Thiết kế chủ đề giáo dục STEM phần “ Phân loại các loại virus bệnh truyền nhiễm thường gặp hiện nay”

1. Thiết kế chủ đề giáo dục STEM phần “ Phân loại các loại virus bệnh truyền
nhiễm thường gặp hiện nay”
Bước 1: Lựa chọn chủ đề
* Xác định mục tiêu của phần Virus gây bệnh.
- Kể tên được một số thành tựu ứng dụng virus trong sản xuất chế phẩm sinh học;
trong y học và nông nghiệp; sản xuất thuốc trừ sâu từ virus.
- Trình bày được phương thức lây truyền một số bệnh do virus ở người, thực vật và
động vật (HIV, cúm, sởi,...) và cách phòng chống. Giải thích được các bệnh do virus
thường lây lan nhanh, rộng và có nhiều biến thể.
- Thực hiện được dự án hoặc đề tài điều tra một số bệnh do virus gây ra và tuyên
truyền phòng chống bệnh.
* Mạch nội dung cơ bản : Khái niệm và đặc điểm virus, Quá trình nhân lên của virus
trong tế bào chủ, Virus gây bệnh.
* Các nội dung gắn với thực tiễn à Sản phẩm ứng dụngà chủ đề STEM
Nội
dung

Vấn đề thực tiễn

Sản phẩm ứng dụng

Chủ đề STEM

Virus

Bệnh do virus gây ra Bảng điều tra bệnh Bảng phân tích, đánh giá

gây

ngày càng tăng lên

bệnh

truyền

nhiễm

do tỉ lệ mắc bệnh truyền

virus gây ra tại quận nhễm do virus gây ra
5
Hiểu biết về các loại

Thiết kế mô hình virus

virus gây bệnh truyền

gây bệnh truyền nhiễm

nhiễm cịn thấp

bằng vật liệu tái chế

Người dân chưa quan Thiết kế poster tuyên
tâm nhiều đến việc truyền phòng chống
phòng

chống

bệnh bệnh truyền nhiễm

truyền nhiễm do virus


gây ra

Bước 2: Xác định mục tiêu của chủ đề STEM
* Kiến thức:
+ Trình bày khái niệm và cấu tạo của virut , nếu tóm tắt được chu kì nhân lên của virut
trong tế bào chủ
+ Nêu được tác hại của virut , cách phòng tránh . Một số ứng dụng của virut
+ Trình bày được một số khái niệm bệnh truyền nhiễm , miễn dịch , inteferon , các
phương thức lây truyền bệnh truyền nhiễm và cách phòng trinh
+ Biết được thế nào là virus gây bệnh cho VSV, TV và côn trùng để thấy được mối
nguy hiểm của chúng, không những gây hại đối với sức khỏe con người mà còn gây
hại cho nền kinh tế quốc dân.
+ Hiểu được ngun lí của kỹ thuật di truyền có sử dụng phagơ, từ đó hiểu được
nguyên tắc sản xuất một số sản phẩm thế hệ mới dùng trong y học và nông nghiệp.
+ HS hiểu được các khái niệm cơ bản về bệnh truyền nhiễm, cách lan truyền của tác
nhân gây bệnh.
+ HS hiểu được khái niệm cơ bản về miễn dịch. Phân biệt được miễn dịch đặc hiệu,
miễn dịch tế bào và miễn dịch dịch thể.
* Kỹ năng
+ Biết cách tìm hiểu một số bệnh truyền nhiễm thường gặp ở người , động vật và thực
vậ ở địa phương .
+ Xác định được cơ thể nhân lên của virut trong tế bào chủ và sự lây lan bệnh tử cá thế
này sang cá thể khác .
+ Điều tra , báo cáo thống kê số lượng người mắc bệnh trên một đơn vị quần thể .


+ HS tự tìm tịi kiến thức bên ngồi lớp học và làm bài tập về nhà, hoàn thành tốt

nhiệm vụ được gia
* Thái độ
+ Hiểu được mức độ gây hại của bệnh do virus gây ra từ đó hiểu được tầm quan trọng
của

viêc

phòng

ngừa

bệnh

do

virus

gây

ra.

