Giáo trình Thiết kế Web

Mục lục
Mục lục .......................................................................................................................... 1
Lời nói đầu ..................................................................................................................... 5
Chương 1 ...................................................................................................................... 7
Giới thiệu chung ........................................................................................................... 7
1. Mạng máy tính ....................................................................................................... 8
1.1 Định nghĩa ........................................................................................................ 8
1.2 Phân loại ........................................................................................................... 9
2 Internet .................................................................................................................. 10
3. Các giao thức Internet ......................................................................................... 11
3.1 Giao thức điều khiển phiên truyền ................................................................. 11
3.2 Giao thức Internet ........................................................................................... 12
3.3 Giao thức gam dữ liệu người dùng ................................................................. 12
3.4 Giao thức phân giải địa chỉ ............................................................................. 13
3.5 Giao thức hệ thống tên miền........................................................................... 13
3.6 Giao thức chuyển thư đơn giản ...................................................................... 13
3.7 Giao thức truyền tập tin .................................................................................. 13
3.8 HTTP - HyperText Transfer Protocol ............................................................ 14
4. Địa chỉ IP.............................................................................................................. 14
5. Các khái niệm khác .............................................................................................. 15
5.1 URL ................................................................................................................ 15
5.2 Hyperlink (siêu liên kết) ................................................................................. 16
5.3 Web Browser (trình duyệt web) ..................................................................... 17
5.4 Web Server (máy chủ Web) ........................................................................... 17
5.5 Web Site ......................................................................................................... 18
5.6 World Wide Web ............................................................................................ 18
5.7 Phân biệt Inetrnet và WWW........................................................................... 18
5.8 Web page ........................................................................................................ 18
6. Cách thức để tổ chức xây dựng một Web Site .................................................... 19
7 Phân loại Web ...................................................................................................... 20
7.1 Static pages (Web tĩnh ): ................................................................................ 20

7.2 Dynamic Web (Web động) ............................................................................ 20
8. Câu hỏi và bài tập ................................................................................................. 20
Chương 2 .................................................................................................................... 21


Các thành phần cơ bản của HTML ......................................................................... 21
1. Giới thiệu ............................................................................................................. 22
1.1 HTML là gì? .................................................................................................. 22
1.2 Tags ................................................................................................................ 22
1.3 World Wide Web Consortium (W3C) ........................................................... 22
1.4 HTML làm việc như thế nào? ........................................................................ 23
1.5 Tạo trang web đầu tiên ................................................................................... 23
2. Tổng quan về HTML ........................................................................................... 25
2.1 Các thẻ định dạng tài liệu............................................................................... 26
2.3 Các thẻ định dạng danh sách .......................................................................... 29
2.4 Các thẻ định dạng ký tự ................................................................................. 30
2.5 Các thẻ chèn âm thanh, hình ảnh ................................................................... 37
2.6 Các thẻ định dạng bảng biểu ......................................................................... 40
2.7 FORM ............................................................................................................ 42
3. Thực hành ............................................................................................................ 44
3.1 Tạo trang web cho nhóm................................................................................ 44
3.2 Đăng ký website miễn phí trên Internet. ........................................................ 46
3.3 Thiết kế một số website mẫu. ........................................................................ 48
Chương 3 .................................................................................................................... 52
Thao tác với phần mềm tạo web .............................................................................. 52
1.

Giới thiệu về IIS- Internet Information Services.............................................. 53
1.1 IIS là gì? ......................................................................................................... 53
1.2 IIS có thể làm được gì? .................................................................................. 53

1.3 IIS hoạt động như thế nào? ............................................................................ 54
1.4 Cài đặt IIS ...................................................................................................... 54

2.

Xây dựng Web Site bằng phần mềm Macromedia Dreamweaver MX ............ 59
2.1 Chuẩn bị và cài đặt ......................................................................................... 60
2.2 Bắt đầu trang .................................................................................................. 61
2.3 Làm việc với cửa sổ tài liệu ........................................................................... 63
2.4 Làm việc với Document ................................................................................. 68
2.5

Sử dụng bảng (table) để thiết kế bố cục trang (Page Layout) ................... 70

2.6 Căn chỉnh ảnh và các bản đồ hình ảnh. .......................................................... 80
2.7 Làm việc với các file thiết kế trong Dreamweaver ........................................ 87
2.8 Thực hành ...................................................................................................... 94
Chương 4 .................................................................................................................... 95


Những kiến thức cơ bản về VBSCRIPT .................................................................. 95
1.

Khái niệm về ngôn ngữ VB Script.................................................................... 96
1.1 Tại sao học VBScript...................................................................................... 96
1.2 Câu hỏi trắc nghiệm........................................................................................ 96

2. Đưa các đoạn Script vào trong trang Web ........................................................... 97
2.1 Cú pháp VBScript........................................................................................... 97
2.2 Các vị trí đặt mã VBScript. ............................................................................ 98

2.3 Xây dựng lập trình cơ bản. ............................................................................. 99
2.4 Các câu lệnh điều kiện trong VBScript. ....................................................... 104
2.4 Vòng lặp trong VBScript. ............................................................................. 107
2.

Thiết lập các thư viện procedure, function cho 1 ứng dụng WEB ................. 120
3.1 Thủ tục trong VBScript ................................................................................ 120
3.2 Hàm trong VBScript. .................................................................................... 120

3.

Một số bài tập ứng dụng mẫu ......................................................................... 123

4.

Bài tập cuối chương ........................................................................................ 127

Chương 5 .................................................................................................................. 128
Liên kết trang Web đến hệ CSDL – xây dựng các trang Web động cơ bản ...... 128
1.

Nhắc lại một số khái niệm về CSDL .............................................................. 129
1.1 Các khái niệm cơ bản ................................................................................... 129
1.2 SQL - Structure Query Language ................................................................. 130

2.

Sơ lược về ASP ............................................................................................... 136
2.1 Giới thiệu về ASP. ........................................................................................ 136
2.2 ASP file là gì? .............................................................................................. 137

2.3

ASP làm việc như thế nào ....................................................................... 137

2.4 Tạo và xem một file ASP ............................................................................. 138
3.

Các lệnh liên kết CSDL trong ASP ................................................................ 142
3.1 ADO là gì? .................................................................................................... 142
3.2 Cách truy xuất database bằng ADO trong ASP............................................ 142
3.3 Tạo kết nối ADO (ADO Connection). ......................................................... 142

4.

Một số bài tập ứng dụng mẫu ......................................................................... 144
4.1 Hiển thị tên Field và giá trị của Field ........................................................... 144
4.2 Truy vấn........................................................................................................ 149

5.

Bài tập cuối chương ........................................................................................ 152

Chương 6 .................................................................................................................. 153
Thiết kế Web động bằng Macromedia Dreamweaver .......................................... 153


1.

