Tải bản đầy đủ (.docx) (5 trang)

Tải Hãy giải thích ý nghĩa của câu tục ngữ Gọi dạ bảo vâng - HoaTieu.vn

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (90.74 KB, 5 trang )

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>1. Ý nghĩa của câu tục ngữ Gọi dạ bảo vâng</b>


Câu tục ngữ là lời khuyên bảo chúng ta về cách dùng các thán từ gọi đáp sao cho lễ phép.
Khuyên bảo con người phải nghe những lời dạy bảo của cha mẹ và những người lớn tuổi hơn
mình. Khi được gọi đến phải dạ khi nghe bảo ban điều gì đó phải vâng. Đó cũng là truyền
thống văn hóa, đạo đức của người Việt Nam.


<b>2. Bài văn mẫu giải thích ý nghĩa của câu tục ngữ Gọi dạ bảo vâng</b>
<b>Giải thích câu tục ngữ: Gọi dạ bảo vâng mẫu 1</b>


Có thể thấy được rằng trong kho tàng văn học dân gian của ơng cha ta thì có biết bao nhiêu
câu tục ngữ như ẩn chứa nhiều bài học hay mà cha ơng ta gửi gắm. Đó có thể là những câu
tục ngữ như nói về những kinh nghiệm của mình. Khơng những vậy lại có cả những câu tục
ngữ thật đặc sắc nói về cả những đạo lý những phép tắc mà con người cần phải học hỏi và rèn
luyện ngay từ tấm bé. Và câu tục ngư “Gọi dạ bảo vâng” cũng chính là câu tục ngữ đặc sắc
như vậy.


Rất dễ có thể nhận ra được rằng câu tục ngữ “gọi dạ bảo vâng” dường như thật ngắn gọn
nhưng cũng đã sử dụng 2 thán từ "dạ" và "vâng" để có thể nhắc nhở mọi người chúng ta sống
ở đời thì cũng phải biết lễ phép với người lớn tuổi hơn mình. Đặc biệt hơn ta như thấy được
rằng khi mà chúng ta gặp người lớn phải chào hỏi lễ phép, nói chuyện phải thưa gỏi rõ ràng.
Đặc biệt kiêng kỵ khơng được được nói bậy, thiếu lễ phép như vậy là ta không tôn trọng họ.
Rõ ràng là “lời chào cao hơn mâm cỗ”, ta phải biết được điều này để mà có thể có những ứng
xử hợp lý nhất đối với những người xung quanh ta. Mỗi người ln ln phải có những
chuẩn mực về đạ đức. Thật là khó có thể chấp nhận được một số bạn trẻ hiện nay khơng biết
kính trên nhường dưới gì cả. Các bạn nhìn thấy những người lớn tuổi hơn mình cần giúp đỡ
các bạn cũng là, ngơ. Thậm chí có những bác lớn tuổi gọi nhờ bạn trẻ giúp thì bạn cũng
chẳng thèm thưa, quay ngoắt đi như khơng có chuyện gì xảy ra.


Câu tục ngữ “gọi dạ bảo vâng” thật ngắn gọn biết bao nhiêu nó cũng chỉ nhắc nhớ đến một
hành động rất nhỏ nhoi nhưng thật sự lại là một vấn đề đáng quan tâm nhất là trong xã hội


những luân thường, đạo lý như đã bị mất dần. Con người như sống thờ ơ, vô cảm. Đồng thời
họ như sống khép mình lại khơng quan tâm đến những việc khác. Những giá trị đạo đức đã bị
đảo lộn trong xã hội hiện đại. Thật khó có thể chấp nhận được những người sang trọng, quần
áo hàng hiệu, tóc nhuộm xanh đỏ nhưng nói lại trống khơng, gây phản cảm cho người đối
diện.


Thật khó có thể tưởng tượng được khi mà xã hội này lại khơng có được những phép tắc tối
thiểu trong giao tiếp giữa người với người.


