các công thức giải nhanh hóa học vô cơ

Nguoithay.vn

TRANG 1
Nguoithay.vn

PHNG PHÁP DÙNG CÔNG THC GII NHANH TOÁN HOÁ
(Gm 8 dng toán quan trng + 18 công thc tính + Ví d mu t các đ đi hc)

I. DNG 1. Kim loi (R) tác dng vi HCl, H
2
SO
4
to mui vƠ gii phóng H
2


* Chú ý:  tng (gim) khi lng dung dch phn ng (
m) s lƠ:

 m = m
R phn ng
ậ m
khí sinh ra


a.nKL = 2nH2 vi a lƠ hóa tr ca KL


1. CÔNG THC 1. Kim loi + HCl

Mui clorua + H

2

2HCl

2Cl
-
+ H
2


M mui clorua = mKl + nH2.71 hoc = mKl + nHCl.35,5 (1)
ne nhng = ne nhn

BÀI TP ÁP DNG
Bài 1. Hoà tan 14,5 gam , v
am

AD(1): mmui

= mKL + 71.nH2 = 14,5 + 0,3 .71 = 35,8 gam
BƠi 2: 

A. 2,24 ạB. 0,224 C. 1,12 D. 0,112
AD(1): m mui = mKL + 71.nH2  5,71 = 5 + 71.nH2  nH2 = 0,01 mol => V = 0,224 lít
BƠi 3: 

ạA. 1,38 B. 1,83g C. 1,41g D. 2,53g
AD(1): m hn hp KL = m mui ậ nH2.71 = 4,575 ậ 0,045.71 = 1,38g
Bài 4:


ạA. 0,224 lít B. 2,24 lít C. 4,48 lít D. 0,448 lít
AD(1): m mui = mKL + nH2.71 
12,71 = 12 + nH2.71  nH2 =0,01mol => V = 0,224 lít

2. CÔNG THC 2. Kim loi + H
2
SO
4
loãng

Mui sunfat + H
2

H
2
SO
4



2
4
SO

+ H
2

m mui sunfat = mKl(hn hp KL) + nH2(hoc nH2SO4).96 (2)

BÀI TP ÁP DNG
Bài 1. (Trích đ C – 2008). 

2
SO
4

khí H2 

A.42,6 B.45,5 C.48,8 ạD.47,1
AD(2): m mui sunfat = m hh KL + nH2.96 = 13,5 + 0,35.96 = 47,1 gam . Chn D
Nguoithay.vn

TRANG 2
Nguoithay.vn
Bài 2. (Trích đ C – 2007).

2
SO
4


= 16; Mg = 24; S = 32; Fe = 56; Zn = 65)
A. 10,27. B. 9,52. ạC. 8,98. D. 7,25.
AD(2):m = m hn hp KL + nH2.96 = 3,22 + 0,06.96 = 8,98g=> chn C
Bài 3. (Trích đ C – 2008). 

2
SO
4


2


A.38,93 B.103,85 C.25,95 D.77,96
Xét 2nH2 = nH
+
(trong axit) 
2.0,39 = 0,5.1 + 0,5.0,28.2 = 0,78 => hh axit va ht.
AD: (1) và (2),ta có:m = mKL + nHCl.35,5 + nH2SO4.96 = 7,74 + 0,5.( 1.35,5 + 0,28.96)
= 38,93 gam => chn A
BƠi 4:

A. 43,9g B. 43,3g C. 44,5g D. 34,3g
AD(2): m mui sunfat = 14,5 + 0,3.96 = 43,3g =>B

II. DNG 2. Kim loi tác dng vi dd H
2
SO
4
đc
R + H
2
SO
4


R
2
(SO

4
)
n
+ sn phm kh
x
S
(S, SO
2
, H
2
S) + H
2
O
Nh : Bn cht phn ng

n
R

(trong mui) . ikim loi= hóa tr = n.
+ Nguyên t S (trong H
2
SO
4
) nhn e đ to thƠnh sn phm kh:
x
S
. Vy
(6 )
x
S

ix


Nh: i
S
= 6;
2; 8
22
ii
SO H S


Vy, phn ng luôn có trao đi gia kim loi vƠ S:
i lƠ s e nhn hoc nhng ca KL hoc sn phm kh
1. CÔNG THC 3. Cách tìm sn phm kh:

: . . 6 2. 8
22
i n i n
KL KL
sp
sp
VD i n i n n n n
BB
A A S SO H S


   
khöû
khöû

(3)
i lƠ s e nhng hoc nhn ca Kl hoc sn phm kh.
Trong công thc trên, A, B là hai kim loi tham gia phn ng