Xây dựng trang Master-Detail Page Set ......................................................... 154
1.1 Tạo một master-detail page set .................................................................... 154

1.2 Tạo một bản ghi (recordset) cơ sở dữ liệu ................................................... 155
1.4 Hiển thị các trang ......................................................................................... 157

2.

Xây dựng và chèn trang Record ..................................................................... 158
2.1 Tạo một trang Insert ..................................................................................... 159
2.2 Thêm các đối tượng Form ............................................................................ 160
2.3 Định nghĩa các trường của form List/Menu ................................................. 162
2.4 Định nghĩa một InsertRecord server behavior. ............................................ 163
2.5 Test trang ..................................................................................................... 164

3.

Thực hành ....................................................................................................... 165

Tài liệu tham khảo ..................................................................................................... 166


Li núi u
Trong những năm gần đây, cùng với sự phát triển của Công nghệ thông tin, mạng
máy tính đang đợc phát triển rộng rÃi, một trong những ứng dụng phổ biến trên mạng
máy tính là Internet và các dịch vụ trở nên không thể thiếu trong cuộc sống hiện đại. Để
phục vụ việc học tập nghiên cứu của sinh viên cao đẳng CNTT, tác giả biên soạn giáo
trình Thiết kế Web. Giáo trình bao gồm 5 chơng, mỗi chơng đều có phần kiến thức lý
thuyết và câu hỏi nghiên cứu cụ thể.
Chơng 1: Giới thiệu chung
Giới thiệu các khái niệm cơ bản về mạng máy tính, Internet, địa chỉ IP, giao thức
truyền thông và các khái niệm khác.
Chơng 2: Các thành phần cơ bản của HTML

Trình bày khái niệm ngôn ngữ đánh dấu siêu văn bản, các thành phần cơ bản và
cấu trúc của một tập tin HTML. Giới thiệu các vấn đề liên quan đến việc sử dụng cú
pháp và hiệu ứng của ngôn ngữ đánh dấu siêu văn bản, để lập trình Web.
Ch- ơng 3: Thao tác với phần mềm tạo Web
Giới thiệu về việc ứng dụng phần mềm Macromedia Dreamweaver MX để thiết
kế các trang web tĩnh cơ bản.
Chơng 4: Những kiến thức cơ bản về VBScript
Giới thiệu ngôn ngữ kịch bản phổ biến hiện nay là VBScript. Hớng dẫn các
bớc tiến hành khai báo, lập trình và sử dụng ngôn ngữ kịch bản trong HTML.
Chơng 5: Liên kết trang web đến hệ cơ sở dữ liệu Xây dựng các trang web động
cơ bản.
Giới thiệu lập trình Web động với công nghệ ASP (Active Server Page). Các khái
niệm cơ bản, các đối tợng cơ bản trong ASP, ứng dụng vào lập trình một trang Web
động cụ thể.
Giới thiệu ADO (ActiveX Data Object), các đối tợng của ADO, cách thức kết
nối với cơ sở dữ liệu


Ch- ơng 6: Thiết kế web động bằng Macromedia Dreamweaver
H- ớng dẫn cách xây dựng trang Master Detail trong Dreamweaver để xây
dựng một trang web động cơ bản.
Giáo trình Thiết kế Web hớng dẫn cách xây dựng một ứng dụng Web từ cơ bản
đến nâng cao bằng công nghệ HTML và ASP. Đợc biên soạn với phơng châm đảm
bảo tÝnh logic, khoa häc, thiÕt thùc, dƠ hiĨu nh»m trang bị cho sinh viên những kiến thức
cơ bản, phục vụ cho nghiên cứu, thiết kế, lập trình một ứng dụng Web hoàn chỉnh.
Tài liệu này đợc tham khảo từ một số tài liệu của các tác giả trong nớc, tổng
hợp và lợc dịch từ một số tài liệu chuyên ngành của nớc ngoài, nên một số thuật ngữ
Tin học không thĨ thay thÕ b»ng tiÕng ViƯt. §Ĩ tiƯn cho viƯc trình bày ý tởng xuyên
suốt của tài liệu, tác giả để nguyên bản thuật ngữ tiếng Anh và giải thích bằng thuật ngữ
tiếng Việt nếu có cụm từ tơng đơng.

Trong giáo trình này có kèm theo một số file phục vụ cho quá trình học tập, vì
vậy sinh viên cần liên hệ với giáo viên giảng dạy để lấy các file phục vụ trong quá trình
học tập hoặc liên hệ với tác giả theo địa chỉ
Tuy có nhiều cố gắng trong công tác biên soạn, nhng vẫn không tránh khỏi
thiếu sót. Trong phạm vi hạn hẹp của cuốn tài liệu này, không thể đề cập đợc tất cả
những vấn ®Ị nãng hỉi trong lÜnh vùc thiÕt kÕ vµ lËp trình Web đòi hỏi.
Rất mong sự đóng góp phê bình từ bạn đọc, để tài liệu đợc hoàn chỉnh hơn.
Mọi ý kiÕn gãp ý, xin gưi vỊ Tr−êng cao ®»ng nghề cơ điện Khoa CNTT.

Tác giả


Chng 1
Gii thiu chung

Ch- ơng này nhắc lại một số khái niệm về mạng máy tính. Nh- chúng ta đà biết,
website đ- ợc phát triẻn trên môi tr- ờng mạng và cụ thể là môi tr- ờng internet. Nếu ứng
dụng website của chúng ta không có môi tr- ờng mạng thì ứng dụng web của chúng ta
không khác gì một phần mềm desktop.

Mục tiêu
Sau khi học xong ch- ơng này, chúng ta sẽ:


Phân loại đ- ợc các giao thức sử dụng trên mạng máy tính.



Phân loại đ- ợc các loại đỉa chỉ IP.

Phân tích đ- ợc các b- ớc chính trong quá trình phát triển website.



Phân biệt đ- ợc các khái niệm URL, Hyperlink, Web Server ...



Phân biệt đ- ợc các loại website.


1. Mng mỏy tớnh
1.1 nh ngha
Trong quá trình khai thác, sử dụng máy tính cá nhân (Personal Computer-PC),
việc trao đổi, sử dụng thông tin của một xà hội phát triển có nhu cầu to lớn. Khi các máy
vi tính cha có sự liên kết với nhau, thì việc trao đổi thông tin mất rất nhiều thời gian để
sao chép, gây nhiều phiền phức. Để giải quyết vấn đề trên với đà phát triển của nền công
nghiệp máy tính, các thiết bị đặc biệt và mạng máy tính ra đời là một tất yếu.
Vì vậy, mạng (network) là một tập hợp các hệ thống máy tính và các thiết bị
mạng, chia sẻ dữ liệu, chơng trình, tài nguyên thông qua một đờng truyền kết nối
truyền thông dùng chung, trên cơ sở một hệ điều hành mạng.

