SKKN GDCD giáo dục tư tưởng đạo đức và ý thức chính trị cho học sinh

MỤC LỤC
Trang

PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ

2

1. Lý do chọn đề tài:

2

2. Mục đích nghiên cứu

2

PHẦN II:Nội dung đề tài

4

I:Cơ sở lí luận của đề tài

4

II:Thực trạng

5

III:Giải pháp

6

IV:Hiệu quả sáng kiến kinh nghiệm

11

PHẦN III: KIỂM NGHIỆM LẠI SÁNG KIẾN KINH
NGHIỆM

12

PHẦN III: KẾT LUẬN

13

Tài liệu tham khảo

17
1


PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ
1.Lí do chọn đề tài:
Mơn Giáo dục công dân ở trường THCS là môn học thay thế cho mơn
Chính trị - Đạo đức trước đây.Đặc điểm của nó là bao quát các kiến thức về đạo
đức học và pháp luật ...Tất nhiên, các kiến thức của nó khơng q phức tạp,địi hỏi
tư duy cao. Nó cung cấp những tri thức cơ bản về quan hệ xử sự trong gia đình
(ơng, bà, cha, mẹ, anh, chị, em...), quan hệ ứng xử với hàng xóm, quan hệ cộng
đồng xã hội.Đồng thời mơn học này cịn cung cấp những hiểu biết về các qui
tắc,quy định của pháp luật như quyền lao động,quyền cơng dân... Đặc điểm
chương trình là kết cấu đồng tâm với các lớp của các cấp học cao hơn.
Như vậy, mơn Giáo dục cơng dân có vị trí rất quan trọng, nó kết hợp với

các mơn học khác có nhiệm vụ giáo dục tư tưởng, đạo đức cho học sinh. Song
mơn học này giáo dục với tính chất cụ thể nhất. Nội dung các bài học đã trực
tiếp xây dựng nên nền tảng tư tưởng,tình cảm đạo đức, trách nhiệm và nghĩa
vụ của công dân đối với gia đình , học đường và cộng đồng xã hội. Vì thế giáo
viên dạy bộ mơn này cần phải thấy rõ và đánh giá đúng được vị trí, tầm quan
trọng của môn học.
Trước đây, bộ môn Giáo dục công dân không được coi trọng ở trường
phổ thông, người dạy thường trái ban, hoặc giáo viên chủ nhiệm lớp nào thì dạy
bộ mơn Giáo dục cơng dân lớp đó hoặc là các đồng chí hiệu trưởng hiệu phó
giảng dạy. Vì vậy, giáo viên dạy bộ mơn này chưa có sự đầu tư trong bài dạy.
Nội dung bài dạy đơn điệu, sơ sài. Thậm chí giờ dạy chỉ qua loa, chiếu lệ để
giáo viên cịn giải quyết việc khác.
Hiện nay, bộ mơn Giáo dục công dân đã được chỉ đạo cải tiến về phương
pháp dạy học cùng những kỳ thi giáo viên giỏi qua từng cấp. Qua những
đợt hội giảng, thi giáo viên giỏi các cấp hay những đợt thanh tra chuyên môn,
giáo viên được cọ sát, học hỏi rất nhiều. Song nếu chỉ qua những đợt thi đó thì
chưa đủ mà giáo viên cịn phải tìm tịi, sáng tạo phương pháp dạy học mới để
phát huy được tính tích cực chủ động của học sinh trong giờ học đồng thời khêu
gợi niềm say mê, háo hức của học sinh với bộ mơn giáo dục nhân cách này. Đó
chính là lí do tôi chọn đề tài: "Một số biện pháp tạo hứng thú cho học sinh trong
giảng dạy các bài thuộc chủ đề đạo đức môn Giáo dục công dân ở trường trung
học cơ sở "
2.MỤC ĐÍCH CỦA ĐỀ TÀI
Trên cơ sở lý luận đã nêu việc thực hiện đề tài này về cơ bản nhằm đạt
được các mục tiêu sau:

2


• Tạo được hứng thú cho học sinh trong học tập ở lớp cũng như ở nhà đối với

mơn học,kích thích hoạt động sáng tạo, xây dựng cơ hội khám phá,ứng dụng tri
thức bằng thúc đẩy hoạt động tìm hiểu thực hành,từ đó các em tích cực tham
gia vào bài học hơn tránh được sự nhàm chán trong phương pháp dạy và học
truyền thống.
• Đảm bảo tính chính xác, khoa học, tính rõ ràng về nội dung bài học .Giáo
viên dễ dàng trong truyền thụ kiến thức và nhận xét đánh giá học sinh. Học sinh
nhanh chóng nắm bắt nội dung bài học,nhận biết và sửa đổi các hành vi sai
trái,có nhiều cơ hội phát huy tính tích cực,nhanh chóng nắm được kiến thức tại
lớp vận dụng vào thực tế cuộc sống hàng ngày.
• Tiết kiệm được thời gian ,cơng sức và kinh phí trong việc chuẩn bị đồ
dùng,giáo cụ trực quan trước khi lên lớp đồng thời bám sát yêu cầu của phương
pháp dạy học đổi mới kết hợp phương pháp dạy học truyền thống phù hợp với
cả 3 đối tượng học sinh và thực trạng dạy-học của nhà trường.
• Vận dụng ứng dụng cơng nghệ thơng tin,tạo trực quan sinh động (với các bài
có thiết kế trình chiếu Power Point) gắn với nội dung cụ thể của từng bài nhằm
xây dựng yếu tố hấp dẫn lơi cuốn kích thích tư duy để học sinh nhanh chóng
nắm được bài giảng,nhớ lâu,nhớ sâu nội dung bài học.
• Thuận lợi,dễ dàng trong kiểm tra đánh giá khả năng nhận thức của học
sinh,dự báo sớm được kết quả học tập để có biện pháp bồi dưỡng uốn nắn kịp
thời đối với tất cả các đối tượng học sinh.