Các NL cần hướng tới:
+ Năng lực phát hiện vấn đề thông qua việc học sinh được tự điều tra để trả lời câu
hỏi về số lượng người mắc bệnh truyền nhiễm , loại bệnh , nguyên nhân . . . , xác định
và làm rõ thông tin , thiết lập ý tưởng để ra các biện pháp phịng tránh hợp lí , hiệu quả
,
+ Năng lực tự học , đọc hiểu và giải quyết vấn để theo giái pháp đã lựa chọn thông qua
việc tự nghiên cứu và vận dụng kiến thức về cơ chế nhân lên của virut để giải thích tốc
độ lây lan nhanh chóng của bệnh do virut gây ra trong quần thể hoặc ứng dụng để sản
xuất ra các sản phẩm có lợi cho con người hoặc giải thích được vấn đề tồn tại về bệnh

truyền nhiễm .
Bước 3: Xác định các vấn đề giải quyết trong chủ đề STEM
- Hiện nay có những bệnh truyền nhiễm nào do virus gây ra? Mức độ nguy hiểm ( mức
độ lây nhiễm) của những bệnh này như thể nào?
- Virus nào gây bệnh nào? Con đường lây nhiễm và biểu hiện bệnh.
- Làm thế nào để phịng tránh bệnh do virus gây ra có hiệu quả? -> làm thế nào để
nâng cao kiến thức người dân trong việc phòng tránh bệnh truyền nhiễm do virus gây
ra.
Bước 4: Xác định các nội dung cụ thể cần sử dụng để giải quyết vấn đề trong chủ đề
STEM
Tên sản phẩm

Khoa học (S)

Bảng phân tích, Các

Cơng nghệ (T)

bệnh Phương

Kỹ thuật (E)

Toán học (M)

pháp Biểu đồ điều Xác suất tỉ lệ


đánh giá tỉ lệ
mắc

bệnh

truyền nhễm do
virus gây ra
Thiết

kế

truyền nhiễm
do virus gây khảo sát online

mắc bệnh

ra

mơ

hình virus gây Virus
bệnh

tra

truyền bệnh

gây
truyền

nhiễm bằng vật nhiễm
liệu tái chế

Hệ thống đèn
nháy

để

mơ Lắp

ráp

hình thêm sinh hình

mơ Tính tốn tỷ lệ
mơ hình

động

Bước 5: Thiết kế hoạt động học tập
Dự án “ Điều tra các bệnh truyền nhiễm do vius gây ra tại quận 5 TP.HCM”
Thời gian: 2 tuần ở nhà và 1 tiết báo cáo
Tiến trình thực hiện
Nội dung

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

Bước 1: Lập kế hoạch ( thực hiện trên lớp)
Nêu tên dự Nêu tình huống có vấn Nêu lên nhận biết về chủ đề dự án
án

đề về thực trạng bệnh
truyền nhiễm do virus
gây ra ngày càng tăng
lên.
" Nguyên nhân làm xuất
hiện bệnh truyền nhiễm
do vi rút là gì , cơ chế
gây bệnh của vi rut và cơ
thể đã chống lại bệnh do
vị rut gây ra bằng cách


nào ? Giải pháp phịng
ngừa là gì "
Xây dựng ý - Phân chia nhóm
tượng dự án

Hoạt động nhóm, phân chia ý tưởng.

- Tổ chức cho HS phát
triển ý tưởng.
- Thống nhất ý tưởng.
Soạn các câu hỏi để sử dụng trong quá trình tổ chức hoạt động
STT

Mục tiêu

Câu hỏi

1

Xác định được các loại Làm thế nào để xác định được
virus gây bệnh

cấu tạo, hình thái cảu virus
( mơ hình)

2

Xác định mức độ lây nhiễm Sẽ thực hiện thu thập thông tin
( sô người mắc trên tổng số về dân số, người bị bệnh,
người điều tra, nguyên nguyên nhân lây truyền như thế
nhân lây nhiễm)

3

nào

Mô tả con đường lây nhiễm Em hãy minh họa con đường
và biểu hiện bệnh.

lây nhiễm và biểu hiện bệnh
( có thể thuyết trình bằng mơ
hình đã làm)