Hình 1.1: Mạng máy tính điển hình
Đờng truyền là một hệ thống các thiết bị truyền dẫn vật lý để chuyển tải các tín
hiệu sóng điện tõ.


Đờng truyền vật lý có thể phân làm 2 loại:

-

Hữu tuyến: cáp đồng trục, cáp đôi dây xoắn, cáp quang, cáp điện thoại, và công
nghệ mới nhất hiện nay là cáp điện năng thông thờng.

-

Vô tuyến: sóng cực ngắn (viba), tia hồng ngoại...

1.2 Phõn loi
Hiện nay, thông thờng mạng máy tính đợc phân loại nh sau:
a. Mạng cục bộ - LAN (Local Area Network)
Các máy tính cá nhân và các máy tính khác trong phạm vi một khu vực hạn chế
đợc nối với nhau bằng các dây cáp chất lợng tốt, sao cho những ngời sử dụng có thể
trao đổi thông tin, dùng chung các thiết bị ngoại vi, và sử dụng các chơng trình cũng
nh các dữ liệu đà đợc lu trữ trong một máy tính dành riêng gọi là máy dịch vụ tệp.
b. Mạng diện rộng - WAN (Wide Area Network)
Các mạng lớn hơn, gọi là mạng diện rộng (Wide Area Network), dùng các
đờng dây điện thoại hoặc các phơng tiện liên lạc khác để liên kết lạc khác để liên kết
các máy tính với nhau trong phạm vi từ vài chục đến vài ngàn dặm.
Sự khác nhau giữa LAN và WAN: khác nhiều về quy mô và mức độ phức tạp,
mạng cục bộ có thể chỉ liên kết vài ba máy tính cá nhân và một thiết bị ngoại vi dùng
chung đắt tiền, nh máy in laser chẳng hạn. Các hệ thống phức tạp hơn thì có các máy
tính trung tâm (máy dịch vụ tệp) và cho phép những ngời dùng tiến hành thông tin với
nhau thông qua th điện tử để phân phối các chơng trình nhiều ngời sử dụng, và để
thâm nhập vào các cơ sở dữ liệu dùng chung.
c. Mạng đô thị - MAN (Metropolitan Area Network)
Là một mạng trải dài trên một không gian địa lý lớn hơn LAN nhng nhỏ hơn
WAN. MAN thờng đợc sử dụng nh một mạng của một thành phè, mét khu c«ng
nghiƯp.

d. Mạng Intranet
Là một mạng sử dụng nội bộ nh LAN hay WAN thực hiện đợc các ứng dụng,
nói cách khác là các dịch vụ của INTERNET, chủ yếu là dịch vụ WEB với giao thức
truyền tệp siêu văn bản -HTTP.
e. Mạng Internet
Một hệ thống gồm các mạng máy tính đợc liên kết với nhau trên phạm vi toàn
thế giới, tạo điều kiện thuận lợi cho các dịch vụ truyền thông dữ liệu, nh đăng nhập từ
xa, truyền các tệp tin, th tín điện tử, và các nhóm thông tin. Internet là một phơng
pháp ghép nối các mạng máy tính hiện hành, phát triển một cách rộng rÃi tầm hoạt động
của từng hệ thống thành viên

2 Internet
Mạng Internet ngày nay là một mạng toàn cầu, bao gồm hàng chục triệu ngời
sử dụng, đợc hình thành từ cuối thập kỷ 60 từ một thí nghiệm của Bộ quốc phòng Mỹ.
Tại thời điểm ban đầu đó là mạng ARPAnet của Ban quản lý dự án nghiên cứu Quốc
phòng. ARPAnet là một mạng thử nghiệm phục vụ các nghiên cứu quốc phòng, một
trong những mục đích của nó là xây dựng một mạng máy tính có khả năng chịu đựng
các sự cố (ví dụ một số nút mạng bị tấn công và phá huỷ những mạng vẫn tiếp tục hoạt
động).
Mạng cho phép một máy tính bất kỳ trên mạng liên lạc với mọi máy tính khác.
Khả năng kết nối các hệ thống máy tính khác nhau đà hấp dẫn mọi ngời, vả lại đây
cũng là phơng pháp thực tế duy nhất để kết nối các máy tính của các hÃng khác nhau.
Mạng Internet nguyên thuỷ đợc thiết kế nhằm mục đích phục vụ việc cung cấp
thông tin cho giới khoa học, nên công nghƯ cđa nã cho phÐp mäi hƯ thèng ®Ịu cã thể
liên kết với nó thông qua một cổng điện tử. Theo cách đó, có hàng ngàn hệ máy tính hợp
tác, cũng nh nhiều hệ thống dịch vụ th điện tử có thu phí, nh MCI và Compuserve
chẳng hạn, đà trở nên thành viên của Internet. Với hơn hai triệu máy chủ phục vụ chừng
20 triệu ngời dùng, mạng Internet đang phát triển với tốc độ bùng nổ, mỗi tháng có

thêm khoảng một triệu ngời tham gia mới.
Ngày nay Internet cho phép hàng trăm triệu ngời trên khắp thế giới liên lạc và
trao đổi thông tin với nhau thông qua tập các giao thức gọi chung là bộ giao thức TCP/IP
(Transmission Control Protocol/Internet Protocol).


3. Cỏc giao thc Internet
Ban đầu, bộ giao thức Internet (còn gọi là bộ giao thức TCP/IP) đợc phát triển
bởi DoD (bộ quốc phòng Mỹ) và đợc đa vào triển khai từ năm 1982 để cung cấp dịch
vụ tăng cờng tín hiệu trên các liên mạng lớn, kết hợp nhiều kiểu máy tính khác nhau.
TCP/IP cho phép các loại máy tính với các kích cỡ khác nhau liên kết với Internet để
giao tiếp với nhau. Hỗ trợ trên phần lớn các hệ thống, TCP/IP trở thành giao thức chuẩn
của Internet. Phần TCP của giao thức này đảm bảo rằng rất cả lợng thông tin gửi đi đều
đợc nhận đầy đủ và chính xác. Phần IP cung cấp kỹ thuật truyền dẫn các gói thông tin
tới địa chỉ nhận một cách có hiệu quả. Trong những năm gần đây, các giao thức Internet
ngày càng phổ biến và hình thành các giao thøc m¹ng phỉ dơng nhÊt hiƯn nay.
Cã nhiỊu giao thøc kết hợp với bộ giao thức Internet. Dới đây là các mô tả một
số giao thức này.