BÀI TP ÁP DNG
Bài 1. 
 . ạA.Al B.Cu C.Fe D.Mg
AD(3).Gi a lƠ s e nhng ca KL => ADBT e: a. nKL = 8nH2S=> nKl = 0,6/a(mol)
=> M KL = 5,4a/0,6 = 9a vi a = 3 => M = 27 => Al(nhng 3 e)
Bài2: 

A.1,35 g và 6,95 g B.3,6 g và 4,7 g ạC.2,7 g và 5,6 g D.5,4 g và 2,9 g
Gi x,y lƠ s mol Al vƠ Fe => 27x + 56y = 8,3g , ADBTe : 3nAl + 3nFe = 2nSO2 = 2.0,3
Gii h => x = y = 0,1 => C
Nguoithay.vn

TRANG 3
Nguoithay.vn
Bài 3:.Khi cho 5,4 gamAl , 2,4g Mg , 5,6g Fe ; 6,4g Cu 
2
SO
4


2
thoát ra. Tính V lít khí SO2 . A.11,2 lít B.13,44 lít ạC.14,56 lít D.15,68 lít
AD(3) Hóa tr ca Tng KL . nKL = 3nAl + 2nMg + 3nFe + 2nCu = 2nSO2

3.0,2 + 2.0,1 + 3.0,1 + 2.0,1 = 2nSO2 => nSO2 = 0,65 mol => V = 14,56 lít
Bài 4: 


A.13,46%; 86,54% ạB.42,3%; 57,7% C .63,46%; 36,54% D. 84,62%; 15,38%
C1: Fe
+2
S
-2
-9e => Fe
+3
+ S
+6
, FeS2 -15e => Fe
3+
+ S
+6

Gi x, y lƠ s mol ca FeS,FeS2 => 88x + 120y = 20,8 . ADBTe 9nFeS+15nFeS2 = 2nS2 = 2.1,2=2,4
Gii h => x=y = 0,1 => %FeS = 0,1.88/20,8 = 42,3% => %FeS2 = 57,7%
Bài 5 : Cho 12,125 gam 
 ạA . Zn B .Cu C.Mn D.Mg
AD(3) 8nMS = 2nSO2 (MS
-2
ậ 8

e=> S
+6
M không nhng nhn e vì hóa tr khôn đi)
=> nMS = 0,125 mol => M (MS) = 12,125/0,125 = 97 => M M = 97 ậ 32 = 65 => M : Zn

2. CÔNG THC 4. Cách tìm khi lng mui:
Chú ý:

R + axit

Mui + sn phm kh

Khi lng mui s đc tính nhanh nh sau:

KL R R KL
MM
m = m + (i .n ) = m + (i .n )

goác axit goác axit
pöù pöù sp khöû sp khöû
muoái
hoùa trò goác axit hoùa trò goác axit


Tng s mol e nhng Tng s mol e nhn
Kim loi + H
2
SO
4

Mui + sn phm kh + H
2
O
spk spk
i .n 96
H
2

96
m = m + ( ). = m + (3.n +n +4n ).
KL KL
S SO S
22

pöù pöù
muoái
(4)

Tng s mol e nhng = Tng s mol e nhn

Hóa tr gc SO4 (2-) luôn = 2 , M SO4 = 96

BÀI TP ÁP DNG
Bài 1.  nóng 
A.30,42g B.31,42g C.33,42g ạD.34,42g
AD(4) m mui = mKl + 4nH2S .96 = 5,4 + 4.0,75.96 = 34,2g
Bài 2. nóng 
 Mg ậ 2e => Mg
2+
=> S mol e nhng = 2nMg = 0,2 mol
AD(4) m mui = mKL + ne nhng. 96/2 = 2,4 + 0,2.96/2 = 12g
Hoc có th tìm s mol SO2 = nMg (BT e) = 0,1 mol => m mui = mKl + nSO2 . 96 =12g
Bài 3:
khí H2S . AD(4) m mui = mKL + 4nH2S.96 
8,8 = 4 + 4nH2S.96  nH2S = 0,0125 mol
=> V = 0,28 lít
Bài 4: 
KL M

AD(4) : m mui = mKl + n e nhng . 2,7 
17,1 = 2,7 + a.nKL.48 (a lƠ s e nhng ca KL)
 a.nKL = 0,3 mol => nKl = 0,3/a => M R = 2,7a/0,3 = 9 a vi a =3 => M R = 27 (Al)

