SKKN Lop 1Tiep

<span class='text_page_counter'>(1)</span>I. MỞ ĐẦU 1. Lí do chọn đề tài Để nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện trong nhà trường, đối với giáo viên ngoài việc chăm lo chất lượng giảng dạy, còn phải quan tâm đặc biệt đến công tác chủ nhiệm lớp. Công tác chủ nhiệm lớp là một trong những nhiệm vụ rất quan trọng của người giáo viên tiểu học. Thực tế đã cho thấy: nề nếp sẽ quyết định chất lượng lớp học, nếu học sinh không có nề nếp thì kết quả của dạy học sẽ bị hạn chế. Học sinh tiểu học, nhất là các em lớp 1 như một tờ giấy trắng, dễ vẽ nên một bức tranh đẹp nhưng cũng dễ bị vấy bẩn, điều đó muốn đặt ra nhiệm vụ giáo dục học sinh không chỉ là gia đình mà trách nhiệm nặng nề thuộc về giáo viên chủ nhiệm lớp. Trẻ em khi bước vào lớp 1 chính là một bước ngoặt mới trong cuộc đời của các em. Từ khi bước vào trường tiểu học, đối với các em tất cả mọi cái đều mới lạ, không như ở cấp học mẫu giáo, các em vui chơi là chủ yếu, ở lớp 1 phải kết hợp hoạt động học tập và vui chơi. Các em phải làm quen với một môi trường có sự thay đổi hoàn toàn cả về các hoạt động cũng như hình thức học tập. Vì thế, giáo viên chủ nhiệm lớp 1 đòi hỏi phải bỏ ra rất nhiều công sức, phải thực sự cô giáo như mẹ hiền. Giáo viên chủ nhiệm bậc tiểu học không đơn thuần chỉ là "dạy chữ" mà phải kết hợp "dạy chữ" với "dạy người"; trong nhà trường, người giáo viên chủ nhiệm có nhiệm vụ phối hợp với các lực lượng giáo dục để giáo dục, uốn nắn, rèn luyện cho các em giúp các em có hành vi đạo đức từ những điều đơn giản nhất, để từ đó giúp các em hình thành nhân cách, phẩm chất tốt đẹp. Điều này quả là không dễ, bởi lẽ một lớp học với nhiều học sinh, mỗi học sinh có một tính cách, tâm lý khác nhau. Có em ngoan ngoãn, vâng lời, có em hiếu động, ngỗ nghịch, có em lại trầm tĩnh, ít biểu lộ cảm xúc..., vì vậy phương pháp giáo dục đối với mỗi em phải khác nhau . Bước vào học lớp 1, các em vẫn còn bỡ ngỡ xa lạ với các hoạt động ở trường phổ thông. Vì vậy, việc hình thành thói quen cho trẻ là một vấn đề không đơn thuần đối với giáo viên lớp chủ nhiệm lớp 1. Để làm được điều này, đòi hỏi người giáo viên phải có phương pháp giáo dục, giúp đỡ phù hợp với từng học sinh. Công tác chủ nhiệm lớp là một việc làm hết sức quan trọng và cần thiết mà ngay từ đầu năm học, mỗi giáo viên phải tự lập cho mình một kế hoạch thật cụ thể nhằm giáo dục học sinh mình phụ trách phát triển tốt cả về phẩm chất và năng lực. Nhận thức được tầm quan trọng của công tác chủ nhiệm đối với người giáo viên, trong quá trình công tác tôi đã chọn đề tài: Xây dựng nề nếp cho học sinh lớp 1 để nghiên cứu, sau một thời gian vận dụng đã đạt được kết quả tốt, được nhà trường đánh giá cao, vì thế tôi mạnh dạn trình bày “ Một số kinh nghiệm xây dựng nề nếp cho học sinh lớp 1” để các đồng nghiệp cùng tham khảo và chia sẻ..

