giáo án hội giảng qua đèo ngang

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ
VÀ CÁC EM HỌC SINH VỀ DỰ HỘI GIẢNG

Chân
Trời

GV : CÙ THỊ HIỀN

Tri
Thức



Tiết 29

Văn bản
QUA ĐÈO NGANG

Bà Huyện Thanh Quan


1. Tác giả:
- Tên thật là Nguyễn Thị
Hinh, sống ở thế kỉ XIX.
- Quê ở Hà Nội.
- Là một trong những nữ
sĩ tài danh hiếm có trong
thời đại ngày xưa.
Qua Đèo Ngang
Thăng Long hồi cổ
Chiều hơm nhớ nhà

Chùa Trấn Bắc
Tức cảnh chiều thu
Cảnh đền Trấn Võ


TIẾT 29 Văn bản

QUA ĐÈO NGANG
Bà Huyện Thanh Quan

2. Tác phẩm: Bài thơ được sáng tác khi
bà Huyện Thanh Quan lần đầu xa nhà,
xa quê, vào kinh đô Huế nhận chức
“Cung trung giáo tập”.


Qua Đèo Ngang
Bước tới Đèo Ngang,/bóng xế tà,
Cỏ cây chen đá,/lá chen hoa.
Lom khom dưới núi,/tiều vài chú,
Lác đác bên sơng,/chợ mấy nhà.
Nhớ nước đau lịng,/con quốc quốc,
Thương nhà mỏi miệng,/cái gia gia.
Dừng chân đứng lại,/trời, / non, / nước,
Một mảnh tình riêng,/ta với ta.
- Bà Huyện Thanh Quan -

Giọng nhẹ
nhàng, chậm,
ngắt đúng

nhịp. Đượm
chút man
mác buồn,


Hãy nêu hiểu biết của em
về địa danh Đèo Ngang?


Hà Tónh

Đèo Ngang
Quảng Bình

(1) Đèo Ngang: thuộc dãy Hồnh Sơn, một nhánh của dãy
Trường Sơn, chạy thẳng ra biển, phần chia địa giới hai tỉnh
Quảng Bình và Hà Tĩnh.


Một khúc quanh đẹp mắt của Đèo Ngang


Ngày 21/8/2004 hầm đường bộ qua Đèo Ngang đã được khánh thành sau
một năm thi cơng. Hầm có chiều rộng 11.5m, cao 7.5m với 6 làn xe, mỗi
làn rộng 3.5 m đảm bảo cho các phương tiện cơ giới đạt tốc độ tối đa
60km/h.


Qua Đèo Ngang
Bước tới Đèo Ngang, bóng xế tà,

Cỏ cây chen đá, lá chen hoa.
Lom khom dưới núi, tiều vài chú
Đối
Lác đác bên sơng,chợ mấy nhà.
Nhớ nước đau lịng, con quốc quốc,
Đối
Thương nhà mỏi miệng, cái gia gia.
Dừng chân đứng lại,trời, non, nước
Một mảnh tình riêng, ta với ta.


Qua Đèo Ngang
Bước tới Đèo Ngang, /bóng xế tà,
Cỏ cây chen đá, /lá chen hoa.
Lom khom /dưới núi, /tiều vài chú,
Lác đác /bên sơng, /chợ mấy nhà.
Nhớ nước /đau lịng, /con quốc quốc,
Thương nhà /mỏi miệng, /cái gia gia.

BỐ CỤC
2 câu đề: mở ý
2 câu thực:
miêu tả cụ thể
cảnh và người
2 câu luận:
bàn luận, nhận
xét.

Dừng chân đứng lại, /trời, non, nước,
Một mảnh tình riêng, /ta với ta.

2 câu kết: khép
lại ý bài thơ


Bước tới Đèo
Đèo Ngang
Ngang, bóng xế tà,
tà,
Cỏ cây chen đá,
chen hoa.
đá lá chen
hoa

- Thời gian: Buổi chiều tà

Gợi tâm trạng buồn,
mong đợi sum hợp.

- Cảnh vật: Cỏ, cây, đá, lá, hoa (liệt kê)
- Điệp từ: “chen”

Rậm rạp, um tùm, chen chúc.

=> Cảnh vật hoang sơ, đầy sức sống


“Lom
núi,/ tiều vài chú
Lom khom dưới núi

CN
VN
Lác đác bên sông,
chợ mấy nhà
sơng /chợ
nhà”.
VN

CN

- Hình ảnh: “tiều vài chú”, “chợ mấy nhà”
- Nghệ thuật:
+ Phép đối: “Lom khom >< lác đác”, “dưới núi” > < “bên sơng”…
+ Từ láy tượng hình: “lom khom”, “lác đác”
+ Số từ chỉ số lượng ít ỏi: “vài”, “mấy”
+ Đảo trật tự cú pháp
 Cảnh vật thấp thoáng sự sống của con người, càng làm tăng
thêm sự hoang vu, vắng vẻ của Đèo Ngang


Nhớ nước đau lòng
“Nhớ
lòng,/ con quốc quốc
CN
VN
Thương nhà mỏi miệng
miệng, /cái gia gia
gia”.
Quốc

VN
Tiếng chim cuốc
nước

CN

Gia

Tiếng chim đa da
nhà

- Chơi chữ đồng âm, gần âm
- Phép đối
- Đảo cấu trúc ngữ pháp
- Ẩn dụ, điển tích: mượn tiếng kêu khắc khoải để bày tỏ nỗi
lịng.
 Nỗi niềm hồi cổ, nhớ nước thương nhà của tác giả.


CHIM CUỐC

CHIM ĐA ĐA


Dừng chân đứng lại, trời, non, nước
cao rộng sâu
Một mảnh tình riêng, ta với ta.
số ít

nhỏ

sâu kín

- “ta với ta”: đối diện với chính mình.
- Đối lập: “trời, non,nước” >< “Ta với ta”.
 Diễn tả nỗi buồn, cô đơn thầm lặng
của tác giả.


IV. Tổng kết
1. Nghệ thuật

- Sử dụng bút pháp nghệ thuật tả cảnh ngụ tình.
- Nghệ thuật đối, đảo ngữ, điệp từ, chơi chữ…
- Lời thơ trang nhã điêu luyện, âm điệu trầm lắng.
2. Nội dung
- Cảnh đèo Ngang thoáng đãng, hoang sơ thấp
thoáng sự sống con người.
- Thể hiện tâm trạng cơ đơn thầm lặng, nỗi niềm hồi
cổ nhớ nước thương nhà của nhà thơ trước cảnh vật
Đèo Ngang.



CẢNH ĐÈO NGANG NGÀY
NAY



DẶN DÒ

- Về nhà học thuộc lịng bài thơ.
- Nắm được giá trị nghệ thuật và nội dung
của bài thơ.
- Chuẩn bị: “ Bạn đến chơi nhà”, tìm đọc
thêm tập thơ của Nguyễn Khuyến để thấy cái
tài làm thơ của nhà thơ làng cảnh Việt Nam.


CHÚC
H ÚC
C
XIN CHÂN THÀNH
QUÝ
CÁC
THẦY
EM
CÔ
CẢM ƠN!
H ĂM
C
MẠNH
G O AN
N
KHỎE
HỌC
VÀ
IỎI!
G
CÔNG
TÁC

TỐT!