</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

Câu tục ngữ “gọi dạ bảo văn” thật ngắn gọn nhưng nó cũng đã ngầm chứa một bài học thật là
sâu sắc biết bao nhiêu. Những lời răn dạy của cha ông ta chẳng bao giờ sai cả, hãy ngoan
ngoãn, biết lễ phép để cho thấy được cuộc sống có biết bao nhiêu điều thú vị khi “Người với
người sống để yêu nhau”.


<b>Giải thích câu tục ngữ: Gọi dạ bảo vâng mẫu 2</b>


Xã hội của chúng ta ln có quy tắc để nhận xét một con người, mỗi người chúng ta cũng vì
thế mà ln lần phải tự tu dưỡng đạo đức, nhân cách để sống đúng mực, để được sự tôn trọng
của mọi người xung quanh. Cách đơn giản mỗi thế hệ trẻ như chúng ta, khơng chỉ tích cực
học ở trường lớp, nhưng nếu chịu khó học hỏi, tìm tịi chúng ta cịn hiểu bên mình những câu
tục ngữ, ca dao đượm tình nghĩa, dễ hiểu để khuyên răn như “gọi dạ bảo vâng” chắc chắn là
điều sẽ theo ta qua mỗi chặng đường hoàn thiện bản thân một cách toàn diện.


Câu tục ngữ dường như đã khéo léo lồng ghép, đôi từ cảm thán “dạ” và “vâng” làm nên câu
nói ngắn gọn nhưng đầy sự trìu mến, nhẹ nhàng khuyên rơn con người là phải biết “kính trên
nhường dưới”, sống sao cho phải phép đặc biệt trong cách ăn cách nói, phải lễ phép với
người lớn tuổi hơn mình, có nghĩa là bề dưới phải kính và tơn trọng bề trên,khơng được có
thái độ và những lời nói thiếu văn hóa và thiếu lễ độ với bề trên của mình vì họ là những thế
hệ đi trước, khơng phải là bạn bè bằng vai phải lứa, là người đã có cơng tạo dựng cuộc sống
này, tạo cho mình những điều kiện tốt nhất để phát triển toàn diện, điều lễ nghi phép tắc cư


xử đơn giản ấy cũng vừa là thể hiện sự ơn nghĩa của mình với họ, nên ta không được phép
quên.


Nhờ câu tục ngữ ta bỗng liên tưởng đến lời bài hát thiếu nhi nổi tiếng, văng vẳng bên tai:
<i>“Có con chim vành khuyên nhỏ</i>


<i>Dáng trơng thật ngoan ngỗn q</i>


<i>Gọi dạ bảo vâng lễ phép ngoan nhất nhà….”</i>


Đung đưa theo giai điệu bài hát, là một lần để mỗi chúng ta nhớ lại quá khứ của mình. Chắc
hẳn dù chưa được tiếp xúc với con chữ, chưa được cắp sách đến trường, nhưng nếu như được
ở trong một gia đình nho nhã, hiếu đạo thì việc ta tiếp thu những điều phép tắc cư xử vỡ lòng
như thế này là thường xuyên. Ta thường được dạy rằng, khi gặp người lớn tuổi hơn ta phải
biết chào hỏi lễ phép,nói chuyện phải có thưa có gửi rõ ràng, khi được gọi đến phải dạ khi
nghe bảo ban điều gì đó phải vâng. Vì ta cịn nhỏ, tâm hồn ta ngây thơ, trong sáng, ta nên
được dạy dỗ cần thận từ bé, thì đi đâu, gặp ai cũng đều được quý mến, từ chiếc miệng đáng
yêu ấy phát ra những lời nói đẹp, những ngơn từ có học thì chính mình cũng thấy vui lây,…
bài học được nâng lên dần, khi ta đến trường, đến lớp,đến xã hơi là khơng bao giờ được nói
bậy,thiếu lễ phép như vậy là ta không tôn trọng người đối diện,..phải luôn biết giữ trong mình
phép lịch sự tối thiểu, những bài học về cách đối nhân xử thế cơ bản. Nếu làm ngược lại,
hoặc không làm dù không sao nhưng sẽ ngấm ngầm làm hỏng đi một con người theo nghĩa
tiêu cực, tự đánh mất đi nhiều cơ hội.