<span class='text_page_counter'>(2)</span> 2. Phạm vi áp dụng đề tài Đề tài “ Một số kinh nghiệm xây dựng nề nếp cho học sinh lớp 1” áp dụng rộng rãi được cho giáo viên tiểu học trong công tác chủ nhiệm lớp 1 và có thể áp dụng một số biện pháp đối với các lớp khác ở bậc tiểu học. II. NỘI DUNG 1.Thực trạng của nội dung nghiên cứu. Như chúng ta đã biết, hầu hết các giáo viên tiểu học không những giảng dạy mà còn làm công tác chủ nhiệm lớp. Công tác chủ nhiệm lớp là kế hoạch, hệ thống những biện pháp mà người giáo viên xây dựng nhằm tổ chức, hướng dẫn học sinh thực hiện tốt nhiệm vụ giáo dục, giúp các em phát triển một cách toàn diện. Trong quá trình thực hiện đề tài, bản thân tôi được Ban gi¸m hiÖu nhµ trêng động viên, chỉ đạo sõu sỏt, giỳp đỡ tận tình, tạo điều kiện thuận lợi cho bản thân trong qu¸ tr×nh c«ng t¸c còng nh trong viÖc n©ng cao chÊt lîng giáo dục của lớp. Sự quan tâm, thảo luận nhiệt tỡnh của các đồng nghiệp cũng như ý thức của bản thân về tầm quan trọng của việc giáo dục nề nếp cho học sinh lớp mình. Những điều trên đã giúp tôi thực hiện đề tài thuận lợi hơn. Tuy nhiên tôi cũng gặp một số khó khăn khi thực hiện đề tài như: Gia đình học sinh chủ yếu thuộc diện hộ nghèo và cận nghèo. Phụ huynh phải bươn chải với cuộc sống nên ít có thời gian quan tâm đến con em mà giao phó hết trách nhiệm cho giáo viên và nhà trường. Truyền thống hiếu học, nhận thức, văn hóa ứng xử của nhân dân còn hạn chế nên ảnh hưởng đến ý thức, hành vi, thói quen của học sinh trong các hoạt động. Một số học sinh ở cách trường 3 đến 4 km, gia đình khó khăn không có điều kiện đưa đón nên ảnh hưởng đến sức khỏe cũng như chất lượng học tâp. Cơ sở vật chất của các nhà trường vẫn còn thiếu thốn, ở xa trung tâm huyện nên việc tổ chức tham quan, giao lưu văn hóa, văn nghệ trong các dịp lễ hội gặp nhiều khó khăn. Với trường Tiểu học, cơ sở vật chất rất khó khăn lại có nhiều điểm trường nên ảnh hưởng đến chất lượng giáo dục. Những khó khăn trên, ảnh hưởng trực tiếp đến việc phát triển toàn diện của học sinh. Trước tình hình đó, nhằm góp phần nâng cao chất lượng của lớp, trong quá trình làm công tác chủ nhiệm lớp tôi đã tiến hành một số biện pháp đã mang lại hiệu quả trong việc giáo dục nề nếp cho học sinh lớp tôi chủ nhiệm. 2. Các biện pháp đã sử dụng 2.1. Khảo sát đối tượng học sinh a) Nắm đặc điểm đối tượng học sinh:.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Đầu năm học, khi được nhà trường phân công nhiệm vụ chủ nhiệm lớp 1, trong những tuần đầu tôi đã tiến hành khảo sát học sinh thông qua: - Hồ sơ học sinh: Nhằm nắm thông tin mỗi học sinh một cách chính xác. - Học sinh trong lớp: Nhằm nắm được thêm thông tin học sinh trong lớp. - Phụ huynh: Nhằm nắm được hoàn cảnh, tính cách và khả năng đặc biệt hay những hạn chế của học sinh. b) Tiến hành phân loại học sinh để đưa vào sổ kế hoạch công tác chủ nhiệm, cụ thể: 1 Học sinh có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn 4 em 2 Học sinh có bộc lộ tính cách không bình thường 1 em 3 Học sinh có biểu hiện tiếp thu bài chậm 4 em 4 Học sinh biểu hiện có năng lực lãnh đạo, năng 5 em lực học tập, năng khiếu về văn nghệ, ... 2.2. Bầu HĐTQ lớp, xây dựng đội ngũ HĐTQ lớp giỏi Cơ cấu, tổ chức lớp học là việc rất quan trọng, vì thế ngay từ đầu năm học, tôi tiến hành như sau: Do các em là lớp đầu cấp, vì thế vào đầu năm học giáo viên phải cân nhắc, lựa chọn HĐTQ cho lớp. Giáo viên tìm hiểu, theo dõi và lựa chọn những học sinh luôn gương mẫu về mọi mặt, có năng lực tổ chức và lãnh đạo lớp. Sau ba tuần học, giáo viên tổ chức cho lớp bình bầu HĐTQ. Sau đó phân công trách nhiệm cho từng ban viên của HĐTQ tùy theo số lượng học sinh, giáo viên chọn, bố trí vị trí chỗ ngồi cho HĐTQ lớp phù hợp. Vì lớp tôi phụ trách có số lượng vừa nên tôi chọn HĐTQ lớp bao gồm: 1 Chủ tịch HĐTQ, 2 phó CTHĐTQ, 4 trưởng ban gắn với trách nhiệm, công việc cho mỗi thành viên của HĐTQ như sau: Chủ tịch HĐTQ: Là người điều hành, quản lý toàn bộ các hoạt động của lớp và từng thành viên trong lớp, cụ thể: Tổ chức, quản lý lớp học thực hiện các nhiệm vụ học tập, rèn luyện theo quy định của lớp, khu vực và của trường; theo dõi, đôn đốc các bạn chấp hành đầy đủ và nghiêm chỉnh nội quy, quy định về học tập và