3. CÔNG THC 5. Cách tìm s mol axit tham gia phn ng:
Nguoithay.vn

TRANG 4
Nguoithay.vn
24
24
.
: 4 2. 5
22
(
2
i
sp
nn
H SO
sp
VD n n n n
H SO S SO H S




khửỷ
soỏ S/ saỷn phaồm khửỷ).
khửỷ

(5)

nH2SO4 = nStrong mui + nS (Sn phm kh)
m nS(trong mui) AD(4) = 3nS + nSO2 + 4nH2S => nH2SO4 = 4nS + 2nSO2 + 5nH2S

BI TP P DNG
Bi 1.2M 5,6 lớt H2S.Tỡm

AD(5) nH2SO4 = 4nS + 2nSO2 + 5nH2S = 4.0,1 + 2.0,2 + 5.0,25 = 2,05 mol
Vdd H2SO4 = 2,05/2 = 1,025 lớt
Bi 2:Cho 5,6 g KL
AD(5): nH2SO4 = 2nSO2 m ADBT e : a.nX = 2nSO2 (a l s e nhng ca KL)
=> nH2SO4 = a.nX = 0,3 mol=> nX = 0,3/a => MX = 5,6a/0,3 = 56a/3 vi a = 3 => M = 56(Fe)
Bi 3:
AD(4) m mui = mKl + 4nH2S . 96
16 = 6,4 + 4.nH2S.96 nH2S = 0,025 mol
AD(5) nH2SO4 = 5nH2S = 5.0,025 = 0,125 mol
Bi4: Khi cho 9,6 g Mg

A.SO2 B.S C.H2S D.S2
nH2SO4 = 0,5 mol , nMg = nMgSO4 = 0,4 mol=nS(trong mui)
AD(5) nH2SO4 = nS(Trong mui) + nS(trong sn sn phm kh) => nSpk = 0,5- 0,4 = 0,1 mol
Nhn thy nH2SO4 = 5nSpk => Spk : H2S (AD5) Hoc cú th dựng BT e: 2nMg = a.nSpk

a = 8 => H2S (a l s e nhn ca sn phm kh)

III. DNG 3. Kim loi tỏc dng vi dd HNO
3

R + HNO

3

R(NO
3
)
n
+ sn phm kh
x
N
t
(NO, NO
2
, N
2
, N
2
O, NH
4
NO
3
) + H
2
O

Nh : C ch phn ng

n
R

kim loi
= húa
+Nguyờn t N (trong
5
3
HNO

) nhn e to thnh sn phm kh:
x
N
t
. Vy:
(5 ).
x
t
N
i x t


Nh:
i = 3; i 1;i 10;i 8;i 8
N
NO NO N O NH NO
2
2 2 4 3



Vy, phn ng luụn s trao i gia kim loi v N:
1. CễNG THC 6. Cỏch tỡm sn phm kh:

/
3

: . . 3 1. 10 8 8
2
2 2 4 3
n
NO
i n i n
KL KL
sp
sp
VD i n i n n n n n n
B B N
A A NO NO N O NH NO





taùo muoỏi
khửỷ
khửỷ
(6)

Nguoithay.vn

TRANG 5
Nguoithay.vn
Trong công thc trên, A, B là hai kim loi tham gia phn ng

BÀI TP ÁP DNG
Bài 1. 
2
SO
4
 

2

A. 3,36 B. 2,24 C. 5,60 D.4,48
S mol Fe = s mol Cu = 12/( 56+64) = 0,1 (mol)
Suy lun: Fe, Cu cho e, S nhn e chuyn thƠnh SO
2

AD(6) : 2nSO
2
= 3n
Fe
+ 2n
Cu
= 3.0,1 + 2.0,1 => nSO2 = 0,25 mol

Th tích SO
2
= 5,6 lít.
Bài 2: X 
 A.Fe B.Mg C.Al D.Cu
AD(6): a.nM = 3nNO (a lƠ s enhuong ca KL) = 3.0,2 = 0,6 mol => nX = 0,6/a
=> MX = 19,2.a/0,6 = 32a vi a =2 => MX = 64 (Cu)

Bài 3

A.8,1 g ạB.1,35 g C.13,5 g D.0,81 g
AD(6): 3nAl = 8nN2O + 3nNO = 8.0,015 + 3.0,01 => nAl =0,05 mol => mAl = 0,05.27 = 1,35g
(Nh e nhng ca KL = Hóa tr ca nó nh Al hóa tr 3 => nhng 3e)

2. CÔNG THC 7. Cách tìm khi lng mui:
Kim loi + HNO
3


Mui + sn phm kh + H
2
O
m = m + ( i .n ).62
KL R R
= m + (3.n +n +8n +10n +8n ).62
KL N
NO NO N O NH NO
2
2 2 4 3

pöù
muoái
pöù
(7)