3.1 Giao thc iu khin phiờn truyn
Giao thức điều khiển phiên truyền (Transmission Control Protocol-TCP) là một
giao thức Internet tơng ứng với tầng giao vận của OSI. TCP cung cấp khả năng chuyển
tải hớng kết nối, song công đầy đủ (full dupplex). Khi không cần phần điều hành
chung của một tiến trình chuyển tải hớng kết nối thì giao thức gam dữ liệu ngời dùng
(User Datagram Protocol-UDP) có thể đợc thay thế cho TCP ở cấp chuyển tải (giữa các
máy chủ). TCP và UDP hoạt động tại cùng một tầng. TCP tơng ứng với SPX trong môi
trờng Netware. TCP duy trì một tuyến kết nối logic giữa các máy tính gửi và nhận.
Theo cách này, tính nguyên vẹn của phiên truyền đợc duy trì, TCP nhanh chóng phát
hiện mọi sự cố trong phiên truyền để chỉnh lý, nhng ngợc lại, TCP không chạy nhanh
bằng UDP. TCP còn cung cấp tính năng phân chia và tập hợp các thông điệp, đồng thời

có thể chấp nhận các thông điệp có kích thớc bất kỳ từ các giao thức tầng phía trên.
TCP phân chia các luồng thông điệp thành các phân đoạn mà IP có thể điều khiển và
quản lý. Khi sử dụng kết hợp với IP, TCP bổ sung dịch vụ hớng kết nối và tiến hành
đồng bộ hoá phân đoạn, bổ sung các số chuỗi tại mức byte.
Ngoài phân chia thông điệp, TCP còn

có thể duy trì nhiều cuộc đối thoại

(conversations) với các giao thức tầng phía trên và có thể cải thiện việc sử dụng băng
thông mạng bằng cách tổ hợp nhiều thông điệp vào chung một phân đoạn. Mỗi tuyến
kết nối mạch ảo đợc gán một ID kết nối có tên là cổng (port) để định danh các gam dữ
liệu kết hợp với các tuyến kết nối đó.


3.2 Giao thức Internet
Giao thøc Internet (Internet Protocol-IP) lµ mét giao thøc phi kÕt nèi
(connectionless) cung cÊp dÞch vơ gam dữ liệu và các gói tin IP thờng đợc gọi là gam
dữ liệu IP (IP datagram). IP là một giao thức chuyển gói tin thực hiện tiến trình định địa
chỉ và chọn đờng. Một phần đầu IP đợc nối vào các gói tin, đợc các giao thức cấp
thấp hơn truyền theo dạng các khung (frame).
IP định đờng các gói tin thông qua các liên mạng bằng cách vận dụng các bảng
định tuyến động (dynamic routing table) đợc tham chiếu tại mỗi bớc nhảy. Các phần
xác định tuyến đờng đợc tiến hành bằng cách tham khảo thông tin thiết bị mạng vật
lý và logic, mà giao thức phân giải địa chỉ (Address Resolution Protocol-ARP) cung cấp.
IP thực hiện tách rời và lắp ghép lại các gói tin theo yêu cầu giới hạn kích thớc
các gói tin, đợc định nghĩa cho các tầng vật lý và liên kết dữ liệu thực thi. IP cũng thực
hiện tính năng kiểm tra lỗi trên dữ liệu phần đầu bằng cách tổng kiểm tra (checksum),
mặc dù dữ liệu của các tầng phía trên không đợc kiểm tra lỗi.

3.3 Giao thc gam d liu ngi dựng

Giao thức gam dữ liệu ngời dùng (User Datagram Protocol-UDP) là một giao
thức tầng giao vận phi kết nối (giữa các máy chủ). UDP không cung cấp các tín hiệu báo
nhận thông điệp, thay vào đó, đơn giản là nó chỉ làm công việc chuyển tải các gam dữ
liệu.
Cũng nh TCP, UDP vận dụng các địa chỉ cổng để bàn giao các gam dữ liệu.
Tuy nhiên, các địa chỉ cổng này không kết hợp với các mạch ảo mà chỉ đơn thuần là
định danh các tiến trình xử lý của máy chủ cục bộ.
UDP đợc sử dụng nhiều hơn TCP khi khả năng bàn giao đáng tin cậy không
quan trọng bằng khả năng thực hiện cao hoặc phải giữ phần điều hành chung của mạng
ở mức thấp. Do UDP không cần thiết lập, bảo trì và kết thúc các kết nối hoặc điều khiển
luồng dữ liệu nên nói chung nó chạy nhanh hơn TCP.
UDP là giao thức tầng giao vận, đợc sử dụng với giao thức quản trị mạng đơn
giản (Simple Network Management Protocol-SNMP), là giao thức quản trị mạng chuẩn,
đợc dùng với các mạng TCP/IP. UDP cho phép SNMP cung cấp tính năng quản trị
mạng với phần điều hành chung ở møc tèi thiÓu.


3.4 Giao thức phân giải địa chỉ
Ba kiĨu th«ng tin địa chỉ dới đây đợc sử dụng trên các mạng TCP/IP:
-

Địa chỉ vật lý: đợc tầng vật lý và tầng liên kết dữ liệu sử dụng.

-

Các địa chỉ IP: Cung cấp các ID máy chủ và mạng logic. Các địa chỉ IP bao gồm
bốn con số đợc biểu diễn dới dạng thập phân có chấm. Ví dụ, 192.123.1.1 là
một địa chỉ IP.

-

Các tên nút logic: Định danh các máy chủ cơ thĨ b»ng c¸c ID ký tù-sè. Chóng
gióp ta dƠ nhớ hơn so với các địa chỉ ID toàn số. Ví dụ, codienhanoi.edu.vn là
một tên nút logic (logical node name).

Căn cứ vào tên nút (node) logic mà giao thức phân giải địa chỉ (Address Resolution
Protocol-ARP) có thể xác định địa chỉ IP kết hợp với tên đó. ARP duy trì các bảng dữ
liệu phân giải địa chỉ và có thể quảng bá các gói tin để phát hiện các địa chỉ trên liên
mạng. Các địa chỉ IP do ARP phát hiện có thể đợc cung cấp cho các giao thức tầng liên
kết dữ liệu.

3.5 Giao thc h thng tờn min
Giao thøc hƯ thèng tªn miỊn (Domain Name System-DNS) cung cÊp tính năng
phân giải tên/địa chỉ nh một dịch vụ cho các ứng dụng trên máy khách (client). Các hệ
phục vụ DNS cho phép con ngời dùng tên các nút logic để truy cập các tài nguyên trên
mạng.