PHẦN II:QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN SÁNG KIẾN
I: CƠ SỞ LÍ LUẬN
Tạo hứng thú cho học sinh trong giờ học là vấn đề mà bất kì giáo viên
nào khi lên lớp cũng đều mong muốn mình có thể làm tốt ,song thực tế khơng
phải ai cũng thành cơng. Bằng chứng cho thấy,có những giáo viên khi lên
lớp,học sinh rất thích học,nhưng cũng có những giáo viên khi lên lớp học sinh
khơng có hứng thú với giờ học,môn học,gây ra mất trật tự.Theo tôi để tạo
được hứng thú trong giờ học giáo dục công dân giáo viên phải nắm vững các
bước sau:

1: Giáo viên phải hiểu được yêu cầu và nội dung của công tác giáo
dục tư tưởng, chính trị đạo đức cho học sinh :
Ở đây, giáo dục tư tưởng đạo đức và ý thức chính trị cho học sinh phải
trên cơ sở của chương trình, kiến thức của môn học. Mức độ giáo dục học sinh
trung học cơ sở là phải phù hợp với trình độ, lứa tuổi. Yêu cầu cụ thể như sau:
3


* Cơng tác giáo dục tư tưởng đạo dức, chính trị phải phù hợp với trình
độ kiến thức của chương trình học:
Đặc điểm kiến thức của học kỳ I trong chuong trình giáo dục cơng dân cấp
trung học cơ sở về đạo đức là rất giản đơn như khái niệm về khoan dung, lễ độ,
trung thực... những kiến thức này thường phải gắn với thực tế để minh hoạ,
giảng giải và mức độ xây dựng tình cảm cho học sinh nhẹ nhàng,tự nhiên trên
cơ sở của việc giảng giải.
* Công tác giáo dục phải phù hợp với đối tượng lứa tuổi :
Hầu hết học sinh trung học cơ sở còn nhỏ tuổi.Việc hiểu các khái niệm
cịn trực tiếp,cảm tính cho nên địi hỏi giáo viên phải có phương pháp giáo dục
thích hợp.Việc giáo dục ý thức chính trị cũng như giáo dục tư tưởng đạo đức
cho học sinh phải trên cơ sở ý nghĩa rút ra của mỗi khái niệm và kiến
thức bài giảng. Từ đó để học sinh cảm nhận và tự nâng lên thành nhận thức và ý
thức của bản thân. Tránh những lí thuyết chung chung, tránh những lời hô hào
phải thế này, thế kia.
* Công tác giáo dục tư tuởng đạo đức cho học sinh phải thiết thực, phù
hợp với yêu cầu thự tiễn của xã hội hiện nay:
- Những yêu cầu về lối sống hiện nay.
- Những ứng xử hằng ngày của học sinh (trong gia đình, nhà trường, xã hội...)
- Những vấn đề an tồn giao thơng.
- Những vấn đề bảo vệ mơi trường sinh thái.
- Những vấn đề về kỉ luật trong học tập, lao động.

2:Các nguyên tắc của công tác giáo dục tư tưởng đạo đức:
Giáo dục tư tưởng đạo đức cho học sinh thơng qua mơn học giáo dục
cơng dân đó là việc làm rất khó nhưng bắt buộc. Ở đây, phải xuất phát từ khái
niệm đạo đức học của pháp luật để hình thành ở các em những tình cảm đạo
đức và các hành vi đạo đức, hành vi pháp luật. Chính vì vậy địi hỏi các phương
pháp sau:
+ Phải cho học sinh hiểu rõ khái niệm rồi mới rút ra ý nghĩa ,cách vận
dụng, hình thành tư tưởng, tình cảm cho học sinh.
+ Tính thực tiễn trong cơng tác giáo dục tư tưởng phải xuất phát từ thực
tiễn cuộc sống, thực tiễn cách mạng để giáo dục.
+ Giáo dục tư tưởng đạo đức đáp ứng với yêu cầu thiết thực của gia đình,
học đường và xã hội ở địa phương nơi có địa bàn trường.
4


+ Giáo dục tư tưởng đạo đức phải phù hợp với đối tượng,phù hợp với
chương trình học.
Tất cả các nguyên tắc trên là sự kết hợp hài hoà và gắn liền hữu cơ với nhau,
không thể coi nặng cái này mà coi nhẹ cái kia.Một bài giảng gây được hứng thú cho
học sinh trước hết phải là một bài giảng có tính giáo dục tốt và phải biết vận dụng kết
hợp các nguyên tắc trên.

II/. THỰC TRẠNG GIẢNG DẠY BỘ MÔN GDCD Ở NHÀ TRƯỜNG
1 Thực trạng chung
Như chúng ta đã biết ngành giáo dục đã trải qua rất nhiều cuộc cải cách
giáo dục và đã phấn đấu thực hiện mục tiêu đào tạo thế hệ trẻ , đáp ứng phù
hợp với yêu cầu của các giai đoạn cách mạng mới. Tuy nhiên, ngành giáo dục
vẫn còn trăn trở cùng sự chỉ đạo của Đảng và Nhà nước về phương pháp
giáo dục đào tạo nêu trên, tuy có được nghiên cứu, ứng dụng vào thực tiễn học
tập cũng như đời sống hằng ngày nhưng chưa đạt kết quả như mong muốn. Vì