4

Nêu được các biện pháp Biện pháp phòng chống nào là
phòng chống bệnh truyền phù hợp ở địa phương? Vì sao?
nhiễm ở địa phương

5

Thiết

kế

poster

tun Poster sẽ được trình bày với

truyền phịng chống bệnh nội dung và hình thức như thế
truyền nhiễm
6

nào

Trả lời được các câu hỏi VD: tại sao HIV hiện nay
thực tế

khơng cịn là căn bệnh đáng sợ
nữa?, tại sao bệnh sởi được tổ


chức y tế Việt Nam xếp vào “
Chương trình tiêm chủng mở
rộng”.
Lập kế hoạch - Yêu cầu HS nêu các - Căn cứ vào chủ đề học tập và gợi ý của
thực hiện dự nhiệm vụ cần thực hiện GV, HS nêu ra các nhiệm vụ phải thực
án

dự án.

hiện.

- GV gợi ý bằng các câu - Thảo luận và lên kế hoạch thực hiện
hỏi định hướng đã được nhiệm vụ theo bảng giáo viên đã phát:
nêu ở bảng trên
Nhiệm
vụ

- Từ đó gợi ý cho HS các
nhiệm vụ cần thực hiện.

Người
thực
hiện

Thời

Phương

Phương

Sản

gian

pháp

tiện

phẩm

+ Lập bảng khảo sát và tiến hành khảo sát
các bênh truyền nhiễm do virus gây ra tại
quận 5.
+ Thiết kế mơ hình virus bằng vật liệu tái
chế.
+ Thiết kế poster tuyên truyền phòng
chống bệnh truyền nhiễm do virus gây ra.

- GV phát các phiếu đánh
giá: đánh giá sản phẩm,
đánh giá hoạt động cho
HS
Bước 2 : Thực hiện kế hoạch dự án và xây dựng sản phẩm ( 2 tuần)
(1) Lập phiếu khảo sát và tiến hành khảo sát các bệnh truyền nhiễm do virus gây ra
- Giới thiệu dự án học tập, xây dựng nhóm học tập, phân cơng nhiệm vụ.


- Cung cấp tài liệu học tập, hình thức đánh giá, mẫu đánh giá
- Xác định vị trí thực hiện khảo sát. Phân chia các nhóm thực hiện khảo sát tại các
phường khác nhau.
- Lập các nội dung khảo sát phiếu khảo sát.
- Thời gian tiến hành khảo sát.
- Tổng hợp và thống kê kết quả khảo sát bằng sơ đồ hóa và đồ thị.
(2) Thiết kế mơ hình virus gây bệnh truyền nhiễm bằng vật liệu tái chế.
- Xác định được virus gây bệnh truyền nhiễm và mô tả được cấu tạo, hình thái, sự
nhân lên của virus.

- Nguyên liệu: chai nhựa, ống hút, giấy,… vật liệu đã qua sử dụng.
- Mỗi nhóm chọn một mơ hình virus để thực hiện ứng với virus gây bệnh đã khảo sát
phía trên.
(3) Thiết kế poster tuyên truyền phòng chống bệnh truyền nhiễm do virus gây ra.
- Nêu được biện pháp phòng chống bệnh ở địa phương.
- Poster có thể vẽ tay hoặc vẽ trên máy tính hoặc được làm bằng giấy, vật liệu tái chế
để cắt dán.
Bước 3: Báo cáo kết quả
Báo cáo kết - Tổ chức cho các nhóm - Các nhóm báo cáo kết quả.
quả

báo cáo kết quả và phản
hồi: thực hiện một buổi
triển lãm để trưng bày
các sản phẩm, đại diện
nhóm lên trình bày kết
quả
- Gợi ý các nhóm nhận

- Các nhóm tham gia phản hồi về phần
trình bày của nhóm bạn.


xét, bổ sung cho các
nhóm
Đánh giá

GV hướng dẫn HS tự HS sử dụng phiếu để tự đánh giá và đánh
đánh giá, thực hiện đánh giá lẫn nhau.
giá công bằng ( theo

phiếu

đánh

giá

đính

kèm). Sau đó GV sẽ
đánh giá HS và cơng bố
kết quả.