3.6 Giao thc chuyn th n gin
Giao thức chuyển th đơn giản (Simple Mail Transfer Protocol-SMTP) và giao
thức th tín phiên bản 3 (Post Office Protocol version 3-POP3) là một giao thức để định
đờng th tín thông qua các mạng. Nó sử dụng giao thøc TCP/IP.
SMTP kh«ng cung cÊp mét hƯ giao tiÕp th− cho ngời dùng. Quy chuẩn, quản lý
và trao đổi các thông điệp cho ngời dùng cuối (End user), tất cả đều phải tiến hành bởi
một phần mềm trao đổi th tÝn ®iƯn tư (nh− Outlook, Eudora,...).

3.7 Giao thức truyền tập tin
Giao thøc trun tËp tin (File Transfer Protocol-FTP) lµ mét giao thức để dùng
chung các tập tin giữa các máy chủ nối mạng. FTP cho phép ngời dùng đăng nhập các
máy chủ ở xa. Những ngời dùng đà đăng nhập cã thĨ xem xÐt c¸c th− mơc, thao t¸c

với các tập tin, thực thi các lệnh và chạy các chơng trình trên máy chủ. FTP cũng có
khả năng trao đổi các tập tin giữa các máy chủ không đồng bộ bằng cách hỗ trợ một cấu
trúc yêu cầu tập tin độc lập với các hệ điều hành cụ thể.

3.8 HTTP - HyperText Transfer Protocol
Cách thức để trình duyệt WEB của ngời dùng nói chuyện với chơng trình Web
server khi ngời dùng sử dung WWW. Hypertext: cách thức liên kết tham chiếu đến
những mẫu thông tin khác nhau.

4. a ch IP
Địa chỉ IP giúp chúng ta có thể nhận diện đợc các máy mà không cần quan tâm
đến công nghệ mạng cơ sở. Ưu điểm của nó là có thể đơn giản hóa việc định đờng đi
trên mạng. Ngoài ra, địa chỉ IP còn mang tính toàn cục, nếu mạng cục bộ nào đó đợc
nối vào Internet, thì toàn bộ các máy trong mạng đó sẽ đợc toàn Internet biết đến thông
qua địa chỉ IP.
Địa chỉ IP đang đợc sử dụng hiện tại (IPv4) có 32 bit chia thành 4 octet (mỗi octet
có 8 bit, tơng đơng 1 byte ), cách đếm đều từ trái qua phải bit 0 cho đến bit 31, các
octet tách biệt nhau bởi dấu chấm (.). Mỗi octet có thể biểu diễn bằng các số thập phân,
nhị phân hoặc thập lục phân. Đia chỉ IP bao gồm có 3 thành phần chính:
-

Bit nhận dạng lớp (Class bit)

-

Định danh của mạng (Network Identifier NET ID)

-

Định danh máy chủ (Host Identifier HOST ID)

Do tổ chức và độ lớn của các mạng cục bộ trong liên mạng khác nhau, để thuận tiện
cho việc quản lý cấp phát địa chỉ IP ngời ta chia địa chỉ mạng thành 5 lớp. Ký hiệu là
A, B, C, D, E


- Lớp A: Sử dụng 7 bit định danh mạng và 24 bit để định danh các trạm. Lớp A cho
phép sử dụng 27-2 mạng và 224 -2 trạm trong mỗi mạng. Lớp này thích hợp cho các
mạng có số trạm cực lớn. Tổng số khoảng hơn 2 tỉ địa chỉ. Vùng địa chỉ lớp A có thể sử
dụng gồm tõ 1.0.0.1 ®Õn 126.255.255.254.
- Líp B: Sư dơng 14 bit định danh mạng và 16 bit để định danh các trạm. Lớp B cho
phép sử dụng 214-2 mạng và 216 -2 trạm trong mỗi mạng. Tổng số khoảng hơn 1 tỉ địa
chỉ. Vùng địa chỉ lớp B có thể sử dơng tõ 128.0.0.1 ®Õn 191.254.255.254.
- Líp C: Sư dơng 21 bit định danh mạng và 8 bit để định danh các trạm. Lớp C cho
phép sử dụng 221-2 mạng và 28 -2 trạm trong mỗi mạng. Lớp này thích hợp cho các
mạng nhỏ, có số trạm trong mỗi mạng không quá 254. Tổng số khoảng hơn nửa tỉ địa
chỉ. Vùng ®Þa chØ líp B cã thĨ sư dơng tõ 192.0.0.1 đến 223.255.254.254.
- Lớp D: địa chỉ lớp này đợc sử dụng cho việc quảng bá (dùng để gửi IP datagram tới
một nhóm trên mạng sử dụng cùng kiểu địa chỉ).
- Lớp E: địa chỉ dự phòng trong tơng lai.

5. Cỏc khỏi nim khỏc
5.1 URL
URL (Uniform Resource Locator) là cách gọi khác của địa chỉ web. URL bao
gồm tên của giao thức (thờng là HTTP hoặc FTP), tiếp đến là dấu hai chấm (:), hai dấu
gạch chéo (//), sau đó là tên miền muốn kết nối đến. Ví dụ về một URL là
sẽ hớng dẫn trình duyệt web của chúng ta sư
dơng giao thøc giao thøc http ®Ĩ kÕt nèi ®Õn m¸y tÝnh www.codienhanoi.edu.vn,

mở tệp web ngầm định có tên là default.htm (hay index.htm) trong th mục diendan.
Tên tệp tin ngầm định không cần gõ vào URL. Khi gõ URL cũng có thể bỏ qua tên giao
thức http vì trình duyệt lấy giao thức http làm giao thức ngầm định.
URL có một cú pháp đặc biệt. Tất cả các URL phải chính xác, thËm chÝ cã mét
ký tù sai hay thiÕu mét dÊu chấm cũng không đợc Web Server chấp nhận, nhập sai một
ký tự trong địa chỉ URL có thể dẫn chúng ta đến một Web site có nội dung khác hoặc
nhận đợc thông báo Web site đó không tồn tại.

5.2 Hyperlink (siờu liờn kt)
Hyperlink (siêu liên kết) là một thành phần cơ bản và rất cần thiết đối với một siêu
văn bản World Wide Web. Siêu liên kết giúp chúng ta dễ dàng tìm kiếm các thông tin
khác nhau về một chủ đề. Một siêu liên kết là một phần văn bản (hay hình ảnh) của
trang Web, mà khi kích vào ®ã sÏ tù ®éng thùc hiƯn mét trong c¸c thao tác sau đây:
-

Đa đến phần khác của trang

-

Đa đến một trang web khác trong cùng một Web site

-

Đa đến một trang web kh¸c trong Web site kh¸c

-

Cho phÐp download mét file

-

Chạy một ứng dụng, trình diễn một đoạn video hoặc âm thanh

Hình ảnh minh hoạ dới đây là một phần của trang web. Những từ gạch dới thể
hiện các liên kết, chỉ cần nhấn chuột vào siêu liên kết, nội dung tài liệu mà nó trỏ tới sẽ
đợc hiển thị.