sinh hoạt như: trang phục, vệ sinh, sĩ số lớp; xây dựng và thực hiện nề nếp tự quản trong học sinh; tổ chức, động viên, giúp đỡ những bạn có khó khăn trong học tập, rèn luyện và đời sống, báo cáo lại cho giáo viên chủ nhiệm. Ví dụ: Học sinh phải xếp hàng ra vào lớp, CTHĐTQ phải là người điều động các bạn hoạt động sao cho thật nhanh và ngay ngắn. Lớp có bạn học sinh thường hay đi học trễ, CTHĐTQ nên nhắc nhở bạn đi học đúng giờ. Phó CTHĐTQ phụ trách học tập: Phó CTHĐTQ cùng CTHĐTQ lớp phối hợp với nhau thực hiện một số công việc sau: Đôn đốc các thành viên đi học đúng giờ, đầy đủ, học tập nghiêm túc; 15 phút đầu buổi học tổ chức cho lớp truy bài theo.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> nề nếp nhà trường đã quy định. Báo cáo kịp thời với giáo viên chủ nhiệm tình hình học tập của lớp (các tiết học chuyên biệt). Ví dụ: Vào đầu giờ mỗi ngày, PCTHĐTQ phụ trách học tập yêu cầu các bạn lấy sách ra đọc bài, ôn lại những kiến thức đã học trong tuần; hoặc ôn lại các vần học hôm qua. PCTHĐTQ phụ trách văn nghệ: Một tiết học với nhiều hoạt động chắc chắn các em sẽ có những mệt mỏi thậm chí căng thẳng. Vì vậy để tạo không khí thoải mái, vui vẻ giúp các em hứng thú học tập những bài, môn học còn lại thì em Phó CTHHĐTQ sẽ tự giác thực hiện một số công việc sau khi có hiệu lệnh trống chuyển tiết hoặc ra chơi như: Bắt giọng lớp hát tập thể đầu buổi học hoặc những lúc chuyển tiết; theo dõi, đôn đốc các hoạt động văn nghệ, thể dục, múa hát tập thể giữa giờ. Trưởng ban học tập: Trưởng ban học tập phối hợp cùng với Phó CTHĐTQ kiểm tra những việc như sau: kiểm tra việc soạn sách vở theo đúng thời khóa biểu, mang đầy đủ đồ dùng học tập vào trước giờ truy bài; Trưởng ban sức khỏe, vệ sinh: Theo dõi, nhắc nhở, đôn đốc các bạn, các nhóm tham gia trực nhật, giữ gìn vệ sinh lớp học sạch sẽ, không xả rác bừa bãi; không ăn quà vặt trong lớp; trang phục, ăn mặc gọn gàng, sạch sẽ. Trưởng ban thư viện: Thu, phát truyện tranh vào đầu mỗi buổi học (thứ 3, thứ 5 trong tuần) cho các bạn xem; nhắc nhở các bạn tìm, sưu tầm những quyển truyện tranh, ảnh liên quan đến nội dung học tập để góp vào tủ sách của lớp phong phú, đa dạng. Trưởng ban nề nếp, đạo đức: Theo dõi các thành viên lớp trong ngày, tuần học đã làm được những việc tốt nào, hay những bạn nào còn vi phạm nội quy về đạo đức (lễ phép, kính trọng thầy cô giáo, người lớn tuổi, thương yêu giúp đỡ bạn bè, người khuyết tật, người có hoàn cảnh khó khăn,...) để cuối tuần báo cáo với giáo viên chủ nhiệm. Do bước đầu các em chưa quen, nên giáo viên phải xây dựng kế hoạch làm việc cho HĐTQ lớp và nhắc nhở các em hàng ngày (do các em chưa đọc được) là việc làm thiết thực và có ích, không những rèn luyện cho các em có ý thức, thói quen, hành động chủ động, sáng tạo mà còn như là người giúp việc ở lớp cho giáo viên chủ nhiệm, giúp cho giáo viên giảm bớt thời gian và khối lượng công việc trên lớp. 2.3. Xây dựng hệ thống các nề nếp cho học sinh trong lớp Hệ thống các nề nếp của học sinh bao gồm như: nề nếp giữ gìn vệ sinh, nề nếp giữ trật tự, nề nếp ngăn nắp, gọn gàng, nề nếp đạo đức... Các nề nếp này thường được biểu hiện đan xen trong lớp học tùy theo từng thời điểm cũng như không gian học tập.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> và mỗi hoạt động học tập của học sinh nên tôi đã xây dựng và đưa ra hệ thống các nề nếp với các biện pháp rèn luyện cho học sinh như sau: 2.3.1. Rèn nề nếp giữ gìn vệ sinh Bước vào lớp một, nhiều em được phụ huynh chăm lo nhiều mặt, đặc biệt là ăn mặc, quần áo, đầu tóc, giày dép mới, nhưng ý thức giữ gìn vệ sinh cá nhân cũng như vệ sinh môi trường xung quanh chưa cao. Vì vậy nếu vệ sinh không sạch sẽ thì sẽ ảnh hưởng đến hoạt động học tập của các em. a) Nề nếp giữ gìn vệ sinh cá nhân Đối với học sinh lớp một, ý thức giữ gìn vệ sinh cá nhân chưa cao, chưa thường xuyên nên nếu vệ sinh cá nhân không sạch sẽ, gọn gàng sẽ ảnh hưởng đến các hoạt động học tập trên lớp cũng như ở nhà của các em như: sách vở dễ bị bẩn, quăn góc, nhàu nát khi đọc và viết. Để học sinh có thói quen, biết cách vệ sinh cá nhân hằng ngày, tôi đã thường xuyên nhắc nhở Trưởng ban Sức khỏe - Vệ sinh theo dõi và nhắc nhở các em: tắm rửa hằng ngày, quần áo luôn giữ gìn