</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

Vậy nên, khi còn được sống trong cộng đồng người với người, một dân tộc truyền thống lâu
đời, có nền văn hóa bản sắc thì chúng ta cần tự xem lại mình, nói khơng sai khi mà cách cư
xử lại là cái cách để người ta đánh giá một con người, thậm chí là gia đình, dịng họ, nên ta
càng trân trọng lối sống có văn hóa, có lịch sự, lễ phép bao nhiêu thì cũng khơng thiệt đi
đường nào, vì nó tốt cho ta, cho ta một mực thước để phấn đấu trở nên tốt hơn.



Bài học quý giá qua câu tục ngữ, đã giúp ta hình dung được những điều mình cần phải học,
phải bảo tồn, phát huy. Chỉ khi ta hiểu được bài học của cha ông, ngoan ngoãn, lễ phép, biết
vận dụng vào xã hội ngày nay cho phù hợp thì ta hồn tồn có thể thành công hơn ở tương
lai, giúp cho cuộc sống ngày càng tốt đẹp hơn.


<b>Giải thích câu tục ngữ: Gọi dạ bảo vâng mẫu 3</b>


Dân gian ta có câu “Tiên học lễ, hậu học văn” qua đó đề cao việc học tập lễ nghi, tu dưỡng
phẩm chất đạo đức của con người. Một trong những bài học đầu tiên mà chúng ta được học
ngay từ khi còn bé, khi chưa đến trường học đó là “Gọi dạ bảo vâng”.


Tác giả dân gian đã rất khéo léo trong việc sử dụng cặp từ cảm thán “dạ – vâng” để tạo thành
câu tục ngữ ngắn ngọn chỉ với bốn chữ. “Gọi” và “bảo” là hai điều thường ngày chúng ta
thường làm như gọi một ai đó, đáp lại lời của người khác chẳng hạn. Nhờ hai từ “dạ – vâng”
khiến cho câu tục ngữ mang đến cảm giác trìu mến, nhẹ nhàng của bề trên dành cho con
cháu. Tương tự với “Kính trên nhường dưới” câu tục ngữ cũng nhằm răn dạy chúng ta cần
phải ăn nói, cư xử lễ phép với những người lớn tuổi. Khơng được có thái độ vơ lễ, bằng vai
phải lứa với bề trên.


Mỗi chúng ta được giáo dục lễ phép ngay từ khi mới bi bô tập nói. Những đứa trẻ khi tập nói
được người lớn dạy chào hỏi, thưa gửi, ai gọi thì phải “dạ” để đáp lại vời, hay ai nhận xét,
bảo ban điều gì thì phải trả lời “vâng”. Những đứa trẻ lúc bấy giờ thường dễ dàng dạy bảo
nhất bởi chúng đang trong thời kỳ bắt chước hoạt động, lời ăn tiếng nói của người lớn. Chính
vì thế muốn con háu mình lễ phép trong ăn nói thì trước tiên người lớn cũng phải làm trước
mặt trẻ để trẻ có thể học tập, tiếp thu dần dần qua việc bắt chước. Tiếp đó khi ta lớn lên, được
đến trường học nơi có thầy cơ, bạn bè thì ta cũng được dạy dỗ và rèn luyện các phẩm chết
đạo đức. Chúng ta được dạy phải lễ phép, tôn trọng đối với người lớn. Không được phép nói
bậy, nói khơng có chủ ngữ và ln giữ cho mình cách giao tiếp lịch sự tối thiểu. Có như vậy
chúng ta mới có thể được mọi người đánh giá là con ngoan, trò giỏi, được mọi người yêu
quý.