Hình 1.3. Minh häa mét Hyperlink (siªu liªn kÕt)


5.3 Web Browser (trỡnh duyt web)
Web Browser là một công cụ hay chơng trình cho phép truy xuất và xem thông
tin trên Web. Có nhiều Web Browser để truy xuất Web, mỗi trình duyệt có những đặc
điểm khác nhau và chúng hiển thị những trang Web không hoàn toàn giống nhau.
Các trình duyệt web bao gồm có Internet Explorer, Netscape Navigator
Communicator, Opera, Mozilla Firefox,... Tất cả các loại trình duyệt này đều có các
phiên bản khác nhau, và các phiên bản mới nhất sẽ có nhiều tính năng hơn các phiên bản
trớc đó. Ngoài việc truy xuất Web, các trình duyệt còn cho phép chúng ta thực hiện các
công việc khác nh: gửi nhận email, tải các tập tin từ Web Server về, thông qua các
Add-on và Plugin của trình duyệt.

5.4 Web Server (mỏy ch Web)
Web Server là máy chủ trong đó chứa thông tin dới dạng trang Web (trang
HTML có thể chứa âm thanh, hình ảnh, video, văn bản, ). Các Web Server đợc kết
nối với nhau thông qua mạng Internet, mỗi Server có địa chỉ duy nhất trên Internet.
Thành phần chủ chốt của Web Server là phần mềm. Mỗi phần mềm Web Server
chạy trên một nền tảng phần cứng và một hệ điều hành cụ thể. Một Web Server phải có
cấu hình đủ mạnh để cung cấp các dịch vụ cho các client, đáp ứng đồng thời nhiều yêu
cầu từ client và có khả năng lu trữ lớn cho tài nguyên Web.

Nói về chức năng và hiệu năng, các Web Server phân thành 4 nhóm chính:
-

Các máy chủ truyền thông thông thờng.

-

Máy chủ thơng mại.

-

Máy chủ mhóm làm việc.

-

Máy chủ dùng cho mục đích đặc biệt.

Các tiêu chuẩn đánh giá một Web Server:
-

Hiệu năng: nền tảng hệ điều hành và xử lý đa luồng.

-

Bảo mật: Thông qua địa chỉ IP, tên máy chủ của mạng con, th môc...


Web Oracle cung cấp phơng án bảo mật thông tin theo tên ngời sử dụng và khoá
mà đợc mà hoá hoàn toàn trong quá trình truyền thông trên mạng.
-

Truy nhập và tích hợp CSDL: Hầu hết các Web Server đều sử dụng giao diện
CGI, một số khác thì dùng giao diện lập trình ứng dụng (API) hoặc ngôn ngữ hỏi
đáp có cấu trúc SQL.

-

Quản lý và quản trị Web Server: Đặc tính quan trọng của tiêu chuẩn này là khả
năng quản trị từ xa, giao diện đồ họa và điều khiển cấu hình của máy chủ.

5.5 Web Site
Web Site là một tập hợp các trang Web liên quan đến một công ty, một tập đoàn,
một tổ chức, một cá nhân hay đơn giản chỉ là một chủ đề mà nhiều ng−êi cïng quan
t©m. VÝ dơ Web Site cđa ChÝnh phđ (www.chinhphu.org.vn), của một cơ quan (Bộ
GD&ĐT-www.moet.edu.vn), báo chí (www.thanhnien.com.vn), của một chủ đề
(www.thuvientinhoc.vn)...

5.6 World Wide Web
World Wide Web (Web) là một dịch vụ hay còn gọi là một công cụ trên Internet
ra đời gần đây nhất nhng phát triển nhanh nhÊt hiƯn nay. Nã cung cÊp mét giao diƯn v«
cïng thân thiện với ngời dùng, dễ sử dụng, thuận lợi và đơn giản để tìm kiếm thông tin.
Thực chất Web không phải là một hệ thống cụ thể với tên gọi nh trên mà là một
tập hợp các công cụ tiện ích và siêu giao diện (meta-Interface) giúp ngời sử dụng có
thể tự tạo ra các "siêu văn bản" và cung cấp cho những ngời dùng khác trên Internet.

5.7 Phõn bit Inetrnet v WWW
WWW chỉ là một phần nhỏ của Internet. Internet bao hàm tất cả phần cứng và
phần mềm, bao gåm HTTP, FTP (File Transfer Protocol, sÏ ®Ị cËp đến sau), Emails và
Newgroups. WWW chủ yếu xây dựng trên các ký tự và hình ảnh mà chúng ta có thể
xem bằng các trình duyệt Web.

5.8 Web page
Web page là trang Web, là một loại tập tin đặc biệt đợc viết bằng ngôn ngữ siêu văn
bản HTML. Web page có thể hiển các thông tin văn bản, âm thanh, hình ảnh, video,
Trang Web này đợc đặt trên một máy chđ Web sao cho c¸c m¸y kh¸ch cã thĨ truy cËp


đợc nó, tập hợp nhiều trang Web có liên quan, ràng buộc đến nhau cho chúng ta một
Web Site.

6. Cỏch thức để tổ chức xây dựng một Web Site
ViƯc x©y dựng một trang Web để đợc nhiều ngời quan tâm là một công việc
không đơn giản. Việc thiết kế không chỉ lu ý đến vấn đề là mọi ngời có truy cập vào
trang Web của mình hơn một lần hay không mà thông tin trên đó phải phụ thuộc hoàn
toàn vào mục đích của việc tạo chúng.
Để tạo đợc một site hữu hiệu, ta phải chú ý đến những vấn đề sau:
-

Có một mục đích rõ ràng: Đây là điểm quan trọng trong việc bắt đầu thiết kế
Web.

-

Luôn luôn nghĩ đến những client-ngời sẽ truy cập vào site: Chúng ta phải xét
đến một số đặc điểm của ngời truy cập nh là: lứa tuổi, nghề nghiệp, sở thích,
thời gian rảnh rỗi...

-

Sử dụng những mục có khả năng dowload về thật nhanh. Mét trong nh÷ng lý do

khiÕn nh÷ng ng−êi truy cËp vào trang Web của chúng ta cảm thấy chán nản là
phải đợi lâu cho việc lấy tin và đó chính là lúc ngời ta sẽ nhấn vào nút Stop.

-

Cố gắng làm cho Web Site của mình xuất hiện một cách trực quan: không nên
cho quá nhiều màu sắc hoặc không có màu sắc trong trang.

-

Đừng có cố gắng cho mọi thø vµo trong mét trang: Mét trang Web bõa bén sẽ
gây ra cảm giác chán nản và nhức mắt.

