CHÂN, TAY, TAI, mắt, MIỆNG

Bài giảng ngữ văn 6

Tiết 45- Bài 11:
CHN, TAY, TAI, MẮT, MiỆNG

Giáo viên: Đào Thị Vân
TRƯỜNG THCS VÂN DU


KiĨm tra bµi cị

(?) Nêu nội dung, ý nghĩa rút ra từ truyện “Thầy bói
xem voi”


Click to edit Master title style


Tiết 45: HDĐT : Chân,

Tay, Tai, Mắt, Miệng
( Truyện ngụ ngơn)

I. . Đọc- Tìm hiểu chung
1. Đọc- Tìm hiểu chú thích.
a. Đọc.
b. Tìm hiểu chú thích.
2. Tìm hiểu chung về văn bản.
a. Thể loại:
Truyện ngụ ngôn.
(?) Truyện thuộc thể loại nào?

b. Đề tài:

Mượn các bộ phận của cơ thể con người để nói chuyện con người.

(?) Đề tài của truyện là gì?
c. Phương thức biểu đạt:

Tự sự, miêu tả, biểu cảm.

(? )Xác định phương thức biểu đạt?
d- Nhân vật:

5 nhân vật: Chân, Tay, Tai, Mắt, Miệng.

? Truyện có những nhân vật nào?


*Nhân vật

Cô Mắt

Cậu Chân

Cậu Tay

Bác Tai

Lão Miệng

Tiết 45: HDĐT : Chân,

Tay, Tai, Mắt, Miệng
( Truyện ngụ ngơn)

I. . Đọc- Tìm hiểu chung
1. Đọc- Tìm hiểu chú thích.
a. Đọc.
b. Tìm hiểu chú thích.
2. Tìm hiểu chung về văn bản.
a. Thể loại:
b. Đề tài:

Truyện ngụ ngôn.
Mượn các bộ phận của cơ thể con người để nói chuyện con người.

c. Phương thức biểu đạt:

Tự sự, miêu tả, biểu cảm.

d- Nhân vật:

5 nhân vật: Chân, Tay, Tai, Mắt, Miệng.

=> Cách đăt tên giản dị

? Emcó nhận xét gì về cách đặt tên các nhân vật trong truyện?
- Nghệ thuật:
e-Bố cục:

? T/g sử dụng nghệ thuật

ẩn dụ, nhân hoá dựa trên trí tưởng tượng độc đáo mà rất hợp lí.
3 phần

- P1:Từ đầu ->” thân thiết”: Mở đầu câu chuyện.
- P2: tiếp -> “như trước”: Diễn biến câu chuyện.
- P3: Còn lại: Kết thúc câu chuyện, bài học rút ra.

gì khi xây dựng các NV?
Truyện được chia làm mấy phần?
Nêu nội dung từng phần ?


Tiết 45: HDĐT : Chân

, Tay, Tai, Mắt, Miệng
( Truyện ngụ ngơn)

I. Đọc- Tìm hiểu chung
1. Đọc- Tìm hiểu chú thích.
2. Tìm hiểu chung về văn bản.

II. Phân tích
1. Mở đầu câu chuyện.
-Việc chung sống: Sống thân thiện, đoàn kết, gắn bó trong một cơ thể người.
(?) Mở đầu câu chuyện tác giả giới thiệu các nhân vật sống với nhau như thế nào?
? Em có nhận xét gì về phần mở đầu câu chuyện?
-> Giới thiệu ngắn gọn, đầy đủ các nhân vật, nêu được tình
huống của truyện. Đưa người đọc vào diễn biến chính của câu chuyện.

2. Diễn biến câu chuyện.
a.Quyết định đình cơng của Chân, Tay, Tai, Mắt.
? Các nhân vật đang sống hồ thuận thì tình huống nào đã
-Tình huống nảy sinh: Cơ Mắt:Đến than thở với cậu Chân, cậu Tay.
nảy sinh?
? Lời than thở của cơ Mắt xuất phát từ lí do gì?
->Lí do: Cơ Mắt phát hiện ra sự bất hợp lí trong cách phân
chia công việc và hưởng thụ giữa 4 người với lão Miệng.


Tiết 45: HDĐT : Chân

, Tay, Tai, Mắt, Miệng
( Truyện ngụ ngơn)

I. Đọc- Tìm hiểu chung
1. Đọc- Tìm hiểu chú thích.
2. Tìm hiểu chung về văn bản.

II. Phân tích
1. Mở đầu câu chuyện.
2. Diễn biến câu chuyện.
a.Quyết định đình cơng của Chân, Tay, Tai, Mắt.
- So bì, tị nạnh.
? Em nhận thấy thái độ nào trong lời nói của cơ Mắt?
? Trước những lời nói của cơ Mắt, cậu Chân, cậu Tay, bác Tai có thái độ và hành động gì?
-Thái độ, hành động: Đồng tình, hưởng ứng: Phải đấy, gật đầu lia lịa.
-> Mất đồn kết, nội bộ có sự chia rẽ.
? Từ chỗ có ý so bì Chân, Tay, Tai, Mắt đã có quyết định gì?