Có khi vào lúc chúng ta đi học được dạy như trên nhưng lúc đó ta cịn chưa nhận thức được
cái giá trị của việc rèn luyện lễ phép trong giao tiếp nhưng khi lớn lên, bước ra ngoài xã hội
ta mới thấy được nó quan trọng nhường nào. Nếu khơng tại sao khi chúng ta lớn lên, lập gia
đình và cũng thành cha thành mẹ chúng ta lại tiếp nối ơng bà cha mẹ cũng dạy dỗ con cái
mình từ bước đầu tiên đó là sự lễ phép trong thưa gửi. Đặc biệt khi đặt vào xã hội ngày nay
khi những giá trị đạo đức đang bị nhiều người xem thường, coi rẻ, suy giảm đạo đức nhất là ở
giới trẻ. Chúng tiếp thu những văn hóa từ phương Tây, làm đảo lộn những giá trị trong văn
hóa, phép tắc chào hỏi của dân tộc, làm biến dạng sự trong sáng của tiếng Việt. Trong khi đó
thì những người lớn thì mải mê chạy theo guồng quay của cơng việc mà bỏ bê con cái, thờ ơ
trước những động thái vơ lễ của trẻ. Hay nếu có để ý cũng là những lời chỉ trích, mắng chửi
chứ khơng khun răn, bảo ban nhẹ nhàng.


</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

những giá trị của lối sống có văn hóa, lịch sự. Bên cạnh đó cần phê phán, lên án những người
vơ cảm hoặc cư xử thiếu văn minh, lịch sự.


Mỗi chúng ta đang ngồi trên ghế nhà trường cần tích cực học tập, rèn luyện và phát huy
truyền thống về văn hóa, phẩm chất đạo đức để xây dựng một con người có trí tuệ, có học
thức và đồng thời là người có nhân cách tốt. Từ đó trở thành người có ích cho bản thân, gia
đình và xã hội.


<b>Giải thích câu tục ngữ: Gọi dạ bảo vâng mẫu 4</b>


Trong nền văn học thơ ca nước ta, thì chủ đề về truyền thống bản sắc, nét văn hóa, trong đạo
đức, lối sống. Thể hiện tính nhân văn, cách ứng xử, giao tiếp của con người Việt Nam ta từ
xưa tới nay, luôn là đề tài lớn của các nhà thơ, nhà văn nghiên cứu, tìm tịi, khám phá.


Trong nền ca dao, tục ngữ của Việt Nam, những câu nói về cách cư xử, nói lên tình cảm tình
cảm gia đình, đã trở thành đề tài gần gũi, giản dị, xuất phát từ chính trong gia đình chúng ta
qua những lời ru của mẹ, hay những câu chuyện của cha đi sâu vào tư tưởng nhân cách con


người nhằm giáo dục cho ta những điều q báu để trở thành con người có ích hồn thiện
hơn. Trong đó thể hiện qua câu tục ngữ sau: "Gọi dạ bảo vâng"


Ở câu thơ cho ta thấy đó là cách ứng xử văn minh với những người bề trên. Thái độ trong
những cuộc sống phải biết "Kính trên nhường dưới " đó là phép làm đạo của mỗi con người
với những bậc lớn tuổi thể hiện rõ phép hành xử của mỗi chúng ta.


Câu tục ngữ sử dụng hai cặp thán từ là 'Gọi' với " dạ" và "bảo " với " Vâng" tô đậm sau mang
ý nghĩa triết lý. Vế thứ nhất "Gọi" với "Dạ" được hiểu rằng cách ứng xử trong giao tiếp thể
hiện khi người lớn tuổi có gọi tên hoặc sai bảo thể hiện rõ nhất trong mỗi gia của gia đình của
những bậc con,cháu khi bố mẹ hay ơng bà có sai bảo thì phải "Vâng", Dạ" thái độ ngoan
ngỗn, lễ phép thì mới có thể trở thành con người tốt.