(3nNO+ nNO2 + 8nN2O + 10nN2 + 8nNH4NO3 Chính lƠ s mol NO3-
(trong mui)(AD6).Tng s mol e nhng = Tng s n e nhn => m mui = mKL + n e nhn . 62

BÀI TP ÁP DNG

Bài1:  

A.9,41g B.10,08g ạC.5,07g D.8,15g
Tìm x lƠ nNO vƠ y lƠ nNO2 mình thng gii h : x + y = 0,04
vƠ 30x + 46y = 42. nhn hp= 42.0,04=1.68 => Gii h => x = 0,01 . y = 0,03
AD(7) m mui = m hn hp KL + (3nNO + nNO2).62 = 1,35 +(3.0,01 +0,03).62 = 5,07g
C gng gii bng máy tính thôi nhé
Bài2: 

A.36,28g ạB.37.28g C.38,28g D.39,28g
Hòa tan
Gii h x lƠ nN2 , y lƠ nNO2 : x + y = 0,08 . m hn hp = M hn hp . n hn hp

28x + 46y = 9,25.4 . 0.08  x = y = 0,04 => AD(7) m mui = 10 + (10nN2 + nNO2).62 = 37,28g
Bài 3 : 
Tính m g . A. 40g B.41g C.42g D.43g
T l 1 : 1 => x = nFe = nCu => 56x + 64x = 12  x = 0,1 mol =>AD(7)
m mui = m hn hp KL + (ne nhn).62 = 12 + (3nFe + 2nCu).62 = 12+5.0,1.62 = 43g
Bài4:

Nguoithay.vn

TRANG 6
Nguoithay.vn
A.80g B85g C.99g D.94g
AD(4) (7) m mui = m hn hp KL + nSO2.96 + (3nNO + nNO2 + 8nN2O).62
= 15 + 0,1.96 +(3.0,1 + 0,1 + 8.0,1).62 = 99g

3. CễNG THC 8. Cỏch tỡm s mol axit tham gia phn ng:

(
3
3
.
: 4 2. 12 10 10
2
2 2 4 3
n i n
HNO sp
sp
VD n n n n n n
N
HNO NO NO N O NH NO




soỏ N/ saỷn phaồm khửỷ).
khửỷ
khửỷ
(8)

nHNO3= nNO3-(n N trong mui) + nN (trong khớ) m nNO3- = 3nNO + nNO2 +
8nN2O +10nN2 + 8nNH4NO3 => nHNO3 = nh trờn

Hoc nHNO3 = ne nhng (Ca KL) + nN(trong khớ) (Vỡ n e nhn = ne nhng)

BI TP P DNG :

Bi 1.
3


A. 1,0 lớt. B. 0,6 lớt. C. 0,8 lớt. D. 1,2 lớt.
AD: (6) v (8), ta cú:3nFe + 2nCu = 3nNO => nNO = 0,25 mol => nHNO3 = 4nNO = 1mol,
=>V = 1/1 = 1lit
Bi 2:Hũa tan 32 g KL X
tớnh nHNO3 v KL X
A.Fe B.Zn C.Cu
Tớnh n NO v NO2 (dựng 2 cỏch) cỏch 1 dựng ng chộo => nNO = 3nNO2 m nNO + nNO2 =
0,4 mol => nNO2 = 0,1 mol . nNO = 0,3 mol=> AD(8) nHNO3 = 4nNO + 2nNO2
=4.0,3 + 2.0,1 = 1,4 mol
AD(6) a.nX = 3nNO + nNO2 (a l s e nhng)=>nX=1/a=> M X = 32 a => vi a = 2=> M=64(Cu)
Bi3:
He2 (M=4) = 9,25.Tớnh CM HNO3.
A.0,14M B.0,28M C.0,34M D. 0,4M
Gii h x l nN2 , y l nNO2 : x + y = 0,08 . m hn hp = M hn hp . n hn hp

28x + 46y = 9,25.4 . 0.08 x = y = 0,04
AD(8) nHNO3 = 12nN2 + 2nNO2 = 14.0,04 = 0,56 mol => CM = 0,56/2 = 0,28M

o
C,2atm)
dd
A.157,5g B.170,1g C.173,25g D.176,4g
nNxOy = V.P/(T.0,082) = 0,224.2/(273 .0,082) = 0,02 mol
nFe3O4 = 13,92/232 = 0,06 mol => Fe3O4 + 1e => Fe+3