-

Tổ chức nội dung một cách thông minh: Nên nhớ rằng site của mình tạo ra
không chỉ có "độ sâu" một bậc, do vậy chỉ có những thông tin thật cần thiết mới
cho vào trang chủ. Ví dụ: giới thiệu tên công ty, mục đích, một số sản phẩm...

-

Kiểm tra, chạy thử site vừa thiết kế một cách kỹ trớc khi đa lên Web Server:
Thử kiểm tra site bởi các trình duyệt Web, trên các hệ điều hành khác nhau hay
là các chế độ kích thớc cửa sổ khác nhau để đảm bảo rằng site của chúng ta
thông suốt.


7 Phõn loi Web
Dựa vào đặc trng, kết nối dữ liệu và công cụ phát triển ngời ta có thể chia ra
làm 2 loại Web sau đây:

7.1 Static pages (Web tnh ):
Tính chất của các trang Web này là chỉ bao gồm các nội dung hiển thị cho ngời
dùng xem. Ví dụ: hiển thị các trang dạng text, hình ảnh đơn giản chẳng hạn nh một
cốc cà phê đang bốc khãi...

7.2 Dynamic Web (Web động)
Néi dung cđa trang Web ®éng nh trong 1 trang Web tĩnh, ngoài ra còn có
nhúng các đoạn mà lệnh cho phép truy nhập cơ sở dữ liệu trên mạng. Tuỳ theo nhu cầu,
ứng dụng có thể cung cấp khả năng truy cập dữ liệu, tìm kiếm thông tin,

8. Cõu hi v bi tp
Câu 1: Phân biệt mạng Intranet và mạng Internet.
Câu 2: Mạng Internet sử dụng những giao thức nào? Chức năng của chúng?
Câu 3: Cấu trúc các lớp của địa chỉ IP.
Câu 4: C¸c kh¸i niƯm URL, hyperlinks, web page, web browser, web server.
Câu 5: Phân biệt Internet và World Wide Web.
Câu 6: Cách thức xây dựng một website.
Câu 7: Phân biệt các lo¹i web


Chương 2
Các thành phần cơ bản của HTML

BÊt kú mét phần mềm ứng dụng nào mà không hiển thị ra nội dung để ng- ời
dùng có thể khai thác và sử dụng thì phần mềm đó về cơ bản không còn tính ứng dụng
nữa. Website cũng không nằm ngoài quy luật đó. Vậy, làm thế nào để một Website có
thể hiển thị đ- ợc nội dung cho ng- ời dùng khai thác và sử dụng nó? đó chính là HTML
(HyperText Markup Language Ngôn ngữ đánh dấu siêu văn bản). Bất kỳ một website
dù đ- ợc viết trên một ngôn ngữ nào cuối cùng nó cũng đ- ợc xử lý và đ- a về các thẻ định

dạng HTML.

Mục tiêu
Sau khi học xong ch- ơng này, chúng ta sẽ:


Trình bày đ- ợc cấu trúc cơ bản của một website đơn giản.



Biết cách khởi tạo, l- u trữ và hiển thị một website đà tạo.



Sử dụng các thẻ định dạng trong HTML để thiết kế một website tùy ý.



Xây dựng đ- ợc mét website tÜnh øng dông trong thùc tÕ.


1. Giới thiệu
1.1 HTML là gì?
Trong phÇn giíi thiƯu, chóng ta đà biết HTML là ngôn ngữ đánh dấu, không phải
là ngôn ngữ lập trình. Trên thực tế, HTML đ- ỵc viÕt t¾t bëi cơm tõ HyperText Markup
Language. Chóng ta có thể áp dụng ngôn ngữ đánh dấu này vào các trang của chúng ta
để hiển thị các tài liệu văn bản, ảnh, âm thanh và phim, và hầu hết các loại thông tin
điện tử khác. Chúng ta sử dụng ngôn ngữ để định dạng các tài liệu và liên kết chúng lại
với nhau mà không phụ thuộc vào loại máy tính mà các tập tin đà đ- ợc tạo ra.
T¹i sao HTML quan träng? Chóng ta biÕt r»ng nÕu chúng ta viết một tài liệu

trong trình xử lý yêu thÝch cđa chóng ta vµ gưi nã cho chóng ta bè, những ng- ời không
có cùng một trình xử lý, chúng ta của chúng ta không thể đọc các tài liệu, phải không?
Điều này cũng đúng cho hầu hết mọi loại hình tập tin (bao gồm cả các bảng tính, cơ sở
dữ liệu, sổ sách và phần mềm). Thay vì sử dụng một số ch- ơng trình mà độc quyền, mÃ
HTML đ- ợc viết nh- đồng bằng văn bản mà bất kỳ trình duyệt Web hoặc xử lý từ các
phần mềm có thể đọc. Các phần mềm hiển thị điều này bằng cách xác định các yếu tố cụ
thể của một tài liệu (chẳng hạn nh- heading, body, và footer), và sau đó định nghĩa cách
mà những phần tử đó cần phải ứng xử. Những phần tử này đ- ợc gọi là thẻ, đ- ợc tạo ra
bởi tập đoàn mạng toàn cầu - World Wide Web Consortium (W3C). Chúng ta sẽ tìm
hiểu thêm về các thẻ trong bài học sắp tới.

1.2 Tags
Đây là những phần tử của một trang web đ- ợc sử dụng để định nghĩa các trang
này nên ứng xử nh- thế nào. Chúng th- ờng đ- ợc sử dụng thành từng cặp, bao quanh
chúng là các phần tử xác định.

1.3 World Wide Web Consortium (W3C)
Các thành viên của nhóm này phát triển các giao thức để tạo thành World Wide
Web. Hiện nay, W3C đà có 180 thành viên từ th- ơng mại, học tập, và các tổ chức chính
phủ trên toàn thế giới.


1.4 HTML làm việc như thế nào?
M¸y tÝnh cđa chóng ta có một trình duyệt Web, chẳng hạn nh- Internet Explorer
hoặc Mozzila Firefox, đ- ợc cài đặt trên nó. Khi chúng ta đang tìm kiếm thông tin trên
Web, trình duyệt của chúng ta đà tìm thấy máy tính đà đ- ợc l- u trữ thông tin đó. Nó
thực hiện điều này bằng cách sử dụng HTTP. Các l- u trữ trong máy tính, hoặc máy chủ,
sau đó gửi cho các trang web mới (nh- là một tập tin văn bản) vỊ m¸y tÝnh cđa chóng ta
b»ng c¸ch sư dơng cïng mét HTTP. Tr×nh dut cđa chóng ta míi nh×n thÊy các trang
web và biên dịch các văn bản và các thẻ HTML để hiển thị cho chúng ta các định dạng,

đồ họa, và các văn bản xuất hiện trên trang.
Lời khuyên: HTTP không phải là giao thức duy nhất sử dụng trên Internet. Mỗi giao
thức đ- ợc sử dụng cho một dịch vụ mạng đặc biệt, ví dụ th- điện tử và truyền tải file.

