nam quyetd!nhditheoxuhLtongnganhangkinh
<i>doanhda nganhcua Duc,vi</i>
chang sam thi mue;>n,beretLtemgtach b9ch hai nganhc6ng nghi$p ngan hang-ch(mgkhoan56 dLtqchuybetrongtLtanglai ngaychinht~inLtocMy.Cautra lai thu9Cvecac nha hoach dinh chinh
<i>sachtien t$, tai chinha nlIClC</i>
<small>Tai Ii~u thorn khao chinh</small>
<small>LawrenceS.Ritter,William L. Silber, Grerory F.Udell. Principles of Money,BankingandFinancialMarkets.(NeWyork: Addison- Wesley,1997).</small>
<small>Tim S. Campell, WilliamA.Kracaw.FinancialInstiMionsAndCapitalMarkets. (New York: HarperCollins CollegePublishers,1993).</small>
</div>