sao vậy? Có rất nhiều lí do dẫn đến việc giáo dục nhân cách cho học sinh chưa
đạt hiệu quả cao.
Vấn đề trước hết phải kể đến đó là xã hội, gia đình và bản thân ngành
giáo dục cịn chú trọng các mơn khoa học nhằm nâng cao trí tuệ mà chưa
chú ý nâng cao nhân cách cho học sinh, nghĩa là chỉ chú ý rèn tài mà chưa chú ý
rèn đức. Biểu hiện cụ thể mà ai cũng thấy rõ là môn Giáo dục công dân chưa
bao giờ được Bộ Giáo dục và Đào tạo xếp vào môn thi tốt nghiệp hay vào
cấp III dù chỉ một lần. Điều này không chỉ làm cho học sinh mà cả giáo viên
chủ quan,coi là môn học phụ và chỉ ý thức được rằng miễn là dạy - học đủ
bài, đúng chương trình là đạt u cầu.Chính mơn Giáo dục cơng dân khơng
được chọn vào các mơn thi trong các kì thi quan trọng nên sách tham khảo,sách
bài tập cịn ít, đặc biệt là sách viết về phương pháp dạy học bộ mơn này thì càng
hạn chế.
Một vấn đề nữa là lượng thời gian dành cho bộ mơn này cịn ít (1 tiết /
tuần ). Sách mới viết hiện nay nội dung rất phong phú, hợp với trình độ học
sinh nhưng nếu giáo viên dạy bộ mơn mà khơng có sự đầu tư,liên hệ,ứng dụng
thực tiễn thì giờ học sẽ rất nhàm chán,thậm chí học sinh khơng chú ý lắng
nghe. Thực tế đã cho thấy hầu hết học sinh không hứng thú học bộ môn này.
Thông qua việc dự giờ các lớp và tình hình giảng dạy chung tơi nhận
thấy điểm hạn chế tồn tại tập trung ở phương pháp truyền thụ kiến thức
của giáo viên cho học sinh. Trước hết là sự đầu tư cho giờ dạy còn hạn chế dẫn
đến giờ học khô khan, không đọng lại trong tâm trí học sinh một hình ảnh hoặc
một ấn tượng nào.Thứ hai vì trình độ chun mơn về mơn này của giáo viên
5


còn hạn chế(giáo viên thường là trái ban) nên những nội dung bài dạy còn chưa
sâu,chưa kĩ.

2. Với đối tượng học sinh

Đề tài này tôi bắt đầu thực hiện từ năm học 2018-2019,trong quá thời
gian từ năm học 2018-2019đến nay tôi áp dụng với 2 đối tượng HS ở 2 vùng
miền khác nhau ,mỗi đối tương HS có đặc điểm riêng biệt cụ thể:
* Đối tượng học sinh ở trường PT-DTNT Huyện Học sinh ở trường PT-DTNT Huyện 100% là con em vùng sâu vùng xa đặc
biệt khó khăn , trình độ dân trí thấp .Thu nhập chủ yếu của người dân là nông
nghiệp,sản lượng,thu nhập thấp không đủ phục vụ cho cuộc sống .100% HS ở nội trú
tại trường sống xa gia đình.Phụ huynh học sinh trình độ thấp ,không quan tâm tới việc
học hành của con cái lại không ở cùng con nên không thể giáo dục con cái toàn diện
về mọi mặt.
Do đặc điểm cùng vùng miền , ý thức tự giác học tập của học sinh
chưa cao, các em ít tham khảo sách vở,mải chơi tiếp thu bài một cách thụ động.
Các em chưa có thói quen chủ động tìm hiểu, khám phá bài học nếu khơng
được giao nhiệm vụ cụ thể .Ngồi ra do điều kiện của nhà trường chưa đáp ứng
được đầy đủ các tư liệu,sách tham khảo cho nên các em it đi tìm tư liệu cho bài
học hoắc có tìm cũng khơng khai thác được tối đa tài liệu dẫn kết quả bài học
cũng như chất lượng giảng dạy bộ môn không cao.
* Đối tượng học sinh ở trường THCS -Kiến Xương-Thái Bình:
Học sinh ở trường THCS hầu hết là con em vùng nông thôn thu nhập chủ yếu
bằng nông nghiệp và nghề tự do .Phụ huynh học sinh chủ yếu đi lầm ăn xa để con cái
ở nhà cùng ông bà nên khơng thể giáo dục con cái tồn diện về mọi mặt.
Đa số học sinh chưa tự giác học tập, ít tham khảo sách vở,mải chơi,một
số em thì phải phụ giúp gia đình . Các em chưa có thói quen chủ động tìm hiểu,
khám phá bài học nếu khơng được giao nhiệm vụ cụ thể . Các em ngại đi tìm tư
liệu cho bài học, tiếp thu bài một cách thụ động dẫn kết quả bài học cũng như
chất lượng giảng dạy bộ môn không cao.

III:GIẢI PHÁP
1.Một số biện pháp chính khi thực hiện:
Cơng tác giáo dục tư tưởng đạo đức cho học sinh qua môn học Giáo dục
công dân muốn thực hiện được tốt,theo tôi cách dạy của giáo viên là quan trọng

nhất. Thầy là người gợi mở, học sinh tự do phát triển. Giáo viên dẫn dắt vấn đề,
đưa kiến thức và tình huống bên ngồi cuộc sống để cho giờ học thêm sinh động.
Giờ học, học sinh phải được “phát ngơn” theo sự hiểu biết của mình gắn với bài
6