ADBTe: n e nhng = ne nhn
0,06 = a.0,02 a = 3 (a l s e nhn) => NxOy l NO
Fe3O4 +HNO3 => 3Fe(NO3)3 => nFe(NO3)3 = 3nFe3O4 = 0,18mol=>nNO3-= 3nFe(NO3)3 = 0,54
AD(8) n HNO3 = nN(trong mui) + nN(trong khớ) = 0,54 + 0,02 = 0,56 mol
=> m dd HNO3 = mHNO3 . 100%/C% = 0,56.63.100%/20% = 176,4g

IV. DNG TON OXI HO 2 LN
1. CễNG THC 9.
Fe + O
2
hn hp A (FeO, Fe
2
O
3
, Fe
3
O
4
, Fe d)


3
HNO
Fe(NO
3
)
3
+ SPK + H
2
O

Nguoithay.vn

TRANG 7
Nguoithay.vn
Hoc: Fe + O
2
 hoãn hôïp A (FeO, Fe
2
O
3
, Fe
3
O
4
, Fe d)


24
H SO
Fe
2
(SO
4
)
3
+ SPK + H
2
O
Không nht thit lƠ 4 sp FeO , Fe2O3,Fe3O4,Fe ch 2 hoc 3 cng đc

Công thc tính nhanh: m
Fe
= 0,7 m
hhA
+ 5,6 i
spk
.n
spk
(9)

BÀI TP ÁP DNG

Bài 1. (Câu 12 – đ H khi B – 2007). Nun
 
3

 (cho O = 16, Fe = 56)
ạA. 2,52. B. 2,22. C. 2,62. D. 2,32.
AD(9),ta có: m =0,7.m hn hp A + 5,6.ne nhn = 0,7.3 + 5,6.3nNO = 2,52 gam
Bài 2. ( H– 2008). 
2
O
3
và Fe
3
O
4


3

 

A. 38,72. g B. 35,50. g C. 49,09. g D. 34,36. g
AD (9): m Fe = 0,7.moxit + 5,6.ne nhn = 0,7.11,36 + 5,6.3.0,06 = 8,96g
=> nFe = nFe(NO3)3=8,96/56 = 0,16mol => m Fe(NO3)3(mui khan) = 0,16.242= 38,72g
Bài3: 

 ạA.56g B.28g C.19,6g D.11,2g
AD(9) m = 0,7.75,2 + 5,6.2nSO2 = 56g
Bài4: .Hòa


A.672 ml B.336 ml C.448ml ạD.896ml
AD9: mFe = 0,7.m hhA +5,6 . n enhan 
5,6 = 0,7.7,36 + 5,6(3nNO + nNO2)
 3nNO + nNO2 = 0,08 = 3x + y ( vi x lƠ nNO , y lƠ nNO2)
m hn hp B = M hn hp B .n hn hp B  30x + 46y = 38(x + y)
Gii h => x = y = 0,02 mol => V hn hp = x + y = 0,04 mol => V = 896 ml
Bài5 : 
 :
A.2,24 ml ạB.22,4ml C.33,6ml D.44,8ml
AD9 : 0.728 = 0,7.1,016 + 5,6.3nNO  nNO = 0,001 mol => V = 22,4 ml
Bài 6:

A.120 g B.140g C.160g D.200g
BƠi nƠy c tình cho khut P Fe + O2 => hn hp X nhng ta có th cho vƠo cng đc.
AD(9) : mFe = 0,7.moxit + 5,6.2nSO2 = 0,7.49,6 + 5,6.2.0,4 = 39,2g => nFe = 0,7 mol
2Fe => Fe2(SO4)3 (mui) => nFe2(SO4)3 = 0,7/2 = 0,35 mol => m = 0,35.400 = 140 g

2. CÔNG THC 10.

Cu + O
2



2
O, Cu d)


3
HNO

Cu(NO
3
)
2
+ SPK + H
2
O

2



2
O, Cu d)


24

H SO
CuSO
4
+ SPK + H
2
O
tính nhanh: m
Cu
= 0,8 m
hhA
+ 6,4 i
spk
.n
spk
(10)
(Dng nƠy ít dùng nên t không có bƠi tp ,Ch cn thay Fe thƠnh Cu  bƠi trên lƠ có bƠi #)

Nguoithay.vn

TRANG 8
Nguoithay.vn

V. DNG 5. Mui tác dng vi axit
1. CÔNG THC 11. Mui cacbonat + ddHCl

Mui clorua + CO
2
+ H
2
O

(R
n+
,
2-
3
CO
) + 2HCl

(R
n+
, 2Cl
ậ
) + CO
2
+ H
2
O
( R + 60) gam
m =11gam


(R + 71) gam 1 mol

2
11.
CO
m m n
muoái clorua muoái cacbonat
(11)

