Bai 21 Tinh theo cong thuc hoa hoc

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Tuaàn: 16 Tieát: 31. Ngày soạn:................................. Ngaøy daïy:.................................... Baøi 21: TÍNH THEO CÔNG THỨC HÓA HỌC (tt) I. MUÏC TIEÂU: 1/ Kiến thức: Học sinh biết được: -Ý nghĩa của công thức hóa học cụ thể theo số mol theo khối lượng hoặc theo thể tích (nếu là chất khí). -Các bước tính thành phần phần trăm về khối lượng mỗi nguyên tố trong hợp chất khi biết công thức hoùa hoïc. -Các bước lập CTHH của hợp chất khi biết thành phần phần trăm khối lượng của các nguyên tố tạo nên hợp chất. 2.Kó naêng: + Dựa vào CTHH - Tính tỉ lệ số mol, tỉ lệ khối lượng giữa các nguyên tố, giữa các nguyên tố và hợp chất. - Tính được thành phần phần trăm về khối lượng của các nguyên tố khi biết CTHH của một số hợp chất và ngược lại. - Xác định CTHH của hợp chất khi biết thành phần phần trăm về khối lượng các nguyên tố tạo nên hợp chất. II. CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: 1/ Giaùo vieân: - Maùy chieáu, phim trong, buùt daï. - Baûng phuï. 2/ Hoïc sinh: - OÂn laïi: + Các công thức chuyển đổi giữa khối lượng, thể tích và lượng chất. + Các công thức tính tỉ khối của chất khí. - Làm các bài tập ở tiết 30. III.TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC: Hoạt động của GV Hoạt động của HS Noäi dung Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ ( 7’) -Yeâu caàu 1 hoïc sinh leân laøm Giaûi baøi taäp: baøi taäp: -Khối lượng mol của hợp chất: M CO =12+2 . 16=44 ( g ) Tìm thaønh phaàn phaàn traêm (theo khối lượng) các nguyên -Số mol nguyên tử của mỗi nguyên tố có trong 1 mol hợp tố hóa học có trong hợp chất chất: CO2. Trong 1 mol phân tử CO2 có: 1 mol nguyên tử C ; 2 mol -Kiểm tra vở của một số học nguyên tử O. sinh . -Thành phần phần trăm các nguyên tố trong hợp chất: 12 %C= 100 %=27 , 3 % 44 %O=100 % −27 , 3 %=72 ,7 % -Sửa bài tập và chấm điểm. 2. Hoạt động 2: Xác định CTHH của hợp chất khi biết thành phần các nguyên tố. (15’).

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Đặt vấn đề: Trong tiết trước chúng ta đã biết, dựa vào CTHH của hợp chất để xác ñònh thaønh phaàn phaàn traêm các nguyên tố trong hợp chất. Ngược lại, nếu biết thaønh phaàn caùc nguyeân toá thì coù theå xaùc ñònh CTHH cuûa hợp chất không ? Nếu xác định được thì bằng cách nào có thể tìm được CTHH của hợp chất ? Đó là nội dung tieát hoïc hoâm nay chuùng ta caàn tìm hieåu. -Chieáu phaàn baøi taäp thí duï SGK/70  Yeâu caàu hoïc sinh đọc và tóm tắt đề bài. ? Hợp chất cần tìm gồm mấy nguyeân toá hoùa hoïc Vieát công thức chung của hợp chaát. -Hướng dẫn học sinh thực hiện: Để giải được bài tập naøy ta caàn tieán haønh caùc bước sau: +Tính khối lượng của mỗi nguyên tố trong 1 mol hợp chaát: Cứ: 100g hợp chất có 40g Cu. 160g hợp chất có mCu =?.  mCu = ? -Yeâu caàu hoïc sinh leân baûng tính mS vaø mO. -Muoán tính soá mol cuûa 1 nguyeân toá khi bieát khoái lượng của nguyên tố đó ta phải áp dụng công thức nào? -Yeâu caàu hoïc sinh vaän duïng tính coâng soá mol cuûa Cu, S vaø O. -Yeâu caàu hoïc sinh vieát CTHH đúng của hợp chất. Vậy để xác định được CTHH của 1 hợp chất ta cần phaûi coù caùc yeáu toá naøo ?. 2. BIEÁT THAØNH PHAÀN CAÙC NGUYEÂN TOÁ, HAÕY XÁC ĐỊNH CÔNG THỨC HÓA HỌC CỦA HỢP CHAÁT. Thí duï: MHợp chất = 160 g Cho 40%Cu; 20%S; 40%O CTHH của hợp chất Tìm ? Giaûi: Gọi công thức chung của hợp chaát laø: CuxSyOz. -Khối lượng của mỗi nguyên tố trong 1 mol hợp chất: 160. 40 mCu = =64 ( g ) -Đọc và tóm tắt đề: 100 160. 20 MHợp chất = 160 g mS = =32 ( g ) Cho 100 40%Cu; 20%S; 40%O mO=160 − ( 64 +32 )=64 ( g ) CTHH của hợp Tìm -Số mol nguyên tử của mỗi chaát ? nguyên tố có trong 1 mol hợp -Goàm 3 nguyeân toá hoùa hoïc. chaát: -Công thức chung: 64 CuxSyOz. nCu = =1 ( mol ) 64 32 nS = =1 ( mol ) 32 64 nO = =4 ( mol ) 16 160. 40 ⇒ Trong 1 phân tử hợp mCu = =64 ( g ) 100 chất có: 1 nguyên tử Cu; 1 160. 20 mS = =32 ( g ) nguyên tử S và 4 nguyên tử 100 O. mO=160 − ( 64 +32 )=64 ( g ) -CTHH của hợp chất là: m n= CuSO4. M 64 nCu = =1 ( mol ) 64 32 nS = =1 ( mol ) 32 64 nO = =4 ( mol ) 16 - CTHH đúng của hợp chất: CuSO4..