học, giúp học sinh say mê với môn học. Giáo viên như một người bạn, người tâm
giao, có vướng mắc là các em hỏi ngay mà không ngại.
Với sách giáo khoa, giáo viên dựa vào khung sườn từ đó có cách gợi mở
với mỗi bài học để học sinh chủ động. Từ kiến thức nền đó, giáo viên “biến
hóa” để học sinh hiểu bài, biết thế nào là tốt - xấu, nếu nguy hiểm cầu cứu ở
đâu...Tuy nhiên, cũng có cái khó là đồ dùng dạy học cịn hạn chế, tranh ảnh
minh họa ít, phần lớn giáo viên phải tự chuẩn bị, tự làm, việc sưu tầm tư
liệu có thể mất khá nhiều thời gian.
Thực tế, nếu dập khuôn theo sách giáo khoa thì mơn Giáo dục cơng
dân là khơ cứng,giáo điều, học sinh rất khó hiểu. Chương trình lớp 6,7 là các
phẩm chất đạo đức khá dễ hiểu nhưng chương trình lớp 8,9 khá khó, nhiều bài
liên quan đến chính trị,tư tưởng như : “Tơn trọng học hỏi các dân tộc khác”,
“Lý tưởng sống của thanh niên”, hay “Tình hữu nghị các dân tộc trên thế
giới”... Kiến thức đưa vào thì giáo viên phải dạy và học sinh đều phải học,tuy
nhiên , để minh họa rõ cho bài học thì khá khó khăn.
Từ thực tế giảng dạy,tơi nhận thấy để tạo hứng thú cho học sinh trong giờ
học Giáo dục công dân cần chú ý các biện pháp sau:
1.1. Biện pháp đưa thực tiễn, tư liệu cuộc sống vào bài giảng, làm cho
bài giảng phong phú sinh động, HS dễ hiểu và có ấn tượng sâu sắc về bài
học.
Những tư liệu này phải phong phú, cập nhật những vấn đề mang
tính thời sự mà học sinh quan tâm. Muốn vậy, đòi hỏi người giáo viên phải
thường xuyên theo dõi những vấn đề của xã hội đặc biệt khi đọc các thơng tin
trên báo, mạng Internet, truyền hình ...giáo viên phải lưu lại những vấn đề có

thể phục vụ cho bài giảng.
Biện pháp này sử dụng được hầu hết các bài trong chương trình của bộ
mơn, trong các tiết dạy khi đưa thêm các tư liệu cuộc sống vào bài tiết học trở
nên sinh động, gần gũi dễ hiểu hơn học sinh có hứng thú học.
Ví dụ trong bài 1 lớp 6 “Tự chăm sóc rèn luyện thân thể” giáo viên có thể
đưa nhiều cách tự chăm sóc sức khỏe cho học sinh tham khảo cùng với các biện
pháp của học sinh đưa ra để các em tự rút ra cách chăm sóc sức khỏe phù hợp
với bản thân và những người thân trong gia đình.
1.2. Biện pháp nêu gương :
Mỗi khái niệm đạo đức, pháp luật mỗi chủ đề cần đưa gương tốt về
người thật, việc thật. Đồng thời cả gương xấu nếu có để học sinh tránh. Những
tấm gương nêu ra phải được nhiều học sinh biết, đặc biệt là những tấm gương ở
địa phương mình.
7


Ví dụ khi giảng dạy một số bài :
+ Chương trình lớp 6: các bài : “Tự chăm sóc rèn luyện thân thể”, “Siêng năng,
kiên trì” ,“Tiết kiệm”...
+ Lớp 7 các bài : “Sống giản dị”, “Tự trọng”, “Yêu thương con người”...
+ Lớp 8 các bài : “Tôn trọng lẽ phải” , “Liêm khiết”, “Pháp luật và kỷ luật”... đều
có thể đưa tấm gương Bác Hồ làm tấm gương cho học sinh noi theo.Ngồi ra cịn
đưa tấm gương ở địa phương để học sinh tahm khảo.
1.3.Biện pháp trò chơi
Để tạo hứng thú trong học tập cho học sinh giáo viên có thể tổ chức một
số trị chơi trong tiết dạy ví dụ: - Chơi trị ơ chữ,
- Rung chng vàng
- Sắm vai
- Tiếp sức…
Biện pháp này có thể dùng trong giới thiệu bài, củng cố bài học giúp các

em khắc sâu hơn kiến thức của bài.Tuy nhiên trong trò chơi sắm vai giáo viên
cần hướng dẫn các em học sinh chuẩn bị trước.
Ví dụ biện pháp chơi trị chơi ơ chữ giáo viên sử dụng trong phần củng
cố bài giúp học sinh nắm được kiến thức của bài ngay tại lớp.
Biện pháp sắm vai giáo viên có thể dùng để giới thiệu bài tạo hứng thú
học sinh tìm hiểu bài như khi giảng bài “Lễ độ” ( giáo dục công dân 6) giáo
viên lấy ngay hành động học sinh vào lớp muộn cho các em sắm vai sau cho
học sinh nhận xét rồi giáo viên dẫn dắt vào bài.
1.4. Biện pháp mời báo cáo ngoại khố
Ví dụ: - Mời báo cáo an tồn giao thơng.
- Báo cáo,tọa đàm về luật lệ đi đường.
- Báo cáo gương tốt trả của rơi cho người bị mất.
- Báo cáo về gương dũng cảm cứu người bị nạn...
Biện pháp này, học sinh phải được chuẩn bị, giáo viên hướng dẫn học
sinh tìm tư liệu, kiểm tra bài báo cáo trước khi học sinh trình bày trước lớp.
Ví dụ ở tiết 15 Thực hành ngoại khóa giáo viên tổ chức cho học sinh
nghe tọa đàm về an tồn giao thơng (thực hiện ở các khối lớp) .
1.5.Biện pháp tổ chức cho học sinh đi tham quan các chủ đề đạo đức và
pháp luật.
8


Giaó viên có thể tổ chức cho học sinh đi tham quan các di tích lịch sử rồi giáo
dục tinh thần yêu quê hương đất nước ,nhớ ơn các vị anh hùng,tổ tiên... Tham quan
các danh lam thắng cảnh để giáo dục bảo vệ môi trường...Tuy nhiên biện pháp này
phải được sự đồng ý của Ban Giám hiệu nhà trường, giáo viên nên liên hệ địa điểm
trước khi tham quan thơng báo và được sự nhất trí của phụ huynh học sinh.
1.6. Biện pháp viết báo tường, hát các bài có chủ đề về đạo đứcngười tốt, việc tốt.
Biện pháp này có thể kết hợp với đồn đội, giáo viên chủ nhiệm để học
sinh được tập duyệt trong giờ sinh hoạt lớp,sinh hoạt Đội.