sạch sẽ, rửa mặt trước khi đến lớp, tay chân luôn sạch sẽ, móng tay cắt ngắn; tóc cắt cao (đối với học sinh nam), nữ chải và buộc tóc gọn gàng, không để lõa xõa khi đọc và viết bài, đầu tóc luôn gội sạch sẽ; rửa tay trước khi ăn cơm và sau khi đi vệ sinh; nếu em nào tay chân bẩn cần cho đi rửa ngay và nhắc nhở trước lớp. Đến cuối tuần có phần thưởng động viên khuyến khích cho những học sinh sạch sẽ, gọn gàng trong cả tuần và nhắc nhở những học sinh chưa sạch sẽ cần khắc phục. Nếu giáo viên làm thường xuyên như vậy thì học sinh sẽ đi vào nề nếp và có thói quen giữ vệ sinh cá nhân sạch sẽ. b) Nề nếp giữ gìn vệ sinh môi trường Đi đôi với việc giữ gìn vệ sinh cá nhân sạch sẽ, việc rèn nề nếp giữ gìn vệ sinh môi trường xung quanh cũng không kém phần quan trọng cho học sinh vì vậy tôi cũng đã quy định và nhắc nhở học sinh: Trong giờ học che miệng khi ngáp, khi hắt hơi; không khạc nhổ bừa bãi, không xả rác trong lớp học; ngoài sân trường, không thải rác qua cửa sổ, phải bỏ rác vào giỏ và đưa rác đi đổ ngoài hố rác; khi lau bảng con các em phải xoay người qua bên luồng đi và hạ bảng xuống gần nền nhà rồi lau nhanh và nhẹ nhàng không gây tiếng động; luôn giữ môi trường xung quanh sạch sẽ. 2.3.2. Xây dựng nề nếp đạo đức: Phần lớn các em lớp một ngoan, biết vâng lời thầy cô nhưng đa số các em chưa ý thức được những hành vi, hành động của mình là tốt hay xấu. Tuy nhiên do đặc điểm tâm lý các em rất ưa chiều chuộng, động viên, khen ngợi nên giáo viên cũng rất thuận lợi trong việc giáo dục đạo đức cho các em nên tôi đã thường xuyên nhắc nhở và lồng ghép trong các môn học, bài học để giáo dục đạo đức cho các em với một số phẩm chất như:.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Lễ độ với mọi người: Có thói quen chào hỏi thầy cô và khách khi vào trường; biết xin lỗi khi làm việc sai, biết cảm ơn khi nhận được quà hoặc khi người khác giúp đỡ mình; không nói tục, chửi thề, đánh nhau; biết giúp đỡ mọi người, bạn bè. Làm điều tốt: thẳng thắn, trung thực, thật thà, không quay cóp khi làm bài kiểm tra hoặc thi cử; nhặt được của rơi biết trả lại cho người bị mất hoặc đưa giáo viên để thông báo cho ngưởi bị mất biết; giữ gìn tài sản riêng, tài sản của bạn, của lớp, của khu vực và của nhà trường. Kỷ luật: Thực hiện nghiêm túc các quy định của trường, lớp, thực hiện tốt 5 điều Bác Hồ dạy; thực hiện tốt 5 nhiệm vụ của học sinh. Đi đôi với việc nhắc nhở, tôi cũng đã kịp thời phê bình những em vi phạm đạo đức nhưng không miệt thị và tuyên dương những em có việc làm tốt để khích lệ, động viên các em. 2.3.3. Xây dựng nề nếp giữ trật tự trong học tập và khi tham gia các hoạt động ngoài giờ lên lớp Một lớp học mất trật tự, không có kỉ luật sẽ không mang lại hiệu quả, chất lượng giảng dạy và giáo dục. Vậy để lớp học của tôi mang lại hiệu quả giáo dục cao tôi đã tiến hành như sau: a) Trong mười lăm phút đầu buổi học: Mỗi học sinh tự ôn bài, không ai được ra ngoài chơi; đầu buổi thứ 3 và thứ 5 trong mỗi tuần Trưởng ban Thư viện phát truyện, báo cho các bạn đọc (vào thời điểm từ tuần học thứ 15 của chương trình học lớp 1); Hội đồng tự quản theo dõi và thực hiện nhiệm vụ của mình. b) Trong giờ học: Có một số hoạt động không quy ước bằng kí hiệu, thái độ của giáo viên thì sẽ ảnh hưởng đến việc giữ trật tự trong giờ học như: nề nếp giơ tay phát biểu ý kiến, trả lời câu hỏi; nề nếp lấy, cất đồ dùng học tập,.. tất cả các nề nếp ấy phải được thực hiện theo một quy ước mà giáo viên quy định ngay từ đầu năm học. Khi bắt đầu cắp sách đến trường, hầu hết học sinh lớp một đều chưa có ý thức về nền nếp trong học tập, thói quen chưa tốt, lời nói chưa rõ ràng, các em không diễn đạt đủ ý, trả lời chưa đầy đủ câu văn, còn lúng túng khi giơ tay phát biểu ý kiến, việc xếp hàng ra vào lớp chưa có quy cũ... Đó là hạn chế mà hầu hết các em lớp một hay mắc phải. Vì vậy giáo viên ngay từ đầu phải hướng dẫn cụ thể, tỉ mỉ, uốn nắn lời nói của học sinh cho đầy đủ câu văn từ những câu trả lời đơn giản nhất. Không cần quá rập khuôn nhưng sửa ngay từ đầu rất dễ đối với lứa tuổi này và dần dần sẽ trở thành kỹ năng của học sinh. Học sinh còn lúng túng trong việc sử dụng sách vở, đồ dùng học tập của từng môn học, cách giơ tay, giơ bảng hoặc lấy được sách rồi lại loay hoay với việc tìm bài học... nên tôi đã hướng dẫn học sinh cách mở sách giáo khoa; việc sắp xếp sách vở cho học sinh thực hiện vào giờ truy bài cũng cần quy ước các kí hiệu sử dụng trong.