Dựa vào các hình ảnh sau, em hãy tìm các
động từ thích hợp?
cúi
bay
uống
ngủ
vỗ tay
chèo
xoay
Tiếng việt: CỤM ĐỘNG TỪ
I. Cụm động từ là gì?
* Ví dụ/sgk
Viên quan ấy đã đi nhiều nơi, đến đâu quan
ĐT
CĐT
cũng ra những câu đố oái oăm để hỏi mọi người.
ĐT
CĐT
* Nhận xét:
- Cụm động từ là loại tổ hợp từ do động từ với
một số từ ngữ phụ thuộc nó tạo thành.
Tiếng việt: CỤM ĐỘNG TỪ
I. Cụm động từ là gì?
1) Ví dụ/sgk
Viên quan ấy đã đi nhiều nơi, đến đâu quan
ĐT
CĐT
cũng ra những câu đố oái oăm để hỏi mọi người.
ĐT
CĐT
- Viên quan ấy .... đi...,
- đến đâu quan ... ra …
Viên quan ấy đã
đi
nhiều nơi, đến đâu quan
ĐT
thời gian
địa điểm
CĐT
cũng ra những câu đố oái oăm để hỏi mọi người.
ĐT
sự tiếp diễn
tương tự
phương tiện, cách thức
mục đích, đối tượng
CĐT
- Nhiều động từ cần có các từ khác đi kèm thì cụm
động từ mới trọn nghĩa.
THẢO LUẬN NHÓM 3P
Cho động từ và cụm động từ sau:
học → đang học bài
+ Đặt câu với cụm động từ ấy.
+ So sánh điểm giống nhau, khác nhau về cấu tạo, ý
nghĩa và chức vụ ngữ pháp của cụm động từ với động từ.
Động từ
Giống nhau
Khác nhau
Cụm động từ
học → đang học bài
Em đang học bài.
CN
VN
Động từ
Cụm động từ
Giống
nhau
- Chức vụ ngữ pháp: Đều làm vị ngữ
trong câu
Khác
nhau
- Cấu tạo: đơn giản
- Ý nghĩa: chung
chung
- Cấu tạo: phức tạp
- Ý nghĩa: đầy đủ,
trọn vẹn
- Cụm động từ có cấu tạo phức tạp hơn, ý nghĩa đầy đủ
hơn động từ nhưng hoạt động trong câu giống như một
động từ.
BÀI TẬP 1/ tr147
Tìm các cụm động từ trong những câu sau?
a) Em bé còn đang đùa nghịch ở sau nhà.
(Em bé thông minh)
b) Vua cha yêu thương Mị Nương hết mực, muốn kén cho con
một người chồng thật xứng đáng.
(Sơn Tinh, Thủy Tinh)
c) Cuối cùng triều đình đành tìm cách giữ sứ thần ở cơng qn
để có thì giờ đi hỏi ý kiến em bé thông minh nọ.
(Em bé thông minh)
BÀI TẬP 1/tr147
a) còn đang đùa nghịch ở sau nhà
b) - yêu thương Mị Nương hết mực
- muốn kén cho con một người chồng thật xứng đáng
c) - đành tìm cách giữ sứ thần ở cơng qn
- để có thì giờ
- đi hỏi ý kiến em bé thông minh nọ
Tiếng việt: CỤM ĐỘNG TỪ
II. Cấu tạo của cụm động từ:
* Ví dụ/sgk
- đã đi nhiều nơi
- cũng ra những câu đố ối oăn để hỏi mọi người
Mơ hình cụm động từ
Phần trước
Phần trung tâm
( Động từ)
đã
đi
cũng
ra
Phần sau
nhiều nơi
những câu đố oái
oăn để hỏi mọi người
THẢO LUẬN NHĨM 3P
Những phụ ngữ trong các ví dụ sau bổ sung ý
nghĩa gì cho động từ trung tâm?
1) Ngày mai, tôi sẽ đi Cần Thơ.
2) Anh đừng gặp cô ấy vào lúc này.
3) Tôi vẫn làm việc ở chỗ cũ.
4) Mặt trời mọc ở đằng đông.
5) Hằng ngày, tôi vẫn đi học bằng xe đạp.