Bên cạnh giờ lên lớp của môn Gi dục cơng dân, các nhà trường nên tổ
chức giáo dục đạo đức công dân cho học sinh thông qua các hoạt động ngoại
khóa, qua lễ chào cờ đầu tuần, giờ sinh hoạt lớp...giúp học sinh hiểu rõ hơn
các “chuyển động” trong đời sống xã hội.
Ví dụ phối hợp với Tổng phụ trách Đội tổ chức thi báo tường hoặc tổ
chức thi văn nghệ vào dịp 8/3 ,26/3,20/11,19/5... chủ đề nhớ ơn để học sinh bày
tỏ lòng biết ơn bà ,mẹ ,các anh hùng,Bác Hồ...
2. Ứng dụng trong bài dạy cụ thể
Ví dụ:Giáo dục cơng dân lớp 6 bài 8 - tiết 9:

SỐNG CHAN HOÀ VỚI MỌI NGƯỜI
I. Mục tiêu bài học:
1 Kiến thức
- Giúp HS nắm được những biểu hiện của người biết sống chan hoà với mọi
người, vai trị và sự cần thiết của cách sống đó.
2.Kỹ năng
- HS biết giao tiếp, ứng xử phù hợp với mọi đối tượng trong xã hội.
3.Thái độ
- HS có nhu cầu sống chan hồ với mọi người, có mong muốn và sẵn sàng giúp
đỡ bạn bè để xây dựng tập thể đoàn kết, vững mạnh.
II. Chuẩn bị
1. Giáo viên: SGK, SGV, SBT GDCD 6. Tranh ảnh, máy chiếu...
2. Học sinh: Xem trước nội dung bài học.
III. Tiến trình bài giảng:
1. Ổn định: ( 1 phút).
2. Kiểm tra bài cũ: (5 phút).
Trả bài, nhận xét, rút kinh nghiệm bài kiểm tra 1 tiết.
9

3: Các biện pháp tiến hành:
Đối với bài này tuy kiến thức dễ nhưng với các em học sinh lớp 6 để các
em dễ hiểu bài, bài dạy gây ấn tượng sâu đậm trong tâm hồn học sinh, các
em biết vận dụng đức tính này trong cuộc sống hàng ngày. Tơi suy nghĩ và vận
dụng các biện pháp tích hợp để tạo hứng thú trong giờ dạy. Tuy nhiên yếu tố
không thể thiếu để làm nên thành công trong giờ dạy đó là sử dụng cơng nghệ
thơng tin (trình chiếu Power Point)
*/Giới thiệu bài
GV kể chuyện "Hai anh em sinh đơi", sau đó hỏi học sinh: Vì sao mọi người
khơng ai giúp đỡ người anh?.
Gv dẫn dắt vào bài.
HĐ 1: ( 8 phút)Tìm hiểu nội dung truyện đọc.
Hoạt động của giáo viên và học sinh
Ở hoạt động 1 tìm hiểu truyện đọc tôi sẽ
phối hợp sử dụng biện pháp nêu gương,cùng
làm theo tấm gương đạo đức của Bác kết hợp
các phương pháp đặc trưng của bộ mơn để
phân tích cho HS hiểu truyện đọc hình thành
khái niệm cho phần 2

Nội dung kiến thức
1.Truyện đọc
“Bác Hồ với mọi người”

GV: Gọi HS đọc truyện sgk.
GV:Bác đã quan tâm đến những ai?
HS: Bác ln quan tâm tới tất cả mọi người
GV: Bác có thái độ ntn đối với cụ già?
HS:Bảo chú cảnh vệ mời cụ vào phịng khách
- Nói chuyện cùng cụ

- Dặn anh cảnh vệ chăm sóc cụ..->ân cần,chu
đáo
GV:Vì sao Bác lại cư xử như vậy đối với mọi
người? việc làm đó thể hiện đức tính gì của
Bác?
HS:Thể hiện đức tính sống chan hòa.
GV :Cho học sinh quan sát 1 số ảnh,tư liệu về
đức tính sống chan hịa của Bác Hồ.
GV cho HS liên hệ bản thân.
HS :Liên hệ bản thân.
GV:Kết luận
HĐ2:( 12 phút) Tìm hiểu, phân tích nội dung bài học.
10


Ở hoạt động 2 tìm hiểu nội dung bài học tôi sẽ 2.Nội dung bài học
phối hợp sử dụng biện pháp nêu gương,trò
chơi sắm vai ,đưa các tư liệu trong cuộc sống
hàng ngày kết hợp các phương pháp đặc trưng
của bộ mơn để phân tích cho HS hiểu nội
dung của bài
a.Khái niệm
GV:? Thế nào là sống chan hoà với mọi
Sống chan hoà là sống vui vẻ,
người?
hoà hợp với mọi người và sẵn
sàng tham gia vào những hoạt
động chung có ích.
GV:? Hãy nêu một vài ví dụ thể hiện việc
sống chan hoà với mọi người?

-HS liên hệ
GV:Kết luận
GV:? Trong giờ kiểm tra nếu người bạn thân
của em không làm được bài và đề nghị em
giúp đỡ thì em sẽ xử sự như thế nào để thể
hiện là mình biết sống chan hồ?
-HS liên hệ
GV:? Trái với sống chan hồ là gì?
HS: Lợi dụng, ghen ghét, đố kị, ích kỉ, dấu
dốt..
GV:? Hậu quả khơng sống chan hồ với mọi
người?
HS liên hệ
GV: Cho HS theo dõi video về hành vi khơng
sống chan hịa với mọi người và hậu quả của
hành động đó.
GV:? Sống chan hồ với mọi người sẽ mang
lại những lợi ích gì?
GV:Đưa thêm tư liệu phân tích cho hs thấy ý
nghĩa của đức tính này
GV:? Học sinh cần sống chan hồ với những
ai? Vì sao?
-HS liên hệ
GV:? Chúng ta cần làm những gì để có đức
tính này?
11

b. Ý nghĩa:
- Sống chan hồ sẽ được mọi
người q mến, giúp đỡ.