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> giờ học để các em thực hiện thành một thói quen. Các hoạt động học tập như: lấy sách vở, bảng con, xoay bảng, giơ bảng, lau, cất bảng; đọc cá nhân, đồng thanh theo nhóm, lớp được quy định bằng kí hiệu ở bảng lớp để giáo viên được giảm nói nhiều trong giờ học, giữ trật tự chung trong lớp học. Ví dụ: Yêu cầu học sinh mở sách giáo khoa trang 25 thì tôi viết kí hiệu trên bảng lớp bằng: S25; yêu cầu học sinh lấy bảng con bằng kí hiệu: b; một nhịp gõ bắt đầu thảo luận, 2 nhịp thì kết thúc; hay yêu cầu học sinh giữ trật tự, tôi chỉ cần gõ nhẹ bảng lớp sau đó viết kí hiệu bằng chữ i (có nghĩa là im lặng) thì tự động học sinh sẽ biết được yêu cầu của cô mà không làm mất trật tự trong giờ học nữa. Cụ thể: Khi có hiệu lệnh lấy bảng một tay rút bảng, một tay giữ sách bên trên, tư thế thoải mái, nhẹ nhàng; viết bảng xong cần cất đúng vị trí cũ. Khi học sinh đọc xong bài tôi hướng dẫn các em kẹp que tính vào trang bài vừa học rồi gập lại đến khi giáo viên yêu cầu chỉ cầm que tính lật là đến luôn không cần mất nhiều thời gian. Khi học sinh giơ tay phát biểu xây dựng bài thì tôi quy định giơ bằng tay trái, gối tay chạm mặt bàn và thẳng tay; khi trả lời phải đứng dậy nói lời “ con thưa cô” sau đó nêu nội dung trả lời. Tất cả những việc ấy đều cần có một thói quen tốt nếu không sẽ ảnh hưởng tới chất lượng học tập của một giờ học. Trên thực tế khi đi học một số em còn thiếu sách vở, đồ dùng học tập: giờ toán quên vở bài tập; giờ học vần, tập đọc quên sách Tiếng Việt; giờ viết không có bút... cá biệt có em không mang cả cặp sách vì sáng ra dậy muộn, gia đình quên nhắc nhở... Vì vậy, các em không hoạt động học tập cùng các bạn làm ảnh hưởng đến không khí học tập của cả lớp. Do đó, cần hình thành nề nếp học tập, tạo thói quen cho học sinh giờ nào việc nấy là việc làm cần thiết không thể thiếu được. Chính vì vậy, để dạy một tiết học đủ thời gian 35 phút có chất lượng và đảm bảo được không khí học tập của lớp phải đưa các em vào nề nếp học tập ngay từ đầu năm học; không để lớp mất trật tự nhưng phải có không khí thoải mái, vui vẻ, thân thiện, luôn gần gũi, trò chuyện cùng các em trong những lần ra chơi. c) Trong giờ sinh hoạt tập thể: Để đảm bảo thời gian, nhanh nhẹn, giữ trật tự khi ra sân hoạt động tập thể, tôi đã theo dõi, nhắc nhở cùng em Phó CTHĐTQ phụ trách văn nghệ đôn đốc các bạn hoạt động cùng cả lớp với yêu cầu sau: Nghe hiệu lệnh trống để ra sân sinh hoạt một cách nhanh nhẹn, không xô lấn, chen chúc nhau một vị trí, khi múa hát tập thể hoặc tập thể dục, sinh hoạt sao phải tập trung thực hiện đúng động tác theo nhịp điệu và các yêu cầu chung của hiệu lệnh trống. Nếu lớp mất trật tự xem như giờ hoạt động tập thể không mang lại hiệu quả. d) Trong giờ ra chơi:.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Học sinh lớp một rất hiếu động, các em chưa có ý thức cao về đảm bảo an toàn khi chơi một số trò trong giờ ra chơi. Vì vậy tôi đã thường xuyên nhắc nhở các em như: chơi những trò chơi lành mạnh; không chạy rượt, xô đẩy, đánh nhau; không chạy sang lớp học khác để chơi và phá phách; không nói tục, chửi thề; không chơi những trò chơi nguy hiểm; không leo trèo cửa sổ, bàn ghế, hàng rào, cây cối mà nên chơi một số trò như nhảy dây đối với nữ, đá cầu đối với nam, đi ô ăn quan,... để đảm bảo an toàn cho bản thân và các bạn xung quanh. e) Khi ra về: Các em thường có thói quen chờ đợi anh chị lớp trên để về cùng khi kết thúc buổi học. Vì vậy giáo viên không nhắc nhở các em thường xuyên về việc giữ trật tự khi ra về sẽ ảnh hưởng đến lớp học khác. Tôi đã nhắc nhở học sinh lớp tôi như sau: Khi ra về phải trật tự, đi thẳng ra cổng trường, không được đứng trước cửa lớp khác khi lớp khác đang còn học, đi thẳng một mạch về nhà, không la cà; trên đường về không được đùa giỡn, chạy xe đạp hàng hai, hàng ba. 2.3.4. Rèn nề nếp ngăn nắp trong việc giữ gìn sách vở, đồ dùng học tập Rèn nề nếp giữ gìn sách vở và đồ dùng học tập ngăn nắp cũng là một nội dung quan trọng trong việc dạy dỗ các em. Học sinh lớp một ý thức bảo quản và giữ gìn đồ dùng học tập chưa cao. Vì vậy, để phục vụ tốt cho việc học tập, tôi đã theo dõi, nhắc nhở HĐTQ kiểm tra thường xuyên việc chuẩn bị, giữ gìn đồ dùng học tập của học sinh như: phân nhóm đồ dùng học tập và sắp xếp vào cặp theo từng ngăn nhất định để khi thực hiện các thao tác một cách nhanh nhẹn, chẳng hạn: sách giáo khoa, vở bài tập, bảng con để từng ngăn riêng; bút, thước kẻ, màu tô, que tính,... phải cất trong hộp đựng đồ dùng học tập; khi sử dụng xong phải cất lại đúng chỗ cũ và và ngay ngắn. Ở nhà, đồ dùng học tập, sách vở phải sắp xếp ngay ngắn, gọn gàng; cặp sách phải giặt sạch khi có mùi hôi, bụi bẩn bám,... Việc ngăn nắp trong khi sắp xếp sách vở và đồ dùng học tập cũng là yếu tố dẫn đến thói quen học tập nghiêm túc. Hướng dẫn các em cách lấy sách vở trong cặp nhanh không gây tiếng động, thực hiện được theo các ký hiệu của giáo viên yêu cầu. Trên đây là những nề nếp quan trọng, cần thiết mà giáo viên chủ nhiệm lớp cần phải rèn luyện để hình thành cho các em thói quen, tạo nên một nề nếp tốt cho từng học sinh và cả lớp học, giúp các em chủ động, sáng tạo trong các hoạt động học tập và giáo dục và của mình. Tuy nhiên, để giúp các em phát triển và hình thành nhân cách học sinh tiểu học, tôi còn xây dựng và rèn luyện thêm một số thói quen khác cho các em như sau: 2.3.5. Xây dựng và rèn luyện một số thói quen khác cho học sinh a.Tập thói quen biết nhận lỗi và sửa lỗi, biết giúp bạn thấy lỗi và giúp bạn sửa lỗi Tôi đã xây dựng tiết sinh hoạt lớp cuối tuần cho học sinh. Tập cho các em có thói quen biết nhận lỗi và sửa lỗi, biết giúp bạn thấy lỗi và giúp bạn sửa lỗi một cách.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> hồn nhiên và chân tình. Từng tổ, nhóm học tập các em sẽ ngồi lại chọn bạn xuất sắc là bạn học tập tốt, không vi phạm những điều đã quy định, bạn nào có chuyển biến hơn so với tuần trước thì được chọn là bạn tiến bộ để được tuyên dương (lấy biểu quyết cả tổ). Em nào còn mắc lỗi cũng được bạn chỉ ra và nhận lỗi trước tổ. Để hình thành thói quen cho học sinh, tôi đã duy trì thường xuyên và có điều chỉnh cho phù hợp tình hình của lớp. Đặc biệt luôn tạo không khí gần gũi, thân mật giữa giáo viên và học sinh, giữa học sinh với nhau. Giáo viên chủ nhiệm lớp kết hợp với giáo viên bộ môn luôn gần gũi và đối xử công bằng với các em. b. Tạo môi trường học tập thân thiện Hướng dẫn học sinh cùng thực hiện trang trí lớp học tích cực, thân thiện: học sinh sẽ trình bày các sản phẩm học tập của các em, ghi những bài học cần nhớ, sưu tầm tranh ảnh có liên quan đến các kiến thức được học. Qua đó các em được học hỏi những điều hay từ bạn mình. Bên cạnh đó, giáo viên còn tập cho các em có thói quen tự giác làm việc, biết tự tìm hiểu cuộc sống xung quanh mình bằng cách yêu cầu các em đọc sách báo, xem ti vi, nghe tin tức, …. Sau đó các em cùng trao đổi, chia sẻ với bạn để cùng nhau hiểu biết về cuộc sống xung quanh. Ngoài ra giáo viên cũng cần khuyến khích, tạo điều kiện để các em tham gia các hoạt động phong trào, vui chơi của nhà trường. Qua đó các em được rèn luyện một số kĩ năng: hợp tác, tinh thần đồng đội, sức khỏe… c. Phối hợp với phụ huynh học sinh và giáo viên chuyên biệt - Đối với Phụ huynh: + Đối với Ban đại diện CMHS lớp: Từ đầu năm học, tôi đã định hướng bầu chọn Ban đại diện CMHS của lớp với các tiêu chuẩn sau: Phụ huynh có đời sống kinh tế ổn định; có tâm huyết, nhiệt tình với công việc; am hiểu nhiều trong lĩnh vực giáo dục, có con em học khá giỏi. Ban đại diện gồm hai phụ huynh: trưởng ban, phó ban. Nhiệm vụ Ban đại diện CMHS lớp kết hợp với giáo viên chủ nhiệm lớp theo dõi, động viên quá trình học tập, sinh hoạt của học sinh, đặc biệt quan tâm đến các phong trào lớp. Nắm rõ được hoàn cảnh gia đình, chỗ ở của từng học sinh để kịp thời thăm hỏi. Có kế hoạch khen thưởng kịp thời học sinh lớp tiến bộ theo các đợt kiểm tra của các cấp giáo dục. + Đối với từng phụ huynh học sinh Buổi họp phụ huynh đầu năm, tôi đã đề ra yêu cầu để phụ huynh cùng rèn nề nếp cho học sinh: Hằng ngày kiểm tra sách vở của con; nhắc nhở con học và làm bài tập cô giao; hướng dẫn con chuẩn bị sách, vở và đồ dùng học tập cho con theo thời khóa biểu hàng ngày..