? Thái độ và hành động của Chân, Tay, Tai, Mắt biểu hiện điều gì?
- Quyết định hành động : Hăm hở kéo đến nhà lão Miệng.
? Khi đến nhà lão Miệng cả bọn có thái độ, hành động , lời nói như thế nào? Cịn lão Miệng đã có thái độ và lời nói ra sao?


Tiết 45: HDĐT : Chân

, Tay, Tai, Mắt, Miệng
( Truyện ngụ ngơn)

I.
II.

Đọc- Tìm hiểu chung
Phân tích

Những lời nói, hành động,thái độ, của

1. Mở đầu câu chuyện.

? Em có nhận
gì về
độ,Tay,
hành
động,
cácxét
nhân
vậtthái
Chân,
Tai,

Mắt trên có ý nghĩa gì?

2. Diễn biến câu chuyện.

lời nói của các nhân vật?

a.Quyết định đình cơng của Chân, Tay, Tai, Mắt.

- Thái độ, hành động, lời nói:
Chân, Tay, Tai, Mắt.

- Khơng

chào hỏi gì cả.

Lão Miệng.

- Ngạc nhiên

- Nói thẳng
- Dứt khốt từ chối mọi sự bàn bạc, thương
lượng.

-> Nóng vội, hồ đồ, mất lịch sự đến vô lễ.

-Muốn thương lượng,
- nói chuyện
-> Nhã nhặn, bình tĩnh, lịch sự đến cam chịu

=> Mang tính chất đoạn tuyệt ( khơng chung sống , không quan hệ nữa )

Tiết 45: HDĐT :

Chân , Tay, Tai, Mắt, Miệng
( Truyện ngụ ngơn)

I. Đọc – Tìm hiểu chung
II. Phân tích
? Em nhận ra ý nghĩa ngụ ngơn nào
? Theo
? Điều
gì đã em
xảy vì
ra sao
với cả
cả bọn khi
tốt ra từ sự việc này?
chịu
hậu
quả làm
đó?gì nữa?
chúngphải
quyết
định
khơng

1. Mở đầu câu chuyện.

2. Diễn biến câu chuyện.

a.

Quyết định đình cơng của Chân, Tay, Tai, Mắt

b. Hậu quả của cuộc đình cơng
- Lão Miệng bị bỏ đói, nhợt nhạt cả 2 mơi, 2 hàm thì khơ như rang, khơng buồn nhếch mép.

-Chân, Tay k cịn muốn chạy nhảy.
-Mắt lúc nào cũng lờ đờ.
-Tai lúc nào cũng ù ù như xay lúa.
- Cả bọn mệt mỏi rã rời.
- Nguyên nhân:

+ Lão Miệng không được ăn
+ Do cả bọn so bì, tị nạnh, chia rẽ, khơng đồn kết làm việc..
- Ý nghĩa: Nếu khơng biết đồn kết hợp tác thì một tập thể cũng sẽ bị suy yếu.


Tiết 45: HDĐT :

Chân , Tay, Tai, Mắt, Miệng
( Truyện ngụ ngơn)

I. Đọc – Tìm hiểu chung
??Bác
Ai đã
Tainhận
đã nhận
ra ngun

thức vềnhân
?Nghe lời khun
? Chuyện
của gì
Taiđã xảy ra với

II. Phân tích

vấn
củađề
tình
nàytrạng
như này?
thế nào?
cả bọn đã cócảhành
bọnđộng
sau đó?
gì?

1. Mở đầu câu chuyện.

2. Diễn biến câu chuyện.

a.

? Em nhận ra ý nghĩa ngụ ngơn

Quyết định đình cơng của Chân, Tay, Tai, Mắt

nào từ sự việc này?

b. Hậu quả của cuộc đình cơng
c. Cách sửa chữa hậu quả.
- Bác Tai
- Nhận thức:

+ Lão Miệng cũng có việc là nhai
+ Lão có ăn thì tất cả mới khỏe khoắn được.
+ Lão Miệng k ăn thì tất cả sẽ bị tê liệt.

- Hành động:

+ Cả bọn cố gượng dậy đến nhà Miệng.
+ Vực Miệng dậy đi tìm thức ăn cho Miệng.

- Kết quả:

+ Miệng dần tỉnh lại.
+ Bác Tai, cô Mắt, cậu Chân, cậu Tay đỡ mêt, thấy khoan khoái hơn trước.