- Góp phần vào việc xây dựng
mối quan hệ xã hội tốt đẹp.

c. Cách rèn luyện:
- Thành thật, thương u, tơn
trọng, bình dẳng, giúp đỡ


nhau.
- Chỉ ra những thiếu sót,
khuyết điểm giúp nhau khắc
phục.
- Tránh vụ lợi, ích kỉ, bao che
khuyết điểm cho nhau.
Thảo luận nhóm. ( 3’)
GV: chia lớp thành các nhóm nhỏ- theo bàn.
* Nội dung: Hãy kể những việc thể hiện sống
chan hồ và khơng biết sống chan hồ với mọi
người của bản thân em?.
Các nhóm trình bày, nhận xét, bổ sung,
sau đó GV chốt lại
HĐ3: ( 14 phút) Hướng dẫn giải bài tập
Ở hoạt động này tôi sử dụng biện pháp trị
3.Bài tập
chơi(sắm vai) để các em giải quyết hình thành
kỹ năng cho các em
Gv: Khi thấy các bạn của mình la cà qn sá,
hút thuốc, nói tục..., Em có thái độ ntn?
- Mong muốn được tham gia.
- Ghê sợ và tránh xa.

- Khơng quan tâm vì khơng liên quan đến
mình.
- Lên án và mong muốn xã hội ngăn chặn.
Gv:Cho HS sắm vai
HS:mỗi nhóm chọn 1 cách giải quyết để sắm
vai
Gv:Nhận xét,bổ xung
Gv: HD học sinh làm bài tập a, d sgk/25.
Gv: Đọc truyện " Đồng phục ngày khai
giảng" SBT GDCD 6/ 21 và yêu cầu HS phân
tích truyện

Bài tập
- Lên án và mong muốn xã hội
ngăn chặn.

Bài tập a
-HS liên hệ

4. Củng cố,dặn dò: ( 5 phút)
- Để củng cố lại nội dung bài tơi cho HS chơi trị chơi ơ chữ.thơng qua trị chơi
HS sẽ khắc sâu thêm kiến thức của bài,hiểu bài thậm chí nhiều HS thuộc bài
ngay tại lớp
12


IV:HIỆU QUẢ SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Với những biện pháp mà tơi vận dụng trong bài dạy của mình,ngay
trong năm học đầu tiên tôi áp dụng đề tài đa số học sinh hiểu và nắm được bài.
Cách cư xử hàng ngày của các em với bạn bè trong trường,thầy cô đã có sự

chuyển biến rõ rệt.Các phẩm chất đạo đức được thể hiện tốt qua hành động,lời
nói trong khi giao tiếp của HS.Bên cạch đó các em đã bước đầu biết vận dụng
những điều đã học vào thực tế cuộc sống đặc biệt định hướng được sự thành kĩ
năng sống của mỗi học sinh.
Điều quan trọng hơn đó là học sinh có hứng thú trong giờ học mơn
GDCD,các em thấy đây là mơn học thực sự bổ ích,giúp các em hình thành tư
tưởng đạo đức đúng đắn, cư xử có đạo đức với bạn bè,thầy cơ,hàng xóm láng
giềng, biết sống có lí tưởng, có mục đích, sống là để cống hiến.
Kết quả cụ thể :
+ Về văn hóa: kết quả bộ môn cụ thể là
Năm học 2011-2012: đạt 97,3% từ TB trở lên
Học kỳ I Năm học 2012-2013 : đạt 98% từ TB trở lên
+ Về đạo đức: 99% HS đạo đức tốt
Thực tế cho thấy, học sinh rất say mê hứng thú học tập. Qua sự hướng
dẫn của giáo viên, học sinh tích cực thảo luận tự phát hiện những kiến thức và
hăng hái tham gia vào biện pháp,những trò chơi để xây dựng bài, xây dựng tình
huống sắm vai, góp phần cho tiết học thêm sinh động. Trong quá trình học tập,
học sinh tự đánh giá cái đúng, cái sai, phân tích được những tình huống có vấn
đề để rút ra bài học kinh nghiệm cho bản thân. Bằng việc áp dụng những biện
pháp giảng dạy này giáo viên có thể nhanh chóng phát hiện ra năng khiếu của
học sinh, rèn luyện được phẩm chất, nhân cách con người mới xã hội chủ nghĩa,
đủ đáp ứng nhu cầu cần thiết trong sự nghiệp cơng nghiệp hóa - hiện đại hóa đất
nước.

PHẦN III: KIỂM NGHIỆM LẠI SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
1 .Kết quả kiểm nghiệm
Năm học 2013-2019 tôi tiếp tục thực hiện phương pháp giảng dạy này
với các em học sinh trường THCS kết quả.
* KẾT QUẢ CỤ THỂ
Kết quả học tập bộ môn của các em học sinh trường THCS giữa học kỳ 1

(thông qua bài kiểm tra 45’) và cuối học kỳ 1( thông qua bài kiểm tra học kỳ)
của các khối lớp tôigiảng dạy năm học 2013-2019 như sau
13


+ Giữa học kỳ 1
Khối lớp

Sĩ số

HS đạt điểm
khá,giỏi (%)

HS đạt điểm
trung bình (%)

HS đạt điểm
yếu ,kém (%)

6

80

85,5

6,3

6,2

7

96

65,8

21,7

12,5

8

69

68.1

29

2,9

Ghi
chú

+ Học kỳ 1
Khối
lớp

Sĩ số

HS đạt điểm
khá,giỏi (%)

HS đạt điểm
trung bình (%)