Để có những điều trên con người phải có sự giáo dục tốt trong mơi trường lành mạnh đó là
bắt nguồn từ sự dạy dỗ con cái của những bậc cha, mẹ luôn mong ước con cái mai sau lớn lên
trở thành con người lương thiện tốt cho xã hội.


Trong thời kỳ hiện đại ngày nay, có rất nhiều bạn trẻ khơng hề biết tới ý nghĩa của câu nói
"Gọi dạ bảo vâng". Bởi các bạn được cha mẹ quá nuông chiều. Sinh ra tính tiểu thư, cậu ấm,
cơ chiêu, ln tự coi mình là trung tâm của vũ trụ, khơng biết sợ ai, hay kính trọng ai trong
cuộc sống.


Sự cẩu thả, bng xi khơng có giáo dục con cái về cách ứng xử với những người lớn tuổi
thiếu tôn trong khi ông, bà hay cha, mẹ gọi trả lời trống không một cách thiếu lịch sự như "
Biết rồi" phép sưng hô thể hiện quan điểm thiếu tôn trọng, ngỗ ngược đối với những bậc lớn
tuổi.


Chính việc cưng chiều con cái quá mức, không giám sát, chỉnh đốn, giáo dục cách cư xử của
con cái đúng lúc đúng chỗ khiến cho nhiều bạn trẻ trong thời đại mới, thiếu đi kỹ năng ứng
xử cơ bản, thiếu văn hóa, khơng biết tới lễ nghĩa, phép tắc. Thường xun nói trống khơng


với người hơn tuổi mình, khơng có thái độ hiếu kính, lễ nghĩa với người già, thầy cô, cha mẹ.
Thể hiện thái độ lỗ mãng, mất lịch sự nơi công cộng như: Cười to, nói tục chửi bậy, thể hiện
sự vơ dun thiếu giáo dục…làm mất đi thuần phong mỹ tục của nước ta.


Trong mắt người đời họ sẽ nhìn ta bằng ánh mắt khinh thường khơng có giáo dục đó tất cả
dạy dỗ bảo ban của cha,mẹ bảo ban chúng ta ngay từ khi cịn nhỏ.Cũng giống câu thành ngữ
xưa "Tơn sư trọng đạo"ta phải tơn trọng thầy cơ người dìu dắt ta đến cánh cửa tri thức của sự
thành công, cũng phải biết tôn trọng những người bề trên trên, thầy cô, bạn bè.


</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

những bậc đi trước nên sẽ có rất nhiều kinh nghiệm quý báu khi truyền đạt lại thế hệ sau phải
lắng nghe và thấu hiểu mọi việc và tận dụng lời chỉ dạy sửa sai những khuyết điểm mà mình
đang mắc phải lần sau khơng tái lỗi nữa.


Đó là những điều với cùng cơ bản mỗi con người thông qua câu tục ngữ mà đều xuất phát từ
xưa ông cha ta lấy lối sống giáo dục văn minh đã răn đe, thế hệ sau này phải biết lễ phép, tôn
trọng những người lớn tuổi trong ứng xử văn hóa hàng ngày.


Cũng giống khi ta lớn lên đã dạy ta phải biết "Uống nước nhớ nguồn" hay "Ăn quả nhớ kẻ
trồng cây" luôn thể hiện thái độ kính trọng, biết ơn những người người đã giúp đỡ,hi sinh tất
cả cho ta cuộc sống tốt đẹp như ngày hôm nay. Ta phải biết báo đáp công ơn to lớn của các
bậc bề trên để không phụ lịng cơng sức mà họ đã bỏ ra ni dạy ta nên người. Chứ không
phải là "Ăn cháo đá bát " rũ bỏ tất cả.


</div>

<!--links-->

×