1.5 To trang web u tiờn
Trong bài này, chúng ta sẽ học về cách khởi tạo, l- u trữ và hiển thị một trang
Web đơn giản.

1.2.1 Nhp mụn
Tôi nghĩ rằng cách tốt nhất để chúng ta học cùng với các ví dụ trong sách này là
chúng ta tự tạo các trang Web riêng của chúng ta khi chúng ta đọc. Nh- chúng ta đà biết
trong phần giới thiệu của cuốn sách này, chúng ta có thể tạo các trang Web hoặc tài liệu
HTML với bất kỳ trình soạn thảo văn bản (bao gồm cả Microsoft Notepad, MS DOS,
Mac SimpleText, và UNIX). Có lẽ chúng ta đà có ít nhất một trong số các trình soạn
thảo đ- ợc cài đặt trên máy tính của chúng ta, ngay cả khi chúng ta không bao giờ có
tr- ớc khi nó đ- ợc sử dụng.
Chú ý: Mặc dù chúng ta cũng có thể tạo ra các trang Web bằng cách sử dụng từ một số
trình soạn thảo (chẳng hạn nh- Microsoft Word) và một số các ch- ơng trình (nhMicrosoft FrontPage, Dreamweaver), tôi khuyên chúng ta trong lúc này nên bỏ qua
những ch- ơng trình này và tập trung vào viƯc häc HTML. ViƯc häc HTML b»ng c¸ch sư
dơng Dreamweaver sẽ đ- ợc thảo luận trong ch- ơng 3, "Thao tác với phần mềm tạo
Web."

1.2.2 Cỏc th quan trng
Để xem các mà HTML và tìm hiểu các thẻ HTML cơ bản nhất, hÃy nhìn vào một
tài liệu rất đơn giản, mà HTML. Hình 2,1 hiển thị một trang web đơn gi¶n trong


Microsoft Notepad. Chóng ta cã thĨ viÕt m· gièng nh- thế này trong trình soạn thảo của
mình để theo cùng với các bài học.
Hình 2.1. Các thẻ <html> và </html> là bắt buộc để bạn tạo ra một tài liệu HTML.

Mọi tài liệu HTML đều phải bắt đầu với thẻ <html> và kết thúc một tài liệu bởi thẻ
</html>. Ngoài cặp thẻ <html> và </html>, Trong ví dụ trên còn có ba cặp thẻ mà chúng
nên có trong mọi tài liệu HTML.
ã

Cặp thẻ <head> và </head> Đ- ợc sử dụng để chỉ rõ mọi thông tin về tài liệu của
chúng ta. Chúng ta sẽ học cách làm thế nào để thêm một số thông tin trong các
bài học sau này.

ã

Cặp thẻ <title> và </title> đ- ợc sử dụng để để thêm vào một tiêu đề để hiển thị
trên tiêu đề trình duyệt của chúng ta.

ã

Cặp thẻ <body> và </body> đ- ợc sử dụng để hiển thị mọi văn bản xuất hiện
trong trang HTML.

Tất cả các tài liệu HTML đ- ợc chia thành hai phần: phần đầu (head) và phần thân
(body). Bởi vì tiêu đề chứa thông tin về tài liệu, cặp thẻ <title> và </title> đ- ợc đặt trong
cặp thẻ <head> và </head>.
Ví dụ 2
Nếu chúng ta đà tạo ra một trang HTML đơn giản khác, chúng ta sẽ thấy bốn cặp
thẻ giống nhau nh- trên ví dụ 1 đ- ỵc xt hiƯn trong tµi liƯu. ChØ cã duy nhÊt là văn bản
xuất hiện giữa các cặp thẻ là thay đổi.

<html>
<head>

<title>Trang HTML thứ 2</title>
</head>
<body>

Đây là trang HTML thứ 2

</body>
</html>


Mẹo nhỏ: Hầu hết các thẻ HTML tạo thành cặp. Chúng ta sử dụng thẻ đầu tiên trong
cặp ( Chẳng hạn <html>) Để nói với máy tính để bắt đầu áp dụng khuôn dạng. NhÃn
thứ hai ( Chẳng hạn </html>) Yêu cầu một dấu gạch chéo phía tr- ớc tên nhÃn để nói
với máy tính ngừng áp dụng khuôn dạng. Thẻ đầu tiên thông th- ờng đ- ợc tham chiếu tới
bởi tên bên trong dấu móc (chẳng hạn HTML). Chúng ta có thể tham chiếu tới thẻ thứ
hai để kết thúc, hoặc đóng tài liệu (chẳng hạn kết thúc HTML)

1.2.3 Lu v hin th trang
Để hiển thị trang của chúng ta trong trình duyệt, chúng ta phải l- u nó lại. Sau khi
chúng ta tạo ra một tài liệu HTML, chúng ta sẽ l- u nó lại với đuôi mở rộng là .htm hoặc
.html (ví dụ: first.htm)
Chúng ta có thể xem tr- íc bÊt kú tƯp tin HTML trong tr×nh duyệt của chúng ta,
ngay cả khi tập tin đ- ợc l- u trữ trên các máy tính của chúng ta chứ không phải là trên
một máy chủ web. Trong Internet Explorer, chóng ta cã thĨ xem tËp tin míi cđa chúng
ta đà giải quyết bằng cách chọn Open từ trình đơn File (Chúng ta cũng có thể mở nhanh
bằng cách nhấp đúp vào tệp tin .htm của chúng ta). Hình 2.2 cho thấy cách thức trình
duyệt Internet Explorer hiển thị tập tin first.htm mà chúng ta tạo ra trong hình 2.1.
Hình 2.2. My First Web Page xuất hiện trên trình duyệt Internet Explorer. Chú ý rằng,
phần tiêu đề bao gồm các văn bản nằm trong cặp thẻ <title> và </title> và phần thân
của trình duyệt bao gồm các văn bản nằm trong cặp thẻ <body> và </body>.

Mẹo: Mặc dù chúng ta không nhìn thấy chúng, các lệnh HTML ẩn phía sau của tất cả

các tài liệu mà chúng ta mở ra trong tr×nh dut Web cđa chóng ta. Chóng ta có thể
xem các mà HTML bằng cách chọn trình đơn View -> View Source của Internet
Explorer (các trình duyệt khác có thể sử dụng lệnh trình đơn khác nhau). Khi chúng
ta tìm thấy một trang web mà chúng ta thích, chúng ta có thể xem mà nguồn để tìm
hiểu cách sử dụng mà HTML để tạo ra cái gì đó t- ¬ng tù.

2. Tổng quan về HTML