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Giáo dục con ý thức gọn gàng, ngăn nắp khi học tập, vui chơi; sinh hoạt điều độ, đúng thời gian biểu, giờ nào việc nấy, tránh tình trạng vừa học vừa chơi; chăm lo đến vệ sinh cá nhân ở nhà cho con. Thường xuyên trao đổi cùng giáo viên chủ nhiệm, trò chuyện trực tiếp, điện thoại hoặc trao đổi thông tin qua sổ liên lạc để kịp thời nhắc nhở, đôn đốc học sinh nề nếp học tập ở lớp cũng như ở nhà. - Đối với giáo viên bộ môn: Ngay từ khi học sinh bước vào lớp một, ngoài cô giáo chủ nhiệm lớp, các em còn được học các thầy, cô giáo bộ môn như: Âm nhạc, Mĩ thuật, Thể dục, ... nên việc rèn nề nếp cho học sinh lớp một là rất cần thiết. Giáo viên chủ nhiệm kết hợp với giáo viên bộ môn chuyên biệt để cùng rèn nề nếp cho học sinh từ tư thế ngồi, cách cầm bút, cách phát biểu... Nề nếp này phải được rèn và duy trì thường xuyên trong học sinh để các em có thói quen và trở thành điều kiện thuận lợi cho việc học tập ở những lớp trên. Các thầy, cô giáo bộ môn cũng rất hài lòng và rất vui khi các em đã thật sự vào nề nếp, giáo viên chỉ việc giảng dạy mà không phải quan tâm nhiều đến việc rèn nề nếp. Như vậy, muốn cho học sinh có nề nếp học tập tốt phải hướng dẫn học sinh một cách tỉ mỉ, từ việc chuẩn bị sách vở đồ dùng học tập ở nhà đến việc lấy vở, cất vở khi chuyển tiết, nề nếp giơ tay phát biểu, chú ý nghe giảng, giữ gìn sách vở đồ dùng học tập, làm bài, viết bài sao cho theo kịp các bạn, đảm bảo thời gian học. Thầy, cô giáo phải thực sự là người cha, người mẹ thứ hai của các em ở trường. Qua một thời gian thực hiện các biện pháp trên tôi thấy học sinh lớp mình có sự chuyển biến rõ rệt về nề nếp, các em đã biết tự giác, tích cực, hào hứng tham gia các hoạt động mà tôi không phải mất nhiều thời gian cũng như công sức nhắc nhở các em khi bước sang học kì 2; không khí học tập sôi nổi, thực sự tiết học trở thành niềm vui, niềm khao khát tìm tòi cái mới. Các em rất hứng thú say mê trong học tập. Như vậy rõ ràng việc rèn nề nếp học tập cho học sinh lớp một không những làm cho các em luôn có thói quen tốt, đồ dùng học tập chuẩn bị đầy đủ và bảo quản tốt, giữ gìn vệ sinh sạch sẽ, có ý thức giữ trật tự trong từng môn học, các em luôn biết nói lời hay làm việc tốt mà còn giúp các em chủ động, sáng tạo hơn trong học tập và các hoạt động khác để giúp các em hòa nhập với nền giáo dục hiện đại. 3. Kết quả Ngay khi nhận lớp từ đầu năm học 2014 - 2015, tôi đã vận dụng linh hoạt các biện pháp mà tôi nghiên cứu vào trong quá trình giảng dạy và làm công tác chủ nhiệm ở lớp của tôi. Qua quá trình vận dụng và thực hiện đã gặt hái được những thành quả mong đợi với kết quả cuối học kì I năm học 2014 - 2015 như sau:.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> + Các môn học và hoạt động giáo dục: Đánh giá thường xuyên Tiếng Việt Toán TN& XH Đạo đức Âm nhạc Mĩ thuật Thủ công Thể dục Đánh giá định kỳ Tiếng Việt Toán. Hoàn thành SL 16 16 16 16 16 16 16 16 Điểm 9 - 10 SL Tỉ lệ % 14 87,5 12 75. Tỉ lệ % 100 100 100 100 100 100 100 100 Điểm 7- 8 SL Tỉ lệ % 2 12,5 4 25. Chưa hoàn thành SL 0 0 0 0 0 0 0 0. Tỉ lệ %. Điểm 5 - 6 SL Tỉ lệ % 0 0. Điểm dưới 5 SL Tỉ lệ % 0 0. + Các năng lực và các phẩm chất: 16/16 em, xếp loại: Đạt. Trong quá trình thực hiện đề tài, nhiều em đã chuyển biến trong nhận thức như em: Tưởng Dức Dương, Đặng Hồ Thanh Thủy, Nguyễn Thị Mai Chi là những học sinh hay đi học muộn nay đã được khắc phục và đi học chuyên cần, đúng giờ; hay em Bùi Đức Hoàng, Tưởng Minh Phương, từ chỗ một học