<span class='text_page_counter'>(3)</span> -Qua ví dụ trên, để giải bài tập xác định CTHH của hợp chaát khi bieát thaønh phaàn caùc nguyeân toá ta phaûi tieán haønh những bước nào ? -Giới thiệu cách giải khác để học sinh tham khảo. Giả sử công thức của hợp chaát laø: AxByCz. Vì khối lượng mỗi nguyên tố trong phân tử tỉ lệ với thành phaàn % neân ta coù: M A . x MB . y MC .z MA = = = %A %B %C 100 ⇒x,y,z. -Các bước tiến hành: b1: Tìm khối lượng của mỗi nguyên tố có trong 1 mol hợp chaát. b2: Tìm số mol nguyên tử của moãi nguyeân toá coù trong 1 Chuù yù: mol hợp chất. b3: Lập CTHH của hợp chất.. x. B y Cz. Vaän duïng vaøo thí duï: Công thức chung: CuxSyOz Vì khối lượng mỗi nguyên tố trong phân tử tỉ lệ với thành phaàn % neân ta coù: 64 . x 32 . y 16 . z 160 = = = 40 20 40 100 ⇒ -HS đọc lại đề thí dụ. 160 . 40 Toùm taét laïi thí duï: x= =1 64 . 100 40% Cu; 20%S; 40% Cho ⇒ O 160 . 20 CTHH của hợp y= =1 Tìm 32 .100 chaát ? 160 . 40 z= =4 ⇒ 16 .100 -CTHH của hợp chất: CuSO4.. -Giả sử trong thí dụ trên, đề bài không cho M Vậy đề bài - Hoạt động nhóm. lúc này thay đổi như thế naøo ? Yeâu caàu hoïc sinh thaûo luaän tìm caùch giaûi. -Thu baøi laøm 1 soá nhoùm  -Nghe và ghi vào vở. Nhaän xeùt  Ruùt ra caùch giaûi của trường hợp này bằng phim trong. Caùch giaûi: -Đặt công thức: AxByCz. Caùch 2: Giả sử công thức của hợp chaát laø: AxByCz. Vì khối lượng mỗi nguyên tố trong phân tử tỉ lệ với thành phaàn % neân ta coù: M A. x MB. y MC .z MA = = = %A %B %C 100 ⇒x,y,z. Caùch 3: -Đặt công thức: AxByCz -Ta có tỉ lệ khối lượng các nguyeân toá: %A %B %C : : M A M B MC -Chia cho soá nhoû nhaát: x : y : z = tæ leä caùc soá nguyeân döông. =a : b. -Công thức hóa học đơn giản x : y : z=. x. B y Cz.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> -Ta có tỉ lệ khối lượng các nguyeân toá:. nhaát: AaBb.. %A %B %C : : M A M B MC -Chia cho soá nhoû nhaát: x : y : z = tæ leä caùc soá nguyeân döông. =a : b. -Công thức hóa học đơn giản nhaát: AaBb. -yeâu caàu HS thaûo luaän theo nhóm hoàn thành cách giải treân. x : y : z=. Hoạt động 3: Luyện tập ( 17’) *Chiếu đề Bài tập 1 (Bài 4 -Đọc đề và tóm tắt: Mđồng oxit =80 (g) SGK/71) Yeâu caàu hoïc sinh Cho 80% Cu ; 20% O đọc đề bài và tóm tắt. -Hướng dẫn: Tìm CTHH của đồng oxit. ? CTHH của đồng oxit gồm -Gọi công thức của hợp chất đồng oxit là: Cu xOy. maáy nguyeân toá. Vieát coâng thức chung. ? Yêu cầu học sinh thảo luận -Thảo luận theo nhóm  Chọn cách giải thích hợp cho nhóm theo nhoùm choïn caùch giaûi mình. thích hợp. -Thu baøi laøm cuûa 1 soá nhoùm  yêu cầu nhóm đó bổ sung, caùc nhoùm khaùc nhaän xeùt.  Giáo viên đưa ra đáp án để học sinh đối chiếu bổ sung. *Chieáu Baøi taäp 2 (Baøi taäp 5 SGK/ 71).  Yêu cầu học sinh đọc đề - Đọc đề và tóm tắt: d A H =17 baøi vaø toùm taét. Cho ? Dữ kiện đề bài tập 2 có gì A goàm: 5,88% H ; 94,12% S khác so với dữ kiện bài tập Tìm CTHH cuûa A. 1. ? Viết công thức tính tỉ khối của khí A so với khí hiđro. -Hướng dẫn học sinh: M - M A=d A H . M H d A H = A ⇒ M A =? MH 2. 2. 2. 2. 2.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> -Phát phiếu học tập (phim - Các nhóm thảo luận  trao đổi bài theo nhóm  chấm điểm. trong) cho caùc nhoùm thaûo luaän  Chaám ñieåm. ( Giáo viên đưa ra đáp án – caû 2 caùch). IV. HƯỚNG DẪN HỌC SINH HỌC TẬP Ở NHAØ: ( 1’) - Laøm baøi taäp 2 SGK/ 71 - Xem trước nội dung bài tính theo phương trình hóa học. V.RUÙT KINH NGHIEÄM SAU TIEÁT DAÏY: ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................

<span class='text_page_counter'>(6)</span>