BÀI TP ÁP DNG

BƠi 1:


A. 26g B. 28g C. 26,8g D. 28,6g
AD: m mui clorua = m mui cacbonat + 11.nCO2 = 23,8 + 11.0,2 = 26 g
Bài 2. Hòa tan hoàn toàn 3,34 gam hn hp hai muII và hóa trIII bng dung dch
HCl dta thu  dung dch A và 0,896 lít khí bay ra (ktc). Tính khôi lng mui có trong dung dch A cho

A. 3,34 (gam) B. 6,26 (gam) . 3,78 (gam) D. 
AD: m mui clorua = 3,34 + nCO2.11 = 3,78g
Bài 3: Hò

A. 16,33 gam B. 14,33 gam C. 9,265 gam D. 12,65 gam
AD: m mui clorua(mui khan) = m mui cacbonat + nCO2.11 = 14 + 0,03.11 = 14,33g
Bài 4: 

A. 1,12 lít B. 1,68 lít ạC. 2,24 lít D. 3,36 lít
AD: m mui clorua = m mui cacbonat + nCO2. 11 
4 = 5,1 + nCO2 .11  nCO2 = 0,1 mol =>V = 2,24

2. CÔNG THC 12. Mui cacbonat + H
2
SO
4
loãng

Mui sunfat + CO
2

+ H
2
O

(R
n+
,
2-
3
CO
) + H
2
SO
4


(R
n+
,
2-
4
SO
) + CO
2
+ H
2
O
( R + 60) gam
m =36gam



(R + 96) gam 1 mol

2
36.
CO
m m n
muoái sunfat muoái cacbonat
(12)
BÀI TP ÁP DNG
Bài 1. X

 A. MgCO3 ạB. FeCO3 C. BaCO3 D. CaCO3
Áp dng h thc (12),ta có:
7,6 = 5,8 + 36.nCO2 => nCO2 = 0,5 mol = nMCO3 (có cùng nguyên t C) => M XCO3 = 5,8/0,05
=116 => M X = 116 ậ 60 = 56 => Fe => B
Bài 2: 2SO4 
7,6 
A.1,12 lít ạB.2,24 lít C.3,36 lít D.5,6 lít
Nguoithay.vn

TRANG 9
Nguoithay.vn
AD(12):m mui sunfa=m mui cacbonat + 36.nCO2  7,6 = 4 + 36.nCO2 => nCO2 =0,1 mol=>V =2,24 lít

3. CÔNG THC 13. Mui sunfit + ddHCl

Mui clorua + SO
2
+ H

2
O
(R
n+
,
2-
3
SO
) + 2HCl

(R
n+
, 2Cl
ậ
) + SO
2
+ H
2
O
( R + 80) gam
m =9gam


(R + 71) gam 1 mol

2
9.
SO
m m n
muoái clorua muoái sunfit

(13)


4. CÔNG THC 14. Mui sunfit + ddH
2
SO
4
loãng

Mui sunfat + SO
2
+ H
2
O
(R
n+
,
2-
3
SO
) + H
2
SO
4


(R
n+
,
2

4
SO

) + SO
2
+ H
2
O
( R + 80) gam
m =16gam


(R + 96) gam 1 mol

2
16.
SO
m m n
muoái sunfat muoái sunfit
(14)


VI. DNG 6. Oxit tác dng vi axit to mui + H
2
O

 Chú ý : [O
2-
]+ 2[H
+

] H
2
O

=> nOxi(trong oxit) = nOxi(trong H2O) = nH2SO4 =
nH
2
1
= nHCl /2 (14-1)


BÀI TP ÁP DNG

Bài 1. ( Trích đ H – 2008). 
3
O
4
và Fe
2
O
3


2
O
3

A. 0,23. B. 0,18. ạC. 0,08. D. 0,16.
Hng dn gii:
Áp dng h thc công thc trên ta có: Vì Fe3O4 = FeO + Fe2O3 => Quy hn hp v ch còn lƠ

2,32 g Fe3O4 p => nFe3O4 = 2,32/232 = 0,01 mol => nOxi(trong Fe3O4) = 4nFe3O4 = 0,04 mol
=> nHCl = nH
+
= 2nOxi = 2.0,04 = 0,08 mol => V = 0,08 lít
Bài 2. (08). 
 l 2M