sinh nhút nhát, nay đã tham gia nhanh nhẹn các hoạt động cùng các bạn,... em Tưởng Đức Dương, Đàm Thị Yến Trang từ chỗ bảo quản sách vở, đồ dùng học tập chưa sạch sẽ, sắp xếp chưa gọn gàng,... nay đã biết cách giữ gìn và bảo quản cẩn thận hơn. Thể hiện rõ nhất là qua kết quả kiểm tra định kì vừa qua lớp tôi được Hội đồng đánh giá là lớp có chữ viết đều, đẹp, trình bày sạch sẽ nhất trong tất cả 5 lớp khối Một nên 100% các bài kiểm tra được xếp chữ viết loại A. Hội thi viết chữ đẹp cấp trường chào mừng Ngày nhà giáo Việt Nam 20 tháng 11 vừa qua khối Một có 10 em tham gia, lớp tôi có 2 em thi thì cả hai đều đoạt giải: một em giải nhất và một em giải ba. Với kết quả đạt được như trên, thể hiện chắc chắn rằng những biện pháp rèn luyện và giáo dục mà tôi đã nêu là đạt hiệu quả tốt và có tính khả dụng cao trong công tác chủ nhiệm lớp cho giáo viên chủ nhiệm lớp 1. Tất cả những thành quả trên đó là do sự tìm tòi, xây dựng và rèn luyện cho học sinh các nề nếp trên thành thói quen tốt ngay từ đầu năm học; là lòng nhiệt huyết, yêu nghề, mến trẻ của bản thân tôi tích lũy trong nhiều năm dạy học mà có, là phần thưởng lớn nhất trong sự nghiệp giáo dục của mỗi giáo viên chủ nhiệm lớp mong đợi..

<span class='text_page_counter'>(12)</span> III. KẾT LUẬN Đề tài: “ Một số kinh nghiệm xây dựng nề nếp cho học sinh lớp 1” áp dụng rộng rãi cho giáo viên chủ nhiệm lớp một được chia thành 3 nhóm biện pháp, trong đó: Biện pháp 1: Khảo sát đối tượng học sinh: Giúp giáo viên nắm được đặc điểm đối tượng học sinh để đưa ra kế hoạch, phương pháp giáo dục thích hợp. Biện pháp 2: Bầu HĐTQ lớp, xây dựng đội ngũ HĐTQ lớp giỏi: Giúp giáo viên giảm thời gian cũng như khối lượng công việc trên lớp trong việc giảng dạy và giáo dục. Biện pháp 3: Xây dựng hệ thống các nề nếp cho học sinh trong lớp, với biện pháp này đã giúp cho: - Học sinh tích cực, nhiệt tình, tự giác tham gia các hoạt động học tập, giữ gìn nền nếp chung của lớp học; các em có nhiều tiến bộ rõ rệt trong học tập cũng như rèn luyện đạo đức. Các em thi đua nhau thực hiện tốt các hoạt động mà giáo viên đưa ra. - Phụ huynh tin tưởng, yên tâm đối với việc dạy bảo của giáo viên. Bên cạnh đó, phụ huynh cũng thường xuyên theo dõi được việc học hành, đạo đức của con em và có nhiều sự hỗ trợ đối với giáo viên. Phụ huynh cũng cảm thấy phấn khởi khi thấy con em mình được giáo viên quan tâm, các em có nhiều tiến bộ, các em ngày càng hoàn thiện và thành những đứa trẻ ngoan, học tốt. - Bản thân giáo viên khi thấy lớp mình đạt được những mục tiêu mà mình đề ra là một sự thành công lớn. Nhìn các em vui khi nhận phiếu thưởng, quà tặng; thấy các em hăng hái thi đua học tốt, tích cực hoạt động phong trào tôi thực sự thấy hạnh phúc, thấy vui cùng niềm vui của các em và sự phấn khởi của phụ huynh học sinh. Đó chính là thành quả mà người giáo viên nào cũng mong muốn đạt được. Là một giáo viên thường đảm nhận công tác chủ nhiệm lớp, tôi luôn có ý thức xây dựng nề nếp lớp học của mình thật tốt. Sau thời gian nhiều năm tận tụy với học sinh, bằng những biện pháp giáo dục kịp thời, phù hợp với tập thể lớp chủ nhiệm nên tôi rút ra một số kinh nghiệm trong công tác chủ nhiệm lớp như tôi đã nêu trên. Trên đây là “ Một số kinh nghiệm xây dựng nề nếp cho học sinh lớp 1”, rất mong nhận được sự chia sẻ của Hội đồng khoa học các cấp và của đồng nghiệp để giúp tôi bổ sung hoàn thiện, nhằm góp phần đưa chất lượng giáo dục toàn diện trong nhà trường ngày càng phát triển bền vững..

<span class='text_page_counter'>(13)</span>