- Ý nghĩa:

+ Đồng tâm hiệp lực sẽ làm thành sức mạnh của mỗi cá nhân.
+ Trong một tập thể, mỗi thành viên k sống tách rời nhau mà phải gắn bó
đề cùng tồn tại.
+ Cần phải hợp tác và tôn trọng công sức của nhau.


Tiết 45: HDĐT :

Chân , Tay, Tai, Mắt, Miệng
( Truyện ngụ ngơn)

I. Đọc – Tìm hiểu chung
II. Phân tích

? Truyện có kết thúc như thế nào?

1. Mở đầu câu chuyện.

2. Diễn biến câu chuyện.

a.

Quyết định đình cơng của Chân, Tay, Tai, Mắt

b. Hậu quả của cuộc đình cơng
c. Cách sửa chữa hậu quả.
3- Kết thúc truyện.

-Lão Miệng, bác Tai, cô Mắt, cậu Chân, cậu Tay sống thân mật với nhau.
- Mỗi người một việc, khơng ai tị ai.
? Em có nhận xét gì về cách kết thúc ấy?

 KÕt cÊu đầu cuối tơng ứng. Nhấn mạnh sự hoà thuận, gắn bó của các nhân vật. Mọi ngời và mọi việc lại trở
về quỹ đạo xa, ai làm việc nấy, theo sự phân công của cơ thể thống nhất chỉ huy, không còn sự suy bì, tị
nạnh, kèn cựa, nhỏ nhen, không còn sự tranh cÃi vớ vẩn, vô bổ ...Tất cả sống trong niềm vui lao động cần cù,
chăm chỉ, miệt mài trong cùng một cơ thể, bởi vốn dĩ họ là những ngời chăm lao động.

Tiết 45

Hớng dẫn đọc thêm

Chân, Tay, Tai, Mắt, Miệng
( Truyện ngụ ngôn)
I.Đọc và tìm hiểu chung :
II- Phân tích :

Nờu nội
dung,
nghĩa
củathuật
văn gì?
bản?
? Truyện đã sử? dụng
những
đặcý sắc
nghệ

III. Tỉng kÕt :
1- Nghệ thuật

-Dùng nghệ thuật ẩn dụ ( mợn các bộ phận của cơ thể con ngời để
chuyện con ngời ), nhân hóa đặc sắc.
- cách miêu tả các nhân vật rất sinh động, gắn với thực tế.
- Kt cu u cuối tương ứng.

2- Néi dung , ý nghÜa :
Trun nªu bài học về vai trò của mỗi thành viên trong cộng đồng . Vì vậy mỗi

thành viên không thể sống đơn độc , tách biệt mà cần đoàn kết , nơng tựa ,
gắn bó vào nhau để cùng tồn tại phát triển .

nói đến


LUYỆN TẬP

Chọn đáp án đúng nhất trong các câu sau.
1.Trong các nhân vật sau ai là người đầu tiên nêu ra ý kến: chúng ta đừng làm gì
nữa, thử xem lão Miệng có sống được khơng?
A- Cậu Tay.

B- Cậu Chân.

C- Cô Mắt.



D- Bác Tai.

2. Cô Mắt, cậu Chân, cậu Tay, bác Tai đồng tình phản đối lão Miệng bằng cách nào?
A.Thi nhau nói xấu lão Miệng.

B. Cùng nhau khơng làm việc.



C. Đến nhà lão Miệng nói chuyện.

D. Khơng cho lão Miệng ăn.

3. Lão Miệng có thái độ như thế nào khi nghe cậu Chân, cậu Tay nói
“tù nay chúng tơi không làm để nuôi ông nữa?

A. Rất bực tức.
C. Rất thờ ơ.



B. Rất ngạc nhiên.
D. Rất bình tĩnh.


VN DNG

TL Cp,nhúm : Qua câu chuyện , tác giả dân gian có phải chỉ dừng lại ở việc nói về các
bộ phận của cơ thể ngời không? Mà bài học ngụ ngôn ở đây là gì?

- Qua câu chuyện, không phải tác giả dân gian chỉ dừng lại ở việc nói về các bộ phận của
cơ thể con ngời mà còn mợn chuyện của các bộ phận cơ thể ngời để nói chuyện con ngời
cách nói ẩn dụ.
- Bài học ngụ ngôn
+ Khụng nờn ganh t, so bỡ, tị nạnh.
+ Biết nhìn nhận, đánh giá cơng việc của mình và của người khác.
+ Cần hợp tác và tơn trọng lẫn nhau.
+ Phải đồn kết và có tinh thần tập thể.


TèM TềI, M RNG

Bài cũ :
- Tóm tắt truyện. Nắm nghệ thuật, nội dung ý
nghĩa của truyện.

Bài mới :
- Đọc và tìm hiểu bài thơ Treo biển
- Đọc thêm Lợn cới áo mới
- Soạn theo hớng dẫn SGK.


Cảm ơn q thầy cơ
và các em học sinh