A. 57 ml. B. 50 ml. ạC. 75 ml. D. 90 ml.
AD(14-1): mOxi(trong oxit) = m Oxit ậ mKL(h thc 17) = 3,33-2,13 = 1,2g => nOxi(trong oxit)
= 1,2/16 = 0,075 mol => nHCl = n H
+
= 2nOxi = 0,15 mol => V = 75ml => Chn C
Bài 3: -07). Cho 0,1 mol Fe2O3 ; 0,1 mol MgO ; 0,2molAl2O3 
 A.1 lít ạB.2 lít C.3 lít D.4 lít
C1: Vit PT ra (T lƠm nhé). C2: AD(14-1) n Oxi(trong Fe2O3) = 3nFe2O3 = 0,3 mol
nO(trong) MgO = 0,1 mol , nO(trong Al2O3) = 0,6 mol
=> ∑ Oxi= 0,3 + 0,1 + 0,6 = 1mol => nH
+
= nHCl = 2nOxi = 2mol => V HCl = 2 lít
Nguoithay.vn

TRANG 10
Nguoithay.vn

(NH cho a mol AxBy => nA = a.x , nB = a.y)

Bài 4:
nOxi = 2 mol(giong bài trên) CM H
+
= 1 + 2.2 = 5M => Vdd Y = 2/5 = 0,4 lít

1. CÔNG THC 15. Oxit + ddH
2
SO
4
loãng

Mui sunfat + H
2
O
(R
n+
, O
2-
) + H
2
SO
4


(R
n+
,
2
4
SO

) + H
2
O

( R + 16) gam
m =80gam


(R + 96) gam

1 mol H
2
O hoc 1 mol H
2
SO
4

hoc 1 mol O
2-


m mui sunfat = mOxit(hh oxit) + nH2SO4(hoc nH2O).80 (15)


BÀI TP ÁP DNG

Bài 1. (Câu 45 – TSH – khi A – 2007 – mã đ 182): 
Fe
2
O
3
, MgO, ZnO trong 500 ml H
2
SO

4


ạA. 6,81 g B. 4,81 g C. 3,81 g D. 5,81 g
AD(15): mmui sunfat = m Oxit + 80.nH2SO4 = 2,81+0,05.80 = 6,81 g=>A
Bài 2.
A.Fe2O3 ạB.MgO C.CaO D.CuO
AD(15): m mui sunfat = m oxit + nH2SO4.80 
12 = 4 + nH2SO4.80 => nH2SO4 = 0,1 mol
Vì M có hóa tr II => phn ng đ có t l 1 :1 => nH2SO4 = nMO = 0,1 mol => M(MO) = 4/0,1 =
40 => M(M) = 40 -16 =24 => M là Mg => B
BƠi 3.Cho 5 g hn hp gm FeO,Fe2O3,Al2O3 tác dng ht vi H2SO4(d) => 13 g hn hp mui
sunfat. Tính nH2SO4 tham gia p.
A.0,1 mol B.0,2 mol C.0,3 mol D.0,4 mol

AD(15) 13 = 5 + nH2SO4.80 
nH2SO4 = 0,1 mol


2. CÔNG THC 16. Oxit + ddHCl

Mui clorua + H
2
O
(R
n+
, O
2-
) + 2HCl


(R
n+
, 2Cl
-
) + H
2
O
( R + 16) gam
m =55gam


(R + 71) gam

1 mol H
2
O hoc 2 mol HCl
hoc 1 mol O
2-

2
55. 27,5.
H O HCl
m m n m n   
oxit oxit
muoái clorua
(16)

BÀI TP ÁP DNG

Bài 1: HCl 

Clorua  :
A.2,275 ạB,3,375g C.4,475g D.5,575g
AD16 : m mui = m oxit + 27,5.nHCl = 2 + 27,5.0,05 = 3,375 g => B
Nguoithay.vn

TRANG 11
Nguoithay.vn
Bài2:
2
O
3

 
A.0,1 lít B.0,2 lít C.0,3 lít D.0,4 lít
AD(16) m mui clorua = mOxit + 27,5.nHCl 
7,75 = 5 + 27,5.nHCl => nHCl = 0,1 mol
=> V = nHCl/CM = 0,1/1 = 0,1 lít
Bài 3:  46 g 

C1: Vit PT gii h
C2: (AP 14-1 và 16) x lƠ nFe2O3 , y lƠ nCuO=>160 x + 80y = 24 g(Dùng mo thy x = y =0,1 mol)
AD 16 : 46 = 24 + 55.nH2O 
nH2O = 0,4 mol . AD(14-1) => nOxi(trong oxit) = nH2O(noxi
trong H2O)  3nFe2O3 + nCu = 0,4 mol Gii h => x = y = 0,1 mol => mFe2O3 = 16g, m Cu =8g