PHẦN TRƯỚC
đã
( quan hÖ thêi
gian) cũng
PHẦN TRUNG
TÂM (ĐT)
PHẦN SAU
đi
nhiều nơi
ra
( ®Þa
những câu đố®iĨm)
ối oăn để hỏi mọi
(sự tiếp diễn tương tự)
sẽ
( quan hƯ thêi
gian)
đừng
(phương tiện, cách thức/ mục đích/đối tượng)
đi
(sù tiếp diễn tng
tự)
Cn Th
( địa
điểm)
gp
cụ y vo lỳc ny
lm vic
ch c
(ngn cản)
vn
ngi
(đối tng, thời
gian)
(địa điểm )
mc
ng ụng
(hng)
vn
(sự tiếp diƠn tư¬ng
tù)
đi học
bằng xe đạp
(phương
tiƯn)
* Nhận xét:
Mơ hình CĐT đầy đủ gồm ba phần: phần trước,
phần trung tâm, phần sau
- Phụ ngữ trước: quan hệ thời gian, sự tiếp diễn
tương tự, ngăn cản hành động,….
- Phụ ngữ sau: đối tượng, hướng, địa điểm, thời
gian, mục đích, phương tiện, cách thức hoạt động…
Tiếng việt: CỤM ĐỘNG TỪ
III. Luyện tập
Bài tập 2/sgk/tr149
a) - còn đang đùa nghịch ở sau nhà
b) - yêu thương Mị Nương hết mực
- muốn kén cho con một người chồng thật xứng đáng
c) - đành tìm cách giữ sứ thần ở cơng qn
- để có thì giờ
- đi hỏi ý kiến em bé thông minh nọ
Phần trước
Phần trung tâm
( Động từ)
Phần sau
Phần trước
còn đang
Phần trung
tâm (ĐT)
đùa nghịch
yêu thương
Phần sau
ở sau nhà
Mị Nương hết mực
kén cho
con một người chồng
thật xứng đáng
đành
tìm cách giữ
sứ thần ở cơng qn
để
có
muốn
đi hỏi
thì giờ
ý kiến em bé thông
minh nọ
Bài tập 3: Nêu ý nghĩa của các phụ ngữ được in đậm
trong đoạn dưới đây. Việc dũng các phụ ngữ này trước
động từ miêu tả hành động của người cha và viên
quan nói lên điều gì về trí thơng minh của chú bé trong
truyện Em bé thông minh?
Người cha đứng ngẩn ra chưa biết trả lời thế nào
thì đứa con chừng bảy, tám tuổi nhanh miệng hỏi vặn
lại quan […]. Viên quan nghe cậu bé hỏi lại như thế thì
há hốc mồm sửng sốt, khơng biết đáp sao cho ổn.
Quan thầm nghĩ, nhất định nhân tài ở đây rồi, chả phải
tìm đâu mất cơng.
(Em bé thơng minh)
Bài tập 3/sgk
“chưa, khơng”
đều có ý nghĩa
phủ định.
“chưa”
Là phủ định
tương đối.
“ không”
mang ý nghĩa phủ
định tuyệt đối.
→ Cả hai đều cho thấy sự thơng minh, nhanh
trí của em bé.
Cụm động từ là loại tổ hợp từ
1
do động từ với một số từ ngữ
phụ thuộc nó tạo thành.
2
Ba phần
3
Đúng
1)
Điền tạo
vào đầy
các chỗ
trốngcụm
sau động
để được
2) Cấu
đủ của
từ khái
gồm niệm
mấy hoàn
phầnchỉnh
?
3. Trong cụm động từ phần trước và phần sau có thể vắng mặt
là loại
tổBa
hợp
từ do………
.Bốn
với một
số từ ngữ phụ
thuộc
nó
a.……………
Hai
phầnkhơng
b.
phần
phần
phần
nhưng
thể
vắng
mặt cảc.hai.
Đúng
hay sai d.
? Năm
tạo thành.
- Bài cũ:
+ Xem lại bài, hoàn thành các bài tập.
+ Viết một đoạn văn (3 - 5 câu) kể những hoạt động
của em và các bạn đã làm để tham gia bảo vệ mơi
trường. Trong đó có sử dụng ít nhất 1 cụm động từ,
gạch chân cụm động từ đó?
- Bài mới: Chuẩn bị bài: “Thầy thuốc giỏi cốt nhất ở
tấm lịng”
+ Nhóm 1, 2, 3: Tình huống gây cấn trong truyện là gì?
+ Nhóm 4, 5, 6: Nếu em là người thầy thuốc, em có thái
độ như thế nào đối với nghề và với bệnh nhân.
Viết một đoạn văn (3 - 5 câu) kể những hoạt động
của em và các bạn đã làm để tham gia bảo vệ mơi
trường. Trong đó có sử dụng ít nhất 1 cụm động
từ, gạch chân cụm động từ đó?
Bµi tËp nhanh :
Tìm những cụm động từ thích hợp và đặt câu với cụm động từ ấy?
C¸c em học sinh chăm chú đọc
Đàn chim đang bay trên bầu trời
sách
Học sinh đang chạy thể dục.
Trời đang mưa rÊt
to