HS đạt điểm
yếu ,kém (%)

6

80

87,9

12,1

0

7

96

68,7

24

7,3

8

69

84,6

14,5

0,9

Ghi
chú

Việc nâng cao chất lượng bộ môn là một trong những vấn đề quan trọng
trong nhà trường hiện nay. Xác định được nhiệm vụ trên bản thân tôi cố gắng ,
nỗ lực, phấn đấu trong giảng dạy, học hỏi tìm tịi, sáng tạo, qua việc ứng dụng
đổi mới phương pháp, tạo được khơng khí học tập sinh động thoải mái, nhẹ
nhàng học sinh thích học mơn giáo dục cơng dân,nhất là tham các trị chơi, biết
tự đặt ra tình huống sắm vai, tự học ở nhà ,tự giải quyết tình huống … . Học
sinh có biểu hiện khá tốt ,gặp thầy cơ chào hỏi, khơng cịn hiện tượng vơ lễ với
thấy cơ, tình trạng học sinh gây gỗ đánh nhau, nói tục chửi thề giảm hẳn. Học
sinh có ý thức tơn trọng kỉ luật, giữ gìn vệ sinh cá nhân, trường lớp, ăn quà
bánh biết bỏ vào thùng rác. Biết làm nhiều việc tốt như nhặt được của rơi trả lại
cho người mất ,biết đoàn kết tương trợ giúp đỡ lẫn nhau. Nhìn chung so với
trước học sinh đã biết vận dụng những điều đã học vào thực tế cuộc sống rõ nét
hơn…

PHẦN IV: KẾT LUẬN
Việc vận dụng các phương pháp giáo dục đòi hỏi người giáo viên phải có
kiên trì nghiên cứu,làm thế nào để sử dụng có chất lượng, hiệu quả từng phương
pháp một ,và qua một lần sử dụng một phương pháp nào đó ,rút kết kinh
nghiệm,để đạt chất lượng hiệu quả lần sau cao hơn lần trước. Với sự linh hoạt
xử lí trong quá trình giảng dạy, áp dụng sáng tạo các phương pháp đặc trưng bộ

14


môn .HS hiểu bài, nắm vững kiến thức,biết vận dụng vào thực tế cuộc sống
….giúp cho hiệu quả chất lượng bộ mơn ngày một nâng cao.
Bên cạch đó việc sử dụng các biện pháp trên có ý nghĩa rất lớn đối với
giáo viên và học sinh trong quá trình dạy và học,cụ thể:
* Đối với giáo viên:
Bằng việc chuẩn bị tốt cho giờ dạy (đầu tư tìm tư liệu xây dựng giáo án)
giúp giáo viên khắc sâu kiến thức cần dạy,mở rộng,liên hệ,tích hợp kiến thức ở
các phân mơn khác tạo điều kiện để học sinh nhanh chóng tiếp thu và vận
dụng kiến thức đã học vào cuộc sống,đẩy mạnh việc rèn luyện tư tư tưởng đạo
đức cho học sinh.
Giáo viên đỡ phải vất vả viết bảng chính nhiều như như phương pháp dạy
truyền thống (bảng chính chỉ cần ghi những đề mục lớn và nội dung cơ bản của
bài).
Tiết kiệm được thời gian ,cơng sức và kinh phí trong việc chuẩn bị đồ
dùng,giáo cụ trực quan ,bản thân người thực hiện sẽ nhanh chóng nâng cao kỹ
năng về cơng nghệ thông tin.
Tạo trực quan rất sinh động cho học sinh,giáo viên phát huy được vai trị chủ
đạo của mình trong việc hướng dẫn học sinh lĩnh hội kiến thức và vận dụng kiến thức
đó vào thực tế.
Có nhiều điều kiện tạo tình huống có vần đề để kích thích học sinh tư
duy,phát huy tính tích cực,sáng tạo cho học sinh.
Thuận lợi,dễ dàng trong kiểm tra đánh giá khả năng nhận thức của học
sinh,dự báo sớm được kết quả học tập để có biện pháp bồi dưỡng uốn nắn kịp
thời đối với tất cả các đối tượng học sinh.
* Đối với học sinh:
Thay cho việc chỉ sử dụng cuốn sách giáo khoa là duy nhất, nay học sinh
được sử dụng những phương tiện có tác dụng tốt trong việc tạo hứng thú học tập

cho học sinh: Các em được nhìn - nghe - nói - viết một cách trực quan sinh
động,được thảo luận trong nhóm học tập của mình, được đưa ra ý kiến,được rèn
luyện các kĩ năng nói và viết của bản thân. Điều đó giúp các em phát huy tối đa vai
trị chủ động của mình trong giờ học.
Học sinh có nhiều điều kiện làm quen và học tập ,ứng dụng công nghệ
thông tin; nhất là với học sinh trong nhà trường thuộc địa bàn nơng thơn chưa
có điều kiện tiếp cận ,ứng dụng với máy tính ,với khoa học cơng nghệ.
Như trên tơi đã trình bày,việc tìm kiếm tư liệu và chọn lọc các biện pháp
phù hợp với từng bài dạy kết hợp với các phương pháp dạy học đổi mới khác
sẽ đạt hiệu quả nâng cao chất lượng bài dạy không chỉ đối với môn giáo dục
15


