Tài liệu Chăm sóc vườn cây hồ tiêu trong mùa mưa pdf

Chăm sóc vườn cây hồ tiêu trong mùa mưa

Nguồn: khuyennongvn.gov.vn
Việt Nam là nước có sản lượng hạt tiêu xuất khẩu đứng hàng đầu thế giới với gần
trăm ngàn tấn, đạt kim ngạch hàng trăm ngàn USD/năm. Cây tiêu phân bố trải dài
trên các miền quê đất nước, nhưng chủ yếu tập trung ở các vùng Bắc trung bộ,
duyên hải Nam trung bộ, Tây nguyên, Đông nam bộ, tạo công ăn việc làm và thu
nhập đáng kể cho hàng chục ngàn hộ nông dân, giúp nông dân khai thác có hiệu
quả những vùng đất ba zan, đất xám, đất phù sa cổ ở trung du và miền núi. Tuy
nhiên, trong những năm gần đây bệnh chết nhanh cây hồ tiêu (cây tiêu) do loại
nấm Phytophthora gây ra xuất hiện khá nhiều trong các vườn tiêu ở các tỉnh Bình
Dương, Bình Phước, Bình Định, gây thiệt hại đáng kể đến kinh tế hộ và kinh tế
chung. Nhiều hộ trồng tiêu phải “buồn thiu” vì bó tay nhìn những trụ tiêu đã mất
công vun trồng hàng chục năm bỗng dưng héo rũ rồi chết, có hộ trồng nhiều diện
tích phải điêu đứng vì nhiều cây tiêu trên vườn bị chết. Loại nấm này tiềm ẩn
trong môi trường đất, nước, tàn dư cây trồng, cỏ trong vườn, phát triển rất nhanh
trong điều kiện mùa mưa ẩm độ cao, ánh sáng yếu. Bào tử nấm xâm nhiễm gây hại
cây bắt đầu từ bộ rễ rồi lan truyền lên thân và lá cây làm cây héo rũ chết ẻo rồi héo
khô. Kiểm tra bộ rễ và gốc cây người ta thấy rễ và gốc cây bị thối, hoạt động sinh
lý trong cây bị rối loạn-đình đốn, làm cho lá vàng rồi rụng, các “khớp” đốt thân rời
rã làm cây héo xụi rồi chết. Thời gian từ khi thấy triệu chứng bệnh trên thân lá đến
cây chết rất ngắn, người làm vườn không kịp trở tay, chưa có thuốc đặc trị cấp và
đành bó tay nhìn cây chết, vì thế người ta gọi là bệnh chết nhanh cây tiêu. Hiện
tượng này thường xuất hiện vào cuối mùa mưa, đầu mùa khô. Để hạn chế cây bị
bệnh người làm vườn phải chủ động thực hiện các biện pháp phòng là chính (điều
trị nguyên nhân) ngay trong mùa mưa. Qua các tài liệu kỹ thuật và kinh nghiệm
thực tế nhiều nơi, chúng tôi xin khuyến cáo bà con thực hiện một số biện pháp kỹ
thuật cơ bản dưới đây:
- Tạo hệ thống rãnh thoát nước trên vườn để thoát nước khi có mưa lớn, không để
nước đọng trên vườn tiêu, nhất là ở gốc tiêu. Ở những vườn tương đối bằng phẳng
thoát nước khó thì nên đào những hố hoặc rãnh sâu giữa các hàng cây để tích nước

thoát nước cục bộ.
- Dọn sạch cỏ và mọi tàn dư thực vật trên vườn, xới đất mặt vườn để đất thoáng
khí, cắt tỉa những cành lươn trên cây.
- Tỉa bớt cành những cây choái hoặc cây trồng khác trên vườn để tạo sự thông
thoáng, giảm ẩm độ trong vườn cây, làm giảm sức cản để hạn chế cây đổ ngã
trong mùa mưa bão. Việc làm này rất cơ bản và hiệu quả để giảm thiểu ẩm độ đất
và không khí trong vườn, tạo sự thông thoáng vườn cây, không ảnh hưởng gì đến
các cây trồng vì mùa mưa là khoảng thời gian nghỉ qua đông của cây để sang xuân
sẽ bắt đầu một chu kỳ sinh trưởng và phát triển.
* Chăm sóc cây tiêu vào đầu mùa mưa và đầu mùa nắng:
Bón lót vào đầu mùa mưa và đầu mùa nắng. Tùy đặc điểm thời tiết, mùa nắng và
mùa mưa ở mỗi vùng miền khác nhau để xác định thời gian bón phân cho thích
hợp; chẳng hạn như ở tỉnh Bình Định thì đầu mùa mưa vào khoảng trung tuần
tháng 9, đầu mùa nắng vào khoảng tháng 1 dương lịch. Bón lót từ 10-15 kg phân
chuồng đã ủ hoai mục cho một trụ tiêu; bón thúc các loại phân NPK hoặc phân
đơn phối hợp, bón đúng cách và đúng lượng theo qui trình kỹ thuật hoặc theo
hướng dẫn của cán bộ khuyến nông. Nếu bón phân đơn thì nên bón phân lân Văn
Điển vì loại phân này có hàm lượng Mg và vôi cao sẽ làm tăng sức kháng bệnh
của cây. Trong quá trình chăm sóc cần tránh làm tổn thương bộ rễ, gốc cây để
ngăn ngừa nấm bệnh xâm hại.
Sử dụng một trong số các loại thuốc: Vialphos 80WP, Mataxyl 500WP, Vilaxyl
35BHN, Agri-Fos 400, ANLIEN-annong 400SC,… để phun phòng bệnh vườn
cây. Nồng độ dung dịch thuốc phun là 0,2%; phun lần 1 vào đầu mùa mưa, lần 2
vào giữa mùa mưa, lần 3 vào cuối mùa mưa; phun đều toàn thân cây và tất cả số
cây tiêu trên vườn. Ngoài ra có thể dùng các loại thuốc nói trên hoặc Bordeaux
pha loãng ở nồng độ 1%, Oxyclorua đồng (pha như hướng dẫn trên bao bì) tưới
vào mỗi gốc cây từ 2-3 lít vào đầu mùa mưa và cuối mùa mưa.
Thường xuyên kiểm tra vườn cây, phát hiện kịp thời những cây bị bệnh để điều trị,
nếu điều trị không được thì chấp nhận đào bỏ đưa ra khỏi vườn và tiêu hủy. Tưới
vào mỗi hố đào cây chết khoảng 0,5 kg vôi bột để sát trùng diệt mầm bệnh.