VII. DNG 7. Oxit tác dng vi cht kh
TH 1. Oxit + CO :
PTHH TQ: R
x
O

y
+ yCO

xR + yCO
2
(1)


oxit
+ CO

CO
2

Suy ra : m
R
= m
oxit
ậ m
[O]oxit

TH 2. Oxit + H
2
:
PTHH TQ: R
x
O
y
+ yH
2


xR + yH
2
O

(2)

Chú ý 
oxit
+ H
2

H
2
O
Suy ra : m
R
= m
oxit
ậ m
[O]oxit

TH 3. Oxit + Al (phn ng nhit nhôm) :
PTHH TQ: 3R
x
O
y
+ 2yAl


3xR + yAl
2
O
3
(3)
Chú ý : 3[O]
oxit
+ 2Al

Al
2
O
3

Suy ra : m
R
= m
oxit
ậ m
[O]oxit


VY c 3 trng hp có CT chung:

2 2 2
[O]/oxit CO H CO H O
R oxit [O]/oxit
n = n = n = n = n
m = m - m
(17)

mR lƠ m kim loi

BÀI TP ÁP DNG

Bài 1. 
2
O
3
, Fe
3
O
4
c

A. 15g. ạB. 16g. C. 18g. D. 15,3g.
AD(17): mFe =mOxit ậ mOxi(trong oxit) = 17,6 ậ nCO.16(vì nCO = nO) = 16 gam

áp án B.
Bài 2. ( Trích đ H – 2008). C
2


3
O
4


ạA. 0,448. B. 0,112. C. 0,224. D. 0,560.
AD17:mrn gim chính lƠ m oxi(trong oxit).Voxit(trong oxit) =
0,32

.22,4 0,448
16

= n hh=>A
Bài3. ( Trích đ C – 2008). 
 Fe2O3  
 2 
A.1,12 ạB.0,896 C.0,448 D.0,224
AD(17): nCO = nCO2 = nCaCO3 = 0,04 mol =>V =0,896 lít => Chn B
Nguoithay.vn

TRANG 12
Nguoithay.vn
Bài 4:  

 A.7,4g ạB.4,9g C.9,8g D.23g
nCaCO3 = nCO2 = nO(trong oxit) =0,15 mol
=>AD(17): mOxit = mKL + mOxi = 2,5 + 0,15.16 =4,9g
Bài 5:    

A.9,2 g và FeO B.6,4 g và Fe2O3 ạC.11,2g và Fe2O3 D.11,2g và Fe3O4
Thc t nCO phn ng = nCO2 = nCaCO3 = 0,3 mol = nOxi(trong oxit)
AD(17): mFe = mFexOy ậ mOxi(trong oxit) = 16 ậ 0,3.16 = 11,2 g
 nFe = 0,2 mol , nOxi(trong oxit) = 0,3 mol
 NH li Cho a mol AxBy => nA = a.x, nB = b.y => x/y = nFe/nOxi
 nA/nB = nFe / nO = x/y = 2/3 => CT : Fe2O3

VIII. DNG 8. kim loi + H
2
O hoc axit hoc dd kim hoc dd NH

3
gii phóng khí
H
2


2
KL H
a. n = 2 n
(18)

a lƠ hóa tr ca kim loi hoc lƠ s e nhng ca KL.

Ví d:
3 Al


ddNaOH
2H
2

2 Zn


3
ddNH
2H
2
hay Zn



3
ddNH
H
2


BÀI TP ÁP DNG
Bài 1. ( H khi B – 2007). 
nhóm IIA (phân nhóm chính nhóm 1,344 lít khí H
2

 
A. Be và Mg. ạB. Mg và Ca. C. Sr và Ba. D. Ca và Sr.
AD18:KL nhóm II A => Có Hóa tr II => nKL = nH2 = 0,06 mol
=> M (trung bình) = 1,67/0,06= 27,8=> MA<27,8<MB => B tha mƣn
Bài 2                    

A.12,7g ; Li và Na ạB.18,6g;Li và Na C.12,7g ; Na và K D.18,6g; Na và K
Kim loi kim (Nhóm IA) => Hóa tr I => nKL = 2nH2 => nKl = 0,4 mol (KL nói chung là M
trung bình) => M = 4,4/0,4 = 11 => Li và Na vì M Li = 7<11.
AD(1): m mui = mKl + nH2.71 = 4,4 + 0,2.71 = 18,6 g =>B