cơng dân mà cịn ở tất cả các mơn học khác . Tơi thiết nghĩ điều đó hồn tồn
khả thi trong từng tiết dạy của các bộ môn bởi lẽ:
- Phương pháp giáo dục "Lấy học sinh làm trung tâm" coi thiết bị dạy học
như một nguồn thông tin dẫn học sinh tự tìm tịi để tiếp cận và vận dụng những tri
thức mới vào thực tiễn.
- Việc xây dựng các biện pháp đổi mới để giảng dạy đối với những mơn
học khơng có sẵn thiết bị là điều vơ cùng cần thiết và cũng không tốn kém,dễ
làm ,dễ sử dụng. Đồng thời dễ chỉnh sửa để giảng dạy phù hợp với nhiều đối
tượng học sinh ở các lớp khác nhau,hơn nữa có thể tái sử dụng cho những năm
sau và lại dễ phổ biến rộng rãi nhờ sự phát triển của công nghệ thông tin như
hiện nay .
Điều kiện đảm bảo đề tài này được thực hiện có hiệu quả :
Giáo viên thường xuyên có ý thức tự bồi dưỡng chun mơn nghiệp
vụ,chịu khó tìm tịi sáng tạo tìm cách đổi mới phương pháp dạy học ,đầu tư thời
gian nghiên cứu để ứng dụng công nghệ hiện đại vào giảng dạy một cách phù
hợp với bộ mơn thì sẽ đem lại hiệu quả giáo dục rất cao không chỉ đối với học
sinh mà các thầy cô giáo cũng sẽ không ngừng nâng cao nghiệp vụ và sự hiểu

biết.Để làm được như vậy gi viên phải tích cực học hỏi những kinh nghiệm
hay và thiết thực, có tính khả thi cao để giáo viên tham khảo, học tập và vận
dụng trong giảng dạy hằng ngày.
Bên cạnh đó,giáo viên phải tích cực sưu tầm tài liệu giúp cho bài giảng
phong phú hơn.Trong chương trình của bộ mơn giáo dục cơng dân có nhiều bài
u cầu cập nhật thơng tin mới phù hợp với hoàn cảnh,thời gian,địa điểm do
vậy giáo viên phải tích cực sưu tầm tài liệu,cập nhật thơng tin mới cho phù hợp
với nội dung của bài.
Giaó viên cần có kế hoạch học tập,tìm hiểu,nghiên cứu và ứng dụng sáng
tạo,tâm huyết với nghề để ngày càng phát huy hiệu quả cơng nghệ thơng tin và
sự hữu ích của nó trong giảng dạy bộ môn giáo dục công dân
Đề nghị các cấp, các ngành tạo điều kiện trang bị đầy đủ và cập nhật hơn
về các thiết bị công nghệ thông tin phục vụ công tác dạy và học.
Tạo điều kiện về kinh phí và có hình thức khen thưởng,động viên xứng
đáng hơn đối với các thầy cơ giáo nhiệt tình học hỏi và có nhiều sáng tạo và
vận dụng phương pháp dạy học đổi mới góp phần nâng cao chất lượng giáo
dục.
Qua 3 năm thực hiện đề tài đã giúp ích cho bản thân tơi rất nhiều trong
q trình giảng dạy cũng như góp phần nâng cao chất lượng bộ mơn giáo dục
cơng dân trong nhà trường.Trong chương trình gi dục công dân ở cấp THCS,
16


ở học kỳ 1 là các phẩm chất đạo đức và học kỳ 2 là quyền và nghĩa vụ của công
dân,trách nhiệm của nhà nước mà nội dung của phần này hầu hết là kiến thức về
pháp luật.Giảng dạy kiến thức pháp luật cho đối tượng học sinh THCS không
phải là 1 việc dễ dàng.Để các em hiểu bài,nắm được các quy định của pháp
luật,biết cách cư xử, sống, thực hiện theo quy định của pháp luật thì phải tạo
được hứng thú,tạo ấn tượng sâu sắc về bài học cho các em .Thời gian tới tôi sẽ
tiếp tục áp dụng các biện pháp giảng dạy này vào các bài giảng học kỳ 2 để góp

phần đào tạo những cơng dân có đủ các phẩm chất đạo đức ,năng lực đáp ứng
được yêu cầu của đất nước hiện nay.
Để có những giờ dạy đạt hiệu quả cao,học sinh dễ hiểu,dễ ghi nhớ nội
dung là một việc làm khơng q khó .Trên đây là những suy nghĩ và việc làm
của cá nhân tơi.Đó là những ý kiến,việc làm rất nhỏ góp phần vào việc đổi mới
phương pháp dạy học cũng như nâng cao chất lượng dạy học.Theo tôi đây là cách
dạy và học tập tốt, học đi đôi với hành, rất phù hợp với đặc trưng bộ môn.
Tôi xin chân thành cảm ơn!

XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG
ĐƠN VI

,ngày 08/04/2019
Tôi xin cam đoan đây là SKKN
của mình viết,khơng sao chép nội
dung của người khác.

17


TÀI LIỆU THAM KHẢO
STT
1

TÊN SÁCH

NHÀ XUẤT BẢN

Sách giáo khoa GDCD 6,7,8,9

Giáo dục

2 Sách giáo viên GDCD 6,7,8, 9

Giáo dục

3 Tài liệu bồi dưỡng giáo viên dạy Giáo dục công dân Giáo dục
năm 2004
4 Tài liệu tập huấn pháp luật dành cho giáo viên
giảng dạy môn Giáo dục công dân năm 2011.

Giáo dục

5 Sách chuẩn kiến thức, kĩ năng môn Giáo dục công
dân THCS

Giáo dục

6 Phương pháp giảng dạy và tâm lý giáo dục trong
trường học kỹ năng quản lý và giảng dạy đạt hiệu
quả cao

Lao động

7 Luật giáo dục

Chính trị Quốc Gia

8

Hỏi đáp về đổi mới THCS

Giáo dục

9

Văn Kiện Đại Hội ĐảngVIII,IX,X

Chính trị Quốc Gia

10 Giáo dục kỹ năng sống trong mơn GDCD ở trường
THCS

Giáo dục

11 Tài liệu phổ biến giáo dục pháp luật trong môn
Giáo dục công dân THCS

Giáo dục

12 Tranh ảnh,tư liệu lấy trên mạng.

18


Thể thức trình bày
- 0,5 đ
Lỗi chính tả, văn phong khoa học - 0

19